ST
Het Westen tussen hoop en twijfel
»e Valk
V
Ijéka
Vooruitzichten voor Berlijnniet bemoedigend
ayglop 12
HOTEL
R A
5 - Alkmaar
)gen ivy
Echtgenote
C. N.
KOREMAN
d. Idserf-
v. Nimwegen
CT
brouwerstr 12
Langestr. 48
M. Th. Kroese
rZONEN
I
echtgenote
OUDEJ AARSNUMMER 1953
Pagina 5
Het jaar van Stalins clood
Drie eisen
Dageraad van betere tijden?
Churchill:
Voorzichtig
optimisme
Opnieuw
wantrouwen
Welke garanties?
I
Eigen weg gaan
iden een voorspoedig
18
ALKMAAR G.N.
3C0NFECTIE
3776 en 4967
Alkmaar
iëntèle en kennissen
SCHILDERSBEDRIJF
BREEDSTRAAT 21
;nden en kennissen
euwjaax
del - Achterstr. 60
spoedig 1954
Alkmaar
ectra-arfikelen
in 1954 wensen wij
kgraafstraat 40
nnemers
kig nieuwjaar.
ir.
lkmaar - Telef. 4255
Breedstraat 43
heil en zegen in '54
ie Verpakkingen -
haar geachte cliën-
;n zalig nieuwjaar.
Telefoon 3423
gelukkig nieuwjaar
>or
ïn, vrienden en ken-
ar.
ir, tel. 3498
portartikelen
G. N.
?le een Zalig Nieuw-
ieuwe jaar een keur.
ieelgoederen. luxe en
[bieden.
DEK FNIDSEN Jj'
1954 i
t
len en bekenden een
Z.N.
en en cliëntèle
rjaar
)N 2696
ar toegewenst door
lef. 2086.
ALKMAAR
lefoon 4267
le 'n Zalig Nieuwjaar
t. BEDRIJF
rspoedig 1954
èle een voorspoedig
'n gelukkig nieuwj.
ig nieuwjaar.
ALKMAAR
Paus Pius XII, terwijl hij een
van zijn grote redevoeringen
hield die in 1953 de aandacht
trokken.
(Van onze diplomatieke medewerker
In de vroege morgen van 7 Maart meldde radio-Moskou het overlijden daags tevo
ren, van maarschalk Joseph Stalin. Over de dominerende rol, welke deze man gedu
rende bijna dertig jaar en meer in het bijzonder sinds 1939 op het wereldtoneel
heeft gespeeld, behoeft hier niet uitgeweid te worden. Maar geen kroniekschrijver
kan aan het feit van zijn dood voorbijgaan. Het is zeker het belangrijkste, dat in 1953
viel aan te tekenen. Het is even waar, dat de dood van Stalin meer dan iets anders
de internationale politiek heeft beïnvloed. Tenslotte en bovenal is dit feit van be
tekenis, omdat de vraag mag worden gesteld of met het wegvallen van deze despo
tische figuur, die de wereld zoveel problemen heeft verschaft, misschien een keer
punt in de geschiedenis is ingetreden, de dageraad van betere tijden. Het lijkt van
belang hierbij een ogenblik stil te staan, omdat deze vraag de verhouding tussen
Oost en West, en alles wat daaronder dient te worden verstaan, gedurende het gehele
verdere jaar heeft beheerst en millioenen mensen, aan beide zijden van het Gordijn
met hoop heeft vervuld. Daarna, helaas, met twijfel.
..;W
Churchill, in een van zijn ty
pische standen, zoals men de
Britse leider dit jaar vaak zag.
Dit is Dag Hammerskjöld, die
de zware taak kreeg, om se
cretaris-generaal van de V.N.
te zijn.
Dwingelanden van het formaat-Stalin kent de historie niet zo heel
veel. Gewoonlijk namen zij de dwingelandij mee in hun graf of
werden zij opgevolgd door mannen die hun eigen weg gingen. De
staatslieden van het Westen mochten aan deze ervaring dus enige
hoop ontlenen. En het leek zo heel anders te zullen worden. Staande
aan de baar van de gestorven maarschalk, predikten Malenkow en
Molotow de goede verstandhouding onder de volken. Op 15 Maart
verklaarde Malenkow in de Opperste Sovjet, voor het eerst optredend
als Stalin's opvolger, dat elk land ter wereld, dat werkelijk naar
vrede verlangde, de V.S. inbegrepen, verzekerd kon zijn van de
vastberaden vredeswil der Sovjet-Unie.
Koningin Mary van Engeland
kwam op 24 Maart op hoge
leeftijd te overlijden.
Het 'bleef niet bij verzekeringen
alleen. Moskou beijverde zich om
de spanning weg te nemen, die
was ontstaan door twee kort op
een volgende vliegtuigincidenten.
De Russische diplomatie werd
minder stroef, buitenlandse ver
tegenwoordigers in Rusland wer
den verrast door ongewone faci
liteiten, in de Oostzone en in
Oostenrijk scheen de bezetter de
uitoefening van zijn rechten te
willen beperken tot het noodza
kelijke, en wat vooral van be
tekenis leek: in Panmoendjon
kwam er plotseling schot in de
wapenstilstandsbesprekingen.
Welke reële waarde mocht aan
dit alles worden toegekend? Bui
ten twijfel staat, dat zelfs het
stugge Washington bereid was bij
de nieuwe machthebbers, onver
schillig welke hun diepere be
weegredenen mochten zijn, goede
trouw te veronderstellen. De
reacties uit het Witte Huis waren
zowel hoopvol ais positief. Men
was bereid met Moskou te pra
ten. Maar Amerika wilde zeker
heid, geen nieuw avontuur. Het
stelde daarom voorwaarden.
Hier openbaarde zich al aan
stonds een verschil van opvatting
en instelling onder de Westelijke
Geallieerden. En de vraag moet
gesteld worden, of niet dat, en
dat alleen, de bedoeling is ge
weest van Malenkow's vredes-
ouvertures.
Churchill heeft er geen geheim
van gemaakt, dat de vertogen
van Moskou, gevoegd wellicht bij
de aanwijzingen welke hij langs
diplomatieke kanalen kan hebben
ontvangen, naar zijn mening vol
doende grond opleverden voor
een gesprek met de Russen, welk
gesprek dan informeel kon zijn
en niet gebonden behoefde te
worden aan een vooraf overeen
gekomen agenda.
Maar Washington vond, dat er
aanleiding was om niet zo toe
schietelijk te zijn. In de tweede
helft van April preciseerde Eisen
hower in een grote rede het
standpunt van zijn regering. Het
was een duidelijk standpunt en
het vorderde ook van Rusland
duidelijkheid. Wanneer Moskou
verlangend was een einde te ma
il ken aan de spanningen en wan-
neer het werkelijk bereid was de
oorzaken van die spanningen uit
I de wereld te helpen, dan diende
het vooraf te bewijzen, dat het
ditmaal meende wat het be-
i weerde.
Als bewijzen van goede wil
somde de president drie voor
waarden op:
1. Beëindiging van de strijd op
Korea en staking van de com
munistische acties elders in Oost-
Azië; 2. afsluiting van een vre
desverdrag met Oostenrijk; 3.
een regeling over de hereniging
van Dpitsland op basis van vol
strekt vrije verkiezingen.
Uit de stilte, welke op deze
Amerikaanse invitatie is gevolgd,
mag nog niet worden geconclu
deerd, dat hiermee de voosheid
van de Russische verzekeringen
■werd aangetoond.
President Eisenhower vroeg
met deze drie dingen niet zo
weinig. Hij vroeg in feite, dat
Rusland bij voorbaat zou afzien
van de vuistpanden, welke het
in Oost-Europa had verworven,
t.w. zijn posities in Duitsland,
Oostenrijk en ook de Balkanlan-
den, ten aanzien van welke laat
ste immers is bepaald, dat zij
dienen ontruimd te worden uiter
lijk 90 dagen nadat het vredes
verdrag voor Oostenrijk zijn be
slag 'heeft gekregen. Én waarom
zou Rusland deze belangrijke
concessies als voorgift, en zonder
dat daar iets tegenover stond,
op tafel leggen? Omdat het iets
van het Westen te vrezen had
soms? Of omdat het zich zwak
wist?
Verschillende gebeurtenissen
hebben zich in die tussentijd
voorgedaan, welke in deze over
zichtelijke beschouwing niet on
vermeld mogen blijven. Op 17
Juni kwam Oost-Duitsland in
openlijk verzet. Betekende deze
geheel onverwachte rebellie ach
ter het IJzeren Gordijn een groot
moreel succes voor het Westen,
bevorderlijk voor het spoedig tot
stand komen van overleg met
Moskou kon dit feit al moeilijk
zijn! Een tweede en nog groter
winstpunt voor het Westen was
Adenauer's eclatante verkiezings
overwinning op 6 September.
Winst vooral voor de eenwording
van Europa in haar verschillende
vormen, die op militair gebied
niet in de laatste plaats. En een
derde belangrijk feit achten wij
het debat in de Raad van Euro
pa over de internationale poli
tiek, in de laatste helft van Sep
tember, welk debat eindigde met
een resolutie, waarin de Raad
zich op de meest krachtdadige
wijze uitsprak: le. voor het be
houd van de vrede; 2e. voor de
eenwording van Europa en 3e.
voor een conferentie van de Grote
Geen van beide kon het geval
zijn. Het Westen zal nimmer de
initiatiefnemer zijn in een nieuwe
oorlog, dat weet Moskou. En wat
de interne positie van Rusland
betreft, ze mag enige weken twij
felachtig zijn geweest als gevolg
van Stalin's dood, deze slechts
tijdelijke zwakte bleek reeds spoe
dig te zijn overwonnen.
Op dat ogenblik, in het begm
van Mei, zat de zaak dan ook
vast. Moskou antwoordde niet en
Amerika deed blijken dat het
dit wel had verwacht en niet
ten onrechte wantrouwend was
geweest.
Geheel anders reageerde Chur
chill. Hoewel Engelands „grand
old man" er in de eerste plaats
op bedacht bleef 'het bondgenoot
schap met Amerika onverzwakt
te handhaven (om welke reden
hij zich ook bij de eisen van
Eisenhower had aangesloten),
weigerde hij toch de onwil van
Moskou, om ter „zake" te komen,
als een uitgemaakte zaak te be
schouwen.
In zijn Lagerhuisrede van 11
Mei gaf hij er blijk van, het pes
simisme van Washington niet te
kunnen delen. Eerder toonde hij
zich geneigd tot een voorzichtig
optimisme en drong er bij de
staatslieden van het Westen op
aan, de opvolgers van Stalin niet
bij voorbaat verdacht te maken
en daardoor te prikkelen.
De wisseling van het regime
moest men z.i. eerder beschou
wen als een nieuw politiek feit
van grote betekenis, dat wel eens
de mogelijkheid kon opleveren,
om te komen tot een wezenlijke
ontspanning in de wereld.
Churchill zeide voorstander te
zijn van een rechtstreeks over-leg
tussen de grote mogendheden.
Het is een lange weg geweest,
vanaf deze rede op 11 Mei tot
het ogenblik waarop in de loop
van de vorige week het Russi
sche antwoord werd ontvangen,
waarin werd medegedeeld, dat
met het houden van een confe
rentie van de Grote Vier te Ber
lijn wordt ingestemd!
Vier, met dien verstande, dat
voor Duitsland geen andere op
lossing aanvaardbaar is dan her
eniging na voorafgaande vrije
verkiezingen en de vormiing van
een al-Duitse regering op basis
van die verkiezingen.
Tenslotte, aan het einde van
dit jaar van hoop en twijfel, is
dan toch de mogelijkheid ont
staan voor het arrangeren van
het Grote Vier-gesprek. Beide
partijen hebben water in hun
wijn moeten doen om het hier
over eens te worden. Amerika
heeft zijn tweede en derde voor
waarde laten vallen (Duitsland
en Oostenrijk), Rusland heeft af
gezien van de eis dat ook China
van de partij zou zijn.
Maar het wantrouwen aan
Westelijke kant is onderwijl
eer toe- dan afgenomen. Ook
Churchill heeft erkend, wel
iets van zijn optimisme te
hebben verloren. Het regime
in Rusland is in geen enkel
opzicht veranderd. Tegenover
de godsdienst denk vooral
aan Polen) treedt het zelfs
meedogenlozer op dan ooit.
Niet veranderd is ook de tac
tiek van traineren in Korea,
en de strijd in Achter-Indië
is onverminderd gaande.
Er zijn bovendien aanwijzin
gen, waaruit kan blijken, dat
Rusland ten aanzien van Duits
land en West-Europa niets van
zijn doelstellingen heeft gewij
zigd .Deze blijven er op gericht,
zo laat het zich aanzien, de tot
standkoming van de E.D.G. te
voorkomen, niet enkel en niet
zozeer uit vrees voor Duitsiands
herbewapening, maar vooral uit
vrees voor een sterk West-Euro
pa, want een sterk Europa zou
„immuun" zijn voor communisti
sche ondergraving en er zou per
manent een funeste uitstraling
van uitgaan naar de minder wel
varende Sovjetlanden!
De vrees bestaat, dat het Mos
kou er alleen maar om te doen
is, door vertoon van goede wii
een ontspanning te suggereren en
daarmee de angst in het Westen
weg te nemen. Zulk een tactiek
zou niets meer en niets mmder
retekenen dan een omkering van
ie politiek die Washington voert
en die er op gericht is de proble
men uit de wereld te helpen,
teneinde daardoor de spanningen
te doen verdwijnen. En zij zou
vooral een funeste uitwerking
kunnen hebben op de houding
van Frankrijk, dat ertoe gebracht
zou kunnen worden de E.D.G.
'ensictte niet goed te keuren.
Met een minzaamheid, die doet
denken „aan de Grieken als zij
met geschenken komen", heeft
Molotp.v de laatste weken bij
herhaling gesproken over een
nieuw veiligheidssysteem. Hij be
doelde daarmee het in werkelijk
heid zeer overjarige systeem van
bi-laterale verdragen met Mos
kou. Ook B'idault heeft daarvan
gerept, toen hij het onlangs met
Dulles aan de stok had. Hij heeft
er de Amerikaan razend mee
gemaakt! Terecht, want als men
te Berlijn d a a rover begint te
praten, is de eenheid in het
westelijk kamp pas echt zoek en
kan Moiotov er zich toe bepalen
met de handen over elkaar toe
te luisteren. Bij westelijke zelf
moordpogingen -is hij de enige
werkelijk geïnteresseerde
Ook Churchill heeft over ga
ranties gesproken. Rusland heeft
daar, zo zeide hij, recht op. Hij
moet daar echter persé iets an
ders mee bedoeld hebben dan
Bidault! Immers, nadat Eisenho
wer zich dadelijk en zonder voor
behoud achter Dulles had ge
schaard, heeft Churchill zich
openlijk met Eisenhower accoord
verklaard.
Tot de partners van Rusland
rekent de Britse staatsman waar
schijnlijk niet een aantal afzon
derlijke Europese staten, maar
een Europese gemeenschap. In
feite zou een dergelijke garantie
ook veel krachtiger zijn dan ver
dragen met de individuele West-
Europese staten, want als er een
Europese Gemeenschap tot stand
komt, dan is ook hier het gehéél
méér dan de som van de delen!
Het is echter meer dan waar
schijnlijk, dat Moskou dit zou
weigeren, omdat het niet de ver
eniging en dus de versterking,
maar juist de verdééldheid en
daardoor de verzwakking van
We-t-Evrooa wii.
4
President Eisenhower krijgt een handdruk van Prins Bernard
tot dank voor de hulp, door Amerika geboden voor de grote
watersnoodramp.
René Coty, 71 jaar, werd ge
kozen tot president van de
Franse Republiek.
Generaal Naguib,
voetwassing, vóór hij zijn
bedevaart in Mekka begint.
De vooruitzichten voor de con
ferentie, waarmee men in het
nieuwe jaar al aanstonds zal star
ten, zijn derhalve niet bepaald
bemoedigend. De hoop op een
ommekeer, zo groot in de eerste
dagen en weken na Stalin's dood,
heeft plaats gemaakt voor twij
fel. Hij wordt nog vergroot door
het vertoon van onmacht en tra
gische besluiteloosheid, dat
Frankrijk (nota bene een der
Grote Drie!) de wereld biedt.
De kansen, hoe klein misschien
ook, dienen echter benut te wor
den. En dan moge het Westen
bedenken, hoe Rusland, toen men
aanstalten maakte om op Ber-
on in Straatsburg de eens
gezindheid en de eenheid te ver
sterken, plotseling overstag ging
en zijn voorwaarden voor een
conferentie liet vallen.
Hierin ligt een zeer belang
rijke les. Rusland regelt zijn
zaken zonder zich daarbij iets
gelegen te laten liggen aan
wat het Westen ervan denkt!
Ook het Westen en met name
West-Europa moet zijn eigen
weg gaan en zijn versterking
aanvatten. Daarvan zal niet
een verscherping van de te
genstellingen met Rusland het
gevolg zijn, maar het afnemen
van de spanningen door het
tot oplossing brengen van een
aantal problemen. Want als
het om de oplossing gaat van
problemen, is er maar één
factor, die beslissend is voor
de Russische houding, en dat
is macht.
Elke poging om de spannin
gen te verminderen zonder de
problemen op te lossen, moet
op de duur falen, omdat Rus
land het daarbij in de hand
heeft op elk gewenst ogenblik
de spanningen weer te doen
toenemen door gebruik te ma
ken van dat onopgelost zijn
der problemen!
Malenkow, de eerste man in
het driemanschap, dat het be
wind voert na de dood van
Stalin. I
Hier is de Opperste
Sovjet bijeen, terwijl
minister Sworof het
woord voert over de
Financiën; in deze
bijeenkomst vertelde I
I
Malenkow, dat Rus
land de waterstof
bom bezat!
Hoog bezoek in Noorwegen: Koningin Juliana poseert in het
paleis van Oslo voor de fotograaf met Koning Haakon.
Hieronder: Het grote moment van de kroning van Koningin
Elisabeth: de Aartsbisschop van Canterbury gaat haar de
kroon op het hoofd plaatsen.