NIEUW DOOR GETEISTERD NEDERLAND Stalin nog niet aangekomen? Weergalooze aanval op Tokio Mannelijke hulpcolonnes voor den wederopbouw DINSDAG 17 JULI 1945 BUREAUX: Noord- en Midden-Limburg leeggeroofd en gebrandschat Hitier in Patagonië? Prinses Juliana naar Nederland vertrokken Groote bosch- en heidebrand Uil eigen land Bon 112 voor schoenreparatie 10ereldnieuws Qanteekeningen Gedeeltelijke deblokkeering der bankbiljetten NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 41e JAARGANG - NUMMER 18681 Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) Abonnementsprijs t 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 DEN HELDER Loudsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Muienstraat 52 Telefoon 459 Nijmegen, stad zonder hart De Kelzer-Karelstad heeft haar be kende silhouet van torens verloren. Slechts de toren van de Dominica- nerkerk bleef voor den oorlogsbrand gespaard. Vergeleken bij Arnhem waar de sporen van den strijd nog versch en veelvuldig zijn, kan Nijmegen „schoon" genoemd worden. Daar heeft men al 9 maanden kunnen puinruimen en reorganiseeren. De Waalbrug, de trots van Nederland bleef dank zij de moedige hande ling van de patriotten onbescha digd, maar is men er over, dan blijkt weldra, welk offer Noviomagum voor zijn vrijheid gebracht heeft. De derde Septemberweek in '44 was er voor Nijmegen een van bloed en brand. In hun woede over den onafwend baar naderende nederlaag staken de moffen de eene straat na de an dere in brand; vooral de binnenstad en de omgeving van station en Waal bruggen moesten het ontgelden. Er viel niet veel te blusschen. Een week lang lag de stad onder hevig granaat- vuur en honderden burgers vonden den dood. Bij het bombardement van 22 Febr. '44 was reeds de binnenstad verwoest en lieten 860 burgers het leven; ge durende de frontperiode 17 Sept. 17 Maart vielen er 768 dooden en 2000 gewonden. Nijmegen is door het oorlogsgeweld een stad zonder hart geworden; behalve 2000 huizen gin gen 300 perceelen, als kerken, scho len, magazijnen en theaters in vlam men op; verder zijn 13.000 woningen beschadigd. De woningnood is groot; ondanks samenwoning op groote schaal zijn thans nog 9 maanden na de bevrijding, gezinnen in 'schuilkel ders gehuisvest, terwijl 1600 gezin nen (7000 personen) een aanvraag om woonruimte hebben loopen. Door verwoesting van ca. 500 zakenpan- den ontstond 'n groot tekort aan winkelruimte; in bijna eiken winkel is 'n collega-middenstander onder gebracht, terwijl er plannen zijn voor noodwinkels. Tengevolge van de geallieerde be zetting is er ook groot gebrek aan schoolruimte en aan arbeidskrach ten; 3500 arbeiders zijn in geallieer den dienst en 2000 werken aan het overladen van geallieerde goederen. Bij ons bezoek aan Nijmegen waar wij door het gemeentebestuur met echt Nijmeegsche hartelijkheid wer den ontvangen, klaagden tal van plattelandsburgemeesters uit den omtrek ons hun nooden; hun ge meentenaren waren geëvacueerd, be stolen. uitgeplunderd ci gebrand schat; hun woningen en boerderijen verwoest en na hun terugkomst le ven ie in ellendige omstandigheden wegens het gemis aan de meest-ele- mentalre levensbehoeften; nagenoeg al het vee, gereedschap en landbouw machines was door de moffen gesto len. Noord- en Midden-Limburg Het summum van oorlogsellende en leed troffen wij aan in het wel 't zwaarst getroffen gebied tusschen Nijmegen en Sittard. Wanneer ons een krant van 8 pa gina's ter beschikking stond', had den wij nog ruimte te weinig om een volledig beeld te schetsen van den nood, dien wij daar aantroffen. Van September '44 tot Maart '45 lag deze streek in het frontgebied. In die periode werd Noord- en Mid den-Limburg systematisch leegge roofd en gebrandschat. Op de eerste plaats werden de weerbare mannen weggehaald, voorts het vee en het veevoeder, tenslotte het huisraad en de landbouwgereedschappen. H!et is ongelooflijk wat de Hitler - piraten onze Limburgsche boeren ontstolen hebben; 'n kleine, doch onvolledige opsomming; meubilair, linnengoed, beddegoed en keuken gerei, voor 12.000 gezinnen (alleen in Noord-Limburg) gereedschappen en landbouwwerktuigen 95 pet.; 38.000 rijwielen, 2900 karren, 800 luxe en 600 vrachtauto's; 425 motorrijwielen en alle autobussen; voorts wat den veestapel in Noord-Limburg betreft; 5200 paarden (van de 8400); 16.300 stuks rundvee (van de 26.500); 32.000 varkens (van de 45.500); 340.000 stuks pluimvee (van de 400.000). In de ge meente Bergen waren op 1 Mei '45 van de 741 paarden, nog 44 over; van de 2853 koeien nog 94; van de 3783 varkens nog 70 ?n van de 12.000 kip pen nog maar 50. Van Midden-Limburg ontbreken nog volledige gegevens, doch de toe stand van den veestapel in Maas- bracht, Linne, Montfort, Stevens- weert en Vlodorp is ongeveer gelijk aan dien in Maasniel, waar gestolen werden: 630 paarden (95 pet.), 1554 stuks jong vee (94 pet.); 900 melk koeien (80 pet.); 1400 varkens (98 pet). xn Venray, dat viermaal gebom bardeerd is en 7 weken onder gra- naatvuur lag en derhalve grooten- deels verwoest is, werden gestolen of gedood 2530 koeien, 533 paarden, 4683 varkens en 90.000 kippen; 600 boeren zijn hier aangewezen op over- bruggingssteun. Het totaal aantal runderen dat de moffen in Limburg gestolen hebben, wordt op 60.000 stuks geschat. (Vervolg in de 5e kolom) Volgens een bericht uit Brazilië zou Hitler met Eva Braun in Argen tinië aangekomen zijn en zich bege ven hebben naar een Duitsch land- g'oed' in Patagonië Gisteren, Maandag, is Prinses Ju liana, met de drie prinsesjes, uit Ottawa naar Nederland vertrokken. Het vertrek had onder groote belang stelling plaats. De reis gaat via En geland. Bij Heeze, Mierlo en Geldrop is Zondagochtend een groote bosch- en heidebrand ontstaan door het ont ploffen van mijnen. De brand nam reusachtige afmetingen aan en begon Maandag opnieuw. Maandagavond' duurde hij nog voort. Hedenmorgen om negen uur was nog geen bericht ontvangen, dat Stalin met zijn gevolg in Berlijn is aangekomen. Truman en Churchill en hun gevolg zijn Zondag gearriveerd. Berichten van corresponden ten bevestigen, dat in poliielce kringen verondersteld wordt, dat een van de voornaamste vraagstukken van de conferentie is de eventueele deelneming van Rusland aan den oorlog tegen Japan. De samenstelling van de delegaties zou daarop wijzen. Het zijn echter maar veronderstel lingen, daar geen enkele uitlating is gedaan, die eenig officieel houvast biedt. De besprekingen zijn geheel geheim, j Engelsche correspondenten weten te melden, dat een voorgenomen reis van den Pauselijken Inter nuntius, mgr. Orsenigo en van Kar dinaal Faulhaber, naar Rome is uit gesteld, omdat het van belang wordt geacht, dat deze kerkelijke hoog waardigheidsbekleders tijdens de conferentie in Duitschland blijven. Ook Reuter meldt, dat de aan komst van Stallrj nog steeds door een waas van geheimzinnigheid om geven wordt. Terwijl' Churchill en Truman een autotoocht door Berlijn gemaakt en de puinhoopen bezich tigd hebben van der.' Rijksdag en H'ltlers Rijkskanselarij, moet het be richt van Stalins aankomst nog altijd officieel bevestigd worden, noewel de Berlijnsche correspondent van de „Daily Express" hedenochtend meld de vernomen te hebben, dat Stalin in alle stilte in Potsdam was aange komen. De .News Chronicle" laat 'n protest hooren tegen wat het blad noemt de „buitensporige geheimzin nigheid", waarmede de samenkomst van de „big three" wordt omgeven. Er komt deze week een ponton brug over de Maas bij Roermond gereed. In Suriname wordt het stemrecht uitgebreid. Amsterdam heeft Arnhem geadopteerd, d.w.z. aangenomen om er voor kleeding, meubels, bedden en wat al niet, te zorgen. In Rotterdam is een café gesloten omdat er borrels verkocht werden voor drie rijksdaalders per stuk. In Groningen is egn jonge man ingesloten, die sigaretten van Canadeezen in den zwarten handel verkocht. In verband mte de ver hooging van de kosten van het le vensonderhoud heeft het gemeente bestuur van Rotterdam besloten, de steunbedragen tijdelijk te verhoogen. De Volkshoogeschool „Diependaal" in Markelo heeft haar werk weer hervat. Aangezien er dringend behoefte bestaat aan voorlichting omtrent de nieuwe adressen van alle instanties van openbaar belang, is er besloten tot uitgave van een nood- adresboek van Nederland. In Amsterdam worden 50.0C-3 een heidspakketten van het Fran*che Roode Kruis onder ouden van dagen, zieken, jeugd, enz. verdeeld. In Breda kunnen gehuwde ambtenaren textiel koopen voor een costuum uit in beslag genomen voorraad. Ef wordt veel fruit verwacht maar de kwaliteit zal slecht zijn. Een schaakzeskamp te Amsterdam is door dr. Euwe gewonnen. Zaterdag hebben wij reeds gemeld dat bon 112 (rood en blauw) van de M.G. kaart ir.' de provincie Noord- Holland', Zuid-Holland en Utrecht geldig is verklaard voor het doen repareeren van schoenen met een hoeveelheid leder van 25 gram. Het publiek dient den bon eerst dan bjj aen schoenhersteller in te leveren, wanneer laatstgenoemde verklaart in staat te zijn de reparatie bijv. binnen veertien dagen te kunnen verrichten. De geldigheidsduur van bovengenoemde bon Is onbeperkt daar deze samer.' met later aan te wijzen bonnen bij den schoenherstel ler kan worden ingeleverd voor het doen verrichten van grootere repa raties. De aandacht wordt er met na druk op gevestigd dat bon 112 geen z.g. voorinleverir.'gsbon is. Het verbod in de Engelsche zone, om verbroederend op te treden je gens de Duitschers, is opgeheven. In Birma zijn 11000 Japanners om singeld. De I.R.A., de republikein- sche Iersche ondergrondsche, heeft o.a. de Valera per brief ter dood veroordeeld. Leiders van de Duit- sche S D A P. in Londen hebben den geallieerden verzocht, vrijheid van vergadering en meening3uiting te herstellen voor de democratische krachten. Nieuwe minister-presi dent van Australië is Joseph B. Chif. ley, die de functie van Curtin al eenigen tijd waarnam. Amerika brengt in October twee persoons particuliere vliegtuigen aan de markt voor 2295 dollar, grootere familievliegtuigen voor 6500 dollar. De besprekingen tusschen Stalin en Soeng, den Chineeschen minister van Bnitenlandsche Zaken zijn zonder re sultaat gebleven, hetgeen vermoede lijk de deelneming van Rusland aan den oorlog tegen Japan vertragen zal. De Britten zullen een millioen steenkool uit het Ruhrgebied naar Berlijn brengen. Parijs heeft de veertiende Juli, dag der Fransche revolutie, weer als vanouds gevierd, Er komt werking ir.' de kwestie van den zomertijd. De zaak zit zoo, dat ook Engeland de dubbele zomer tijd heeft. Deze is nu met ingang van Zondag j.l. afgeschaft, de Brit ten hebber, weer den enkelen zomer tijd'. Men is op het oogenblik in Den Kaag bezig te overwegen of Neder land nu ook in dit opzicht Engeland volgen zal. België heeft al besloten dat niet te doen. Wen deden verstan dig, het wel te doen. „Trouw" ergert zich terecht aan '4 feit, dat krijgsgevangen Duitsche marinemannen in Velsen een heeren leventje hebben. Zij krijgen volop vrijheid van bewegen bader.' en zon nen en hebben ruim te eten. Wij blijven toch de Chineezen van Euro pa! Het weekblad „Je Maintiendrai" meldt, dat Ge burgemeester van den kreis Barmstadt Nederlandsche on derdanen heeft verdreven. Ze moch ten 30 K'.G. bagage meer.emen, de rest van hun bezit werd' verbrandt Het is wel prettig, zei „Parool" te recht na vijf jaar oorlog tot de over winnende partij te behooren en machtige bondgenooten te hebben. Vooral als men er op let, dat die burgemeester verklaart dat Neder landers die aan zijr.- bevel niet vol doen, de bescherming van de geal lieerde autoriteiten zouden verlie zen. Men vraagt zich af, wat voor zeggenschap zulk een Duitsche bur gemeester daar „überhaupt" over heeft. Deklandingsvliegtuigen van de Britsche Pacificvloot hebben als onder deel van de Amerikaansche derde vloot gisteren, voor de eerste maal als de omvangrijkste gecombineerde Britsch-Amerikaansche vlootstrijd- krachten, die ooit zijn geformeerd, deelgenomen aan de aanvallen op de Japansche eilanden. Zeer krachtige luchtaanvallen hadden plaats op het gebied van Tokio door 1500 deklan dingsvliegtuigen. Nooit tevoren in de geschiedenis heeft een gevechts-eenheid zooveel strijdkrachten onder één enkel commando vereenigd. O.a. het slagschip King George V van 35000 ton, een der reusachtigste slagschepen ter wereld, heeft aan den aanval deelgenomen. Admiraal Nimitz heeft verklaard, dat de phase, wel ke aan de invasie tegen Japan voorafgaat, thans begonnen is. Personen, wier salaris of pensioen over Juni niet meer dan f 333.33 net to heeft bedragen, en dat geheel of gedeeltelijk is uitbetaald in bankbil jetten van f 100.—, kunr.én een in tweevoud gesteld verzoek tot den in specteur der belastingen richten. Op elk exemplaar van het verzoek moet een verklaring van een werkgever zijn gesteld. Op de door der.' inspec teur verstrekte machtiging wordt ten hoogste drievierde van het maandinkomen uitbetaald. Oorlogs getroffenen, die op of na 1 Maart een uitkeermg ter zake van oorlogs schade hebben ontvangen, kunnen restitutie van bedoelde uitkeermg bekomen. Binnenschippers kunnen zich eveneens wenden tot den Inspec teur der belastingen, teneinde met diens goedvinden een bedrag terug te ontvangen van ten hoogste f 500. In gezamenlijk overleg tusschen de Bissch. Hulpactie voor Oorlogs slachtoffers en de K.A. der mannelijke jeugd is besloten tot oprichting over te gaan van mannelijke hulpcolonnes voor den wederopbouw. Zij hebben tot doei: le. onze getroffen lartdgenooten te helpen hij de be- woonbaarmaking van hun verwoest bezit, zoowel wat woning als lan- derij aangaat. Daarom onderscheiden we: a. opbouw-, b. landbouw-, c. transportcolonnes. Een aanvang wordt genomen met de oprichting van een opbouwcolonne. Hiervoor wer den onderhandelingen gevoerd met diverse rijksinstianties. 2e. Om vele jonge mannen, die door allerlei factorer.' in eigen bedrijf nog niet werkzaam kunnen zijn, in te schakelen in het arbeidsproces, ook tot eigen vakbekwaming. Het' gaat over jor.'ge mannen van 18 tot 24 jaar. Zij moeten werkelijk vakbekwaamheid bezitten, bijv. een timmerman, metselaar, electricien, schilder, smid, stucadoor, stratenma ker, lood'- en zinkbewerker. Vooral zijn vócr dit eerste kamp noodig prima vakkrachten. Hiervan hangt het weislager.' af van heel de verdere gang van zaken. Dit kamp komt zoo goed als zeker in Den Hel der. In totaal gaat het hier om vijf tig jongens. De aalmoezeniers van dé B.H.O. geven nadere inlichtingen. WAVELL LIJDT SCHIPBREUK De onderhandelingen van Lord Wavell, den onderkoning, om tot overeenstemming te komen met de verschillende partijen over de vor ming van een Britsch-Indische Re- geermg, op grond van de voorstellen der Britsche - Regeering, zijn thans definitief mislukt. De conferentie van Simla is gesloten. Toch zullen nieuwe mogelijkheden overwogen worden. Engelsche persstemmen doen vermoeden, dat het uitstel van Sim la geen afstel is. Men speculeert in bepaalde Britsch Indische kringen lbijkbaar op verdergaande voorstel len van Engeland' als straks de uit slag van de verkiezingen bekend is.. (Vervolg van 2e kolom) Het is gebeurd, dat een burgemees ter wat koeien liet terughalen van over de grens; het gevolg was, dat de koe-halers in Duitschland tot twee jaar gevangenisstraf werden veroordeeld. Het kostte heel wat moeite om de jongens nadat nog Prins Bernard er aan te pas was ge komen, na 3 weken vrij te krijgen. Intusschen graast het roodbonte Lim. burgsche vee over de grens tusschen het zwartbonte van de Duitsche boe ren. Alle pogingen om het gestolen vee terug te krijgen zijn tot dusver mislukt. De verontwaardiging onder de Limburgsche en Betuwsche bevol king over het feit, dat de moffen ongestoord in het rustig bezit gela ten worden van alles, wat ze in Ne derland gestolen hebben is algemeen. Intusschen wordt het vee uit Lim burg en de Betuwe in Duitschland afgeslacht, zoodat er geen roodbont vee meer te vinden zal zijn, als de Shaef er eindelijk eens toe over zal gaan, onze boeren hun rechtmatige bezittingen terug te geven. De mof fen hebben voor drie jaar vleesch in de kuip van onze gestolen koeien. Zij ontzagen zich niet in hun vandalis me hoogdrachtig vee af te slachten. Wat voor het vee geldt, geldt ook voor het landbouwgereedschap, ploe gen, eggen, cultivatoren, dorsch- en zaaimachines, karren en kruiwa gens. De Duitsche boeren spelen mooi weer van de spullen van onze uitgeplunderde en gebrandschatte boeren van Limburg en Gelderland. Niet Nederland, maar Duitschland heeft den oorlog verloren; niet onze door de oorlogshandelingen toch al zoo getroffen boeren dienen als over wonnenen behandeld te worden, doch de boeren van het Herrenvolk, dat ons vijf jaren geterroriseerd en bestolen heeft. Deze roep om recht klinkt over 't zwaar geteisterde land van Limburg en vindt zijn weerklank in de Neder landsche pers. Moge deze roep ook resoneeren ih Regeeringskrlngen ett via deze in de kringen der geallieer den. Met het terugontvangen van al les wat ons ontstolen is, kan Neder land niet wachten tot na de Vredes onderhandelingen. Ons economisch en sociaal herstel eischt directe te ruggave, vóór het te laat ia. FR. OTTEN

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1