KUNSTNIJVERHEID Stamppot! Ha, heerlijk Dior verweert zich fel voor huis en kleding Vrouwen werken met kraaltjes, wol, bloemen, zilver en klei Geef Hollands hand- werk" Maar niet meer dan eenmaal per week Dekken van planten |j ■lllllllllllllllllllllllllllilllllllllll Miss Peebles leert prins Charles lezen oman ZATERDAG 21 NOVEMBER 1953 "17"an handwerk gaat altijd een zeer bijzondere bekoring uit. Of het nu borduur-, smeed- of raffiawerk of potterie is, het begerig oog wordt altijd naar de etalage getrokken waar kunstvoorwerpen liggen uitge stald. Meestal is echter de financiële toestand van dien aard, dat we ons snel moeten omdraaien, voortgaan en met geweid bij voorbeeld die mooie handweefblouse uit onze gedachten bannen. Inwendig prijzen we degene gelukkig, die met het bewuste pakje de winkel uit kan gaan, evenals de onbekende persoon, die over zoveel talenten beschikt om een dergelijk kunstwerk uit te denken en te maken. Om de leuze „geeft Hollands handwerk" te propageren worden in bijna iedere stad in deze Sint Nicolaastijd tentoonstellingen georgani seerd. De meest opmerkelijke is ongetwijfeld „kunstnijverheid voor huis en kleding", welke in Kunstzaal Plaats te den Haag wordt gehouden. Werken 'van een twintigtal kunstenaressen zijn daar met smaak uitgestald. voor de vrouw NIETS is zaliger dan te geven", wordt wel eens beweerd en daarom kan dit gezegde het beste met Sinterklaas ten uitvoer worden ge bracht. De winkels en etalages zien er nu zo feestelijk uit dat ze tot kopen nopen, maar het plezier van een ge schenk geven is des te groter als het blijvende waarde heeft. Het meest op vallende van deze expositie zijn de handweefwerken. Als er over handweef gesproken wordt denken we direct aan grove gordijnen en tafelkleden. Maar in geen enkel opzicht is deze handweef hiermee te vergelijken. De stoffen, geweven door mevrouw van Oerle waren reeds verwerkt. Hierdoor werd bewezen wat men met dit materiaal kan bereiken. Er hing naast een groe ne blouse van dunne wol, waarin langs de boorden een donkere rand was ingeweven, een compet bestaande uit een wikkelrok en een wijd kort manteltje. Op een waarlijk kunstige manier heeft mevrouw v. Oerle rose en zwarte wol met elkaar weten te verwerken. Van mevrouw Snoek- Henkemans was er 'n lap bouclé-stof. Het is te begrijpen dat deze geruwde en onregelmatige wol een speciale techniek vereist. Mevrouw Snoek wist de bouclé op zo'n voorbeeldige wijze te verwerken dat het alle bewonde- r ng verdient. Handweefstoffen zijn werkelijk niet zo duur als men wel erwacht. Per meter betaalt men er ongeveer f 30,tot f 40,voor. Het verschil met machinaal geweven stof? Een grotere verfijndheid, fantastische k'eurencombinaties en een absolute exclusiviteit. Yvonne Eekman, die een voortref felijk katoenweefster is, weet wel zeer aparte kleurencombinaties te treffen. Groen met blauw en rood met blauw verwerkt zij tot harmonieuze ruitmotieven. Kralen uit Parijs Het simpele grijze verpleegsterslin nen is een zeer geliefd materiaal. Zo wel de naaldhandwerkster Ellen Buys als mevrouw Kelk-de Jong gebruikte het voor kleedjes. Beiden werkten dit materiaal met kant, tres en band op, maar ieder in een geheel eigen stijl. Dat doodgewone verpleegsterslinnen maakt zo'n apart effect dat men er absoluut niet meer aan denkt met dit materiaal te doen te hebben. Een kunstig opgewerkte ceintuur staat ook nog op naam van Ellen Buys. Een brede ceintuur verdeelde zij in vakken en werkte deze a-sym metrisch met vierkantjes van stof en vilt op. Een voornaam cachet zal een zwarte, eenvoudige japon krijgen als er de ceintuur op gedragen wordt, welke mevrouw Rutten heeft ge maakt. Het bijzondere hiervan is wel dat het materiaal grijs rekbaar elas- Deze week in de tuin Het ongelooflijk zachte weer, dat s= nu al weken lang voortduurt, dringt elke gedachte aan de naderende win- gj ter op de achtergrond. Toch is het wel degelijk nodig om rekening te g|j houden met de koude dagen, die on- getwijfeld zullen komen. Wanneer de vorst eenmaal is ingevallen, moeten wij in 'de tuin onze voorzorgsmaat- IJl regelen hebben getroffen. Een van de |jj belangrijkste daarvan is het dekken van niet winterharde gewassen. On- der de bolgewassen zijn er verschil- lende, die het niet zonder een bedek- king kunnen stellen. Turfmolm is wel het beste dekkingsmateriaal, hoe- jjjj wel dor blad ook dikwijls heel goed kan worden gebruikt. Irissen, lelies en hyacinthen kunnen weinig vorst WËM verdragen. Wilt u het volgend jaar dus weer van uw blöëiende bollen genieten, dan mag er wel een laagje van tien centimeter op. Narcissen en tulpen zijn vrijwel winterhard, maar toch kan het geen kwaad, vooral met het oog op zeer strenge vorst,'er een laagje turfmolm over te strooien, dat niet dikker behoeft te zijn dan een s== centimeter of drie. Het dekken van vuurpijlen is een nauwkeurig werkje. Stopt u de plan- ten zo maar onder een laag turfmolm of blad, dan zullen ze onherroepelijk gaan rotten. Daarom moeten eerst de f= bladeren bijeen worden gebonden en dan pas strooit u voorzichtig de turf- s== molm rond de voet van de plant. Dat rozen zonder dekking weinig kans hebben de winter door te ko- men, is bij de meesten wel bekend. Het is hoofdzakelijk de kroon, die tegen felle koude moet worden be- ==l schermd. Meestal wordt dit gedaan door de twijgen in stro te verpakken, ÜH maar ook met sparretakken helpt u =j= de rozen goed de winter door. Bij struikrozen gaat het er voornamelijk om de veredelingsplaatsen te bedek- ken. Dit kan men het beste doen door de aarde rond de stammetjes jij op te hopen. Van deze gelegenheid s== kan dan tevens gebruik gemaakt worden om de ontstane holten met wat verteerde koemest aan te vullen. Htm. tiek is, dat het aanzien van fluweel heeft. Op bijgaande foto staat de ceintuur afgebeeld. Ze is opgewerkt met kant (dat meerekt!), kraaltjes en kleine bont-,.snorretjes". De kunstenaressen, die veel met kralen werken, staan telkens weer voor de grote moeilijkheid, dat er in ons land geen mooie kraaltjes te kragen zijn. Zij moeten speciaal naar Parijs om daar hun inkopen te doen. Door dit euvel worden de kunstnij- verheidsproducten onnodig duur. Ré Do ja borduurde een avondtasje geheel in gobelin-effect. De sluiting bestaat uit wel duizend kleine staaf- kraaltjes, welke tot een fraai figuur waren verwerkt. Op bazars en verkopingen ziet men gedroogde bloemen in alle toonaar den. Van mevrouw Verhoef f waren op deze Haagse tentoonstelling grap pige scheppingen te zien. De meest vreemde soorten bloemen en planten verwerkt zij tot grillige en tere bou- quetten. Onder een glazen plaat van een rond laag pitriet tafeltje, of van een theeblaadje legt zij haar „liefdes kinderen", de bloemen, neer. Zij ge bruikt hiervoor niet alleen inheemse natuurproducten, maar ook buiten landse. Het idee van een diepzee-ta fereel wekt het tafeltje waarin zij een grote glanzende schelp uit Major ca verwerkte. Lang niet in ieder inte rieur komt een dergelijk tafeltje tot zijn recht en weldoordacht moet dan ook een dergelijk cadeau gekocht worden. Mevrouw Verhoeff moet echter op passen niet te veel gebruiksvoorwer pen met bloemen te gaan sieren, zo als bijvoorbeeld de bovenrand van een schrijfblad, want dan gaat haar fantasie bepaald te ver. Het handdrukwerk van Corry Er- kens, Babs van Wely en mevrouw van Voorst van Beest had op „kunst nijverheid voor huis en kleding" ook een grote plaats ingenomen. Ogenschijnlijk passen ze alle drie dezelfde techniek toe en toch ver schilt hun werk onnoemelijk veel met elkaar. Corry Erkens heeft het fijn doorvoelde christelijke element, ter wijl Babs van Wely veel meer kinder lijke motieven gebruikt. Laatstge noemde heeft grappige kinderpren tenboekjes van linnen gemaakt, welke afwasbaar zijn. Corry Erkens heeft in briefkaartformaat linnen kerst- en nieuwjaarskaarten gemaakt. Is het niet veel prettiger om een goede kennis een dergelijke kunstzinnige groet toe te sturen? Op deze tentoon stelling is veel te zien; van de meest kunstzinnige creaties, zoals ceramiek Een klein overzichtje van de Haagse tentoonstelling Kunstnijverheid voor huis en kleding". De tas is gemaakt door de leerbewerkster AU Kuiper. De fraaie ceintuur is van Mevrouw Rutten en het egeltje op de voorgrond van Ety van Rees. Links ligt een armband van Clara Schiavetto. Universiteit voor ouders. De Sovjet-Russische minister voor Onderwijs heeft te Leningrad de eer ste universiteit voor de opvoeding van ouders geopend. In speciale cur sussen worden de ouders van leer plichtige kinderen hier vertrouwd ge-maakt met de communistische scholing, zoals die op de scholen aan hun kinderen wordt gegeven. Het is de bedoeling, dat zij de methoden overnemen en binnen het gezin in practijk brengen. Paedagogen volgen hier een bij zondere cursus om tijdens de vacan- ties in fabrieken en onderwijsinstel lingen tot de werkende jeugd te spre ken. De communistische regering is van plan om soortgelijke universitei ten in alle grote steden van de Sovjet-Unie op te richten. van Jos Smit en veelkleurige plas- tiekj-es van Ety van Rees tot aan raffia onderleggers en andere surpri ses van dit materiaal, gemaakt door Jeanne Eyckman, een van de meest bekende raffiawerksters. Bijzonder aardig van lijn en vorm zijn haar tas sen van natunelkleurige raffia, welke gevoerd zijn met rabana. Mozaïek Een uitzönderlijke plaats neemt het zilverwerk in van Clara Schiavetto. Zij is het geweest die de zo veelbe- schreven met mozaieksteen ingelegde tafels heeft gemaakt voor de Nieuw- Amsterdam. Clara Schiavetto heeft een klein atelier aan de Keizersgracht te Amsterdam, waar zij geheel naar eigen ontwerp smeedijzeren bijoux maakt, waarin zij dofkleurige moza- iekstenen vat. De brede armbanden, kettingen en grote oorhangers doen, evenals Clara zelf, Oosters aan. Voor al de bij elkaar passende bijoux ge tuigen van een uitzonderlijk vak- „man"-schap, terwijl de vormgeving vooral zeer origineel is. Bij het zien van een dergelijke kunstnijverheidstentoonsfcelling krijgt men ideeën genoeg om nuttige en waardevolle geschenken te geven. De roep „geeft Hollands handwerk" is volkomen gerechtvaardigd, want de vele kunstenaars en kunstenaressen weten wat zij willen en hebben fan tasie en bekwaamheid te over. RIET Prins Charles, de Britse troonop volger die pas ^ijn vijfde verjaardag heeft gevierd, heeft een gouvernante gekregen, die he-m lezen, schrijven en rekenen moet leren. Een woordvoerder van het Bucking ham Palace deelde mede dat de 31- jarige mej. Catharine Peebles be noemd was. Mej. Peebeis heeft vroeger prins Michael, de zoon van de Hertogin van Kent, les gegeven. Prins Charles kan nu al zijn eigen naam schrijven en enkele eenvoudige sommetjes maken. wwwwwww „Stijl is iets geplukt van de Eiffeltoren en de architectuur van Parijs" Iemand vroeg aan Christian-Dior op een persconferentie: „En wat denkt u van de japon-voor-alles, die in de V.S. is gecreëerd"? Er kwam een pijnlijke trek op het gelaat van de grote Franse mode-ontwerper, als of hy keek naar een onhandelbaar kind, dat met een bijltje op een piano inhakte. „Tut, tut, tut," zei hii, terwijl hy moeite deed om hoffelijk te blijven. „Ik moet tot mijn spijt zeggen, dat zo iets niet bestaat", flapte hii er ein delijk uit. „Elke gelegenheid eist een bepaalde japon en elegant is de vrouw, die weet, hoe zij zich voor elke gelegenheid moet kleden". Dior keek naar enige van de ge zette dames van de Cubaanse pers en deed een beetje af van zijn te New York geponeerde stelling, dat de rokken 38 centimeter van de grond moeten blijven. „In zulke dingen moet men natuur lijk rekening houden met het figuur van de dame", zei hij. „U zoudt kun nen zeggen, dat dit de normale af stand is, maar uit de aard der zaak varieert de lengte met de vrouw. Avond- en cocktail japonnen moeten evenwel dezelfde lengte hebben." „Kleuren?" Ik voor mij vindt cognac een erg juiste kleur, maar grijs en zwart zijn natuurlijk ook heel goed, vooral voor de avond, en as-tinten van beige tot kastanjebruin, cognac, rose 'éb gouden tinten beho ren tot de overheersende kleuren." Nu begon Dior over stijl te praten: „Stijl is iets individueels", zeide hij, als tot zichzelf sprekend. „Het verandert met elke vorm en zelfs met elk vrouwentemperament. Het doel is, de vrouwen er jonger en vryer te doen uitzien." Het is mogelijk, dat de dames van de pers precies wisten wat Dior be doelde, want zij glimlachten goed keurend. Wat de aanwezige mannen betreft, ze keken zo wezenloos als mannen maar kunnen kijken, als iemand een cocktail brouwt van phi- losophie, biologie en stijl. „Stijl is iets", vervolgde hij, „ge plukt van de Eiffeltoren en de archi tectuur van Parijs, maar geschikt, let wel, voor iedere vrouw, waar ter we reld ook. Mijn japonnen zijn uit de aard der zaak gecreëerd voor vrou wen van alle typen. Maar dit bete kent niet, dat elke japon voor alle typen geschikt is." Dior spreidde zijn creaties voor dit jaar ten toon op een modeshow voor Cuba's rijke suikersenora's en seno- rita's. De mannequins waren Ameri kaanse meisjes van het tenger, slan ke type. De mannen noemden de manne quins „vel over been", maar de vrou wen vonden ze erg knap. Envie de Chaumièreheeft deze stijlvolle tailleur, gemaakt van tweed en gegarneerd met zwart astrakan. Deze rok heeft de nieuwe lengte. De etensstamper is een attribuut, dat vele huisvrouwen 's winters graag hanteren. Stamppot neemt in het Nederlandse wintermenu immers een belangrijke plaats in, dikwijls zelfs een te grote plaats. Degenen, die meermalen per week de stampei- zwaaien, weten vermoedelijk niet, dat zii met deze stamper een deel van de voedingswaarde van de aard-' appelen en groenten vernietigen. Dit geldt voornamelijk voor het vitamine C. Deze stof komt in belangrijke hoe veelheden voor in de portie aardap pelen en groenten. In hoeverre hij behouden is in het gerecht, dat op tafel gezet wordt, hangt af van de bewerking, die het heeft ondergaan. Men kan er zeker van zijn, dat het vitamineverlies groot is, wanneer de groente klein gesneden wordt en dan een poos in water blijft staan. Dit is ook het geval wanneer men ze met ruim water opzet en na een tijdje afgiet en opnieuw aan de kook brengt. Of wanneer ze lang koken, laten we zeggen een paar uur, of ze 's ochtends reeds gaar maakt en gauw even opwarmt voor de maaltijd. Op deze manier zijn de groenten en aardappelen veel minder waard dan wanneer de moderne, maar daar om niet minder smakelijke berei dingswijze gevolgd wordt. Vergelijkt u de smaak van aard appelen, die «net veel en met weinig water zijn opgezet, dan zult u mer ken, dat de laatsten lang zo waterig niet zijn als de eersten. U bespaart brandstof bovendien. (Schudt u een klontje boter of mar garine door de spruitjes, wanneer ze een half uurtje opgestaan hebben, en dient U ze daarna meteen op, dan smaken ze veel beter dan na uren stoven. U krijgt bovendien geen kool- lucht in huis. Dit zijn enige in het oog lopende voordelen. U kunt er echter zeker van zijn, dat het voor deel van een hogere voedingswaarde, hetwelk u niet kunt zien of ruiken, nog belangrijker is. Om nu op de stamppot terug te ke ren: met het stampen en trouwens ook met flink roeren, brengen we lucht in het voedsel. Daar kan het vi tamine C niet tegen. Dat wil niet zeggen, dat we voorgoed afstand moeten doen van de boerenkool stamppot of de echte Hollandse huts pot. Deze gerechten bieden zeker- voordelen. Het is echter ongewenst om meermalen per week stamppot te eten en om alle groentesoorten fijn te prakken met de aardappelen, of het nu andijvie is of bieten, koolraap of witlof. Kookt u dan toch stamppot, doe het op de juiste wijze, d.w.z. bereken de portie groente naar de aardappel portie. Neem per kg aardappelen V2 a 1 kg groente. Zet ze tegelijk op beide zijn in circa 30 «minuten gaar. Uitzonderingen zijn boerenkool en rode kool, die wel een kwartier voor gekookt dienen te worden. Zorg, dat u weinig kooknat overhoudt en ver werk dit door de stamppot. Stamp kort, maak het gerecht smeuig met melk of bouillon van vlees of worst. Voeg desgewenst boter of margarine toe. Roer kort. Dien het gerecht spoe dig op. Gebruik eens kaas of peulvruchten om de stamppot voedzamer te ma ken. Hutspot met kluif. 1 y2 kilogram aardappelen, 1 kilogram wortelen, Vz kg uien, 250 g varkenskluif, zout, boter of margarine, laurierblad. Het vlees opzetten met zoveel water dat het onderstaat. Een stuk laurierblad, ui en zout toevoegen. Het vlees zachtjes gaarkoken in 1 a 1% uur. De botjes verwijderen en het vlees in stukjes snijden. De aardappelen, wortelen en uien schillen en in niet te kleine stukken snijden. Ze opzetten met weinig ko kend water en zout en gaar koken in pl.m. 30 minuten. De aardappelen en groenten stampen. Een scheut bouil lon, een stuk boter of margarine en de stukjes vlees er door roeren en de stamppot opdienen. Zuurkoolstamppot. 1% kg aardap pelen, y2 kg zuurkool, XA kg appel, 100 gvof meer mager spek, 3 dl melk, boter of margarine, zout, peperkor rels. De zuurkool opzetten met weinig water.' Het spek en de peperkorrels er tussen leggen. Het geheel vlug aan de kook brengen en gaar koken in ca. 45 minuten. Het spek er uit ne men. De aardappelen schillèn, opzetten met weinig water en zout, vlug aan de kook brengen en gaar koken in pl.m. 30 minuten. De aardappelen - stampen. De melk aan de kook bren gen en door de aardappelen roeren. De zuurkool er vlug doormengen. De stamppot op smaak afmaken met zout en boter of «margarine. Koolstamppot met kaas. V/2 kg aardappelen, kg groene of witte kool, 150 g belegen kaas, (eventueel kruidkaas), boter of margarine, pl.m. 3 dl melk, zout, nootmuskaat. De aardappelen en kool schoon«ma- ken. De kool fijnsnijden of schaven. Aardappelen en kool samen opzetten met een weinig water en zout, vlug aan de kook brengen en zachtjes gaar koken in pl.m. 30 minuten. De melk aan de kook brengen. De kaas in kleine blokjes snijden. De groente en aardappelen stampen. De melk, kaas en boter of margarine er door roeren. De stamppot op smaak afmaken met nootmuskaat en opdie nen. Om de flessenmelk goed te houden Dag- en zonlicht oefenen een scha delijke invloed uit op flessenmelk en vooral in de zomerdagen is het heel moeilijk om dit voedzame vocht goed te houden. Maar ook nu de kachel weer is gaan branden en men niet over een kelder of koelkast be schikt baart het bewaren enige zorg. Om de melk nu te beschermen te gen licht en warmte is het aan te ra den om over de fles een hoesje te doen, dat zonder enige moeite zelf gemaakt kan worden van een lapje stof van 30 x 30 cm en dat men voert met plastic. Het afnemen van de hoes zal vergemakkelijkt worden als er aan de bovenkant een lusje of rin getje gemaakt wordt. En nu kun je zeggen wat je wilt, maarvul zelf maar in! De grote zee wordt vuil van al die afgewerkte stookolie van de zeesche pen en zo. Jammer. Er wordt echter 'n wereld conferentie over gehouden over een poosje. Dat helpt In het jaar 1954 zullen de katholieken van Ame rika een zeer groot natio naal heiligdom bouwen ter ere van Maria. Het circus Hagenbeek is te koop! Wie heeft er zin in? Churchill is zijn zwarte zwaan kwijt! Als je hem soms ziet, stuur 't beestje dan terug naar Engeland. In Australië was laatst 'n sprinkhanenplaag. Pas geleden zei 'n man: „Mijn energie mag niet verslappen!" En toen ging hij pilletjes slikken! De Lassoman heeft een lek ontdekt in een dak! Iedereen zei: „Dat is knap!" Ambtenaren in Maas tricht gaan Frans leren! „Je suis, tu est, ii est", en zo verder, weten jullie wel! Bij de Noordpool is een eiland, dat King Williams heet. Daar is nu voor het eerst in de geschiedenis een pater heen getrokken om er te werken voor de mensen daar! Prachtig van die pater! Laatst kwam een vrouw de kamer binnen. Daar stond een vreemde man. De vrouw zei: „Wat doet u hier?" De vreemde zei: „Ik ben een inbreker". Nou, toen begon die vrouw té gillen. De man liep weg, maar ze hebben hem in het weiland ge pakt! In Overijssel maken ze nu steeds meer electrici- teit. In Ter Apel is een vrouw van 100 jaar. Zij leest nog zonder bril De Lassoman heeft er wel zes! De auto-benzine is goed koper geworden! Fijn voor het paard! In Culemborg is een fijn nieuw voetbalveld in ge bruik genomen! Zoiets ge beurt niet iedere dag! Hup! Eén hoera'tje voor ons allemaal! Hiep-heu! Verborgen namen In elk van de volgende zinnetjes zit de naam van een keukenvoorwerp ver borgen. Kijk goed uit en vis ze er uit. 1. Het parket, Elsje, moet je nog boenen. 2. Hap, Annie, het is lek ker. 3. Daar heeft ze effentjes de hele boel vernield. 4. Kras per ongeluk niet op m'n nieuwe tafel. 5. Alle pelsjassen zijn be dorven. 6. Weet je over Giet hoorn iets te vertel len? 7. Eén schot, ellendeling, en je bent er geweest. 8. Men neme slechts één poeder per dag. 9. Noem me rap enkele hoofdsteden. 10. Ik geef les in het an dere lokaal. Oplossing De woorden van het in- vulraadsel waren: vader, Greet, engel, vrede, atlas, drama, dwaas, varen, As sen, godin, Drees, akker, maand en ketel. De titel van het sprook je werd dus: De Gelaarsde Kat. Sint Cecilia O, dat is de heilige van de muziek. Dan hebben alle pianisten, organisten, violisten en alle koorzan gers feest, want Sint Ce cilia is hun patrones. 22 November wordt dus een muziekfeest. Toch lezen we in de legende van deze heilige niets over muziek. Ze zal dus zelf wel geen viool of harp bespeeld hebben, denk ik. Maar als je prachtige schilderijen van Sint Cecilia ziet, zo als Raffaëï, Lucas van Leiden en Rubens ze ge schilderd hebben, dan stellen ze haar voor met een cello of spelend op een orgel. In haar legende lezen we, dat ze door een zwaardslag van de beul gedood werd en dat ze door verstikking gefolterd werd. Hoe past dat nu bij elkaar? Men wil met die instrumenten aanduiden, dat het leven van die Ro meinse maagd en martela res zo heilig en rein was, dat het voor God als een heerlijke muziek was. Als je onder de H. Mis aan dachtig in je missaaltje meebidt, vind je haar naam in een gebed na de consecratie. De H. Kerk heeft haar dus een ere plaats gegeven. Laten we evenals Sint Cecilia van ons leven mooie muziek maken voor God en Zijn Engelen. Wereldverkeer Als je in een grote stad woont of er wel eens ge weest bent, krijg je een idee van wat wereldver keer is. Als de spitsuren zijn aangebroken, berg dan je hachie maar. Laatst las ik iets van het wereld verkeer te Parijs. In het jaar 1800 waren ei* in die stad 21.000 voertuigen en die konden beschikken over een wegennet van, 350 km. In 1952 was dat aantal aangegroeid tot 1.311.000 voertuigen en het wegennet was maar 1.157 km. Als je dan aan hpt rekenen slaat en je zou veronderstellen, dat alle voertuigen gelijk op straat waren, dan zou elk maar over één meter, weg kunnen beschikken. En dat zal nog wel een beetje erger worden, als je weet, dat er te Parijs gemiddeld per dag 180 nieuwe voertuigen bijko men. Reken daar maar eens bij, dat er in het eerste half jaar van 1953 15.000 nieuwe scooters zyn bijgekomen. Toch is het aantal dodelijke en ernstige ongelukken op de weg enigszins verminderd in die wereldstad. Als je de lijsten van de ongeluk ken in Amerika nagaat, lees je, dat daar elke drie seconden een auto-onge luk plaats vindt. Berg je beentjes! Trek je pelsjas aan Ja, want we gaan even op bezoek bij de Eskimo's. Eskimo's, wat een vreem de naam, zul je zeggen. En dat is het ook, maar het is ook niet de eigen lijke naam van dat volkje. Het is een scheldnaam, die ze cade.au hebben gekre gen van een Indianenstam, die er zelf ook weer een vreemde naam op nahield, namelijk de Wabanaki-In- dianen. En die mooie scheldnaam „Eskimo" wil zoveel zeggen als „rauw- vlees-vreter". De Eskimo's zelf geven zich een andere naam, waar heel veel trots uit spreekt, „Injoeïts" en daarmee willen ze zeggen, dat zij de eigenlijke men sen zijn. Dus de rest? Dat snap je dan wel. De boot jes, waarmee de Eskimo's zo handig kunnen omgaan, dragen de naam van „ka jaks". Boven in de boot jes zit een grote opening, die ze mannengat noemen. Als je ze met hun bootjes bezig ziet, draaien ze wel op tien verschillende ma nieren daarmee in het wa ter rond en zie je ze weer' telkens op een andere wij ze aan de oppervlakte ver schijnen. Echte waterrot ten dus. De Eskimo's zou den wel graag berenhui den dragen in hun koud klimaat, want die zitten lekker warm, maar ze zijn hun te zwaar en ze stellen zich tevreden met kleren, die ze uit kariboehuid ma ken. De kariboe is een soort rendier, dat in de bosrijke streken van Noord-Amerika voorkomt. Van vlooien, dat dartele en springerige vojkje, hebben ze gelukkig geen last. De hutten, waarin ze wonen, worden opgetrok ken van ijsblokken of hui den en centrale verwar ming houden ze er niet op na. Ze moeten het met lampen doen, waarin traan brandt. Het woord huis in hun taal is Igdlo en als ze willen zeggen: Hij bouwt een groot huis, dan hoor je het volgen de: Igdlorssualiorpog. Spreek dat maar eens vlug uit en breek je tong niet. Soms nemen ze een zoon van een ander aan en de som, die ze daar voor betalen moeten is een handvol spijkers of een braadpan. Ze menen, dat in een kind de geest kan wonen van een voorouder, die gestorven is. Zo'n kind zal niet gauw een pak rammel krijgen, want dan zouden ze daarmee ook de geest te lijf gaan en dat EEN DOLLE HOND Een kleine jongen van negen jaar, Joseph Meister ging eens naar school. Plotseling hoorde hij een hond woedend blaffen en geen tel later lag de jongen al op de grond. Het woedende beest boven op hem. Het schuim stond op z'n bek. Joseph hield z'n armen voor z'n gezicht. Maar het dolle dier bracht hem 14 beten toe. Een metselaar kwam-toegevlogen met een ijzeren staaf in z'n hand en sloeg er op los. Eindelijk liet de hond z'n prooi varen. Toen gauw naar de dok ter, want de beet van een dolle hond kon dodelijk zijn. En Joseph had 14 beten te pakken. De dokter brandde ze uit, maar zei tegen de moeder van het kind, dat ze naar Parijs moest gaan. Daar was een geleerde, 'die Pasteur heette. Hij zou haar kind wel helpen. Zo klopte de moeder enkele dagen later bij Pasteur aan, die tussen z'n buisjes en glazen aan het proefnemen was. Pasteur had wel proeven genomen op dieren, maar zou hij het nu ook op dat kind mo gen proberen? Hij raadpleegde eerst twee andere dokters. Dezen stemden toe en Pasteur begon met z'n inspuitingen. Maar hij zat in angst, hoe dat zou af lopen. Toch hield hij moed en werkelijk, na enige weken van spanning, bleef de ziekte weg en was het kind gered. Dat was dan de beloning van de geleerde, die moedig had volgehouden en nu de mensen van een gevaarlijke ziekte kon afhelpen. HOUD ER DE MOED MAAR IN! Net als je ster uit het album: Louis Pasteur.' is verboden. Een bofter, zo'n kind, vinden jullie niet? Veel erger In 1910 stierf te Bayon- ne in Frankrijk de schout-bij-nacht Fo- restier. Hij was een mi' litair van de bovenste plank en had het opper bevel over de belangrijke haven van Bizerte. Daar bij was hij een katho liek, die z'n geloof niet onder stoelen en banken stak. Daar moest je bij Foréstier niet mee aan komen. Op zekere dag kreeg hij bezoek van de minis ter van marine, Pelletan, Die was nu juist niet zo gelovig en hij wilde met die vroomheid van de schout-bij-nacht graag een loopje nemen. Maai dat zat hem niet glad. „Of ik naar de Mis ga excellentie?" antwoordds Forestier. Welnee, het is nog veel erger met me ik ga ook naar Lourdes en ik bid ook m'n rozen hoedje. En, de daad bij 'i woord voegend, haalds hij, vlak voor de neus van de minister z'n ro zenkrans uit z'n zak, dii hij altijd bij zich droeg En fijntjes zei hij er noj bij, zodat de ministe: verbouwereerd stond ti kijken: „Excellentie, il zie hier niets in, wat te genstrijdig is aan m'i plicht". Daar kon de mi nister van marine he voorlopig mee doen. Val grapjes maken met Fo restier's mannelijke vroomheid was geei sprake meer.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 9