Eerste dieptefilm zonder
bril beleeft première
Oxford, 'n historisch begrip
en de roem van Engeland
ZATERDAG
Mr Burger ging bij
Mr Oud over de knie
DE KRONIEK VAN
Cinema-scope gaf in Londen
televisie waardig antwoord
Een groots verleden van
een stad vol schoonheid
„De Mantel"
groots verfilmd
Zaterdag 21 November 1953
Pagina 7
(Van, onze correspondent)
LONDEN. In het hart van de Britse filmwereld, in één van de
grootste theaters van Leicester Square, had gisteravond de Europese
première plaats van cinemascope, het eerste drie-dimensionele film
systeem waarbij de toeschouwer geen bril nodig heeft. En dit nieuwe
systeem lijkt een groot succes te worden. Tot waardig onderwerp
van de eerste film werd Lloyd Douglas' bestseller „The Robe"
genomen, een boek dat in Nederland onder de titel „De Mantel"
grote belangstelling verwekte. De gala-première, waarvoor de hoogste
vertegenwoordigers van de R.IC. geestelijkheid in Engeland en van
de Anglicaanse Staatskerk waren uitgenodigd, stond zo in het
middelpunt van de belangstelling dat vele wereldberoemde film
sterren plaats moest worden geweigerd.
High Street in Oxford, 1000 jaren huist hier de wetenschap
(Van een onzer verslaggevers
Ze zijn overbekend die woorden van Napoleon, waarmede
hij zich richtte tot de Franse troepen in Egypte om hen
op te warmen voor de strijd: „Soldaten, bedenkt dat
veertig eeuwen op u neerzien". Overbekend of niet, ze
illustreren duidelijk de stimulerende werking, die uitgaat
van overblijfselen uit een machtig verleden, beter nog
van de gedachten die zij oproepen. Zij, die staan voor
grote scheppingen uit het verleden, of het pyramiden
zijn of kathedralen, ondergaan de invloed daarvan en
voelen enigszins de geest en de kracht van hen die ze
voortbrachten in zich overgaan. Zij, die deze ervaring
wel eens hebben opgedaan, zullen begrijpen wat een En
gelsman onbewust bedoelt als hij zegt: „Ik heb in Oxford
Op uitnodiging van het
Britse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft een onzer
verslaggevers gedurende veer
tien dagen een bezoek ge
bracht aan Engeland en Schot
land In het door voortref
felijke organisatie uitblinken
de programma waren onder
werpen van zeer uiteenlopen
de aard verwerkt, als daar zijn
een bezoek aan een kolenmijn,
de universiteit van Oxford,
een voetbalwedstrijd, een zit
ting van het Parlement, het
landschap van Schotland en
de televisiestudio's om maar
iets te noemen. Uit de veel
heid van indrukken hierbij
opgedaan stelde onze verslag
gever een serie artikelen sa
men, waarvan hierneven het
eerste volgt.
De eerste die-ptefi'lms, waarbij
de toeschouwer een vaak hinder
lijk zittende bril moest dragen,
bleken geen eclatant succes. Maar
het ziet er naar uit of cinema-
scope een voorlopig antwoord is
van de filmwereld op de bedrei
ging van de televisie, die slui
ting van 50% der Hollywoodse
studio's zou kunnen betekenen.
Het is vrijwel zeker, dat in de
toekomst minder films zullen
worden gemaakt, maar deze zul
len indien zij even groots worden
opgezet a'ls „De Mantel", en met
een even goed scenario en even
goede spelers, zeker een groot
publiek vinden, en meer werk
voor de filmindustrie betekenen
Het verhaal
Deze 5 mil'lioen dollar kostende
filim beschrijft op ontroerende, en
op (na vorige foijbelverfiiming-en
van de Amerikanen) verrassend
waardige wi.iize het leven van
de patriciërMarcellus (gespeeld
door de voortreffelijke Sihake-
speare-acteur Richard Burton)
die de wraak van prins-regent
Caligula op zijn hals haalt door
op de Romeinse slavenmarkt met
succes tegen hem op te bieden
voor de Griek Demetrius en
doordat 's keizers beschermelin
ge Diana (Jean Simmons) aan
hem de voorkeur geeft en haar
huwelijk met Caligula steeds uit
stelt. Marcellus wordt daarom
naar Jeruzalem uitgerangeerd.
Daar krijgt de wereldse patri
ciër Pontius Pilatus opdracht
„een oproerkraaier te arresteren,
die zich de Messias noemt". Hij
geeft de honderdman Paulus 30
zilverlingen om voor een verra
der te zorgen, en de goede slaaf
Demetrius komt net te laat met
zijn waarschuwing. Judas heeft
zijn verraad reeds gepleegd.
Marcellus, die naar zijn gelief
de op Capri wil terugkeren,
wordt bevolen het bevel over de
kruisiging op zich te nemen. Op
de Calvarieberg drinkt hij veel,
en dobbelt met de soldaten om
Christus' mantel, die hij wint
terwijll de diepbedroefde Deme
trius toeziet. Tijdens bet volgend
onweer maakt een diepe melan
cholie zich van Marcellus mees
ter, zijn schuldgevoel neemt
gaandeweg toe, en in de volgende
maanden wordt zijn geestelijke
toestand steeds ernstiger.
Volgens een waarzegger is zijn
enige redmiddel de mantel te
vinden en deze te verbranden.
In Kana komt hij in contact met
Miriam, een kreupele die door
Christus geholpen werd en daar
onder de eerste Christenen vindt
hij Demetrius terug, die na de
aangrijpende kruisiging de eeu
wige waarheid beeft gevanden.
Zijn oude slaaf weigert de man
tel te verbranden en wanneer
Marcellus het zelf probeert, blijkt
de rok zonder naad onbrandbaar.
Dit betekent voor hem de grote
ommekeer, en Demetrius brengt
zijn meester naar de apostel Pe
trus. Romeinse soldaten probe
ren de bijeenkomst der christe
nen uiteen te jagen, maar Mar
cellus verdedigt hen met zijn
zwaard, doch spaart met zijn ge
wonnen geloof de verslagen be-
gestudeerd".
Whnt met Oxford en ook
met Cambridge om geen partij
te kiezen vanwege de rivaliteit
is 't als met de pyramiden van
Napoleon: er gaat een enorme
stimulerende werking van uit.
Voor de buitenlander, die het
even bezoekt uit die zich wellicht
alleen maar in de neiging om te
gaan schrijden in plaats van lo
pen en om wat serieuzer te gaan
kijken. Op de student echter, die
een aantal jaren achtereen de
dagelijkse confrontatie met wat
vorige geslachten hebben ge
bouwd, de dagelijkse herinne
ring aan een ruk en groot ver
leden een grote invloed uitoefe-
nnen, hem doen beseffen, dat hij
wortelt in een eeuwenoude cul
tuur. dat hij de kruin is van de
boom.
Er zullen weinig steden zijn
in Europa en op de wereld, waar
zoveel oude schoonheid in, zo
grote hoeveelheid en zo organisch
is bewaard gebleven als in
Oxford. Wie door de straten van
de stad wandelt, in het bijzonder
door het hart waar de gebouwen
van de universiteit zich bevinden,
geraakt van al die schoonheid
onder de indruk en benijdt de
studenten die zich door de stra
ten en over de binnenhoven van
de colleges bewegen in hun
zwarte toga, waarvan de slippen
plechtig en tegelijk frivool ach
ter hen aanwapperen.
Duizend jaren
Duizend jaar al huist de we
tenschap in Oxford. Eerst waren
het de monniken, die zich ves
tigden in de vallei van de Tha
mes, die daar net niet meer be
vaarbaar is; later het eerste
historisch houvast, dat men heeft
is het jaar 1133 ontstond de
kern, waaruit in de volgende
eeuwen de universiteit voorspoe
dig groeide. De oudste „colle
ges". die men misschien het best
kan vergelijken met onze facul
teiten, dateren van vóór het jaar
1300 en iedere eeuw tot en met de
negentiende kwamen er meer bij.
Het zijn alle afzonderlijke gebou
wen. In alle heerst de sfeer en
de rust van eeuwen en elk heeft
naast de schoonheid van het ge
heel bijzondere details, waarin
het zich onderscheidt. Het kan de
beroemde Tom Tower zijn van
Christ. Church College (schep
ping van Sis Christopher Wren)
of de kapel van New College, de
gevel van All Soul's College of
het houtwerk van Trinity Col
lege.
Dagen kan men dwalen door
Oxford zonder uitgekeken te ra
ken, want met de colleges is de
historische rijkdom van de stad
nog lang niet uitgeput. Daar is
bijvoorbeeld de Bodleian Libra
ry, op een na de grootste bilio-
theek van Engeland met een
boekenschat van om en nabij een
en driekwart millioen delen, waar
bij kostbare handschriften zijn
als het oudste bekende hand
schrift van het Roelandslied uit
1130, een exemplaar van de
Handelingen der Apostelen in de
zevende eeuw gebruikt door Beda
en niet te vergeten een briefje
van een Egyptische jongen aan
zijn vader, geschreven in de
tweede of derde eeuw. En wie
andere dingen zoekt in een biblio
theek, kan in deze ook tevreden
worden gesteld; want er staat
een stoel gemaakt uit hout van
het schip, waarmee Drake in 1577
een reis om de wereld maakte,
alsmede een klok, door de stich
ter van de bibliotheek daar in
lb02 geplaatst om openings- en
sluitingstijd aan te kondigen en
die men is in Engeland nog
altijd twee maal, daags wordt ge
luid, zoals de stichter het be
doeld heeft.
Voor wie van historische schoon
heid hout is de universiteit van
Oxforod een bijkans onuitputte
lijke bron. Het is de trots van de
stad, maar haar nachtmerrie te
vens, omdat de nauwe straten
een onoplosbaar verkeerspro
bleem scheppen, dat een Neder
lands aspect vertoont door de
bijdrage, die stromen fietsende
studenten leveren. Maar oplos
baar of niet, er zou een „Franse
revolutie in Engeland" nodig zijn
om wijziging' te brengen in de
hoofdstraat van Oxford, de High
Street, die in Engeland geldt als
het fraaiste stadsgezicht in Euro
pa en waardoor zovele jonge
mannen gelopen hebben, die we
reldberoemd zijn geworden.
Tom Tower, 't uit
de 18de eeuw da
terende meester
werk van de be
faamde Wren, is
één der aantrek
kelijkste gedeel
ten van Christ-
church, één van
Oxford's oudste
colleges.
Zes maanden voor
opruiing tot muiterij
De rechtbank te Utrecht heeft
de 2l7-jarige A. B. aldaar beschul
digd van opruiing tot muiterij en
desertie, veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van zes maanden
met aftrek.
Verdachte 'had in Augustus j.l.
enige militairen aangespoord de
uniformen uit te trekken en de
wapens „er bij neer te gooien",
toen hij in een cafetaria een ge
velhebber na een lang duel.
Terug in het nog heidense
Rome, waar Caligula keizer is
geworden en Diana dwingt om
de marteling van Demetrius bij
te wonen, dringt hij door tot in
de folterkamer en bevrijd zijn
dodelijk verwonde vriend.
Hun vrijheid duurt echter niet
lang, de praetoriaanse wacht
overrompelt hem, en in de laatste
scènes zien wij de rechtzitting,
waar-bij Marcellus tegenover de
naast Diana staande Caligula zijn
trouw aan de keizer en aan Ro
me bevestigt, maar weigert zijn
geschonken geloof prijs te geven.
Diana wordt nu ook daar van
doordrongen, voegt zich bij hem
en samen worden zij tussen de
zwijgende menigte weggevoerd
om ter dood te worden gebracht,
nadat Diana de mantel aan een
christen-slaaf schenkt, om aan
Petrus te geven.
Waardig weergegeven
Deze groots opgezette diepte
film, vertoond voor een doodstil,
hoog-première-publiek, in dit
nieuw medium, met evenals het
stereoscopisch geluid, dat regel
recht uit de monden der spelers
lijkt te komen, werd een aangrij
pend getuigenis, mede door de
grote eerlijkheid van de makers,
die zich verre hebben gehouden
van sensatiezucht, en Christus
niet hebben uitgebeeld op weg
naar Golgotha of naar het kruis,
maar hier het verhaal hebben
gegeven van de uitwerking van
het Christuskleed op drie een
voudige mensen. Het zal mis
schien nog enige weken duren
voor „De Mantel" naar het vaste
land komt, Nederland kan de
film omstreeks Januari 1954 ver
wachten.
Hogere eisen
Enkele Nederlandse bioscopen
worden reeds uitgerust met de
nieuwe einemascope-installaties.
Het scherm is ongeveer 2% maal
zo 'lang als hoog. ongeveer de
zelfde proporties a'ls het gezichts
veld van de mens. Hierdoor
wordt het belang van achtergron
den, zowel wat décor als figu
ranten betreft, sterk vergroot, er
zijn 3 maal zoveel microfoons no
dig, maar -de opname-techniek
wordt vergemakkelijkt, doordat
de nieuwe camera's een „bre
dere blik" hebben, en het beeld
dan samenpersen op de gebrui
kelijke 35 mm. filmlband, waar
van het later door de projector
weer tot de oorspronkelijke pro
porties wordt teruggebracht, en
deze zijn van dien aard dat de
toeschouwer zich geheel in het
gebeuren v-oelt opgenomen.
Met „De Mantel" heeft Cine
mascope een veelbelovend begin
gemaakt. Het woord is nu weer
aan Hollywood, waar men in de
toekomst met even goede schrij
vers en spelers even groots op
gezette films zal moeten maken
om dit nieuwe medium succes te
bezorgen en de strijd met de tele
visie te winnen. Met cinemascope
is 'het a'lles of niets, want op het
drie maal zo grote scherm wordt
een goede film prachtig, maar
een slechte film ook driemaal zo
slecht.
„Ik heb in deze Kamer al veel
zien gebeuren, maar van het op
treden van mr. Burger sta ik des
ondanks verstomd". Het was een
vertoornde mr. Oud (V.V.D.) die
dit aan het slot van het „Justitie"-
debat opmerkte. Wat was er ge
beurd? De voorzitter van de P.v.d.
A.-fractie had tot dan toe niet
aan de debatten deelgenomen,
maar bij de replieken kreeg hij
alsnog het woord
Men had het bij dit -debat weer
eens kunnen zi-en, al-dus imr. Bur
g-er, enerzijds een actieve minis
ter, die met een hele serie plan
nen komt, maar anderzijds de
conservatieve reactie, prof. Ger
brandy, prof. Lemaire, mr. van
Rijckevorsel en mr. Oud natuur
lijk voorop, die van al die activi
teit niets willen weten-. Hun leuze
is: zoals h-et is, is het goed en zo
als het was is het beter.
Nadat mr. Burger was uitge
raasd, gin-g hij prompt daarop bij
mr. Oud over de knie, zoals prof.
Gerbrandy het later uitdrukte.
De leider van de oppositie deed
het in g-r-ote stijl. Hij maakte -dui
delijk dat hij zich niet tegen de
plannen van minister Donker, die
•hij een uitstekend gekozen be
windsman noemde, had verzet,
maar dat hij he-m alle medewer
king had ge-geven.
Prof. Lemaire (groep Weiter)
kwam in het zelfde verband be
togen, dat mr. Burger „spoken bij
dag" had -gezien en mr. van
Rijckevorsel (K.V.P.) waste mr.
Burger, die zich zo kunstmatig
had opgewonden, op niet min-der
verdienstelijke wijze -d-e oren. Ook
hij kon getuigen dat hij de lof van
de minister had gezongen, dat hij
en zijn fractie -de wetgevende ar
beid 'van -d-e minister met waar
dering volgde. Het was al met al
een hoogst ongelukkig optreden
van, mr. Bur-ger, waaraan hij ook
zelf zeker -geen aangename herin
neringen zal behouden-.
Het was waarschijnlijk -het ant
woord van minister Donker, dat
mr. Burger op het -onzalige idee
bracht om hier een- tegenstelling
progressiefconservatief te force
ren. Want ook dat antwoord ging
wel enigszins in -deze richting.
Wil professor Gerbran-dy
geen regeling van de Friese kwes
tie? vr-oeg minister Donker. Hier
zweeg prof. Gerbran-dy. Maar bij
een zelfde vraag met betrekking
tot een. nieuwe politiewet riep hij;
neen.
Wat prof. Gerbrandy wil, zijn
enkele goede wetten en veel over
laten aan de rechtscheppende
krachten vanuit de maatschap-pij.
Mr. v. -d. Heuvel (K.V.P.) kreeg
de toezegging, dat_ de minister
een onderzoek zal instellen naar
de stand van het beraad van de
Stichting van de ATbei-d over een
nieuwe opzet voor -de onderne
ming in het recht.
Dat de maatschappelijke krach
ten niet altijd zo actief zijn als
prof. Gerbrandy meent, bleek uit
het antwoord van de minister op
een vraag -van mr. v. d. Heuvel
(K.V.P.) met betrekking tot het
vluchtelingenvraagstuk. Politieke
vluchtelingen d-i-e hier asyl krijgen
zou de minister -door middel van
hiervoor in aanmerking komende
organisaties niet in barakken,
ma-ar in de maatschappij willen
opnemen. Op 1 April verzocht hij
deze organisaties een voor dit
d-oel overkoepelend lichaam te
vormen, maar tot op -hed-en was
er niet .geantwoord.
Prof. Lemaire (groep Wei-ter)
had gevraagd of geen mildere re
gering mogelijk is voor politieke
delinquenten, die zich niet aan
criminele feiten heb-ben schuldig
gemaakt. Mr. Donker deelde mede
dat er nog uitsluitend delinquen
ten gevangen, zitten, die dit wel
hebben gedaan.
Over vier jaar zullen waarschijn
lijk a-lle delinquenten in vrijheid
zijn. die voor een voorwaardelijke
invrijheidsstelling in aanmerking
komen. Van de levenslang -ge
straften zei de minister, dat voor
gewone misdadigers, die levens
lang -gestraft zijn ook niet voor
12 of 15 jaar straftijd bezien
wordt -of zijn straf gewijzigd zou
kunnen worden. De politieke
misdadigers met levenslang wil
hij niet gunstig-er behandelen. Po
litieke delinquenten, die binn-en-
twee jaar voorwaardelijk in vrij
heid zouden worden gesteld, heeft
de minister niet naar Hoorn la
ten overbrengen, maar in de mij
n-en -gelaten. Zodra d-eze termijn
voor anderen in het zicht komt,
kunnen- zij ook naar Ey-gelshov-en.
Hetgeen de minister ter verdedi
ging van een nieuwe opzet voor
de opleiding van leden van de
rechterlijke macht zei, kon- mr.
Oud en mr. van Rijckevorsel niet
geheel overtuigen, maar d-e zaak
kan- nog later worden uitgepraat.
De begroting werd z.h.s. aange
nomen.
sprek met hen had aangeknoopt.
*VV\\\VV\\V\\\\\\\\\\\V\YVV\\\\\V\\\\\\V\Y\VVY\Y\\YVVV\\\VVV\W
WAT IS ER AAN DE HAND met de z.g.
Indische Nederlanders Deze vraag speelde in
de afgelopen week voor de tweede maal in
de volksvertegenwoordiging. Aan de orde was toen
-de begroting van Maatschappelijk Werk (het nieu
we departeiment, dat zo kundig en toegewijd door
minister Van Thiel wordt beheerd). Het lijkt mis
schien vreemd volgens ons is 'het dat ook dat
deze min of meer „koloniale" kwestie behandeld
moest worden door deze minister, maar het was
nu inderdaad overigens een zaak van maatschappe
lijk werk, van steunverlening en hulp, op grond
van sociale overwegingen. Maar het ging over
mensen, die de dupe geworden 'zijn van de om
wenteling op „koloniaal" gebied (nog één keer dat
woord!), van de nieuwe regeling der verhoudingen
in Indonesië, overdracht van -de souvereiniteit, de
keuize, die deze mensen ginds moesten maken, of
zij al dan niet het staatsburgerschap van de repu
bliek Indonesia zouden aanvaarden, enz. Dit zijn
feitelijk allemaal overwegingen, die weinig met het
departement van Maatschappelijk Werk hebben te
te stappen". Hun moeilijkheden (het gaat over
ongeveer 100.000 mensen) zijn van velerlei aard.
Er zijn er velen, die verkommeren. Zij hebben
geen werk, het nieuwe bewind kijkt hen een
beetje, soms heel erg, „mat de nek aan" enz. Enige
duizenden ontvangen in Indonesië steun van hun,
dus de Nederlandse, regeling, en reeds zijn, sinds
1945, ongeveer 200.000 Indische Nederlanders naar
hun (en ons) land teruggekeerd
Er zijn dus Nederlanders in nood in een
ander land, dat tot voor kort Nederlands
gebied was. De politiek laten wij hier zoveel
meende, -dat zij di't dan wel zou doen, waar het
toch ging over geld, dat de overheid beschikbaar
stelt. Natuurlijk kan de minister dat niet allemaal
persoonlijk uitkienen. Maar daar zou dan een in
stantie v-oor aangewezen worden. Moest dat dan
weer een ambtelijke instantie -zijn? Neen, zei mr.
De Graaff, dat moet een- adviescommissie of iets
dergelijks zijn, waar de maatschappelijke organi
saties invloed hebben. En de minister-zelf is ten-
die overtocht alleen kan geschieden met mede- sl°fl SeS.aan> dat hij heeft toegezegd, dat
werking van de Nederlandse regering, dan komt °°k de Kerken m een dergelijke commissie zullen
deze kwestie er toch wel degelijk een bèetj-e anders Z° ^am er tenslotte een sterke
voor te staan. Dan moet de regering rekening a gemene opime uit het debat te voorschijn, alleen
houden met de financiële consequenties? en vooral bleef er het verschil van mz^tussen hen^ diefde
met de vraag, of het verantwoord is, om redenen menlnê' van
de K.V.P.-m-an De Graaff deelden
van algemeen-maatschappelijke aard en dergelijke (wiens motie ter zake aangenomen werd) en de-
om deze mensen, in hun eigen sociaal-onvolkomen fen-en .die accoor-d gingen met de strekking van
rl n im-A.riA-T ow-1 mro itoti /-ïo \\t OI i di*(trADT\ /ito iron
maken, doch meer (behoren, zou men menen, tot mogelijk buiten beschouwing, al zal niet geheel
het terrein van de minister van Overzeese Gebieds- kunnen worden vermeden,, om ook daar een
delen, of dan van Buitenlandse Zaken, omdat Indo- enkele keer iets over te zeggen. De vraag kwam
nesië natuurlijk geen gebiedsdeel van ons meer
is, maar een aparte, zelfstandige staat, voor ons
tegenwoordig, van huis uit gezien, buitenland....
Maar goed dan, de kiwestie van die -hulp en
steun en dergelijke aan Indische Nederlan
ders behoorde tot het departement van Maat
schappelijk Werk, hoezeer het in principe eigenlijk
een zaak was van politiek beleid. Voor dat wij de
vraag bespreken, of in dit politiek-sociale beleid
past, de Indische Nederlanders naar ons land te
laten overkomen (met steun van het Rijk), mogen
wij eerst wel eens even nagaan, wat nu eigenlijk
onder Indische Nederlanders m-oet worden ver
staan. Dit zijn mensen, die „geboren en getogen"
rijn in Indië. Zij hebben daar a'ltijd geleefd en
gewerkt, maar zij zijn nu, na de so-uvereiniteite-
overdracht, in moeilijkheden gek-omen. Zij hebben
de Nederlandse nationaliteit altijd gehad en be
houden en zij (zo schreven wij feeds) voelen er
niet voor, om in de Indonesische nationaliteit „over
omstandigheden, naar Nederland te laten komen.
Kunnen zij hier geestelijk aarden, kunnen zij hier
werk krijgen? De regering was van oordeel, dat
deze vragen vooralsnog ontkennend moesten wor
den beantwoord. Het zou zeker niet juist zijn te
beweren, dat de Nederlandse overheid de Indische
Nederlanders aan hun lot overlaat. Getuige het
de motie-Lemaire, van de Wel'ter-gr-oep, die veel
ruimer tot de mogelijkheid van ovento-cht wilde
adviseren
Dat er tussen de K.V.P.-motie en de Welter-
motie alleen maar een verschil van nuance
ligt, kan men ons inziens moeilijk volhou
den. De steller van -deze motie, prof. Lemaire, ging
uit van de overweging, dat de betrokkenen zelf
namelijk ook in het af,gelopen Kamer-debat aan feit, dat er al zovelen na-ar hier gekomen zijn, wie hebben te beslissen, of zij zullen overkomen, maar
't echter ook lang niet allemaal zo florissant gaat. dit za-g toch wel een beetje over het hoofd, dat
die overkomst in de meeste gevallen slechts moge-
Getuige verder, dat er al een duizend of zes van lijk is met hulp van rijksvoorschotten en het is nu
deze mensen in Indonesië steun van „ons" krijgen een-maal zo, dat deg-ene, die de koorden van de
en getuige tenslotte de bereidheid van minister beurs in handen houdt, ook recht heeft op zeggen-
Van Thiel, om in de -gevallen, waar verdere steun schap. Afgezien dan nog van de andere over-
en hulp nodig is, d-eze te verlenen, ook in wegingen, welke hiervoren zijn uiteengezet, be-
die gevallen, waarin -de veelbesproken „sociale treffende de kansen die aan deze mensen thans
noodzaak" daartoe dwingt, mede te helpen aan d-e in het eigen vaderland te bieden zijn. Ook tegen
■overkomst naar ons landde, op grond van de m-otie-Lemaire te duchten
massale uittocht van Indische Nederlanders naar
hier, zijn redelijke bezwaren te maken. Er bleek
Het meningsverschil liep verder over prac- veel duidelijk verschil van inzicht, echter vooral
tische kwesties, maar nu bleek weer, dat in de beleids-kwestie, tussen de regering, d-e Wel-
practis-Cbe kwesties meestal t-o-ch ook een ter-groep en de K.V.P. met h-un wederzijdse aan-
principiële ondergrond hebben. Wie namelijk moet hang. Maar de zaak is op hoog niveau behandeld,
beslissen, of in die bepaalde geyallen steun moet zonder partij-sentimenten en vooral zonder poli-
worden gegeven (door het verstrekken van voor- tieke bijbedoelingen. In zulke omstandigheden kan
schotten voor de reiskosten e.d.) voor de over- een parlementair steekspel slechte gewaardeerd
toüht. Het leek aanvankelijk wel, of de regering worden.
-de orde, hoe het in -de naaste toekomst met de
kansen van deze mensen in Indonesië staat. Daar
is nogal verschil van mening over. De heer prof.
Lemaire van de K.N.P. (Welter-gr-oep) denkt da-ar
nogal somber over, hij noemde de toestand van
deze mensen „diabolisch", dus duivels, maar mr.
De Graaff zag het zó zwaar niet in. Hij eiken-de
intussen, dat de situatie wel ernstig was en de
regering gaf dat, bij monde van minister Van
Thiel, toe. Hebben deze mensen nu het recht, zich
vrijwillig naar Nederland te begeven Kan de
Nederlandse regering hun overkomst verhinderen?
Formeel en juridisch gezien kan zij dat natuurlijk
wel, maar de vraag is, of daar reden toe zou rijn.
Er is echter een andere kant aan de kwestie: de
overtocht moet betaald worden
Indien er geen financiële bezwaren zijn, die
de overtocht verhinderen, zal de moeilijkheid
gemakkelijker op te lossen zijn. Maar indien
