EELDE word t tweede lu chthaven van Nederland Wan Deer kan men op Schiphol de mist regeert, alsnog uit wijken naar Eelde Vliegveld Bouwen Als er één büj is op Eelde Bij de foto's Zaterdag 31 October 1953 Pagina 7 Toen Eelde in 1951 be stemd werd tot uitwijkhaven voor Schiphol en tot basis \an de Rijksluchtvaartschool moest rekening worden ge houden met de eisen, welke volgens de International Ci vil Aviation Organisation, aan een vliegveld in klasse C3 moeten worden gesteld. Dat hield in, dat er een hoofdstartbaan van een leng te van 1800 meter en een tweede starthaan van een lengte van 1500 nieter moest komen. De hanen moesten in staat zijn een wieldruk op te nemen van 27 ton, zodat de grootste transatlantische i liegtuigen nog kunnen lan den. De hoofdstartbaan is ge legen in de richting Zuid west Noord-Oost. Het is de z.g. slechtweerbaan, die inge richt wordt voor landng met radiografische instrumenten. De tweede haan ligt ongeveer Noord-Zuid. Beide lianen hebben een breedte van 45 meter. Aan de N.O.-zijde van liet veld ligt het opstelpla teau, lang ca. 350 meter en breed 90 nieter. Dit plateau is door 23 nieter brede rij banen met de startbanen ver bonden. Het vliegveld heeft een uiteindelijke grootte van ca. 175 ha. Het terrein waar op het vliegveld in aanleg is, bestond voor een deel uit moerassig onland en overi gens uit bouw- en grasland. Het geheel was zeer oneffen en vertoonde enkele meters hoogteverschil. Het Rijk heeft voor de verbetering van dit veld de aanzienlijke som f 7.100.000 moeten voteren. Omvangrijke werken ten behoeve van de verlichting van het veld alsmede van de radioinstrumenten voor het landen en starten moeten nog worden uitgevoerd. Te- v ens zal het stationsgebouw worden uitgebreid en wordt '11 parkeerterrein aangelegd. Hiernaast rechts: Nog voor kort een gezellig provinciaal vliegveldje met een natte grasmat. Binnenkort de 2e luchthaven, van Nederland, uitwijkhaven van Schiphol en basis van de Rijkslucht vaartschool. In de verkeers torendie men ziet afgebeeld, krijgt men het drukker dan ooit. Uitbreiding zal daarom noodzakelijk zijn en ook al ziet men er zo direct nog niets van, begin volgend jaar is Eelde geoutilleerd en kun nen de kisten komen I'oto hieronder: Koortsachtig wordt er momenteel aan de afbouw van de zes grote han gars op Eelde gewerkt. Grote stalen gebouwen, ontmanteld met een stenen laag, ruim en modern zullen binnen enkele maanden geheel zijn afge bouwd. Dan zullen de toe stellen van de Rijkslucht vaartschool er een veilige stal vinden. De hangars tweemaal drie, staan tegen over elkaar en worden inge sloten door het gebouwen complex^ van de R.L.S., dat op Eelde ook nog gebouwd wordt. (Van onze redacteur) EELDE Binnen niet al te lange tijd zal Nederland er een luchthaven bij krijgen van allure. Het vliegveld Eelde zal dan niet meer zijn het kleine onmogelijke vliegveldje, waar af en toe eens een sportvlieg- tuig landt, maar de tweede luchthaven van Nederland, waar grote, binnen- en buiten landse toestellen een veilige haven vinden; waar desnoods toestellen kunnen landen met een wieldruk van maar even tjes 27 ton, want daarop zijn de nieuwe banen, welke zich thans op Eelde uitstrekken, zelfs berekend. Eelde zal worden de uitwijk haven van Schiphol en de basis van de Rijksluchtvaart school. Door zijn tweeledig heid zullen er op Eelde meer landingen en starts per dag gemaakt worden dan op het nu al zo drukke Schiphol. Dit is 'berei'kt, door een een drachtig samengaan van rijk en streek, want samen vormen zij de N.V. Luchtvaartterrein Eel de. Riiik en sfreek zongen er voor dat...er een groot en naar de eisen des t'iids ingerichte lucht haven verrijst, met alle moderne snufjes en luehttoeveiliging, van navigatie en accommodatie. Het rijk zorgt er voorts al léén voor, dat naast zes han gars, een werkhangar, sportter reinen, internaat etc., een moder ne instructiebasis op Eelde komt, waar onze toekomstige verkeers vliegers hun opleiding ontvan gen om straks de roem van de Nederlandse luchtvaart uit te dragen ver buiten Neerlands grenzen. Nederland bezit dan in het Noorden van het land een luchthaven, waarop het met recht trots kan zijn. Een luchthaven, de naam van onze luchtvaart waardig. Als er één blij is op het vliegveld Eelde met de nieuwe ont wikkeling van het luchtvaartterrein, is dat wel havenmeester P. Vogelzang. Hij heeft enkele jaren triest zitten treuren over een verlaten veld, dat hier en daar werd onderbroken door een kleibult, als teken dat er gewerkt werd. „Ik liep soms het terrein op," zo vertelde ons de heer Vogelzang, „en stond in mezelf te praten tegen een lorrie. „Ben jij nu een vliegtuig", zei ik dan. Je werd er soms stapelgek van. Stilte en nog eens stilte over dit verlaten veld. 's Zomers ging het nog wel, maar 's winters was het een ware obsessie.". De joviale haven meester van Eelde heeft nu weer werk, veel werk dan, wel te begrijpen, want vlieger Vogelzang zat nooit stil. Hij had zo zijn liefhebberijen, waarvan er één: de vliegerij, direct naar voren springt. Als hij boven in de lucht met zijn gele Piper Cub de meest vreemdsoortige toeren maakt, dan is Vogelzang eerst in zijn element. Er gaat een nieuwe toekomst voor Eelde open en ook p. Vogelzang heeft weer wat uitzicht. Hij zal de verantwoordelijke taak van havenmeester van een tweede luchthaven straks zwaar op zijn schouders voelen drukken. Maar we zijn ervan overtuigd, dat deze last hem nimmer te zwaar zal vallen. Beivogen historie De geschiedenis van het lucht vaartterrein Eelde is er een ge weest met vele „ups" en „downs". Burgemeester J. C. Le- gro van Eelde heeft destijds in 1930 nimmer kunnen dromen, dat zijn Eelder vliegveldje, dat hij in 1930 op aandringen van een enthousiaste groep sportvlie gers stichtte, nog eens zou uit groeien tot 'een tweede luchtha ven van Nederland. Veel heeft Eelde te danken aan de Noordelijke pionier van de luchtvaartsport, de heer Hayo Hindriks, die helaas bij de be oefening van deze sport in 1932 op dit kleine vliegveldje om het leven kwam. De K.L.M. begon in 1931 plan nen te maken voor een luchtver- binding Eelde.Schiphol gedu rende de zomermaanden, mits Eelde aanzienlijk werd verbe terd. Het was te begrijpen dat de gemeente Eelde deze kosten nim mer kon dragen en zo groeide uit een overleg tussen de provin cies Groningen en Drente en de gemeenten Groningen, Eelde en Assen de N.V. Luchtvaartterrein Eelde. Er werd een aandelen kapitaal gestort, waarin ook de Kamers van Koophandel uit de provincies Groningen en Drente participeerden. Belangrijk was de uitbreiding van het vliegveld in de jaren 19341938. De K.L.M. onderhield regelmatige diensten en de be langstelling voor de sportvlie- gerij in het Noorden groeide bij het jaar; men kan zeggen, dat Eelde in 1940 was gegroeid tot een behoorlijke regionale lucht haven. De oorlog en de bezetting brachten deze optimistische toe komstverwachtingen echter een harde klap toe. De aanblik die het totaal ontredderde vliegveld na de bevrijding bood, was wei nig bemoedigend. Weer opnieuw Met frisse moed startte men evenwel na de oorlog weer. maar het stond wel vast dat ook het Rijk in de N.V. diende te partici- piëren, en zo werd er een nieu we vennootschap opgericht. De Provinciale Waterstaat van Gro ningen maakte een nieuw plan. waarvan de kosten werden ge raamd op 4.300.000, waarvan 800.000 ten laste van de streek kwam. De plannen werden even wel niet direct verwezenlijkt, omdat men in Nederland een uitwijk/haven nodig had en een bestemming voor de Rijkslucht vaartschool, waarmee ook on derhandelingen gaande waren met het vliegveld Beek in Lim burg. Toen na tal van bespre kingen eindelijk het vliegveld Eelde werd aangewezen tot uit wijkhaven van Schiphol en ook de basis zou worden van de Rijksluchtvaartschool, werd een geheel nieuw plan opgesteld en werd er een hoofdlandingsbaan van 1800 meter geprojecteerd alsmede een tweede baan van 1500 meter, brede rolbanen en een groot opstelplateau. De kos tenraming van de plannen 1951 gaf een eindcijfer aan van 9.400:000, waarvan 1.735.000 ten laste zal komen van de streek en 7.665,000 ten laste van het Rijk. De streek moest nog een bedrag van 1.356.000 inbrengen, waarbij rekening werd gehouden met de waarde van de bezittingen van de huidi ge N.V. en het bezit aan liquide middelen. De Rijksluchtvaartschool bouwt Met de stichting van de gebou wen van de Rijksluchtvaart school, werd in 1953 een aan vang gemaakt. Momenteel zijn zes hangars in aanbouw. De an dere gebouwen zuilen later vol gen. De complexen van de Rijiks luchtvaartschool strekken zich rechts van het stationsgebouw uit. Er zullen tal van recreatie mogelijkheden worden gescha pen, als sportvelden, tennisba nen, cantine etc.; een internaat biedt plaats voor vele leerlingen terwijl de gemeente Eelde een bouwvolume ontving voor de ■bo^iw van plm. 180 woningen. Hiervan zuilen ook woningen worden toegewezen aan het per soneel van de luchthaven. Alleen reeds voor de meteo-dienst en voor het radiowezen van Eelde zullen 14 huizen beschikbaar moeten komen, terwijl nog ruim te gezocht wordt voor grondper soneel. dat ongehuwd is. Burgemeester Struben van Eel de heeft er dan ook heel wat zorgen bijgekregen, temeer daar men de wens te kennen heeft gegeven, dat in Eelde ook een katholieke school zal worden ge bouwd voor de kinderen van per. soneelsleden uit Gilze Rijen. Een groot percentage van het perso neel uit Gilze Rijen, dat naar Eelde komt, is n.l. katholiek en men kan verwachten, dat ook dit jaar nog een bouwpastoor wordt benoemd voor Eelde, om ook in deze plaats een katholieke kerk te bouwen. Voortreffelijke outillage Eelde krijgt een voortreffelijke outillage. Het volgende voorjaar zal er langs de hoofdbaan een „International landingsysteem" worden aangebracht, een vliegba- ken, dat erg goed voldoet en dat de Rijks Luchtvaartdienst heeft doen besluiten om niet zoals op Schiphol een radarsysteem aan te brengen. Verder zal Eelde worden uitgerust met een F.O.R. routena vigatiesysteem voor het geven van hulp en assistentie aan toe stellen die overvliegen. Eelde krijgt tenslotte een tweede radio- peilinrichting, die op zeer hoge frequentie werkt, terwijl ook de radiokamers van Eelde aanzien lijk zullen worden uitgebreid. De qachtverlichting zal er een zijn van zeer moderne uitvoering, ter wijl voor beveiliging eveneens de nodige voorzorgen zijn ge troffen. Eelde is uitgerust met enkel moderne brandspuiten, ter wijl de gemeentelijke geneeskun dige dienst én de brandweer uit Groningen, paraat staan om bij eventuele vliegrampen direct naar Eelde te jagen. Een proef alarm heeft geleerd, dat men er in dertien minuten kan zijn. Wanneer nu de weersomstan digheden van dien aard zijn, dat op Eelde door binnen- of buiten landse toestellen geland dient te worden, dan zullen de passagiers vele wegen kunnen bewandelen om hun uiteindelijke bestemming te bereiken. Betreft het slechts enkele pas sagiers, dan zal er op kosten van de K.L.M. een taxi naar Schiphol rijden. Zijn het er meer, dan rijdt er een bus. Het kan ook gebeuren dat passagiers in In (le kop: De Saab-Saphirs van de Rijksluchtvaartschool zijn bij de leerlingen zeer in trek. Er zullen verscheidene van deze toestellen op Eelde komen. Af en toe nemen de leerlingen van de Rijksluchtvaartschool op Eelde een kijkje, om te zien hoe hun toekomstige basis vordert. Hier zien we juist zo'n geel snel toe stelletje, waaruit twee leerlingen van de R.L.S. stappen. Hun in druk over de landingsbanen is zeer goed. Prima banen, verkla ren zij enthousiast en ze zijn wat blij, dat ze eindelijk op Eelde zich ten volle kunnen ontplooien. Daaronder: Groots strekt het opstelplateau zich voor het sta tionsgebouw van Eelde uit. Een flinke ruimte, waar straks tal rijke binnen- en buitenlandse toestellen zullen worden opge steld om de even talrijke passa giers uit te laten stappen. Nu staan er nog maar drie kleine toestelletjes. Op de voorgrond 'n Piper Cub, van de Noordneder landse Aeroclub, in het midden een ander toestel, dat wel op Schiphol kan starten, doch niet landen, maar wel op Eelde aan de grond kan komen, worden „overgepakt" en hun reis naar Rome, Londen, Parijs of waarheen ook de vlucht is. voortzetten. Re kening is gehouden met voldoen de hotelaccommodatie voor be manning en passagiers om even tueel op Eelde of in de onmidel- Uike omgeving te overnachten. Hard wordt er momenteel aan de Noordelijke luchthaven ge werkt. Men hoopt het volgend jaar voorzover het de luchthaven betreft geheel greed te zijn, ter wijl de Rijksluchtvaarschool in de tweede helft van 1954 geheel gereed is. Per 1 November a.s. kunnen reeds binnen- en buitenlandse vliegtuigen vanaf zonsopgang tot aan zonsondergang op Eelde lan den. Nederland kan trots zijn op zijn tweede luchthaven waar voor ook in het buitenland gioJ* belangstelling bestaat. Hierboven: Tegen een stralend blauwe najaarslucht, dwars door een raam van ijzeren spanten van een in aanbouw zijnde han gar heen, fotografeerden wij de Piper-Cub, waarmede de haven meester van Eelde, de heer P. Vogelzang, regelmatig zijn leer lingen van de Noordnederlandse Aeroclub lest. Zes grote hangars zijn momenteel op Eelde in aan bouw. Drie ervan hebben reeds een stenen ommanteling, terwijl de andere drie binnenkort ook klaar zullen zijn. Hard wordt er op Eelde gewerkt, om de „stal len" voor al de vliegtuigen van de Rijksluchtvaartschool gereed te krijgen, zodat men begin vol gend jaar reeds de toestellen naar Eelde kan overbrengen. de Auster, welke zoals we meld den wordt ingezet voor hulp verlening aan de Friese eilanden en op de achtergrond een Saab- Saphir van de Rijksluchtvaart school, een toestel, dat men thans vaak op Eelde kan zien landen, omdat Eelde ook de toekomstige basis voor de Rijksluchtvaart school is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 3