Mr Kropman verdedigt in
grote stijl K.V.P.-politiek
BI®®
Rond de cultuur
in Noord-Holland
POLDER
OMSLAG
Het paard heeft nog altijd
onze grote sympathie
Kring Langendijk L.T.B.
in Heerhugowaard hijeen
Bergen beschikt over
een tweede tramplan
POORTER
loopjongen
voste arbeider
Te koop
'oorjaar 1954 i
repareren
Mient 6-8
Dinsdagavond in de Eerste Kamer:
Rij verenigingen
ui 1111 lil'
yJtiükcUlk
Goederenmarkten
weer normaler
bijeen in Utrecht
Aanval op de vorst
Kind verdronken
Waarborginstituut te beperkt opgezet
Door het geheel uitblijven van export
blijft toestand zorg baren
Profeten van de doorbraak
III (Slot)
Het is voor de Katholieken tijd tot
waakzaamheid en aanpakken
Uitsluitend zomerdienst
Bergen-Bergen aan Zee
Eén rijtuig
en salaris van de pre-
ou betalen. Als die on-
i dat tractement dus ho
en moet de polder meer
3r is dus niet aan te ont-
erd besloten tot aan-
van een nieuwe vracht-
r de technische dienst,
e nieuwe driezijdige hy-
3 kiepwagen moet 7 12000
i bij inlevering van de
rdige auto. Het bewuste
■an 12 mille wordt voor
van 8 jaar geleend tegen
van 3
Een meevaller
af Tiel kon mededelen,
litkering uit het tertiair
ds is meegevallen: het
n.l 22.800. Daarnaast
en extra uitkering van
tvangen voor wegen die
le tertiaire lijst voorko-
is de eerste uitkering
aard die ooit is ontvan-
•ondvraag bracht hoofd-
V. Bakker de desolate
van de prachtige wind-
ngs de Grootsloot nabij
•ug in de polder D ter
igenliik bleken de inge-
t punt in besloten zitting
behandelen. Maar toch
el zoveel van te zeggen
ivoner, molenaar v. Ken
n in het bijbehorende
onmogelijk droog kan
ls het regent. De heren
en v.d. Oord getuigden
at molen en schuurtje
stschilders hoog aange-
llen worden. Maar in
leid is noch het een
ander veel zaaks Naar
it is de molen voorge-
de vereniging „De Hol
den". Die mag er dan
haast mee maken want
lingelanden zullen ver
geen goed geld naar
ld willen gooien. Inmid-
r voor de bewoners toch
n moeten worden.
•ktberichten
ÏAR, 17 Februari
67—69;. A en B 63—66;
e kool 7.5012; savoye
I17; groene kool 9.50
libkool A 52—72; B 18
erenkool 1129; rode
-8.50; winterpeen 510;
2245; uien 411; prei
lderie 731; knolselde-
Cox Orange Pippin
Goudreinette K 27
ïan K 3236; St. Rémy
iterjan A 36.
HUIZEN Uien 11.40
drielingen 13.10. nep
kool 6.7018.20; rode
3.50; witte kool 6.50
EBROEK, 17 Febr
uien: grof 8.609.80;
.50—12.00; driel. 13.80;
—28.90; 70 kg spruiten
tg groene kool 11.40
'GERMEER, 17 Febr.
10—27.15; gerst Z 22 00
r 21.00—22.35; haver
0; rogge 20.0021.75;
n 38.00—41.00; groene
I50; karwijizaad 70
iwmaanzaad 110134.;
0105; rode klaverbooi
lucerne hooi 100115;
4550; gerstestro 54
tro 60—62; groene erw-
—65, ales geperst; voe-
m. hoog gehalte 2122;
bietenblad 1619; voer-
:n 3—4.
SCHARWOUDE 18 Feb.
Uien 10.90—11.70; grote
drielingen 16; nep 17
kg kroten A 7.10; 9000
B 8.50—9.20; C 7.10—8;
>000 kg rood A 712;
60.000 kg geel 7.80—
kg groen 2832; 130.000
witte kool 5.609.80;
tlof I 62; II B 56; stek
Gevraagd
mketbakkerij de Boer,
:harloo 15, Alkmaar.
Gevraagd een
1 knecht per 1 Maart
s. of later. Beslist goed
innende melken. Wed.
Dekker Kz, Schermer-
jk, Ursem.
n ijzeren draaihek m.
kolommen, breed 2 54
hoog 154 m, zware
nstructie f 140.Te
:n bij G. Alders Zn.
lonstructiewerkplaats,
n Steenstr. 39, Haar-
n, Tel. 13780.
'OED. Te koop aangeb.
lv. dorp in Noordholl.
/en het IJ, een SLA-
1RIJ m. zeer behoorl.
'ent. en pracht won.
er geschikt voor jon-
ui. Omzet pijn.
5.000 p. j. Br. ond. no
958, bur. v. d. blad
na 6 uur tel. K 2964
:159.
mwnwnmmuK
aat thans Uw bedden
stoelen en clubs
Vakkundig
en voordelig
Alleen
Alkmaar
Donderdag 18 Februari 1954
Pagina 5
(Van onze parlementaire redacteur)
In grote stijl zette Mr Kropman (KVP) in de avond
vergadering uiteen wat de KVP van partijen als de PvdA
en de VVD scheidt. Hij erkende graag, dat zich aan
beide kanten een ontwikkeling voordoet, die meer in de
richting van de Katholieke maatschappij-visie gaat, maar
toch blijft er een fundamenteel verschil; de KVP onder
scheidt de levensterreinen wel, maar scheidt deze niet.
Bij de KVP gaat het om de hele mens, zij kent geen
„homo-economicus" of liomo-politicus".
Bij de katholieken komen in
derdaad meningsverschillen voor.
Bij anderen niet? Uit socialisti
sche publicaties bleek wel anders,
maar onder verstandige mensen,
aldus mr. Kropman, kan toch
ook niet anders verwacht worden.
Als katholieken tenslotte niet ge
scheiden optrekken, dan ligt hier
voor de verklaring in de Pause
lijke Encyclieken. Daarin wordt
de katholiek op het hart gebon
den zijn eigen inzicht zo nodig
ondergeschikt te maken aan het
grote doei: het herstel van de
maatschappelijke orde volgens de
beginselen van het Evangelie. Wij
volgen dit woord, aldus de K.V.P.-
woordvoerder, omdat wij de kin
derlijke gehoorzaamheid kennen
Voor anderen mag dat een
vreemd begrip zijn, ons is het
vertrouwd.
In het laatste deel wees mr.
Kropman er nog op, dat de ka
tholieken een belangrijke volks
groep zijn, maar niet altijd een
overeenkomstige plaats krijgen in
commissies en bij bezetting van
ambten. Een voorbeeld in ander
verband gaf mr. Kropman met
betrekking tot de gezinsvoogdij.
Er zijn 8000 katholieke gezins
voogden, maar de desbetreffende
vereniging heeft nog altijd geen
subsidie.
Tijdens zijn betoog had mr
Kropman enkele malen de gele
genheid gevonden om het kabi
net de steun van zijn fractie toe
te zeggen, zulks in navolging van
mr. Kolf van de C.H. Van een
inperking van de bevoegdheden
van de Eerste Kamer, zoals de
grondwetscommissie voorstelt,
toonde hij zich geen voorstander
Mr. Kropman verklaarde een
groot voorstander te zijn van de
vrijheid van drukpers, maar hij
vroeg zich toch af, of de onge
bondenheid van nu kan blijven
voortbestaan, zolang het blijkbaar
geoorloofd is walgelijkheden te
publiceren, die een derde deel
van het Nederlandse volk hinde
ren, zolang de schrijver die wal
gelijkheden niet zegt, doch ze
laat zeggen door een roman
figuur.
Uitgave»
Bij dit debat werden ook finan
ciële beschouwingen gehouden
Prof. Hellema (A.R.) legde de
nadruk op de hoogte van de over
heidsuitgaven. Naar zijn mening
viel er nog heel wat te bezuini
gen. De heer Pollema (C.H.)
roerde hetzelfde onderwerp aan.
De heer van Tilburg (P.v.d.A.)
geloofde niet, dat de bezuinigin
gen voor het grijpen liggen. Mr.
Teulings (K.V.P.) toonde over
tuigend aan, dat dit zeer bepaald
niet het geval is. Hij ondersteun
de de suggestie van prof. Romme
in de Tweede Kamer om bij de
uitgaven steeds de verhouding tot
het nationale inkomen in het oog
te houden. Indien van deze richt
lijnen wordt afgeweken, zou de
regering dat moeten motiveren,
op die manier heeft men althans
een houvast; ook weerlegde mr.
Teulings de valse voorstellling,
dat de staat zich de laatste jaren
ongemerkt met 7,5 milliard heeft
verrijkt, een voorstelling; die nog
onlangs door een bekende, maar
niet-deskundige radio-spreker is
overgenomen. Het gaat hier
slechts om een vermindering van
schuld, en dan nog op volkomen
verantwoorde wijze. De baten van
de heffing ineens en de achter
stallige belastingen uit de bezet
tingstijd zijn altijd bestemd ge
weest om de staatsschuld te ver
lagen. De 1,2 milliard die bestemd
zijn voor de oorlogsschadevergoe
ding, worden ook ten onrechte
als aanwas van bezit aangemerkt.
(Advertentie)
Meestal veldmat Uw S
i het minst wat agmiddel
1 HetDnaieNUlve?win? al U*
BlCAy? -waien(b.v ntaagpiin-
MAAG-CACHET*
JsmaaJciooó',!
Isnel, zekerE
ISederland herkrijge
vroeger aandeel
AMSTERDAM, 17 Febr. De
goederenmarkten hebben in 1953
in het teken gestaan van een te
rugkeer naar normaler verhou
dingen, zegt het jaarverslag van
de Amsterdamse Goederenbank.
De Londense markten zijn niet
meer onderhevig aan overheids
ingrijpen en vertonen thans een
internationaal verantwoord prijs
peil. Dringend gewenst wordt het
geacht, dat ook Nederland zijn
vroegere aandeel in de vrije we
reldhandel herkrijgt. Nu de de-
viezenpositie dit toelaat, is het
van groot belang dat de termijn-
markten in die producten, welke
hier vroeger werden verhandeld,
BelgiëNederland en
de stemplicht
Duizenden Belgische voet
bal-enthousiasten zullen
tenzij ze vroeg opstaan
op 4 April a.s., wanneer in
het Deurne-stadion te Ant
werpen de landenwedstrijd
BelgiëNederland gespeeld
wordt, voor een dilemma
komen te staan. Op dezelfde
dag worden in België name
lijk de parlementsverkiezin
gen gehouden en omdat ook
onze Zuiderburen de stem
plicht kennen, moet iedere
stemgerechtigde, die zich op
4 April aan de verkiezingen
onttrekt, met gerechtelijke
vervolging rekening houden.
Het Belgische senaatslid De
Boey tevens burgemees
ter van de gemeente Deur-
ne heeft de Belgische
voetbalbond en het minis
terie van Binnenlandse
Zaken op deze wat hij
noemt ..onaangename samen
loop van omstandigheden"
reeds gewezen. De betrok
ken partijen hebben tot nu
toe echter nog niet te ken
nen gegeven van datum te
willen veranderen
UTRECHT, 17 Febr. De Ko
ninklijke Nederlandse Federatie
van Landelijke Rij verenigingen
telde aan het begin van dit jaar
220 verenigingen met ir totaal
3673 leden. Deze aantallen bete
kenen een geringe vermindering
in vergelijking met 1 Januari '53,
toen de federatie 230 verenigin
gen telde met 3673 leden.
Dit werd medegedeeld tijdens
de algemene ledenvergadering
van de federatie, die Woensdag
te Utrecht werd gehouden.
In zijn openingswoord tot deze
vergadering gewaagde de voor
zitter van de federatie, de heer
P. K. Kistemaker, van de ver
heugende belangstellinjg voor het
paard en de betekenis van dit
dier voor de nationale economie.
Want, zo stelde de heer Kiste
maker vast, de goede resultaten
van de Nederlandse boerenbe
drijven, met hun eigen typische
aard en omvang, zijn mede te
danken aan het feit, d,at ook het
paard zijn aandeel heeft in de
kostenverlaging, die men heeft
kunnen bereiken. Maar naast de
economische betekenis van het
paard is er toch ook de vreugde
in het bezit van het paard, die
mede de vreugde uitmaakt van
de eigen plattelands-cultuur.
De landelijke rij verenigingen
ondervinden een goede belangstel
ling en in de diverse verenigin
gen heerst een uitstekende geest.
De heer Kistemaker deelde
voorts mede, dat in de toekomst
meer aandacht zal worden be
steed aan de jonge leden en as
pirant-leden. Het ligt in de be
doeling in het komende jaar gro
te tochten te paard te organise
ren door natuurschoon-gebieden
van ons vaderland, waaraan door
een ieder kan worden deelge
nomen.
Tjjdens deze algemene jaar
vergadering, welke o.m. werd
bijgewoond door de afgevaardig
den van de Zuidelijke Bond van
Landelijke Rij verenigingen, wer
den na de behandeling van de
huishoudelijke stukken, de di
ploma's federatie-instructeur en
de federatie-ruiterster uitgereikt.
Na de middagpauze werd nog
de film „Olympische Spelen 1952"
vertoond.
DE BILT, 18 Febr. Het K.N.
M.I. deelt mede: Ook vanmorgen
bevond Nederland zich nog in de
koude lucht die sinds Maandag uit
het Oosten is komen aanstromen.
Doordat een langzaam uit het
Westen naderend front echter
veel bewolking veroorzaakte, was
het iets minder koud dan voor
gaande dagen. Op de meeste
plaatsen vroor het slechts een
graad. Alleen in Groningen werd
de koude luchtlaag nog iets dik
ker met als gevolg, vanochtend
om acht uur drie graden vorst.
In het uit het Westen komende
front, dat vanochtend onze kust
tot op ongeveer 100 km was ge
naderd, ontstond gistermiddag
een storing, die naar het Noord
oosten trok en vanochtend in het
Zuidwesten van Engeland al 10
tot 15 mm regen had veroorzaakt.
Deze storing zet nu een aanval in
op de vorst in het kustgebied van
West-Europa. Hoewel de aanval
slechts uiterst langzaam van het
Zuidwesten uit vordert, ziet het
er toch naar uit, dat hij in het
grootste deel van Nederland mor
gen de temperatuur (boven het
vriespunt zal brengen.
HUISMAN STEVIG
AAN DE LEIDING
in candidatentournooi
ivereldkam pioenschap
Te Dordrecht wérd het candi-
daten-tournooi voor het wereld
kampioenschap dammen voortge
zet met het spelen van de partijen
uit de vierde ronde.
De Fransman Verse (wit) ver
loor van de Zwitser Guignard in
44 zetten. De partij tussen de Ita
liaan Fanelli (wit) en de Belg
Demesmaecker eindigde na de 68e
zet van wit in remise.
De stand luidt:
1. Huisman (Ned.) 5 pnt. uit 3
partijen; 2/3. Demesmaecker (Bel
gië) en Fanelli (Italië) beiden 3
pnt. uit 3 prt.; 4. Guignard (Zwit
serland) 3 pnt. uit 4 prt.; 5. Verse
(Frankrijk) 2 pnt. uit 3 prt.
Amsterdam leent ruim
f 27 millioen
AMSTERDAM, 17 Febr. Zon
der hoofdelijke stemming heeft de
raad der gemeente Amsterdam
vanmiddag in zijn vergadering de
voordracht aangenomen tot het
aangaan van een twintigtal geld
leningen op onderhandse schuld
bekentenis tot een totaal bedrag
van f27.050.000.
Koningin-Moeder
Elizabeth van Engeland
naar de V.S.
LONDEN, 17 Febr. Koningin-
moeder Elizabeth van Engeland
zal de a.s. herfst een bezoek bren
gen aan de V.S. als gast van pre
sident Eisenhower.
Dit werd vandaag door een
woordvoerder van het Bucking
ham Palace meegedeeld.
„De zaak is vrijwel geheel ge
regeld en binnenkort kan een
officiële mededeling over de reis
van Hare Majesteit worden ver
wacht", aldus de woordvoerder.
SCHIP KLEM
IN BELGISCH KANAAL
BRUGGE, 17 Febr. Het ver
keer te water en per rail naar en
van Brugge is geblokkeerd, door
dat het Franse tankschip Vendee
beklemd zit tussen de pijlers van
de spoorbrug, welke Brugge met
Zeebrugge en Knokke verbindt.
De Vendee was op weg naar
Brugge om gesloopt te worden.
Correspondent van de
N.K.S.
De heer C. J. Onderwater, Ko
ningsweg 26 te Breezand, is be
noemd tot correspondent van de
N.K.S. Ned. Kath. Sportcen-
trale van Noordelijk Noord
Holland.
De secretarissen van alle R.K.
Sportverenigingen wordt ver
zocht, deze naam te noteren en
clubbladen en verenigingsnieuws
aan bovengenoemd adres door te
zenden.
DE RIJF. Gistermiddag te
ongeveer vijf uur ontdekte de
heer Hoek het 3>/s jarig zoontje
van de familie Brinkhof in een
wak bij de sluis. Na hulp te heb
ben gehaald bracht men het kind
op het droge, waar de onmiddel
lijk ontboden arts, dokter J. C. D.
van Maarten, nog geruime tijd
heeft gepoogd de levensgeesten op
te wekken. Helaas mocht dit niet
gelukken. In verband met dit
ongeval wijzen wij ouders en
opvoeders op het zeer grote ge
vaar, dat ontstaan is door de
langzaam ingetreden dooi. Vooral
nu de vorst weer is teruggekeerd
moet aan de kinderen ten stel
ligste worden ontraden zich op
het ijs te begeven.
H.H. WAARD Hoewel voor
zitter De Wijs in zijn openings
woord de zeer grote oogst rele
veerde die deze herfst heeft ge
bracht aan bewaarproducten als
mede de stijgende hoop in de
harten van de tuinders na zulk
een felle winterperiode, baart
momenteel de toestand toch veel
zorg, door het geheel uitblijven
van enige export, waardoor de
prijzen veel té laag blijven,
Spr. beveelt nogmaals ten
zeerste aan zoveel mogelijk aan
teeltspreiding te doen. Het borg-
steliingsfonds, alsmede het Waar
borginstituut welke hopelijk door
goedkeuring der Prov. Staten op
9 Maart een feit zullen worden,
kunnen ons (hierbij de helpende
hand bieden. De vergadering
vond het zeer te betreuren dat
dit Waarbonginstituut vooralsnog
voor slechts enkele gebieden is
bedoeld. Moge dan de omgeving
Langedijfc er gebruik van kun
nen maken; de gemeenten N.
Niedorp, Obdam en Oudorp val
len er buiten. En wonen er in
de andere gebieden van West-
Friesland dan geen tuinders die
met de gemakkelijke credietver-
lening hun bedrijven wat meer
rendabel kunnen maken? Deze
tuinders hiervan uitsluiten vond
men zeer onrechtvaardig. Deze
mening werd door het ter ver
gadering aanwezig zijnde Tweede
Kamerlid de heer Jac. Groen
volkomen gedeeld. Volgens de
heer Groen doet de K.V.P.-fractie
al het mogelijke om Ged Staten
van mening te doen veranderen
en de gehele provincie hiervan te
laten profiteren. Voor de tuinders
in het Geestmerambacht doet
zich dan nog altijd geilden de
zeer oneconomische ligging van
hun bedrijven, dikwijls verafge
legen en zeer moeilijk te berei
ken. Dit wacht op de verkave
ling; pas dan wordt voor hen ook
de teeltverandering gemakkelij
ker.
Wat betreft de directe steun
verlening aan de noodlijdende
gebieden vindt men de regerings-
instanties bereidwillig. Zij wil
len dit meer zien als sociale
steun PER BEDRIJF, maar
de tuinders vrezen hiervan grote
moeilijkheden. Voordat er com
missies ziin opgericht, die moe
ten uitmaken welke bedrijven
hiervoor in aanmerking komen,
waarna pas tot uitkering kan
worden overgegaan, ligt de in
nood verkerende tuinder al lang
op z'n oor. Men wil van tuinders
zijde steun op het geveilde PRO
DUCT. Dit is zeer gemakkelijk
uit te voeren, terwijl men er di-
reot mee kan beginnen. Daar de
gehele vergadering deze mening
bleek toegedaan, werd dit stand
punt terstond per telegram aan de
Stichting voor de Landbouw ter
kennis gebraoht.
Bij de bestuursverkiezing wer
den de heren Blokdijk, Tuitjen-
horn; Oudejans, De Rijp en v.
Langen. H.H. Waard met alge
mene stemmen herkozen.
Het jaar- en financieel verslag
van seer-penn. A. Tesselaar wer
den goedegekeurd, dit laatste bij
monde van de heer K. Bekker gen hechtenis.
namens de rekeningcommissie..
De rekening sluit met een batig
saldo van f 170,50.
Mededeling werd gedaan dat
de kring 1318 leden telt en de
grootste van het Bisdom is. Acti
viteit van de afdelingen blijft
ecihter gewenst. Voor ledenactie
zijn mooie folders beschikbaar. In
deze kring zal een vakgroep
bollenkiwekers worden opgericht.
De oprichtingsvergadering van
deze K.O.V.B. kan spoedig wor
den tegemoetgezien. De algemeen
secretaris van de L.T.B.mr. G.
Vermeulen, schetste vervolgens,
nu wij staan aan de vooravond
van de P.B.O., hoe deze er in
grote trekken uit zal zien.
Vele maatregelen kunnen voor.
taan door de Ibedrijfsgenoten zelf
worden genomen, terwijl de over
heidsbemoeiingen zoveel mogelijk
zuiden worden teruggedrongen.
Door de vergadering werd wel
enige politieke wrijving gevreesd,
zelfs in eigen boezem, doch met
de goede wil aan beide kanten
en in onderling beraad, aldus mr.
Vermeulen, zullen de partijen
zeker tot elkaar komen. Tot
wiens taak het in de toekomst
behoort de minimaimprijsregeling
te bepalen, zal door de aanwezi
gen goed in de gaten worden
gehouden. Wat betreft de con
tributieregeling van de P.B.O.
wordt gedacht aan een areaal
heffing. Tuinders die reeds lid
zyn van een sianasorgamsatie,
mogen een gedeelte van ue con-
triDUtie uuervan artreKiKen.
Het uitgeioraonte rapport van
de commissie van teertspreiding
uit ue -Kring, inzake ae Kosten-
berenening voor met treiKken van
wrUol. werd aoor de meer Over
toom maaer loegemcim. Hierin
zijn alle manieren vau treKKen
berekend, zowel op de Kouae
grona, ais pratgias, warenhuis, in
sonuur, ai of niet verwarmd. Hen
mooi suik werir, <iat voor ane
leden ter inzage ligt.
in de ronuvraog werd op voor
stel van ue aiueimg ue rujp
aangenomen een scnrijv-en ie
ricmaen aan de N.ü.iv. urn het
Qooasproeien van aaraappeien te
doen gehj«stenen mei net vroeg
rooien.
ue afdeling 't Veld stelde voor
de fonasnexrmg per xuu Kg te
vervangen aoor een areaamer-
Iinig. ruinders die deze nerrmg
tiaonten te outauiKen aoor nun
prixwiüten puiten ae veiling om
te vergapen, oetaien aan ook
mee. ue ver'gaaermg iwijfeiüe
aan ae uitvoei'paarneid nier van.
uaar men net evenwel eeu oe-
iaugrJJKe zaaK vonu en ae tegen-
wouraage toestana uok niet leuers
bewouaering meert, zaï ae oe-
staanae commissie au viaagstuK
oestuaeren. v er volgens sanaarue
ae vergadering zien geneer aurter
ue voorzitter, zoals uy net in te
stellen w eerstanosfonos voor ae
tuinoouw ziet.
Geen vergunning
BEEMHTER D. O. le Beem-
ster, oefent een brood- en oan-
KetDak'Kersoearijf urt zonder daar
voor een vergunning te hebhen.
Hij werd daarvoor door de Econo
misch Politierechter te Alkmaar
veroordeeld tot f 35.of vijf da-
(Van onze verslaggever)
Samenwerking met andersden
kenden op cultureel terrein in
de zin zoals zij thans een aantal
lieden in het Noordhollandse voor
ogen zweeft en dus niet beperkt
tot incidentele gevallen van klei
nere omvang is daarom zo'n ha
chelijke onderneming, omdat het
misschien nergens zo moeilijk
schijnt ais juist op dit terrein,
te komen tot klaarheid omtrent
uitgangspunt en doel.
„Cultureel" is immers een
even plezierig als gevaarlijk vaag
begrip voor velen en op weg
naar iets „cultureels" voelt de
doorsnee-iburger zich altijd eni
germate zo in het vage weg
plechtig gestemd, als ging het om
n cultus
Cultuur is een woord waar
iedereen mee schermt en dat ge
makkelijk kan verleiden tot de
neiging, het te definiëren al naar
gelang de behoefte, totdat de pas
klare omschrijving is gevonden
voor het betoog dat men houdt.
Dat dit een uiterst wankele basis
is voor 'n samenwerking waaraan
men zich uiteindelijk zelfs dwin
gende bevoegdheden denkt toege
dacht, behoeft nauwelijks betoog.
Laat ons eens zien wat prof.
de Vries Reilingh. de man die in
Noord-Holland het onderzoek
gaat leiden naar de betekenis
en de ontwikkelingsmogelijkhe
den van het regionale leven,
eigenlijk onder „cultuur" ver
staat. Zijn definitie op de Cul
turele Dag in Bergen luidde:
Cultuur is (het geheel van) de
geestelijke goederen van duur
zame waarde. Vooral op die
duurzaamheid legde hy de na
druk. „Cultuur", zo zeide hij,
„ontstaat pas wanneer een gees
telijke schepping weerklank vindt
in een kleinere of grotere ge
meenschap. Zonder gemeenschap
is geen cultuur denkbaar. De ge
meenschap is voor de cultuur de
onontbeerlijke voedingsbodem".
'n Dergelijke omschrijving past
natuurlijk uitstekend in 'n betoog
dat uiteindelijk terecht komt bij
sterk door de overheid te beïn
vloeden maatregelen om „de"
cultuur in de gewenste richting
te leiden (b.v. door 'n subsidie
politiek die poogt af te remmen
wat de overheid niet wenst en
zal stimuleren wat haar goed
dunkt). In feite echter is cultuur
naar de definitie van professor
Assellbergs het samenvattend
woord voor het resultaat van alle
veroveringen van de menselijke
rede op de omringende natuur,
en, als men de definitie beperkt
tot het geestesleven, al sedert de
dagen van de wijsgeer Bruno van
Veriulam de gebruikelijke term
voor alle werkzaamheid van het
geordend verstand in zijn strijd
met de ongeordende stof.
Deze tweede definitie is niet
alleen veel ruimer: zij verlegt
ook duidelijk het accent naar de
plaats waar het behoort te lig
gen: bij het individu. Het is bij
de mens dat de cultuur begint;
zijn verovering vinde weerklank
of niet. Wie over cultuur denkt,
moet eerst over de mens denken,
en hoe zou men er dan de le
vensbeschouwing buiten kunnen
laten?
Toch is het precies dat, wat
prof. de Vries Reilingh bij zijn
onderzoek naar de wenselijkhe
den op cultureel terrein voorne
mens is te doen, omdat hij ge
looft dat het ook mogelijk is op
„objectief-wetenschappelijke"
wijze vast te stellen wat cultu
reel waardevol is en wat waarde-
loios moet heten. Dit nu lijkt ons
een enorme misvatting van de
betekenis van cultuur, die immers
met menisen in hun totaliteit te
maken heeft en niet alleen maar
met een aantal van hun cultu
rele uitingen en bezigheden.
Het onderzoek van prof. de
Vries Reilingh zal dan ook be
zwaarlijk kunnen afdalen, tot het
wezen van de zaak en als het
poogt dat wel te doen, onver
mijdelijk door de levensbeschou
welijke visie des professors wor
den beïnvloed. Dat is ook niet zo
erg. ais men daar niet bij een
„objectief-wetenschappelijke" vi
sie blijft zweren en als de over
heid maar niet gaat denken, dat
er geen ander advies mogelijk of
gewenst is.
Met andere woorden: het wordt
tijd dat men in Noord-Holland's
levensbeschouwelijke kringen
overtuigd raakt van de urgente
noodzaak, ook zelf te komen tot
wetenschappelijke bestudering
van de problemen die zich hier
aandienen. En het is in dit ver
band met name gewenst, dat er
schot komt in de uitvoering van
Uitslagen Bonds-
competitie schaken
Caissa II-Wieringerwerf I:
Van Wees-Knibbe Sr.
Haring-De Graaf
Andreae-Wilsmeer
Molenaar-De Bruine
Hartog-Spunder
Moeyes-Vos
Bergsma-Koopman
Luif-Hoek
Blokker-Stevens
Peeman-Knibbe Jr
6—4
Caissa III-Wieringerwerf II:
V. d. Vel de-Groen
De Boer-Heinen
Hiemstra-Gesselink
Heideman-Geusebroek
Dudink-Smid
Langereis-Willigen
Cromjongh-Brouwer
Schiere
plannen als die welke bij het
K.S.K.I. op stapel staan en even
zeer dat de standsorganisaties er
zich eens op bezinnen.
Want natuurlijk z ij n er pro
blemen op cultureel terrein, en
de regionale cultuur wórdt be
dreigd. De indei'der in Bergen
heeft de verschijnselen nog eens
opgesomd. Er is een nivellering
aan de gang, zoals die blijkt uit
het afslijten van het dialect en
het uitwissen van andere karak
teristieken. De grotere centra
oefenen zuigkracht uit, dank zij
■de verbetering van het verkeer
en de grotere mogelijkheden die
zij bieden (of althans schijnen te
bieden, tekenen wij hierbij aan.
Want het is natuurlijk niet waar,
dat b.v. Amsterdam er in cultu
reel opzicht beter voor zou staan
dan het platteland, alleen maar
omdat er meer toneel wordt ge
speeld en meer concerten worden
gegeven). De migratie is sterk
toegenomen door de opkomst van
nieuwe industriecentra etc.: de
beslotenheid van de oude regio
nale gemeenschappen is steeds
sneller aan het verdwijnen. Er is
ook 'n proces van geestelijke
drainage aan de gang: de beste
krachten worden naar de grotere
centra weggezogen, o.a. tenge
volge van de gemeente-classifi
catie.
Dat prof. de Vries Reilingh ook
als 'n bedreiging van de regio
nale cultuur beschouwde dat de
geestelijke scheidslijnen zich in
ons volk steeds scherper (zou
den) doen gevoelen, zal de lezer
van onze beschouwingen wel niet
meer verbazen, hoe verbazing
wekkend een dergelijke visie ook
is. Want men mag zich afvragen
hoe prof. de Vries Reilingh een
heel wat ernstiger nivellering dan
die van de taal zou willen tot
staan brengen als eenmaal de
band tussen cultuur en levens
beschouwing radicaal zou zijn
doorgesneden.
Het onderzoek van professor de
Vries Reilingh, dat ten doel heeft
de grondslagen voor 'n „verant
woord" cultuurbeleid te leggen,
zal worden gehouden in een zes
tal Noordhollandse gemeenten,
waar de situatie i.vim. de aan de
orde zijnde problemen om de een
of andere reden als typerend kan
worden beschouwd. Het betreft
hier in hoofdzaak kleinere ge
meenten ons is verzocht geen
namen te noemen, die trouwens
ook nog niet allemaal vaststaan
waar de zuigkracht van de
grotere centra zich doet gevoe
len. Men wil onderzoeken in hoe
verre de traditionele karakteris
tieken er bezig zijn te verdwijnen
of zijn aangevreten, inventarise
ren wat ter plaatse op cultureel
terrein nu werkelijk gebeurt, be
kijken welke activiteiten er zijn
verzwakt en „dus" niet meer in
'n behoefte voorzien en omge
keerd. Het rapport zal vervolgens
de wenselijkheden formuleren en
onderzoeken welke voorwaarden
en mogelijkheden daarvoor ter
plaatse aanwezig zijn.
En dan. overheid, maar aan 't
subsidiëren, stimuleren, coördi
neren, overkoepelen? Regionale
raden gebruiken om de plaatse
lijk „vastgelopen" verhoudingen
te doorbreken, zoals professor de
Vries Reilingh dat wenste en af
gaan rekenen met de culturele en
levensbeschouwelijke „blokvor
ming"?
Het is voor de goede verstaan
der wel genoeg, dunkt ons. Het
is tijd, nu meteen, in onze kring
de ogen goed uit te wrijven, op
dat wij op cultureel gebied niet
slapende worden overmand door
de profeten van de doorbraak,
die op politiek gebied al eerder
is beproefd.
BERGEN In ons blad van 5 Februari jl. hebben wij
uitvoerig melding gemaakt van een plan ter exploitatie
van de tramdienst Alkmaar-Bergen aan Zee, het zgn.
plan-Otto. Dit plan voorzag in een tramverbinding ge
durende liet gehele jaar. Bergen beschikt echter nog
over een tweede tramplan, het zgn. plan-Burgersdijk. Dit
voorziet in een tramverbinding Bergen-Bergen aan Zee,
van 15 Juni tot 1 September. Volgens dit plan zal deze
dienst worden onderhouden door één enkel dieselrijtuig,
dat 50 zitplaatsen biedt, naast ongeveer 200 staan
plaatsen.
De dienist vanigt om zeven uur
's mongens aan en eindigt om elf
uur 's avonds. Het ene rijtuig be
staat aan de Zuidzijde uit een
'geheel dichte glaswand; aan de
andere kant is het gedeeltelijk
open en met hekken afgesloten.
Het zal behalve badgasten, ook
strandwaigentjes kunnen vervoe
ren Op de minder drdkke dagen
zalhet gemiddeld 25 ritten vice
versa maken, gedurende de och
tend- en avonduren 1 rit en ver
der 2 ritten per uur. De dienst
kan naar behoeven worden uitge
breid tot 2 ritten per uur over
■heel de dag en tol 3 ritten ge
durende de spitsuren. De rijtijd
wordt geschat op 9 minuten per
enkelvoudige rit. De haltes Spar-
relaan en Fransman zullen waar
schijnlijk, geheel of gedeeltelijk
moeten vervallen. Alle wissels
kunnen worden verwijderd daar
er slechts een rijtuig in de baan
is. Slechts een ihalfwissel zal moe
ten worden gehandhaafd, toegang
gevend tot een in Bergen aan Zee
te 'bouwen remise. Ter besparing
van kosten is geen reserverijtuig
aanwezig, zodat de dienst met
gutobussen zal moeten worden
uitgevoerd als het rijtuig onver
hoopt mocht uitvallen. De daar
uit eventueel voortvloeiende on
kosten wil men door een verzeke
ring dekken.
Aan personeel heeft men nodig
5 man gedurende twaalf weken
(chauffeur, wegipersoneel, hulp-
Chauffeur) en vyf man vrouwe
lijk personeel (conductrices halte-
diensten) gedurende 10 weken. De
kosten hiervoor raamt men op
f 7400.—.
'De 'investeringen worden als
volgt geschat. Kosten tramrijtuig
f 84.000,kosten remise f 9000,-,
kosten wijziging baan en empla
cement f 21.000,onvoorzien
f 16.000,De kosten voor over
name van de trambaan zijn als
pro memorie-post geboekt.
Zij zijn afhankelyk van de me
dewerking der N.S., wier vroe
ger gedane toezegging, dat de
sporen tegen schrootwaarde zul
len worden overgedragen, inmid
dels is teruggenomen. Men rekent
er op dat de ondergrond van de
trambaan, door de eigenaresse,
evenals dat thans geschiedt aan
de N.S., gratis zal worden afge
staan voor gebruik.
De jaarlijkse kosten worden ge
schat op f 12.000,vermeerderd
met afschrijvingen en reserves
komt men tot f 33.000,
Men rekent op ongeveer 160.000
reizigers. Wanneer men het ge
middelde tarief stelt op 21 cent,
dan 'bedragen 'de inkomsten uit
het personenvervoer ongeveer
f 33.600,De opbrengst van het
bagaigevervoer raamt men op
f 400,zodat de totale opbrengst
geschat kan worden op f 34.000,-.
Ter verwerkelijking van dat
plan stelt men zich voor de op
richting ran een N.V. die de
tramweg zal exploiteren, waarin
de gemeente of de gemeente en
de N.H.A.D.O.. samen, tot een
maximum van f 200.000,in aan
delen of in schuldbrieven zullen
deelnemen, en het aangaan van
de overeenkomsten die hierioe no
dig zijn.
Men wil komen tot een zo
spoedig mogelijke exploitatie van
deze tramdienst, als het even kan
reeds in het seizoen 1954. Daartoe
heeft men de medewerking nodig
van Rijk en N.S. Men moet over
schrijving verkrijgen van de ge
bruiksrechten van de ondergrond
van de tramhaan, men moet de
tramsporen overnemen en men
■moet de zekerheid verkrijgen, dat
bij de voortzetting van de tram
exploitatie in deze geest, de be
paling die aan de N.H.A.D.O. de
exploitatie van dit baanvak ver
biedt, ongewijizigd van kracht
blijft.
Voor de exploitatie van de
tramlijn, die geheel binnen de
gemeente Bergen ligt, is geen
Rijksconcessie nodig en de uit
voering ervan is alleen gebonden
aan de door de gemeente te stel
len eisen.
Bello, eens feestelijk ingehaald, nu ten dode opgeschreven....
