I
Brits protest in Peking
Nrd.-Koreaanse gevangenen
worden met succes bewerkt
William Oatis schrijft weer
Scherpe nota over de beschieting
van een Engels marinevaartuig
ROYAL NAVY PARAAT
Mislukte moordaanslag
op Marokko'ssultan
Minister de Bruijn bij
K.A.J .-conferentie
DE NOORDERPERS
naar Australië
1450
EKENS, I
295
89.-
98c
DELING.
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Lonen
que s
Nieuwe V.S.-
ambassadeur
KEN,
jue CADEAU!
Schadevergoeding
van 20.000.-
De nieuwe Duitse
coalitieregering
n. breed,
jrima M50
m. breed, voor
;ens, iets ^95
r slechts m
eed, een 25
it, p. mtr. I
breed,
aan- 95
verschil- £Ac
:en 85c Oef
rkleedjes, wol,
aar,
60 x 120 cm.
i x190 cm.
iren,
I cm. breed, in
en groen 925
sed, zeer
neter
tros, met kapok-
mast
120 x 190 em.
ilkleed, met tex-
onverslijt- (J95
1, p mtr. 9
rpetten, nieuwe
22o x 315 cm.
maat
en kleuren,
se mooie 10
g, p. mtr. D
NOORDHOLLANDS i
Abonnementsprijs f 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, Inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimam f 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stnmpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
singei 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290: Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God u 't nergens veilig Vondel
Zaterdag 12 September 1953 - 49e Jaargang - Nummer 12880
iCIALE KOUSEN-
wij bij aankoop van
;EN, SPORTKOUSEN
staat het bedrag van
rmeld. Tegen inleve-
r chèque's ontvangt U
LEN SPORTKOUSEN*
van het gemiddeld
hèque's
ing
kwaliteit
HOOGSTRAAT
s a r t i k e I t R
BINNENKORT ZULLEN de
loonproblemen in ons land scherp
in de actualiteit komen Er zijn,
zo men weet, sinds enige weken
spannende onderhandelingen
gaande tussen werkgevers en
werknemers, in de Stichting van
de Arbeid, waarbij de samen
werking in dit nuttige na-oorlog-
se instituut wel eens op een
zware proef zou kunnen worden
gesteld.
Aanvankelijk, zo vernamen wij
van bevoegde zijde, scheen het
wel vrij vlot te gaan. Over het
principe van loonsverhoging als
gevolg van de huurverhoging was
men het zeer wei eens. Vast staat
immers al, uit vroegere medede
lingen, dat bijv. de katholieke
sociale organisaties van alle groe
pen het eens waren over de
noodzaak, om de huurverhogins
volledig door een loonsverhoging
te compenseren. Ook het restant
van de consumptiebeperkipg zou,
door een looncorrectie, verdwij
nen. Alleen.... over de cijfers,
over de hoogte van de totale
compensatie, moest men nog in
hetzelfde schuitje komen
Maar dat is nog met voor el
kaar. De „Maasbode" klapte gis
teravond uit de school (waar wij
ook vertrouwelijk ons oor te
luisteren konden leggen, waarbij
het zegel van vertrouwelijkheid
ons werd opgedrukt) dat de
werkgevers tenslotte tot een
suggestie van een verhognig met
4 pet. totaal kwamen, de werk
nemers berekenden een verho
ging met 6 pet. noodzakelijk La
ter zouden van deze zijde sug
gesties voor een verhoging met
8 pet. zijn gedaan, zodat, met
bijkomende lasten, de loonsver
hoging voor de werkgevers tot
zek<w 10 pet. lastenverzwaring
zou stijgen
Thans schijnt een onmisken
baar pessimisme de boventoon te
gaan voeren, hoewel de Stichting
van de Arbeid niet meer doet,
dan adviezen geven, en de Rege
ring. of uitzonderlijk, de Volks
vertegenwoordiging, beslist. Een
beslissing, die moeilijk en zwaar
zal zijn en wel overwogen dient
te geschieden.
Intussen zijn er duidelijke te
kenen, dat de geleide loonpoli
tiek op steeds losser schroeven
komt te staan. In de diamant
industrie is een loonbeweeing
gaande geweest, die tot verho
ging heeft „geleid". In de bouw
vakken is reeds een loonsverho
ging van 3 pet. doorgevoerd, fei
telijk afgedwongen door de si
tuatie, dat weer volop zwarte
lonen werden betaald. De klacht
over gebrek aan geschoolde
krachten is hier dan ook vrij
algemeen.
Hoewel van de zijde van het
N V.V. het verzet tegen vrijere
loonvorming nog vrij sterk is,
zal de natuur hier wel sterker
zijn op de duur, dan de leer....
In de loononderhandelingen is
ook opgenomen een percentage
voor vermindering van de clas
sificatie-verschillen eindelijk!
terwijl de drang om méér
verschillen te maken tussen de
beloning van geschoolden en
ongeschoolden, niet meer tegen
te houden is.
De voorlopige conclusie is: dat
het gevecht over de uiteindelijke
cijfers nog voortduurt, voors
hands gelukkig in de sfeer van
het overleg.
Onafwendbaar is een verho
ging over de he;e lijn terwille
van de volledige compensatie
voor de huurverhoging en de
totale afschaffing van de con
sumptiebeperking.
Daarnaast zal overwogen moe-1
ten worden, wat geschieden zal,
indien de loonsverhoging in de
prijzen zal worden doorberekend,
hetgeen weer nieuwe looneisen
bij de werknemers blijkt op te
roepen. De beruchte spiraal toont
zich hier in al haar scherpte.
Toch zal in dit verband zeker
bijzonder gelet moeten worden
op de lonen van de laagst-betaal-
den, wier positie nog dikwijls
allesbehalve benijdenswaard is
Matthews volgt Chapin
in Den Haag op
WASHINGTON 11 Sept. De
waarnemend onderminister van
buitenlandse zaken, H. Freeman
Matthews, een beroepsdiplomaat,
zal benoemd worden tot nieuwe
Amerikaanse ambassadeur in Ne
derland, aldus werd vandaag van
goed ingelichte zijde medegedeeld.
In Den Haag zal hij Selden
Chapin opvolgen, die eveneens op
een nieuwe post benoemd zal wor
den. Matthews, die geboren is in
Baltimore, is reeds sedert 30 jaar
beroepsdiplomaat. Hij is voormalig
Amerikaans ambassadeur bij Zwe
den en was korte tijd assitent-
minister van buitenlandse zaken
onder Dean Acheson. Hij heeft
ook gediend in Hongarije, Colom
bia, El Salvador, Cuba, Frankrijk
en Engeland.
Levende
parochie-gemeenschap
HET PROBLEEM vgn de bouw
van berken houdt de Kerke
lijke autoriteiten in ons land,
In het bijzonder na de oorlog,
voortdurend vol zorg bezig.
Zeer bijzonder is dit in het
Bisdom met de drie grootste
steden het geval. „Haarlem"
houdt Zondag weer zijn Ker-
kenbouwdag. Bij die gelegen
heid is de aandacht gevestigd
op de kerk als het middelpunt
van de parochie, van waaruit
een levende parochiegemeen
schap moet worden gestuwd.
In de grotere en de grote plaat
sen speelt hier ook het moder
ne vraagstuk van de wijkge-
dachte. Daarop en op andere
kanten van het parochiepro
bleem, dat in het gehele land
aan de orde is, wordt de aan
dacht gevestigd in de Kroniek
van Zaterdag in dit nummer.
LONDEN, 11 Sept. Het maritiem zeer gevoelige Groot-
Brittannië heeft vandaag een zeer krachtig protest in Peking
laten horen over de aanval van een communistische kanonneer
boot op Britse zeelieden buiten de Chinese territoriale wateren.
48 uur nadat de communistische kanonnen 12 schoten gelost
hadden op een kleine motorbarkas, heeft Groot-Brittannië
zijn zaakgelastigde in de hoofdstad van Mao Tse Toeng opdracht
gegeven de communistische machthebbers precies te vertellen,
hoe men hier over deze daad denkt.
Het Foreign Office heeft niet
onmiddellijk de tekst van de nota
bekend gemaakt, maar afgaande
op de stemming en de reactie op
soortgelijke incidenten in het ver
leden, heeft premier Churchill
zelf een oude zee-officier onge
twijfeld de Chinezen aan het ver
stand gebracht, dat de aanval
moord is geweest. Groot Brittannië
is zeker niet van plan werkeloos
te blijven toezien wanneer iets
dergelijks opnieuw gebeurt, zo
deelden funtionarissen mee.
Zeven Britten werden Woens
dag gedood en vijf gewond bij
een aanval op de motorbarkas in
de internationale wateren bij de
mond van de Paarlenrivier.
De Britse autoriteiten hebben
het incident zeer ernstig opgeno
men. Eerst vloog de opperbevel
hebber in het Verre Oosten, vice-
adm. sir Charles Lambe van Sin
gapore naar Hongkong om een
onderzoek in te. stellen. Daarna
vertrok Malcolm MacDonald, de
Britse commissaris-generaal voor
Zuidoost Azië, met spoed per
vliegtuig naar de Kroonkolonie.
Afdelingshoofden van de admirali
teit en het Foreign Office pleeg
den overleg in Londen.
Zegslieden zeiden, dat Britse
oorlogsbodems, die vrijgekomen
zijn, in de Koreaanse wateren, in
de komende weken in het gebied
aanwezig zullen zijn „voor het
geval dat...."
Naar vernomen wordt houdt
Groot Brittannië in de nota zich
het recht voor op compensatie
voor het verlies aan levens en de
schade bij het incident.
Britse diplomatieke protesten
hebben echter tot nu toe geen in
druk gemaakt op Mao Tse Toeng
c.s. Groot Brittannië is daarom
tot de slotsom gekomen, dat het
op de Royal Navy aangewezen
is voor de bescherming van zijn
rechten in het gebied.
RABAT II Sept. Een 28-jarige huisschilder heeft Vrijdagmiddag
getracht de Sultan van Marokko te doden door deze met zijn auto
omver te rijden. De Sultan, die te paard op weg was naar de moskee
van Toearga, werd bjj de botsing ten val gebracht, doch hij bleef
ongedeerd. De aanslagpleger is ter plaatse door de lijfwacht dood
geschoten.
Volgens ooggetuigen reed de
auto met grote snelheid in op de
stoet van Sultan Sidi Moelai Mo
hammed Ben Arafa, die omgeven
was door zijn lijfwacht en mi
nisters. Een sergeant van de
„Zwarte Garde" van de Sultan
wist op de treeplank van de auto
te springen en 'liét portier van
de wagen te openen. Nadat het
paard van de Sultan was aange
reden, sleepte de sergeant de be
stuurder, die trachtte een slagers
mes te trekken, uit de auto. De
automobilist werd door de lijf
wacht van de Sultan doodgescho
ten. De sergeant werd hierbij
licht gewond.
PANMOENJON, 11 Sept. Een Indisch officier van de
Commissie van Toezicht voor de Koreaanse krijgsgevan
genen, die niet naar hun land willen terugkeren, heeft
Vrijdag verklaard, dat het aantal anti-communistische
gevangenen, die vragen naar huis te worden gezonden,
toeneemt. De officier wilde geen cijfers noemen.
De Poolse tolk Jan Hajdukie-
wicz, verliet onlangs de inspec-
tiegroep van de Neutrale Na
ties, welke groep is belast met
de inspectie van de krijgsge
vangenen, die niet wensen te
worden gerepatrieerd. Hij liep
over naar het Amerikaanse
leger, waar hij om politiek asyl
verzocht en waar hij in be
scherming werd genomen.
Dinsdag verklaarden negen ge
vangenen. dat zij naar hun land
willen terugkeren. Zij zijn in een
afgescheiden gedeelte van het
kamp ondergebracht.
Volgens de officier zeiden som
migen van deze krijgsgevangenen,
dat zij onder dwang door mede
gevangenen met Chinese Nationa
listische leuzen en vlaggen geta
toeëerd zijn. Een hunner was
Vrijdagmorgen met een bloedende
arm bij de Indische wachtposten
gekomen, waar hij verklaarde de
gehele nacht getracht te hebben
de op zijn arm getatoeëerde Chi
nese Nationalistische vlag te ver
wijderen. Hij zei: „Hoe kan ik nu
zo naar huis teruggaan", aldus de
Indische officier.
De anti-communistische krijgs
gevangenen in „Vredesdorp" wor
den in groepjes van 15 a 20 man
toegesproken door communistische
sprekers, daarna kunnen zij met
elkaar de redevoering bespreken.
Vervolgens moeten'zij een voor
een een nauwe gang doorlopen,
Politiepaard trapte raak
Bij de intocht van H.M. de
Koningin op 18 September 1948
in Den Haag is nabij het paleis
Noordeinde de vlag van een der
defilerende verenigingen om het
hoofd van een politiepaard ge
waaid. Hierdoor maakte het dier
al steigerend een halve slag om
en kwam het plotseling met zijn
voorbenen temidden van de toe
schouwers op het trottoir terecht.
Een hunner, mevr. S. B. K.-van
W.. bekwam daarbij een ernstige
beenbreuk, die blijvende invali
diteit tengevolge had. Na lang
durige onderhandelingen over de
door de gemeente verschuldigde
schadeloosstelling is thans over
eenstemming bereikt over een
bedrag van f 20.000. B. en W.
hebben dienovereenkomstig de
raad voorgesteld dit bedrag te
voteren.
aan het einde waarvan zich twee
deuren bevinden. De ene deur
leidt naar het communisme, in
dien zij de andere deur kiezen,
zijn zij nog steeds anti-commu
nistisch.
Vreemde verklaring
in Cambodja
PHNOM PENH 11 Sept. De
premier van Cambodja Pen Nouth
heeft vandaag via de radio een
beroep gedaan op de Viëtminh
om hun troepen uit het land
terug te trekken. Hij voegde er
aan toe, dat Cambodja niets tegen
het communisme heeft, „zolang
zich dit niet met geweld aan ons
volk opdringt." In Franse en Ame
rikaanse kringen is men zeer ver
baasd over deze stap.
BAARN, II Sept. Hedenmor
gen heeft minister A. C. de Bruijn
een bezoek gebracht aan de Euro
pa-conferentie van de K.A.J. die
deze week op de Volkshogeschool
Drakenburgh te Baarn is gehou
den. Namens de minister van Bin
nenlandse Zaken sprak hij de
deelnemers en deelneemsters toe.
Aangaande de taak van de
K.A.J. zeide de minister o.a. het
volgende:
Het zijn de jongeren die de be
slissing moeten geven op Se we
reldworsteling die thans gaande
is. Het is de jeugd die het enthou
siasme en de •kracht kan geven
om de arbeid en de samenleving
weer christelijk te maken. Zelf
heb ik veel contact met de K.A.J.
gehad en ik heb veel vertrouwen
in het werk van de nationale en
internationale K.A.J. Mijn huidige
taak als minister houdt in het be
vorderen van de Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie, een der
belangrijkste middelen om de
klassenstrijd uit te bannen. In
deze nieuwe hervorming van de
maatschappelijke structuur, ligt
een nieuw en belangrijk stuk
christelijk leven. Het is daarom,
dat vooral de jeugd haar belang
stelling en aandacht moet wijden
aan de P.B.O., welke zo belang
rijk is voor de toekomst. Vooral
een eigen en aangepaste vorming,
volgens de K.A.J.-methode kan
een bijdrage betekenen welke
voor de arbeidersjeugd onmisbaar
is. Het zal van uw practisch werk
afhangen of wij gezamenlijk zul
len slagen, om in Nederland en in
alle West-Europese landen, de
nieuwe maatschappijstructuur ver
wezenlijken.
NIET STRELEN IN DE
LEEUWENKUIL
EINDHOVEN 11 Sept. De
vogelverzorger van het Vogel
en dierenpark „Animali" te
Eindhoven, heeft, toen de ver
zorger van de wilde dieren een
vrije dag had, diens taak over
genomen. Hij stapte de kooi
van de jonge leeuwen binnen
en tracteerde de dieren op een
fles melk om ze jegens hem
vriendelijk te stemmen. Dat
lukte, de leeuwen hadden meer
belangstelling voor de melk dan
voor de man. Teneinde de toe
nadering te verinnigen waagde
de verzorger het een der dieren
te strelen. Edoch, met averecht
se uitwerking. De grootste
leeuw viel hem aan en bracht
hem een zware scheurwond in
de schouder toe. De verzorger
moest naar het St. Jozefzieken
huis worden overgebracht om
te worden verbonden.
Er ontstond paniek onder de
toeschouwers, doch de Sultan zelf
bleef kalm en zette, zonder naar
de aanslagpleger om te kijken, te
voet de tocht naar de moskee
voort, waar hij voor de eerste
maal sedert hij de vorige maand
de afgezette Sultan Mohammed
Ben Joessef opvolgde, de gebeden
leidde. Het paard van de Sultan
werd bij de botsing gewond.
Op 21 September ver
trekt onze redacteur-ver
slaggever JAN ONSTENK
voor de bladen van de
.NOORDERPERS" voor
een oriëntatie-reis van
twee maanden naar
Australië, zulks op uit
nodiging van de Neder
landse en Australische
autoriteiten. Onze lezers
zullen dit, gelet op de
steeds grotere betekenis
van het emigratie-pro
bleem, met voldoening
vernemen. Er bestaat ge
legenheid, over emigra
tie en wat daarmee ver
band houdt, aan onze
redacteur tevoren inlich
tingen te vragen en hem moeilijkheden en vragen voor te
leggen. Dit dient dan echter, gezien de korte tijd van voor
bereiding, zo spoedig mogelijk te geschieden. Dergelijke
verzoeken moeten uiterlijk op 18 September a.s. ontvan
gen zijn. Te adresseren aan de redactie van dit blad, op
de enveloppe vermelden: „Emigratie".
Vrije Democraten doen
(nog) niet mee
BONN, 11 Sept. De West-
Duitse vrije democraten hebben
vanavond Adenauer's eerste ver
zoek hen op te nemen in zijn
voorgestelde drie partijen coalitie
regering van de hand gewezen.
De 48 nieuwe vrije democrati
sche afgevaardigden hebben in
een lange vergadering besloten
dat Adenauer hun een niet groot
genoeg aandeel in de regering
aangeboden heeft.
In een communiqué na de bij
eenkomst verklaarden zij, dat zij
besloten hadden hun definitieve
beslissing uit te stellen totdat ver
dere verhelderende besprekingen
plaats gevonden zouden hebben
met mogelijke coalitie-deelgeno
ten.
Bokking-export
naar Griekenland
's GRAVENHAGE 11 Sept.
Een combinatie van Nederlandse
bokking-exporteurs, de CEVEBO,
heeft het initiatief genomen tot 't
exporteren naar Griekenland van
bokking in het zgn. „voorseizoen."
Het betreft bokking, die in de
rokerijen is verwerkt van haring
van de teelt 1952 en daarna is
opgeslagen in de koelhuizen. De
export naar Griekenland, die reeds
in begin Augustus is begonnen,
omvat 50.000 kistjes van 6.8 kg.
EN IN HET HUIS DAAR WOONT EEN DAM EDe jongens, uit het R. K. Jongenswees
huis d'Oranjeboom aan de Lauriergracht te A msterdam, speelden, toen H. M. de Koningin
Vrijdagmiddag deze instelling bezocht, enige e cht Hollandse spelletjes voor het hoge bezoek.
Ook „In Holland staat een huis" stond óp het p rogramma. De heer, die in het „huis" woonde,
moest een dame kiezen en deze jongeman bew ees hoge aspiraties te hebben, want als dame,
koos hij H. M. de KoninginH. M. in de kr ing.
NEW YORK, 11 Sept. Wil
liam N. Oatis had het idee, dat
hij werkelijk vrij zou zijn, wan
neer hij achter een schrijfmachine
kon gaan zitten, om naar eigen
goeddunken te schrijven. Hij had
twee jaar in gevangeniscellen ach
ter het IJzeren Gordijn doorge
bracht. Daarna lag hij voor een
medische behandeling ruim een
maand in een ziekenhuis.
Toen hij uit het ziekenhuis ont
slagen werd, kwam de schrijfma
chine aan bod. Eindelijk was hij
vrij om zijn eigen verhaal over
zijn gevangenschap in Tsjechoslo-
wakije op zijn eigen manier te
schrijven. Hij was teruggekeerd
in de journalistiek, waarin hij 20
jaar geleden zijn intrede had ge
daan.
„Het deed goed na zulk een
lange tijd weer aan de slag te
gaan", zo vertelde hij vandaag.
„In de gevangenis heb ik slechts
geprobeerd wat liedjes te schrij
ven en dat is moeilijk journa
listiek te noemen".
Zijn verhaal is nu voltooid en
zal m.i.v. Maandag a.s. in afleve
ringen in dit blad gaan verschij
nen.
Oatis is de verslaggever van
Associated Press, die door de
Tsjechische Geheime Politie in de
val werd gelokt om hem als een
spion te veroordelen. Zijn „offi
cieuze berichtgeving", zoals zij
het noemde, werd zo uitgelegd,
dat zij in strijd was met de Tsje
chische wetten. In 1951 werd hij,
ondanks de pogingen van het
State Department om zijn invrij
heidstelling te bewerkstelligen,
naar de gevangenis gestuurd,
waaruit hij in Mei j.l. na kwijt
schelding van zijn verdere straf
verkregen te hebben, werd ont
slagen.
Het verhaal is uniek, omdat een
dergelijke ervaring nog nooit
werd opgetekend door iemand, die
als verslaggever geschoold is.
piij is de enige Westelijke ver
slaggever, die ooit gevangen is
gehouden achter het IJzeren Gor
dijn.
In het ziekenhuis begonnen
Bij zijn terugkeer in New York,
waar hij in het ziekenhuis werd
opgenomen, heeft hij uit zijn ge
heugen een overzicht aan zijn
vrouw gedicteerd, die daartoe elke
dag korte tijd met een schrijf
machine aan zijn bed kwam zit
ten. De doktoren meenden toen
Oatis in het ziekenhuis werd op
genomen, dat hij aan t.b. leed,
welke verergerd was door de in
de winter doorstane kou in de
gevangenis.
Na behandeling werd hij echter
uit het ziekenhuis ontslagen, nadat
alle t.b. proeven een negatief re
sultaat hadden opgeleverd.
Oatis is nu weer terug op zijn
normale gewicht. De gevangenis-
kleur is verdwenen. Nu dat ver
haal geschreven is, zal hij spoe
dig op vacantie gaan. Daarna wil
hij het liefst door Associated Press
weer als correspondent naar het
buitenland gestuurd worden Maar
niet achter het IJzeren Gordijn...
