Kruiswegstaties van Jaap Min
Amsterdam heeft zijn zorgen voorgoed
begraven De Hoofdstad viert het Vrijheidsfeest
JDersslem
Buitenlandsche
Bevindingen
„Gerbrandy"
Roethenië weer bij de Oekraine
Drie Duitsche burgers
opgehangen
Liturgische kalender
POLITIEKE OMWENTELINGEN heb
ben in geheel de wereld plaats. Er
vaart vanzelfsprekend als reactie op
de ontbinding van de zoogenaamde
riationaal-socialistische revolutie, die
in wezen in de kiem is gesmoord, een
warreling van denkbeelden over de
wereld, waarin radicale elementen den
boventoon voeren. Het is een tijd vol
spanning en gevaarlijke ontwikkelin
gen In de verschillende landen, die
de een meer de ander minder, door
den oorlog zijn getroffen, maar alle
ten diepste in hun geestelijke grond
slagen zijn geschokt, zoekt men naar
nieuwe vormen en verhoudingen. Wij
zullen ze moeten gadeslaan, om er van
te leeren. Reeds eerder wezen 'wij op
Spanje, dat door Frankrijk bestookt
wordt. De Fransche republiek zou
zelfs voornemens zijn, binnenkort de
diplomatieke betrekkingen met Spanje
te verbreken. In België schijnt de Ko
ningskwestie langzaam maar zeker
haar dreigend karakter te verliezen.
Ierland, een ander Katholiek land, dat
zich beklaagt over buitenlandsche cri
tiek, heeft een nieuwen president ge
kozen en vertoont ondanks alles zeke
re stabiele verhoudingen. Noorwegen
heeft een nieuw kabinet; de vier voor
naamste partijen, de Conservatieven
de Liberalen, de Socialisten en de
Ag niers, hebben een gemeenschappe
lijk program aanvaard als basis van
samenwerking in de overgangsperiode
waarvoor het nieuwe kabinet-Ger-
hardsen bestemd is. Dit is niet het
eenige, dat ons jaloersch maakt. Men
gaat er ook spoedig, n.l. in October,
nieuwe verkiezingen houden. Dat doet
men ook in Italië, waar de nieuw re
geering een vooruitstrevend program
heeft opgesteld, als vrucht van samen
werking tusschen de zes politieke par
tijen
De naam van minister Gerbrandy is op bij
zondere wijze verbonden aan de Londensche
Regeeringsperiode. Dat was, zoo zeide minis
ter Schermerhorn in zijn radioreae. de tijd
waarin alleen maar de werkelijk sterken sterk
bleken te zijn, waarin het niet op kennis en
niet op ervaring, niet op de behandeling van
bijzonderheden, maar alleen op karakter, op
standvastigheid, op onverzettelijkheid aan
kwam en op het volgen van de eene onbuig
bare lijn inzake c.e houding van Nederland.
De historie zal alleen oog hebben voor de
groote gedachte die alles heeft beheerscht
voor die onverzettelijkheid en voor die recht
lijnigheid, aan welke het te danken is. dat na
een periode van crisis, inzinking en erger, het
Nederlandsche schip van Staat weer uit de
nabijheid van de dreigende zandbanken vlot is
geraakt en op de wilde oceanen, temidden van
alle stormen, zijn erkende en ook gewaardeer
de plaats, in de slagorde der geallieerde krijgs
machten heeft hervonden. Dit is niet vanzelf
gegaan. Dat dit echter geschiedde is alleen al
voldoende om aan Gerbrandy een blijvende
plaats in de geschiedenis van Nederland toe
te kennen en is voor de natie een reden om
hem blijvend haar erkentelijkheid te betui
gen, zoo besloot Schermerhorn dit deel van
zijn rede.
KONINKLIJK AFSCHEIDSFEEST TE
ULVENHOUT
Naar Oud-Brabantsch gebruik hebben H.M.
de Koningin en H.K.K'. Prinses Juliana bij
hun vertrek uit Ulvenhout naar het Loo aan
de buurtbewoners van hun tijdelijk buiten
verblijf een feest aangeboden. Met de' harmo
nica en de trom voorop kwamen op een zon-
nigen avond de boeren en boerinnen, feeste
lijk gekleed in hun Zondagsche pak, het gras
veld op. Nadat de Koningin zich met haar
gasten had onderhouden, werden ververschin-
gen aangeboden.
,In een ongedwongen sfeer werd daarna
door de jongeren gedanst. Ook Prinses Juliana
liet zich verschillende malen door een jongen
Brabander ten dans voeren. Deze gezellige
feestelijkheid eindigde met een groote ronde
dans van alle aanwezigen om de Koningin.
Amsterdam, 26 Juni.
Spontaan en algemeen is de feestvreugde,
waaraan Amsterdam zich vanochtend of
juister gezegd reeds gisteravond beeft over
gegeven en waarin het zich na vandaag nog
tweemaal vierentwintig uur zal onderdompe
len: een bad van bezonken, ja men zou zelfs
kunnen spreken van bijna ingetogen vreugde
niet kunstmatig door geestrijk vocht ,.op
temperatuur" gebracht dat den hoofd'ste-
deling moet bevrijden van aile zorgen en el
lende, die in de afgeloopen vyf jaar zoo over
vloedig zijn deel zijn geweest en die hij thans
eindelijk en voorgoed gaat begraven.
De oude Dam met zijn k .niikljjjk paleis is
nog steeds het middelpunt van de feestviering,
dat allen aantrekt rond den fraaien vrijheids
boom, door Canadeescne militairen opge
bouwd, daarmee a.h.w. symboliseerend de
vrijheid, welke zij voor cns bevochten. Nau
welijks honderd meter verwijderd in het
Damplantsoen is in enkele weken ae eere
hal opgericht.ter nagedachtenis aan hen. dit
hun trouw aan het vaderland met bloed heb
ben bezegeld en waarboven de vlaggen van
de voornaamste der verbonden naties 's lands
eenheid met hen verzinnebeelden. Vele dui
zenden deflieerden hier reeds den eersten dag
in onafgebroken rijen tot tegen den avond.
De opening van dit monument door den
wnd. burgemeester, den heer F. de Boer, in
tegenwoordigheid, van brigadier G. Z. Knight,
en andere vertegenwoordigers van het Cana-
aeesche leger, den commandant der B.S. in
Nederland, gen.-majoor Koot, mede namens
Prins Bernhard. en andere vooraanstaande
persoonlijkheden, vormde vanochtend het of-
ficieele begin der feestelijkheden, tevoren
alom in de stad aangekondigd door herauten
te paard. Overigens was het feestprogramma
vandaag in hoofdzaak bestemd voor de jeugd,
een uitstekende gedachte, want wat is er van
de blijde onbezorgde jeugd in den oorlog te
recht gekomen? En daarom had ook juist zij
het eerste recht om van de weergekeerde
blijheid met volle teugen te genieten. Vooral
den kleinsten, den peuters, in zwarten oor
logstijd geboren, was het aan te zien, welk
en ongekende weelde, een nieuwe wereld,
ich voor hun verbaasde, blij-stralende oogen
opende. Met bonte versieringen getooid, trok
ken zij met de grootere kinderen naar de
verschillende pleinen, waar hun allerlei fees
telijkheden en o zoet geneugt zelfs cho
colade wachtten. Toen zij vermoeid van het
spelen, weer huiswaarts keerden, kwamen zij
woorden tekort om alles te vertellen, wat zij
hadden genoten. De jeugd, die de schoolban
ken ontwassen is, vermaakte zich op verschei
dene punten met volksdansen, waarmede zij
niet alleen zichzelven, maar ook den talrijken
toeschouwers een boeiend en kleurrijk ver
maak boden.
Ook kerkelijk wordt de bevrijding dezer
dagen herdacht, zoo werd in de St. Nicolaas-
kerk een plechtge Hi. Mis opgedragen, waar
onder praeses K. Drost een feestpredikatie
hield.
Natuurlijk mocht ook een waterfestijn niet
ontbrekenruim veertig fraai met groen en
bloemen versierde vaartuigen van de Amster-
damsche roeivereenigingen maakten vanmid
dag onder groote belangstelling een tocht
door de grachten.
Muziek was er volop in den vorm van open-
van den dag
OVER DE NIEUWE MINISTERS is de pers
in zooverre vrij eenstemmig, dat men algemeen
den moed en de durf van de nieuwe mannen
prijst, om een bijna bovenmenschelijke taak
aan te vatten. Verschillende bladen achten het
fout dat met name de A.R. niet in het kabinet
ziten. Vele bladen dringen aan op verkiezin
gen, teneinde zoo spoedig mogelijk den gezon
den volksinvloed te herstellen. De Maasbode
neemt met instemming acte van den snellen
ministerieelen groei van de S.D.A.P. en acht
staatkunde van nationale allure meer nooqig
dan antithese-politiek. Van twee zijden wijst
men op het gevaar van het ontbreken van
staatkundige en bestuurservaring. Dit doet te
grooten invloed van de ambtenaren vreezen,
meent de „Msb." en prof de Vries zegt in
„Parool" dat het slechts de vraag is, of de
idealisten voldoende zelfbeheersching zullen
hebben om zich te onderwerpen aan de eischen
van de realiteit. De „Msb." waarschuwt verder
tegen een andere klip, die het kabinet, dat op
zooveel terrein zal hebben in te grijpen, be
dreigt n.l. staatssocialisme. Van den premier
zegt de „Volkskrant" te weten, dat hij de ge
bondenheid van het menschelijk leven aan vol
strekte normen belijdt, een naar den inhoud
christelijke politiek voorstaat. Onbestreden
eisch van een ware democratie noemt het blad
dat de regeering steunt op het volk. Of dit zoo
is kan thans niet beantwoord worden. Maar
dé regeering zal bij haar taak van wederop
bouw met de beginselvragen der volksgroepee_
ringen rekening dienen te houden, zoo besluit
de „Volkskrant^.
luchtconcerten, muzikale marschen en ook
aoor simpele straatmuzikanten, terwijl ook de
aubade in het Wilhelmina Gasthuis' voor den
Canadeeschen commandant extra vermelding
verdient. Het cabaretgezelschap van Chiel de
Boer zorgde dat ook de zieken in de zieken
huizen aan de feestvreugde konden deelne
men.
Het standbeeld van dr. Sarphati, op last
van de Duitschers verwijderd, herkreeg op
plechtige wijze zijn plaats en de straatbord
jes werden verhangen in de tijdens d'e bezet
ting verdoopte straten. In theaters en bios
copen werd evenzoo de bevrijding herdacht
in de Apollohal met demonstraties van Indo-
het successuk „Vrij Volk" en de Kalver-
nesische kunst, in de Stadsschouwburg met
straat was met den Dam en het Rembrandt-
plein des avonds als van ouds d'e magnee*
voor de overgroote belangstelling van de
feestvierenden.
LANDBOUWHOOGESCHOOL WAGENINGEN
Dengenen, die voornemens zijn zich, na hare
heropening, aan de Landbouwhoogeschool te
laten inschrijven om hun studie daar aan. te
vangen of voort te zetten, wordt verzocht
zulks zoo spoedig mogelijk aan het Secreta
riaat der Hoogeschool, Aulagebouw. Rijks
straatweg 1 te Wagenmgen, op te geven, met
vermelding van de volgende gegevens: naam
en voornamen, geboortedatum, geboorteplaats,
tegenwoordig adres, studierichting, laatst af
gelegd examen.
NACHTVISSCHEN
Naar A.N.P.-Aneta verneemt, hebben de ge
allieerde autoriteiten toestemming verleend
voor het ook des nachts buitengaats blijven
van visschersschepen.
De Cultuur-technische dienst is bezig, maat
regelen te nemen, om betere bedrijfsresultaten
te verkrijgen in de Betuwe. Er gaat thans
zes keer per dag een spoorbusdienst van den
Haag naar Gouda en van Rotterdam naar
Gouda. H.M. de Koningin bracht Woensdag
een on-officieel bezoek aan de Betuwe. In
Rotterdam krijgen particulieren weer electri-
sche stroom.
Radio Moskou heeft gemeld, dat de regee
ringen van de Sovjet-Unie en van Tsjecho-
Slowakije .een overeenkomst hebben ondertee
kend, waarbij Subkarpatisch Rusland (Roethe
nië), de meest Oostelijke provincie van Tsje-
cho-Slowakije tot aan het uitbreken van den
oorlog, bij de Sovjetunie wordt ingelijfd, daar
mede tot het oude moederland Oekraine te-
riigkeerenc.
In het Duitsche stadje Rheinbach zijn drie
Duitsche burgers, die het vorig jaar Augustus
een Amerikaanschen piloot hadden gedood, die
uit een vliegtuig was gesprongen, bij besluit
van de Amerkaansche legerautoriteiten opge
hangen.
FATHER G. VAN LEEUWEN
Tengevolge van een auto-ongeluk is te Til
burg plotseling overleden de Zeereerw. father
G. van Leeuwen, oud-rector van het Missie-
Luis van Mill Hill te Hoorn, sinds 1943 rector
te Roosendaal.
PRINSES JULIANA
Prinses Juliana is op reis naar Canada, waar
zij de prinsesjes gaat halen. Vrij dg te New-
York aangekomen aan boord van de Queen
Elizabeth".
HET PRINSELIJK JACHT
Dezer dagen is het Prinselijk jacht „Piet
Hein", dat tijdens de bezetting door de Duit
schers in beslag was genomen, te Amsterdam
teruggekeerd. Het fraaie schip, dat te Den
Helder werd teruggevonden, beschilderd in de
bekende grijze oorlogskleur bleek vrijwel niet
geleden te hebben. De Piet Hein" heeft lig
ging genomen in de Sixhaven en zal waar
schijnlijk binnenkort op een der Amsterdam-
sche Scheepswerven worden gerestaureerd'.
WEEK VAN 1—7 JULI
ZONDAG 1. Feest van het Kostbaar Bloed
van onzen Fleer Jezus Christus. Mis Redennsli
nos; gloria. 2e gebed v. d. zesden Zondag na
Pinksteren, 3e v. h. octaaf van St. Jan. Crer.o,
prefatie v. h. Kruis, laatste evangelie van den
Zondag.
MAANDAG 2, Feest van Kerkwfding, Mis
Ternbilis gloria, credo, gewone prefatie.
DINSDAG 3. Onze Lieve Vrouw Visitatie;
Mis Famulis tuis; gloria, 2e geb. H. Leo II;
credo, prefatie K. Maagd (met bijvoeging: ..en
U om de Bezoeking).
WOENSDAG 4. Onder het octaaf '-an de HH.
Apostelen Petrus en Paulus, Mis van den zes-
Óen Zondag na Pinksteren, geen gloria, geen
credo, twede gebed HH. Apostelen, derde van
kerkwijding, pref. v. de Apostelen, laatste
evangelie uit de mis Os Justi.
DONDERDAG 5. H. Antonus Maria Zaccaria.
Mis Sermo meus, gloria. 2e geb. octaaf H.H.
Apostelen, 3e octaaf kerkwijding, credo, pref.
van de Apostelen.
VRIJDAG 6. Octaafdag H.H. Apostelen Pe
trus en Paulus. Mis Sapentiam gloria. 2e geb.
oct. kerkwijding, credo, pref. v. d. Apostelen.
ZATERDAG 7 H.H. Cyrillus en Methodius,
Mis Sacerdotes tui gloria. 2e gebed van kerk
wijding, 3e H. Willibald'. credo, gewone pref.
Men schrijft ons
Gebrek aan plaatsruimte ten gevolge van de
papierschaarschte noopt ons, verschillende In
gezonden Stukken geheel of gedeeltelijk ter
zijde te leggen. Wij zullen echter trachten in
deze rubriek een beknopt resumé te geven
van de ons door lezers toegezonden Ingezon
den Stukken.
Zuivering. Een lezer, die als NEEF on
derteekent, vraagt, of de Zuivering beperkt
moet blijven tot de politiek-verdacbte geval
len. Hij wil verder gaan en ook de ter zake
onbekwamen elimineeren. Hij ziet verschillen
de slappe figuren van voor 1940 weer terug
op belangrijke posten van magistraten, hooi
den van dienst, door politieke vrienden op het
paard geholpen, doch onbekwaam de ver*
eischte leiding te geven. Het geeft ergernis,
aldus inzender, moreel-onwaardigen vertrou-
wensposten te zien bekleeden. Zij dienen,
evenals de politiek-onbetfcrouwbaren, verwij
derd te worden.
RadiodistriOutie. F. Beerends schrijft, dat
naar zijn meening abonné's van de Radiodis
tributie, die in 1940, toen de omroep in han
den van den bezetter kwam, om prmcipieele
redenen hun abonnement opzegden, thans
voorrang verdienen bij heraansluitingen. Hij
wil zelfs verder gaan en die abonné's uitscha
kelen, die thans van de gemeenschap zijn uit
gesloten, n.l. N.S.B.'ers en anderen, die in
arrest gesteld zijn. Zij. die in 1940 om prin-
cipieele redenen bedankten, voelen zich thans
ten achter gesteld bij diegenen, die zich tij
dens de bezetting abonneerden, na hun toe
stel in handen van den vijand gespeeld te
hebben. Wij zijn het volkomen met hem eens,
al lijkt ons de oplossing niet zoo eenvoudig.
(Ingezonden stukken dienen steeds van
naam en adres van den Inzender voorzien te
zijn; anders verdwijnen ze in de prullemand.)
Mededeeling Mil. Gezag - Alkmaar
ZUIVERINGSCOMMISSIE P.T.T.
Hiermede wordt ter algemeene kennis ge
bracht, dat voor de Zuivering van de P.T.T.
in het district Alkmaar een Commissie is be
noemd, welke als volgt is samengesteld
Voorzitter: Ir. N, J. C. Teyken Ir. Rijkswa
terstaat; Hoofd Sectie V. District n der B.S.
te Bergen
Secretaris: C. L. de Moei, Radiotechnicus;
Hoofd' Sectie I, D II, G 11 te Oudorp;
Leden: F. P. J. Bongenaar, Chefmonteur T.
en T.H.C. van de C.I.D., pl. leider L.O. te Alk
maar; W. Meyer, monteur P.T.T., Verbindings-
off. D II, G 11 te Alkmaar; J. J. Leeuwerke,
Uitvoerder Weg en Werken. Onder-Districts-
leider G.S.A. Noord te Alkmaar,
leider G.S.A. Noord te Alkmaar.
De onder het District Alkmaar en dus onder
de competentie van genoemde commissie val
lende gemeenten zijn:
Akersloot, Alkmaar, Bergen, Castricum. Eg-
mond' aan Zee. Egmond Binnen, Graft, Haren
karspel, Heerhugowaard, Heiloo, Koedijk. Lan-
gendijk, Limmen St. Maarten, Nieuwe Nie-
dorp, Oude Niedorp, Oterleek, Oudorp. St.
Pancras, De Rijp, Schagen, Schoorl. Warmen-
huizen. Winkel, Zuid- en Noord-Schermer.
Een ieder wordt opgeroepen in het belang
van de wederopbouw van ons Vaderland ge
rechtvaardigde klachten over het bovenge
noemd personeel naar voren te brengen. De
klachten moeten behoorlijk gemotiveerd,
schriftelijk en onderteekend worden ingediend
bij het Secretariaat der Commissie, gevestigd
Bureau voor Rijkswaterstaat, Kennemerstraat-
weg75 te Alkmaar en wel vóór 8 Juli a.s.
H'et adres van den aanklager moet bij de
aanklacht worden vermeld. Klachten, welke
na de 8e Juli worden ingediend, kunnen niet
meer in behandeling worden genomen.
Aangeklaagden, aanklager en getuigen kun
nen door de Commissie worden gehoord. Bij
weigering om te verschijnen kan door mij op
voorstel van de Commissie verschijmngsplicht
worden opgelegd.
Alkmaar, 21 Juli 1945.
De Militaire Commissaris in het
District Alkmaar..
De Majoor,,
Prof. Pr. M. BOKHORST
ZUIVERINGSCOMMISSIE MARECHAUSSEE
CASTRICUM
Hiermede wordt ter algemeene kennis ge
bracht. dat voor de Zuivering van de Mare
chaussee te CASTRICUM een Commissie is
benoemd, welke als volgt is samengesteld:
Voorzitter:
J. J. Nieuwenhuijsen, burgem., Limmen.
Secretaris:
G. van Weel, Marechaussee, Castricum.
Leden: H. J. van Nievelt. arts. vertegenwoor
diger L.O., te Castricum;
C. Kulk, Wachtmeester, Castricum;
H. Wesseling, Opperwachtmeester, Afdee-
lingscommandant. Heiloo.
De onder de competentie van genoemde
commissie vallende gemeenten zijn: Akersloot,
Assendelft, Bakkum, Castricum, Heemskerk,
Heiloo, Limmen. Noorddorp. Uitgeest en West-
zaan.
Een ieder wordt opgeroepen in het belang
van den wederopbouw van ons Vaderland ge
rechtvaardigde klachten betreffende Mare
chaussees in bovengenoemde gemeenten in te
brengen.
De klachten moeten behoorlijk gemotiveerd',
schriftelijk en onderteekend worden ingediend
bij den Secretaris der Commissie, den heer G.
van Weel, Wilhelminalaan 23 te Castricum en
wel vóór 10 Juli a.s.
Het adres van den aanklager moet bij de
aanklacht worden vermeld. Klachten, welke
na 10 Juli worden ingediend. kunnen niet
meer in behandeling worden genomen.
Aêrtigeklaagde aanklager en getuigen kun
nen aoor de Commissie worden gehoord. Bij
weigering om te verschijnen, kan door mij,
op voorstel van de Commissie, verschijnings
plicht worden opgelegd.
De Militaire Commissaris in het
District Alkmaar,
De Majoor
Prof. Dr. M. BOKHORST
Jaap Min, een Bergensche schilder van de
jonge generatie, die dezer dagen onder groote
belangstelling uit kunstenaarskringen te Am
sterdam met mej. Bets Terwijn in het huwe
lijk trad, heeft in het laatste oorlogsjaar de
parochiekerk van Bergen verrijkt met in
fresco geschilderde kruiswegstaties, die een
belangrijke aanwinst voor de religieuse kunst
in ons land genoemd moeten worden.
Met Jaap Min mogen de parochianen van
Bergen mag heel kunstminnend Nederland
Pastoor J. v. Beers dankbaar wezen, dat hij
met vertrouwen dezen jongen, maar gaven
kunstenaar zoo'n belangrijke opdracht durfde
geven.
Jaap Minale zich de eerste jaren van zijn
schildersloopbaan niet kon onttrekken aan
den invloed van de Bergensche School,
vooral d'e invloed van Wiegman, zijn eersten
leermeester en Colnot deed zich gelden
heeft zich, dank zij zijn volhardende studie
aan de Academie onder leiding van Prof.
Campenüönck de laatste jaren aan dien in
vloed weten te onttrekken. Hij heeft zichzelf
gevonden en is bezig zich te ontwikkelen tot
een knap decoratief schilder, cie zich bijzon
der aangetrokken voelt tot en ook uitgespro
ken talenten heeft vóór de monumentale
Kunst.
De «e^ste indruk bij het binnentreden van
de aoor den Bergenschen architect Jan Leyen
gebouwde kerk te Bergen is. «it de Kruisweg
staties van Jaap Min dit schcune kerkgebouw
als 't "are zijn aangegroeid, zoo passen de in
lichte tinten gehouden fresco's in de sfeer
van dit Godshuis. De groote horizontale vlak
ken van de staties leiden den bezoeker naar
het Hoogaltaar, den zetel van den Eucharis-
tischen Koning.
Bij nadere beschouwing ,ralt het terstond
op, hoe de fresco's vragen om vervanging van
de storende matglas-in-lood-ramen c'oor kieut-
rlge gebrandschilderde vensters, zoodat de zee
van licht in de kerk getemperd wordt door
een tapijt van harmonieerena'e kleurschakee-
ringen.
Doch beschouwen wij de staties nader.
Jaap Min we noemden hem al een gaaf
kunstenaar toont zich hier een diep-reli-
gieus mensch en tevens een zuiver-voeler»d
artist, die in de aanvoeling en uitdrukkmtf
van de diepte van het Lijdensdrama een ver
rassende hoogte bereikt. De lijdenstafreelen
geeft hij weer in sobere beelden, vrij van
coloristisch effectbejag, maar met een rythme
en beweging, die te vergelijken zijn met de
op-en-neer-golving van de Gregoriaansche
muziek, welke een Fransch kunstenaar eens
vergeleek met de cadans van deinende
sneeuwvlokken, welke nooit ae aarde raken.
Dat rythme en die beweging ziet men,
staande voor d'e twee eerste staties, die. elk
met drie figuren, in volmaakte onderlinge
harmonie d'e rustige inleiding vormen tot de
lijdenstocht. In III en IV. de eerste val en
de ontmoeting met Maria,wordt d'e meditee-
rende toeschouwer geschokt door het lijden,
dat begonnen is. In V en VI, samen weer tot
een harmonie van rythme en beweging ge
componeerd, treft ons de vluchtige vreugde
van den lijdenden Verlosser om het mede-
dragen van het lijden door Simon en Vero
nica. Ook in VII en VHI treft weer dit on
derlinge evenwicht van lijnen en vlakken,
terwijl de figuren van de weenende vrouwen
een rustpunt aangeven in het rythme, ten
einde d'e acht staties aan de Evangeliezijde
af te sluiten. In den derden val weet de schil
der een climax te bereiken, die de toeschou
wer bij den tweeden val niet had' durven ver
wachten en die nog overtroffen worden in de
elfde statie, die met XH weer een composi
torisch geheel vormt. In d'e Kruisiging zien
we de aarzeling van de opwaarts blikkende
beulen het aardsche uitdrukkend om het
onmetelijke mysterie van den ten hemel sta
renden Verlosser aan te randen, terwijl we
in XII een dergelijke harmonie aantreffen,
maar nu van de zich tot de aarde Maria en
Joannes neerbuigende Christusfiguur.
In de twee laatste staties wordt het rythme
besloten door de rust in den zin van het kruis
woord: het is volbracht.
Als vulling van een nog overgebleven vak
in d'e kerkmuur schilderde Jaap Min nog een
vijftiende fresco, voorstellende al de emble
men van het Lijden, waarin hij zijn speelsch
vernuft kon uitleven, zonder nochtans de
harmonie van het geheel te storen.
"Wij zouden nog nader in details kunnen
treden bij het bemediteeren en bespreken van
de afzonderlijke staties, doch daarvoor is het
hier de plaats niet. De kruiswegstaties, waar
mede Jaap Min de kerk van Bergen verrijkt
h«eft, houden een schoone belofte in voor de
religieuze kunst in ons land'. Fr. Otten
Lar
milie,
onzer
blijkt
den
uit 3
De
beda:
sche
bij
Heilc
