NOORDHOLLANDS
Tragedie aan Franse kust
eiste twaalf slachtoffers
Christel mrclirace nadert
Nederlandse divisies
met Duitse en Engelse?
Te middernacht door de vloed verrast
Monte Carlospeelt
met 175.000 man
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Slechts een priester wist
zwemmend de kust te bereiken
Verlaging der
belastingen
WILLIAM OATIS
Atomische oorlogsoefening
Donderdag 10 September 1953 - 49e Jaargang - Nnmmer 12878
Frankrijk
Adenauer
WRAAKOEFENING
OP EEN WEDUWE?
Geen vliegtuig
neergestort
Beria ontsnapt?
Waar zijn 3404
UNO-gevangenen?
IN Z'N VRIJE TIJD
Ook de Belgen
naar Mexico
gevangene van een regiem
WIL RUSLAND
CONFERENTIE?
Sluiting zitting 1952'53
der Staten Generaal
De gezondheid
van Z.H. de Paus
JUIN IS WEL WIJZER
KUNSTSUIKER
in het verband van de NAVO
?eestelhkdetenoTvanga^ In"
Gigantische vloot
in „Mariner"
Abonnementsprijs 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, tnclnsief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur; E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
singei 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
STADSEDITIE
en
(Van een diplomatieke
medewerker)
DE FRANSEN zouden al heel
slechte Europeanen zijn wanneer
zii de gunstige zijde van Ade
nauer's verkiezingsoverwinning
ontkenden. Maar zii zijn, behalve
Europeanen, nu eenmaal ook
Fransen. Het gaat hen dus wel
aan het hart. dat het aanzien van
Duitsland in de wereld, speciaal
aan gene zijde van de Oceaan, is
gestegen, terwijl dat van hun
eigen land al maar verder daalt.
De jalouzie is bovendien ver
mengd met een tikkeltje vrees,
waaraan enige grote Pariise bla
den bereids uiting gaven. Van de
drie grote kampioenen van Euro
pa's integratie, zo hebben zij on
gemerkt. is alleen Adenauer nog
overgebleven. Schuman en de
Gasperi zijn van het toneel ver
dwenen, maar Adenauer staat
vaster dan ooit overeind. Zal dit
niet betekenen, dat Amerika na
drukkelijker dan ooit gaat „spe
len" op Duitsland en moet thans
niet verwacht worden dat Frank
rijk onder de druk komt te staan
van Amerika en Duitsland beide
om de E.D.G. en de verdragen
van Bonn te ratificeren? Het ver
slagen Duitsland zou aldus wel
eens arbiter kunnen worden in
Frankrijk's eigen aangelegenhe
den wat een schrikbeeld voor
de Fransen en hoe bitter moet
hen dit maken!
Misschien, dat zij in deze ont
wikkeling een spoorslag vinden
om de eigen problemen met ets
meer vastberadenheid ter hand
te nemen. Dat is te hopen, ook
voor de regering-Laniel, wier
prestige door de jongste stakin
gen ernstig heeft geleden. Zij
heeft van het parlement 't recht
verkregen om tot het einde van
het jaar met volmachten te rege
ren. maar de eerste decreten die
zii uitvaardigde hebben een ave
rechts gevolg gehad: stakingen
die het land een verlies van 100
milliard francs hebben berok
kend, waarna bovendien de de
creten zelf. die 30 milliard francs
zouden opleveren, moesten inge
trokken worden. Laniel probeert
het thans met druk op de prijzen,
om te kunnen ontkomen aan een
algemene loonsverhoging, die de
beruchte spiraal in beweging zou
zetten, met een devaluatie als
uiteindelijk gevolg misschien. On
derwijl worden nieuwe decreten
verwacht, waarna in October het
parlement, critisch gestemd waar
schijnlijk, bijeenkomt. Het zal er
van afhangen of hij de vakbon
den aan de ene kant en de parle
mentaire leeuwenkuil aan de an
dere kant weet te beheersen.
Speelt hij dat klaar, dan is de
kans groot dat hij aan kan blij
ven tot het aftreden van Presi
dent Auriol, een gebeurtenis die
constitutioneel toch het einde van
het zittende kabinet meebrengt.
Men schijnt nu reeds ijverig
doende achter de coulissen het
optreden van een geheel nieuwe
regering voor te bereiden, die
door haar samenstelling beter op
gewassen zou zijn tegen de natio
nale en internationale situatie.
Niet het heengaan van Auriol
of de sociale onrust maar de ver
wachte Amerikaans-Duitse druk
om de E.D.G. te accepteren blijkt
de partijen in Frankrijk tot el
kaar te drijven. De socialisten
met name zouden geneigd zijn
over hun aarzeling met betrek
king tot de E.D.G. heen te stap
pen en dan van een nieuwe re
gering deel willen uitmaken.
Reeds noemt men de naam van
Bidault als de president van zulk
een nieuwe regering met de so
cialisten. Een dergelijk kabinet
van bredere samenstelling zou ze
ker ook veel sterker staan tegen
over het netelige vraagstuk Indo
china, mits het daarover tevoren
intern klaarheid weet te schep
pen. Die duidelijkheid is er thans
niet, daarom maakt het plan
Laniel-Navarre ook zo weinig
kans. Dat plan beoogt verdubbe
ling van de huidige legersterkte
in Indochina, mits Amerika bij
springt met 300 a 400 millioen
dollar steun per jaar. In enkele
jaren hoopt men dan door een
grotere krachtsinspanning de
moeilijkheden daarginds onder de
knie te hebben. Maar het zwakke
punt in deze opzet is voor de
Amerikanen de onstabiliteit in de
Franse politiek. Hoe wil men met
Frankrijk tot afspraken op lange
termijn komen wanneer er tel
kens weer andere regeringen op
treden en Frankrijk bovendien
wat Indochina betreft zo volsla
gen verdeeld is?
's-GRAVENHAGE, 9 Sept.
Vier mannen hebben zich in de
afgelopen nacht gewroken op een
weduwe. Althans, de Haagse re
cherche vermoedt dat hun wan
daden als een wraakoefening zijn
bedoeld. Omstreeks kwart voor
een reden zij met een auto naar
het Zomerhof te 's Gravenhage,
stopten, stapten uit, grepen een
fiets, die er toevallig stond en
sloegen ermee vier ruiten van een
woning stuk, waar een zekere
weduwe G. woont. Daarna ver
nielden de „wrekers" nog enige
ruiten van het badhuis en van
een clubhuis op het Zomerhof.
Getuigen zeggen dat een der man
nen zei: „Neem je pistool mee".
Er werd echter niet geschoten.
Re Haagse recherche heeft de
zaak in onderzoek.
LA ROCHELLE, Frankrijk, 9 Sept. Twaalf personen, die gevist
hadden, zijn hier vanmorgen vroeg verdronken, nadat zij overvallen
waren door het snel opkomende Atlantische getij op een in de mist
gehulde zandbank. De uit dertien personen bestaande groep, onder
wie zich enkele vrouwen en priesters bevonden, is op weg naar
huis door de mist misleid. Twee priesters en een der vissers besloten
te trachten zwemmend hulp te gaan halen, terwijl de anderen op
een zandbank achterbleven. De visser en een priester verdronken
op weg naar de kust. De andere priester kwam uitgeput, doch
behouden aan.
Pastoor Jourdain, de enige over
levende van de groep van tien
mannen en drie vrouwen, heeft
de volgende beschrijving van de
tragedie gegeven:
„Het was middernacht. Wij wa
ren klaar met vissen en de netten
waren ingehaald. Wij stonden tot
's-GRAVENHAGE, 9 Sept.
Toen hedenmorgen het hardnek
kige gerucht de ronde deed dat er
voor Huisduinen een vliegtuig in
zee zou zijn gestort, heeft de Ma
rine Luchtvaartdienst een uitge
breid onderzoek ingesteld. Deze
kwam daarbij spoedig tot de con
clusie, dat het hier waarschijnlijk
loos alarm betrof.
Desondanks wilde men honderd
procent zekerheid hebben en
werd, aldus vernemen wij van de
Marine Voorlichtingsdienst, radio
Scheveningen verzocht een be
richt aan de scheepvaart uit te
zenden, waarin werd gemeld, dat
vermoedelijk voor de Ne
derlandse kust bij Huisduinen 'n
vliegtuig in zee was gestort en
schepen in de omgeving werd
verzocht uit te kijken. In het be
richt dat om 13.20 GMT door
radio-Scheveningen werd uitge
zonden. ontbrak door nog niet
verklaarde oorzaak het woord
„vermoedelijk". Hierdoor aldus de
Marine Voorlichtingsdienst, heeft
de oproep 'n alarmerender karak
ter verkregen dan bedoeld was
Volgens de Marine Voorlich
tingsdienst mag worden aangeno
men, dat er zich geen ongeval
heeft voorgedaan.
Maar weer gegrepen
SINGAPORE, 9 Sept. Het
in de Chinese taal verschijnende
dagblad „Tsjoeng Sjing Pao"
heeft vandaag een bericht uit
Hongkong afgedrukt, dat La-
vrenty Beria, het voormalig
hoofd van de Russische geheime
politie, negen dagen nadat hij
gevangen gezet werd door pre
mier Malenkov, uit de gevange
nis ontsnapt is.
Het bericht, dat Hongkong be
reikte vanaf het Chinese vaste
land, voegde eraan toe, dat Beria
vier uur later opnieuw gearres
teerd werd en opgesloten in een
zwaar bewaakte legergevangenis.
Volgens het blad hadden in
tieme vrienden van Beria de
ontsnapping mogelijk gemaakt.
In hetzelfde blad stond even
eens een bericht, afkomstig uit
Peiping, dat Beria na zijn ar
restatie een mislukte poging tot
zelfmoord heeft gedaan.
ivaclit West Duitsland
BONN. Van de ANP-corres-
pondent. Minister Erhard, de
West-Duitse minister van Econo
mische Zaken, heeft verklaard,
dat het zijn eerste doel zal zijn in
de volgende vier jaren een krach
tige economische expansie te doen
ontplooien.
Professor Erhard wil de econo
mische expansie een nieuwe,
krachtige stoot geven door een
grote belastinghervorming, die de
bevolking veel grotere financiële
vrijheden zal laten.
De mogelijkheid van een gron
dige belastingverlaging zal vol
gens Erhard moeten worden ge
schapen door sterke uitbreiding
der productie, die in het bijzonder
gericht moet worden op de con
sumptie der grote massa. De eco
nomische expansie zal volgens de
minister voor een belangrijk deel
moeten worden gedragen door de
woningbouw.
Erhard heeft voorts verklaard,
dat zijn voornaamste zorgen mede
zullen uitgaan naar de vorming
van een versterkte kapitaalmarkt.
de borst in het water. Misleid
door de mist, zagen wij Noord
voor Zuid aan. Wij zochten onze
toevlucht op een zandstrook. De
zee bleef maar stijgen. Pastoor
Audoin. Michel Fradin en ik be
gonnen te zwemmen. Audoin was
de eerste, die verdween. Ik bleef
met Fradin zwemmen. Plotseling
gilde hij: „Ik heb kramp. Ik kan
me niet houden. Wij zien elkaar
terug in de hemel". Hij verdween
en ik bleef zwemmen, waarbij ik
mijn richting aan de hand van een
ster bepaalde".
Na drie uur zwemmen bereikte
pastoor Jourdain de kust. Volgens
schatting heeft hij ongeveer 5 km
gezwommen.
Tot vanavond waren de stoffe
lijke resten van acht van de
slachtoffers geborgen. Alle slacht
offers woonden op het nabij gele
gen lie d'Oleron, met uitzondering
van pastoor Audoin, de parochie
herder van Courlay in het Westen
van Frankrijk.
Een vliegtuig van de Franse
luchtmacht en politieboten zullen
morgen voortgaan naar de slacht
offers te zoeken.
MOENSAN, Korea. 9 Sept.
De geallieerde delegatie bii de
Koreaanse wapenstilstandscom
missie heeft de communisten
vandaag om rekenschap gevraagd
van 3404 geallieerde krijgsgevan
genen. onder wie 944 Amerika
nen.
Generaal-majoor Blackshear
Bryan, de leider van de geallieer
de delegatie, legde de communis
tische delegatie een zorgvuldig
gecontroleerde lijst voor van
krijgsgevangenen, die naar men
aanneemt nog in communistische
krijgsgevangenkampen verblijven
Bryan zei. dat de communisten
op hun beurt geëist hadden, dat
de geallieerden de 27.000 Noord-
Koreaanse krijgsgevangenen zou
den uitleveren, die half Juni. nog
voor de ondertekening van de
wapenstilstandsovereenkomst, op
last van de Zuid-Koreaanse pre
sident Syngman Rhee in vrijheid
zijn gesteld.
KAAPSTAD, 9 Sept. Een
boer, die in zijn vrije tijd naar
diamanten zoekt, heeft vandaag
een diamant van 120 karaats
met een waarde van ongeveer
50.000 gulden gevonden, terwijl
hij enige minuten later nog
een diamant van 11% karaats
omhoog haalde.
De boer, C. I. Hohne, zei de
grote steen op 10 meter diepte
gevonden te hebben bij Kim-
berley Kamp in de Kaappro
vincie.
met een handelsbeurs
MEXICO STAD, 9 Sept. Als
tweede Europese land is België
voornemens in Mexico een han
delsbeurs te organiseren in een
poging om zijn exportmarkten in
het Noorden van Zuid-Amerika
uit te breiden.
Ook de Duitse regering heeft
reeds plannen voor een handels
beurs aangekondigd. De Duitsers
hebben Mexico uitgekozen, omdat
dit een gemakkelijke plaats van
samenkomst is voor inkopers uit
de Verenigde Staten en Canada
en uit de Spaans-sprekende lan
den uit het Caraibische gebied.
Mét ingang van Maandag a.s. zal de NOORDERPERS een begin
maken met de publicatie van een reeks artikelen, die de in Mei
j.l. uit Tsjechische gevangenschap teruggekeerde correspondent
van Associated Press te Praag, William N. Oatis, over zijn
belevenissen heeft geschreven.
William Oatis heeft op beschuldiging van spionnage ruim
twee jaar in Tsjecho-Slowakije gevangen gezeten. Na vrij
gelaten te zijn kreeg hij van zijn arts slechts toestemming om
één uur per dag te schrijven. In die uren schreef hij het verhaal,
dat de NOORDERPERS thans gaat brengen.
„William N. Oatis, gevangene van een regiem" is een Associated
Press-uitgave en overname, in welke vorm ook, is verboden.
BERLIJN. De Sowjet-Unie
zou van plan zijn de uitnodiging i
van de drie Westelijke mogendhe-
den tot het houden van een con
ferentie der ministers van Buiten
landse Zaken van de „Grote Vier"
aan te nemen.
De vergadering zou te Potsdam
of in Berlijn moeten worden ge
houden, zodat voortdurend des
kundigen over Duitsland kunnen
worden geraadpleegd.
FRANKFORT, 9 Sept. Een
leger van 175.000 Amerikaanse,
Belgische, Franse en Britse sol
daten zal morgen tijdens de groot
ste intergeallieerde manoeuvre
sinds de oorlog oefenen in de
atomische oorlogvoering.
Een woordvoerder voor het
Amerikaanse leger heeft vandaag
verklaard dat tijdens de driedaag-
Woensdagmiddag om 16.30 uur, arriveerde het Koninklijk Paar, dat een zesdaags bezoek
brengt aan Amsterdam, bij het Paleis op de Dam, na een bezoek te hebben gebracht aan
„De Gouden Poort.". De inspectie van de erewacht van 't Studenten-weerbaarheidscorps
's-GRAVENHAGE, 9 Sept. -
De DC-6A Liftmaster van de
K.L.M. zal op 8 October van
de Hertog van Gloucester per
soonlijk het startsein krijgen
in de Londen-Christchurch
race. In tegenstelling met de
aanvankelijke plannen zal de
K.L.M. machine, die het num
mer 21 zal krijgen, n.l. als
eerste starten in deze luehtrace,
waarin thans de handicap-
klasse het eerste vertrekt en
niet de snelheidsklasse.
De belangstelling voor dit
luchtvaartgebeuren stijgt, vooral
in ihet buitenland met de dag,
doch ook in Nederland zijn de
symptomen van een lichte
ChristChurchkoorts waar te ne
men.
Dit goedaardige „ziekteproces"
Holland en voorts een brief van
de burgemeester van Lutjegast
(gem. Grootegast), de plaats waar
de ontdekker van Nieuw-Zeeland
Abel Tasman, werd geboren, voor
de burgervader van Ghristohurch.
Vele radio-amateurs hebben
reeds aangekondigd het vliegtuig
op zijn vlucht te zullen volgen.
De K.L.M. zelf zal in de pas-
K.L.M.-machine
start als eerste
sage-kantoren te Amsterdam den
Haag en Rotterdam en voorts in
het paviljoen op Schiphol een
routekaart bijhouden, waarop de
vlucht van uur tot uur kan wor
den gevolgd. De B.B.C. zal voorts
morgen op Schiphol een aantal
opnamen in verband met de
wordt nog gestimuleerd door het vlucht komen maken,
feit, dat gezagvoerder Koopei* een 1 In de bemanning van het toe-
brief van minister-president stel is een verandering gekomen.
Drees zal meenemen! voor de pre- In plaats van de heer W. F. J.
mier van Nieuw-Zeeland, Sydney 1 Tielman zal de heer J. Boomsma,
33 jaar, die sinds 1935 bij de
K.L.M. werkzaam is, als tweede
boordwerktuigkundige de vlucht
mee maken.
Nieuw-Zeeland zelf en speciaal
se oefening „Monte Carlo", die
Donderdag tegen zonsopgang in
midden Duitsland ten Noorden
van Frankfort begint, het gebruik
van de „nieuwste atoomwapens"
voorgewend zal worden.
Tijdens de oefeningen,-die op en
kele kilometers van de Russische
zone gehouden zullen worden,
zullen geen atoomwapens afge
vuurd worden. Het doel is echter
het uit soldaten van vier naties
bestaande leger bekend te maken
met hun tactische gebruik en
kracht.
Hooggeplaatste officieren uit
vele Natolanden bevinden zich
reeds in Frankfort voor het vol
gen van de oefening tijdens welke
de verbindingen tussen de ge
allieerde commando's op dit even
tuele slagveld in een oorlog tus
sen Oost en West op proef ge
steld zullen worden.
Aan de manoeuvres wordt
deelgenomen door 120.000 Ameri
kanen, 27.000 Belgen, 22.000 Fran
sen en 6.000 Engelsen.
's-GRAVENHAGE. 9 Sept.
De beide Kamers van de Staten
Generaal zullen Zaterdag 12 Sept.
des middags om kwart voor drie,
in verenigde vergadering bijeen
komen in het gebouw der Eerste
Kamer. In deze vergadering zal
de zitting 19521953 worden ge
sloten.
Vaticaanse kringen
maken zich bezorgd
Naar de Maasbode uit goede
bron verneemt, maakt men zich in
Vaticaanse kringen ongerust over
de gezondheidstoestand van de
HeiligeVader. De Paus verlangt
echter, dat in Zijn werkzaamhe
den geen verandering wordt ge
bracht.
De Heilige Vader heeft een
zenuwontsteking in de rechter
schouder opgelopen maar houdt
desondanks Zijn dagelijkse audiën
ties. De ontsteking zou veroor
zaakt zijn door een geforceerde
beweging, toen de Paus enige da
gen geleden een pelgrim, die bij
het opstaan na een kniebuiging
uitgleed, vastgreep om hem voor
een val te behoeden. De Paus
heeft Zijn ring thans aan de lin
kerhand gedaan om deze de pel
grims te kunnen voorhouden voor
de handkus.
Zondag zal de Paus een radio
toespraak tot het Italiaans natio
naal Eucharistisch Congres te Tu
rijn richten.
PARIJS, 9 Sept. Een lid van
de staf van de Franse maarschalk
Alphonse Juin, de bevelhebber
van de geallieerde strijdkrachten
in Midden-Europa, heeft de in een
groot Nederlands blad vermelde
geruchten dat Juin een staats
greep in Frankrijk voorbereidde,
betiteld als „te dwaas om com
mentaar op te geven".
Juin zelf zeide tot verslagge
vers: „In Frankrijk heeft het een
soldaat nimmer geluk gebracht, in
de politiek te gaan, zelfs Napoleon
niet".
CHICAGO, 9 Sept. Twee
jonge geleerden, de 33-jarige Ca
nadees dr. Raymond U. Lemieux
en de 25-jarige Zwitser dr. Geor
ge Huber, hebben bekend gemaakt
dat zij erin geslaagd zijn kunst
matige suiker te produceren.
Beiden zijn verbonden aan de
„National Research Council" in
Canada.
De kunstsuiker zal niet in de
handel komen, aangezien er vol
doende plantaardige suiker is. Het
product zal echter dienst doen bij
verscheidene chemische onderzoe
kingen.
's-GRAVENHAGE, 9 Sept.
In welingelichte kringen hier ver
klaart men, dat het door de Brus
selse „Soir" gepubliceerde be
richt over de toekomstige opstel
ling en samenvoeging van divisies
in de Noord-Europese strijdkrach
ten niet meer dan een speculatie
is, waarvoor geen enkele reële
aanleiding bestaat.
De Soir meldde, dat de Neder
landse strijdkrachten zouden wor
den samengevoegd met Duitse en
Christdhurdh maakt zich thans op at twee Brigf.
Mfhlbben de HoHanders een spe- I onder ^sch bevél en
ciaal plekje in het hart van de 1 ^g'sche met twee Duitsemn-
bewoners van deze eilandengroep. d5„Pu^ f„ Th.italsnd re-
Vele Hollandse namen herinne
ren nog aan het feit, dat Abel
Tasman de eerste blanke was die
hier in 1642 voet aan wal zette.
Een bergketen en een baai zijn
naar hem genoemd en voorts is
er bijv, nog Kaap Maria van Die-
men, genoemd naar de echtgenote
van Tasman's opdrachtgever, de
toenmalige gouverneur-generaal
van Ned. Oost-Indië, van Diemen.
De K.L.M.-passagiers tenslotte
zullen tijdens de vlucht niet van
nieuws verstoken blijven, want
de stewards zullen, zoals dat wel
meer op lange emigrantenvluch-
ten gebeurt, een boordikrant uit
geven, die dit keer een speciaal
cachet zal krijgen.
staan, en dat de in Duitsland ge
legerde troepen zo dicht mogelijk
bij de grens van het door de Rus
sen bezette gebied zouden worden
opgesteld.
De welingelichte kringen wijzen
er op dat het bekend is, dat de
opstelling der Duitse divisies ge
heel afhankelijk is van de tot
standkoming der Europese Ver
dedigingsgemeenschap en voorts
van de wijze waarop straks in die
eventuele gemeenschap de groe
pering der Europese strijdkrach
ten zal geschieden
De tegenwoordige toestand is,
dat het Nederlandse legercorps
(drie divisies), het Belgische le
gercorps (drie divisies) en een
Brits legercorps van drie divisies
tezamen de Noordelijke leger
groep (Northern Army Group)
vormen.
Ruim 70 Amerikaanse oorlogs
schepen, waaronder het slagschip
Iowa en de vliegkampschepen
Wasp en Bennington, zullen zich
van de maand voegen bii de vlo
ten van acht andere landen voor
een van de grootste manoeuvres
ter zee. welke ooit in vredestijd
gehouden zijn.
Aan de manoeuvres, welke zich
uitstrekken van Norfolk in de
V.S. tot de Britse eilanden en de
poolcirkel, zullen ruim 300 sche
pen, duizend vliegtuigen en een
half millioen manschappen deel
nemen.
De Amerikaanse phase van de
operatie „Mariner" loopt van 16
September tot 5 October. Admi
raal Lynde Mc Cormick, de ge
allieerde opperbevelhebber in de
Atlantische Oceaan, zal de leiding
hebben van de oefening ..Mari
ner". waaraan deelgenomen
wordt door vlooteenheden uit
België, Canada, Denemarken,
Frankrijk, Nederland, Noorwegen
Portugal en het Ver. Koninkrijk.