Pater Leppich vond nieuwe vormen voor oude waarheden Regering betaalde in 1952 22 millioen voor emigranten Rapnort brengt nieuw licht ,in de zaak-Fonteijn Drie jaar voor koning clandestiene slachters De geschiedenis van Amerika jk Zaterdag 7 November 1953 Pagina 3 RSVER WACHTING V KLEEN 7 - Alkmaar UK MAAR Notaris H. C. Westen De weg van een modern priester Bouwheer van gouden stad" GODS LINKERHAND leze bon invullen IMMIGRANTEN IN AUSTRALIë (IX) Huisvestingsprobleem baart voor sommigen moeilijkheden (Van onze speeiale verslaggever Jan Onstenk) SYDNEY, October. We hebben vrij veel emigranten ontmoet, die er zich over beklaagden, dat ze voor hun vertrek door de Nederlandse regering financieel waren „uitgekleed". Dat klinkt vreemd in de oren van hen die weten, dat de regering voor vele emigranten zowel de voorbereidingskosten als de reis en bet landingsgeld be taalt. In 1952 kostte dat de schatkist f 22 millioen. Maar er zit misschien toch ook wel weer wat in. als men boven dien weet, dat in datzelfde jaar door de emigranten uit eigen middelen f 45.millioen aan reis- en andere kosten werd bijeengebracht. H. VADER BLIJFT NOG OP CASTEL GANDOLFO Canadese Bisschoppen keuren oprichting van Katholiek Persbureau goed Stoffelijk overschot Braziliaanse ambassadeur Minister Beyen naar Bonn Medische commissie kon niets van asthma vinden !r> edeeld door het K.N.M.I. Bilt, geldig van Zater- >nd tot Zondagavond VEEL WIND nkelijk zwaar bewolkt jdelijke regen, later van besten uit opklaringen. tot krachtige, langs de f en toe harde Zuidwes- wind. Vannacht minder Morgen overdag onge- dezelfde temperaturen ïdaag. H-ZACHT WASWATER! ^ARSE WASSejt hk. v. d. u, ja, kleine Goliath grootse prestaties 'IJK (Z.H.) TEL. 771990 KEN: 3KMAAR - Telef. 2976 H 20; notaris appel Hl schellinkhouter Hl 37; inet K 21; gieser wilde- 24; st. rémy Hl 15; beur- ;eau Hl 25; winterjan Hl ^zwijndrechtse wijnpeer STER, 6 Nov. Aard- bi. Eigenheimers, mid- 13.40. Bevelanders, mid- 0. Slabonen z. dr. 47 nkbonen 1439. Tomaten 63—98. Witlof 14—46. ol 826. Rode kool 4 ie kool 69. Spruitkool 3oerekool 610. Spinazie 31a 2.509 Andijvie 6— le bieten 45. Bospeen aspeen 815. Uien: mid- l Prei 813. Druiven: 80113. Appels: Alling- in 1039. Bramley Seed 0 Cox Oranje Pippin 16 llisins Orange 1048. in Holland 828. Goud- 633. Groninger Kroon acques Lebel 310. Jo- S41. Laxton Superbe 10 tarisappel 626. Present iland 624. Transparan- msels 829. Zoete Cam- 17 Zoete winterkroon 'eren: Beurré Clairgeau Bonne Louisse d'Avran- -38. Comtesse de Paris 6 nférence 628. Doyenné ce 1862. Emile d'Heyst Fertilon 629. Gieser n 826. Kamperveen 7 uveau Poiteau 418. St. —17. Winterlouwtje 6 iterjan 619. Zwijn- Wünpeer 329. AAR DE VAKMAN volle garantie!! t, nog dezelfde dag klaar te Schoorldam zal op Dinsdagen 10 Nov. 1953 bij opbod en 17 Nov. d.a.v. bij afslag, n.m. 8 u. precies in ,,'t Gulden Vlies", Koorstraat te Alkmaar, publiek verkopen de navolgende percelen te Alkmaar: 1. Huis en erf aan de Schermerweg 6. groot 82 c.A. Verh. voor f 5.— p. week. 2. Huis en tuin a. d. Zo- cherstraat 45, gr. 1 22 A„ verh. voor f 4.70 per week. 3. Huis en erf a. d. Lief delaan 25, gr. 82 c.A. verh. voor f 2.40 p. w. 4. Tuin aldaar gr. 84 cA. 5. Pakhuis, erf en steeg a. d. Geest 15, groot 1.89 A., verh. voor f 2.30 per week. 6. Pakhuis en erf aldaar nos. 17 en 15a, groot 87 c.A.. verhuurd voor f 4.05 en f 2.30 per week. J. Pakhuis, erf en steeg aldaar no. 19, groot 1.42 A., verh. voor f 3.55 per week. 8. Pakhuis en erf aldaar no. 27, gr. 1.60 A., verh. voor f 2.90 p. w. 9. Huis en erf aid. no. 25 gr. 80 c.A., verh. voor f 6.75 per week. 0. Huis en erf aid. no. 23 gr. 1.07 c.A., verh. v. f 6.45 per week. 1. Huis en erf aid. no. 13 gr. 72 c.A., verh. voor f 6.75 per week. 2. Huis en erf aid. no. 11 gr. 1 A„ verh. voor f 6.75 per week. 3. Huis en erf aid. no. 9, gr. 1 A„ verh. voor f 6.45 per week. 4. Pakhuisje en erf aid. naast no. 9, gr. 14 c.A., verh. voor f 0.60 per week iezichtiging op de ver- oopdagen van 24 uur. w r gebeurt er? Vrouwen halen met tranen in de ogen de ring van hun vinger af. Mannen geven 'n gouden sigarettenkoker, een hor- In Essen, die grauwe fabrieksstad van het Ruhrgebied, loge of een ring. Een jong meis- aan de rand van het stadscentrum, ligt het voor een deel goudenketting,^d?" toe'behoorde weer herstelde klooster der paters Jezuïeten. Hier woont f™ geven, ^pdaVde bTinde" kun- de mens en priester, over wie heel Duitsland spreekt, nen zien, dat de liefde onder de i i i i mensen nog leeft. En is dit met wiens naam staat geschreven op de duizenden affiches iets positiefs? Met dit alles hebben wij nog maar heel weinig gezegd over de man, waarover men in Duitsland niet uitgesproken komt. Hij is ook van een te groot formaat om hem volledig te karakteriseren bin nen de kolommen van een kran tenartikel. Het moderne leven weer bren gen in de sfeer van God, dat is. wat pater Leppich beoogt. Het moderne leven, dat men kan ver gelijken met een rivier. Aan de ene oever ligt een stad, de Kerk, der aanplakzuilen en naar wiens woord reeds millioenen hebben geluisterd. Het is de Jezuïetenpater Johannes Leppich, in de volksmond genoemd de „rode pater", met welke bijnaam men hem typeren wil als de priester der arbeiders. Wie iS deze pater, vanwaar komt hij en wat wil hij! Pater Leppich werd geboren te Ratibor in Ober- schlesien. Evenals de 14 millioen verdrevenen in West- Duitsland is ook hij zelf een vluchteling. Zijn ouders waren arme men sen, vader een landarbeider en later oppasser in een tuchthuis, moeder, een vrouw, wier leven, zoals pater Leppich zelf zegt, een doorlopend martelaarschap was. ontbering, lijden en honger waren het speelgoed, waarmee hij zich in zijn kinderjaren moest verma ken. Maar - en dat is wel de verklaring waarom in dit milieu geen communist, maar een pries ter werd gekweekt - thuis werd gebeden. Met vijf mark in zijn zak gaat Johannes Leppich met vrienden op retraite bij de paters Jezuieten in Mittelsteine en wat niemand had verwacht, hij blijft. Hier in dit afgesloten Jezuietennoviciaat vond hij jongemensen, wier hon ger naar sociale rechtvaardigheid zich paarde aan een echte, diepe godsdienstige levensvisie. Na zijn priesterwijding hield hij gedurende twee jaar kinder retraites van grootse allure en werd daarna kapelaan van een uitgestrekte arbeidersparochie in Breslau. Toen kwamen de Rus sen! Pater Leppich weet toegang te krijgen tot een groot vrouwen kamp, waardoor alle Duitse meis jes en vrouwen gesluist worden, alvorens zij als dwangarbeidsters naar Siberië worden gesleept. „Grote God, U loven wij", zin gen dan op zekere dag duizenden aan het station. Katholieke en niet katholieke vrouwen omhel zen elkaar, wanneer langzaam - - - veewagens het verwoest station' de z.g. „Gouden Stad", een huis natuurlijk niet zo belangrijk, wat ons boeit is het feit, dat deze priester nieuwe vormen heeft weten te vinden voor oude waar heden, zodat zij de moderne mens aanspreken. Twee thema's vooral zijn het, die hem bezig houden: het sociale vraagstuk en het sexualisme van onze tijd. Aan het adres van de staat richt hij de vlammende aan klacht: „Ik vraag de staat; wat feeft u uit voor onze moeders en inderen en hoeveel voor ge slachtszieken? Minister van fi nanciën, weet u, dat voor de mil lioenen, die besteed worden aan de uitgave van schunnige aan plakbiljetten en pornographische litteratuur, voor alle ontheemden waardige huizen konden ge bouwd worden? Van katholieke zijde heeft men hem verweten ,dat hij te negatief is. Zeker hij geselt onbarmhar tig de wraakroepende zonden van deze dwaze wereld, maar hij Ïiredikt ook en vooral de christe- ijke liefde. De cynische woorden van een communist, die hem zei- de, dat hij met zijn redevoerin-1 gen wel kon inpakken, wanneer hij een arme drommel nog geen zakje aardappelen in zijn kelder' bezorgde, heeft hij in daden be antwoord. Wanneer men de pak ketten opstapelt die door hem naast de Ostzone zijn gestuurd krijgt men een berg,' twee maal zo hoog als de Keulse Dom. Nu is hij begonnen met de bouw van aan de andere oever leven de1 den gebouwd. vigen. De vraag is nu, hoe zal men vanuit de stad, de Kerk een brug slaan over de rivier, wan neer aan de andere kant bil de mensen de vaste grond ont breekt? Hier moet een aankno pingspunt gezocht worden bij de realiteit van het gewone alle daagse leven. Dit dagelijkse le ven is niet meer gezond en daar om moet eerst dit genezen, voor dat men een brug naar de kerk kan slaan. En dit is de weg, die pater Leppich bewandelt. Hij gaat naar moderne, zieke mensen. Hij spreekt hun taal en vindt woor den, voor dat wat hen bezig houdt. Hij snijdt de ziektehaard uit, hij maakt de mensen onrus tig, brengt hen tot bezinning, zo dat ze weer eens gaan biechten om de verbroken verbinding met God opnieuw te herstellen. Dat is natuurlijk nog niet alles, maar 't -is al veel. Het fundament is ge legd, de brugpijlers kunnen wor- mensen. Deze mensen kunnen de overkant niet meer bereiken, weil er een brug ontbreekt. Bovendien is het moeilijk een nieuwe brug te bouwen, daar de grond, waar op de mensen wonen zanderig en ondergraven is. De mensen zijn ziek; ze weten niet meer hoe de bodem waarop zij staan te verste- Zeker dit is alles pioniersarbeid, maar wie zal na alles wat wij schreven over de godsdienstige situatie in het Duitsland van van daag durven beweren dat hier geen pioniers nodig zijn? (Pater Rembert v. Vugt O.F.M.) Minderbroedersklooster Nieuwe Niedorp Advertentie in Amerika en Engeland in Frankrijk in Duitsland in Denemarken in Nederland en België THE LEFT HAND OF GOD LA MAIN GAUCHE DE Dl EU GOTTES LINKE HAND GUDS VENSTBE HAND is de titel van één der machtigste romans, die de laatste jaren zijn verschenen. U heeft erover gelezen, U heeft ervan gehoord, NU nog één stap en U is de gelukkige bezittfstjer van dit prachtboek, wantU kunt het kopen tegen de winkelprijs van f 6.25, maar ook in precies dezelfde fraaie uitvoering r- cn door lid te worden van HET voor slechts t Z.DU THIJMFONDS, het eerste, het grootste en het goedkoopste Nederlandse boekenfonds voor Katholieken. Géén inschrijfgeld. - Enige verplichting: minstens 1 jaar lid blijven en in dat jaar zes boeken afnemen a f2,50 per stuk. Ook betaalbaar met 1,25 p. mnd. Prospectus gratis op aanvraag. binnenrollen. Zegenend strekt 'n man, in wien men vanwege zijn kleren de priester niet meer her kent, zijn handen uit over de kinderen, die met hun moeders in de ijzige koude een onzekere toe komst tegemoet gaan. Ergens ver weg, het wijde Rusland in! Vloekend drijven soldaten deze weerloze vrouwen en kinderen de wagons in. En wanneer dan de locomotief de overkapping verlaat blijft deze zegenende gestalte achter. Het is pater Leppich, de man die momenteel in Duitsland ontelbaren in de ban van zijn woorden gevangen houdt. Men vraagt zich verbaasd af hoe het mogelijk is, dat de Rus sen deze man ongedeerd hebben laten gaan, dat zij telkenmale hun revolvers lieten zakken, wanneer zij in die heldere ogen zagen. Er zijn nog vele jongeren in de stad en hij moet ze redden. Drie karavanen jongens en meisjes brengt hij dwars door de Sowj et- zone veilig naar het Westen. In 1946 komt hij dan zelf naar West Duitsland. Hij hoort dat er in het kamp Friedïand twee jaar lang geen priester is geweest en dat in deze „hel der heimatver- triebenen" dagelijks 7000 men sen op de grond overnachten. Hij smeekt zijn bisschop hier te mo gen arbeiden. Zelf „Ostflüchtling" kent hij de nood dezer mensen. Verbitterde, gesloten mensen met tot steen geworden harten spreekt hij moed en verwachting in. Van Friedïand gaat hij naar Göttingen en spreekt daar tot de jeugd. Hij weet welke gevaren er dreigen voor deze van hun idealen en van hun vaderland be roofde jongemensen. Wat moet er terechtkomen van de arbeiders jeugd? Deze vraag houdt hem vast en laat hem niet meer los. Zonder pas en visum, verkleed als Frans officier reist hij naar België om Cardijn, de vader der internationale arbeidersjeugdbe- weging te leren kennen. Met hem bespreekt hij de problemen der Duitse jeugd. Dan komt hij terug en met een geleende motor door kruist hij alle Duitse diocesen om met gloeiende geestdrift de zaak der Christelijke arbeids- jeugd te behartigen. Dan breekt de 29ste Februari aan van het jaar 1948. Na succesvolle tridua in meer dan twintig kerken van de stad Essen - men noemde hem toen reeds lang de „arbeiders- pater" - en verschillende buiten landse reizen, verkondigen affi ches, vlugschriften en brochures: „Christus of Chaos? pater Lep pich spreekt in circus Bügler". Duizenden en nog eens duizenden stromen tezamen. De mensen luisteren aandachtig en gespan nen toe. Deze priester spreekt een ongewone taal, hij verlaat platge treden paden. Hij dwingt tot na denken en schudt sluimerende gewetens wakker. Dit was zijn eerste openlijk naar buitentreden, maar tegelijk het begin van een hele reeks re devoeringen in alle steden van de Bondsrepubliek. Eerst het Ruhr gebied en toen naar Nürnberg, voor oorlogsblinden, dat alleen bekostigd wordt uit giften van goud. Goud geven, zegt pater Leppich, kost een offer, omdat met goud vele lieve herinnerin gen verbonden zijn. Maar als zij het licht van hun ogen hebben geofferd, laat onze hulp dan ook een werkelijk offer zijn. En wat INVULLEN IN BLOKLETTERS BON Naam: Adres: Plaats: wenst lid te worden van „Het Thijmfonds" tegen betaling van ƒ7.25 per maand f2.50 per boek ƒ75.— per jaar betaling geschiedt: per postgiro no. 268700. per kwitantie, verhoogd met incassokosten. Niet verlangde s.v.p. doorhalen. Handtekening n en verzenden in ongefrankeerde enveloppe met op de adreszijde: Machtiging no. 1557, Den Haag. Aanmelding kan ook geschieden per brief of briefkaart. VATICAANSTAD (K.N.P.) Verwacht wordt, dat de H. Vader dit jaar veel langer op zijn zo merresidentie te Castelgandolfo zal blijven dan Hij andere jaren gewoon is. De H. Vader zal ver moedelijk niet voor eind Novem ber naar Vaticaanstad terugkeren. Hij geniet op het ogenblik een uitstekende gezondheid en schijnt onvermoeibaar. OTTAWA (K.N.P.) De Ca nadese bisschoppen hebben hun goedkeuring gehecht aan de op richting van een Katholiek Ca nadees persbureau. In tegenstel ling met de in West Europa gang bare werkwijze, zal dit persbureau zich beperken tot een wekelijkse in het Frans opgestelde documentatie-dienst voornamelijk ten behoeve van de weekbladen. Volgens de Canadese opvatting zou een dagelijkse nieuwsdienst in -Canada weinig zin hebben aangezien dit land geen confes sionele dagbladen doch alleen dergelijke weekbladen kent. Het Haagse gerechtshof heeft de Amsterdamse poelier VV. de B. veroordeeld tot drie jaar gevan genisstraf met aftrek van voor arrest. De B„ die in de oorlogsjaren de bijnaam had gekregen van „ko ning van de clandestiene slach ters", zou in de nacht van 6 op 7 Augustus 1952 een vaarskalf uit een weide in de omgeving van Amsterdam hebben gestolen. Er werd, zo was gebleken uit de getuigenverklaringen van een re chercheur, die het onderzoek in deze zaak had geleid, omtrent die tijd veel vee uit de weide gestolen, dat dan ter plaatse werd geslacht. On de bewuste nacht was de auto van De B. gevonden De B. beweerde, dat deze gestolen was waarin 83 kilo vlees en een bijl werden aangetroffen. Hoewel De B. hard nekkig ontkend had iets te ma ken te hebben gehad met deze diefstal, waren er voor hem zeer bezwarende omstandigheden. De rechtbank te Amsterdam had De B. tot 3 jaar gevange nisstraf met aftrek van onder gaan voorarrest veroordeeld, welk vonnis het Amsterdamse hof in beroep had bevestigd. Via de Hoge Raad wak deze zaak bij het gerechtshof te 's-Gravenhage gekomen. De procureur-generaal had. tegen De B. vier jaar ge vangenisstraf met aftrek van voorarrest gerequireerd. Het stoffelijk hulsel van de on langs te 's Gravenhage overleden ambasadeur van Brazilië bij het Nederlandse Hof, J. R. de Macedo Soares, zal Zondag a.s. per vlieg tuig worden overgebracht naar Brazilië. De Minister van Buitenlandse Zaken, Mr. J. W. Beyen zal op 15 November a.s. naar Bonn ver trekken teneinde een beleefd heidsbezoek te brengen aan de West Duitse Bondskanselier, Dr. Konrad Adenauer. Op Woensdag 11 November a.s., des middags om 2 uur, zal het Haagse gerechtshof de behande ling voortzetten van het nu reeds iy2 jaar slepende proces tegen de 54-jarige ex-sergeant konsta bel van de Koninklijke Marine A. H. F. Fonteijn uit Amsterdam, die in 1935 te Den Helder wegens bronchiale asthma als ongeschikt voor de dienst werd ontslagen en sedertdien met taaie volharding tegen dit zijns inziens onrechtma tige ontslag geopponeerd heeft. Fonteijn die er steeds van over tuigd is geweest, dat hij nimmer asthma heeft gehad, probeerde ja renlang tevergeefs bij allerlei mi litaire en overheidsinstanties rechtsherstel te krijgen. Tenslotte ging hij er in t 1949 toe over een pamflet te verspreiden, waarin hij de drie artsen, die hem in 1935 hadden afgekeurd, openlijk be schuldigde van valsheid in ge schrifte. Hij bereikte daarmede, zoals zijn opzet was geweest, dat hij zelfs wegens smaadschrift werd vervolgd. Zowel voor de Amsterdamse rechtbank, het Am sterdams gerechthof, als het Haagse gerechtshof, waarna de zaak door de Hoge Raad werd teruggewezen, drong Fonteijn aan op het gelasten van een nieuw gerechtelijk medisch onderzoek, aanvankelijk echter tevergeefs. Hij werd telkens veroordeeld. Tot de Hoge Raad precies een jaar geleden de zaak voor de tweede maal terugwees naar het Haagse hof met de opdracht Fonteijn toe te laten te bewij zen, dat wat hij beweert waar is en dat hij dit proces tegen zich zelf in het algemeen belang heeft uitgelokt. Zo belandde de zaak opnieuw bij de instructie voor een verder vooronderzoek. Het is de Am sterdamse rechter-commissaris, mr H. Winkel, geweest, die aldus een van Fonteijns voornaamste wensen heeft ingewilligd: hij is dit jaar door een speciaal be noemde medische commissie, be staande uit één hoogleraar en twee dokters, aan een uitgebreid lichamelijk onderzoek onderwor pen. In het rapport van deze commissie staat, „dat dit on derzoek geen enkel aanwijsbaar punt heeft ogeleverd, waardoor het aannemelijk is, dat verdachte in 1935 terecht volgens het keu- ringsbesluit zou zijn ongeschikt verklaard; dat er geen enkel aan wijsbaar punt is gevonden voor het bestaan, of in 1935 bestaan hebben, van bronchiale asthma en dat verdachte in geen geval behoort tot de groep van chro nische asthmalijders met aller gische verschijnselen." volkomen juist, dat een emigrant de reis zelf betaald die hij uit eigen vrije wil in zijn eigen be lang onderneemt. Daar is geen twijfel over en de meesten doen dat ook, dat blijkt uit de cijfers. Het was juist de grootste grief van een aanzienlijke groep emi granten, dat zij voor 1 Januari 1953 niet nog meer van hun eigen geld naar hun nieuwe vaderland konden krijgen, tenminste hier een huis te kopen of een bedrijf te beginnen. Dat is nu volkomen anders. Een gezinshoofd of een ander die alleen vertrekt mag ai- vast deviezen tot een waarde van f 1500.mee naar Australië ne men. Voor zijn vrouw komt daar nog eens f 750.bij en voor ieder kind f 400.Bovendien is het onder bepaalde voorwaar den en op een verklaring van de emigratie-attaohé hans mogelijk een kapitaal van ten hoogste f 15.000.uit Nederland te la ten overkomen, dan wel be- drijfsinventaris tot een maximum van f 29.000.Met deze rege ling zijn velen gediend, voor wie in Nederland het keurslijf van „„B, wettelijke voorschriften en be- Regensburg, Münster, Osnabrück. lastingmaatregelen te nauw sloot Hannover, Goslar, Kiel en Ham-rond initiatief en werkkracht burg. En overal waar hij kwam Het is in beginsel natuurlijk granten heeft echter bedragen vulden zich de kerken, de fa briekshallen en werkcantines. iepen de mensen te hoop op de marktplaatsen om hem te horen. Meer dan twee millioen men en hebben tot nu toe naar hem geluisterd, zijn radiovoordrach ten niet meegerekend. De pers kon aan dit feit niet voorbijgaan en we zien dan ook hoe in 'grote opmaak artikelen verschijnen over het „Phaenomeen" pater Leppich zowel in Duitse als Ame rikaanse kranten. Dit laatste is Ik heb hier verschillende mid denstanders ontmoet, die in Ne derland met al hun werken geen stap vooruit kwamen, maar hier met wat geld achter de hand, hard aanpakken en goed uitkij ken veelbelovend zijn gestart, met name in de kleinere steden en dorpen. Het is niet langer no dig geld langs zwarte wegen naar Australië te brengen, zoals voor heen zonder twijfel in vele ge- va'len is geschied. De meerderheid van de emi- als hier genoemd zijn, nog nooit ineens bij elkaar gezien. Het is goed, dat ook hen de kans tot emigratie naar Australië wordt geboden en het is in beginsel re delijk, dat ook zij in de reiskos ten naar vermogen bedragen De moeilijkheid schuilt nu maar in het oordeel over wat mogelijk is, en wat niet. De emigrant staat hier tegenover de ambtenaar die de grootte van de bijdrage moet .vaststellen. Ongetwijfeld zijn er emigranten die onjuiste inlichtin gen verstrekken en even zeker zijn er ambtenaren die naar de letter van de wet het onderste uit de kan willen hebben. Niet iedere ambtenaar trekt dezelfde lijn met hetzelfde inzicht. Wat de ene gesubsidieërde emigrant volgens de ene ambtenaar heeft mogen behouden, heeft een andere ge subsidieërde emigrant volgens 'n andere ambtenaar te gelde moe ten maken. De één rijdt triom fantelijk met z'n eigen bromfiets van de boot en een ander heeft zelfs zijn slaapkamermeubeltjes moeten verkopen Wie handig was heeft zich tijdig van zijn spaarcentjes goed in de kleren gestoken, een ander heeft tot en met de laatste stuiver in de grote reispot gestort. Bedrag landingsgeld verhoogd. Het is allemaal heel begrijpe- 'ijk. heel menselijk en misschien onvermijdelijk In het algemeen komt het er echter op neer, dat veel emigranten hier starten met niets meer dan hun landingsgeld, dat bedroeg in de eerste emi- granteniaren maar 10 pond per gezin Het was laatstelijk geste gen tot 50 pond en het is juist deze maand opnieuw verhoogd. Als straks de „Joban van Olden- barneveld" hier aankomt, dan wacht de gesubsidieërde gezinnen aan boord de verrassing dat 50 pond landingsgeld per echtpaar wordt uitbetaald en 10 pond voor ieder kind. Dat is een belang rijke verbetering, ongetwijfeld. De start voor gezinnen met klei ne kinderen, waarvoor de vadeT het alleen moet verdienen, wordt er iets gemakkelijker door. Nog altijd blijft het echter waar, dat deze gezinnen maar moeilijk tot sparen voor hun deposit zullen kunnen komen en nog altijd ook zitten er meer gezinnen met kleine kinderen in alle mogelijke hotels en kampen, dan men ge neigd is aan te nemen. Boven dien zij er hier dan nog de ge zinnen die in een soort wan hoopspoging de kampen uittrok ken en ergens maar wat hebben gehuurd: een paar dure kamers een schuur of een stal. Er zijn gezinnen die in tenten wonen en andere die al spoedig strandden nadat ze waren uitgekomen met 'n verklaring over reeds verkre gen huisvesting in hun bezit. Sommigen zijn eenvoudigweg be drogen, anderen waren al snel met samenwonenden in ruzies verwikkeld, weer anderen zijn ondanks de beste bedoelingen van degenen die voor hun huis vesting garant waren, op plaatsen terecht gekomen waar in hun vak geen werk te vinden is. Sommigen staan voor een muur. Ik zou niet graag willen be weren dat de meerderheid van de Nederlandse emigranten in Australië nog altijd in armzalige woningomstandigheden leeft. Van het tegendeel heb ik althans tal van bewijzen gezien. Ik wil slechts pleiten voor die groep van emigranten die buiten eigen schuld nog altijd met betrekking tot de huisvesting voor 'n muur staan. Voor hen en voor de ge zinnen die nog komen is het dringend noodzakelijk dat er al thans een beperkte mogelijkheid van credietverstrekking onder overheidsgarantie wordt gescha pen. Men behoeft hen het geld niet cadeau te doen Men behoeft niet iedereen zonder meer cre- diet te verstrekken: er moet wel degelijk bewijzen geleverd zijn van de wil tot werken en het ontbreken van andere mogelijk heden. Het gaat er niet om, de mensen in de walten te leggen of gebrek aan eigen initiatief met 'n nremie te belonen. Maar als Ne-doriand en Australië de emi- willen houden, dan zal er iets op dit gebied moeten gebeuren. Zo niet, dan moeten gezinnen met vier of vijf kleine kinderen wel degelijk weten, dat hen in het algemeen zeer harde en uitzicht loze jaren te wachten staan. 1. De Engelsen beheersten omstreeks het jaar 1700 de Oostkust van Noord-Amerika, maar in het binnenland probeerden de Fransen vaste voet te krijgen. Franse Jezuieten drongen tot het gebied rondom het Michigan meer door en van pelsjagers vernamen zij, dat er iets verder naar het westen een geweldige rivier moest zijn. In het voorjaar van 1673 trok daarop de jonge pelshandelaar Joliet, vergezeld van de monnik, vader Marquette, en 5 India nen erop uit, om die grote rivier te zoeken. 2. In lichte kano's van berkebast voeren zij zo ver mogelijk de rivier Fox op. Daar na droegen zij de kano's over een berg keten naar een andere rivier. Deze bracht hen naar de rivier de Wisconsin, die zij 7 dagen volgden. Op 17 Juni 1673 bereikten zij de Mississippi zelf. Hier was nu de grote rivier, maar waar leidde die heen? 3. Zij lieten zich stroomafwaarts drijven en waren afwisselend omringd door sta tige oerwouden en eindeloze open vlakten. Zij passeerden de plek, waar de Soto 132 jaar geleden over de Mississippi keek en waar sedertdien niemand meer was ge weest. Pas toen zij de monding van de Arkansas bereikten en Spaans sprekende Indianen ontmoetten, begrepen zij, dat de Soto's Mississippi „De grote rivier" was. 4. De terugreis stroomopwaarts was zeer moeilijk, doch één van de opperhoofden der Illinois-Indianen wees hun een kortere weg via de rivier de Illinois naar de rivier de Chicago, die in het uiterste zuiden van het Michigan meer uitmondde. De grote tocht was volbracht en uitgestrekte gebie den waren nader verkend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 3