NIEUW
Het einde van Potsdam
Broodrantsoen 2400gram
Wij getuigen te weinig
Wat zal de verklaring der
Groote Drie inhouden?
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1945
BUREAUX:
Historisch momenjt aan de Wannsee
„Is er nog iets?"
De bombarde
menten op Japan
Om een plaquette
Drie Fransche
verraders
Hamburg gaat
bouwen
En wij
Vrachtvervoer weer
door het geheele land
Rusland en wij
Saaiste nieuws
Engelsche onthulling
Het werk der Katholieke Actie
Inleiding van dr. Olierook
Toch twee Katholieke
Belgische ministers
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG NUMMER 18695
Buiten God ia 't nergens veilig Vondel
Abonnementsprijs f 1.10 per maand; I 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
O
ECHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
De slotzitting der conferentie der „big three" heeft
Woensdag 1 Augustus twee uur geduurd en werd gehouden
rondom een tafel, die gedekt was met de nationale vlag
gen. Zij had plaats in het Cecilienhof aan de Wannsee,'
de vroegere woning van den Duitschen Kroonprins.
President Truman, Generalissimus Stalin en de Britsche
Premier, Attlee, hielden elk een toespraak. De staven
werkten onder hoogen druk om de laatste bewoordingen
vast te stellen.
De slottaak der conferentie bestond in het opstellen van
het communiqué dat niet zou worden uitgegeven vóór
Donderdagavond. Toen het gereed was, vroeg Truman als
voorzitter: „Is er nog iets?" Attlee en Stalin schudden
het hoofd, Truman zeide daarop: „de conferentie wordt
verdaagd". In korte woorden zeide Attlee Stalin dank
voor de voortreffeüjke regelingen en Truman voor zijn
werk als voorzitter. Stalin zeide daarop president Truman
en Attlee dank, evenals de ministers van buitenlandsche
zaken, waarbij hij tevens hulde bracht aan het werk van
Churchill en Eden. Daarop schudden allen elkander de
hand in een sfeer van de grootste hartelijkheid. De
conferentie was ten einde.
De politieke correspondent van het
Labourorgaan „Daily Herald" meldt,
dat de minister van buitenlandsche
zaken Ernest Bevin nog in Potsdam
blijft, teneinde zaken af te handelêïi,
„betrekking hebbend op de besluiten
der Big Three". Of Stalin terstond
naar moskuu icrugiroprt is evenzeer
een geheim als zijn aankomst te Ber
lijn voor het begin der conferentie is
geweest, ofschoon een Amerikaansch
radiobericht uit Duitschland zegt, dat
Stalin en zijn minister van buiten-.,
landsche zaken, Molotov. wellicht'
vrijwel onmiddellijk per trein naar
Moskou zullen vertrekken.
De conferentie te Potsdam is ge
ëindigd' om 00 uur 30 Berlijnschen
tijd, na een zitting', die veertien da
gen heeft geduurd'. Volgens de tot
dusver uit Berlijn ontvangen berich
ten is een officieele mededeeling om
trent hetgeen besproken is, reeds
opgesteld, goedgekeurd' en ondertee-
kend. Verwacht wordt, dat dit com
muniqué later op den dag' zal wor
den gepubliceerd.
De Pacific-luchtmacht van -gene
raal George Kenney heeft gedurende
Maandag en Dinsdag in aanvallen
overdag en bij nacht raids uitgevoerd
over het geheele grondgebied van
het eiland Kioesjoe. In de wateren
nabij Japan en langs de Aziatische
kust hebben deze vliegtuigen 35 Ja-"
pansche vaartuigen tot zinken ge -
bracht of ernstig beschadigd. Zij
bombardeerden K'agashima, centrum
van explosxevenfabricage. mijngebied
en electriciteitslevering. In Miyasaki
en Maroejima werden groote bran
den veroorzaakt in fabrieken. Even
eens werd de haven van Sasebo, een
var: Japans vier grootste vlootbases,
aangevallen, terwijl andere vliegtui
gen Nagasaki bombardeerden.
Wake gebombardeerd
Een groot Amerikaansch slagschip
heeft Woensdag* Japansche stellingen
op het eiland Wake beschoten, en
scheepsvliegtuiger: hebben dit eiland,
dat voorheen een Amerlkaansche ba
sis was, gebombardeerd er: onder vuur
genomen, aldus meldt het communi
qué van admiraal Nimitz. „Er werd
slechts zwakken afw.eer ondervonden
van de kustbatterijen en het lucht
afweergeschut; er vielen geen qoo-
der: of gewonden en de aan onze
schepen toegebrachte schade was
uiterst gering'", voegt het communi
qué er aan toe.
De veel omstreden plaquette te
Wageningen, onthuld door Z. K. H.
Prins Berr.hard' ter herdenking van
de aldaar geteekende capitulatie der
Duitsche legers is weer terecht. Het
is een zeer simpele geschiedenis ge
weest; de plaquette is niet gestolen
g'eweest, d'oeh slechts verwijderd,
daar zij op een marmerplaat aange
bracht moest worden. Aanvankelijk
was de plaquette n.l. op een houten
ondergrond geschroefd. Dit zit ech
ter thans weer veilig en stevig op
haar plaats. Laat ons hoper.' dat zij
er tot in lengte van dagen blijft.
Drie gewezen Fransche luchtmacht
commandanten, generaal Caraillan,
kolonel Forr.illon en kolonel Lefort
zijn aan de Fransche regeering uitge
leverd, en zullen terecht staan we
gens het verschaffen van inlichtin
gen aan de Duitschers omtrent ge
allieerde luchtoperatles boven Frank
rijk en het uitwerpen van wapenen
voor de maquis.
Naar gemeld wordt, is de wederop
bouw van Hamburg' begonnen en
zelfs weten corerspondenten te be
richten, dat er een plan wordt uit
gevoerd. dat 47.000 woningen omvat,
welke gebouwd worden met Duitsch
materiaal. Van bevoegde zijde wordt
hierbij aangeteekend: Gedurende de
bezettingsjaren hebben de Duitschers
niet geschroomd, in or.s land groote
hoeveelheden bouwmaterialen te
vorderen en „uit te voeren". Het is
natuurlijk onmogelijk nauwkeurige
cijfers daaromtrent te g'even. maar
wat bekend is, is al erg genoeg. Uit--'
gevoerd werden (tezamen gedurende
vijf bezettingsjaren)plm. 150 mil-
lioen metselbanksteenen, plm. 75
millioen dakpannen en 100.000 ton
cement. Bovendien werden voor het
aanleggen van versterkingen door de
Duitschers groote hoeveelheden Ne-
derlandsch bouwmateriaal g*ebruikt,
n.l. circa 300 millioen kalkzandstee-
nen en circa 2 millioen ton cement.
Wanneer al deze hoeveelheden mate
riaal op dit moment nog voor de
Nederlandsche bouwnijverheid be
schikbaar zouden zijn, dan zou men
er in Nederland zeker 30.000 wonin
gen van kunnen bouwen. Thans moe
ten de bewoners van de getroffen
gebieden zich echter tevreden stel
len met het allernoodzakelijkste her
stel aan hun beschadigde woningen,
omdat het materiaal voor meer dar:
dit herstel ontbreekt.
Met ingang van 2 Augustus is voor
het vervo* r van vracht-stukgoederen
de verbinding tusschen Noord
Ocst-, Zuid- en West-Nederland weer
hersteld. Een groot aantal stations
wordt met ingang van dezen datum
weer ir: bedrijf genomen. Uitbrei
ding met een aantal andere plaatsen
is binnen zeer korten tijd te ver
wachten. Inlichtingen zijr: verkrijg
baar aan de stations en bij de kan
toren van Van Gend er: Loos en de
A.T.O.agentschappen.
Te Rotterdam is onlangs gesticht
het „U.S.S.R.-instituut", bedoeld als
een Nederlandsche stichting ter be
vordering van de economische en
cultureele betrekkingen tusschen
Nederland en de U.S.S.R., de bestu
deering van de U.S.S.R. en de be
vordering van de kennis van deze
groep van landen in Nederland.
GENERAAL DE GAULLE zal zich
in de tweede helft van Augustus per
vliegtuig naar de V.S. begeven voor
een bezoek aan president Truman.
800 Supervestingen hebben
6.000 ton bommen laten vallen
op vier Japansche steden.
De groenteprijzen zijn opnieuw
vastgesteld met een ruimere
marge voor den handel.
PIERRE LAVAL is met zijn vrouw
per vliegtuig te Parijs (Le Bourget)
aangekomen en naar de gevangenis
van Fresnes overgebracht.
'Het broodrantsoen van de NederJandsche bevolking heeft zich den
laatsten tijd in stijgende lijn bewogen. Sedert 20 Juli j.l. is voor den
normalen consument in het Westen des land* 2000 gram brood per hoofd
en per week verstrekt, aangevuld met 600 gram biscuit, waardoor het
rantsoen in totaal een voedingswaarde aan brood van 2800 gram verte
genwoordigt. Voor de twee komende weken van 5—18 Augustus zal het
broodrantsoen in het geheele land 2800 gram per week bedragen, deels
brood, deels biscuits, tot hoeveelheden, die afhankelijk zijn van de voor-
raadpositie in de verschillende deelen des lands. Voor het Westen is
liet rantsoen op 2400 gram brood bepaald, terwijl één bon zal worden
aangewezen, die voor twee weken samen recht geeft op 600 gr. biscuits.
Het ministerie van Landbouw, Vis-
scherij en Voedselvoorziening vestigt
er de aandacht op, dat het brood
rantsoen thans, drie maanden na de
bevrijding van het Wester:, dank zij
den graanaanvoer uit de geallieerde
landen, een peil heeft bereikt, dat
uit eigen productie nooit bereikt kon
worden. Toen op 15 Jur:i 1940 de
rantsoeneering van brood begon,
werd het rantsoen op 2000 gram per
week per persoon bepaald, terwijl
var: 21 September 1941 af een rant
soen van 1800 gram heeft gegolden
tot de catastrophale ontwikkeling
der voedselvoorziening in den afge-
loopen herfst en winter begor:, die
het officieel rantsoen in het Westen
ten slotte tot 400 gram (aang'evuld
met 400 gram zg. Roode Kruisbrood).
in het voorjaar heeft doen dalen.
De beteekenis var: een behoorlijk
broodrantsoen voor de voeding van
het Nederlandsche volk zal niet na
der aangegeven behoeven te worden.
Over het bereikte resultaat past
slechts vreugde en dankbaarheid.
De regeering streeft er naar zoo
spoedig mogelijk het broodrantsoen
nogmaals te verhoogen. Zoodra dat
het geval kan zijr:, hetgeen uiteraard'
afhankelijk is van de ontwikkeling
der voorraadpositie. treedt voor een
belangrijk voedingsmiddel dan eer:
toestand in, die normaal mag heeten.
Over een plan van Pierre Laval
Een Engelsch Witboek onthult, dat
Laval ir: 1940 het plan had, d'e Fran
sche vloot te gebruiken om de kolo
niën te heroveren. Daardoor zou het
verzet van de Gaulle gebroken wor
den. Een botsing met de Engelsche
vloot, die verwacht werd, zou uitge
legd worden als een agressieve daad
van Engeland! Het plan ging niet
door, omdat de Er:gelsohe gezant te
Madrid via zijn Fransche collega, d«
regeering te Vichy waarschuwde^ dfct
Engeland Vichy zou hombardeerèn.
NIEUWE REGEERING IN ZWEDEN
In Zweden is een nieuwe socialis
tische regeering gevormd. Minister
president is Albin Hansson weer, die
ook premier was van de coalitiere-
geering, die 5'U jaar g'eleder: werd
gevormd.
Na een inleiding voor de Katholieke Actie te Alkmaar over de betee
kenis van het werk der Katholieke Actie, heeft de diocesaan leider van
de K. A. voor volwassenen, dr. A. A. Olierook, ingevolge een vrucht
bare gedachtenwisseling. een en ander over de toekomst van het K.A.-
werk medegedeeld. De K.A. wordt opgebouwd uit drie kernen, n.l. een
voor volwassen mannen en vrouwen, een voor jongemannen en een voor
jonge meisjes. Uit elk dezer kernen zullen twee leden in een hoofdcomité
zitting hebben; dit comité organiseert de algemeene acties. In .de
komende herfst zullen voor de volwassen vrouwen vier conferenties
worden gehouden over de waardigheid, de roeping, het geestelijk leven
en het apostolaat der vrouw; daarna zal, na vorming van een kern uit de
ongehuwde volwassen vrouwen, een algemeene vrouwenbeweging worden
georganiseerd. Wat de overige, reeds bestaande vereenigingen betreft, wil
de K.A. wel coördineerend werken; zij gaat echter niet zitten op de stoel
van andere vereenigingen. Vanuit de diocesane K.A., gevormd door een
leekenbestuur, met om zich heen een leekenraad van vertegenwoordigers
der voormalige organisaties, zullen richtlijnen worden aangegeven, ter
uitwerking op eigen wijze in eigen organisatie. Naast de K.A. moet een
contact-groep gevormd worden, een zgn. tweede kern, om het contact
met de overige parochianen te vormen en uit te bouwen.
De bijeenkomst is te Alkmaar ge
houden op Initiatief van de K.A. der
St. Dominicus-parochie yoor leden
der K.A.. zij is geleid' door pater
Meijer.
Dr. Olierook verheugde zich over
de aanwezigheid' var: de jongeren, die
niet alleen de spes Patriae, doch ook
de spes Ecclesiae zijn. De Katholieke
Actie, aldus vervol g*de spr., is de
deelneming van de leeken aan het
apostolaat der kerk; deze gedachte
uitrafelend, -wordt de taak der K.A.
ons steeas duidelijker. Als wij leden
zijr: van de H. Kerk, die tot taak
kreeg de blijde boodschap uit te dra
gen, dan is dat ook onze taak.
Nog slechts een tiende d'er wereld
bevolking behoort tot de Kerk en
God wil, dat alle menschen zalig
worden door Zijn Kerk. De uit
breiding van de Kerk Gods is niet
alleen d'e taak der priesters; ook
voor de leeken is hier een taak weg
gelegd. Een eeuw lar:g valt er reeds
een schrikkelijke achteruitgang op
godsdienstig gebied' te constateeren
en wij zijn er nog niet in geslaagd
het tempo van dien achteruitgang
tegen te houder:. In 1840 was 39 pet.
d'er Nederlandsche bevolking katho
liek; nu nog maar 35 pet. en het gaat
nog steeds achteruit, al klagen de
orthodoxe dominees dan ook over de
toenemende verroomsching van Ne-
Sylvaïn Mangcot, Reuters diplomatieke correspondent, verwacht, dat
de verklaring van Potsdam een even''omvattende schets zal geven van de
geallieerde politiek voor de eerste phase van den vrede, als de verkla
ring, die na de Kriinbesprekingen werd uitgegeven, zulks voor de laatste
phase van den oorlog was. Onder de voornaamste onderwerpen, waarmee
zij zich zal bezig houden is. naar men denkt, de toekomst van Duitsch
land met inbegrip van zijn herstelbetalingsschuld, en de organisatie van
de veiligheid ter wereld. In de Ver. Staten bestaat groote spanning ten
aanzien van de vraag, of Rusland zal gaan deelnemen aan den oorlog te
gen Japan. Wat dit punt betreft, verklaart de diplomatieke correspon
dent van de Daily Telegraph: of de Russische interventie noodig is, zal
afhangen van de besluiten, die in Tokio genomen zullen worden.
Wanneer men buiten beschouwing
laat de recente gemeenschappelijke
waarschuwing aan Japan, uitgegeven
door. Engeland, de V.S. en China, die
In den eigenlijken zin var: het woord
niet strikt tot de confererfttie van
Potsdam behoorde .aangezier: Stalin
er niet zijn handteekening' onder ge
plaatst heeft, zal het lieden te ver
schijnen communiqué de eerste of
ficieele mededeeling zijn van beslui
ten. die van vitale beteekenis zijn
voor Europa en het grootste deel
d'er wereld.
Eerste minis Ier Clement Attlee, de
opvolger van Churchill in de bespre
kingen, keert heden naar Engeland'
terug. Trumar: gaat ook naar Enge
land. teneinde een dejeuner te ge
bruiken met koning' George aan
boord van het slagschip „Renowrj",
d'at bulten Plymouth ligt.
In de plaats van de afgetreden Ka
tholieke ministers zijn in het Belgi
sche kabinet benoemdRobert God
ding, liberaal, tot minister van kolo
niën; René Lefèvre, liberaal, tot mi
nister van landbouw; Frans de Vo-
ghel. directeur van de Belgische Na
tionale Bank, tot minister van fi
nanciën; Marcel Grégoire, Katholie
ke Democratische Unie, tot minister
voor de oorlogsschade; Adtien van-
den Branden de Reth. katholiek uit
de verzetsbeweging, tot minister
voor de burgerslachtoffers. Alleen de
twee liberale ministers maakten deel
uit van het parlement. Hur: toevoe
ging aan d'e regeering versterkt de
macht van de liberale partij.
derland. In Amsterdam vervullen
80.000 van ce 200.000 katholieken hun
plichten niet.
Het mag ons niet onverschillig zijn,
dat zoovelen nog niet tot de uitver
korenen behooren. De Stad Gods
breidt zich wel uit in de buitenwijk
ken van Congo en Uganda, maar in
de city, in het door God vertroetel
de Europa met zijn genadeoorden als
Lourdes, Rome, Paray Ie Monial en
Fatima, bloeit de godsdienst niet
meer. In de eerste tijden heeft het
nieuwe Christendom het oude hei«
dendom overwonnen; het oude Chris
tendom moet nu het nieuwe heiden
dom overwinnen. Het geheim van de
verspreiding van het eerfite Chris
tendom ligt in de getuigenis zijner
belijders. Wij getuigen te weinig.
Als in den catacombentijd is nu
het leekenapostolaat weer noodig;
maar het is r.u iets nieuws. Het is
nu zoo nauw mogelijk verbonden aap
het apostolaat der kerkelijke hiërar
chie. Paus Pius XI schakelde het lee,
kenapostolaat eer leeken in, ver-
eenigde het met dat der priesters. De
priester heeft de wij dings- en de be
stuursmacht; dat is zijn terrein. Maar-
op het terreir: van ce verkondiging
van het evangelie kan de leek hem
helpen; op cit terrein moet de K.A.
uitgroeien tot een machtig heir. Van
een K.A.-comité is de pastoor de
geestelijke leider, de loods, naast den
voorzitter, die met den kapitein to
vergelijken is.
De K.A. in het beroepsmilieu
Naast het apostolaat ir: de parochie
heeft ae K.A. haar werkterrein in
het wereldlijk miliei». Als onvermij
delijke voorwaarde dient aan den
leden de eisch gesteld' te worden, dat
wie meewerkt, godsdienstig gevormd
moet zijn; het Geloof moet in hem
levend zijn Voor de jongeren is
daarom -actie voorloopig bijzaak.
Het beroepsmilieu is ontkerstenend
evenals het amusementsmilieu. In
het beroepsmilieu heerscht Christus
Koning niet; daar is Hij de versma
de vorst. Wie durft daar te getuigen
voor Koning Christus; wie heeft deq
moed, daar het juiste woord' te spre
ken op het juiste moment? Het mi
lieu van het beroep moet van bin
nenuit gekerstend - worden, door de
beroepsgenooten zelf. Daarom zijn
beroepskernen noodig, waarin de
K.A.-leden d'e noodige parate ken
nis opdoen voor de md'ividueele uit
oefening van hun leekenapostolaat.
De mobilisatie van het leger der
K.A. is aar: den gang, zoowel plaat
selijk als in de diocesen en lande
lijk. èpr. gelooft in de toekomst van
de Katholieke Actie, omd'at hij ge
loofx in de toekomst van Christus
Koningschap. Tenslotte wekte spr.
de leden op tot zelfheiliging, tot het
goede voorbeeld' ir: het beroepsmilieu
en zich te scharen onder den stan
daard van Jesus Christus, met Wiens
genade wij zullen overwinnen tot
eeuwig geluk van de menschen.
