i»»: p u iiiis
ian liet Oosten
Kroere in liet nare lielit
zmSSS? W5.ÏÏ .»u«/„?uswdi o«- -1
De beminnelijke
Pastoor Heskes rekent
met een legende
KERSTNUMMER 1953
De H. Franciscus Xaverius: „op zoek naar parels"
Wat is Rotary eigenlijk?
EEN ORGANISATIE I II I 1 A HOE STAAT
VAN WERELDOMVATTENDE I I 1^ W\ III Ifk W DE KATHOLIEKE KERK
BETEKENIS I I J 1 W F 1 /lil JL ERTEGENOVER?
Zo luidt de gelijkenis uit hel Afrika, langs Kaap de Goede wereld. Ook uitdit boek over
Evangelie: „Het rijk der hemelen Hoop en de Zuidkust van Arable, zijn leven spreek: hij tot ons
is gelijk aan een koopman die Dan ligt het Verre Oosten voor evenals zijn brieven en rapporten
schone paarlen zoeht. Toen hij de missionaris open. Hij zal het - zij omvatten thans twee in
een kostbare parel had gevonden, doorkruisen met onversaagde vol- boekvorm uitgegeven delen
ging hij alles verkopen wat hij harding. destijds heel de Westerse Chris-
bezat en kocht haar". Voor deze Bewondering en eerbied voor tenheid en bijzonaer zijn mede-
deze ware held vervult ons als broeders de Jezuïeten tot geest-
we de bladzijden van deze zijn drift bewogen,
biogtafie lezen. Dit is méér dan Als er een boek is dat in de
een spannende roman. Het is de komende tijd van geschenken in
volle werkelijkheid. Zoals zij hier aanmerking komt gegeven te wor-
door de vaardige pen van James den, dan is het wel dit leven van
Bradrick is beschreven, herleeft Franciscus Xaverius Het verhaal
kische burcht Xavier in het land zij in volle glans voor ons. Wat van zijn zwerftochten voor God,
van Spaans Navarra waar hij in een prachtig boek over een sohit- van zijn ontmoetingen en bele-
1506 werd geboren, en Sancian, terende figuur is dit! Wij gaan er venissen, van zijn idealen en da-
het eilandje buiten de kust van i=>ts van vermoeden waarom den is hier zo uitzonderlijk mooi
China, dat zijn arme en nederige Franciscus door de Kerk is aan- en boeiend verteld, dat we de
dood zonder heilig Oliesel of gesteld tot voorloper en patroon lezing ervan niet genoeg kunnen
laatste Teerspijze zag in de der missionarissen overal ter aanbevelen. H. J. pr.
margarita, deze schone parel,
heeft Francisco die wij onder zijn
verlatijnste naam Franciscus Xa
verius beter kennen, alles over
gehad.
Tussen zijn voorvaderlijke Bas-
dageraad van Zaterdag 3 Decem
ber 1552, ligt zijn nauwelijks 46-
jarig leven: dat van een Heilige.
Geen Heilige van wonderen of
buitengewone gaven, maar een
in-igoed mens en een man van het
goede voorbeeld.
De mens Franciscus
Zoals tijdgenoten hem hebben
beschreven staat hij uitgehouwen
in het moderne beeld in het Ca
stillo de Javier in Navarra. Men
ontkomt niet aan de herinnering
aan die onvergetelijke blik der
ogen in het magere, door een
puntig baardje omlijste gelaat. Zij
kijkt U aangrijpend tegen vanaf
de titelplaat in het pas bij de
uitgeverij De Fontein te Utrecht
verschenen boek „De Heilige
Franciscus Xaverius 15061552".
Een Londense medebroeder van
de Heilige, James Bradrick, is er
de schrijver van: Ongeveer 450
bladzijden tekst en een 16-tal af
beeldingen. Er is niets noch de
behoorlijke lijvigheid van dit
boek, noch de titel of het on
derwerp: Een heiligen-leven ge
schreven door een pater! dat
hier afschrikt. Integendeel: dit is
biografie van de allerbeste soort,
superieur historisch vakwerk en
frisse, sprankelende stijl. Pater
Bradrick is een uitstekend letter
kundig schrijver wiens oorspron
kelijke taal men proeft en geniet
Zijn orde-genoot Pater Schur-
■hammer die meer dan dertig ja
ren zonder onderbreking en met
toewijding heeft gewerki aan de
bestudering van Xaverius' per
soon en werk, heeft hem het ma
teriaal verschaft. Het boek dat uit
deze broederlijke samenwerking
van wetenschappelijke vorsers-
arbeid en knappe stijlkunst is ge
groeid. is een prachtig stuk werk
geworden.
Uit de hoge puinberg van vro
me toevoegsels, door misplaatste
eerbied vier eeuwen lang boven
het nederig gebeente van de Hei
lige opgeworpen, is de echte Xa
verius na moeizame studie en
.vorsing uitgegraven. Hij rijst hier
voor ons op zoals hij in werke
lijkheid was: de idealistische
Spaanse jonker, de Jezuïet en
rni-sionaris, de apostel van Oost-
Azië: Indie. de grote Archipel van
Indonesië, Japan en in het ver
schiet het onmetelijke China.
Francisco is alleen maar ten volle
Christen geweest. Juist dit heeft
hem dat gezagvolle overwicht op
zijn omgeving, die feitelijk een
groot stuk van Oost-Azië omvatte,
gegeven. Hij kwam in aanraking
met mensen van allerlei ras en
stand en rang: Portugese Indië-
vaarders en kolonisten, Moham
medanen en Brahmanen. Hindoes
en belijders van de godsdiensten
van Japan en China. Voor hen
allen is hij de grote Ohristen-
smnaris. de Apostel geweest.
Bij de eindelijke terugkeer van
.zijn stoffelijk overschot in Goa,
het Rome van het Oosten, scheen
iedereen, van de onderkoning tot
de geringste Kaffer-slaaf, plotse
ling de grootheid van deze man
te begrijpen.
De missionaris
Franciscus stierf, toen hij vol
heilig ongeduld op het punt stond
in China door te dringen. Zijn
lijk werd bekleed met het kost
bare gewaad waarin hij zich voor
gesteld had voor de keizer van
het hemelse rijk te verschijnen.
Moed en oorspronkelijkheid van
.geest spreken uit dit plan en het
tekent deze man als een koene
durver, een stoutmoedig onderne
mer. In de elf jaren van zijn' mis
sionaris-leven heeft hii reizen
.gemaakt als haast geen ander en
in vrij primitieve omstandighe
den.
Als hü in 1541 vanuit Lissabon
in Portugal vertrekt, gaat de tocht
langs de eindeloze kusten van
De wereldwijde organisatiedie de naam draagt van „Rotary International", is op
een zeer bescheiden ivijze ontstaan. Bij de oprichting van de eerste club in 1905
te Chicago door Paul Harris, had deze er zeker geen vermoeden van dat zijn Rotary
binnen 50 jaren tijd heel de wereld zou omspannen. Einde 1952 telde zij 7672 clubs
in 83 landen, ingedeeld in 207 districten met 'n ledental van 365.000. Vooral na 1945
is zij sterk gegroeid en haar invloed wordt hoog aangeslagen: in Rotary-kringen zegt
men, dat de Rotary-vriendschap sneller werkt dan de verzoeningspogingen der politici.
Daarnaast is er de houding van de katholieke Kerk tegenover de Rotary; in katho
lieke kringen is een richting contra en een niet minder sterke richting pro te
constateren geweest. Tweemaalin 1929 en iti 1950, heeft de Congregatie van het
vooral uit van de pastorale bezorgdheid, dat
de katholieken van alle rang en stand zich
in eigen organisaties zouden verenigen, om
daardoor een sterk katholiek leven op te bou
wen en het godsdienstig indifferentisme zo
doende door positieve werkzaamheid tegen
te gaan.
In zijn commentaar op het decreet van het
H. Officie van 20 December 1950 zegt de
Osservatore Romano, dat het oordeel over
het lidmaatschap van leken ten slotte berust
bij de bisschoppen, die bij het bepalen van
Heilig Officie een decreet over de Rotary uitgevaardigd, ivaarbij vooral het laatste hun standpunt de Rotary moeten „beschou-
veel commentaar verwekte door het verbod aan geestelijken om lid van de Rotary-
club te zijn. Voor Nederland is in 1930 door het gezamenlijke Nederlandse Episco
paat een algemeen verbod voor geestelijken èn leken uitgevaardigd om het lid
maatschap van Rotary te aanvaarden, waarbij de bisschoppen de uitdrukkelijke
wens formuleerden, dat de katholieken van Nederland zich in katholieke organi
saties zouden verenigen.
Deze vraag wordt dikwijls gesteld en dan
met bijvoeging, dat de katholieke Kerk blijk
baar niet overal dezelfde lijn trekt. In som
mige landen is het lidmaatschap door hét
Episcopaat verboden, in verreweg de meeste
la-nden echter hebben de bisschoppen geen
verbod voor leken uitgevaardigd. En hpe is
het in Amerika, waar vóór 1950 priesters
en zelfs bisschoppen bij de Rotary waren
aangesloten?
Op al deze wagen wordt een klaar en dui
delijk antwoord gegeven in het boekje „De
Rotary" van p. dr. Alph. van Kol S.J., uit
gegeven door het Geert Grote Genootschap.
Voor hen, die omtrent deze Rojary deskundig
ingelicht willen worden, kunnen wij dit
ven van dat doel is zeker prijzenswaardig,
maar zij wil het bereiken door de beoefening
yan ethische beginselen, welke losgemaakt
zijn van iedere godsdienst. En om deze reden
behoort de Rotary tot de verenigingen, waar
van de katholieken zich moeten afzijdig
houden." En daarop volgt de beslissing:
„Daarom achten Wij het Onze plicht uitdruk
kelijk te verklaren, dat de toetreding tot de
Rotary voor de katholiek niet geoorloofd is."
Bij deze verklaring tekent pater Van Kol
aan, dat ze geen woord zegt over magonnieke
inslag, anti-katholieke tendens of godsdienstig
wen in het geheel van de godsdienstige be
langen van heel het land". Het feit alleen
dat de Rotary een wereldomvattende bewe
ging is, die geen eigen levensbeschouwelijke
basis bezit, brengt met zich mee dat de bis
schoppen in de diverse landen een andere
gedragslijn zullen volgen al naar gelang de
plaatselijke verhoudingen en omstandigheden
anders liggen. Wanneer men nu Nederland
vergelijkt met Amerika, hét land van de
Rotary, dan ziet men onmiddellijk zeer grote
verschillen, die logisch tot een verschillende
gedragslijn voeren. In ons land is het katho
lieke verenigingsleven veel sterker ontwik
keld en veel beter in staat de katholieken
een maatschappelijke organisatie op katho
lieke grondslag aan te bieden dan in Amerika
het geval is.
Op de waag of katholieken lid mogen zijn
van de Rotary, is over de gehele wereld
gezien dus geen eensluidend antwoord te
geven. Wat de priester betreft, is deze kwestie
uitgemaakt door het H. Officie. Wat de leken
indifferentisme van de Rotary. Het verbod aangaat, blijft de waag open. In sommige
berust dus niet op de bezwaren, welke in landen is het lidmaatschap door het Episco-
sommige kringen naar voren zijn gebracht.
Zelfs wordt de Rotary geen verdachte ver
eniging genoemd, maar alleen gekenmerkt
boekje onmisbaar noemen. In kort bestek als een neutrale organisatie, los van iedere
worden ontstaan, verspreiding, organisatie godsdienst. In enkele andere landen werd de
en doelstelling uiteengezet; dan volgt voor Rotary verboden om anti-katholieke gezind-
katholieken het zo belangrijke gedeelte, waar
in de tegenstrijdige mening in de katholieke
wereld, de opvatting in Rome en de houding
van het Nederlandse Episcopaat worden be
handeld.
Wat de Rotary is, werd door het Neder
landse Episcopaat kort en bondig aldus ge
formuleerd: „De Rotary is een neutrale ver
eniging met een economisch en sociaal ka
rakter, die de maatschappij wenst te verbe-
paat verboden, óf wegens de neutraliteit der
Rotary, zoals in Nederland, óf vanwege anti
katholieke tendenzen in meer Zuidelijke lan
den. In die landen, zoals in Amerika, waar
het niet verboden is, gelden factoren en om
standigheden welke we hier niet aantreffen.
heid, in Nederland echter berust het verbod Dat dit geen simpele dooddoener is om een
op het volledig neutrale karakter van deze antwoord te ontwijken, zoals wel eens door
organisatie. En dat daarmee de Rotary zelf hooggeplaatste Rotarians is beweerd, wordt
niet wordt gediskwalificeerd, blijkt overdur- in het boekje van dr. Van Kol duidelijk uit-
delijk uit de tekst van de bisschoppelijke eengezet.
verklaring, die de doeleinden van de Rotary Deze korte beschouwing, welke slechts een
prijzenswaardig noemt. Het eigenlijke motief paar punten over de inderdaad invloedrijke
van het verbod is zeker de neutraliteit van
de Rotary, maar men kan de betekenis van
beweging nader toelicht en een groot aantal
andere onvermeld moest laten, moge voor
dit, motief zien tegen de achtergrond van het het moment voldoende zijn als een nadruk-
teren en de leden wenst op te voeden tot katholieke organisatieleven in Nederland. De kelijke aanbeveling van het boekje „De Ro-
eerlijke, onbaatzuchtige mannen. Het nastre- uitspraak van het Nederlands Episcopaat ging tary".
Bijna honderd jaren hit
stierf in 1860 heeft de in zijn
tijd algemeen vereerde seminarie
professor Cornelius Broere moe
ten wachten om in het ware dag
licht geplaatst te worden. De stu
denten van de Haarlemse semi
naries Hageveld en Warmond
werden generaties lang opgevoed
in de haast romantische cultus
van deze als „geniaal" gekwali
ficeerde opvoeder en hoogleraar.
Thans heeft een oud-docent van
dezelfde onderwijsinrichting waar
Broere eens zijn lessen gaf, met
de mythe afgerekend.
De voormalige professor Hes
kes, nu pastoor in Den Haag.
heeft zijn studie „Broere, 1803
1860. Christen-wijsgeer emancipa
tor" in het jaar waarin het eeuw
feest van het herstel der bis
schoppelijke Hiërarchie is her
dacht. het licht doen zien.
Wijsgeer
Deze studie is een antwoord
op de prijsvraag, destijds uitge
schreven door het Nuyensfonds,
die betrekking had op de ohilo-
sophie van Cornelius Broere in
verband met de wijsgerige stel
sels van zijn tijd. De Westfriese
dokter van Westwoud, die als
historicus zijn naam als be-
P bedoeling van pastoor Heskes ge
el! weest. zijn held in de omlijsting
van zijn tijd en de toenmalige
geestes-stromingen te plaatsen
om daardoor juist zijn ware be
tekenis, ontdaan van de verheer-
lijking waarmee de latere Haar-
Nuyens en Broere zijn ten dele iemse geestelijkheid hem heeft
tijdgenoten en beiden hebben zij, omgeven, des te duidelijker te
ieder ov eigen terrein, hun grote omlijnen
aandeel in de emancipatie der De christen-wijsgeer Broere
Nederlandse katholieken in de ^ie, merkwaardig genoeg, buiten
V°BroereeUir' vooral wijsgeer De ?'n lessen aan semina!rie nooit
14 Augustus 1.30 tl luik tot
waar zijn vader, stammend uit n-oe*V°^ mde emancipatie van BMBI jmL»
een welvarend boerengeslacht uit ,V Katholieke landgenoten, zoals
Vreeland in het Utrechtse, een ®e destijds op gang kwam, zijn HffiKggL «t*
gruttersizaak dreef aanvaardde aar|deel te nemen. Niet in staat iwiMMfr-ivEvSlat-u.--
zijn ambt als professor in de a~ systematisch philosofisch MMr*1* WdWthT^tB*
wijsbegeerte aan net seminarie schrijver op te treden zo meent
Hageveld op 10 December 1830. professor Heskes heeft Broere,
Hij was toen 27 jaar oud. geheel in de geest van zijn tijd,
Het was een benoeming onder zijn levens-element gezocht in de
wel zeer hachelijke omstandig- polemiek.
heden, die wij ons tegenwoordig In 1851 ging hij van Hageveld
nauwelijks meer kunnen voor- naar het seminarie van Warmond WÊ&m
stellen. Hageveld was na het over waar hij in plaats van de
conflict met koning Willem I philosophie der Kerkgeschiedenis
slechts pas heropend met niet zou gaan doceren. Hij bleek een tot de emancipatie van zijn le-
meer dan één regent en één goed historicus te zijn en zijn be- vensideaal, de ziel die hem dreef
leraar en een zeer beperkt aan- noeming gelukkig. De philoso- bij al zijn werk. De taak die hij
tal studenten, zeker voor de phi- phie-professor stelde zijn wijs- hier zag, heeft hem gemaakt tot
losophie. De jonge hoogleraar zelf gerige- ideeën in dienst van de een rusteloze strijder die zowel
was ternauwernood de schoolban- historie. Hij is aldus een vrucht- wijsbegeerte als historie in dienst
ken ontgroeid. Hil zag zich voor baar schrijver geworden. De lijst hiervan stelde. De draagwijdte
een ongetwijfeld niet geringe van zjjn publicaties, meestal ar- van deze arbeid zal de buiten-
taak geplaatst. tikelen in 't culturele tijdschrift staander wellicht ontgaan, maar
Het wijsgerig leven rond 1830 il(je Katholiek", is aanzienlijk en de verdienste van Broere is er
immers was onder de katholieke p,pipfi+ 7.nals wii haar vindon aoh- niet minder om. Hii is de wak-
denkers niet veel meer dan een
geeft, zoals wij haar vinden ach- niet minder om. Hij is de wak
"7—— r-'",. r" Jertsiir, coUoAnon Acs terin in het boek van Heskes, kere apologeet, de man van het
schermheer heeft geleend aan het scrum ®nibijzonder voor de Warmondse pe- Katholiek réveil, de geduldige
genootschap dat_ de beoefening ^tephilosophyner middel- rj0de historisch-gerichte bijdragen wekker van een hoger geestes-
dat Broere die te Hageve d de °P- historie inderdaad het leven onder de cuWell-trage
tradities van de Fransman de terrein> waarop Broere zich al- katholieken van zijn dagen.
Lamennais de Bonald en anderen W kon laten Saan- De wijsge- Het is goed geweest dat prof.
aaidrof? OTotendeels zelF zljnweg historicus, heeft aan de ge- Heskes met zjjn door het Nuyens-
heeft moeten zoeken Een svste- schiedems al zijn schrijverstalen- fonds bekroond werk Broere en
matisch philosoof is 'hij evenwel ten uitgevierd. Op dit wijde veld zijn omgeving heeft afgetekend
nooit geworden Dat was zijn heeft hij ruim geademd.. met méér begrip.en méér inzicht
der geschiedkundige wetenschap
pen onder de katholieken van
Nederland tracht te bevorderen,
treedt aldus als patroon op van
de studie die als aflevering van
het bisschoppelijk tijdschrift
..Haarlemse Bijdragen. Bouwstof
fen voor de geschiedenis van het
Bisdom Haarlem" en tevens af-
aard niet. De vraag kan zelfs se-
zonderlijk bij de Uitgeverij Paul steld worden of Broere eigenlijk
Brand te Bussum is verschenen, wel philosoof was. Het is juist de
Het is op deze wijze dat Broe- dan anderen, zoals van Duinker-
re vanuit de stilte van zijn pro- ken, ten onrechte hebben gedaan,
fessorenkamer heeft bijgedragen BIBLIOTHECARIS.
(vervolg van pag. 3) deze, door de wanhopige nood
Maar er zijn andere feiten, an- aanmatigend geworden vrouw. De liefde: Christus, onze Heer.
dere wonderen.... We zouden wrede litanie van wat ze ver-
nog willen luisteren - naar die duurde, resoneert in zijn hart dat
die het leven kent tot in de diep
ten van leed en vreugde:
„Mijn zoon Hyacinth!"
Nauw klinken de woorden of
Hyacinth knielt reeds bij het
„Vader!.. dwars over de Dnjepr liep, in die
Maar de roep stokt hen in de schrikkelijke stormnacht, toen
keel. Kiëf brandend onderging!
Het hoofd een weinig terzij ge
bogen naar het beeld, als beluis- Zie neer op de wereldnood
andere kasteelvrouwe, die bij
Hyacmthus komt en handenwrin
de mensen zo lief heeft. Hij weet glijden de wonderen als een he-
enigd was met de fijngevoeligste machtig beeld van de Madonna tert hij nog voortdurend de stem
tt— mgt he» Kjnd der Lieye vrouwe, zet Hyacinth Heilige Hyacinth, evenals uw
„Mijn zoon Hyacinth, ge vlucht de voet rustig en resoluut op het vader zoudt ge geweest kunnen
Door onze voorzichtige handen VOor de Tartaren en laat mij en water.... Neen, het wijkt niet zijn ^een oorlogsheld, de „Schrik
daarbij zo drommels goed waar- mels parelsnoer, elke steen rust door de barbaren te worden ver- wanden als van sidderend glas, liever bekeren dan bestrijden. En
gend vertelt van haar leed: ze toe de nog half heidense, onbe- kostelijk en zwaar op de palm als brijzeld en vertrapt? Draag mij een weg vrij te maken, zoals eens afstand doende van de aardse
blijft kinderloos en daarom maakt houwen kerels in staat zijn, óók een zeldzaam juweel van Gods met u". de golven der Rode Zee op het roem en slechts verlangend te zijn
haar man ook christenridders als ze op een kasteel wonen. Hij goedheid. „Lieve moeder, uw beeld is veel gebiedend gebaar van Mozes' staf. de nederige dienaar van God en
kunnen ruwe klanten en brute zegt niet veel. Ziet haar 'enkel We zien zieken genezen, stom- te zwaar! Ge weet dat ik u on- Het water blijft bruisen, stroelen de mensen, zijt ge geworden de
rabauwen zijn haar het leven aan met die vriendelijke blik, die men horen we spreken, doden ke- mogelijk torsen kan". en woelen. Maar over die dansen- Geweldenaar in het Rijk Gods,
ondraaglijk. Ze heeft zijn onhe-b- ook het schuwste kind de handjes ren terug in het leven. We kunnen „Mijn Zoon zal de last verlich- de. hachelijke vloer schrijdt de de Paulus van het Noorden, de
belijkheden, grofheden, mishan- naar deze monnik doet uitstrek- ze niet allen van nabij beschou- ten. Hef mijn beeld op". monnik die de Ciborie en het Schrik van de hel. Vader! Red
Kind hier alleen achter om terug om, zich heffend tot twee der Tartaren", maar ge wilde hen
delingen verdragen, jarenlang. Nu ken. Maar de vrouw voelt de wen en laten het snoer verder
kan het niet meer zo voortduren, vrede van die blik indringen tot glijden....
ze is aan het eind van haar in het diepst van haar wezen,
kracht. In haSr leeft enkel nog 't Is of iets in haar, dat tot de
Hyacinthus heft het loodzwaar enorm Mariabeeld in zijn armen opnieuw het land dat ge weldoend
beeld van het voetstuk, moeite- draagt! En, telkens door de storm hebt doorreisd, lerend en predi-
loos als breekt hij een roos van overloeid maar ook telkens weer kend, biddend en boetend, bloe-
Maar daar rijst Kiëf, de oude, de stengel en draagt het mee. Ze opklinkend, vernemen de broe- dend in barre zelfkastijding, ge-
dat verwoed vertrouwen: God kan kern was verdroogd, levènwek- schone stad.... gebrandschat, ge- gaan door de stad zonder gehin- ders een zingende stem: „Ave teisterd door velerlei ontberingen,
door Zijn dienaar Hyacinth ook kende sappen kan inzuigen of plunderd, gehavend door wilde derd te worden, 'n Eigenaardige maris stella...." steeds omloerd door doodsgevaren,
voor mij een wonder doen! En bij luwte waait over winterwei. On- Tartaren.benden. Kerktorens staan schroom schijnt de moordende, En als is dat lied een roep, een Vader, ge weet dat de wereld
het eind van haar bitter relaas zegbaar weldoende ontspanning als woeste, gigantische toortsen te plunderende benden te weerhou- uitnodiging en een geruststelling reeds huiverend de ontzetting
valt ze op de knieën: „Vader, ik doorhuivert haar.Ze voelt, weet vlammen boven de stad. Wie zijn den zich op de kleine biddende tevens, volgt heel het convent de speurt van schrikkelijke mogelijk-
ga hier niet vandaan eer ge mij dat ze is verhoord. De woorden leven wil redden, moet proberen stoet te werpen. Ze gaan door de vader over het woelig water van heden. Want de Satan die gij
Gods erbarmen verkregen hebt", van de monnik zijn nog enkel de te vluchten en zo te ontkomen poort en komen aan de oever van de Dnjepr. De vreesachtigen verjoeg, woont thans met vele van
En ze méént het! Liever sterven uiterste bevestiging: „Ga in vrede aan de heidense horden die de de Dnjepr. De herfststorm jaagt klemmen zich wel aan elkaar vast zijn duistere engelen in het land
van honger dan onverhoord terug heen, mijn dochter. Ge zult moe- stad als een onverwachte storm- over het breed rivierlijf, dat sis- als het waterlijf waarover ze lo- dat gij missionneerde en schuilt er
naar huis. der worden van een zoon, die niet vlaag hebben overvallen. send woeste kammen opzet van pen al te woest kronkelt. Maar ze onder vele en misleidende namen.
Ook de predikbroeders moeten stuivend schuim. Golven springen volgen de man die hen kloek Sint Hyacinth, zie neer op de
vluchten. Uit de kerk waarin hij op de oever, schuimig water spat schrijdend voorgaat en de een na wereldnood en zie ook neer op
bij de onheilstijding bad, draagt de broeders al in het gezicht. de ander Keginnen ze mee te^neu- onze persoonlijke noden. Neem
Hyacinth zou met Sint Paulus alleen uw troost zal zijn maar
kunnen spreken over zijn over- zelfs de vader van bisschoppen..
maat van kwellingen en beproe- Dit wonder zal wel de oor-
vingen, waarbij ook voor hém sprong zijn van de devotie der broeder Hj'acinth de ciborie mee, Maar Hyacinth gaat over het riën en mee te zingen.... Virgo de moeders en zij die het worden
komt de zorg om de kerken! Maar jonge moeders tot deze gewelde
al moet hij nog oplossingen zoe- naar, die bij zijn heroïke stoer
waarin het Lichaam des Heren doorweekt oeverzand.... De singularis.. Inter omnes mitis.." gaan, onder uw veilige, bemoe-
rust. Maar bij het haastig passé- broeders zien elkaar aan. Wat zal digende schutse. En geef dat ons
ken voor veel dringende proble- heid zo ontroerend goed was, dat ren van een zijkapel verneemt de Prior doen? Er is geen schip, Het water, dat goede schepsel hart beware de sterkende herin-
men, hij is veel te goed, veel te hij, wellicht nog meer dan andere hij een stem.... O, hij herkent ze geen vlot, niet de kleinste boot... Gods, behield de afdruk van hun nering aan uw zachtmoedige held-
ontvankelijk voor het leed van heiligen, geleken heeft op de onmiddellijk die stem, die fris Mijn God, ziet vader Hyacinth voetstappen en na eeuwen wijst haftigheid, zoals het water van
anderen, om zich met superieur ideale Mens. in wie de heldhaftig- is als de stem van een kind en dan die schokkende, gorgelende het volk nog de plaats waar Sint de Dnjepr de afdruk bewaarde
misprijzen te kunnen afkeren van ste mannelijkheid harmonisch ver- mild als de stem van een moeder watermassa niet?
Hyacinthus met zijn broeders van uw voetspoor.