NO OU DHOLL ANDS van Algemene loonsverhoging 5 procent met Januari a.s. Sovjet-nota aan het Westen Regering hakt de knoop door na kennisneming van rapporten Brits-Egyptisch geschil bijna tot oplossing Dagblad voor Alkmaar en omgeving Een voorstel aan Rusland Over bijzonderheden nog nader overleg te plegen Buiten God i* 'f nergens veilig (Vondel) Commentaar Iviiiderbedevaart naar Lourdes Kard. Wyszynski verjaagd Na de watersnood De kwestie Triëst Geen klaarheid over bijeenkomst Grote Vier? Labourconferentie Kleine staking in Amsterdam Ommelanden gaat directeur kiezen Abonnementsprijs ƒ6,20 per kwartaal, ƒ2,07 per maand, ƒ0,48 per week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per minimam 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimam 4, familieberichten 20 ct, resp. SO ct per mm. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N. Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf- stngel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2-200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; Behagen, Ged. Gracht 39, teL 459 K 2240. Dinsdag 29 September 1953 49e Jaargang - Nummer 1289 V (Van een diplomatieke medewerker) Niet alleen in de West-Euro- pese aangelegenheden is Duitsland de leidende mogend heid geworden, zoals in een voorgaande beschouwing werd uiteengezet, ook in de koude oor log tussen Oost en West heeft het een belangrijk initiatief genomen. Adenauer heeft Rusland de afge lopen weken een dubbel voorstel gedaan. De ene kant daarvan is, dat een herenigd Duitsland voor de helft (de Oostzöne) buiten de herbewapening zal blijven, zodat tussen Rusland en het Westen een soort bufferzone zou worden geschapen. De andere helft be staat uit een non-agressiepact voor Midden-Europa, dat ook Rusland zal beveiligen en dat op de een of andere manier zou moeten worden „geïntegreerd" in het stelsel der collectieve veilig heid van de Verenigde Naties. Deze gedachte houdt op 't ogen blik de politieke gemoederen ernstig bezig. Ze sluit, zoals men zich zal herinneren, aan bij het idee van een tweede Locarno- verdrag, hetwelk in Mei j.l. door Churchill is geopperd en naar het schijnt heeft het volledig de instemming van Washington. U et is nu maar de vraag, of de Russen hiernaar oren hebben. Bereidheid tot onderhandelen is er wel, maar zoals de Fransen de Saar willen behandeld zien vóór goedkeuring van de E.D.G., zo hebben de Sovjets Duitsland's afzijdigheid van de E.D.G. geëist als voorwaarde voor een herstel van de Duitse eenheid. Het is zelfs vrij zeker, dat al him vre- desgebaren sinds Stalin's dood voornamelijk ten doel hebben ge had de poten van Adenauer's stoel door te zagen, als het beste middel om de E.D.G. en de hele verdere integratie van West- Europa te torpederen. Echter, dat is hun niet gelukt, deze opzet is zelfs een groot fiasco geworden. Nu kunnen zij twee dingen doen: de koude oorlog voortzetten of wel, zoals de Fransen, eieren voor hun geld kiezen. Zeker is er een kans dat Moskou besluit tot het laatste. Die mening heli- ben Churchill en vele anderen, omdat zij er van uitgaan, dat het nieuwe regime te Moskou grote behoefte heeft aan rust en conso lidatie en omdat de feitelijke macht thans schijnt te berusten bil het leger en met name bij het vredelievende deel van de leger leiding. Het blijft alleen een twijfelpunt, vandaar die tweede uitnodiging van Foster Dulles aan Moskou, om bewijzen te leveren voor zijn vredeswil! \Iooi elke overeenkomst met de Russen over Europa moet als „conditio sine qua non" gelden, dat de integratie van het kleine Europa, zowel militair als econo misch en politiek, wordt aan vaard. Over die integratie zullen derhalve eerst Bonn en Parijs het eens moeten worden, wil er sprake kunnen zijn van een Grote Vier-biieenkomst. Een andere prealabele voor waarde voor een regeling met Rusland is, dat Oostenrijk zijn staatsverdrag krijgt; daarbij dient men dan te bedenken, dat krach tens een deT bepalingen van Potsdam de Russen uiterlijk ne gentig dagen na de onderteke ning van. zulk een verdrag de gehele Balkan zullen moeten ont ruimen. Dit zijn ongetwijfeld zeer in grijpende consequenties. Daar staat voor Rusland tegenover dat het aan de satellietlanden (Oost- Duitsland o.a.) geen onverdeeld genoegen beleeft en dat 't waar borgen voor zijn veiligheid in het Westen kan krijgen, die alleszins het overwegen waard zijn. Met minder neemt het Westen in elk geval geen genoegen. Lippman in de „New York Herald Tribune" heeft het dezer dagen nog aldus geformuleerd: „Als wij tot nu toe spraken over een Verenigd Euro pa, dan was dat over de vereni ging van een verdeeld Europa, maar wanneer wij nu en in de toekomst spreken over een ver enigd Europa, dan bedoelen wij daarmee de vereniging van het Europa achter het ijzeren gordijn met het Europa aan deze zijde van het gordijn". ï^ezelfde Lippman heeft gezegd, U dat Europa de enige plaats in de wereld is, waar thans met vrucht met de Russen kan wor den onderhandeld. Dit klinkt ze ker bemoedigend. Hij betoogde voorts dat er thans in Europa staatslieden zijn die weten wat zii willen. Dit laatste onthult een verblijdende en historische ken tering. Acht jaar lang hebben de Grote Vier gehandeld alsof zij de dienst in de wereld, ook in Euro pa, hadden uit te maken. Dat is nu voorbij. De Grote Vier hebben de problemen niet kunnen op lossen en als zij het vandaag de dag wèl probeerden, dan zouden ze het niet eens meer kunnen, omdat er thans in Europa staats lieden zijn die het lot van dit werelddeel zelf kunnen bepalen. Men realisere zich even, welk een allermerkwaardigste machts verschuiving zich daarmede heeft voltrokken! 's-GRAVENHAGE, 28 Sept. Officieel wordt het volgende meegedeeld„Na ken nisneming van het rapport der drie des kundigen en van de standpunten der Cen trale Werkgevers- en Werknemersorgani saties heeft de ministerraad besloten het college van Rijksbemiddelaars aanwijzing te geven bij beschikking met ingang van de eerste loonweek in Januari a.s. een algemene loonsverhoging van vijf procent voor werknemers van 23 jaar en ouder bindend vast te stellen, uiteraard onder voorbehoud, dat de thans aanhangige Over de verdere bijzonderheden (dispensatie, jeugdlonen ens.) sal nog nader overleg tussen het College van Rijks bemiddelaars en de Stichting van den Arbeid plaats hebben. De Regering vertrouwt, dat de werkgevers voor werknemers, wier lonen niet bij C.A.O. of bindende loonregeling sijn vast gesteld overeenkomstig het advies van de centrale werk geversorganisaties vrijwillig een gelijke loonsverhoging sullen toepassen. wetsvoorstellen inzake huurverhoging e.d. zonder belangrijke wijzigingen door de Staten-Generaal worden aanvaard. Voorts zal geen bezwaar worden gemaakt tegen een wijziging van de richtlijnen voor de loonpolitiek in dier voege dat de lonen voor geschoolden in 't bedrijfstakgewijze overleg met 2 cent per uur mogen worden verhoogd en de afstand tussen de lonen in de hoogste en in de laagste gemeente klasse met 2 cent per uur mogen worden verminderd. compensatie voor huurverhoging en de opheffing van de consump tiebeperking betreurt de N.R.K.M. het ten zeerste, dat de regering deze last afwentelt op het be drijfsleven, terwijl toch uit de betreffende cijfers te concluderen valt, dat het midden- en klein bedrijf een dergelijke lastenver- De Verbondsvoorzitter van de Katholieke Arbeiders Beweging, de heer J. A. Middelhuis, heeft Maandagavond in Utrecht een verklaring afgelegd over de be slissing van de regering. Deze verklaring luidt als volgt: „Omtrent de werkelijke sociale gezindheid bij de werkgevers koesterden wij al geruime tijd geen grote illusies meer. Nu ook de regering inzake het loonvraag- stuk blijkbaar de kant van de pessimisten kiest, is ons lijstje van teleurstellingen compleet. Wij weten nu waar wij aan toe zijn. De gang van zaken is zo bijzonder teleurstellend, omdat een nieuw (lager) indexcijfer van het centraal bureau voor de sta tistiek in het geding is gekomen, waarover intern in genoemd bu reau nog zwaar van gedachten wordt gewisseld. Ware dit cijfer niet te elfder ure ter tafel geko men, dan zou de commissie van deskundigen waarschijnlijk tot 6 procent gekomen zijn. Hieruit moge blijken dat de cijfers van de Raad van Vakcentralen reëel waren. Het meest opmerkelijke in deze loonaffaire is, dat ons reeds maanden geleden van ver schillende zijden in het oor werd gefluisterd, dat het wel op 5 pro cent zou uitdraaien. De aanvan kelijk, zeer aan de krappe kant gehouden berekeningen van de werkgevers leidden tot 3 en een half procent. Met een royaal ge baar brachten zij dit op 4 procent. De berekeningen van de loon- en prijscommissie van de regering bleken iets ruimer te zijn en we zen toen reeds naar de 5 procent. De Raad van Vakcentralen kwam met zijn berekeningen enigszins boven 6 procent uit. Al was het even reëel oin met de prijsverhogende factoren re kening tc houden als met de prijsverlagende, toch heeft de vakbeweging er van af gezien om de eerst genoemde in haar berekeningen te verwerken. De vakbeweging heeft de nieuwe (plotseling ter tafel gebrachte) C.B.S. cijfers nog niet op deugde lijkheid kunnen toetsen. K.A.B. zal zich nader bezinnen Daarvoor heeft zij te elfder ure geen tijd kunnen vinden. Het is voor ons zelfs een vraag, of de regering daartoe kans heeft gezien. Blijkbaar was zij er zo verheugd over, dat zij nader on derzoek niet nodig achtte. Daar blijkbaar in de hoogste kringen van het C.B.S. op het ogenblik nog geen absolute klaarheid is over de nieuwe cijfers, ware er des te meer aanleiding geweest voor de regering, deze nog niet te nemen als basis voor haar be slissing en wel gevolg te geven aan het verzoek van de Raad van Vakcentralen om een onderhoud met de raad voor economische aangelegenheden van de Minis terraad. Wij zijn door deze hou ding van de regering in ernstige mate teleurgesteld. Het lijkt ver dacht veel op een zware specu latie op het fatsoen van de bona fide vakbeweging. Wij kunnen ons moeilijk ontdoen van de vrees, dat dit in de toekomst wel eens schadelijke gevolgen zou kunnen hebben. De K.A.B. zal zich nader op een en ander moeten bezinnen. Zij zal te zijner tijd op gepaste wijze van haar gevoelens blijk geven." De commentaren die de voor zitter van het C.N.V. en de secre taris van het N.V.V., resp. de he ren Ruppert en Vermeulen gaven, waren van dezelfde strekking. N.R.K.M. is teleurgesteld De Nederlandse Katholieke Middenstandsbond heeft met te leurstelling kennis genomen van de beslissing van de regering ten aanzien van de loonsverhoging. Hoewel de redelijkheid van een loonsverhoging van 5% volledig wordt erkend in verband met de Minister Mr J. M. A. H. Luns, voorzitter van de Nederlandse delegatie in de V.N. richt zich tot de Algemene vergadering van de Verenigde Naties. ARRESTATIES IN PERZIë TEHERAN, 28 Sept. (A.F.P.). Te Foermen in de Perzische provincie Guilan (aan de kust van de Kaspische Zee) zijn Zon dag 150 personen aangehouden, die ervan verdacht worden com munistische sympathieën te koes teren. In deze provincie stelt op het ogenblik een militaire, commissie een onderzoek in naar de poli tieke gezindheid van de bevol king. JOS. ZWANIKKEN GEOPEREERD UTRECHT De voorzitter van de Utrechtse Bond van de K.A.B., Jos. Zwanikken. heeft in de nacht van Zaterdag op Zondag een blin dedarm-operatie ondergaan. Het is daardoor vrijwel uitgesloten, dat de heer Zwanikken aanwezig kan zijn bij de viering van het 60-jarig bestaan van de bond. hoging niet kan dragen. De N.R.K.M. zal dan ook niet nalaten bij regering en parlement op verdergaande belasting verlaging aan te dringen, aldus de N.R.K.M. Pelgrims Maandag vertrokken Maandagmiddag is de eerste Nederlandse kinderbedevaart met 200 invalide en zieke kinderen uit Maastricht naar het genade-oord te Lourdes vertrokken. De trein, waarmede de 500 pelgrims reizen, wordt vergezeld van de bisschop van Roermond, Mgr. Dr. W. Lem- mens, die de geestelijke leiding van de tocht heeft. Omdat deze bedevaart van zie ke kinderen een eerste onderne ming van haar soort is, heeft zij niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland veel aan dacht getrokken. Er zijn bijzondere maatregelen overal getroffen en de belangstelling is van het eerste ogenblik af erg groot ge weest. Deze 200 kinderen immers reizen niet alleen naar het verre Lourdes, maar zij worden in de geest vergezeld van 600.000 kin deren in Nederland. De voorzitter van het Comité Kinderbedevaart Mgr. Fr. Op de Coul, die zelf ook met de zieken naar Lourdes trekt, heeft alle leerlingen der Katholieke scholen opgeroepen met deze kinderen te bidden voor hun genezing. En zij zijn daarmede reeds enige dagen geleden begon nen. NIEUWE GENERAAL DER AUGUSTIJNEN ROME, 28 Sept. 1953 (K.N.P.) Tijdens het generaal kapittel der Augustijnen te Rome is pater Engelbert Eberhard gekozen tot generaal der orde. Pater Eberhard was tot dusver provinciaal der Augustijnen in Duitsland. Poolse regering contra de H. Kerk WENEN, 28 Sept. (AP) „De Poolse regering heeft kardinaal Wyszynski van zijn post onthe ven", aldus heeft radio Warschau vanavond bekend gemaakt. In het communiqué werd ge zegd. dat de kardinaal beschul digd wordt van tegen de staat gerichte activiteit. Kardinaal Wyszynski zou toe gestaan zijn zich in een Pools klooster terug te trekken, aldus de radio. Z. Em. Kard. Wyszynsky, aartsbisschop van Gniezno en Warschau werd in Januari van dit jaar verheven tot het college van Kardinalen. Waterschap Schouwen wordt leeg gepompt Naar ons door de dienst Dijk herstel Schouwen en Duiveland wordt medegedeeld, vorderen de werkzaamheden aan de nieuwe ringdijk nabij Schelphoek zo danig, dat vandaag, Dinsdag 29 September, een aanvang is ge maakt met het leegpompen van het waterschap Schouwen. Dit betekent, dat, indien alles vlot verloopt, eind October wederom een oppervlak ter grootte van ongeveer 9.000 ha droog zal ko men. Dan zal in het gehele ramp gebied alleen de Vierbannen- polder van Duiveland, groot on geveer 2500 ha, met daarin de dorpen Ouwerkerk en Nieuwer- kerk als laatste overstroomd ge bied resteren. Belgrado wenst geen volksstemming BELGRADO, 28 Sept. (A.F.P.). Vernomen wordt, dat Zuid- Slavië het dertien dezer door Italië gedane voorstel, om over de toekomstige status van Triëst door een volksstemming te laten beslissen, heeft verworpen. „Het houden van een volks stemming is eerst dan gerecht vaardigd, wanneer eerst het on recht, dat de Zuid-Slavische be volking onder Italiaanse heer schappij is aangedaan, wordt her steld. daar hierdoor de oorspron kelijke samenstelling van de be volking werd veranderd." aldus de nota. Zuid-Slavië zegt, dat onder het bewind der fascisten 100.000 in Noord-Oost-Italië wonende Zuid- Slaven gedwongen zijn het land te verlaten. Klokken met hoge tonen en klokken met zware tonen, klokken die tezamen een carillon zullen vormen, en klokken, die geheel alleen ergens in een toren hun klanken zullen uitstrooien, worden vervaardigd in de oude klokkengieterij N.V. Petit en F ritsen te Aarle Rixtel. Het vormen van klokken in diverse stadia. CAIRO, 28 Sept. (A.P.). Van officiële Egyptische zijde werd vandaag vernomen, dat Groot- Brittannië er mee ingestemd heeft zijn strategische Suez-basis binnen anderhalf jaar te ont ruimen, waardoor dus een einde zou komen aan het lange geschil tussen Engeland en Egypte. Volgens de zegsman moeten nog enige technische vraagstuk ken geregeld worden. Eén van de voornaamste vraagstukken is, hoe de ongeveer 5.000 Britse des kundigen. die na de evacuatie zouden achter blijven, gekleed zouden zijn. De door Egypte aanvaarde Britse voorstellen omvatten het volgende: 1. het 80.000 man sterke Britse garnizoen in de Suez-Kanaalzone zal in een tijdsverloop van 18 maanden worden teruggetrokken. 2: Vierduizend Britse technici zullen nog gedurende drie jaar in de bases der zóne blijven, om de Egyptenaren te helpen met en op te leiden in het onderhouden er van. 3. Geallieerde strijdkrachten zullen, indien een lid-staat van de Arabische Liga zou worden aangevallen, weer de beschikking over de bases der kanaalzone verkrijgen. Van dezelfde gezaghebbende Egyptische zijde, wordt er nog op gewezen, dat het Britse voorstel, dat de nog drie jaar achterblij vende Engelse technici uniform Hitler's propagandist no. één, Hans Fritzsche, overleden KEULEN, 28 Sept. Hans Fritzsche, de leider van de af deling radio van Adolf Hitler s ministerie van Propaganda, is gisteravond in een ziekenhuis in Keulen overleden. Fritzsche is 53 jaar geworden. Hij was een van de drie Nazi kopstukken, die in Neurenberg werden vrijgesproken. De andere twee waren Dr Hjalmar Schacht en Franz von Papen. MOSKOU, 28 Sept. (A.F.P.) Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de ambassadeurs van Amerika, Engeland en Frankrijk te Moskou een antwoord laten over handigen op de laatste Westelijke nota over Duitsland. Het betreft een document van tien bladzijden. Men meent te weten, dat Rus-toe behalve de vrije verkiezin gen en de status van een rege ring voor geheel Duitsland ook andere Duitse vraagstukken te bespreken, maar de beide eerste punten moesten voorrang genie ten. De Westelijke landen verwier pen het Russische voorstel om Peking-China tot de besprekin gen toe te laten. Zij zeiden, dat de oplossing van de Duitse en de Oostenrijkse kwestie de weg wel zou effenen voor een vruchtbare bespreking van andere belang rijke problemen. land heeft voorgesteld ook com munistisch China aan de confe rentie der Grote Vier te laten deelnemen. Verder zou een uit breiding van de agenda in over weging gegeven zijn. Naar verluidt, bevat het ant woord noch een aanvaarding noch een afwijzing van de wes telijke uitnodiging om op 15 Oc tober te Lugano de kwesties Duitsland en Oostenrijk te laten bespreken door de ministers van Buitenlandse Zaken. De Westelijke uitnodiging, die 2 September is verstuurd, was de tweede poging om Rusland aan de conferentietafel te krijgen. In die nota stemde het Westen er in Churchill heeft een verklaring afgegeven, althans zijn departe ment, want de premier is nog steeds met vacantie, waarin het vroegere standpunt wordt her haald, „dat hij in geen enkel op zicht van gedachten is veranderd betreffende de wenselijkheid van een bijeenkomst met Malenkof". In Franse diplomatieke kringen is men diep teleurgesteld over de inhoud van de Russische nota, al dus het Franse persbureau. MARGATE, 28. Sept.. (Reuter). De jaarlijkse conferentie van de Britse Labour-partij heeft met grote meerderheid een aantal moties van de linkervleugel ver worpen, waarin critiek werd ge uit op de Amerikaanse politiek in de koude oorlog ten aanzien van de handel tussen Oost en West. De conferentie steunde de door het bestuur uitgestippelde poli tiek. Het bestuur betreurt alleen maar, dat de westelijke mogend heden het initiatief bij het door breken van de impasse tussen Oost en West niet hebben be houden. zouden moeten dragen, voor Egypte onaanvaardbaar is. „om dat wij er dan nimmer in zullen slagen het Egyptische volk er van te overtuigen, dat alle Britse strijdkrachten uit de kanaalzone zijn teruggetrokken". In Amsterdam is een staking uitgebroken onder de transport arbeiders van 4de afdeling bestra tingen van de gemeentelijke dienst van Publieke Werken. Alle, ongeveer 80 (ook de bti de Uniebonden georganiseerde) vrachtvaarders hebben het werk neergelegd met het doel inwilli ging te bereiken van hun eis: in een hogere salarisgroep te wor den geplaatst, d.w.z. een week- ioonverhoging van ƒ3.50 te ont vangen. De unie-organisaties stellen zich niet achter deze staking. Zij handhaven haar standpunt dat deze kwestie in het z.g. georga niseerd overleg dient te worden behandeld. Het C.P.N.-gemeenteraadslid de heer G. Groot Roessink, heeft zich met wethouder B. C. Fran ke verstaan, zonder resultaat. F. de Boer no. 1 op voordracht (Eigen berichtgeving) GRONINGEN. Zoals we reeds dezer dagen meldden, zal op Zaterdag 3 October a.s. te Groningen een algemene leden vergadering van de Coöp. Fabriek van Zuivelproducten „De Omme landen" plaats vinden. Als een van de agendapunten is er de benoeming van een directeur. Tot nu toe trad als waarnemend beheerder van De Ommelanden op de oud-directeur, de heer F. de Boer. Het bestuur is statuair verplicht met een drietal te ko men, waaruit de nieuwe direc teur gekozen wordt. Dit drietal is 1. F. de Boer, waarnemend be heerder van De Ommelanden: 2. F. Buiter. bestuurslid van De Ommelanden te Euvelgunne; 3. E. Bus, oud-voorzitter van De Ommelanden te Enumatil. DE BORE VI BINNENKORT VLOT? De pogingen om het Finse stoomschip Bore VI vlot te trek ken zet men nog steeds voort. Zoals bekend liep het schip in de nacht van 31 Januari op 1 Fe bruari vast op het strand bij Westenschouwen, gem. Haam stede. Bij de werkzaamheden heeft men grote moeilijkheden onder vonden. Men is thans bezig onder het achterschip een slede aan te brengen, teneinde het schip naar zee te kunnen draaien. K. Schipper leidt BelgiëZweden De voetbal interland België Zweden, welke Donderdag 8 Oc tober te Brussel in de voorronden van het tornooi om het wereld kampioenschap wordt gespeeld, zal worden geleid door scheids rechter K. Schipper (Groningen) Hij zal worden geassisteerd door de grensrechters A. P. Formanoy (IJmuiden) en J. H. Marten» (Zeist.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 1