Nog onvoldoende doorstroming
op geld- en kapitaalmarkt
Maar de voorwaarden werden
in 1953 veel beter
RADIO
Financieel
overzicht
Dj» Reiirs
Het lot uit de
>rij
programma
Donderdag 31 December 1953
(Van een financiële medewerker)
De strijd die in Nederland op het ogen
blik wordt gevoerd, zij het ogenschijnlijk
dan ook meer door de politiek dan door
de „gedweeë consument" tot weder
invoering van de volle niet afgeroomde
melk, waarvan wij de smaak niet meer
kennen, is in wezen van dezelfde aard als
de strijd van de aandeelhouder om meer
Eigenlijk kan het dan ook niet anders dan grote verwondering
baren, dat het koersherstel op de aandelenmarkt op zich heeft laten
wachten tot het einde van het jaar in zicht was. Alle gebeurtenissen,
die aanleiding zouden hebben kunnen geven tot een meer of minder
krachtig herstel op de beurs, liet men tot diep in de herfst onberoerd
aan zich voorbij gaan. Zelfs het feit, dat het buitenland, men mag
gerust zeggen voor een appel en een ei, de aandelen in onze grote
internationale concerns hier in het lopende jaar tot zeer grote be
dragen toe heeft opgekocht, omdat zij ruwweg genomen enige malen
beneden de intrinsieke waarden noteerden, heeft het Nederlandse
publiek de ogen slechts langzaam kunnen openen. Zodra er wat
koersstijgingen kwamen, ging het publiek, beu als het was van het
lange wachten op een herstel, tot winstneming over. Tot nu toe
Jieeft het daar nog niets anders dan spijt over gehad. Het nieuwe
jaar zal moeten Ieren in hoeverre dit spelen op kort zicht inderdaad
kortzichtig zal blijken te zijn geweest.
Het is moeilijk en zelfs voor
de met de allergrootste weten
schappelijke apparaten uitgeruste
instellingen onmogelijk gebleken
om betrouwbare prognoses om
trent de komende economische
en beursontwikkeling te stellen.
En ook wij bezitten de gave
van het koffiedik-kijken, om het
nu maar eens heel prozaïsch te
zeggen, helemaal niet. Maar als
men zijn oor eens te luisteren
legt, zowel bij pessimisten als
bij optimisten, dan ervaart men
toch al ras, dat zij, die van
mening zijn, dat de economische
toekomst van Nederland er op
het ogenblik nog niet zo sleeht
voorstaat, beslist in de meerder
heid zijn, al moet men dit dan
ook zoals straks zal blijken wel
degelijk met een korreltje zout
opvatten.
Bevolkingsaanwas
En hierbij denken we op de
eerste plaats aan het benauwende
en ernstige probleem van onze
bevolkingsaanwas. Nederland
wordt te klein voor ons volk.
Er blijft geen grond meer over
voor landbouw, veeteelt, tuin
bouw etc., terwijl de steen der
wijzen op het gebied der in
dustrialisatie nog niet is uitge
vonden. Nu weten wij wei, dat
Maltus reeds op het einde van
de achttiende eeuw veel banger
was voor dit probleem dan wij
in onze kring gewend zijn en
dat de wereldbevolking sedert
dien vele male zo groot is ge
worden en dat het probleem
desalniettemin thans, dank zij
de technische ontwikkeling niets
nijpender schijnt te zijn dan des
tijds, maar als klein voik mogen
wij de zorgen, die dit probleem
oproept, toch niet achteloos voor
bijgaan.
Juist daarom is het ook zo
bemoedigend, dat er in het af
gelopen jaar, zij het ook met
uitermate veel pijn, verdere
vooruitgang is gemaakt met de
tot standkoming van een een
wording met onze zuiderburen.
Ook hier heeft vooral het einde
van het jaar plotseling nieuw
licht gebracht. De tot een Unie
uitgegroeide integratie schijnt
meer voor hert grijpen te liggen
dan ooit, al is het dan ook nog
maar een magere troost van aller
hoogste zijde te vernemen, dat
wij wel vooruit moeten op het
pad naar grotere economische en
financiële eenwording met België,
omdat een terugtocht nog grotere
moeilijkheden met zich mee zou
brengen en omdat een mislukking
van de Benelux het voorsnel zou
zijn van een mislukking van het
streven naar een groter Europa.
Maar met de Benelux is het
dan toch maar zover gekomen
dat men in het begin van het
dividend. Beide vloeien zij voort uit liet
feit, dat het langzamerhand duidelijker
aan de dag begint te treden, dat Neder
land er zo zoetjes-aan weer boven op be-
gint te komen. Vooral het afgelopen jaar
mag ten deze wel als een mijlpaal worden
beschouwd.
nieuwe jaar gaat praten over
'n gemeenschappelijk geldsysteem
en over het herstel van een vrij
kapitaalverkeer, iets wat van
groot beïang is om de beide lan
den industrieel één te doen wor
den. Men is reeds tot de geluk
kige ontdekking gekomen, zij het
dan wel wat laat, dat er geen
volkomen gelijke ïoonbasis in
beide landen behoeft te heersen
om tot een volledige unie te
komen, maar met de ervaringen
die wij tot nu toe hebben op
gedaan zal er nog heeï wat water
door Rijn en Schelde vloeien
voordat wij ons in een vrij ka
pitaalverkeer met België zullen
mogen verheugen.
Dit alleen al vanwege het
simpele feit dat er aan vrije
kapitaalmarkt in Nederland zelf
nog wel het nodige ontbreekt
juist als gevolg van het diri
gisme en het nive deringsstreven
VRIJDAG 1 JANUARI
HILVERSUM I - 402 m. -
746 kc/s - 8 V.A.R.A., 10
V.P.R.O., 10.20 V.A.R.A., 12
A.V.R.O., 16 V.A.R.A., 19.30
V.P.R.O., 21 V.A.R.A., 22.40
V.P.R.O., 23-24 V.A.R.A.
j V.A.R.A.: 8 Nws. 8.18 Groeten
van zeevarenden en gram. 9.15
V. d. kinderen 9.35 Koorzang
VP.R.O.: 10 Korte studiodienst
i V.A.R.A.: 10.20 Voordracht en
muziek 10.40 Viool en piano 11
1 Radio Philh. Ork., groot koor en
{sol. A.V.R.O.: 12 Gevar. muziek
12.30 Toekomstvoorspellingen 12.45
Gram. 13 Nws. 13.15 Sport en
prognose 13.30 Lichte muz. 14
Groeten van emigranten 14.30
Gram. 15 Dansmuziek V.A.R.A.:
16 Gevar. muziek 16.40 Fragm.
luit treurspel „Gijsbrecht van
Aemstel" 17.40 V. d. jeugd 18
Nws. 18.15 Dansmuz. 18.45 „Het
schip gaat verder", Nieuwjaars-
toespr. 19 Pianorecital V.P.R.O.:
19.30 Hoorspel, toespraak en zang
en piano 20 Nws. 20.05 Nieuw
jaarsrede 20.30 „De nieuwe agen
da", klankbeeld V.A.R.A.: 21 „De
bruiloft van vroeger.de brui
loft van nu", hoorspel met muz.
22.08 Buitenl. weekoverz. 22.23
Lichte muz. V.P.R.O.: 22.40 „Van
daag", caus. 22.45 Avondwijding
V.A.R.A.: 23 Nws. 23.15-24 Gram.
HILVERSUM II - 298 m. -
1007 kc/s - 8 N.C.R.V., 9.30-
24 K.R.O.
N.C.R.V.: 8 Nws. en weerber. 8.15
«■Jrgelconcert 8.30 Morgenwijding
9.15 Massale Koorzang K.R.O.
9.30 Nws. 9.45 Gram. 9.55 Hoog
mis 11.30 Gram. 12 Angelus 12.03
Groeten zeevarenden en gram.
12.30 Nieuwjaarswensen 12.35
Chansons 12.55 Zonnewijzer 13
Nws. en Kath. nws. 13.10 Lichte
anuz. 13.35 Groeten van emigran
ten 14 Radio Philharmonisch ork.
15.05 „Watersnood", klankbeeld.
15,35 Metropole ork. en soliste 16
V- d. zieken 16.30 Blokfluitens..
1.7 V. d. jeugd 18 „Marathon der
hchte muze" (19-19.10 nws.) 20.25
!De gewone man 20.30 Toespra
ken 21 „II barbiere di Siviglia".
opera 22.45 „Vernieuwing", caus.
23 Nws. 23.15-24 Gram.
VRIJDAG 1 JANUARI
VARA: 20.15—21.45
Televisie Nieuwjaarsreceptie
i ZATERDAG 2 JANUARI 1954
HILVERSUM I, 402 m 1007
kc/s. 7.00 VARA, '10.00
VPRO, 10.20 VARA, 19.30 solist.
VPRO, 20.00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws. 7.13 Gram.muziek.
8.00 Nieuws. 8.18 Gram.muziek.
8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gym
nastiek. 9.10 Gram.muziek. (Om
9.35 Waterstanden). 10.00 „Tijde
lijk uitgeschakeld", causerie.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor
de arbeiders in de continubedrij
ven. 11.35 Pianorecital. 12.00 Gr.-
muziek. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Metropole
orkest. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-
Varia. 13.20 Accordeonorkest en
solist. 13.45 Sportpraatje. 14.00
Lichte muziek. 14.25 Uitzending
in dialect. 14.50 Volksdansen.
15.15 „Van de wieg tot het graf",
causerie. 15.30 Gram.muziek.
16.00 Radio Philharmonisch Or
kest. 17.00 Weekiournaaï. 17.30
Jam Session. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Dansmuziek.
18.40 Regeringsuitzending: „At
lantisch allerlei", een en ander
over de 14 landen van het At
lantisch Pact. 19.00 Artistieke
Staalkaart. 19.30 „Passepartout",
causerie. 19.40 „De Heidense We
reld, waarin het Christendom
ontstond", causerie. 19 55 „Deze
week", causerie. 20.00 Nieuws.
20.05 Gevarieerd programma. 22.00
Socialistisch commentaar. 22.15
Franse muziek. 22.40 „Onder de
pannen", hoorspel. 23.00 Nieuws.
23.1524.00 Gram.muziek.
HILVERSUM II. 298 m,
1007 kc/s. 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.10 Gram.muz'ek.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Gewijde
muziek. 7.45 Morgengebed en li
turgische kalender. 8.00 Nieuws
en weerberichten. 8.15 Gram.mu
ziek. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.35
Gram.muziek. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Gram.muziek. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Kamerkoor.
12.00 Angelus. 12.03 Gram.muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen. 12.33 Instrumentaal septet
en solist, 12 ,55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en Kath. nws. 13.20 Amu
sementsorkest en solist. 14.00
Boekbespreking. 14.10 Gram.mu
ziek. 14.40 Harmonie orkest. 15.00
Kroniek van Letteren en Kun
sten. 15.40 Mannenkoor. 16.00
Metropole Orkest. 16.30 „De
schoonheid van het Gregoriaans"
17.00 Voor de ieugd. 17.55 Sport
uitslagen. 18.00 Lichte muziek.
18.15 Journalistiek overzicht. 18.25
Lichte muziek. 18.45 Buiten
landse correspondenties. 19.00
Nieuws. 19.10 Gram.muziek. 19.20
Parlementair overzicht. 19.30
Gram.muziek. 20.25 De gewone
man. 20.30 „Lichtbaken", causerie
20.50 Gram.muziek. 21.00 Geva
rieerd programma. 21.50 Actuali
teiten. 22.00 Wedstrijd in sterke
verhalen. 22.30 Wii luiden de
Zondag in, Avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws.
23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22
Radio Philharmonisch orkest en
23.50—24.00 Gram.muziek.
van alles en nog wat, dat wij
de laatste tijd in de Belgen zo
graag bevitten. Doch hierover
straks.
De E.B.U.
Logisch komen wij thans eerst
tot de Europese Betalings-Unie,
waar het evenmin als in de
Benelux botertje aan de boom is.
Maar ook hier zal niemand een
belangrijke vooruitgang kunnen
ontkennen, niettegenstaande alle
tegen elkaar in botsende be
langen, welke 'het weer nodig
maken om tot een nieuwe vorm
te komen. Met de oude is in
ieder geval bereikt, dat er een
betalingsverkeer, zij het dan ook
wat moeizaam, mogelijk werd
tussen de Europese landen, die
het goed gaat en die het minder
goed of slecht gaat. De weder
zijdse handel en industrie is dit
wel zeer ten goede gekomen
maar de z.g .crediteurlanden,
waaronder wonderlijkerwijs
Duitsland de eerste viool speelt,
steken het niet onder stoelen of
banken, dat zij niet langer kun
nen toestaan, dat hun tegoeden
op de E.B.U. steeds groter wor
den, terwijl de schulden van
landen als Frankrijk en Enge
land steeds stijgen. Duitsland kan
het zich zelfs permitteren om een
volkomen vrije inwisselbaarheid
van de mark in dollar te pro-
paganderen, zo sterk voelt het
zich met zijn handels- en beta
lingsbalans, hetgeen overigens
ook weer niet helemaal klopt
met de betrekkelijke schrielheid,
die de Duitsers tot nu toe nog
steeds aan de dag leggen om
hun vroegere kapitaalverstrek
kers het hun toekomende op
een eerlijke wijze te doen ge
worden. Maar ook hier bracht
het jaar 1953 een zichtbare ver
betering in de vorm van de tot
standkoming van de Duitse schul
denovereenkomst te Londen,
waardoor het straks mogelijk zal
blijken, dat de Dauwes- en
Youngleningen, die ook in Ne
derland op grote schaal worden
gehouden, alsmede een aantal
andere vooroorlogse Duitse le
ningen aan hun trek zullen kun
nen komen. Hierop vooruitlopend
is het koerspeil dezer fondsen in
1953 meer dan verdubbeld, zodat
men belangrijk boven pari is ge
komen, terwijl het vlak na de
oorlog als scheurpapier werd be
schouwd. En nog is het rende
ment op deze lening zeer hoog,
waarmee wel verband zal hou
den het feit, dat Duitsland net
doet alsof de diensten dezer le
ningen zo'n zware last voor zijn
betalingsbalans zijn en dat het
Nederland nog steeds niet bil
lijk toeschijnt om de betreffende
overeenkomst te ratificeren. Moge
de hoop daarop in 1954 niet
langer ijdel blijken.
Nederland is tegen het einde
van 1954 geleidelijk aan komen
te zitten met een vordering op
de E.B.U. van f 1,4 milliard, het
geen voor ons land een .volmaakt
onevenwichtige toestand heeft
geschapen, die ons met Duitsland
doet verlangen naar een nieuwe
vorm van betalingsverkeer in de
E.B.U., een vorm die meer toe
nadering moet zoeken naar de
vrije inwisselbaarheid van de
gulden in andere valuta's en met
name in die welke geacht wordt
gelijk te staan aan het goud, n.l.
de dollar.
De weg hiertoe is in 1953 in
belangrijke mate geëffend. Zowel
onze handel als het betalings
verkeer met het buitenland zijn
op verschillende detailpunten ge
makkelijker gemaakt, hetgeen
onze autoriteiten des te gemak
kelijker moet zijn gevallen, om
dat er zich bij de kapitaaïbeleg-
gers een zekere „dollar-moeheid"
schijnt te manifesteren. Hier en
daar hoort men zelfs de leus,
dat de gulden tegenwoordig har
der is dan de dollar. Bij de vast
houdendheid^ van het ministerie
van Financiën, dat wij hier wel
mogen identificeren niet de Ne
derlandse Bank wanneer het er
om gaat de deviezenpot te ver
dedigen, is dit geen wonder.
De deviezen 'blijven de pot
uitrijzen, zij het dan ook dat
het tempo waarin de stijging
plaats vindt veel langzamer is
geworden. Goud en deviezen sa
men bezit de Nederlandse Bank
thans een bedrag van niet minder
dan f 14,3 milliard, hetgeen we
derom f 800 millioen meer is
dan in het begin van het vorig
jaar, een stijging, welke welis
waar belangrijk ten achter blijft
bij die over 1952 (f2 milliard),
maar die toch nog zeer impo
sant is wanneer men bedenkt,
dat drie jaar geleden de hele
deviezenpot bij elkaar nog geen
f 800 miJioen bedroeg. Hierbij
moet jn aanmerking worden ge
nomen. -dat in 1953 voor het
eerst kon"worden overgegaan tot
aflossing van een deel van de
opgenomen dollarcredieten en dat
tegelijkertijd een crediet werd
verstrekt aan België.
Het tegoed van Nederland bij
de E.B.U. is de laatste maanden
aan het afnemen, hetgeen op
zichzelf wegens 'd'e abnormale
hoogte, die dit bedrag heeft be
reikt, niets anders dan goed kan
betekenen, maar het onaange
name is. dat het wijst op een
verslechtering van onze handels
positie in de E.B.U.-landen.
Onze buitenlandse handel in
zijn geheel genomen mocht er
intussen wel weer zijn. Hoewel
de internationale afzetmogelijk
heden wegens de 'hier en daar
optredende depressie en wegens
op velerlei gebied wederom
schern opdoemende concurrentie
van Duitsland en Japan, geleide
lijk moeilijker werden, kon onze
export zich ook in 1953 behoor
lijk handhaven, terwijl de im
port er nog niet toe .is overgegaan
om de voorraden wederom aan
te vullen tot het misschien wel
wat al te hoge oeil van 1951.
Dit alles geeft onze deviezen
pot een wel wat geflatteerd beeld
en het is dan ook niet zuivere
rijstebrij die daaruit rijst.
De enorme vordering op de
E.B.U. zal nog nader moeten 'blij
ken zuiver goud te zijn Boven
dien heeft on.s dcviezenibezit in
1953 een belangrijke steun onder
vonden van het wederom, al was
het dan on bescheiden schaal, ver
kopen van certificaten van Ame- 1
rikaanse aandelen en het daar
tegenover kopen door het buiten
land van Nederlandse aandelen.
Een plethora van middelen op de
geld- en kapitaalmarkt was hier
van het gevolg. De tarieven van
geld op kort termijn waren dan
ook, vooral in de tweede helft
van het .iaar op een „hongerpeil".
Doordat financiën in de herfst
geen sdhatkistpapier meer afgaf
ontstond er een renteloos tegoed
van de banken bij de Nederland
se Bank tot een bedrag van meer
dan f 500 millioen. Tegen het
einde van het jaar is de afgifte
hervat, dodh slechts ter vervan
ging van vervallen papier, zodat
een wijziging in genoemd bedrag,
dat de banken een 'hoop rente
kost slechts kan plaats vinden uit
anderen hoofde. De Nederlandse
Bank acht dit tegoed nodig uit
liquiditeitsoverwegingen ten be
hoeve van de banken, iets wat o.i.
uilen naar Athene dragen is. De
overigens geheel overbodige, wet
op de credietcontrole geeft daar
voor afdoende waarborgen.
De abnormale rentestand op de
geldmarkt heeft ook een druk
uitgeoefend op de kapitaalmarkt
voor langer crediet m.n. de
staatsfondsenmarkt, gemeente-
leningen. pandbrieven etc. en in
het kielzog hiervan volgde lang
zaam de hypotheekmarkt. Het
rendement voor staatsfondsen is,
al naar gelang de looptijd korter
of langer is, gedaald tot een
niveau, dat zicih rond de 3 pet
beweegt. Een bewijs voor de
uitermate gemakkelijke houding,
die hier heerst, wordt wel ge
vormd door het feit dat juist te
gen het eindë van het jaar een
nieuwe 31/ lening van de Bank
voor Nederlandse Gemeenten met
een looptijd van 40 jaar is aan
gekondigd tegen een koers van
981/ De Nederlandse Staats
leningen en de gemeentelenin-
gen hebben een ontwikkeling te
zien gegeven in omgekeerde rich
ting als de daling van de rente
voet. Zelfs de z.g staffellening
(3-3%%) met de zeer ongunstige
gemiddelde looptijd van 36 jaar
heeft de parikoers bereikt, het
geen wel aan de balk mag, want
hiermede heeft deze lening in 2%
jaar tijd een koersverbetering van
18 pet ondergaan.
Talrijke gemeenteleningen be
wegen zich vele punten boven
pari. de 4 en de 4% pet leningen
zelfs tot 8 punten toe. Hier dreigt
een permanent risico voor de
belegger, die zich safe acht in
staats- en gemeenteleningen.
Immers bij een verdere daling
van de rentevoet, die momenteel
wel niet zo erg voor de hand ligt,
wordt hii aflosbaar gesteld, in
dien de leningsvoorwaarden
zulks toestaan, hetgeen intussen
bij de 4 en 4% pet gemeentele
ningen in de eerste 9 jaar niet
mogelijk is, maar potentieel zit
het koersrisico en dus dn. hetgeen
te meer klemt daar de kans od
koersstijging minimaal is. Zou de
rentestand 'daarentegen stijgen,
dan incasseert hij met de meest
volkomen zekerheid een dien
overeenkomstige koersdaling. Het
huidige huurpeil van staats- en
gemeenteleningen maant dan ook
wel tot grote voorzichtigheid van
de 'belegger.
Niettegenstaande de vrij aar
dige koersstijging, die de aande
lenmarkt voornamelijk tegen het
einde des jaars heeft te zien ge
geven, is het gevaar op de aan
delenmarkt o.i. veel minder groot.
Immers alleen de enorme ruimte
op de geld- en kapitaalmarkt, de
daling van de algemene rente
voet en de bereidheid van het
buitenland om in toenemende
mate guldensaandelen te kopen,
zijn voldoende motieven voor de
stijging die achter ons ligt.
Daarnaast komt dan nog, dat
het „klimaat" voor het aandeel
in de tweede helft van dit jaar
belangrijk is verbeterd. De divi
dendstop zal niet meer toepasse
lijk zijn op de over 1953 uit te
keren dividenden. Verder is de
speculatiewinstbelasting afge
schaft Het compenseren van ver
liezen met winsten uit vorige ja
ren is verruimd, de mogelijkheid
tot vervroegde en versnelde af
schrijving (belastingvrij) is ver
groot en het tarief voor de ven
nootschapsbelasting is verlaagd
van 52 tot 46 pet etc. De fiscus
gaat dus bijna met nog de helft
strijken en over het uitgekeerde
gedeelte moet de aandelenbezit-
ter dan nog inkomstenbelasting
betalen. Er zijn in 1953 dan ook
steeds meer stemmen opgegaan
om het zgn. primaire dividend be
lastingvrij te maken en als een
fiscale aftrekpost voor de onder
neming te doen beschouwen
evenals zulks met een obligatie
lening het geval is. Maar daar
voor sahijnt het klimaat nog niet
rijp te zijn, al wordt het ook in
politieke kringen steeds duidelii-
ker, dat er een grote doorstro-
mingsmogelijikheid op de kapi
taalmarkt van de institutionele
beleggers naar het risicodragend
bedrijfsleven moet worden ge
schapen.
Het eenvoudigste zou zijn om
institutionele beleggers evenals in
Amerika het geval is te stimule
ren om aandelen te kopen. Maar
waarom zou men het, aldus
schrijft de politiek voor. eenvou
dig oplossen als het ingewikkeld
kan. En zo is men dan ook reeds
het gehele jaar 1953 bezig om
met behulp van f 100 millioen uit
de z.g. tegenwaarderekening
(Marshallhulp) bij de Nederland
se Bank een garantiefonds te cre
ëren. dat als transformatiestation
dienst moet doèn om de enorme
stroom van besnaringen, die bij
de institutionele beleggers sa
menkomt en waarvoor men
meent alleen in obligaties risico
vrij te kunnen beleggen in een
of andere vorm risicodragend te
maiken. Afgewacht zal dienen te
worden, hoe dit plan uitgewerkt
zal worden, maar of het ■"eel voor
de aandelenmarkt belooft, betwij
felen wij.
Dit is wel het geval met de
tegen het einde van het jaar wat
meer optimistisch geworden ver
wachtingen omtrent de dividend
uitkeringen, welke het eerste
halfjaar 1954 te zien zal geven
over het jaar 1953. De eerste
voorboden zijn er al. Zo hebben
Unilever en Ned. Ford bij wijze
van Kerstverrassing reeds een
hogere interim-dividend over
1953 aangekondigd.
Unilever heeft zelfs reeds een
hoger slot aangekondigd, Philips
kondigde een onveranderd inte
rim van 6 pet aan, terwijl een
hoger slot een redelijke verwach
ting vormt. Het interim-dividend
van de Kon. Olie, dat een van de
eerste dagen van het nieuwe jaar
zal worden aangekondigd en dat
het vorig jaar 6 pet bedroeg,
wordt vol verwachtingen tege
moet gezien. Verder zijn daar
nog een groot aantal andere on
dernemingen, die onder het re
giem van de dividendstop be
hoorlijke dividendreserves hebben
gekweekt en die daar straks on
getwijfeld gebruik zullen maken
om aandeelhouders een wat gro
ter deel van de koek te doen
genieten dan de fiscus tot nu toe
eerbaar achtte, waarmede dan
het rendement op de aandelen
markt nog steeds gemiddeld 2%
a 3 pet boven dat van de obli-
gatiemarkt ligt, hetgeen de aan-
(deel)ihouder moed moet geven.
Indonesisch kabinet keurt
naasting O.G.E.M. goed
De Indonesische regering heeft
zich "iii haar jongste kabinets
zitting accoord verklaard met de
naasting van de Overzeese Gas-
en Electriciteitsmaatschappij
(O.G.E.M.) te Djakarta, Djatine-
gara, Kebaioran, Tanggerang en
Cheri'bon. Met de naasting zal
1 Januari 1954 een aanvang wor
den gemaakt.
Indonesische orders voor
Nederlandse werven
De heer A. de Beer, directeur
van een ie Zaandam gevestigde
scheepswerf (Kraaier) is als ver
tegenwoordiger van een stichting
van Nederlandse scheepswerven
die tot taak heeft orders uit het
buitenland aan te trekken, uit
Indonesië gekomen met f 70 mil
lioen aan orders voor de Neder
landse werven.
Het contract werd te Djakarta
getekend met enerzijds de ver
tegenwoordigers van de Indone
sische regering, anderzijds de
heer De Beer, die als enige ver
tegenwoordiger van Nederland
aanwezig was. Het totaal aan uit
te geven orders was f 100 millioen
waarvoor inschrijvingen van 22
maatschappijen uit 10 landen
waren ingekomen.
In Nederland zullen voor Indo
nesië worden gebouwd: een
vrachtschip van 10.000 ton met
pelgrim-accommodatie, twee pas
sagiersschepen van 130 meter
lengte, zes vrachtschepen van
200'0 ton per stuk en tien kust
vaarders.
Geen fusie Amsterdamse
Bank en Nationale
Handelsbank
Naar aanleiding van een uit
Djakarta ontvangen bericht, vol
gens hetwelk onderhandelingen
gaande zijn, die ten doel zouden
hebben de Nationale Handels
bank te doen overnemen door
de Amsterdamse Bank hebben
directeleden van de Amsterdam
se Bank en de Nationale Han
delsbank medegedeeld, dat hun
van plannen tot overneming
niets bekend is.
Java-Caoutchouc weer
6 pet. interimdividend
De vergadering van aandeel
houders der N.V. Java-Caout-
ohouc-'Compagnie heeft haar
goedkeuring verleend aan de
uitgebrachte jaarcijfers over
1952. Het dividend is bepaald op
6 pet. Dit is reeds interim be
taald. Besloten is om over 1953
wederom een interimdividend
van 6 pet. vast te stellen. Op de
vraag of een hoger dividend over
1952 niet mogelijk was geweest,
antwoordde het bestuur, dat een
ze'kere stabiliteit in de uitkerin
gen gewenst is. Er zijn nog grote
afschrijvingen nodig en 1953 is
niet even gunstig verlopen als
1952. 6 pet. is het meest verant
woorde percentage.
Verder werd opgemerkt da+
van de aanplant 50 pet. uit pri
ma nieuw en 50 pet. uit minder
gunstig oud materiaal bestaat. In
het lopende boekjaar wordt een
oogst verwacht van circa 615
ton. Dit is ongeveer de maxi
mum productie, al zal de 100
hectare jonge aanplant geleide
lijk meer in de productie bijdra
gen.
Rustige markt,
scheepvaart vast
AMSTERDAM, 30 Dec.
Groot zijn de fluctuaties aan hej
Damrak niet geweest op deze
laatste beursdag van dit jaar.
Terugblikkend op 1953 is men
niet ontevreden over de ontwik
keling. Het jaar is heel wat gun
stiger geëindigd dan het begon
nen is. De verbetering van het
fiscale klimaat heeft hierbij een
belangrijke rol gespeeld.
Aandelen Nationale Handels
bank reageerden in hert geheel
niet op berichten uit Djakarta,
waarin vermeld wprdt dat on
derhandelingen gaande zouden
zijn over een eventuële overne
ming door de Amsterdamse
Bank. Bevoegde instanties heb
ben verklaard hiermede volko
men onbekend te zijn en ook de
beurs beehtte geen geloof aan
deze berichten. De koers bleef
onveranderd op 132%. Waren het
gisteren cultures die van een
vaste stemming blijk gaven, van-
middag vertoonde de scheep
vaartsector een 'gunstige onder
toon. Winsten tot maximaal 2
punten kwamen hier vrij veel
vuldig voor.
De industriemarkt had een
weinig bewogen verloop. De in
ternationale soorten konden zich
goed handhaven, doch Kon. Olie
beef iets achter en verloor ruim
1 punt. Ook de locale industrie
ën waren goed prijshoudend. Cul
tures markeerden de pas en zet
ten de stijging van gisteren niet
verder voort. Amsterdam Rub
ber en H.V.A. in feite onveran
derd, doch Deli noteerde een
puntje lager. Oo'k de beleggings
afdeling sloot het jaar af met
een vrij vaste stemming. Ameri
kanen opnieuw verwaarloosd.
De beurs blijft gesloten tot a.s.
Maandag.
Veemarkt Leiden
LEIDEN, 30 Dec. Op de
veemarkt te Leiden werden heden
aangevoerd: stieren 2, melkkoeien
30, vette koeien 70, vare e.a.
koeien 9, graskalveren 1, vette
kalveren 5, nuchtere kalveren 48,
geiten 3, vette schapen 50, lam
meren 678, varkens zeugen 6,
schrammen 126, biggen 383, totaal
1411.
Notering: melkkoeien 7501100,
vette koeien 7751000. vette
koeien schoon 2.102.80, vare
koeien 525750, vette lammeren
80102, schrammen 6090, big
gen 3545.
Overzicht: melkkoeien: tamelijk,
vette koeien: stil, vare koeien:
tamelijk, vette lammeren: goed,
varkens: vrij goed, t.b.c.-vriie
aanvoer: vrij goede aanvoer.
^9
9?
Een rletertive-verhaal uit
Engels vertaald
het
82.
Het gesprek aan de bittertafel
enige tijd geleden, dat u zich nog
wel zult herinneren, over de al
of niet volmaakte misdaad, gaf
hem een prachtige gelegenheid.
Zogenaamd om zijn krachten
eens op het geval te beproeven
kreeg hij van ons inzage in het
gehele dossier.
Hij kon nu gerust zijn. Het
hele geval was voor de politie
nog een inktzwarte duisternis.
Jim pauzeerde even Hij stak
een nieuwe sigaret op en dronk
van zijn borrel. De anderen zwe
gen geboeid.
„Nu wil ik eerst even," ging
Jim verder, ..met volledige toe
stemming ran notaris Lewis, ik
bedoel: de heer Denis, de rol uit
eenzetten. die notaris Lewis, zo
als ik hem even zal blijven noe
men, in dit drama gespeeld
heeft.
Onze notaris was getrouwd
met Margy Walker, de zuster van
John. Toen hij Margy leerde ken
nen. was haar broer reeds uit het
ouderlijk huis verdwenen en zijn
misdadigersloopbaan begonnen.
Denis was een zeer beltwaam
particuliere detective van het
Wilkms Inlichtenbureau. Na een
paar jaar had hij daar reeds een
leidende functie.
Margy had zielsveel van haar
broer gehouden. Verscheidene
malen, als haar man niet thuis
was, had zij hem in huis ont
vangen en voortgeholpen. Denk
was er achter gekomen en had
Mary dringend verzocht, om daa;
mee op te houden. John was im
mers onverbeterlijk. Hij had hem
nooit ontmoet, maar hii had de
jeugdportretten van John beski-
deerd en als ervaren psycholoog
had hij uit die gelaatstrekken
zijn conclusies getrokken
Margy zag in, dat haar man ge
lijk had. Toen zij hun eerste kind,
Percy, kregen, verflauwde de lief
de van Margy voor haar broer,
omdat al haar liefde en genegen
heid nu in beslag werd genomen
door haar man en zoontje.
Ted Winchurst slaakte een uit
roep. In hoogste verbazing wend-
dij hij zich tot Denis en vroeg:
„Dus Percy is jouw zoon?"
Denis knikte glimlachend.
„Valt je dat tegen?"
„Maar man, dat neemt een mas
sa moeilijkheden weg in verband
met mijn dochter. Laat ik je nog
maals de hand drukken!"
Denis antwoordde ernstige
„Ted, ik zal nooit van mijn le
ven vergeten, dat, toen iedereen
dacht, dat ik een misdadiger was,
jij spontaan opstond en mij de
hand wilde drukken. Dat pleit
voor je."
Phil gin,g verder.
„Nu moet i'k een pijnlijke er
varing uit het leven van onze
vriend Denis vermelden. Ben je
het er nog steeds mee eens, dat
ik alles kan verhalen?"
„Ga gerust je gang", was het
korte antwoord.
Welnu, beiden waren dol op
kinderen en hun liefste wens was
een buis vol gezonde vrolijke jon
gens en meisjes.
Toen" een paar maanden na de
geboorte van Percy de broer van
Mangy weer eens tijdens de af
wezigheid van Denis haar in haar
huis opzocht hielp zij hem deze
keer weer, maar verklaarde re
soluut, dat in de toekomst haar
huis voor hem gesloten was. Als
hij zich beteren wilde, kon hij
altijd terugkomen, maar zolang
hij zijn misdadigersleven voort
zette. was er voor hem hier geen
plaats meer.
John, die zich juist rijkelijk
-Fm alcohol +p huiter vos op
gaan, raakte hierover zo in woe
de, dat hij zijn zuster aangreep
sloeg, dat zij bewusteloos bleef
liggen,
Het beestmens vluchtte.
Toen Denis t'huis kwam lag zijn
vrouw nog steeds bewusteloos op
de grond in een grote plas bloed,
terwijl de baby in de wieg krijtte.
Margy werd naar het ziekenhuis
vervoerd. Zij had zware inwen
dige verwondingen opgelopen. En
toen zij weliswaar geheel genezen
uit het ziekenhuis werd ontsla
gen, kreeg zij de zekerheid mee
van de doctoren, dat zij nooit
meer moeder zou kunnen worden.
Een schorre kreet van woede
klonk nu van de lippen van Denis.
Zijn gezicht was krijtwit wegge
trokken. Ontzet staarden de aan
wezigen hem aan. Spoedig had
'hij zich weer in bedwang.
„Het spijt mij, heren, veront
schuldigde hij ziöh. Ga door, Bur
ke."
Deze aarzelde even, maar De-
nis drong aan.
„Welnu dan," ging Phil verder,
„uit de reactie van onze vriend
Denis kunt u zich voorstellen
wat een zware slag het voor die
beiden was. Gelukkig was hun
liefde voor elkaar zo groot, dat de
wrede teleurstelling hun geluk
niet kon verwoesten.
In Denis echter ontstond een
gloeiende dodelijke haat tegen
zijn zwager. Hjj zwoer een dure
eed, dat van nu af aan zijn le
venswerk hierin zou bestaan om
zijn zwager te ontmaskeren en
hem met eigen handen het leven
uit zijn karkas te knijipen.
Hij vroeg en kreeg toestemming
om een geheel eigen afdeling op
en zodanig trapte en schopte en te mogen oprichten, die zich uit
sluitend zou belasten m®t de op
sporing van John Walker, die ook
reeds in Amerika een aantal over
vallen op zijn naam had. Het zou
een prachtige reclame voor het
bureau zijn.
Na de overval op de Roger
Winnbank te Londen las Denis In
een Engelse krant, dat er inlich
tingen gevraagd werden omtrent
een zekere John Walker als ver
dacht van betrokken te zijn in
die overval. Hij gaf natuurlijk
,geen inlichtingen, maar stuurde
ogenblikkelijk een van zijn man
nen naar Londen om op eigen
houtje onderzoekingen te verrich
ten.
Het spoor leidde naar Australië.
Een onderafdeling van Wilkins in
Sydney werd verzocht om daar
verdere nasporingen te doen. Het
geluk was 'hun gunstig, zij kon
den de hand leggen op de com
pagnon van Walker. Uit naam van
Lewis werden hem grote sommen
igelds aangeboden als hij zvjn
makker wilde verraden. Hij weer
stond de verleiding. Tenslotte ga
ven ze hem het adres van Lewis
in Londen.
Toen Denis namelijk vernomen
had, dat Walker naar Londen was
vertrokken, had hij zich met Per
cy naar Londen begeven en zich
daar als notaris Lewis geïnstal
leerd.
Daar begon hij de speurtocht
van zijn leven.
„Nu we toch bezig zijn met
ophelderingen, zei Stevens, wat
voor rol heeft de heer Perkins
in deze zaak gespeeld?"
(Wordt vervolgd)
