„Nieuwe Langedijker Courant", van Zondag 29 December 1895.
Erastawststoffea en Groenteteelt.
N ieuwstij dingen.
zóó goed voor, dat men 't hem op zijn ouden
dag niet euvel meer kon duiden, dat hij in
z'n chambre-cloaks een visite bracht aan Mevr.
DÓ' Ridder.
En juffrouw Mathijs, de huishoudster, welke
rol werd vervuld door Mej. Engel, kan verze
kerd zijn haar aandeel te hebben gehad in den
bijval dien bij de uitvoering van hot zangspel
de leden verwierven.
Maar nu „Willem Frank" nog.
In de rol van matroos kon onmogelijk be
ter keuze zijn gedaan. Op en top zeeman, als
openhartige, gulle matroos, met roijale bewe
gingen was de heer S. Opperdoes voor deze
rol geknipt. De zeemanstermen goed uitspre
kende, houding en figuur tot zijne beschikking
hebbende, vertegenwoordigde hij „Janmaat" bij
uitnemendheid.
Crescendo gaf ons een genotvollen avond,
waaraan wij met veel genoegen kunnen terug
denken, doch aan de bekwame leiding van di
recteur en regiseur, waaruit warme sympathie
spreekt voor het gemengde koor, is het te
danken dat Crescendo reputatie verkrijgt.
Wij stemden geheel in met de woorden
van dank die door den WelEerw. Heer Ds.
Habbema werden uitgesproken tot allen, die
aandeel hadden gehad tot het welslagen van
deze uitvoering.
Het vele schoone dat ons te genieten werd
gegeven, de moeite en tijd die men heeft
opgeofferd, ter verkrijging van hetgeen jl.
Maandagavond is gegeven, doet ons voor dit
keer van de weinige vlekjes zwijgen.
Wij zijn overtuigd, dat we verkeerd zouden
handelen ze te noemencritiek is goed, maar
ze mag niet doodend zijn, doordrongen als
we zijn van onderstaande regelen:
„Wie wat verdient, men geve hem wat,
„Maar op humane wijs;
„Kritiek in een gezonden zin,
„Stelt iedereen op prijs."
Voor wij overgaan tot ons tweede verslag
over de Rijksproefvelden diene een kleine
corrigenda vooraf te gaan.
Wij deden 't voorkomen alsof voor elk
proefveld een geheele akker werd gebruikt,
doch dit is zoo niet. Eén akker werd bestemd
tot het nemen van proeven en voor dat doel
in deelen gesplitst. Ieder proefveld besloeg
dus een gedeelte van den akker.
De opmerkzame lezer zal 't niet zijn ont
gaan dat wij ook in een der cijfers een fout
hebben gemaakt.
Wij schreven dat de heer K. Opperdoes
van het vijfde proefveldje, bemest'met Super-
phosphaat en Zwavelzure Ammoniak 1280
stuks groote soort van groene savoije kool,
z.g. doorzetters, had gesneden, dit moet
zijn S80.
De heer C. Slotemaker had in den vorm
van onderstaande teekening een proefveld aan-
I
l'/j snees
groot.
Ligging van den akker.
Beplant met vroege Roode kool.
II
l1/» snees
groot.
III
2 sneezen
groot.
IV
2 sneezen
groot.
V
2 sneezen
groot.
Proefveld I bemest met Modder, 18 K.G.
Superphosphaat en 9 K.G. Chilisalpeter.
Proefveld II bemest met Modder.
Proefveld III onbemest.
Proefveld IV bemest met 25 K.G. Super
phosphaat en 12 K.G. Chilisalpeter.
Proefveld V bemest met 25 K.G. Super
phosphaat en 9 K.G. Zwavelzure Ammoniak.
Inderdaad waren ook op dit proefveld de
uitkomsten verrassend.
Hief werd bewezen dat door bemesting met
kunstmest de groei werd bevorderd, waardoor
op denzelfden datum van de met kunstmest
bemeste gedeelten meer kool werd gesneden
dan van de met modder bemeste of on bemeste
Onderstaande cijfers leveren daarvan volko
men het bewijs.
Gesneden den 15 Juli:
Van Proefveld 1 41 stuks
II 18
III - 17
IV - 22
V - 48
Gesneden den 16 Juli:
Van Proefveld 1 46 stuks
II - 30
UI - 42
IV - 41
V - 49
Gesneden den 19 Juli:
Van Proefveld I
II -
III -
IV -
Y
106 stuks
42
Gesneden den 23 Juli:
Van Proefveld 1-160 stuks
II - 109
III - 120
IV - 192
V - 189
Gesneden den 26 Juli:
Van Proefveld 1 54 stuks
II - 66
III - 52
IV 61
V - 60
Op die vijf datums zijn dus gesneden van
Proefveld I groot l'/2 snees 407 stuks
II 1'/- 265
III 2 336
IV 2 405
V 2 474
In het geheel, van 15 Juli tot en met 19
Aug. werd gesneden van
Proefveld I groot l'/2 snees 482 stuks
II 1'/" 473
III 2 595
IV 2 610
V 2 605
Opmerking verdient nog dat van de proef
velden, waarvan het kwantum grooter was,
dan bij anderen, de kwaliteit tevens ook merk
baar beter was.
We hadden de vorige week bij het ver
melden der resultaten, verkregen door den
heer K. Opperdoes, op zijn proefvelden beplant
met bloemkool, nog het volgende kunnen
voegen.
Wij geven ter verduidelijking nog even zijn
verkregen resultaten hieronder weer:
Eerste Proefveld, bemest met Modder: Matig
goede bloemkool.
Tweede bemest met Superhosphaat,
Chilisalpeter en Modder: Zeer
goede en vooral mooie bloem
kool.
Derde onbemestGoede Bloemkool.
Vierde bemest met Superphosphaat
en Chilisalpeter: Zware en
prachtig witte bloemkool.
Vijfde bemest met Superphosphaat
en Zwavelzure Ammoniak:
Zeer zware bloemkool.
Om echter tot een zuiver overzicht te ge
raken zegt deze proefnemer, zouden alle per
ceeltjes gelijkmatig moeten zijn opgegroeid,
wat echter niet het geval is geweest.
Even vóór het bloeien van de kool (dat na
geruimen tijd droogte is begonnen, terwijl ze
nog maar licht van blad waren) is over het
geheele proefveld de bladluis gekomen, en wel
in die mate, dat perceel 1, 2 en 3 er tijdelijk
veel meer onder leden dan bijv. 4 en 5, zoo
dat het onmogelijk te beoordeelen is, of de
eerste perceelen bij minder tegenspoed ook
nog niet meer aan 4 en 5 gelijk zouden zijn
Tegen het eerste „snijden" (van de struiken
hakken) der bloemkool, aller gunstigst weer,
zoodat zij binnen één woek (van 15 tot 22
Juli bijv.) niettegenstaande alle ongemakken
tot flinke en op 4 en 5 zelfs tot zware kool
was ontwikkeld.
Het vochtige, broeiende weer was echter
ook oorzaak dat het proefveld binnen zeer
korten tijd (van 23 Juli tot 5 Aug.) tegen
lage marktprijzen van de hand ging, zoodat
van verhoudingsverschillen tusschen grooitijd
of opbrengst der verschillende perceelen niet
dan meer algemeene aanteekeningen konden
worden gehouden. Redenen daarvoor zijn
le. de minder gelukkige groei van enkele
gedeelten2e. hot feit dat bloemkool bij heel
ongunstig weer, hetzij zwaar of licht van blad,
binnen enkele dagen rijp is voor het mes,
hetzij de gewassen al 12 of 9 weken gegroeid
hebben.
Het volgende kan evenwel worden opge
merkt
De verschillende soorten kunstmest deed de
kool in 't laatst bijzonder goed groeien zoodat
zij won op den moddervnl.de kool, op dat
gedeelte bemest met zwavelzure ammoniak
muntte spoedig uit in bladvorming, zoodat die
soort kunstmest de voorkeur verdient, terwijl
Chili. Salpeter alleen of met modder bij goede
bladvorming ook prachtig witte en vaste bloem
gaf.
Op het onbemeste gedeelte stond de bloem
kool langer hoewel de kool toch ook heel goed
is geworden, zoodat dit den indruk geeft, dat
kunstmest vlugger bloeien bevordert.
Het verschil tusschen het best geslaagde
vijfde en onbemest gedeelte was daarom zoo op
merkelijk omdat het eerste veld meer dan half
leeg gesneden was, terwijl het laatste nog
geheel vol stond.
De proefnemers zijn van oordeel dat de
kunstmest geen mest is, waar men altijd
maar op kan voortbouwen, doch alleen hulpmest
welke mo6t dienen om het gewas aan te
zetten. Zij gaan steeds ijverig voort, om voor
eigen rekening proeven te nemen met ver-
schilende hulpmeststoffen en wel voor najaars
bemesting Thomas slakkenmeel, Kaïniet en
kalk voor die akkers waar in 't voorjaar uien
geteeld zal worden.
Moge het voorbeeld door deze drie landbou
wers gegeven, navolging vinden, opdat het
veroordeel tegen de hulpmeststoffen geheel
verdwijnen moge. Zij wenschen dat een ver-
eeniging wordt opgericht om de hulpmeststof
fen zoo goedkoop mogelijk te verkrijgen, en
dat de landbouwers in hun eigen belang,
medewerken om den vooruitgang op land
bouwgebied te bevorderen, en deu strijd om
het bestaan zoo licht mogelijk te maken.
De kosten f 1 per snees is toch waarljjk niet
te hoog naar de resultaten die deze drie proef
nemers hebben verkregen.
Wat betreft het bemesten wordt aangeraden
Superphosphaat en zwavelzure Ammoniak goed
diep in te werkenChilisalpeter alleen licht in-
schoffelen.
Wij voelen ons gedrongen voor de wijze
waarop genoemde heeren proefnemers steeds be
reid waren om alle inlichtingen te verschaffen,
daarvoor onzen dank te betuigen, en het doel
waarmede zij trachten den landbouw te veredelen,
den vooruitgang op landbouwgebied te bevorde
ren, ten volle te prijzen. Daarom wenschen wij
dat hun goed voorbeeld navolging vinde.
Gekozen tot Notabel bij de Nederl. Ilerv.
Gemeente alhier in de plaats van den heer C.
Visser de heer C. Swager Az., herkozen de heer
C. Blokker.
LAV€iKniJK.
Het vervoer van kool naar het buitenland is
tegen Kerstmis elk jaar belangrijk minder dan
voor en na dien tijd. Slechts enkele wagens zijn
de laatste dagen aan de stations Noordschar-
woude en Heerhugowaard geladen. Natuurlijk
is er om dezen tijd ook geen sprake van een
koolhandel, die eiken dag in zjjn prijzen rijzende
of dalende is. Alleen in voorkoop worden vrij
belangrijke zaken gedaan tegen steeds hooger
wordende prijzen. Handelaars vertrouwen dus
in de toekomst door die manier van koopen
winst te zullen maken: rijzen der koolmarkt ligt
dus in het verschiet.
Ondanks den belangrijken handel in uien
blijft de prijs in dit artikel nog steeds pm. f 1
per mud. Groote partijen worden er dagelijks
van de hand gedaan.
UITREIKING MEDAILLES.
Aan de loodskweekelingen en matrozen, die
in begin December de zoo stoutmoedige redding
van een matroos eener Belgische vischsloep voor
de haven van IJmuiden volbrachten, zullen heden
de toegekende eere-medailles op plechtige wijze
door den schout-bij-nacht, inspecteur-generaal van
het loodswezen enz., die expresselijk daarvoor
uit Den Haag overkomt, worden uitgereikt. De
plechtigheid zal omstreeks halftwee plaats heb
ben hetzij op de loodsen-sociëteit „Recht door
Zee" te IJmuiden, of, als het goed weer is in
de open lucht.
BEGRAFENIS VAN VAN VLIET.
Dezer dag:n werd te Groningen het stoffelijk
overschot van den zoo treurig om het leven ge
komen politie-agent Van Vliet ter aarde besteld.
Een talrijk publiek, vele politie-agenten en mare
chaussees waren tegenwoordig. De kist werd ge
dragen door tien agenten. De heer Dcoijer, com
missaris van politie, herinnerde aan de misdaad,
als wier slachtoffer Van Vliet vermoedelijk ge
vallen is en bracht hulde aan zijn ijver. De in
specteur Hencke legde een krans op de baar.
Grafsteen en hek zijn uit bijdragen van de ka
meraden van den overledene bekostigd.
Een winkelier te BREDA kreeg 4 De
cember per briefkaart een mooie bestelling uit
den Haag. Hij meende echter den naam, waar
mede het epistel was onderteekend, gelezen te
hebben in een lijst van flesschentrekkers, en gaf
daarom geen gevolg aan de bestelling.
Zjjn personeel zond echter op 5 Dec. uit aar
digheid per postpakket een paar steenen, netjes
ingepakt aan het opgegeven adres van den ver-
moedelijken oplichter.
Tot zijn verbazing ontving daarop de winke
lier een brief, waarin hem opheldering werd
verzocht, en tot zijn schrik herkende hij thans
in die onderteekening den naam van iemand,
die niet op de lijst der flesschentrekkers
stond, maar in zijn boeken van eenige jaren ge
leden en wel als een goed betaler.
Hoe hij het aanlegde om gratis een
jas te krijgen.
Bij een firma in gemaakte kleederen te 's-
Hertogenbosch wordt najaarsopruiming gehouden.
Als een staaltje van snuggerheid diene, dat iemand
er de vorige week voor f2 een jas kocht. Hij
bracht ze naar de Bank van Leening, waar hij
f3.50 ontving; het beleeningbriefje verkocht hij
weder voor f 1.50voor de „winst" schafte hij
zich een flinke jas aan, die hij zoodoende gra
tis had.
TWINTIG GLAZEN.
Iemand uit Melick verloor dezer dagen op
den provincialen weg een staaf ijzer, ter waarde
van zestig cents. Deze werd gevonden door iemand
van Posterholt, die haar bracht bij J. Boots,
tolhouder te Melick, alwaar eventjes twintig gla
zen bier werden gedronken, die men den eige
naar wilde doen betalen, eer hij het ijzer terug
kreeg. Dit werd echter geweigerd. Men deed
aangifte bij de justitie, die de zaak zal moeten
OOK EEN BIJSLAAP!
In den nacht van Woensdag op Donderdag
mocht het aan de gemeente- en rijkspolitie te
Ridderkerk gelukken een 3-tal bekende kippen
dieven te snappen. Een van hen had zijn buit
bij zijn vrouw in bed verborgen!
DERTIG JAAR HONDENSLAGER.
Aart Molenaar, sedert 30 jaar onafgebroken
„hondenslager" bij do Ned. Hervormde gemeento
te Roon, heeft met 1 Januari eervol ontslag uit
zijne betrekking gevraagd. Voor hen die niet
weten wat „hondenslager" is, diene, dat zulk
een beambte belast is met het uit de kerk ver
wijderen van hen die op eene of andere wijze
do godsdienstoefening verstoren.
HET KERSTFEEST TE NEERBOSCH.
De Weesinrichting te Neerbosch ontving voor
het Kerstfeest weer tal van giften en goederen
o.a. een vet varken van 360 pond uit den Hel
der 2 kisten met suikergoed en koekuit Nij
megen 1000 sinaasappelen en van J. te Neer
bosch 1000 broodjes.
Verder uit Nijmegen 4 manden vijgen, 2 H.L.
olienoten, '/2 H.L. hazelnoten, 200 metworsten,
kaarsjes voor de Kerstboomen, 2 H.L. boonen,
10 banden stokvisch en van de broodfabriek
1000 krentenbroodjes.
Het „Kousenverbond" te Zutfen zond 214 paar
kousen.
Een dokter te AMSTERDAM ontving,
naar de „Echo" weet mee te deelen, van een
zijner busklanten een brief met het dringend
verzoek dadelijk te komen zijn vrouw had zoo
de pokken.
De ijverige arts spoedde zich naar het hem
bekende adres en vindt de vrouw metrheu-
matiek in bed.
„Maar kerel, je vrouw heeft geen pokken,
maar rheumatiek," roept hij, den echtgenoot der
zieke toe.
„Ja wel, dat wist ik ook wel," antwoordt de
ze, „maar noch mijn vrouw, noch ik konden
dat woord schrijven en daarom hebben we er
maar pokken van gemaakt."
Een mensch moet zich weten te helpen.
RECLAMEBILJETTEN.
Zooals medegedeeld is zijn te Utrecht verspreid
reclaraobiljetten, welke eenigszins gelijken op
bankbiljetten van honderd gulden en zijn reeds
enkelen slachtoffers geworden van daarmede ge
pleegd bedrog. De te Utrecht gevestigde Han-
delssocieteit heeft de aandacht der politie op die
papiertjes gevestigd en deze heeft den ganschen
voorraad, ongeveer 2600 stuks in beslag geno
men. Tevens is vervolging ingesteld tegen den
verspreider op grond van art. 440 Strafwetboek.
Het Kerstgeschenk der Koningin.
H. M. de Koningin-Regentes heeft, als Kerst
geschenk aan II. M. de Koningin, doen vervaar
digen een schrijftafel met daarbij behoorenden
stoel, waarvoor het ontwerp en de uitvoering
was opgedragen aan de Koninklijke Nederlandsche
Meubelenfabriek der firma H. P. Mutters en
Zoon, te 's-Gravenhage.
De schrijftafel is gemaakt in den stijl Louis
XY van palissanderhout, de laden versierd met
marquetteries van acajou-satiné, het blad in het
midden geparketteerd en met ingelegden rand.
Het geheel is versierd met rijk geciseleerde
vergulde ornamenten, speciaal daarvoor ontworpen.
Over de uitvoering mocht de heer Mutters de
tevredenheid van H. M. de Koningin-Regentes
persoonlijk vernemen.
DE MOORD TE ROTTERDAM.
Yolgens de N. R. Ct. is het bericht betreffende
de bekentenis van den man uit Schoonhoven
niet juist en zal deze persoon vermoedelijk wel
dra op vrije voeten worden gesteld.
Yerder deelt het Rotterdamsche blad nog het
volgende mede:
In den ochtend van den 12den December jl.
trachtte de 30-jarige Willem Frederik lloenderop,
koopman in schilderijen, wonende aan de Vliet-
kade, zich ten huize zijner moeder den hals af
te snijden. Een huiselijke twist zoude, zooals
medegedeeld werd, tot deze poging tot zelfmoord
aanleiding gegeven hebben.
Bij de verschillende onderzoekingen, die de
politie dezer dagen instelde en nog steeds instelt
naar personen, die met den gedetineerden Willem
van Berkel omgang hadden, kwam haar o. m.
ter oore, dat Hoenderop een zijner boezemvrienden
was en zeer veel en vertrouwelijk met hem
omging.
Hoenderop werd naar het Zeikenhuis gebracht
en daar ter verpleging opgenomen. Zijn toestand
is van dien aard, dat geheel herstel tegemoet
kan worden geziende verpleging kan echter
nog wel eenige weken duren. Hij zal, zoodra
men dit geraden acht, gehoord worden, omdat
de mogelijkheid bestaat, dat men van hem bij
zonderheden omtrent Yan Berkel verneemt uit
de dagen, toen de moord plaats had.
Te St. MAARTENSDIJK is in den ouder
dom van bijna 90 jaar overleden de weduwe
Hengstmengel geb. Reedors. In 30 en 31 volgde
zij als marketentster ons leger in België. Ook
haar man, die voor eenige jaren is gestorven,
had aan den Tiendaagschen Veldtocht deelge
nomen.
OM TE TROUWEN.
Een jeugdige dienstbode te Dordrecht, wie
het huwelijk toelachte, had hiertoe reeds de
noodige stappen ondernomen en alles was reeds
zoo goed als klaarechter een merkwaardig
ding ontbrak haar nog, nl. de noodige gelden,
