Vijftig jaar wetboek voor vrijgevochten zangers wierp zeer schone vruchten af Afrikaan kreeg twintig diamanten op ziclit PJMShme De geschiedenis van Amerika Industrialisatie en emigratie dienen gelijke kansen te krijgen Tegen de verdrukking in gegroeid Teleurstelling over ouderdoms voorziening Hij had er verstand van wacht nog op hem H umanistische verzorgers Dronken chauffeur reed op agent in Soekarno pleit voor éénheid GEEN ARBEID OP 5 MEI? Officier tekent beroep aan Zaterdag 21 November 1953 Pagina 3 Na de Hoogmis is het kopje koffie thuis een hoogtepunt van de Dag des Heren. Na de suiker-en-melk-ceremonie wordt de preek onder de loupe genomen en na de preek het zangkoor. „Ze hebben het vandaag weer bruin gebakken daarboven op de zangzolder". „Ut hoor liever alleen mannen zingen, zonder jongens er bij". „Nou, ik vind een knapenkoor niet gek, maar ze moesten niet zo schreeuwen". „Vind jij niet, dat ze tegenwoordig zulke eigenaardige missen zingen, net of alles vals is? Ik kan niet bidden zij zulk liwaai". „Onze pastoor moet bij de Consecratie altijd wachten tot het koor met het Sanctus klaar is". „Dat doen de zangers met opzet, omdat zij met hun Credo moeten wachten tot de pastoor uitgepreekt is". „Maar waarom hoor je hier nou nooit violen en trompetten in de kerk? Dat doen ze in het buitenland toch ook. Er zouden veel meer mensen in de kerk komen, als ze daar eens mee begonnen". Stemmen van de zangzolder Zangers (op een dor,p natuur lijk) converseren anders en liever met bier en zo dan met koffie. „Het was vroeger heel anders op ons koor: toen kon je nog eens lekker uithalen." „Weet je nog die solo van „qui tollis" uit de mis vanDan werd het finaal still in de kerk beneden" „Ja, tegenwoordig inoet het allemaal Gregoriaans zijn. Geef mij maar muzieikmissen, daar zit tenminste wat in." „Gregoriaans, dat noem ik Abessijnse muziek, op een voor middag gecomponeerd door Haile Selassie." „Nou. zo erg is het niet; als ze maar niet aan volkszang begin nen bij ons in de keik, want dan kunnen wij zangers wel inpak ken." Stem uit Rome 1903 „FVAAROM vaardigen Wij, vol- komen willens en wetens, („MOTU PROPRIO et certa scienta") de volgende Instructie uit, waaraan Wij. als een rechts geldig wetboek der Gewijde Mu ziek, krachtens de volheid van Ons Apostolisch Gezag, kracht en wet verlenen, en Wij bevelen dor dit Ons schrijven, dat zij door een ieder met de meest bezorgde nauwgezetheid zal moe ten opgevolgd worden." Zo sprak Paus Pius X in het eerste jaar van Zijn pontificaat op de feestdag van de Maagd en Martelares St. Cecilia in het jaar 1903. En dan volgen de korte hoofdstukken, die in die dagen als brandbommen op de zang zolders onzer keiken vielen: Al gemene Grondregels Soorten van gewijde muziek De Li turgische Tekst Uiterlijke vorm der gewijde toonzettingen De zangers De orgels en de instrumenten Omvang der liturgische muziek Hoofdmid delen en Slot. Totaal 10 pagina's, in een kwartier te lezen, doch in 50 jaar slechts gedeeltelijk en locaal verwezenlijkt. We zijn nu immers een halve eeuw verder en velen menen te moeten jubi leren 'bij dit gouden bèstaans- feest van .dat rechtsgeldig Wet boek der gewijde muziek. Diagnose DOCH hoe staan na 50 jaar de zaken der Kerkmuziek in Nederland? Laat ons kort een eerlijke diagnose stellen. Een halve eeuw is nauwelijks genoeg om een mentaliteit om te wentelen, zeker als die periode zelf een revolutionnaire is, waar in het kraakt van gezagsafbraak en waarin de -ismen elkander wervelend verdringen. Kan über haupt de Muze, dé Profane zo wel als de Gewijde, nog wel ge hoord worden in het lawaai dezer dagen? Is het musiceren ,pour faire le plaisir" en het musiceren voor de Heer uiteraard wel mo gelijk zonder de achtergrond van een resonerende rust? Of moet de muziek zelf de stem van onze tijd zijn, ook in de kerk? Ik weet dit laatste niet zo zeker en zulke beschouwingen liggen in de sec tor der cu'ltuurphilosopihie, het geen een moeilijk bedrijf is. Oogst WEL weet ik, dat de Kerkmu ziek in Nederland wellicht op alle andere landen vooruit is, ondanks de meest verscheiden Tussentijdse verkiezing in Engeland LONDEN, 19 Nov. (A.P.). De Labour Party heeft vandaag de Lagerhuiszetel van 'Holborn en Saint Pancras in de fel-omstre- den 23ste tussentijdse verkiezing voor het tegenwoordige parlement behouden. De 38-jarige Lena Jager, we duwe van de afgevaardigde dr. Santo Jager, wist de stemmen- meerderheid van Labour in dit Londense district met 200 op te voeren tot 1876. In totaal werden 30.207 stemmen uitgebracht 10.000 minder dan bij de algemene verkiezingen in 1951. De uitslag: Lena Jager (La bour) 15.784; Timothy Donovan (Conservatief) 13.808; I. J. Hyam (Liberaal) 695. readies op het beroemde Motu Proprio van Paus Pius X. In ons land verschenen Kerk- muziekscholen in Utrecht, Til- burg, Twente en elders. Muziek werd een veelbeoefend vak op de Seminaria. Er kwamen zan gers-, directeuren- en organis tencursussen. Er was reeds 25 jaar voor het verschijnen van 't Motu Proprio een St. Gregorius- vereniiging (met een eigen tijd schrift), die de kerkmuzikale za ken in Nederland tot op heden behartigt. De zangkoren sloten zich aaneen in Korenbonden, die studiedagen hielden en zelfs zangers - retraiten. Abdijen van zingende monniken werden graag bezochte bolwerken van Grego riaanse muziek. De gramofoon- platen en de radio hebben de be langstelling en de smaak der ge lovigen geactiveerd. De liturgi sche vernieuwing, samenhangend met kerkmuziek, is groot geweest en voltrekt zich nog. Het volk hoeft niet langer te zwijgen in de kerk en men zingt Vespers en Completen in parochiekerken en internaten. Sinds 1950 kregen de koorzan gers van Nederland een eigen voorbeeldig geredigeerd maand blad „Zingende Kerk." Het telt enige duizenden lezers. Er mag weer sprake zijn van een eigen Nederlandse kerkcomponisten- school. De nieuw verschijnende werken worden op hun toelaat baarheid namens de Bisschoppen gekeurd door deskundige com- missiesj en comité's van toezicht speuren in de dekenaten naar ongerechtigheden bij de uitvoe ring. Sinds 25 jaar wordt er Ward- methodisch muziek-onderwijs ge geven op vele lagere en andere scholen met verrassende resulta ten. Onkruid DEZE vruchten zijn schoon, misschien te schoner, door dat ze temidden van hardnekkig onkruid en tegen de verdrukking in zijn gegroeid. Immers: het Motu Proprio is bespot door com ponisten en uitvoerende kerkmu sici, maar velen hunner hebben het nog nooit gelezen; evenmin als de meeste koorzangers, die er enkel de twee eerste woorden van kennen. Men acht het ver ouderd en een belemmering voor de menselijke vrijheid en de ,ware" kunstbeoefening die meent dat in de kerk alles moet kun nen wat op het concertpodium kan. Van de andere kant werden de voorschriften uit Rome niet altijd even tactisch of soms te rigoureus toegepast, vergetend dat men een klimaat niet moet forceren doch vormen. Volkszang groeide, kwijnde, hield stand. Kerkkoren ontstonden, vervielen, verrezen en verdwenen weer; zij waren nagels aan de doodkisten der pastoors. En zingend Neder land kent nog in 1953 dirigenten, die in een week een Misje schrij ven en 't drie weken later uit voeren tot meerdere eer van hun kleine rijk, maar er is zelfs geen Motu Proprio of keuringscom- Vele Tweede Kamerleden zijn blijkens het voorlopig verslag op de begroting van Sociale Zaken zeer teleurgesteld over de geringe vorderingen ten aanzien van de ae regeling van de definitieve ouder domsvoorziening. Zij betreuren het, dat een desbetreffend rapport van advies van de S.E.R. nog steeds niet is ingediend. missie nodig om hun oeuvre te beoordelen: de tijd zal harder blijken dan een PausMaar genoeg. „Homo ludens AL die problemen doen eenvouaige Koorzanger geen kwaad, üij Kinnt eine Zondag zijn wenteltrap op, slaat een kruis, groet zijn Proeders-zangtis en zijn directeur en zingt m vanzeilsprekende genoorzaamneiu I aan neroceiijit gezag en koordi-Enkele leden verwijten de rege- rectie, belangeloos ais een merel,ZV de verantwoordelijk met voile iongen en een vol neld voor het treffen van maat- nart zicnzelf en ziin aezin de ne 1 regelen terzake voor een belang- mei' fn Hij ^s de geiuiuagsiè deel. op de S.E.R. afschuift mens ter wereid en meelt van IDe regering beseffe, dat zij zelf een wetooek geen weet. Doen 1 i, ur.Wanneer wanneer Pius A net volgend jaar i 4 2?"- 'g®.^reke blijft dan zal zal worden bellis verkiaum weet e regering dit orgaan daarop zal worden heilig verkiaara, weet lit met or deze Sanctus Plus (ik oad op zijn graf voor mijn vrien den, de zangers) in ue hemel vreugde ot ergernis zal beleven aan de rnuzieK, die in ue ban Pietro te Rome opklinkt rond zijn heiligverklaring Wat zijn nu 50 jaren voor een Eeuwige Stad B. JAN HOES pr. Blijft Vitesse op Monnikenhuizen spelen? ARNiiitiVi, zo iNov. De on derhandelingen tussen het ge meentebestuur van Arnhem en het bestuur van Vitesse over de voorwaarden waarop het terrei nencomplex aan de Rozendaalse- weg door Vitesse bespeeld kan worden, zijn in een beslissend stadium gekomen. Woensdag j.l. is een bespre king gehouden onder voorzitter schap van de burgemeester, de heer Chr. Matser, tussen het ge meentebestuur, een vertegenwoor diger van de K.N.V.B. en het be stuur van Vitesse. Het laat zich thans aanzien dat de gemeente raad half December een beslis sing zal nemen. Kaasmarkt Leeuwarden LEEUWARDEN, 20 Nov. I Gouda volvet 1.941.95. Edam- uier 40+ 1.741.75, broodkaas 40+ 1.74—1.75 stemming kalm. moeten wijzen en zo nodig on afhankelijk haar weg dienen te gaan. (Advertentie) AmctorrlamGe Mil I In ,bet hotel 'had de Clerc<b dle i VIIlSlcI ClctlUSC J° zowel over een Belgisch als een AMSTERDAM, 20 Nov. Eén der grootste diamantmaatscnap- pijen in de hoofdstad mist sedert het begin van deze maand 20 diamanten ter waarde van ruim f 103.000. Brits paspoort op zijn eigen naam beschikt en die dus waarschijn lijk een dubbele nationaliteit heeft, bovendien de dag van zijn aankomst f 500,geleend, die evenmin terugbetaald zijn. (Advertentie) Zij heeft deze kostbare stenen op 5 November in goed vertrou wen op zidht meegegeven aan de 47-jarige E. L. de Clercq uit Jo hannesburg, die enkele dagen la ter het hotel in Amsterdam, waar hij gelogeerd had heeft verlaten en van wie sindsdien niemand meer iets heeft gehoord. Bij zijp vertrek uit het hotel deelde hij het personeel mede, dat hij enkele dagen naar Kopen hagen ging. Hij liet wat toilet gerei op zijn kamer en een kof fer achter, die bij onderzoek leeg bleek te zijn. De recherche van het bureau Pieter Aertszstraat aöht het daarom aannemelijk, dat hier oplichting in het spel is. De Clercq heeft tijdens zijn kor te verblijf in ons land getoond, dat hij van diamanten veel ver stand heeft. Hij liet zich in hqt hotel de naam en 't adres geven van een Amsterdams diamantair, zocht deze op, besprak met hem op vakkundige wijze de plannen, die hij had, bezocht in de dagen daarna de diamantbeurs en werd tenslotte door de diamantair bij Sociale Zaken, de d-iamantmij. geïntroduceerd, die zidh thans gedupeerd voelt. Hij vertelde aldaar de direc tie met opgave van bekende na men, dat hij hoopte een aantal .«S Hamea-Gelei -«V een super O handverzorging in de DUW-kampen Opgedane ervaringen met hu manistische verzorgers in de D.U.W.-kampen hebben uitgewe zen, dat in tal van kampen aan deze functionarissen weinig he- hoefte bestaat, aldus oordelen vele Tweede Kamerleden in het voor lopig verslag op de begroting van Deze groepen Kamerleden, die zeker de K.V.P.-fractie omvat, be- schrijven de werkzaamheden 'van diamanten te kunnen tonen aan I de humanistische verzorgers al- tijdelijk in Amsterdam verblij vende buitenlandse relaties van hem eh kreeg 3 diamanten op zicht mee. Drie dagen later, op 5 November, keerde hij bij de maatschappij terug, retourneerde 1 diamant en vertelde een an dere te hebben verkocht, docih daarvoor pas op 7 November de dollars te zullen ontvangen. Hij vroeg of hij de derde diamant nog even mocht behouden en verzocht nog enkele diamanten op ziöht mee te mogen nemen. Hem werden toen de 20 dia manten ter hand gesteld, die hij op 9 November zou komen terug brengen of afrekenen. Sindsdien heeft men hem niet meer gezien. De hotelrekening is niet betaald. Ook hier leefde men in de veronderstelling, dat de Clercq zeker binnen enkele da gen terug zou komen. Met die mogelijkheid houdt de politie ook thans nog rekening. dus: zij komen in can tines en huiskamers, verspreiden er lec tuur of sporen aan tot deelneming van humanistische bijeenkomsten in of buiten het kamp. Of de ar beiders indien zij al nooit van het humanisme hebben gehoord zich daartoe voelen aangetrokken of contact met humanistische ver zorgers wensen, schijnt geen rol te spelen. Gezien deze situatie vragen vele Kamerleden of het wel verant woord is aan het humanistisch verbond zulk een bevoorrechte positie naast de kerken te geven. Zij heeft de indruk, dat het stre ven heeft voorgezeten naast de kerken, het humanistisch verbond in te schakelen voor de buiten kerkelijken. Daarop alleen reeds „Ik rijd jullie allemaal dood" AMSTERDAM, 20 Nov. Op de Stalinlaan te Amsterdam is vanochtend omstreeks half vier i een 34-jarige chauffeur-monteur aangehouden, die onder invloed van sterke drank op het Thor- beckeplein kort tevoren voor- en achteruit had gereden, daarbij te gen de omstanders roepende: „Ik rijd jullie allemaal dood". Inderdaad reed hij twee man nen aan, waarna hij via de Heren gracht in de richting Utrechtse straat verdween. Op de hoek bij de Utrechtsestraat gaf een agent van politie hem een stopteken en I ging daartoe midden op de weg staan. De chauffeur hield in, doch gaf terstond daarop vol gas en reed recht op de agent in. Deze kon zich slechts aan een aanrij ding onttrekken door snel opzij te springen. Zonder licht reed de chauffeur door in de richting van de Amstel. De agent slaagde er in de auto van een autospuiter aan te hou den, die voor hem de achtervol ging door de stad inzette. Op de Stalinlaan wist de autospuiter de dronken chauffeur voorbij te rij den en zijn wagen dwars over de straat te zetten. Op deze wijze dwong hij de vluchteling stil te houden, die daarna naar het poli tiebureau werd overgebracht. Charles Hollman overleden In de ouderdom van 76 jaar is te Maastricht overleden de schil der Charles Hollman. Hollman was een der prominente figuren van de Limburgse schilderschool, welke op het eind der vorige eeuw ontstond door de Maastrichtse schilder jhr. Robert Graafland, die ook de leermeester van Hollman is geweest. Hollman bleef tot het laatste jaar van zijn leven zeer produc tief. DJAKARTA, 20 Nov. (P.I. Ane- ta). Ter gelegenheid van de viering voor de geboorte van Mo- i hammad een officiële feestdag 1 in Indonesië zei president Soe karno gisteren tijdens een bijeen komst op het paleis, dat hem bij de herdenking van de geboorte van de profeet voor de geest kwam, hoe Mohammad een gees tesgesteldheid had, waarbij het zich verheven denken van de Aan de industrialisatie en aan de emigratie zal in de eerstvol gende jaren in het belang van onze groeiende bevolking zoveel mogelijk gelijke kansen gegeven moeten worden, aldus oordelen nagenoeg alle Tweede Kamer leden in het voorlopig verslag op de begroting van Sociale Zaken. Zij wensen uitbreiding van het aantal emigrantenlanden en spe cialisatie van emigratie-attaché's. In het voorlopig verslag wordt door vele leden betreurd dat er ditmaal geen afzonderlijke emi gratie-nota is verschenen. Ten aanzien van de nazorg van emi granten wordt meer steun ge vraagd in deze zin, dat de emi grant na aankomst in het emi- gratieland ruimer armslag zal hebben. Welke hulp denkt de overheid te verschaffen bij de aankoop van huizen en boerde rijen? Voor het werk van geeste lijken onder emigranten wordt subsidiëring gevraagd. Verder wordt aangedrongen op een on derzoek naar de emigratiemoge lijkheden voor personen uit intel lectuele en semi-intellectuele be roepen. Tal van Kamerleden vragen de minister van Sociale Zaken wat meer te vertellen over de resul taten van de emigratie naar Australië. Ongunstige berichten hierover worden naar hun oordeel door de minister wel wat gebaga telliseerd. Met betrekking tot de emigratie naar Frankrijk wordt geïnformeerd naar de oorzaken van het geringe succes hiervan, ondanks de grote mogelijkheden die daar met name voor landarbei ders liggen. Tenslotte wordt ge vraagd of de minister reeds con tact heeft opgenomen met de Su- ELECTRISCH DROOGSCHEERAPPAR AAT Zeer vele Tweede Kamerleden hebben de minister van Sociale Zaken gevraagd, voor zoveel in zijn vermogen ligt te bevorderen, dat werknemers op 5 Mei geen arbeid behoeven te verrichten opdat deze dag ais nationale feest dag gevierd zal kunnen worden. Verder wordt er bij de minis ter op aangedrongen het recht op vacantie voor alle werknemers en dan een vacantie van meer dan 6 dagen wettelijk te regelen. rinaamse regering om de moge lijkheden onder de ogen te zien van de emigratie van Indische Nederlanders naar dat rijksdeel. Tweede Kamer liad Staatssecretaris voor Volksgezondheid willen behouden Blijkens het voorlopig verslag op de begroting van Sociale Za ken zijn zeer vele Tweede Kamer leden ontevreden over de ophef fing van het staatssecretariaat voor de Volksgezondheid. Het is niet duidelijk, oordelen zij, waar om de staatssecretaris voor Volks gezondheid, dr. Muntendam, bij de kabinetsformatie nog nodig werd geoordeeld, kort na de be- behandeling van de Rijksbegro ting 1953 is heengezonden. OVERHEIDSINGRIJPEN GEVRAAGD In het voorlopig verslag op de begroting van Sociale Zaken wordt door vele Tweede Kamer leden de vraag gesteld of het niet wenselijk is mogelijkheden in het leven te roepen om van over heidswege in te grijpen wanneer, zoals onlangs in het geval van „de Ommelanden" is gedemon streerd, de leiding van de onder neming een dusdanig beleid voert, dat het algemeen belang daardoor wordt geschaad. De zaak tegen de Rotterdamse journalisten Mr. B. van der Meulen, officier van Justitie te Rotterdam heeft hoger beroep aangetekend tegen de vonnissen, die de arrondisse- ments-rechtbank te Rotterdam heeft uitgesproken in de zaken tegen de 21-jarige leerling-jour nalist L. J. E. en de 44-jarige chef-redacteur L. W. S„ beiden te Rotterdam. Zoals bekend is, zijn beide jour nalisten, venbonden aan een te Rotterdam verschijnend „Rotter- damsehe Parool", Donderdag j.l. vrijgesproken. De rechtbank acht te niet bewezen, dat zij zich aan strafbare feiten hadden schuldig gemaakt toen in Januari j.l. een artikel in het blad verscheen over de bouw van een bunker voor het korps luchtwachtdienst. wijst het brievenhoofd, dat de eigen groep boven een ander. hoofdverzorger van het verbond gebruikt, namelijk: geestelijk raadsman voor touiten-kerkelij- ken". wordt veroordeeld. De president leidde uit het feit, dat op de her denkingsavond, zowel vertegen woordigers van de Masjumi als van de communistische partij, de Persatuan Indonesia Raya, de Par- tai Socialis Indonesia, de Partai Nasional Indonesia en de Partai Sjarikat Islam Indonesia aanwezig waren, af, dat „wij een godsdienst beleiden en liefhebben, namelijk de Islam". Hij signaleerde ook in dit ver band het oplevend provincialisme j en zeide, dat het dr. van Mook was, „die steeds de nadruk legde op de verschillende rassen en groepen in Indonesië, met de be doeling tweedracht te zaaien. Hij zei, dat een opleving van het pro vincialisme de eenheid schaadt „waarvoor sinds 1908 offers zijn gebracht". 1. Gedurende veel jaren lagen de Alle ghany bergen als een slagboom tussen de Franse en de Engelse gebieden, maar de Engelsen maakten steeds aanspraak op geheel Noord-Amerika, en in 1754 voerde dit tot een werkelijke oorlog: De Frans- Indiaanse oorlog tegen Engeland. Bijna alle Indiaanse stammen kozen partij voor de Fransen, alleen de wilde Irokezen steunden de Engelsen. 2. Een jonge man uit Virginia, George Washington, trok aan het hoofd van een leger van 150 man erop uit om 't Franse fort Duquesne te veroveren, maar leed een nederlaag. Het jaar daarna kreeg hij steun van 2000 Engelse soldaten onder generaal Braddock, doch bij het eerste gevecht werden 800 man door Indiaanse, verdekt opgestelde, scherschutters gedood en Washington moest zich, met de rest van zijn leger, weer terugtrekken. 3. Intussen kwamen er aanzienlijke ver sterkingen uit Engeland. De ene Franse vesting na de andere moest zich overge ven. In 1763 werd vrede gesloten. Frank rijk verloor alle bezittingen, behalve enige kleine eilanden bij New Foundland. 4. Engeland kreeg Canada en het gehele gebied ten Oosten van de Missisippi. Spanje, dat de bondgenoot van Engeland was geweest, kreeg al het land tussen de Missisippi en de rotsketenen in Wes telijke richting, maar moest Florida aan de Engelsen afstaan, zodat Noord-Amerika feitelijk tussen Engeland en Spanje ver deeld werd, met de Missisippi als grens. De Indianen lieten zich echter niet zo maar aan de Engelsen „overdragen" en maakten weldra oproer.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 3