GEBIEDSUITBREIDING Nieuw NoordKollandscH Dagblad de beste en meest reëele vorm van schadevergoeding MINISTER MANSHOLT EERT ZIJN GEVALLEN VRIEND Sobere plechtigheid te Benningbroek f3id NOG NIET RI|P?« Stad en Om bek AFSCHEIDSRECEPTIE DIRECTEUR v. d. BURG Zaterdag 8 September 1945 II. (Slot) Hier volgt het vervolg* van de uit eenzetting van Ir. Tirion in een be sloten bijeenkoms te Alkmaar over het vraagstuk van de annexatie en gebiedsuitbreiding. Onze handelsbalans. Het goederen- en dienstverkeer van ons land beloopt per jaar l',i millard aan inkomsten en uitgaven. Wat de Inkomsten betreft, was 45 pCt. r.ij- verheidsproducten; 25 pCt. landbouw producten. 15 pCt. scheepvaartdien sten en 15 pCt. rente en- dividenden. Straks zal het percentage nijver heidsproducten dalen, dat der land bouwproducten evenzoo; de veestapel heeft erg' geleden; ook uit Indië kun nen voorloopig geen belangrijke in komsten verwacht worden. Onze uitgaven zullen daarentegen belangrijk hooger. zijn dan vóór den oorlog; toen betroffen 45 pCt. van die uitgaven den invoer van gïondstof- v fen; 25 pCt. levensmiddelen en 30 pCt. afgewerkte producten, als ma chines e.d. Onze positie maakt het noodzakelijk, dat wij in de komende jaren zooveel mogelijk ons zelf hel pen. Door gebiedsuitbreiding kunnen we vele grondstoffen in eigen land vinden. Bouwmaterialen, die we broodnoo- dig heben. kunnen we van het bui tenland betrekken in ruil voor le vensmiddelen en kolen. Bouw van noodwoningen gaat voor bij het eco nomisch herstel. Spoedige gebiedsuit breiding bevordert derhalve ook de ■woongelegenheid voor ;gedupeerden §n het economisch herstel. De wijze waarop. Spr. stelt voor, dat de nieuwe Oost grens niet zoo gekarteld zal zijn als de huidige; de. grens zal dan 400 Km. lang zijn, voor* de bewaking» waarvan 50.000 man noodig zijn. Opleiding* van manschappen voor dit doel is urgent. Wanneer dan de evacuatie van de Duitsche bevolking in enkele jaren haar beslag krijgt dan heeft naar spr/s meening Nederland alles ge daan wat renelijk was, om het de Duitschers niet te zwaar te maken. De exploitatie. De gebiedsuitbreiding zal ontzet tend veel werk met zich brengen. Er zal een bestuursapparaat moeten worden opgebouwd. Voorloopig zal de grond staatseigendom zijn. in pacht uit te geven, aanvankelijk tegen lage huur. De Nederlanders zullen- er vrijwil lig heen moeten gaan en naar spr.'s ervaring is er in boerenkrir.gen wel animo voor. Voor de exploitatie is ook geld noodig. Waar Nederland echter op fi- nantleel gebied een goeden naam heeft, vertrouwt spr. dat' Amerika tot fin. hulp bereid is. Waarom geen Nederlanders naar N.O.I. zoo vraagt men vaak. Daar is aldus het antwoord geen vestiging mogelijk voor 'n groot aan tal Nederlanders; er waren er 200.000 die voor ons land nog eenbevolkings toename van 1000 zielen' per jaar be- teekenen. Zonder gebiedsuitbreiding ziet spr. geen mogelijkheid het bevolkings overschot te plaatsen, temeer daar emigratie voorloopig uitgesloten is. Gebiedsuitbreiding met de bevolking, zoo groote moeilijkheden met zich brengen. Gebiedsuitbreiding was nimmer aanleiding tot oorlog, al stélde Duitschland het zoo voor. De reden was. dat Duitschland de mond van den Rijn, zijn grootste rivier, wilde hebben. Die reden blijft be staan, als D. sterk en Nederland zwak is. De Duitsche mentaliteit is likken naar boven en trappen naar beneden; we moeten ze laten likken. Het bezwaar van een te vreezen landbouwoverschot deelt spr. niet. Waarom anders onze droogmalingen en andere cultuurtechnische werken uitgevoerd? Wat de ethische bezwaren betreft tegen de evacuatie van 3 4 millioen bewoners, waarvan er velen niet schuldig zijn, voert spr. aan, dat zulks ook in het dagelijksche leven voorkomt. Als een misdadiger gestraft wordt deelen ook zijn vrouw en kin deren in die straf. Men vergete voorts niet. dat Duitschland ons behalve matërieele, ook veel geestelijke en moreele schade heeft aangedaan, waarvoor 't D. volk als geheel aansprakelijk ge steld kan worden. De nabestaanden van de omgekomen Nederlanders moeten schaaeloos gesteld worden en D. moet betalen. Eerst als het D. volk geboet heeft en de schuld ge delgd is. kan het zich weer een plaats heroveren in de rij der na ties. De evacuatie van de D. bevol king is geen WTaak, maar gerechtig heid. Keifketijke. (kal&tideA, Zondag 9 16e Zondag na Pinksteren Ged. v.d. H. Gorg'onius, Martelaar. Mis; Miserere. Gloria. 2 H. Gorgonius S A cunctis. Credo. Praef. v. Driev. Maandag 10. H. Nïcolaas van Tolen- tijn Bel. uit de Augustijner-orde. Mis: Iustus. Gloria. Dinsdag 11, H.H. Protus en Hyacin- thus, Mart. te Rome. Mis: Salus autem, Gloria, 2 A cunctis. 3 n. keuze Woensdag 12. Allerheiligste Naam van Maria. Mis: Salvé. Gloria. Credo Praefatie van Maria. Donderdag. 13. Van den dag. Mis: van Zondag. /2 A cunctis. 3 n. keuze. Vrijdag 14. Kruisverheffing. Mis: Nos autem. Gloria. Credo. Praef. v.h. H. Kruis. Zaterdag 15. Zeven Smarten van Maria. Ged. v. d. H. Nicodemes, Ro- meinsch priester Mart. Mis: Stabant. Gloria (in gelezen H. Mis. 2 H. Nico demes}. Sequentie. Credo. Praef. van Maria, De gevolgen van de gebiedsover dracht zijn voor D. aanvaardbaar. Zijn bevolkingsdichtheid is half zoo groot als die van ons land. De be hoefte aan lebensraum was leugen theorie.-De D. bevolking, die door den oorlog met 8 millioen vermin derde, neemt steeds af, mede tenge volge van den oorlog. In romp- Duitschïand zal de bevolkingsdicht heid 200 zielen per Km.2 bedragen; in ce grensproviciën is het beneden de 200. Als de Duitschers maar wer ken willen, hebben ze een kans op bestaan. In de historie had Nederland een kans op gebiedsuitbreiding; had het die kans benut, dan zou een groot vredelievend Nederlandsch volk een waarborg geweest zijn voor den vrede in Europa. Deze kans moeten wij benutten; eengroote taak zal ons geestelijk kunnen doen groeien en we zullen kunnen scheppen een groot en schoor.- land. Na de bevrijding zijn er op tal- looze plaatsen monumenten opge richt voor hen, die vielen. Zonder ook maar iemand afbreuk te willen doen, zouden we toch willen zeggen, dat in Benmngbroek een van de treffendste en soberste onthullingen is gedaan. Niet omdat er een minis ter bij aanwezig was. ook niet omdat er zoo schoon en ontroerend werd gesproken, maar wel, omdat hier een plaats was, waar één van de grootste en één van de edelste strij ders is neergeschoten. Op de viersprong Wognum-Ben- nir.gbroek werd A. C. de Graaf, wet houder van Wieringermeer en voor aanstaand lid in de illegaliteit. 17 April 1945 neergeknald, zonder èeni- ge vorm van proces. Het was de dag, dat zijn geliefde Wierlngermeer door de barbaren onder water werd ge zet en toen hij op weg was. om nog iets te gaan redden, werd hij herkend en beschoten. Hij viel, de vrijheid in zicht. Velen waren nu gekomen op deze plaats, om een stille hulde te bren gen aan den c.'oede. We zagen Zijn Excellentie minister J. Mansholt en echtgenoote, de weduwe var.1 den ge sneuvelde, burgemeester Loggers van* de Wieringermeer en verschillende gezagdragers uit de Bj-5. Nadat de voorzitter m het kort de bedoeling van deze herdenking had uiteengezet, srak Exc. Minister Mansholt. Wij staan hier op de plek. waar Adri is gevallen, wij al zijn vrienden uit de geheele omgeving. Zij allen waren één gedurende al die bange jaren, zonder onderscheid' van con fessie of politiek. Er zijn er meer gevallen, dan wij aanwezigen weten, maar hij was wel één- van de grootsten. Reeds in 1940 maakte hij plannen met ons. omdat zijn sterke geest niet kon 'bukken voor den bezetter. Hij was dë eerste die illegale krantjes verspreidde, de eerste die Joden verborg en die voed- sel-mzamelingen hield. Zeer veel ge varen heeft hij gekend, doch hij bleef thuis, omdat hij te groot was en te sterk van innerlijk, om te vluchten. Later nog heeft hij de ge vaarlijke taak van het wapenvervoer op zich genomen en dikwijls is hij langs deze weg gegaan. Daarom ver zoek ik nu de naam van deze weg te willen' veranderen in: „A. C. de Graafweg'". Nadat het bord geplaatst was, ging de Minister verder: Hij streed niet alleen voor deze streek, niet alleen voor Holland, -nee hij streed voor het geheele volk, voor de vrij heid' van allen. Daarna werd over het monument de vlag geheschen. waarna Burgemeester Loggers het woord' voerde namens de Wie ringermeer. Ondanks gijzeling en terreur, nood en ellende is het Nederlandsche volk niet gebroken, en naast andere oor zaken, dankt het volk dit ook aan zijn leiders van het verzet, zooals mijn wethouder er een was. Als dank voor wat hij deed', zal het gemeente bestuur van Wieringermeer voor 'n duurzaam monument zorgen, dat nog na eeuwen van dezen held zal spre ken. Dan werden er kransen gelegd na mens dë gëmeente Wieringermeer, de B.S., de L.O. en de Stoettroepen 1-6 van de Wieringermeer. Tot slot zong het Wognum's Zangkoor, dat tijdens de plechtigheid' al eemge psalmen had gezongen, het Wilhel mus. en toer k NEDERIGHEID De Kerk leert ons in haar liturgie van den zestienden Zon dag na Pinksteren, dat wij, met vertrouwen op God en in nederigheid, naar een volmaakt leven moeten streven. Het zal niet gemakkelijk zijn, dat te bereiken, het is ontzettend moei lijk, om heilig te zijn, maar wjj moeten er naar streven, voort durend en zonder ophouden, in het bewustzijn van onze eigen zwakheid, met nederig vertrouwen op God. Nederigheid is wel een van de deugden, die in deze dagen noodig zijn Het is ook de deugd, die het meest in de verdrukking zit. Want onze tijd is, mede als gevolg van de erfenis der laatste jaren, door het hoogmoedige voorbeeld van zoovele zoogenaamde leiders en voorgangers, een tijd van hoogmoed en hoogmoedig voorwaarts dringen van velen! Zooals het evangelie van dezen dag ons dal schetst: wij zien ze binnenkomen, de Farizeeën, die de tafel in de feestzaal monsteren en zien, waar ze het best kunnen zitten, Maar Jezus striemt hun hoogmoed door de bekende gelijkenis van den man, die de bruiloftsgasten, welke de beste plaatsen uitkozen, deed opstaan, om plaats te maken voor anderen, zoo dat ze met schaamte moesten terugwijken, terwijl anderen, die bescheiden hun beurt afwachtten, dit eervolle woord te hooren kregen: Vriend, ga hooger op! Want wie zich zeiven verheft, zal vernederd, en wie zich vernedert, zal verheven worden! Men zou zeggen, dat nu in het a.s. najaar, dat is dus kort dag, zelfs in Duitschland verkiezingen worden gehouden, dit technisch ook in ons land mogelijk moet zijn. Dan rest er dus, wat deze kwestie betreft, nog het algemeene bezwaar, dat ook door de Regeering scherp wordt gevoeld, dat ons volk geestelijk nog niet rijp is voor een dergelijke krachtproef. Wij kunnen dit argument in het al gemeen wel onderschrijven. Wij meenen ook, dat ons volk, in het algemeen genomen, zijn weg in het politieke labyrinth nog niet gevonden heeft. En eigenlijk is het ook in dit Opzicht nog niet technisch vaardig, dat het ver kiezingsapparaat van de partijen nog niet geregeld is. Dat zou sneller voortgang moeten maken, dan op het oogenblik het geval is, zeker als men reeds in De cember verkiezingen voor den gemeenteraad wil houden, gelijk de N.A.C. aan de Regeering heeft geadviseerd. Wat nu de geestelijke rijpheid van het volk betreft, deze zou men kun nen bevorderen. Men moet zeker niet stil blijven staan bij het constateeren van het feit, dat ons volik de noodige rijpheid nog nöet bezit. Een voornaam argu ment van minister Schermerhom is geweest, dat bijv. ook de pers niet oVer voldoende ruimte be schikt om de noodige voorlich ting voor de politieke ontwikke ling te kunnen geven. Waarom zou het niet mogelijk zijn, op dit punt eenigermate tegemoet te ko men? Aan het verschijnen van verschillende nieuwe couranten, var. tijdschriften, weekbladen e.d. zou men zeggen, dat het met de papierpositie niet zoo verschrikkelijk is, al weten wij natuurlijk wel, dat op dit ter rein nog zeer veel te wenschen blijft! Maar wanneer de dagbla den zoo spoedig mogelijk bij voorbeeld tweemaal per week een pagina, dat is door-de-bank tien kolom, meer zouden mogen geven voor de politieke propa ganda en voorlichting, dan zou men, in het bescheiden kader van de tegenwoordige omstan digheden, al een eind komen. En wij onderschrijven steeds klemmender het betoog, dat in sommige kringen al langer wordt gehoord, dat het dringend ge- wenscht is, tot het houden vart verkiezingen zoo spoedig moge lijk over te gaan. Om meer dan één reden is versnelling van den terugkeer naar normale be- stuursverhoudingen zeer en zeer noodzakelijk. Morgen houdt de nieuwbe noemde Deken van Amsterdam, de H. E. Heer G. P. J. v. d. Burg in het Pensionaat te Bergen van half 4 tot half 5 een receptie ter gelegenheid van zijn afscheid als Directeur der St. Josephstichting. ALKMAAR DE MUZIEKTUIN Naar aanleiding van ingekomen klachten over te hooge prijzen van zaalhuur en consumptie, alsook over wanordelijkheden wegens g'ebrek aan toezicht tijdens het dansen, heeft het M.G. den pachter van den Stedelijke ^Muzlektuin G. N. Leering gelast, dat hij vóór 15 September a.s. het gebouw van den Muziektuim moet hebben verlaten. ONBILLIJKE FRUITTOEWIJZING De bonnen destijds voor fruit aan gewezen. gelden aleen voor dadels en citroenen. Het overige fruit is bon- vrij, wat nog* niet wil* zeggen, dat ieder regelmatig fruit op zijn tafel krijgt. Een tweetal huismoeders kwamen op ons bureau haar nood' klagen over de onbillijke fruitverdeeling. Buurvrouw had' van haar leveran cier al 13 keer fruit gekregen en zij maar zes keer, omdat haar groenten- boer zoo'n klein kwantum fruit krijgt toegëwëzen door het PI. Ver- deelkantoor. Zooals ook met visch geschiedt, krijgt de eene leverancier nu een maal meer d'an een ander toegewe zen, hetgeen gebaseerd is op den om zet van een bepaald jaar. Wie een groot kwantum krijgt, kan natuur lijk meer koopers van dienst zijn, doch het spreekt, dat daarbij vaste klanten voorrang genieten. Hoewel de toestand' nog niet ideaal zou zijn, omdat de aanvoer van fruit nu een maal onvoldoende is, zou toch al een deel der onbillijkheid' weggenomen word'en, als bij den verkoop van fruit geen onderscheid gemaakt werd. tusschen vaste klanten en toevallige koopers. Maar ook dan zullen er steeds fruStliefhebbers blijven, die achter het net visschen. Ook is er geen fruit genoeg', om er een bon voor aan te wijzen, want als er een bon wordt aangewezen, moet deze ook gehonoreerd' worden. De on tevredenheid' over de fruittoewijzing zal dus nog wel even aanhouden. Laten we hopen, dat het volgend jaar fruitoogst 'en transport vol doende zijn, om eenieder tevreden te stellen. KLEEDING UIT BATH De erste 50 kisten met kleeding- stukken uit Bath zijn opgenomen in de Hark-dlstributie. Via het dis.tri- butiebureau worden deze goederen dus door de Hark onder dë merj- schen gebracht, die er het meest be hoefte aan hebben. Over de kwanti teit, noch over de kwaliteit dlenéh de aspirant-bezitters echter niet al te hooge verwachtingen te koesteren; het is geen nieuw goed. Ook ver strekt de Hark. zoolang de voorraad strekt, werkschoenen aan de arbei ders der diverse werkobjecten. Van de verschillende aannemers zijn lijs ten ontvangen met de namen der bij hen werkende arbeiders; procents- gewijze zullen de arbeiners van elk •werk aan schoenen geholpen worden. De voorraad is echter helaas van dien aard, dat nog velen voorloopig teleurgesteld moeten worden. A.V.V. „ALKMAAR" „GO AHEAD" JUBILEERT In 1943 was het 25 jaar geleden dat A.V.V. „Alkmaar" „Go Ahead" werd opgericht. Wegens de ongunstige tijdsomstandigheden werd dit jubi leum eerst heden gevierd'. De avond werd in het „Gulden Vlies" geopend door den voorzitter, voorafgegaan door den voorzitter van het feest comité. Laatstgenoemde heette de aanwezigen hartelijk welkom en me moreerde het verlies van den heer K. Baars, die in 't concentratiekamp te Kasel dor dë nazi-beulen werd doodgeslagen, en verzocht hiervoor één minuut stilte in acht te nemen. De voorzitter zette in enkele woor den uiteen hoe het de vereeniging in de vijf oorlogsjaren vergaan was. Spr. dankte op bijzondere wijze de penningmeester en diens echtgenoote die samen de kas var.' bijna geen cent op een peil wisten te brengen van plm. f 1000.Verder voerden verschillende aanwezigen het woord en zette het bestuur letterlijk en fi guurlijk in de bloemetjes. De scheids- rechtersvereen. afd. Alkmaar bood zelfs een lauwerkrans met inscriptie aar.. Tenslotte het programma. „Crescendo" dat voor de eerste maal voor het voetlicht trad', zooals de dirigent mededeelde, opende deze avond' en gaf reeds dadelijk blijk een groote plaats m het Alkmaarsch ver- eenigingsleven in te gaar.' nemen. Vooral het nummer La Festa Splen- dora muntte uit door de beschaafde wijze waarop het ten gehoore ge bracht werd. Ook de verdere num mers werden voor een aandachtig publiek uitgevoerd. Het optreden: van het duo Wi-Jo bleek een groot succes te zijn. temeer daar zij zich ontpopten als 'een paar dol-komische veelzijdige artisten. Na afloop der feesavond' vond nog een verloting plaats, waarbij verschillende aardige prijzen bemachtigd wérden. Het feest werd besloten mei een gebrui kelijk bal. CINEAC VICTORIA-THEATER In het uurprogramma van het Vic toria-theater ziet men deze week de film. welk een beeld geeft van den slag' om Nieuw Brittannlë. Geweldig HET KAASJE VOOR DE KONINGIN Toen na de bevrijding de Alkmaarsghe kaasmarkt weer in eere hersteld werd er werd althans een poging ge daan om hem te herstellen werden er kaasjes verzonden aan H. M. de Koningin en Z.M. den Koning van Engeland. Het was in den tijd, dat een Hollansche jongen uit de Schermer wekelijks een bezoek bracht bij H. M. de Koningin, die toen op 'n villa in Ulven- hout bij Breda resideerde. Die Hollandsche jongen heet te Wim Schermerhorn, voor de tegenwoordige generatie van de boeren in de Schermer geen onbekende. Wim was altijd een eenvou dige jongen geweest en zag in den beginne wel wat op tegen zijn eerste bezoek bij de Ko ningin. Maar dat viel bar mee. H. M. trad hem met hartelijke eenvoud tegemoet: goeden dag, mijnheer Schermerhorn; hoe gaat het; 'n kovje thee? En eigenhandig schonk Ko ningin Wilhelmina den jongen van Holland, die haar eerste minister werd 'n kooie thee in en het ijs was gebroken. Een andere keer kwam Prof. Schermerhom in gezel schan van zijn mede-jormateur W. Drees ten huize van de Ko ningin. Juist was het kaasje uit Alkmaar aangekomen en terwijl deze attentie uit Alk maar besprnkpn werd, sneed Koningin Wilhelmina eigen handig voor elk der heeren 'n brok van de kaas at en pakte die netjes voor hen in. En zoo genoten ook onze bei de kabinetstnrmateurs van het kaasje uit Alkmaar zijn reeds de voorbereidingen, welke noodig zijn voor de landing der Amerikanen op bovengenoemd eiland in den Pacific. De schijnaanval op Arawa en de hoofdaanval op Kaap Glaucester la ten dë geweldige moeilijkheden zien, welke een landing met zich brengt. Tot slot een geestige teekening van Kraz Cat. Het geheel een programma, waard om gezien te worden. K. DEANNE DURBIN IN HARMONIE Deanna Durbin speelt in dëze film, die het is ons een raadsel waar om „Het begon met Eva" heet, de rol van de verloofde van een jon geman. terwijl zij het niet is. Zij moest de ware verloofde vervangen, die nergens te vin-den was toen een stervende oude man de a.s. vrouw van zijn zoon wilde zien. Het toeval wil, dat de zieke oude man beter wordt en de zoon met twee verloofden zit, hetgeen aanleiding geeft tot allerlei amusante verwik kelingen. Deanna krijgt in de film hoev.«eI te weinig naar onzen zlrj gelegenheid' haar heerlijk stemge luid te laten hooren, terwijl Charles Laughton, die we wel eens In gewel diger creaties bewonderd hebben, den schoonvader speelt, die nadat de extra-editie van de krant, die zijn dood bekend moest maken, al ge reed' lag geneest en zich als een fuifnummer ontpopt. De film biedt wat licht amusement, waar alles mee gezegd is. Het voorprogramma bevat 'n klucht, een teekenfilm en een journaal. MURMELLIUS GYMNASIUM Vrijdagmiddag om 3 uur had de officieele opening plaats in de aula van het gymnasium in de Berger- hout. Daarbij werden in hun functie hersteld de Rector Dr. J. Hemelrijk en de Fransche leeraar Dr. L. Ku- kenheim. Bij dëze officieele plech tigheid waren aanwezig de curato ren, de leeraren en leeraressen, de leerlingen van de school en vele oud- leerlingen. Door verschillende aan wezigen werd' het woord gëvoerd. Een koortje, gevormd' uit de leerlin gen luisterde de bijeenkomst op. VOOR DE STICHTING Het bestuur van de buurtver- eeniging Oude Gracht heeft een bedrag vani f 1000 doen toekomen aan de Stichting 19401945, als batig saldo van de aldaar gehou den feesten. Een mooi resultaat. A.F.C.-NIEUWS Zndag a.s. speelt A.F.C. I te Ber gen tegen Wierir.gerwaard' I. Jongens beste beentje voor, succes* maar vooral sportief. Voor de Alkm. Sport liefhebbers is de wedstrijd A.F.C. II Alkm. Boys m, 2.30 uur, op ons terrein aan den Westerweg. -Ook om twaalf uur n.l. een A.F.C. jeugdëlftal Alkm. Boys jeugdelftal. Maandag 17 Sept. feestavond voor de leden ïrj het Gulden Vlies, het wordt reuze knal en gezellig. Met bal na tot 2 u. Dat belooft wat. Dus geeft U zoo spoedig mogelijk op als lidv

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 2