Talloze K.L.M.-ers brachten gisteren een laatste groet Waar de mensen-eter ij het prikkeldraad uitspaart Ned. bloemisten ongerust over snijbloemen-uitvoer P.T.T. gaat met eigen posttreinen rijden Jaren lang leefde het rijke vrouwtje met haar kostbare spulletjes, de poes en de twaalf cactussen in haar knusse huisje, zonder dat er iets gebeurde. Op een goede dag scheen het PUZZLE Het verscheiden van Dr Plesman Ook krans van ivitte bloemen namens H.M. Koningin Juliana „Driewieler' in Monte Carlo-rallye Belgische beperkingen Munitiebergplaats in Havelte ontdekt Zegt Dir.-Gen. Neher in Nieuwjaarsrede POES PEPITA REDT EEN KOUS MET GELD Op verkenning in Nieuw Guinea (II) In Tanah Merah ivorden geïnfiltreerde kolonelsen generaalsuit Indonesië op de maat der uren geluchtaan het werk gezet en gevoed Dinsdag 5 Januari 1954 Pagina 5 oordpuzlle 290 jersoon ler reniging )am :he aanduiding l 'r.) :r Italië ndelijk d (Fr.) d esse edicht n gte d :inse rijk iS niddel Limburg :he aanduiding iet e lar getal G KRUISWOORD- DSEL No. 289. TAAL: al; 5 koren; 9. gi.i; 2. st: 13. netel; 16. t; 20. ri; 21. oa; 22. 4 al; 25. me; 26. ra; 32. artis; 33. etage; itie: 40. ge; 41. vesta; n ^L: pij: 3. aster; 4. 11: 5. 7. es; 8. nt: 11. ab; li; 16. ko; 17. melig; na; 26. riant; 27. as; jel; 31. deken; 34. at; re: 38. aa: 39 id; Unie van 1945 1 betalingen (5 opgerichte schade- maatschappij ,.De de" te 's-Gravenhage, lige tijd in moeilijk- erde deelt mede. dat leten besluiten haal verder voort te zet lij kertiid de betalin- :n Onderzocht wordt kansen bestaan, dat toekomst met credi- >n regeling wordt ge- etie ter beurze West Shore ay Company van 11 Januari zul- rze van Amsterdam worden certificaten in coupures van dol- t. eerste hypothecaire ir 1 Januari 2361 ten West Shore Railroad i eerste koers zal, re ende met een eventu- enkele kosten, worden >p basis van de koers k per 8 Januari. (Op r was de koers 59% bekend is de West ad sedert 30 Juni 1952 n de New York Cen- l Co. an ik je onmogeli.ik Ik dacht dat het weer om een twintig pond tappen verwijderden et laatste wat Phil en arden was de driftige nker Frans, die her- ;p: ..Het moethet ders ben ik verloren.' ring was verbroken, maar teruggaan naar n op en gearmd lie- zaam. terug, oorzaak van die be- zei Else opeens. „Zo- Trans in de zaal ver- d het gezicht van de jomber. Het was aan- te zien hoe Patricia am haar echtgenoot goede stemming te gelukte haar ook wel maar haar broer ipzettelijk als een.er- longen aan en hield dere zwager openlijk Geen wonder dus, e gasten het een piin- vonden." heb ik een zekere izoor dat jongmens," vermoed, dat hu er denkt als ik en het ijk vindt, dat ziin ige zuster aan een roppeld is." en de balzaal binnen, rave had hoopvol op- lar toen hij za? wie kreeg ziin gezicht argelijke uitdrukking. 3Ü" zei de oude Lady ■n haar hartsvriendin field. Driemaal heeft nd naar de deur ge- r een paartje binnen- telkens werd hii te- (wordt vervolgd) 's-GRAVENHAGE, 4 Januari De leden van het personeel van de K.L.M. hebben vandaag een laatste groet gebracht aan de overleden directeur dr. Plesman. Zij deden dit, tezamen met vele vrienden en andere personen, die met de overledene in betrekking hadden gestaan, door een stille gang langs het stoffelijk overschot, dat was opgebaard in de hal van het hoofdkantoor van de K.L.M. aan de Badhuisweg. De hal was ingericht als chapelle ardente. In het halfduister brand den kaarsen, vier stille vlammen, waarvan het schijnsel speelde op de talloze bloemstukken, welke rondom de baar waren geschikt. In de nis achter de baar hingen de kransen, afkomstig van het gezamenlijk personeel en aan de voet rijgen zich de bloemen aan een, die een laatste groet sym boliseerden van directies van bui tenlandse luchtvaartmaatschap pijen, van leden van het corps diplomatique en van vele vrien den en bekenden, een lange rij van bloemen, die zich langs de muren voortzette tot in de vesti bule, waar zich het borstbeeld bevindt van de overleden direc teur. Naast de baar had zich een erewacnt opgesteld van leden van het vliegend personeel in uniform, een erewacht waarvan de samenstelling voortdurend werd gewijzigd. Voor de baar was een kussen geplaatst, waar op de onderscheidingstekens, waarmede dr. A. Plesman tijdens zijn leven was begiftigd. In lange rijen trok het perso neel van de verscheidene afde lingen van 't hoofdkantoor langs het stoffelijk overschot het personeel werkzaam op Schip hol arriveerde tegen de middag en tussen de lange rijen per soneelsleden voegden zich vele anderen, bekenden en onbeken den, bij welke eerste categorie zich bevonden luitenant-generaal I. A. Aler, de professors C. W. de Vries en W. Schermerhorn. Om even over half elf brachten een kort bezoek de zoon van de overleden directeur, de heer A. Plesman, een schoonzoon van de overledene en de weduwe van de andere zoon Hans Plesman. In het hotel de Wittebrug, gele gen tegenover het hoofdkantoor van de K.L.M., werd gelegenheid gegeven tot het tekenen van een register, waarvan vele gebruik maakten. Koninklijke belangstelling Hedenmiddag om vijf minuten over vier heeft ritmeester Bi- schoff van Heemskerck, adjudant van H.M. de Koningin en eerste stalmeester bij het departement der kon. stallen, in opdracht van H.M. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard, in de hal van het hoofdgebouw van het K.L.M.- kantoor aan de Badhuisweg te 's-Gravenhage een grote krans gelegd bij de baar van dr. A. Plesman. De krans was van witte bloemen en voorzien van linten met daarop de initialen van H.M. de Koningin en Prins Bernhard. Ritmeester Bischoff van Heems kerck werd in het voorportaal van het hoofdgebouw begroet door leden van de directie van de K.L.M., namelijk de heren von Balluseek, Slotemaker en de algemeen secretaris van der Wiel. LONDEN De Britse luite nant-kolonel Michael Crosby is druk bezig aan de voorbereiding voor zijn deelneming aan de Rallye van Monte Carlo. Hjj zal die rijden in zijn mini- car op drie wielen. De voorbe reiding gebeurt met militaire nauwgezetheid. Tot 18 Januari oefent hij op de moeilijke wegen in de Schotse bergen. De autori teiten van de Rallye erkennen de inschrijving van Crosby niet officieel, omdat hij met een drie wieler komt, maar, zo heeft Crosby gezegd, ik heb wel hun medewerking. Hij vertrekt 18 Januari met de andere Britse deelnemers naar Le Touquet. De maximum-snelheid van zijn wa gen bedraagt 80 km. per uur. De Rallye schrijft voor de totale af stand van 3200 km. een gemid delde snelheid voor van 60 km. Crosby denkt die te kunnen halen. Zijn mede-rijder is de Britse kapitein T. Mills. Helicopterverbinding RotterdamRuhrgebied ROTTERDAM, 4 Jan. Volgens mededeling van de voorzitter, mr K. P. van der Mandele, in de he denmiddag gehouden vergadering van de Rotterdamse Kamer van Koophandel, zullen er de volgen de week op uitnodiging van de Handelskamer te Duisburg afge vaardigden naar Duisburg gaan, teneinde besprekingen te voeren over een helicopterverbinding tus sen Rotterdam en het Ruhrgebied. 's-GRAVENHAGE, 4 Januari. De onrust in kringen van de Ne derlandse bloemisterij over de situatie van de uitvoer van snij bloemen naar België wordt steeds groter. De beperkingen, die tij delijk aan de Nederlandse uit voer naar België werden op gelegd, duren onverminderd voort, zonder dat uitzicht op ver betering bestaat. Sedert 1949, toen door de Bel gen minimum-uitvoerprijzen voor bolbloemen werden geëist en 1950, toen op gesneden tulpen en narcissen resp. heffingen van 45 en 30 cent per bos werden ge legd, duurt deze affaire reeds. In datzelfde jaar werd in Bene- luxverband tot vrije uitwisseling van sierteeltproducten besloten, maar in April 1951 was het weer mis: België voerde contingente- rmg in. Na overleg op hoog ni veau werd tot een heffing van 12 percent met aflopend karakter over hoogstens drie jaar besloten onder de afspraak, dat België po sitieve maatregelen zou nemen om het verschil in kostprijzen van de snijbloementeelt in België en Nederland weg te nemen. Van Nederlandse zijde werd nog toe- gezegd, dat exporteurs minstens vijftien percent winst zouden ne men, dat zij vier percent voor verpakking en vracht zouden be rekenen en dat Nederland over net totaal van de uitvoer een half fer«mt vrijwillig zou afstaan om m België propaganda voor snij bloemen te voeren. Onder druk van Belgische pro pten werd in Juli 1953 toch weer een contingentering inge- u*op 75 Procent van het ge- 'cnt van de uitvoer in overeen komstige perioden in 1952. Deze i, ''Proefneming" werd stilzwijgend gecontinueerd, hoewel zij maar j er maanden zou duren. Inmid- kroggebracht ^ichtspercentage i.P,eze kwestie zit vele Neder- nase producenten van snijbloe- u jr! zeer hoog. Naar hun mening oben de Belgen vrijwel niets gen. Zij treffen geen markt- ordenende maatregelen en publi ceren geen bruikbaar cijfermate riaal. De ontevredenheid in de Ne derlandse bloemisterij groeit met de dag. Steeds sterker wordt de aandrang in de organisaties om tot protesten bij de Nederlandse regering te komen en tegen maatregelen te eisen. Tal van kwekers vinden, dat men met het doen van concessies in Bene- luxverband reeds veel te ver is gegaan en dat een snel einde moet komen aan de kwantitatie ve restricties. Zeker wil men helpen om de Belgische verkoop van bloemen te stimuleren, zoals dat in Nederland ook geschiedt door het inrichten van goede winkels en de zorg voor een goed geoutilleerde straathandel. Men voelt er echter niets voor om in Benelux verband nog langer het kind van de rekening te zijn, zo zegt men in kringen van de Ne derlandse bloemisterij. Drie meisjes uit observatiehuis ontvlucht AMSTERDAM, 4 Jan. Uit het protestans observatiehuis voor meisjes „Vechtvliet" aan de Rijks straatweg te Breukelen zijn Za terdagavond omstreeks half tien drie meisjes in de leeftijd van 17 a 18 jaar ontvlucht, de meisjes hebben in het observatiehuis een beperkte bewegingsvrijheid. Het drietal heeft Zaterdagavond tij dens het afscheid van de heen gaande directrice kans gezien on opgemerkt de „Vechtvliet" te ver laten. De rijkspolitie speurt naar de meisjes. Stafchef inspecteur- generaal Kon. Marine Bij K.B. is met ingang van 1 Januari 1954 Hr. Ms. Adjudant in buitengewone dienst kapitein-lui tenant-ter-zee C. W. T. baron van Boetzelaar tijdelijk bevorderd tot kapitein-ter-zee, voor de duur, dat hij zal zijn belast met de functie van chef van de staf van de in- Ritmeester Bischoff van Heems kerck bracht aan de heer Albert Plesman jr. in opdracht van de Koningin en de Prins zijn deel neming over met het heengaan van zijn vader. Herdenkingsplechtigheid op Schiphol Ir. F. Besancon, directeur pro ductie van de K.L.M., heeft des morgens op Schiphol dr. Plesman herdacht. De heer Besancon zeide onder meer: „Onze maatschappij heeft haar oprichter verloren wij begrijpen nog nauwelijks wat dit verlies inhoudt. Maar wij be seffen een ding: dat wij hebben geleefd in de nabijheid van een groot mens". „Een man als onze baas is niet te herdenken met woorden. Zijn levensloop en de redevoeringen daarover staan nu in alle kran ten ter wereld. Maar voor ons was hij het kader, die zonder on derscheid des persoons een ieder op zijn plicht wees, als er iets niet naar zijn zin ging. En dat was nogal dikwijls". De heer Besancon herinnerde eraan dat dr. Plesman eens heeft gezegd: „De luchtvaart kan niet stilstaan, wij moeten blijven groeien, blijven vernieuwen; en een reputatie die wij na jaren hebben opgebouwd, kun je in korte tijd verspelen als je er niet aan blijft staan". Dat is aldus de heer Besancon ook de boodschap die hij ons nalaat: „Blijf aan het werk, blijf je beste krachten ge ven, blijf groeien". Dat zijn de daden die wij aan zijn nagedach tenis verschuldigd zijn. Van Duitse oorsprong HAVELTE, 4 Jan. Aan de Koningskamp te Havelte, niet ver van de korenmolen, hebben om wonenden vanmorgen een onder grondse munitiebergplaats ont dekt, afkomstig van de voorma lige Duitse bezetting. Grote voorraden patronen, granaten, brandbommen enz. werden bij een summier onder zoek door de rijkspolitie in te genwoordigheid van .de burge meester aangetroffen. De berg plaats bevindt zich temidden van door de Duitsers opgeworpen zandheuvels. Het terrein is voor lopig onder bewaking gesteld van de opruimingsdienst. Eerst dan kan blijken van hoe grote om vang deze bergplaats is. Gevaarlijk speelgoed kwetste 12-jarige jongen 's-GRAVENHAGE, 4 Jan. De 12-jarige L. B. uit de Heemstraat had van een vriendje een geweer huls gekregen. De knaap zette de huls thuis tussen een bankschroef en draaide deze aan. Een ontplof fing volgde, die hem op enige kwetsuren en een wonde in de arm kwam te staan. Twee militairen uit strafkamp ontsnapt 's-GRAVENHAGE, 4 Jan. Twee gestrafte dienstplichtige mi litairen zijn Zaterdag ontsnapt uit het Koninklijk Depót voor disci pline Willem III-kazerne te Nieu- wersluis. Eén hunner is gisteren door de rijkspolitie aangehouden en ter beschikking gesteld van de marechaussee, die hem naar Nieu- wersluis heeft teruggebracht. Sedaan om de eigen kostprijzen specteur-generaal der Koninklijke ae snijbloementeelt te veria- Marine. 's GRAVENHAGE, 4 Januari. Hedenmorgen heeft de directeur- generaal der P.T.T., de heer L. Neher, voor vertegenwoordigers uit het gehele personeel zijn ge bruikelijke Nieuwjaarsrede ge houden. De heer Neher heeft tijdens deze rede een overzicht gegeven, van wat er in 1953 bij het staats bedrijf der P.T.T. was geschied en heeft stilgestaan bij enkele problemen van grotere allure, die de P T.T. in het komende jaar te wachten staan. Zo heeft hij vermeld, dat in de toekomst de P.T.T. met eigen posttreinen over de hoofdtrajecten hoopte te gaan rijden en memoreerde dank baar de totstandkoming van de PTT-raad en de PTT-kamers. De heer Neher zeide: Wij zullen het er niet gemakkelijker mee heb ben, maar de vraag is niet of wij het gemakkelijk hebben, maar of wij het goed doen. Met genoegen constateerde de heer Neher, dat de bedrijfsuit- komsten over dit jaar zo waren, dat de PTT-ers met elkaar, de lasten van het bedrijf hebben mogen verdienen, zodat de belas tingbetaler in ons land niet een deel van de gelden, die hij moest opbrengen, als subsidie in de tekorten van PTT moest zien verdwijnen. Verder zeide de heer Neher, dat de plannen om de inspecties der posterijen te ma ken tot postdistricten met een eigen directeur aan het hoofd, ongeveer naar analogie der te lefoondistricten, in de eerste helft van dit jaar hun beslag zullen krijgen. De loonsverho ging, die op 1 Januari van dit jaar moest worden ingevoerd betekent voor de PTT een extra last, die in de orde van grootte van f14.000.000 ligt, een bedrag, Ook Rijkspostspaarbank had gunstig jaar AMSTERDAM, 4 Jan. Even als de algemene spaarbanken kan ook de Rijkspostspaarbank op een gunstig jaar terugzien. In Decem ber werd hier 3 millioen ge spaard, waardoor het jaar met een positief saldo van 33 min werd afgesloten. Inleg en terug betaling beliepen in 1953 totaal 408 min en 375 min. In 1952 werd 11 min gespaard. Het overschot van 33 min is een der grootste sinds de geldsa- nering. Per ulto 1953 bedroeg het totale tegoed van de inleggers bij de Rijkspostspaarbank (inclusief geschatte gekapitaliseerde rente) 1.400 min verdeeld over 4.240.000 rekeningen. De „witte pokken" in Den Haag 's-GRAVENHAGE, 4 Jan. Het aantal gevallen van zoge naamde „witte pokken", dat zich in de residentie voordoet, is waar schijnlijk niet bij het drietal, dat dezer dagen geconstateerd werd, gebleven. Vier personen uit hetzelfde ge zin zijn vandaag geïsoleerd in een barak van het gemeentezieken huis aan de Zuidwal, aangezien zich bij hen verdachte verschijn selen voordeden. Er kon nog niet met zekerheid worden vastgesteld of het gevallen van witte pokken betreft. Dit zal gedurende de ob servatie moeten blijken. De nieu we patiënten hebben de leeftijd van 14 tot 20 jaar en zijn uit het zelfde gezin afkomstig als één der reeds geïsoleerden. dat uiteraard ergens vandaan moet komen. Misschien zal dit tot gevolg hebben, aldus spr., dat er een pleidooi gehouden zal moeten worden om nog enige verhogingen in te voeren, omdat het een eerste eis is, dat de P.T.T. sluitend werkt. Ook heeft de heer Neher die leden van het personeel, die ge durende de watersnood zeer veel bijgedragen hebben tot het her stel van de communicatie met die gebieden in de ruimste zin van het woord, waarderend toege sproken. Verder heeft spr. enige woor den gewijd aan de K.L.M., het bedrijf waarmede de P.T.T. zo veel te doen heeft op vervoers gebied en aan de ernstige slag, die aan dit bedrijf is toegebracht, door het overlijden van zijn pre sident-directeur, de heer dr. A. Plesman. Lang geleden leefde er een oud vrouwtje, dat een kostbare kous bezat. De kous zelf was eigenlijk zo heel kostbaar niet; ze was gebreid van dikke zwarte wol, zoals zoveel kousen van oude vrouwtjes in die tijd. Nee, het ging om iets heel anders, het ging om om de goudstukken, die in die kous waren opgebor gen. Goudstukken, echte goudstukken? Ja zeker, het waren er minstens honderd. Het vrouwtje had jaren lang gespaard om ze bijeen te krijgen en nu, op haar oude dag, bewaarde ze het geld zorgvuldig. De kous lag in de onderste la van een grote mahoniehouten kast en die la was altijd goed op slot. De sleutel droeg het vrouwtje zelf bij zich. Zij had haar aan een zilveren sleutelring han gen, die aan haar donkere japon was vastgenaaid. Een kous met minstens honderd goudstukken en een zilveren sleutelringe tjedat moet een rijk vrouwtje zijn geweest, denk je nu waarschijnlijk. Ja, het vrouwtje was ook rijk. Ze had de mooiste meubel tjes in haar huisje staan, allemaal van het glanzende roodbruine hout, dat de mensen mahoniehout noe men. Haar bed was zelfs een pronkjuweel. Het was versierd met kunstig snij werk en het had gordijnen van gebloemd fluweel, die met koorden van gouddraad konden worden opengetrok ken. Toch behoorden al die prachtige dingen niet tot het liefste, wat het vrouwtje had zelfs de oude kous met kostbare inhoud was niet haar dierbaarste bezit. Nee, het rijke vrouw tje hield nog het meest van haar zwarte poes en van de twaalf cactussen, die op een rijtje voor het raam van haar huisje stonden. De zwarte poes heette Pepita. Ze was flink en statig en zo verstandig als een groot mens. Ze dacht werkelijk na, als er iets tegen haar gezegd werd, dat kon je duidelijk zien. Van de twaalf cactussen is natuurlijk niet zo veel te vertellen. Ik kan je al leen zeggen, dat ze allemaal hoog opgeschoten waren en erg scherpe stekels hadden. De een was lang en smal, de ander juist heel bol en rond en ik geloof, dat het vrouwtje veel plezier had in al die verschillende vor men. Ze kon er soms wel een uur lang naar kijken, terwijl Pepita naast haar stond, met de poten op de lage vensterbank. Pepita tuurde dan even wijs en even ernstig naar de plan ten als het vrouwtje. Ja, die Pepita was een wonderlijke poes. Klaas, „dan breng ik mijn beste breekijzer mee voor de la van die grote kast. Eens kijken, of wij die kous met goudstukken dan niet te pakken krijgen". Na deze woorden trokken ze het venster, dat wat los geschoten was, weer stevig naar zich toe. Ziezo, dat zat weer. Geen mens zou te weten komen, dat zij met zijn tweetjes aan dat raam gepeuterd hadden. Nee, geen mens zou het weten Het rijke vrouwtje lag al lang in haar mooie bed met kunstig snijwerk en koste lijke gordijnen en was in diepe slaap. Maarwie er niet meer sliep? Pepita, echter anders te zullen gaan. Wat gebeurde er dan? Wel, er gebeurde nog niets, maar twee sterke mannen, Kees en Klaas, hadden boze plannen. Kees en Klaas waren inbrekers en misschien begint je hartje nu al vlugger te kloppen. Je denkt zeker aan de oude zwarte kous vol met goudstukken, die in de onderste la van de maho niehouten kast lag? Wel, daar dachten de twee in brekers ook aan. Hoe ze wisten, dat het vrouwtje 'n kous met zo veel geld had? Ik zou het je echt niet kun nen vertellen. Ze wisten het nu eenmaal enze wis ten nog meer. Het was die twee inbrekers ook bekend, dat het rijke vrouwtje nog al doof was en dat ze moe derziel alleen in haar mooie huisje woonde. „Een prachtkans", zeiden zé op een donkere avond tegen elkaar, „het kan ge woon niet mis gaan." Ze stonden op dat ogenblik voor het raam van het huisje en duwden er eens tegen aan, precies zoals het moest: hard en toch weer zacht genoeg om niemand te storen. Het venster schoot al een eindje open,Dat gaat gemakkelijk", fluister den de twee mannen toen. „Wanneer zullen we?" vroeg Kees. „Morgenavond maar meteen" antwoordde de verstandige zwarte poes. Pepita was meteen ont waakt, toen het venster door de twee inbrekers werd opengeduwd. Ze had alles gehoord, wat de twee mannen met elkaar bespra ken enze had alles be grepen. En terwijl het vrouwtje rustig doorsliep, tussen het gebloemd flu weel van haar statiebed, zat Pepita in haar mand zwaar te piekeren, de hele verdere avond en de hele nacht lang. „Wat moet ik doen, wat moet ik morgen avond toch doen?" Zo ging het door haar wijze poe zenkop. DE volgende dag gedroeg Pepita zich even rus tig en even waardig als an ders. Niemand kon aan haar zien, dat ze de hele nacht gepiekerd had en dat ze grote plannen koesterde voor de komende avond. Grote plannen? Ja zeker, Pepita had iets bedacht. Zij zou die twee inbrekers wel eens een lesje geven, reken maar! Zodra het vrouwtje die avond naar bed was, gleed Pepita uit haar mand en sloop de donkere kamer door. Waar ging ze heen? Naar het raam, of liever naar de vensterbank, waar op de twaalf cactussen stonden. Maar die bleven daar niet staan! Nee, Pe pita haalde de bloempotten een voor een weg en zette ze met haar sterke poten op de grond, vlak onder het raam .„Ziezo" fluisterde ze toen, „dat is alles. En nu maar wachten". Wel, onze poes moest heel lang wach ten, maar ze had geduld. Ze had zich onder de grote mahoniehouten kast genes teld en loerde van daaruit de kamer door. Behalve haar ogen spande ze ook haar oren en hoorde ze daar niet iets? Jawel, er klon ken voetstappen op straat, daarna op het grint en ten slotte op het grasveldje voor het huisje. „Daar heb je ze" dacht Pepita, terwijl haar snor haren trildenEven la ter werd het raam weer opengeduwd, precies zoals de vorige keer: hard en toch ook weer zacht ge noeg. Vervolgens werden er twee paar inbrekersbenen naar binnen gestoken en toentoen hoorde je op eens de vreselijkste gelui- den.„Au, au, oooh aaah, au!" klonk het en tussen al dat geschreeuw en gekerm door begon een poes vervaarlijk te blazen en te krijsen. Die poes was Pepita, dat begrijp je direct. En wie er ver der zo tekeer gingen? De twee inbrekers natuurlijk, die met hun beide kouse voeten in de scherpe ste kels van twaalf cactussen vlak onder het raam waren gestapt! Zo goed en zo kwaad ze konden maakten de twee mannen rechtsom keer. Ze moesten wel. Er was teveel lawaai gemaakt en bovendien konden ze on mogelijk werken met zulke pijnlijke voeten. Hè, wat stak en brandde het in hun vlees! Een paar minuten later was het weer doodstil in het huisje van het rijke vrouw tje. Poes Pepita zette de planten netjes terug op de vensterbank en trok het raam heel stilletjes dicht, terwijl het vrouwtje zelfdoorsliep. Ze had niets gemerkt! Ze droomde heerlijk verder en prakke- zeerde op het ogenblik niet over haar kous met geld. En ook niet over pik zwarte Pepita, de wijze poes, die minstens honderd goudstukken met twaalf scherpe cactussen had ge red! (Van onze speciale verslaggever) TANAH MERAH Bij ons in Tanah Merah begint de Westerse beschavening met een gevangenis. Tanah Merah is eigenlijk geen dorp. Het is een terrein dat in het oerwoud is opengekapt en waar indertijd een kamp werd aangelegd voor lieden, die het Nederlandse gezag in Indië onderwoelden: communisten en nationalisten. Moham med Hatta en Sjahrir waren ook eens ingezetenen van dit verlaten oord, ver genoeg in de rimboe weggemoffeld om de inwoners te kunnen laten staan en gaan, waar zij wilden. Overigens was dit ook zonder veel bewaking, beperkt genoeg. Rondom Tanah Merah, een eindeloze gordel van oerwoud; naar de dichtsbijzijnde Zuidkust drie weken oerbos en overal elders nog meer. Geen mens, die met succes een ontsnapping probeerde. Slechts één groep bereikte de grens van Australisch Nieuw Guinea en werd vandaar weer prompt uitgeleverd. Van twee andere groepen werd nooit meer een spoor Tanah Merah bezoeken teruggevonden. Het is aan te nemen, dat zij door rondzwervende stammen werden overvallen en opgegeten. In dit gebied van de Mandobo's houdt men tot op de dag van vandaag nog wel van een stukje mensenvlees. leggen. Ze gaat er dag en nacht meer door het leven. Ze bindt telkens een nieuw, fris rokje over het oude heen, zodat het een dikke laag wordt van wel zes of zeven. De oudersten slijten van zelf weg. Zo zijn de Mandobo's gekleed. Langs de Digoel huizen de Djairs, een vissersvolk. De man nen dragen zogezegd onder- en bovengoed, nl. een halve dop, een grote schelp aan een touwtje en daarover een vezelrokje. Inte- genstelling met de Muju's en Mandobo's zijn ze voorzien van arendsneuzen, welke zij met mannelijke ijdelheid nog promi nenter hebben gemaakt door er overdwars een flink gat in te boren en dit gat in, stand te hou den door middel van een bam boering. Met de oorlelletjes doen ze hetzelfde. Soms ziet men Djairs met één oorlel zover uit gerekt, dat er een servetring in past. Aan de andere kant is de operatie gewoonlijkt mislukt en hangen de oorrestanten er als vleesdruppels bij. Zo zien ze er dus uit, de landskinderen, die Wie in Tanah Merah terecht komt. valt meteen een aantal eeuwen terug in de tijd. Hij stapt vanuit een vliegtuig op 'n trap, die door een tiental reuzen van kerels wordt aangezeuld, mannen uit de gevangenis van Tanah Merah: drie alom ver maarde koppensnellers uit het Mappigebied en een stelletje Mandobo's, welke wegens moord en menseneterij hun straf uit zitten. Rondom de landingstrap staat een aantal landskinderen om de grote vogel met de zware bromstem van nabij te bekijken. Men ziet altijd andere gezichten in Tanah Merah. Diep uit de jungle komt men toegelopen, sedert men weet dat de poe- anims (anim is mens, poe is plof van het geweer) niet boos meer zijn. En zo staan ze daar: de Mandobo-mannen en jongens compleet gekleed in de halve dop van een pitvrucht, de vrou wen en meisjes in vezelrokjes. Een Mandobo of Muju zou in de grond- zakken van schaamte, als hij zich zonder die halve dop zou moeten vertonen. Nu loopt hij frank en vrij rond want aan zijn besef van voegzaamheid is voldaan. Zo is het ook met de meisjes. Ze zijn nogal van ro_ buuste samenstelling en ziet ze daar nu voorbijschrijden met soepele, glijdende gang, de schouders achteruit en dan het korte dikke vezelrokje van voor korter dan van achter hups op en neer en heen en weer wiegend. Dit natuurkind is in de begrippen van haar volk zeer welgevoegelijk gekleed. Haar rokje zal ze niet gemakkelijk af- Maar al ligt bij ons in Tanah Merah de tijd een paar eeuwen achter: ze staat er toch niet stil. Ieder uur slaat de politiepost het uur op een schor stuk ijzer en dat wordt herhaald vanuit de hoge, roestige wachtpoorten rondom de betonnen gevangenis; heel de benauwd-hete dag door. De politieke gevangenen ver scheidene geïnfiltreerde „kolo nels" en „generaals" uit Indone sië worden op de maat der uren gelucht, aan het werk ge zet en gevoed, terwijl de gevan gen papoea's op het land werken. Het jon,ge, slanke plaatselijke bestuur, C .H. Stefels, zwaait de scepter over deze wonderlijk sa mengeraapte samenleving in Tanah Merah en bovendien over het aangrenzende mijngebied met 25.000 zielen op een oppervlakte zo groot als twee Nederlandse provincies maar dan bedekt met rimboe. Hij vertelt ons, hoe het vroeger bestuur de rondom wo nende stammen verjoeg en ze terwille van het kamp ver van Tanah Merah hield. En wij over peinzen. dat dit toch wel een vreemde houding is geweest van een overheid, welke enkele be langrijke verplichtingen jegens die barbaarse bevolking had. De menseneterij beschouwde men toen blijkbaar als een omstan digheid welke enige kilometers prikkeldraad uitspaarde De heer Stefels vertelt ons hoe in de thans veel verbeterde gevangenis aan de gevangenen wat Maleis wordt geleerd, hen enig begrip van hygiëne wordt bijgebracht en hoe zij leren, hun spijzen voedzamer klaar te ma ken. Als zulke lieden vroeger hun straf hadden uitgezeten, hadden zij bij terugkomst in het dorp zoveel overwicht, dat zij als per soon van aanzien menigmaal dorpshoofd werden. En heel, heel langzaam, leert het volk zijn ge schillen niet zelf uit te vechten, maar aan het bestuur voor te leggen. „Beste luidjes", zegt de pastoor voldaan en we kijken, hoe een paar Mandobodames zich voor ons venster nestelen. Daar de een als sieraad behalve een aantal ringen een sluitspeld in het oor heeft hangen, bied ik er de andere ook een aan een kromme uit de luiermand wel bewust, smaakbedervend te werk te zijn gegaan, maar toch een mens zielsblij te hebben ge maakt. Een luid gedraaf schrikt ons. Het zijn de vrije, wilde paaruen van Tanah Merah, dubbele hit ten. die hier lopen en vreten wat ze willen. Ze doen dat al drie jaar, sinds namelijke de goudzoeker ze terugstuurde om dat hij ze wegens gebrek aan gras niet kon gebruiken op zijn dwaaltocht door de rimboe. Daarna ging hun eigenaar met dragers op stap, waarmee hij ruzie kreeg, omdat ze in vijan delijk gebied niet verder wilden. Hij werd vermoord en opgegeten Met de gestolen wapens drong de troep verder door naar een vijandige stam en maakte daar nog tien slachtoffers „Ik wil U niet bezorgd maken" zegt de inspecteur van politie le klasse Bouw. „Ik hoor dat U door de rimboe naar Mindiptana wilt lopen. U zult wel enkele man nen van me tegen komen. In een dorpje voor Mindiptana zijn een paar dagen geleden twee man nen gedood en opgegeten en er is een vrouw ontvoerd. Boven dien zoeken we naar de rest van een troep van zeventien, die voor geld mensen vermoordt en opeet. Drie er van heb ik al vastzitten'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1954 | | pagina 5