Regering te Den Haag is
„pijnlijk getroffen
SMID JE VERHOLEN en de Body Builder
RADIO I
50 jaar Agio-sigaren
Waarom is Indonesië
steeds armer geworden
De journalist zal
dwalingen on
Financiën en Economie
door Indonesisch verbod tot
zingen van het Wilhelmus
2), Wille Mei"
NEDERLANDSE NOTA TE DJAKARTA
59
I
Uprogramma
SclMM'psfoerichten
Sutan Sjahrir geeft antwoord
Hoe zij zich ook verschuilen
FEUILLETON
Naar de gelijknamige
Warner Bros Lilm
Pagina 2
DoniJerdag 6 Mei 1954
's-GRAVENHAGE, 5 Mei. Het ministerie van Buitenlandse Zaken
deelt mede, dat „de Hoge Commissaris te Djakarta hedenmiddag in
opdracht van de Nederlandse regering bij het Indonesische ministerie
van Buitenlandse Zaken een nota heeft ingediend, waarin de Neder
landse regering er blijk van geeft, zeer pijnlijk te zijn getroffen door
het door de Indonesische autoriteiten aan de Nederlandse gemeen
schap te Bogor opgelegde verbod tot het zingen van het Wilhelmus
op Koninginnedag.
Dit verbod is immers in strijd
met de internationale gebruiken
en bovendien in strijd met de
voorschriften, welke de Indonesi
sche regering ter zake ter kennis
van de Nederlandse heeft ge
bracht. De discriminatie, welke
uit de genomen maatregel blijkt,
wordt ui de nota niet aanvaard
baar genoemd. Van ongewenste
reacties bij de Indonesische be
volking, waarvan officiële krin
gen in Djakarta blijkens een pers
bericht spreken, is nimmer iets
gebleken- In de nota verzoekt de
Nederlandse regering dan ook op
heffing van de thans nog gelden
de belemmeringen ter zake".
Indonesische verklaring-
De Indonesische minister van
binnenlandse zaken, prof. Hazai-
rin, heeft in een onderhoud met
P.I. Aneta naar aanleiding van
bet verbod tot het zingen van het
„Wilhelmus" in Bogor, verklaard,
dat de dienst voor regeling van
aangelegenheden van buiten
landse ingezetenen op 26 Mei van
het vorig jaar een instructie heeft
Uitgevaardigd, die bedoeld was
gis richtlijn voor de Daerahhoof-
den. Die instructie werd uitge
vaardigd in verband met het zin
gen van het „Wilhelmus" tijdens
de dodenherdenking op 4 Mei dat
jaar op de erevelden. In de in
structie wordt o.a. overwogen, dat
het „Wilhelmus" slechts gezongen
mag worden op nationale feest
dagen en op officiële plaatsen, zo
als in de woningen van de Hoge
Commissaris en de commissaris
sen. Prof. Hazairin legde er de
nadruk °R, dat de instructie
slechts betrekking heeft op de
dodenherdenking en niet bedoeld
is als algemene maatregel ten
aanzien van het „Wilhelmus" als
volkslied. Voorts zei hij, dat de
uitvaardiging van de instructie is
geschied zonder medeweten van
de minister van Binnenlandse Za
ken, of van de secretaris-generaal,
„hetgeen zeer wordt betreurd".
De door de dienst buitenlandse
ingezetenen uitgevaardigde rege-
,'Adverfentie)
Tegen PERIODIEKE PIJNEN:
Onthulling van Jan-van-
Hoofmonument
waarschijnlijk in Sept.
NIJMEGEN, 6 Mei Het mo-
numienit voor Jan van Hoof, de
Nijmeegse jongeman die tijdens
4e oorlogshandelingen in ons
land de Waalbrug redde, zal
waarsdh-ijinlijlk op 17 Sept. wor
den onthuld. De voorzitter van
de Jan van Hoofsitiohtinig, de
heer F. J. de Fraiture, deelde
gisteren' op een persconferentie
mee, dat het monument zal wor
den 'geplaatst aan de Zuidertoe
gang |ot de Waalbrug in Nijme
gen, op het ihoige talud waar nu
heit 'bevrijditngszuiitje staat, waar-
ip het bevrijdingsvuur brandt.
VRIJDAG 7 MEI 1854.
HILVERSUM I (402 m.) KRO
7.00 Nièinvs. 7-10 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kal. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Gram. 9.00 Vioor de huis
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Gram.
6.45 Schoolradio. 10.00 Gram. 10.30
Lichte muziek. 11.00 Voor de zieken.
11.40 Klein koor. 12.00 Angelus. 12.03
Lunchconcert. 12.30 Land- en tuin
bouw meded. 12.33 Gram. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieutvs e11 Katholiek
nieuws. J3.20 Gram. 13.45 Voor de
vrouw. 14-00 Gram. 14.30 „Hier Vrij
Europa". 15.00 Schoolradio. 15.30 So
praan on clayepimbel. 16.00 Vqor de
zieken. 17.00 Voor de kinderen. 17.15
Kinderkoor. 17.40 Instr. ens. 18.00
„Wetenschap en leven", caus. 18.10
Lichte njdziek 18-40 Vragenbeantw.
18.52 Act. 19.00 Nieuws. 10.10 Rege
ringsuitzending: Verklaring' en toe
lichting. 10.30 Vprz. pro.gr. v. d. rpil.
20.25 De gewone man. 10.30 Pol. forum.
21.00 Amus. muziek. 21.30 „Niet-
gelukkige huwelijken", eaus. 21.50
Radio Philharmoniseh orkest. 22.45
„Rerk en meps", eaus. 23.00 Nieuws.
23.1524.Q0 Gram.
HILVERSUM II (298 m.). VARA
7.00 Niéuws. 7.10 Gram. 7.15 Gymn.
7.30 Gram. 8.Ó0 Nieuws. 8 18 Gram.
8-45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymn.
9.10 Gram. 9.40 Schoolradio. VPRO:
10.00 „Thuis", caus. 10.05 Morgenwij
ding. VARA: 1Q.20 Voor de kleuters.
10.40 Fluit, cello en piano. 11.05 Radio-
feuilleton. 11.25 Org'el en zang. AVRO
12.00 Lichte muziek. 12.30 Meded. of
gram. 13.20 Dansmuziek. 14.00 Kook-
praatje. 14.20 Noorse volksliedjes. 14.50
Voordracht met muziek. 15.10 Blok
fluit en claveciiribel. 15.30 Amus.muz.
VARA: 16.00 Gram. 16.30 Muz. caus.
I7.i0 Voor de kinderen. 17 40 Orgel
spel. 18.00 Nieuws. 18.15 Verz.progr.
18.45 „De Haverkist", hoorspel. 19.00
Voor de kinderen. 19.10 Nieuws van
de Conferentie te Genèye. 19.15 Meis
jeskoor. VpRO: 19.30 „Op huisbezoek'1.
19.45 Berichten. 20.00 Nieuws. 20.05
Boeken. 20.15 „Het zingende hart".
20.30 „De Verenigde Naties", caus.
2Q.40 „De Omroep in het buitenland",
caus. VARA: 21.00 Voor de jeugd.
21.35 Lichte muziek. 22.00 Buitenl.
overzicht. 22.15 Strijkork. VPRO: 22.40
„Vandaag." caus. 22.45 Avondwijding.
VARA: 23.00 Nieuws. 23.15 Spc. nws-
in. Esperanto. 23.3024.00 Gram.
Televisieprogramma
VrDdag 7 Mei 1934 V.P.H.O.: 20.15
Weerbei-. 20.18 „Candida", toneelstuk
van Bernard Shaw.
ling is sterk afhankelijk van
plaats en tijd en kan niet warden
gegeneraliseerd, aldus de minis
ter, -die hieraan toevoegde, dat hij
de geest van de regeling 'kon be
seffen. Hij zeide ervan overtuigd
te zijn, dat het zingen van het
„Wilhelmus" op bepaalde plaatsen
moeilijkheden kan veroorzaken
in verband met de mentaliteit
van het volk. dat nog met de
geest van de revolutie is bezield.
Met het oog hierop erj om onge
wenste gebeurtenissen van de
zijde van het volk te vermijden,
dat nog sterk door sentimenten
wordt beheerst, waar het het
„Wilhelmus" betreft, meende Ha
zairin, dat het tactisch ware, dat
aan het ten gehore brengen van
het „Wilhelmus" geen volledige
vrijheid wordt gegeven en dat
deze kwestie eerst met het plaat
selijke bestuur wordt opgenomen.
„Betreffende het ?ipgen vgn
volksliederen in het algemeen,
kan ik mijn mening niet zeggen,
aangezien dit een kwestie is, wel
ke tot de competentie van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken behoort", aldus Hazairin. Hij
besloot met te zeggen, dat hij nog
niet op da hoogte is van de over
wegingen van de residept van
Bogor, die hebben geleid tot het
verbieden van het zingen van het
„Wilhelmus". Minister Hazairin
zal echter het Daerah-bestuur al
daar verzoekep uitleg hierover
te geven.
De AGIO-Sigarenfabrieken van
de firma A. Wintermans en Zo
nen te Dpizel (N.B.) bestaan aan
staande Zaterdag 8 Mei een halve
eeuw. Van een klein bedrijfje is
de onderneming in deze vijftig
jaar gegroeid tot een moderne
sigarenfabriek, waar niet minder
dan 450 mannen en vrouwen hun
brood verdienen, waardoor de
AGIO-Sigarenfabrieken van enor
me betekenis zijn geworden voor
het Zuiden van ons land, in het
bijzonder voor het Kempenland.
De sigarenindustrie is een van
de oudste takken van nijverheid
in ons land. Begon deze industrie
•in Amsterdam, thans is d-e situatie
zo, dat de fabrieken in het Zui
den van ons land zeventig pro
cent van de totale sigarenproduc-
tie leveren, terwijl de overige
dertig procent afkomstig zijn van
fabrieken uit West-, Midden- en
Oost-Nederland.
De familie Wintermans, in Mei
1904 begonnen met de oprichting
Passagiersschepen
Aldabi 4 Rio de Janeiro/Santos,
Alhena 5 Hamburg, Bloemfontein
4 300 m. N. pakar/Bas Palmas,
Boschfontein p 5 Guardafui/Mom-
basa, Groote Beer 7 Southampton
verw., Jagersfontein 4 A'dam, Jo-
han van Oldenbarnevelt 5 80 m.
ZW Kp Howe/Sydney, Maasdam
4 200 m. W Kp Clear/New York,
Oranjefontein 5 Durban, Oranje
stad 4 Aruba/Puerto Limon, Rijn
dam 4 ^00 m- QiZ Kp Race/
Cobh, Waterman 4 590 m. NtO
St. Helena/Walvisbaai, Willem
Ruijs 5 Tj. Priok, Zuiderkruis 4
R'dam/Quebec.
Tankvaavt*
Caltex Delft p. 4 Ouessant/
R'dam, Gorilla 4 Shimanoseki/
Miri, Ena p. Noordpunt Luzon/
Miri, Enggano 4 Marseille/Ge-
nua, Esso Rotterdam 6 R'dam/
Aruba. Entrerpa 4 La Spezia, Ga-
dila 4 gtaplow, Hilversum 4
Swansea, Pendrecht p. 4 Lanaend/
Einswarden, Sliedrecht 4 Suez/
Menalahmadi.
Vrachtvaart
Aagiedijk 5 Norfolk, Aagtakerk
p. 5 Finistepre/Antwerpen, Aga
memnon '5 N-evv York, Almanak
5 R'dam, Albirep 4 Rio de Japei-
ro/SJantos, Alchiba 6 H'dam verw.,
Alcyqne 4 PI Alegre/Vitpria, Al-
geni-b 4 Las Palmas/Antwerpen,
Alphard 4 Las Palmas/Recife,
Aludra 4 Buenos Aires/Santos,
Alwaki 5 Montevideo/Buenos
Aires, Amerskerk p. 4 Gibraltar/
Marseille, Amsteldijk p. 5 Flores/
New Orleans, Amstelstad 30 Pu-
san, Andijk p. 4 Vlissingen/Lis-
sabon, Appingedijk 5 Bremen,
Arkeldijk 4 R'dam, Artemis p. 4
Greta/R'dam, Arundo 4 New-
portneks/Nederland, Manka 4 Su-
rabaja/Semarang, Blitar 4 R'dam,
Blijdendijk 5 R'dam, Breda 4
R'dam, Britsum 4 Narvik/U.S.A.,
Gronenburgh p 4 Ouessant/IJmui-
den, Dalerdijk 5 Curacao, Delf
land 4 Montevideo/Santos, Fries
land K.R.L. 4 Pt Said/R'dam,
Gaasterland 5 Pto Aiegre, Gany-
medes 5 A'dam, Gouwe 5 Ham
burg, Graveland p. 4 Ouessant/
Recife, Grootekerk 5 Hongkong,
Heemskerk 5 Lorenzo Marquez,
Hera 5 Curacao, Hersilia 5 Ant
werpen, Hoogkerk 4 R'dam/Kóbe,
Ilos 4 Lillasbon, Karimun 5
A'dam/HsmkWg* Noja Baroe 10
Bombay verw., Kota Gedeh 5 Pt
Said, Yaertes 4 Balikpapan/Bohi-
kan, Langkoeas 4 S-uez/Belawan,
Larenherg 4 R'dam, Leerdam 6
Kuwait verw., Lemsterkerk p. 5
Ouessant/Haipburg, Leopoldskerk
4 Damman, Leuvekerk 5 Pt Said.
Linge .p. 5 Landsend/Las Palmas,
Maas 4 A'dam/Hamburg, Madoe-
ra 5 A'dam, Manoeran p. 4 Gi-
braltar/A'dam, Mapia 4 Pt Said,
Heerkerk 4 Kaapstad/Las Palmas,
Meliskerk p. 4 Sabang/Colombo,
Mentor 5 Antwerpen, Nestor 4
Paramaribo/Antwerpen, Overijsei
5 Surabaja, Peperkust p. 5 Oues-
sant/Le Havre, Prins Willem
George Frederik 4 R'dam, Pieter
S 5 Swansea/A'dam, Roepat 5
Belawan, Sabang 4 Tj. Priok/
Palembang, Salawati 4 Suez, Sla
mat p. 4 Gibraltar/Southampton,
Sloterdijk 5 New York, Sloterdijk
5 New York, Sommelsdijk 4 rede
Samarang, Stad Maassluis p. 5
Ouessant/Vlaardingen, Stad Rot
terdam 4 Middlesboro, Stad
Schiedam 4 A'dam, Straat Soen-
da 5 Hongkong, Tara p. 4 Finis-
terre/Rio de Janeiro, Tjisadane
p. 4 Sabang/Singapore, IJsel 5
Li.masspl, Zaan 5 Gefle/A'dam,
Zeeland KR.L. 5 Halifax.
van een heel bescheiden fabriek
je, kan thans bogen op een bloei
ende historie en het Agio-hart
heeft een halve eeuw lang onstui
mig geklopt. Per week worden in
Duizel ruim 750.000 sigaren uit
sluitend van de beste kwaliteit
geproduceerd en deze sigaren vin
den hun weg naar ongeveer der
tig landen over dg gehele wereld.
De betekenis van de sigaren-
industrie voor ons land blijkt wel
uit de cijfers van de export. Voor
de oorlog bedroeg de Nederlandse
export van sigaren nauwelijks één
prqcent, tihans elf procent.
In 1950 waren in de Neder
landse sigarenindustrie werkzaam
15.676 personen. In 1951 (d.i. voor
de accijns verlaging) 11.400 en in
1954, dus na de accijnsverlaging
ruim 14.500 personen.
De accijnsverlaging heeft niet
alleen een gunstig effect gehad
op de copsurnptie, maar ook op
de werkgelegenheid. Het aantal
werknemers stgeg met meer dan
25 procent. Tot voor de laatste
wereldoorlog moest men spreken
van een zeer ongunstige positie
van de Nederlandse sigarenindus
trie. De saneringsmaatregelen na
de oorlog toegepast, waren dan
ook dringend nodig. In de siga
renindustrie ligt verder nog veel
productiecapaciteit braak (in 1952
werkten 27 onderzochte onderne
mingen op 66 procent van hun
productie in 1939). Het gevaar
van een al te felle onderlinge
concurrentie, die de rentabiliteit
te niet zou kunnen doen en zelfs
in een verljesgevep.de situatie zou
kunnen doen omslaan, is nog
steeds acuut aanwezig.
In 1051 bedroeg het verbruik
van sigaren resp. senoritas per
hoofd van de bevolking ten op
zichte van het overeenkomstig
^llini!ll!lllliillli!IMilllllMiHilllllli;H||IHl!llHI||!HlMiiii|iNiiiHiiii|i|iiiiuiillll||IHHHlHllllllHlll|{lHllllH|!!!l|ll!!!MHIlliHll|li!!ii)|!|||li|i|!i!iii||;iiiiiiiiinHlliillii!l|lll|j||!|lill||!|llllilill|!llinii)i|lli<<iiHi||!HiiiiiiiiiiiMililliililillilllMillli^
7. „O hemeltje....", riep Foppe F. Gomiicker geschrokken uit. mij helemaal niet. Ik zal er rekening mee hpuden, dat u ip
„Is mijnheer soms niet goed geworden? Kan ik misschien iets lichtelijk verfomfaaide staat bent, maar anders...., ba. U moest jj
voor mijnheer doen?" „Jazeker kun je iets voor me doen, maar eens wat minder drinken". En aldus sprekend raapte Foppe j
S beste manbeste man....", kreunde smidje Verholen. „Raap die de brief op en. liet hij hem met een misprijzend gezicht in de
E brief maar voor me op en stop hem in je tas. Ik kan namelijk gleuf van de brievenbus glijden. Intussen was de draagwijdte 1
niet bukken van de spierpijn, zie". Nu was Foppe een zeer van Foppe's woorden natuurlijk geheel en al tot de snpd door-
nauwgezet arbeidende beambte en daarom kwam het, dat hij de gedrongen. „Wat minder drinken??" brieste hij spinnijdig. „Man,
pijnen van een onbekend manspersoon niet kon accepteren als ik drink nooit, ik tart je om mij nogmaals te zeggen dat ik min- j
E een aanleiding om de dienstvoorschriften te overtreden. „Hobo..." der moet drinken". En vermoedejijk zou het twistgesprek tussen
zei Foppe daarom beslist. „Hoho, dat gaat zomaar niet, wij hebben Foppe F. Gomiicker enerzijds en smidje Verholen anderzijds nog I
gj onze voorschriften niet voor niets. Regel -moet er per slot van aanleiding hebben gegeven tot het uitwisselen van een grote serie i
rekening zijn, nietwaar? Ik mag alleen brieven uit de brievenbus onaangenaamheden over en weer, als daar geen stokje voor ge-
E halen om ze in mijn tas te doen. Ik mag geen brieven van bur- stoken was door de wachtmeester der Gravendrechtse gemeente- l
gers aannemen, wat nu?" „O man, pak die brief van de straat politie, Simon Stootjes. Om op alles voorbereid te zijn had Simon j
E dan, gooi hem in de bus en haal hem daarna voor mijn part zijn gummiiknuppeltje maar vast ter hand genomen, want je kon
dadelijk uit de bus....", steunde de smid nors. „Licht jij je bus nooit weten. Simon behoefde evenwel geen gebruik te maken 1
E maar braaf precies volgens de voorschriften. Dan ziet die brief van dit elastische slagwapen, waqt op het zien van dez;e dienaar
tenslotte toch in je tas en daar gaat het om". „Een zeer pienter van Hermandad ging Foppe er bij voorbaat al vandoor. „Kalm
E denkbeeld....", moest Foppe F. Gomiicker na enig nadenken aan, vader", zei Simon toen vermanend tegen, smidje Verhplen,
toegeven. „Maar eh.de toon waarop u tot mij spreekt bevalt die zich krimpend van pijn aan de brievenbus klemde..,.
miiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliuiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiii''
DJAKARTA. De voorzitter
van de Partai Socialis Indonesia
(P.S.I.) heeft in Bandung een
toespraak gehouden over actuele
problemen in Indonesië. Hij ver
klaarde antwoord te willen geven
op de vele klachten, welke de
laatste tijd in de Indonesische
maatschappij worden gehoord,
klachten en critieken als blijk
van de ontevredenheid met de
huidige gang van zaken.
„Indonesië is vrij en souverein,
maar waar blijft de welvaart",
zo vraagt men. „Vroeger zei men,
verbruik in 1939 slechts 38 pet.
(resp. 31 pet. in 1953). Na de
accijnsverlaging werden deze per
centages 45 resp. 37. Het aantal
werknemers steeg dank zij de ac
cijnsverlaging met 25 pet.
Toch is men bij 'de sigarenin
dustrie yan mening, dat de vraag
naar sigaren en senoritas ten ge
volge van de accijnsverlaging nog
maar voor een gering deel he-
yredigd is, dqordat die sigaar nog
te duur is.
VATICAANSTAD. lp een
brief aan graaf Giuseppe Delia
Torre, hoofdredacteur van de
„Osseryatore Romano" en presi
dent van het vierde internatio
nale congres der katholieke pers,
thaps te Parijs bijeen, dringt Paus
Pius XH er bij kathplieke journa
listen op aan, hun inspanning
te verdubbelen ten behoeve van
een wereld „die in een geeste
lijke strijd gewikkeld is, waar
van een ieder de omvang kent".
„Ren geweldige golf van athe
isms" aldus de Paus, „stort zich
op de wereld ep zelden is de actie
tegen de religie van Christus
doordringender en stelselmatiger
geweest".
De Paus wijst er op, dat kathe-
Ijeke journalisten een „passende
technische en beroepsopleiding in
de methoden van de moderne
journalistiek dienen te ontvan
gen".
De katholieke journalist „dient
hovenal een zoon van de Kerk te
zijn, vast voornemens zijn Moe
der de Kerk te dienen en meer
dan wie ook vervuld van een
geyoel van liefde vqpr de Kerk".
De katholieke journalist „zal
zijn pen in dienst stellen van de
waarheid, zonder deze te kort te
doen. Hij zal dwalingen ontmas
keren, welke ook de naam is
waarachter zij zich verschuilen.
Hij zal de grote zaak van de Kerk
dienen naar zijn geest en richt
lijnen, in het bijzonder op het
gebied der sociale rechtvaardig
heid ep de internationale vrede", vaarten.
dat de armoede van de bevolking
uitsluitend het gevolg was van
de koloniale overheersing", zo
die overheersing verdwenen en
waarom is het vplk nog armer
geworden dan in de koloniale pe
riode, zo vraagt men zich af. Is
het misschien, dat de Indonesiërs
nog niet in staat zijn voor zich
zelf te zorgen? Of zijn al deze on
bevredigende toestanden inhaerent
aan 'het feit, dat Indonesië nog
jong is en slechts vergeleken kan
worden met een kind, dat pas
leert lopen en zulke moeilijkhe
den dan vanzelf worden opgelost
gis het kind straks volwassen is?"
„De moeilijkheden van Indone-
vervolgde Sjahrir. „Maar nu is sië kunnen opgelost worden door
de productie op te voeren, de
distributie beter te regelen en de
consumptie op een juiste wijze
te regelen".
Een andere belangrijke kiwestie
noemde Sjahrir die van het mo
reel. Hij zei, dat het onjuist is,
dat alleen in arme-landen de cor
ruptie welig tiert. Hij verwees
daarbij na „het rijke Amerika"'.
„De leiders dienen in de eerste
plaats het juiste voorbeeld te ge
ven aan het volk van de wijze,
waarop men zich in het dagelijks
leven dient te gedragen", aldus
Sutan Sjahrir.
Mij Nederland klaagt over
vlagdiscriminatie
„Het voortgaande herstel van
de Duitse en Japanse koopvaardij
vloten is een factor van grote be
tekenis. De Duitse en Japanse
rederijen, die vopr de oorlog reeds
deelnamen aan de vaart tussen
Europa en Oost-Azië en vandaar
naar de Oostkust van Noord-
Amerika, hebben deze diensten
wederom hervat. Daarnaast on
dervonden wij concurrentie van
rederijen, die trachten als out
siders in onze voorheen door
hen niet bestreken yaargebie-
den in te dringen. Deze neiging
wordt groter of kleiner naar mate
de toestand ep de algemene
vrachtenmarkt verslechtert of
verbetert", aldus het verslag over
1953 van de N.V. Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" te Am
sterdam.
Het verslagjaar heeft niet ge
leid tot een noemenswaardig her
stel van de vrachten op de open
markt. Het vervoer van Indonesië
naar Europa en Amerika liep ver
der achteruit. Het vervoer van
en naar Aziatische gebieden bui
ten Indonesië handhaafde zich op
meer 'bevredigende WÜze.
De inkomsten pit de exploita
tie yan 4e vloot bleyep bij die
van 1952 ten achter.
Pe omvang van het passagiers
vervoer van Nederland haar In
donesië handhaafde zich niet ge
heel op 'het zeer hoge niveau der
voorafgaande jaren. De uit cje
vooroorlogse tijd bekende invloed
van het seizoen op de bezetting
van de schepen begint zich hier
weder te openbaren.
De directie geeft opnieuw uiting
aan baar ongerustheid over de
wijze, waarop verschillende rege
ringen voortgaan door kunstma
tige middelen steun te verlenen
aan hun nationale koopvaardij.
Ondanks de voortgezette strijd
mocht het zelden gelukken een
ander gezichtspunt ingang te doen
vinden. De maatschappij blijft de
gevolgen ondervinden van vlag
discriminatie in de Amerika-
De exploitatierekening bedraagt
f35.085.900 (v. j. f38.704.638). Het
totaal der baten beloopt
f40.873.592 (f42.279.364). Hierin
is begrepen een bedrag van
f2.021.000 (v, j. nihil) winst op
verkochte schepen. Aan afschrij
vingen wordt f 6.866.322 besteed
(f6.394.767).
Voor vernieuwing vloot en eta
blissementen wordt f 15,2 min
uitgetrokken (v. p. f 15 min) en
voor diverse belangen, inel. be
lastingen f8,7 min (f 1.1 min). De
gratificaties voor het personeel
belopen f 3,6 min (f 3,48 min),
waarna voor winstverdeling
f6.477.161 resteert (f6.380.000).
Zoals bekend wordt een onver
anderd dividend van 10 pet. voor
gesteld.
Over de vooruitzichten van 1954
valt onder de tegenwoordig snel
wisselende omstandigheden geen
voorspelling te doen, aldus het
verslag. De bedrijfsoverschotten
in de eerste maanden hebben on
geveer gelijke tj-ed gehouden met
die in hetzelfde tijdvak van 1953.
Aanzienlijke bedragen zijn be
steed aan de wijziging van de
machine-installaties, jeneinde het
gebruik van zware olie mogelijk
te maken. In 1954 zal ook het
m.s. „Oranje" hiervobr worden
verbouwd. Verwacht wqrdt door
het gebruik van zware olie een
aanmerkelijke besparing op de
'brandstoffenrekening te krijgen.
Nog steeds hoge prijzen
voor Suinatra-tabak
De voorverkopen voor de Su-
matra-tabak zijn in de avonduren
van Dinsdag voortgezet. Verkocht
werden 179 pakken Senèmbah
Maatschappij P/la en 218 pakken
idem P3. Deze werden gezamen
lijk verkocht voor een prijs van
f 11.50 per halve kg aan de Duitse
handel. De taxatie was resp. f 4.84
en f4.70. Er resteren thans nog
enige grote partijen en de ver
wachting is, dat er heden Dom
derdag nog wel enige afdoenin
gen zullen worden verricht. Gis
teren lag de tabakshandel stil.
Linoleumfabriek was goed
van. orders voorzien
In 1953 is de N.V. Nederlandse
Linoleumfabriek te Krommenie
behoorlijk 'van orders voorzien
geweest. Haar omzetten zowel in
binnen- als buitenland waren be
vredigend.
De gebouwen en inrichtingen
ondergingen opnieuiw enige uit
breiding. De gebruikelijke af
schrijvingen werden toegepast en
het restant der aanschaffingen
werd geactiveerd. De winst- en
verliesrekening sluit, nadat op
va^te activa f692.396 werd afge
schreven, met een winstsajdo van
f618.582 (v. j. f489.096). Voorge
steld wordt een dividend van
f 136.95 per aandeel (v.j. f 109.55).
Emissie Indola geslaagd
Naai Wii vernemen hebben bij
de Dinsdag gehouden emissie van
f 600.00Q gewone aandelen Indola
N.V. alle aandeelhouders van het
hun toegekende recht van in
schrijving gebruik gemaakt.
AKU gaat Enkalonfabriek
te Emmen uitbreiden
De directie van de Algemene
Kunstzijde Unie N.V. is van plan
de Enkalonfabriek in Bmmen pit
te breiden om de productie te
kunnen vergrqten. De bouwplan
nen voor de uitbreiding zjjn in
studie. In de vergrote fabriek
zullen enige honderden arbeids
krachten meer te werk kunnen
worden gesteld.
Men verwacht deze niet alle
direct in de omgeving te kunnen
vinden en overweegt daarom hen
aan te trekken uit de veenkolo
niale plaatsen van de gemeenten
Odoorn en Borger. Deze plaatsen
liggen nogal ver van de fabriek
en men wil daarom dichterbij
huizen voor hen bouwen. Over
een woningbouwprogramma wordt
overleg gepleegd.
3.
Met een gezicht bleek van in
spanning trok Lovatt voor de
tweede keer de trillende machine
op. De motoren gierden nu in
een hoog en angstaanjagend ge
huil.
„Stamkowski! Murray! D'An-
nunzia! Méér alcohol op de pro
pellers! We moeten weg uit dit
ijs! Zoek contact met wig dan
ook en zeg dat we ijs maken en
zakken".
Frank Lovatt had de lippen
samengeknepen. Hij vocht met
de machine. Hij vocht met het ijs
en de storm. Dooley voelde weer
dat gekke respect voor die jon
gen zoals hij daar met zijn vier
dienstjaren vocht voor de over
winning in een machine die
zwaaide en zakte.
„We vliegen Noord-West tot de
bepzine op is", schreeuwde hij.
Frank trilde over geheel zijn
lichaam van inspanning.
„Mgar daar is het gebied niet
in kaart gebracht!'.
„Mij een zorg!", brulde Doo
ley. „Daar is vlakke grond. Maak
je geen zorg, Frank! 16 jaar lang
ben ik niet neergestort en ik ben
dat ook vanavond niet van plan".
D'Annunzia draaide koorts
achtig aan de seinsleutel. Zonder
resultaat. Geen enkel station gaf
antwoord.
Dooley meldt moeilijkheden
IJsvorming Vlieg Noord-West
tot benzine o.p is. Verzoek alle
stations om peiling.
„Murray kom eens hier!'.
Dpoley sprak snel en duidelijk.
„Ga direct terpg met de an
deren, bijna achter in de staart.
Draai je in dekens en lakens en
alles wat je imaar kunt vinden.
Heg je handen achter je hoofd
én wacht tot we stoppen. Spring
er dan uit zo gauw als je kunt.
Wacht niet qp ons".
Murray knikte bleek.
„En jij en' Frank
Dooley gromde.
„We zullen die onwillige kist
aan de grond zetten. Ik neem
weer over van je. Frank".
Dooley keek op het instrumen
tenbord. Het was behekst. De
tachometers zwaaiden wild. Het
kompas danste. Het ijs knetterde
tegen de stalen romp. Met al
hun machtige kracht loeiden de
motoren, maar elke minuut ver
bruikten ze meer brandstof. De
klok wees tien uur. Belachelijk.
De kinderen lagen nu in bed....
„Gooi dat venster open,
Frank!".
Een ijskoude Poolwind gierde
hol naar binnen.
Opnieuw zakte de hoogte
meter.
„Ga terug in de cahinej",
brulde Dooley naar de mannen.
„Zie je al grond!'", riep hij naar
Frank Lovatt.
„We landen als een piano die
van een rots stort!", antwoordde
Frank.
Brokken ijs gierden rakelings
langs zijn hoofd.
Dooley diwon.g de Corsair nog
steeds naar zijn hand. Het zweet
stond 'hem op het voorhoofd,
hoewe] de temperatuur 'binnen
de minuut in de cockpit zakte
tot onder nul.
„Ik zie nog steeds niets!",
schreeuwde Lovatt.
Opnieuw begon Dooley het ge
vecht met de machine. Zij dook
en zwaaide, zwenkte en steeg.
De motoren bromden, loeiden,
gierden Q111 plotseling te romme
len met een vreemd vjprérend
geluid.
„Nou wordt het toch tijd! Ik
hqu 'het niet meer!", krgunde
Doolgy.
Frank tuurde. Zijn geziaht was
bleek en hoekjg.
„Dooley! Een doorkijk!!".
Met de rug stijf gedrukt tegen
de leuning schreeuwde Dooley
het uit:
„Landingsgestel uit!!".
„Landen met de wielen uit?".
Lovatt's stem klonk ongelovig.
Dooley's gezicht was een ver
beten masker. Zijn handen, zijn
gehele lichaam trilde.
„Ja! Remkleppen vol uit! Draai
je contacten af, Frank!".
De machtige Corsair hing nu
als op een onzichtbare golf. Dui
zenden pijnbomen schoten toe op
de cockpit. De Corsair dopk.
Toen stoof zij verder in een
wolk van opspuitende sneeuw.
Een schok deed het toestel tril
len.
„Hou ie pet vast!", schreeuw
de Dooley. Hij moest iets zeggen,
om niet gek te worden in dit
ogenblik van spanning.
De Corsair liep uit. De motoren
vielen stil. Ais een gemarteld
dier na een urenlange strijd lag
de Corsair stil in de sneeuw.
Dooley liet de stuurknuppel
los. Hij zakte achterover in zijn
stoel en veegde het zweet van
zijn voorhoofd.
„Dank U.... Almachtige God....",
fluisterde hij, want plotseling
was er een bijna gewijde stilte.
TV,
Nolsnel Fuller legde de hoorn
van de telefoon op de haak en
wendde zich tot zijn assistent.
„Vat denk jij van die peilipg
van Montreal op Dooley. Het zou
erop wijzen, dat hij inderdaad
heeft vastgehouden aan zijn plan
om Noord-West te blijven vliegen
tot zijn benzine op was".
Assistent Turner keek op de
klok en zag dat het drie uur jji
de morgen was. Hij schikte wat
mappen op zijn bureau.
„Dooley kennende, is hij Noord-
West blijyen vliegen", antwoord
de hij.
In het hoofdkwartier van ko
lonel Fuller was het deze morgen
een rommelachtige boel. Fuller
zelf was vermoeid en slaperig.
Hij was een kleine man, maar
zijn vastberaden kin eh zijn
scherpe oogopslag wezen er op,
dat nii niet spoedig voor een
moeilijkheid uit de weg ging.
Hij trok nadenkend aan een
pijp, die hij juist had opgestoken.
„Dan zit hij ten Noorden van
de Lawrence. Dat betekent dat
we 10.000 mijl moeten afzoeken".
Kolonel Fuller keek even op de
enorme landkaart aan de wand.
„Ais hij behouden is geland-
hoe lang houdt hij het dap uit?"
Turner haalde schouders op.
„Dat hangt van vele dingen af".
Kolpnel Fuller dacht 1)8 en
knikte toen goedkeurend. Hij
hjgld van bedachtzame antwoor-
Spn-
„Ditspn. jij bent onze Pool-des-
kundige. Is er wild in dat ae-
fiied?
Ditsop zweeg evep.
„Dat weef niemand", zei hij
toen. „Niemand is daar ooit ge
weest. Hij is minstens 200 mijl
boven onbekend terrein gevlogen.
Daar komt zelfs geen Eskimo-"
Kolonel Fuller keek naar bui
ten. Sneeuwvlokken zegen gesta
dig neer. Hij vond de hele ge
schiedenis weinig minder dan be
roerd. (Wordt vervolgd.)
