„De historische roeping van
de katholieke Nederlanders"
Denkbeelden over reorganisatie
in de Katholieke Volkspartij
Land- en tuinbouw
hadden een gunstig jaar
Amerïki
in Oost
Pagina 4
Woensdag 20 Januari 1954
Het rapport over de staatkundige eenheid
Meningsverschillen mogen geen
aanleiding zijn tot splitsing
DOKTERSBRIEFJE
BIJ DE KAPPER
Opnieuw Duitsers
teruggekeerd
Jaarverslag Stichting voor de Landbouw
Afschaffing van de
groslijststemming
Eindhoven steekt drie ton
in schilderijen
CONCERT VOOR NIET-
AMSTERDAMMERS
Nederlands
oorlogskerkhof
IN HANNOVER
Verlot
woord
(Vervolg van pagina 1)
..Eén katholieke partij, die globaal de Nederlandse Katho
lieken oinvat, heeft 'n op zichzelf zeer gunstige samenstelling.
Zij weerspiegelt als het ware de maatschappelijke opbouw van
de Nederlandse he\olking. Alle cultuur- en beroepsstanden
zijn in haar aanwezig. Zulk een samenstelling biedt de meeste
kansen voor een evenwichtige behartiging van de onderschei
dene belangen. Een verdeling van de katholieken over ver
schillende partijen schept daarentegen groté gevaren voor de
juiste' interpretatie van het algemeen welzijn"', Aldus luidt
een \an de stellingen (pag. 47) van 't rapport der commissie-
v.d. Grinten van het Staatkundig Centrum, over het eenheids-
vraagstuk.
In het tweede hoofstuk, waarin
deze stelling voorkomt, wordt
allereerst uiteengezet, hoe de
taak der katholieken in Maat
schappij en Staat is. De katho
lieken hebben daarop een eigen
visie, aldus het rapport. „Het
fundamentele uitgangspunt van
deze eigen, principiële visie is de
overtuiging, dat het leven van de
mens in de aardse gemeenschap
en in de bovennatuurlijke ge
meenschap van allen, die door
Christus zijn verlost, één ondeel
baar geheel vormt. Bijgevolg
moeten de beginselen, óók voor
het leven in de aardse gemeen
schap, ontleend worden aan wat
God direct of indirect aan de
mensheid heeft doen kennen.
Dan wordt de betekenis van de
katholieke beginselen voor de
oplossing van staatkundige
vraagstukken uiteengezet: De
katholieken hebben de taak naar
vermogen bij te dragen tot de
ontwikkeling en het tot gelding
brengen van de katholieke ziens
wijze op Maatschappij en Staat.
Hun gezamenlijke geordende in
spanning is daartoe nodig.
In het vervolg van haar be
schouwingen wil de commissie
zich met zozeer door historische
continuïteit, als wel door „de his
torische roeping van de katho
lieke Nederlanders laten leiden
bij de beantwoording van de
vraag naar de wenselijkheid van
staatkundige eenheid der katho
lieke Nederlanders".
Geschiedkundige feiten
spreken
De commissie wijst 'er verder
op, dat, wat een katholieke poli
tieke partij kan betekenen, blijkt
uit de staatkundige geschiedenis
van ons land sedert de jaren 80
van de vorige eeuw. Zou met
name de schoolwetgeving ooit
zonder een katholieke partij zijn
bereikt? Het resultaat daarvan is
immers niet alleen in het belang
van de groepen, die het bijzon
dere onderwijs wensen, doch van
de gehele Nederlandse samen
leving.
En „de recente wetgeving in
zake de bedrijfsorganisatie geeft
in verband met het onderwerp
bijzondere stof tot overweging".
De commissie zegt, dat de Katho
lieke Volkspartij haar invloed op
dit terrein onmiskenbaar heeft
doen gelden, en zij betwijfelt,
„of zonder een katholieke partij
de publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie naar katholieke opvatting
een kans zou hebben gehad".
De werkzaamheid van de katho
lieke politieke partij heeft „blijk
gegeven van een eigen zienswijze
op het algemeen welzijn".
De commissie geeft vervolgens
een opsomming van onderwerpen
waaruit de betekenis van de
katholieke maatschappij- en
staatsopvattingen ook voor deze
tijd voor de staatkunde en het
staatkundig beleid blijkt. En zij
betoogt dan ook (bladzijde 28)
dat „georganiseerde en directe in
vloed der katholieke Nederlan
ders op wetgeving en bestuur
ook thans gewenst is". Dit be
tekent: in de vorm van een poli
tieke partij.
Meningsverschillen
Het gaat hier dus weer pver
de toepassing van de katholieke
beginselen in het openbare leven,
doch die beginselen geven niet
zonder meer het antwoord op
practisch-politieke vragen. Me
ningsverschillen liggen dan ook
voor de hand. Derhalve, aldus
het oordeel van het rapport, is
„bij het vormen van een prac-
tisch politiek oordeel „rechtmatig
verschil van
lieken mogelijk en bijgevolg ook
„rechtmatige strijd" over een
practisch politiek in te nemen
standpunt, ondanks de aanvaar
ding der katholieke beginselen,
als zijnde in hun algemeenheid
absoluut en onomstotelijk". De
rechtmatigheid van meningsver
schil en strijd is echter niet vol- j
doende grond voor verwerping
van katholieke partijvorming, be
toogt de commissie dan.
Het rapport spreekt zich hier
o.m. uit tegen de Partij van de
Arbeid van wie niet, net zo
min als van een doorbraakpartij
in het algemeen, kan worden
verwacht „dat zij in de Neder
landse verhoudingen van thans
het gewenste organisatorische
kader kan bieden, om de katho
lieke maatschappij- en staats
opvattingen op de meest doel
matige wijze te verwezenlijken".
De houding van katholieken in
de P.v.d.A. brengt ook nadelen
mee in deze zin, dat zij mede
werken aan een socialistische
partij en de doorwerking van het
complex van katholieke beginse
len in het staatkundig leven ver
zwakken.
Meningsvorming
alleen is niet voldoende
Voorts wordt in het rapport be
toogd, dat „georganiseerde staat
kundige meningsvorming van
katholieken niet toereikend is".
Dit zou denkbaar zijn buiten en
zonder een eigen katholieke par
tij, of, zoals men in de Katho
lieke Werkgemeenschap van de
P.v.d.A. tegenwoordig meent,
door een samenwerking van alle
katholieken, buiten een eigen
partijverband om, alleen maar
om over beginselkwesties te be
raadslagen. De commissie wijst
dit af. „Dit zou de invloed van
de katholieke beginselen al te
zeer beperken tot „negatieve be
grenzing" en de „positief-bezie-
lende" invloed uitschakelen."
Is dit dus, naar het oordeel
van de commissie, ontoereikend
om de katholieke opvattingen op
doelmatige wijze tot gelding te
brengen, hier voegt de commissie
de erkenning in, dat „partijvor
ming als middel tot dit doel niet
kan worden gemist".
Nadat de commissie heeft be
toogd, dat de betekenis van de
staatkundige vorming der katho
lieken gemarkeerd wordt door
het gebrek aan politiek bewust
zijn, waarin een belangrijke oor
zaak is gelegen van de huidige
moeilijkheden (het proces der
emancipatie, der politieke
bewustwording dus, is nog lang
niet voltooid), wijdt zij aan
dacht aan de vraag, of de op
lossing gelegen kan zijn in een
Stelsel van
a-confessionele partijen
Zij zet uiteen (pagina 38), dat
„de ernstige, h.i. onoverkomelijke,
moeilijkheden, welke zouden ont
staan bij een stelsel van uit
sluitend a-confessionele politieke
partijen, thans niet behoeven te
worden overwonnen, omdat
de Katholieke Volkspartij be
staat" en dit acht de commissie
voor de K.W.G. in de P.v.d.A.
„in ieder geval een voordeel" In
dit en in andere hoofdstukken
wijdt de commissie enige be
schouwingen aan de P.v.d.A. Zij
betreurt (pagina 39), het optre
den van de katholieken in die
partij, „vanwege de schade, wel
ke dit optreden in feite toe
brengt aan de noodzakelijke ge
zamenlijke inspanning tot ont
wikkeling en verwezenlijking
der katholieke maatschappij- en
staatsopvattingen in ons land".
In het rapport wordt voorts
een en ander opgemerkt over de
betekenis van het aantal, het
kwantitatieve element, bij de be
oordeling van de politieke partij
als de aangewezen vorm der
staatkundige eenheid. De beteke
nis van het aantal is in ons
staatsbestel onmisbaar. Ook hier
om kan een katholieke politieke
partij doelmatig worden geacht.
Gevolgen
op andere gebieden
De commissie maakt dan dui
delijk, hoe het ontbreken van
een eigen partij gevolgen kan
hebben op andere gebieden dan
alleen dat van de politiek: „Het
ontwikkelen en verwezenlijken
van de katholieke opvattingen
ten aanzien van Maatschappij en
Staat is niet alleen een zaak van
politieke activiteit, doch even
zeer, zo niet meer, van maat
schappelijke werkzaamheid."
En dan zegt zij o.m. op pagina
41: Het ontbreken van een katho
lieke politieke partij vermindert
de doelmatigheid van het geheel
der katholieke organisaties en
schaadt bijgevolg het streven
naar het tot gelding brengen van
de katholieke opvattingen in het
openbare leven. Het ontbreken
van een katholieke politieke par
tij kan tevens een bedreiging
vormen voor het bestaan van
maatschappelijke organisaties.
In verband hiermede, waar
schuwt zij tegen de doorbraak
in de maatschappelijke organisa
ties: „de tendentie naar een
verregaande doorbraak ook op
maatschappelijk terrein is on
miskenbaar". Katholieke leden
van de P.v.d.A. geven te dezen
blijk van grote gereserveerdheid.
Jegens de gevolgen van het ont
breken van een katholieke partij
en van het verder voortgaan van
de doorbraak ook op maatschap
pelijk terrein voor de ontwikke
ling van het geloofsleven, wijst
de commissie op de bekende uit
spraak van Z. Em. Kardinaal De
Jong op 15 Mei 1953.
Staatkundige eenheid
in één politieke partij
Op pagina42 e.v. betoogt de
commissie, dat er dient te zijn
één katholieke partij, want het
gaat erom „de katholieke opvat
tingen ten aanzien van Maat
schappij en Staat op de meest-
doelmatige wijze te ontwikkelen
en in de Nederlandse samen
leving tot gelding te brengen.
Dat vraagt geordende inspanning
der katholieke Nederlanders, bij
de staatkundige meningsvor
ming èn wils- en besluitvox'ming.
Anders gezegd, in samenwerking
moet een katholiek staatkundig
programma worden opgesteld,
dat in samenwerking moet wor
den verwezenlijkt. En deze
samenwerking moet gelijk zijn
aan het doel, de katholieke
maatschappij- en staatsopvattin
gen tot gelding te brengen".
Meningsverschillen zijn moge
lijk en toelaatb M.aa aarrekqq
lijk en toelaatbaar. Maar „indien
echter aan practische menings
verschillen organisatorische con
sequenties worden verbonden, in
deze zin, dat men een andere,
katholieke partij vormt, zich
daarbij aansluit, of zijn stem
daaraan geeft, dan dreigt
een omkering van waar
den."
De commissie herhaalt dan nog
eens (op pagina 45) de conclusie,
dat „uit hoofde van doelmatig
heid aan één katholieke partij de
voorkeur moet worden gegeven,
bóven de samenwerking van ver
schillende katholieke partijen".
De K.N.P. heeft, zegt zij verder,
„door haar optreden de K.V.P.
in haar verhouding tot de poli
tieke partijen, die niet op katho
lieke grondslag staan, verzwakt".
Evenwichtige behartiging
van belangen
Sprekend over de noodzaak
van evenwichtige belangenbehar
tiging, merken de rapporteurs
o.a. op, dat het „voor een poli
tieke partij verre de voorkeur
verdient, dat zij niet steunt op
De kappers in het district
Salceta te Goa in Portugees
Indië hadden hun antwoord
klaar, toen de gemeentelijke
autoriteiten eisten, dat ieder
van hen een doktersbriefje
moest overleggen, waaruit
zou blijken, dat hij een goe
de gezondheid genoot.
„Best," zeiden zij unaniem,
„maar dan moet iedere klant
ons ook zo'n briefje laten
zien."
De gemeenteraad, die aan-
xnkelijk had besloten dat de
vergunningen van hen, die
weigerden een doktersbrief
je over te leggen, zouden
worden ingetrokken, over
weegt nu intrekking van het
briefjesvoorschrift dat de
kappers als „een belediging
van ons beroep" beschou
wen.
Advertentie
Verkouden I DAMPO
een bepaalde maatschappelijke
groep, doch dat uit verschillende
milieus en standen haar aanhang
afkomstig is. Voor de zuiverheid
van haar instelling is dit laatste
welhaast een strikte eis".
Een verdeling van de katholie
ken over verschillende katho
lieke partijen schept grote ge
varen voor de juiste interpretatie
van het algemeen welzijn. Dit
spreekt wel vanzelf, indien, zo
zegt de commissie (pagina 47),
indien deze verdeling naar stan
den zou gaan. Dit wijst de com
missie dus af, en eveneens ziet
zij geen heil in een splitsing
progressief-conservatief.
De commissie betoogt voorts
(pagina 48) dat, als er gespro
ken wordt over één katholieke
partij, de Katholieke Volkspartij
daarvan een concrete verschij
ningsvorm is, aan wie ernstige
tekortkomingen zijn verweten.
Partij en leiding zagen zich
echter voor een bijna bovenmen
selijke taak geplaatst. Ook de
leden van hoog tot laag hebben
zich te herzien, en gaan „de
katholieken, die niet bij de partij
zijn aangesloten, vrij-uit?". Wel
meent de commissie te mogen
stellen, dat herstel der eenheid
een ernstige toetsing vraagt' van
de bestaande partij aan de eisen,
die één katholieke partij onder
de gegeven omstandigheden stelt.
Zij voegt daar nog iets aan toe:
Als er over het politieke pro
gramma verschil van mening be
staat, moet de minderheid van
een afwijkend standpunt kunnen
doen blijken. Zou echter die min
derheid daarmee geen genoegen
nemen en eigenlijk haar wil aan
de meerderheid willen opleggen,
dan „kan daaraan niet worden
toegegeven, ook niet wan
neer wordt gedreigd met uit
treding uit de partij. Daarvoor
zwichten kan in wezen beteke
nen miskenning van de functie
eenheid".
Tenslotte zet de commissie in
dit tweede deel van het rapport
uiteen, dat de vrees van anders
denkenden voor misbruik van de
positie der katholieken, onge
grond is. Ook „het welzijn van
onze gemengde samenleving eist
naar de mening van de commis
sie, dat de katholieke politieke
partij zich richt op het welbe
grepen welzijn van die gemengde
samenleving".
Het derde deel is gewijd aan
suggesties voor veranderingen in
de Katholieke Volkspartij. Daar
over leest men elders meer.
Uit Sovjetgevangenissen
in Oost-Duitsland
HERiLESHAUSEN Duitsland),
19 Jan. De tweede groep ge
vangenen die krachtens de nieu
we amnestie vrijgelaten worden,
kwam hier vandaag aan uit ge
vangenissen in de oostelijke zone
van Duitsland. De groep omvatte
ongeveer 280 Duitsers. De eerste
groep, die gisteren aankwam, tel
de 62 man.
Tot dusverre zijn krachtens de
nieuwe amnestie 3950 gevange
nen vrijgelaten.
De teruggekeerden hebben
medegedeeld, dat velen, die nog
in de gevangenissen zitten, aan
tuberculose lijden.
Zij vertelden verder:
1. dat een geheel Duits politie
bataljon, dat onder de Nazi's
diende tijdens de bezetting van
Noorwegen, in de gevangenis in
Bautzen wordt vastgehouden;
2. dat een professor Timm, die
medische onderzoekingen gedaan
zou hebben oo de lijken die ge
vonden werden na de moorden
in de bossen van Katyn, nog
steeds in een communistische ge
vangenis wordt vastgehouden.
Als slot van de pepermuntactie van de Stichting de Zonne
bloem en de Katholieke Nationale Bond voor E.H.B.O. zijn
gisteren op het paleis Soestdijk, ter gelegenheid van de 'ver
jaardag van prinses Margriet aan de vier prinsessen enkele
cadeaux aangeboden, vervaardigd door de patiënten van het
sanatorium „Berg en Bosch" te Bilthoven. Op de foto het
verjaarscadeau voor prinses Margriet. De prinsessen Beatrix,
Irene en Marijke kregen resp. een prullemand, een schrijf
map en een handwerkdoosje. Voor de vier prinsessen waren
er tevens enkele zeer fraai uitgevoerde corsages.
's-GRAVENHAGE, 19 Jan. „In de geschiedenis van de Nederlandse
volkshuishouding zal het jaar 1952 bekend blijven als het jaar,
waarin de na-oorlogse herstelperiode werd afgesloten. Deze afsluiting
kwam tot uitdrukking in de mededeling van de Nederlandse regering,
begin 1953, dat zq na zorgvuldige overweging van 's lands econo
mische positie besloten had geen verzoek bij de Verenigde Staten in
te dienen tot het verkrijgen van verdere economische hulp voor
het jaar 1952'53", aldus het zojuist verschenen jaarverslag 1952
van de Stichting voor de Landbouw.
NADAT DE EENHEIDSCOMMISSIE van het Centrum voor
Staatkundige Vorming in haar rapport, dat heden openhaar
gemaakt wordt, in het tweede deel o.a. opgemerkt heeft, dat
de éne katholieke partij als vorm van staatkundige eenheid
der katholieken in Nederland moet voldoen aan uitermate
hoge eisen, wat de inrichting en de leiding van die partij
inzichr'onder^kaüio- ',e,re^' en nadat zij heeft vastgesteld, dat de Katholieke Volks-
;,-i- partij in deze tijd de concrete verschijningsvorm van die
partij is, zegt zij, klaarblijkelijk uitgaande van de KVP dus
als die beoogde éne partij, dat herstel der eenheid 'n ernstige
toetsing vraagt van die partij („de bestaande partij", staat er
in het rapport op pag. 48), aan de eisen, die één katholieke
partij onder de gegeven omstandigheden stelt.
Zij gaat dan uitvoerig de in
richting en de leiding, 't bestuur
(Partijbestuur e.d.) en de alge
mene' vergadering (Partijraad)
van de KVP na. De Partijraad
zal, volgens de thans aanhangige
voorstellen (die a.s. Vrijdag in
behandeling komen) worden ge
splitst in twee colleges, n.l. een
bestuursraad en een politieke
raad, hetgeen de commissie-v.d.
Grinten aantrekkelijk vindt. Zij
vindt echter die gedachte partij
raad-nieuwe stijl te groot, om
uitvoerig te kunnen werken en
bovendien vindt zij een aparte
bestuursraad overbodig.
Zij juicht opzichzelf de poging,
om de politieke gedachtenwisse-
ling op gang te brengen, toe,
maar meent, dat het de taak van
het Partijbestuur is, om zich over
de politieke lijn van de partij te
beraden. Dat bestuur wil zij ech
ter zeer inkrimpen.
Het mes erin!
Zij wil het presidium opheffen
en zijn taak laten vervullen door
een dagelijks bestuur van 5 le
den. Het P.B. zou moeten bestaan
uit maximaal 15 leden, Krings
bestuursleden dienen als-zodanig
geen zitting te hebben in het be
stuur. Wel dienen de Kringen in
de Partijraad vertegenwoordigd
te zijn. Ook het aantal leden van
dit college ware aanmerkelijk te
verminderen. Voldoende lijkt één
lid per kring, in bepaalde geval
len met meervoudig stemrecht,
al naar gelang het aantal leden
in de Kring. De partijvoorzitter
zou volgens de commissie geen
deel moeten uitmaken van de
Tweede-Kamerfractie.
De candidaatstelling
De groslijststemming kan be
ter afgeschaft worden, want men
moet de partijleden geen taak
opdragen, welke zij niet kunnen
vervullen. De Partijlijsten dienen
door een orgaan van de partij als
geheel te worden v^tgesteld. De
Partijraad zou als Verkiezings-
raad kunnen fungeren.
De commissie gaat er vanuit,
dat ook de fracties in hun geheel
aan vereisten van een goede
taakvervulling hebben te vol
doen, een cbllege van verschil
lende speciale deskundigen be
hoeft de fractie echter niet te
zijn. De eis van specialisatie wor
de niet overdreven.
Volgens het rapport hebben
zich in de jaren na de bevrijding
bij de candidaatstelling voor de
Kamers en bij de kabinetsforma
tie enkele feiten voorgedaan, die
voor ernstige critiek vatbaar
zijn. Er moeten wel zeer klem
mende redenen zijn om een Ka
merlid, dat zich goed van zijn
taak heeft gekweten, bij de ver
kiezingen te passeren, al kunnen
zich wel eens omstandigheden
voordoen, welke noodzaken tot
het voorbijgaan van Kamerleden
„en ook van ministers". Daarbij
mogen hun persoonlijke gevoe
lens niet worden veronacht
zaamd, aldus de commissie.
Geen belangenstrijd
De verhouding van de sociale
organisaties tot de polieke partij
in het algemeen en in het bij
zonder voor wat de candidaat
stelling betreft, heeft dringend
behoefte aan hernieuwde bezin
ning.
De commissie waarschuwt, dat
men de katholieke politieke par
tij niet moet zien als een strijd
perk van belangen. Dit leidt er
toe, dat de sociale organisaties
elkaar binnen de partij de over
heersende plaats betwisten, het
geen de ondergang betekent van
de partij.
Nodig is samenwerking tussen
de katholieke sociale organisaties
en met als voornaamste doel het
opstellen van een maatschappe
lijk economisch program. Op dat
program moet het program van
de partij kunnen voortbouwen.
Het Katholieke Bureau voor
Maatschappelijk en Cultureel
overleg kan het centrum zijn van
de gewenste samenwerking. Het
bureau zou een sociaal-econo
mische studiedienst moeten op
richten, bestaande uit deskundi
gen van de sociale organisaties
en onafhankelijke deskundigen.
De speciale commissies voor
verschillende maatschappelijke
groepen, zoals de KVP die thans
kent, acht de commissie niet ge
wenst. Zij zouden het gemis aan
samenwerking kunnen verscher
pen. Beter zou zijn de groepen
in gemengde commissies samen
te brengen.
Programma's
Voordele samenstelling van het
beginselprogram wenst de com
missi e een blijvende staatsfiloso
fische studiegroep.
Het huidige verkiezingspro
gram zou onderverdeeld moeten
worden in een staatkundig pro
gram en een verkiezingsprogram.
In de gedachtengang van de
commissie is 't Staatkundig pro
gram het huidige verkiezingspro
gram. Het verkiezingsprogram,
dat de commissie beoogt, zou
daarvan een de massa aanspre
kende bewerking moeten zijn.
Ook voor de opstelling van het
staatkundig program wenst het
rapport een permanente commis
sie, die de ontwikkeling tussen
twee verkiezingen moet volgen.
De commissie erkent, dat het
staatkundig program van de
fractie een zekere discipline eist.
Zij wenst echter geen afgedwon
gen discipline. Handhaving van
het staatkundig program zou de
verhouding partijfractie moe
ten beheersen. Geregeld overleg
is nodig. Zo nodig kan de partij
in het openbaar van een afwij
kende mening doen blijken. Ook
de partijraadsvergaderingen zou
den gelegenheid dienen te bie
den om het beleid van de fractie
in het openbaar te toetsen.
De geldmiddelen
Voor een verbetering van de
partij-financiën beveelt het rap
port een beroep op de offervaar
digheid van de katholieke Neder
landers aan. De inning van de
contributies dient met spoed te
worden verbeterd. Practisch nut
wordt verwacht van een speciale
commissie voor de geldmiddelen.
De commissie betreurt, dat de
Jeugdstandsorganisaties niet deel
willen nemen aan het werk voor
de jongeren in de partij. Voor
contact met het kader ware een
apart kaderblad wenselijk. Ook
wordt er aan herinnerd dat voor
zitter Goseling vroeger persoon
lijk voorlichting gaf in 'n kleine
besloten kring.
In het jaarverslag wordt ge
constateerd, dat 1952 in het alge
meen een goed jaar was voor de
Nederlandse land- en tuinbouw.
In de akkerbouw lagen de op
brengsten per ha. nagenoeg over
de gehele linie boven die van
1951. In de rundveehouderij ver
toonde de melkproductie een
kleine teruggang, de productie
van rundvlees handhaafde zich
echter op hetzelfde peil. De pro
ductie van varkensvlees liep,
tengevolge van een inkrimping
van de varkensstapel, met ruim
6 procent terug in vergelijking
met het voorafgaande jaar. De
productie van eieren gaf daar
entegen een geringe stijging te
zien. De afzet van akkerbouw en
veehouderijproducten verliep
over het geheel genomen vlot en
tegen bevredigende prijzen. In de
tuinbouw sector ontwikkelden
productie en afzet zich eveneens
bevredigend, met uitzondering
van de exportmogelijkheden heb
ben zij geleid tot een laag prijs
peil voor het harde fruit.
Het door elkaar genomen gun
stige beeld van productie en af
zet in de agrarische sector vindt
volgens 't jaarverslag zijn weer
spiegeling in de cijfers omtrent
de ontwikkeling van de bruto-
waarde van land- en tuinbouw-
productie in millioen guldens
resp. over 1949/'50, 1950/'51 en
1951/'52 akkerbouwproducten
654, 641, 754; veeteeltproducten:
2318, 2585, 2741; tuinbouwpro
ducten: 523, 508, 605. Totaal 3495,
3734, 4100. Index op bass 1949/'50
100, 107. 117.
De buitenlandse handel van
Nederland werd in 1952 geken
merkt door een buitengewone
sterke daling van het invoer-
overschot. In deze verbetering
van de betalingsbalans heeft de
agrarische sector ruimschoots
zijn aandeel bijgedragen. De in
voer van land- en tuinbouwpro
ducten, bestemd als grondstof
voor de lanbouw en voor de bin-
EINDHOVEN, 19 Jan. De
gemeenteraad van Eindhoven
heeft besloten een crediet van
300.000.te verlenen ten be
hoeve van de aanvulling van de
basiscollectie van het stedelijk
van Abbemuseum.
Aangekocht zal o.m. worden
een klassiek werk van Picasso
uit 1909, waarvoor een prijs van
122.000.wordt gevraagd.
nenlandse consumptie, daalde
met f 471 millioen gulden ten
opzichte van 1951. De uitvoer
van bewerkte en onbewerkte
land- en tuinbouwproducten van
Nederlandse herkomst steeg daar
entegen met f 237 millioen. Het
aandeel van de uitvoer van land
en tuinbouwproducten van Ne
derlandse herkomst in de totale
export van ons land bedroeg in
1952 33 procent en was daarmede
iets hoger dan in het voorafgaan
de jaar.
De baten- en lastenrekening
van de Stichting voor de Land
bouw sluit over het jaar 1952
met een bedrag van f 840.744.88,
waarbij is inbegrepen een nade
lig saldo van f 290.002.56.
Zondagmiddag a.s. om half 3
wordt in de grote zaal van het
Concertgebouw te Amsterdam
een concert gegeven voor niet-
Amsterdammers. Rafaël Kubelik
dirigeert het Concertgebouwor
kest, dat zal uitvoeren: van Dvo
rak de serenade voor strijkor
kest van Mendelsohn het viool
concert en van Tsjaikows'ki de
vijfde symphonic. Er is voor
tweeduizend personen plaats.
HANNOVER, 19 Jan. In
Hannover zal een centrale be
graafplaats worden ingericht
voor naar schatting 400 Neder
landse slachtoffers uit de tweede
wereldoorlog.
Dit is door het minsterie van
Binnenlandse Zaken van de staat
Nedersaksen bekend gemaakt.
De plannen voor deze begraaf
plaats zijn door het ministerie
uitgewerkt in overleg met de
Nederlandse Oorlogsgravenstich
ting.
De oorlogsslachtoffers liggen
op het ogenblik begraven op ver
schillende Duitse kerkhoven. Hun
stoffelijke resten zullen naar
Hannover worden overgebracht.
Uit Den Haag verneemt men
nog, dat de heer De Hertogh van
de Oorlogsgravenstichting Maan
dag j.l. naar Hannover is gegaan
in verband met deze zaak be
sprekingen te voeren.
Het kerkhof zal waarschijnlijk
nog dit jaar worden geopend.
HET MOET TOCE
send woord worden
de eenheidscommis
Centrum voor Staa
ming spreekt in 't
gemaakte rapport o
zaak van de staat
heid der katholiel
ders".
Men weet, dat er
twee jaren die t<
te ruim genomen!
geschreven en gesp;
nemen aan, ook ge
dit vraagstuk. Tens
meer dan een jaar
de bus gekomen het
de K.V.P. aan dit
dit vraagstuk te
onderzoeken door e
van het Centrum,
van het Centrum,
C. L. v. d. Grinte
voorzitter van gewi
hem, was het aant
commissie 24. Er w
taris en een adjunct
Dit rapport verse
het ogenblik, dat d
gen tussen de verteg
van de K.V.P., de
katholieken in de F
Arbeid, over de
eenheid, gaande zijr
den zich nog maar -i'
stadium en de vra
en daar wel eens,
gesprek wel zal moe
Het wil ons nu
dat de inhoud en
van het Centrum-
vragen overbodig m
van andere beantwo
Men zal, zo schijnt
nog wel wat te pra
omdat het rapport
daar nog wel een
open laat, maar in el
de raadpleging van
heel wat tijd uitspar
Duidelijker gezegd
gesprek-partners ovei
stuk van de politiek
eenheid zullen thans
einde kunnen komen
wel een ontgoochelii
dién zij niet tot de
som zouden komen,
missie-van vier en tv
Zoals uit het uiti
treksel van het inte
leerzame rapport el<
nummer blijkt, is de
v. d. Grinten tot de
komen, dat de oploss
is in de keuze vóór de
lieke partij, de K.V
Wel stelt de com-
dat er veranderingen
nisatie van de partij
men. Zij geeft daarvo
denkbeelden; zij stelt
lukkig niet dat
denkbeelden „conditie
non" zijn voor het
van de gestelde alge
clusie.
Wel mag en kan
genomen, dat in elk
bestaande partij niet
oude kan blijven. In
zal moeten worden in
de opbouw van de K
organisatie, zoals var
raad_, Partijbestuur,
stellingen enz. enz.,
lijk een kwestie van
raad zijn. Reeds zijn
tot verandering in df
aanhangig (die de cc
principe toejuicht)
het einde van deze
K.V.P. daarover moe
sen.
Dat verdere verand
ook wel diepgaande,
is onze vaste overtuigi
trouwens al eens
dit rapport nog niet
windselen lag", hebbc
Maar of het allem
moeten gebeuren, als
sie voorstelt???....
wij inderdaad een a:
tekens. Het gaat hi
nogal ver, zo op he
zicht tenminste! Er
weer werk zijn voor
commissie, die dan
natuurlijk een commis
partij-zelve zal moeter
overigens zal over
wekkende rapport,
katholiek Nederland
ademing moet wor
gen, nog wel een
zeggen zijn.
Het is een goed rai
veel nieuws bevat
zoverre kan men zich
toch nog over verwon
het precies een jaar
duurd, voordat het ger
Maar op dit punt zouc
commissie geen very
maken. Wat is tenslott
in het licht van de
Wel verwondert he
beetje spijtig, dat son
gen, welke de com;
werpt, niet concreet
Ujker beantwoord zijn
den wij wel gewild
aan het einde van
pagina's de grote conc
eens duidelijk en conci
samengevat. Nu moet
het gehele rapport hee
snuffelen en zoeken
plaatsen, waar de
overigens nog wel een,
tekort aan positiviteit
moeten zijn.
Dit manco mag eek
kracht van het
woord niet te kort
als dat manco er n
was, zou het rapport
stellig nog meer sp
geweest!
WENEN, 19 Jan.
rikaanse leger in Oostei
de autoriteiten van het
ger gevraagd een 23
Amerikaanse luitenant
laten, die sinds een
mist wordt en van w
men wordt, dat hij
sische handen bevindt
Het is de 2e luiten an
Adkins, die, volgens
niqué van het AmeriK
ger, in grote financiële
heden verkeerde.
De Amerikaanse
m Oostenrijk, lt.-gen.
nold heeft schriftelijk
sche commandant gen