NIEUW
(vr.)
DREIGT BURGEROORLOG
IN CHINA?
WEER EEN DUIKBOOT
MYSTERIE
De Oostelijke grens van
Polen vastgesteld
Aansporing tot discipline
enverzet
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1945
BUREAUX:
Waar is de
wacht op?
Mac Arthur werd
ongeduldig
lOereldnieuws
Japansche gedelegeerden werkelijk
Zondag naar Manilla?
Pétain krijgt
levenslang
De Duitsche roof
buit in ons land
Blokzijl en van
Genechten
zullen in September
terecht staan
Allemaal om den
vrede te
handhaven!
3 Liter petroleum
op bon 543!
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e'JAARGANG NUMMER 18709
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs 1 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 433U
DEN HELDER
Loudsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
9.00
In de Rotterö'amsche haven
wordt algemeen gestaakt.. De
schepen blijven liggen en worden
niet gelost. Een deel blijft niet lig-
geiji, maar zet koers naar andere ha
vens, waar niet gestaakt wordt. De
eenheidsvakbeweging stelt allerlei
eischen, d'ie niet vervuld' kunnen
worden en zegt nu weer, dat het gaat
om het recht van staking. Maar daar
gaat het r.iet om. Het gaat er alleen
om, dat staking in vitale bedrijven
onduldbaar is. nu ons volk verstelt
om uit den nood' te komen. Een heel
andere kwestie is, of staking' nog wel
past in tijden, waarirj men beweert,
d'en klassestrijd te hebben afgezwo
ren. Daar zou nuttig over te praten
zijn, als er gewerkt wordt aan alge-
meene medewerking met socialisti
sche experimenten l .Maar de Regee
ring heeft bij monde van d'en Minis
ter-president eenige malen te kennen
gegeven, dat zij tegenover een sta
king als ui de Rotterdamsche haven
niet werkeloos karj t.oezien, dat zij
geen anarchie zal dulden, dat de een
heidsvakbeweging de Regeering te
genover zich zal vinden, als er toch
gestaakt wordt enz. Reeds heeft de
E.V.B. na dergelijke verklaringen
tweemaal toch weer gestaakt. De
Regeerirjg heeft niets gedaan, zij
heeft een keer een nietszeggende
verklaring afgelegd. Nu is er alg'e-
meene staking. Zij tast den hartader
van Rotterdam aan en dreigt de
voedselvoorziening erj andere vitale
voorzieningen voor ons land in direct
gevaar te brengen. Waar wacht de
Reg'eering op met maatregelen, om
de gevolgen van een dergelijke mis
dadige woeling ongedaan te maken?
Het Nederlandsche volk spreekt
schande over de Rotterdamsche sta
king. De Regeering is bij machte, de
gevolgen daarvan ongedaan te ma
ken. Dus moet zij het doen. Macht is
een gevaarlijk wapen, heeft minister
Schermerhom in Goirle gezegd.
Dacht hij aan de macht, die de Een
heidsvakbeweging ondanks het be
staan van de andere zgn. bona-fide
vakbonden blijkt te hebben? De Re
geering moge dan bedenken, dat
macht ook een verantwoordelijk wa
pen is, dat, niet gebruikt, degenen
die op de bescherming van dat wa
pen mogen rekenen, weerloos maakt.
Misschien- zijn parallellen niet altijd'
juist, maar het is toch eigenaardig,
dat de geschiedenis zich ook in Rot
terdam herhaalt, waar in 1918 na den
vorigen wereldoorlog revolutionaire
woelingen wilden baanbreken. Toen
zijn erge dmgen voorkomen door een
tijdig, krachtig en onbelemmerd in
grijpen van de toenmalige Regeering.
De Communisten uit |enan
liggen overhoop met Tsjoengking
De geschiedenis herhaalt zich: veertig jaar geleden had
Rusland oorlog met Japan, o.a. over den invloed in Mand-
sjoerije. Na veertig jaar zijn de nieuwe Russische machthebbers
nog even lekker op dit gebied als hun czaristische voorgangers. En
om het zekere voor het onzekere te nemen, vechten de Russen nog
maar een beetje door in de richting van hun begeerden buit. Het
is niet op dit punt alleen, dat de geschiedenis zich herhaalt. Er is
ook oneenigheld tusschen de Chineezen onderling. Behalve dat dit
altijd is geweest, was er behalve de aanhang van Nanking, die on
der Japan stond, en de zelfstandige regeering in Mandsjoeko, een
z.g. centrale regeering te Tsjoengking, waarvan jarenlang Tsjang
Kai Tsjek de premier was, die nu onlangs is vervangen door dr.
Soeng, om zelf alleen opperbevelhebber te blijven, terwijl er nog
een communistische republiek be stond, Jenan, die echter in den
strijd tegen Japan schouder aan schouder stond met de troepen van
Tsjoengking.
derhandelen. Deze heer Maoe Tse
Toeng geheeten, heeft die drin
gende invitatie echter niet aan
genomen. Thans herhaalt de histo
rie zich opnieuw: de Amerikaan-
sche ambassadeur in China, Pa
trick Hurleij, zal zich per vlieg
tuig naar Jenan begeven, om
Maoe over te halen, toch naar
Tsjang Kai Tsjek te gaan. Pre
cies veertig jaar geleden, in
Augustus 1905, bood President
Theodoor Roosevelt, de vader
van den pas gestorven Franklin,
zijn bemiddeling aan in den oor
log tusschen Rusland en Japan,
die ook een stuk van den Chinee-
schen invloedsfeer betrof. En
Roosevelt had succes. Moge Hur
leij dat ook hebben, terwille van
de rust en de orde in het Verre
Oosten en in de wereld, terwille
van het Chineesche volk, dat door
de Japanners weergaloos geplun
derd en gebrandschat is!
Maar de hang naar zelfbestuur
en onafhankelijkheid bleef. Rus
land nu, dat niet alleen bij voor
baat Mandsjoerjje veroveren wil,
in afwachting van de regeling na
de capitulatie, heeft er blijkbaar
ook belang bij, nog verder zijn
been in het Chineesche wespen
nest te steken en heeft derhalve
onderhandeld met Tsjoengking,
om de positie van de vrienden in
Jenan veilig te stellen. In elk
geval is nu een verdrag met China
tot stand gekomen. Volgens een
Amerikaansch bericht maar
Amerika ziet de Russische pene
tratie in China met leede oogen
zou echter bereids alweer een
burgeroorlog in China dreigen,
tusschen Jenan en Tsjoengking,
hetgeen beteekent, dat de Jenan-
Chineezen de interventie van den
Grooten Broer in Moskou blijk
baar nog niet afdoende vinden
Er zijn onmiddellijke geschillen
gerezen, toen de Japansche capi
tulatie in zicht was en thans
dreigt niet alleen een openlijke
scheuring, maar er wordt al ge
vochten ook. Dit meldde U.P. ten
minste uit New-York. Er was al
eerder een dergelijk bericht ge
weest, maar het punt van treffen
was toen slechtszeven hon
derd mijl gelegen vanaf het punt,
dat nu in Noord-Oost-China ge
noemd werd, terwijl het eerst over
Noord-China ging. Weer een be
wijs, dat de toestanden in China,
het oudste land van de wereldbe
schaving, niet gemeten kunnen
worden met Westersche maatsta
ven! Tsjang Kai Tsjek nu had den
Chineeschen Communistenleider
van Jenan uitgenoodigd, naar
Tsjoengking te komen, om te on-
Er is weer een Duitsche duik boot opgepikt bij de kust van
Argentinië. Dat is de tweede, de eerste is eenigen tijd geleden door
Argentinië aan de V.S. uitgeleverd. Vijftien weken na de capitulatie
van Duitschland verscheen thans de U 977 voor de Argentijnsche
kust, 10 K.M. van Mardelplata. Een Argentijnsch patrouille-vaar
tuig heeft vüf officieren en 34 manschappen aan boord genomen.
Zijn passagiers ontscheept, waar is de brandstof vandaan gekomen,
waarom is geen gevolg gegeven aan het bevel om naar de dichts-
bijzijnde haven te gaan?? Allemaal mysteries, die men nu door een
onderzoek tracht uit te maken
VOETBALWEDSTRIJDEN TEGEN
DENEMARKEN AFGELAST
De beide wedstrijden van het Ne
derlandsche Voetbalbondselftal tegen
Denemarken, die op 19 en 21 Augus
tus gespeeld zoud'en worden, kunnen
„wegens transportmoeilijkheden" niet
doorgaanI
HET ACTIEVE ELEMENT in de
atoombom welke Horosjima heeft
Verwoest, is volgens mededeeling varj
professor Princeton het plutonium
ook wel aangeduid als U 239 dat
wordt verkregen door splitsing' var;
het uranium.
LODE WIJK DE VOCHT, de beken
de Belgische componist' en dirigent,
is benoemd tot directeur van het
Koninklijk Vlaamsch Conservatorium
te Antwerpen.
WIERINGERMEERPOLDER IN
NOVEMBER WEER DROOG?
De stoomgemalen .Leemans" te Den
Oever en „Lely" te Medemblik wer
ken thans weer dag en nacht op vol
le kracht, om liet water uit den Wie-
ringermeerpolder weg te pompen. De
„Leemans" verwerkt duizend kubie
ke meter water per minuut, de
„Lely" achttienhonderd kubieke me
ter per minuut. Het gevolg is, dat het
water op het oogenblik anderhalve
centimeter per dag daalt. Bovendien
zal binnenkort nog een drietal hulp
gemalen in werking' komen, met een
totaal vermogen van 2400 kubieke
meter water per minuut. De mede
werking van het personeel is enthou
siast, en onder terzijdestelling van
eigen moeilijkheden. Men hoopt om
streeks 15 November den polder ge
heel droog gemalen te hebben.
De Amerikaansche radio meldt, dat
generaal Mac Arthur op afdoende
wijze een einde heeft gemaakt aan
de nota's van Tokio, waarmede ge
tracht wordt de aankomst der Ja
pansche gedelegeerden uit te stellen.
De generaal heeft den Japanneezen
namelijk bevolen zich thans onver
wijld' naar zijn hoofdkwartier te be
geven.
Uit betrouwbare bron werd. vol
gens Agence France Presse, uit Wash
ington bekend gemaakt, dat de Ja
panners generaal Mac Arthur per
radiobericht hebben medegedeeld, dat
zij vertegenwoordigers hebben geko
zen. die Zondag 19 Augustus a.,s„
naar Manilla zullen vliegen.
Het eiland Timor is door de Ja
panners weer ter beschikking gesteld
van Portugal. Volgens het laatste
bericht uit Parijs Is het Commuhis-
tische voorstel tot fusie met de So
cialisten op de slotzitting van het
Fransclie socialistencongres van de
hand gewezen. De Fransche Re
geering heeft den poiitieken en eco-
nomischen toestand in Indo-CKina
besproken
EEN HITTE-GOLF heerscht mo
menteel in Opper-Egypte, de hevig
ste sedert vijftig jaren, welke reeds
aan tientallen menschen het leven
heeft gekost.
De verdragen die het gevolg zijn
van onderhandelingen, welke te Mos
kou plaats vonden tusschen verte
genwoordigers van de Poolsche en
Russische regeeringen, werden op 16
Augiistus geteekend door Molotov
voor Sovjet-Rusland en Osubka Mo-
ravski als hoofd van de Poolsche re
geering van nationale eenheid.
Zij behelzen de vaststelling van de
Poolsch-Russische grenzen en ver
goeding van oorlogsschade welke
door de Duitschers werd aangericht.
De regeeringen aanvaarden als grens
de vroegere Curzon-lljn, waarin eeni
ge wijzigingen zijn gebracht ten be
hoeve van Polen. Zulks geschiedde
overeenkomstig de bepalingen van dé
Krim-conferentie.
In afwachting1 var.» de definitieve
beslissingen van de vredesconferentie
is een voorloopige Russisch-Poolsche
grens In de Baltische landen vastge
steld.
De Fransche regeering heeft het
handvest van de vereenigde volken
geratificeerd.
Terwijl de Keizer van Japan, wien thans het nieuwe kabinet ouder
leiding van zijn oom ter beschikking staat, een decreet heeft uitgevaar
digd. waarin officieren en manschappen wordt opgedragen, in verband
met de overgave „een strikte discipline bij hun bewegingen te handha
ven", heeft de minister-president van de Fransch Indo-Chineesche ver-
radersregeering Tran Trong Kim een oproep tot de bevolking gericht, om
zich te vereenigen en te vechten voor onafhankelijkheid en verdrijving
van den Franschen invloed,. De Japansche hevelhebber in China, Oka-
moera, heeft zijn troepen bevolen, Vrijdag bij het aanbreken van den dag
het vuren te staken. De Japanners waren met hun chicanes nog niet
gereed. Mac Arthur is dan ook ongeduldig geworden en thans is het laat
ste bericht, dat de Japansche gedelegeerden Zondag a.s., uit Tokio naar
Manilla, het hoofdkwartier van generaal Mac Arthur, zullen vertrekken.,
In een proclamatie tot de bevol- -
king heeft de Japansche regeering
gezegd, dat het onmogelijk is geble
ken, de oorlogsdoeleinden te berei
kenIn de toekomst, zoo heet het
verder o.a. zal Japan te maken heb
ben met vreemde autoriteiten en
ziet men zich gesteld' tegenover een
beproeving, welke aan de lijdzaam
heid van de bevolking de grootste
eischen zal stellen! Intusschen ver
wacht Japan, blijkens een bericht uit
New York, dat de spoedig te landen
geallieerde troepen niet terstond
overal levensmiddelen of woonkwar-
tleren of bankfondsen zullen requi-
reeren.... In Mandsjoerije duurde de
strijd met de Russen nog voort,. Gis
teren meldde het legerbericht van
Moskou echter, dat de Japanners
zich aan verschillende sectoren van
het front beginnen over te geven.
Reeds zijn 20.000 Japanneezen gevan
gen genomen. De nieuwe Japansche
premier, Prins Marahoeki, heeft aan
de Japansche bevolking vrijheid van
vereeniging en vrijheid van pers toe
gezegd.
Generaal De Gaulle heeft het
doodvonnis van maarschalk Pétain
veranderd' in levenslange gevangenis
straf.
Het is de taak van een speciale af-
deeling van het Rijksbureau voor de
metalenverwerkende industrie, hier
bij alle andere takken van bedrijf
vertegenwoordigend, de door de Duit
schers geroofde en. in ons land achter
gebleven goederen op te sporen en
zoo mogelijk aan de eigenaars ter
hand te stellen. Indien dit niet mo
gelijk is, worden zij onder beheer
gehouden, tot een definitieve be
stemming kan worden gegeven.
Er zijn. thans ca. 1100 schepen met
een gemiddelden inhoud van 400 ton
teruggevonden; ongeveer 50 kleinere
opslagplaatsen en 10 groote losplaat
sen worden onderzocht. De soorten
goederen varieeren van draaibanken
tot houten vaten en van spoorweg
materiaal tot vlas.
OMMEGANG NA 400 JAAR
Veor het eerst na bijna vierhonderd'
jaar is op den feestdag van Maria
Ten Hemelopnemimng, te Bergen op
Zoom db Lieve Vrouwe-ommegang'
weer gehouden. Zij heeft voor het
laatst plaats gehad in de zestiende
eeuw, doch bleef in woelige tijden
achterwege.
In een interessante rede voor de
radio heeft minister-president Scher-
merhorn gisterenavond een en ander
in het midden gebracht over de po
litieke gevangenen, de kampen, de
berechting enz. Hij zeide, verschil
lende vraagteekens te moeten plaat
sen. Er zijn allerlei moeilijkheden.
Binnenkort zal, in verband met het
gebrek aan goedfë Verzorging, beslist
moeten worden, of de z.g. lichtere
gevallen vrij gelaten zullen moeten
worden. De Bijzondere Gerechtsho
ven zullen binnenkort gaan werken.
Op 21 Augustus a.s. zal dit Hof te
Den Haag eenige gevallen behande
len die een richtlijn zullen opleveren
voor verdere zaken. Nog in Septem
ber zullen voor dit Hof een aantal
leidende N.S.B.-figuren terecht staan,
naar alle waarschijnlijkheid o.a. Max
Blokzijl en van Genechten. De Tribu
nalen kunnen nog niet tot stand ko
men, omdat er geen animo is, om
daar lid van te worden! De Regee
ring zal over alle kampen colleges
van regenten aanstellen, ook om de
reclasseering van bepaalde gevange
nen voor te bereiden. Er zullen ook
eenige nieuwe kampen worden ge
bouwd. Nieuwe normen zullen wor
den opgesteld om in bepaalde geval
len tot voorwaardelijke vrijlating te
komen., Er zal zoo spoedig mogelijk
gestreefd worden naar herstel van
normaal rechtsbestel, hetgeen dan
ook stellig dringend noodzakelijk is.
De Opperbevelhebber van de
Amerikaansche luchtstrijdkrachten
generaal Henry Arnold, heeft
verklaard, dat de Amerikaansche
luchtmacht volgens gigantische
plannen ontwikkeld zal worden,
dat zij alle verbeelding te boven
zal gaan 'en al degenen zal af
schrikken, die in de toekomst aan
oorlog zouden denken! Laten wjj
er het beste van hopen.
Van de zijde van de strategische
luchtmacht der Ver. Staten is me
degedeeld, dat 437 supervliegende-
forten tijdens de operaties boven
Japan verloren gingen.
Het C.D.K. maakt bekend dat met
mgang van 20 Aug. in de provincies
Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht op bon: 543 van de 5e nood-
kaart 3 liter petroleum verkrijgbaar
is. De bonnen zijn geldig tot en met
15 Sept.
OOK HAVERMOUT OP
BONNEN 529 EN 530
Op de voor gort aangewezen bon
nen 529 en 530 is ook 125 gr. haver
mout per bon verkrijgbaar.