NIEUW
De Bisschoppelijke Hulpactie
PERSSTEM
[evang!
;n" zegt
dinsdag 26 juni 1946
Ylatwnaat 1
In het Verre Oosten
„Geen dictatuur van
Leopold te vreezen"
Landverraders kregen den
kogel
DE BETEEKENIS VAN:
Dat doen we!
Belangrijke opdracht voor
scheepswerven
jjijl
en werkl
Buitenlandsche
Bevindingen
lOal
we
wel
eetts
graag wilden welen
het over
beveling,
jd achter
Na de
we hier
denken,
ige jaren
Buchen-
mag hij
Daarom
er op te
kabinet
ng heb-
ren tus-
achter
J gebracht.
>.n Prof.
die elk
hebben
iers met
•s, Prof.
rees met
Hotte de
eer 1h
'den van
dan 15
tebracht,
vermeid
hetzij dan
de Japan-
gericht tot
|s en gezegd,
als nooit te
Jtraliërs ver-
|t de laatste
opgeruimd,
gesneuveld
folgens het
het eerst,
yaren. over-
Japansche
autoriteiten
bewoning
eisje, voor
In, Kogen-
Iche KOOL-
Lnton Boer-
tegenwoor-
een flinke
hoog loon,
1 9 te Waar-
id&tba
LKMAAR
m!
niet
lien."
Iste
prs,
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG - NUMMER 18663
Buiten God ia 't nergens veilig Vondel
Abonnementsprijs 1 1.10 per maand: f 3.30 per kwartaal
BUREAUX:
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
DEN HELDER
Loodsgracht 69
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 459
Bij nadere beschouwing zou de vraag
gesteld kunnen worden, of het nieuwe
kabinet eigenlijk wel 'nationaal is. Zijn met
andere woorden alle belangrijke groepeerin-
gen, die recht hebben om vertegenwoordigd te
zijn, in het kabinet opgenomen? Dit is in
strikten zin niet het geval. Wij missen er de
anti-revolutionairen in en de communisten,
die zichzelf tegenwoordig sieren met den naam
van consequente democraten. Tot op zekere
hoogte zitten de a.r. en de communisten dus
in de oppositie! Maar dat zal voorloopig wel
losioopen. Waarom zijn deze stroomingen niet
in het kabinet opgenomen? Is het de schuld
van de formateurs of van de leiders dier stroo-
mingen? Kon men het niet eens worden over
het program? Waarom niet? Ging het dezen
te ver, genen niet ver genoeg? Het zou het
bewijs zijn, hoe moeilijk het is. alle hoofden
in één zak te krijgen. Wij zullen over een en
ander slechts nader kunnen oordeelen, indien
het program en de critiek van deze zijden
daarop, bekend is. Zoolang de echte Volksver
tegenwoordiging of een surrogaat daarvan ont
breekt, is het niet gemakkelijk, hierop peil te
trekken. In afwachting van de naaste toekomst
heeft het o.i. geen zin, bepaalde 'oude politieke
stempels uit te deelen. De toekomst zal moe
ten leeren. in hoeverre het gedeeltelijk door
breken van sommige politieke scheidingslijnen
houdbaar is voor een krachtig regeerbeleid en
vruchtbare grondslagen oplevert voor herstel
en vemeuwing. Want het mag gezegd worden,
dat het gestaan van oude politieke 'scheidings
lijnen niet zeg niet meer per sé aan
leiding behoeft te zijn tot geharrewar en par
tijtwisten. Die scheidingslijnen immers zijn en
blijven allereerst van principieelen aard en
dat kan in ons land niet worden gemist. Het
blijft waar, dat slechts een samenwerking, die
op eenheid in verscheidenheid gebouwd is.
waarlijk nationaal kan zijn en het best de
krachten opwekt, die voor den wederopbouw
gemobiliseerd moeten worden'.
De bombardementen op Engelsch en Neder-
landsch Borneo gaan voort, volgens de be
richten van heden. Dinsdagmorgen. In de
vroegte van vandaag hebben 450 supervliegen-
de vestingen de groote steden Nagoija en Osaka
en nog andere plaatsen in Japan gebombar
deerd. De geallieerden maken prachtige vor-
aeringen op Luzon. In het Noorden zijn de
troepen bezig, dè binnenlandsche strijders op
de Phillppijnen. die door Japansche tegenaan
vallen in moeilijkheden zijn gekomen, te ont-
zeten. De Chineesche strijdkrachtetn in Zuid-
China rukken op twee p'aatsen op, onder
steunt* door Amerikaansche jagers.
CANADEEZEN IN DE LAKENS CHE
ST. JANSPROCESSIE
De beroemde Sint Jansprocessie van Laren
droeg dit jaar wel een zeer uitzonderlijk ka
rakter. In ouden luister kon de processie weer
uittrekken, na drie jaar door de Duitsche be-'
zetting onderbroken te zijn geweest. Van de
vele Canadeesche troepen,- in het Gooi gele
gerd, trokken er eenige honderden, één in het
geloof met de Raarder Katholieken, in de
groote processie mede. na<jat te voren een
Canadeesche aalmoezenier in de Sint Jans
basiliek te Laren een H. Mis voor hen had op
gedragen, waarbij een militair zangkoor op
trad. De Vicaris-generaal van het Aartsbisdom,
Mgr. D. Kuurdeman, droeg de solemneele
hoogmis op. Na drie jaar galmden de klokken
over de processiegangers uit. Het Allerheiligste
werd gedragen door den oud-hoofdaalmoeze
nier. mgr. J. J. J. Noordman, pastoor te De
Kwakel. In den stoet liepen ook eenige secties
van de Binnenlandsche Strijdkrachten mee.
Op het Sint Janskerkhof hield pastoor J. J.
Lauwrier uit Amsterdam de predikatie. Op de
buitenloggla van de St. Jans basiliek werd
voor een zeer .groote mengte, die zich voor de
kerk had verzameld, onder tromgeroffel en
trompetgeschal, den zegen met het Allerhei
ligste gegeven. Néderlandsche en Canadeesche
politie zorgden voor de regeling van het ver
keer en militairen en padvinders voor de af
zetting van de wegen.
De Katholieke „Libre Belgïque" schreef
Maandag, dat er niet langer eenige aanleiding
bestaat, om Koning Leopold van dic&toriale
neigingen te beschuldigen. De communistische
minister vn Volksgezondheid In België, waar
de regeering-v. d. Acker nog steeds aan het
bewind is. .heeft gezegd, dat 1 millioen arbei
ders gereed staan, in staking te gaan, indien
de K'oning zijn plan, een regeering te vormen,
doorzet. Maandagavond werd ook gemeld, dat
de Koning voorloopig niet zou terugkeeren.
De berichten en geruchten over de Belgische
crisis wisselen ieder uur
BONDSELFTAL
COMBINED SERVICES ELEVEN
Het Nederlandsche bondselftal dat Zaterdag
30 Juni te Botterdam tegen de Combined Ser
vices Eleven uitkomt, is als volgt samengesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels); achter: v. d. Hey-
de (Feyenoord) en Louwe (Xerxes); midden:
van Buitene (HDVS), Kuppen (Feyenoord) en
de Vroet (Feyenoord); voor: Fischer (Ajax),
Wilkes (Xerxes). Hanse (RCH), Smit (Haar
lem, aanvoerder) en Borrani (HDVS),
Reserves: doel: Sprenger (Concordia); achter
A. de Jong (ADO); midden: Stijger (BI. Wit);
voor: Do de Jongh (Vole wij citers); algemeen
reserve: Grijseels (VOC).
PASTOOR A J. RATTé
In den afgeloopen nacht te kwart over twaalf
stierf in het Sint Nicolaasgestïcht te Lutje-
broek. waar hij sedert zijn emeritaat Februari
van dit jaar, verbleef, de Zeereerw. neer A. J.
Ratté, sinds Januai 1935 pastoor te Groote
broek. Pastoor Ratté, die 10 jaar do herderlijke
leiding van de parochie Grootebroek heeft ge
had als opvolger van pastoor Teule z.g.. was
10 Juli 1882 te Amsterdam geboren.
Sectie XI van het Militair Gezag deelt mede*
zDe krijgsraad te velde van het Militair Ge-
zag heef, zooals reeds eerder gemeld, de Ne
derlanders W. Salomons, T. Paques en H. M.
Eggers, wegens hulpverleening aan den vijand
ter dood veroordeeld. Zij waren in dienst ge
treden bij de „Waffen SS" en hadden zich bo
vendien aan spionnage schuldig gemaakt. Deze
doodvonnissen zijn thans door den kogel vol
trokken.
DE BE-EEDIGING DER NIFUWE MINISTERS
•s-GRAVENHAGE, 25 Juni. Hedenochtend
om half twaalf heeft H. M. de Koningin op
het Loo de ministers van het nieuwe kabinet
beëedigd, met uitzondering van de ministers
van Kleffens. de Booy en Beel, de ais leden
van het vorige kabinet reeds beëedigd waren.
PRINSES JULIANA
Prinses Juliana is Zondagavond aan boord
van het grootste stoomschip ter wereld, de
Queen Elizabeh, van de Clyde in Schotland
naar Amerika vertrokken. Weinigen wisten,
dat de Prinses aan boord was en voor de vijf
tienduizend Amerikaansche soldaten, die met
dit schip naar hun vaderland terugkeerden,
zal het zeker een verrassing geweest zijn.
De Radio publiceert een oproep, om mor
gen Woensdagavond, zooveel mogelijk Ne-
derïandsche mannen en vrouwen in de gele
genheid te stellen, de radioboodschappen van
H. M. de Koningin en van minister Scher-
merhorn aan te hooren. Installateurs van
luidsprekers e.d. worden aangespoord, deze
aan te brengen op publieke plaatsen, bezit
ters van radiotoestellen, die op accu's wer
ken en aangeslotenen bij de radiocentrales
wordt gevraagd, hun toestel dan wel luid
spreker voor een open raam te plaatsen, op
dat ook anderen de redevoeringen kunnen
hooren. Laten we dat doen. Nu er nog zoo
weinig andere middelen zijn, om Koningin en
Ministerie met het Volk of een rechtstreek-
sche Volksvertegenwoordiging in contact te
brengen, kan menigeen op deze manier een
handje helpen, het woord van de Vorstin en
van den nieuwen Premier „uit te dragen"
Wie helpen wil, die kan. wie helpen kan,
late het niet na! Heel Nederland morgen
avond om acht uur aan de radio.
Naar het „Vrije Volk" meldt, hebben de Ge
allieerden aan de Nederlandsche scheepswer
ven een opdracht verleend voor het bouwen
van 72 grootere en kleinere koopvaardijsche
pen. Het materiaal daarvoor zal door de Ge
allieerden beschikbaar worden gesteld.
SOVJET-AMBASSADEUR BIJ DE
NEDERLANDSCHE REGEERING
Radio Moskou meldt, dat Vassily Valkov is
benoemd tot ambassadeur der Sovjet-Unie bij
de Nederlandsche Regeering.
DE DRUIVENOOGST van Rijn en Moezel
wordt voor dit jaar 50 pet. grooter dan nor
maal geraamd. Dat wordt een goed wijnjaar!
HET EPISCOPAAT van Engeland en Wales
heeft een „novene" afgekondigd ter eere van
Engelands groote martelaren John Fisher en
Thomas Morus, om Gods hulp af te smeeken
bij de komende algemeene verkiezingen.
UIT HET BERUCHTE BELSEN. het voorma
lige Duitsche concentratiekamp, zullen tien
duizend slachtoffers voor herstel naar Zweden
gaan f
IN DUITSCHLAND werken reeds vele fa
brieken voor Rusland; in Beieren worden kis
ten gemaakt voor de verzënding van oorlogs
materiaal naar het Verre Oosten I
PRESIDENT TRUMAN is Maandag te San
Francisco aangekomen.
DE CONFERENTIE TE SIMLA, ter bespre
king van de Engelsche vooi'stellen voor Brltsch
Indië, is Maandag in een sfeer van vertrouwen
begonnen. Gandhi neemt niet deel. maar is te
Simla aanwezig om advies te kunnen geven.
TWINTIG SCHEPEN z(Jn de laatste dagen
aangekomen in de haven van Rotterdam; het
18 er een vooroorlogsche drukte.
IN ENGELAND zijn gisteren 1659 mannen
en vrouwen candidaat gesteld voor de alge
meene verkiezingen.
HET ECHTE KENMERK
van den Christen is de liefde. Daar
aan heeft het epistel van Zondag ons
:oo actueel herinnerd: „Weest allen
eensgezind in het gebed, deelnemend,
vol broederliefde, barmhartig, be
scheiden, nederig, geen kwaad met
kwaad, noch schelden met schelden
vergeldend, maar integendeel met
heilwenschen, want daartoe zijt gij
geroepen, opdat gij zegen ontvangt."
De liefde schenkt het ware geluk en
kenmerkt den echten Christen!
Wij vervolgen en besluiten hiermede het
schrijven van den Aartsbisschop en den Bis
schop van Haarlem, dat Zondag in de kerkcu
is voorgelezen.
De Bisschoppelijke hulpacties, door Ons in
gesteld. hebben veel werk verricht in de maan
den voor de bevrijding, dank zij Uw vrijge
vigheid. dank zij Uw samenhoorïgheidsgevoel
met de slachtoffers. Meer dan anderhalf mil
lioen aan geld en meer dan twee millioen aan
goederen in natura hebben zij in de maanden
voor de bevrijding kunnen besteden aan de
oorlogsslachtoffers.
Het is Onze wensch, dat deze Bisschoppelijke
Hulpacties haar zegenrijk werk zelfstandig
voortzetten ook nu na de bevrijding. De Ka
tholieke Kerk heeft de eeuwen door, en bij
zonder ln tijden van grooten nood haar naas
tenliefde getoond aan alle volkeren. Het is
echter Onze wensch. dat zij dit werk doen ln
samenwerking met de andere kerkgenootschap
pen, in samenwerking ook met andere offieieele
Instanties, die op dit terrein werkzaam zijn.
Haar taak zal echter aanmerkelijk verzwaard
worden, omdat de nood nu veèl omvattender
is geworden. Niet alleen het eigen Bisdom
heeft zijn ellende, andere Bisdommen zijn nog
zwaarder getroffen. Niet alleen onze eigen ge-
loofsgenooten zijn getroffen, maar ook onze
medeburgers. In den afgeloopen winter hielpen
Noord en Oost het Westen, na de bevrijding
hielp Zuid Noord: nu gaan de grenzen weg
vallen en moeten de niet-getroffenm alle ge
troffenen helpen ln heel ons land.
Daarom, B.G., doen Wij een beroep op Uw
hulpvaardigheid. Vooreerst door met groote
naastenliefde de inzamelingen in natura te
doen slagen, die overal in den lande g"ehouden
worden, om de getroffenen te helpen aan een
bescheiden installatie van hun leeggeplunderde
huizen. Hier helpt geen inzameling van goe
deren. die gij zelf niet meer bruikbaar vindt:
hier zult gij met liefde en dankbaarheid in Uw
hart moeten afstaan, wat voor Uw eigen hui
selijk gezinsleven niet direct noodzakelijk is.
Hier zult gij zeker moeten afstaan als een on
derlinge hulp, wat als overtollig in Uw gezin
beschouwd kan worden. Wij weten, dat de
Overheid straks het volledig herstel van dat
gezinsleven mogelijk zal moeten maken, maar
Wij begrijpen haar moeilijkheden, om dat di
rect te kunnen doen. Door onderlinge hulp
moet nu het Nederlandsche volk het begin van
dat herstel mogelijk maken. De materieele el
lende, door dezen oorlog veroorzaakt moet
gezamenlijk gedragen worden. Dat zal offers
kosten, maar die moet gij met groote liefde
en dankbaarheid brengen.
Ten tweede schrijven Wij een nieuwe col
lecte voof. te houden in alle kerken op Zon
dag 1 Juli a.s. voor de Bisschoppelijke hulp
acties, opdat zij de aankoopen, die zij gedaan
hebben of nog zullen doen. kunnen betalen.
Deze collecte willen Wij op heel bijzondere
wijze nog meer dan ander3. bij U aanbevelen.
Wij zouden U willen vragen Uw bijdragen te
verdubbelen ja desnoods te vertienvoudigen,
wanneer zulks kan. om liet werk van de Bis
schoppelijke hulpacties mogelijk te maken. Ook
de noodvoorziening van de verwoeste kerken
valt onder haar hulpverlening, vooral wat be
treft de H. Vaten en Misgewaden, altaarbenoo.
digdheden en noodaltaren.
Beminde Geloovigen, groot is de ellende van
ons volk na dezen oorlog op materieel gebied,
groot is de ellende van ons volk op geestelijk
gebied. Alleen de christelijke geest, alleen de
christelijke naastenliefde kan herstel op beide
terreinen mogelijk maken. Helpt elkander zoo,
dat gij allen weer in Uw eigen gezin aan Uw
christelijk leven kunt werken. Laat in dezen
grootschen tijd Uw christenhart spreken met
een warmte van meeleven, die ongekend is on
der ons. Denkt aan het huisgezin van Naza
reth, dat ook verdreven 1b geweest naar "Egyp
te: toen zij teruggekeerd waren naar Nazareth
nam Jezus toe in welbehagen bh God en bij
de menschen.
Beminde Geloovigen. Helpt mee. opdat al
onze gezinnen wederom zoo mogen zjjn in hun
eigen omgeving, dat men later zal mogen zeg
gen: ziet. toen zij teruggekeeerd waren, namen
zij allen* toe in welbehagen bij God de
mensehen.
SPANJE protesteert officieel tegen
het besluit van San Francisco, om niet
toegelaten te worden tot de Vereenig-
de Naties. Het Spaansche regime en de
Spaansche regeering, zoo zegt men,
zijn in October 1936 uitgeroepen door
leger en volk, toen geen enkele vreem
deling op Spaanschen bodem streed.
Franco sprak voor de radio tot Zuid-
Amerika en zei o.a., dat Spanje en de
Spanjaarden van verschillende buiten
landsche naties grooten steun zouden
ontvangen „indien de wereld de reali
teit wist van den dag van heden".
In NOORWEGEN: een nationale coa-
litieregeering gevormd, waarin een.
vrouw zitting heeft namens de Commu
nistische Partij; in October zullen al
gemeene verkiezingen worden gehou
den. ITALIË heeft de politieke cri
sis eveneens opgelost. Zes partijen zit
ten in het kabinet. De herrijzenis van
het nieuwe Italië is begonnen, heeft de
nieuwe premier in een boodschap ver
klaard; hij hoopt, dat ook het Noorde
lijk deel, dat nog onder geallieerd mi
litair bewind staat, spoedig vrij komt.
I
Dit i« geen kabinet van vraagteekens. het
nieuwe kabinet-Schermerhorn, dat in een
nieuwen tijd optreedt, behalve het groote
vraagteeken. hoe het program er uitziet. Dat
zouden we wel eens graag willen weten! Maar
we zullen nog even geduld moeten hebben. Als
Noordhollanders en als Katholieken hebben wij
bijzondere redenen, den signatuur, ot het ge
sternte, hoe u het noemen wilt. van dit kabi
net te prijzen. Ais we de levensberichten na
gaan, vindt het zijn oorsprong in Akersloot.
Het is het ministerie van Willem Schermer-
horiï en Willem Drees en het is beëedigd op
den feestdag van den heiligen Wilhelmus! Da
groote Alkmaarder Ringers zit er in voor den
wederopbouw: Kolfschoten, die ook particu
lier secretaris was van Ruys de Beerenbrouck
en een leerling van Goselng, moet al wat krom
is, recht maken; doctor Beel la een product
van de Roomsche Universiteit en ir. van
Schalk een broeder van den bekenden katho
lieken politicus van Schaik. oud-minister en
nóg president van de Tweede Kamer l Overi
gens is het een kabinet van professoren en
ingenieurs en mr's en dr's. Het is voor Drees.
den eenigen „leek" in dit intellectueel* gezeï-
sehap, om het benauwd te krijgen. Maar
Drees is geen bedremmeld type en hij aal het
op dit punt wel klaren. We zijn trouwens be
nieuwd. hoe deze combinatie van wetenschap
pelijke mannen en bekende figuren uit de
„onderwereld" het met de praktijk van het
Staatsbestuur redden zal. Daar is „iets groots
te verrichten"! Zal het „waarachtig wel gaan"?
Laten we het hopen en er voor bidden.
van den
dag
DE KABINETSFORMATIE doet het „Vrije
Volk" opmerken, dat de samenstelling, zonder
a.r. en communisten weliswaar niet aanstonds
tot het bestaan van een oppositie behoeft te
concludeeren, -maar dat het voorzichtig schijnt,
niet te haastig te zijn met optimistische con
clusies. In dit verband kan gezegd vvorden.dat
de „Waarheid" vrij gereserveerd staat tegen
over de combinatie, zeer den nadruk leggend
op het voorloopige karakter van het katoinet.
„Trouw". h»l andere uiterste, had liever ge
had, dat de Volksbeweging en de S.D.A.P. in
dezen tijd van overgang minder op den voor
grond waren getreden. Alleen de gekozen
volksvertegenwoordiging kan de gewenschta
vernieuwing brengen, vandaar de drang naar
verkiezingen. Het kabinet kan rekenen op den
steun van „Trouw", waar deze eenigszins mo
gelijk is. en op de meest welwillende critiek,
waar die onmoge'ijk kan worden gemist. Dit
kabinet, zoo meent het „Vrije Volk" verder,
vereenigt op gelukkige wijze politieke beginse
len, die in ons volk levend zijn gebleven, met
den drang naar vernieuwing, die in het poli
tieke leven van heden tot uiting komt.
Directeur E. J. M. Stumpel; hoofdredacteur
H. N. Smits; gewestel. redacteur Frans Otten;
verantw. voor de advertenties C. Luttikhuizen;
''rli Nnordholland.
