NIEUW GELDVERKEER BLIJFT BEPERKT TOT STRIKT NOODIGE Wij zullen moeten leven Deblokkeering begint 3 Oct. DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1945 Deblokkeering Ongerustheid over de Palestijnsche kwestie Zwarte handel en oppotters zal geen rust gegund worden ABESSINIE STELT EISCHEN! Wordt Domei opgeheven? DEMOBILISATIE VAN HET ROODE LEGER! POGING TOT OPSTAND IN ARGENTINIë? Handvest1 der Vereengde Volkeren van onze normale inkomsten 41e JAARGANG NUMMER 16741 NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Buitan God is 't nergens veilig Vondel I Abonnementsprijs I 1.10 per maand; I 3.30 per kwartaal BUREAUX ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 HOORN Draafsingel 59 Telefoon 4712 DEN HELDER Loudsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Muienstraat 52 Telefoon 459 Minister Lieftinck is op weg een der meest populaire minis ters van ons land te worden. Als een radio-rede van deze Excel lentie aangekondigd wordt, loopt heel Nederland hard naar den luidspreker, om toch maar geen woord te missen. Het is typisch Nederlandsch, beter gezegd nog, Hollandsch. Het gaat over het geld! En dat raakt ons allemaal, dat raakt de portemoimaie en daar is iedereen bij. Laten wij eerst eens zien, wat de minister heeft betoogd, toen hij Woens dagavond sprak over de finan- cieele maatregelen en de komen de deblökkeering. 1. De Minister heeft zijn gal nog eens uitgespuwd jegens de zwarte handelaren. De hamste raars en oppotters van zink zul len worden opgespoord. 2. Er komen vertrouwensman nen ter assistentie van de belas tingambtenaren. 5. Er komt niet meer geld in omloop dan strikt noodig is voor gebonden en verantwoord finan- cieel-economisch leven. Wij zul len voorloopig moeten leven van loopende inkomsten, d.i. salaris, pensioen, bedrijfswinst, rechtma tig vermogen. 4. Daarom eerst deblokkeering van gelden voor deze doeleinden en voor periodieke uitkeeringen, met ingang van 3 October. 5. Werkgevers kunnen gede blokkeerd geld opnemen, als ze kunnen aantoonen, dat hun be drijf niet voldoende oplevert. 6. Gedeblokkeerd kunnen wor den kassaldi voor huishoudingen voor eventueele grootere uitga ven, op de geldkaart uit te kee- ren, die zulk een bedrag aanwijst, tot 100 gulden. Als de geldkaart geen bedrag aanwijst, kan men 100 gulden halen bij de bank of spaarbank. 7. Verdere deblokkeering is mogelijk alleen door zgn. „giraal verkeer" tot 1000 gulden en 25 pet. van het tegoed bij de ban ken tot een maximum van 10.000 gulden. 8. Oorlogsslachtoffers kunnen geld opnemen om goederen te koopen. 9. Geld kan opgenomen wor den voor extra-uitgaven, als ge boorte, huwelijk, sterfgevallen. 10. Ook personen, die van hun geld moeten leven, kunnen een bedrag opnemen, dat zij noodig hebben voor levensonderhoud. 11. Geld dat zuiver is. blijft ter beschikking en zal geleidelijk gedeblokkeerd worden, voor zoo ver daar reëele behoefte aan be staat. Het niet-zuivere geld zal worden benut voor belastingen of staatspapier. 12. Het verdere geblokkeerde geld zal niet onbeperkt in circu latie komen. Wil men niet komen tot het onbelemmerd draaien van de bankbiljettenpers, dan zal er een besparingspolitiek, geen poli tiek van verteren gevolgd moeten worden. Besparing is noodig voor financieel herstel en voor het op gang brengen van het bedrijfs leven. 13. Wij moeten ons geld niet alleen gezond maken, maar ook gezond hóuden! Irj Syrische politieke kringen is men ten aanzien van de ontwikke ling d'er Palestij nsche kwestie van oordeel, dat in het Midden Oosten een crisis is ingetreden. Zoowel te Beyroeth als te Damascus wordt de steun, die president Truman aan de Zionistische beweging verleent, on gunstig beoordeeld'. Officieele krin gen verbergen niet hun bezorgdheid' over de situatie, die thans geschapen is. Landgenooten, LIET veldtocbtsplan inzake de geldvernieuwing is bezig zich te voltrekken. Gedurende de afgeloopen veertien dagen heeft het Nederlandsche volk z|jn bankpapier en zilverbons voor het grootste deel reeds aan de daarvoor aangewezen instellingen afgedragen. Heden begon de laatste inleveringsweek, waarin men nog tot een bedrag van f 300.bet oude geld kan aanbieden. Voor N.V.'s, firma's e.d. kan dit nog tot een onbeperkt bedrag. De volgende Dinsdag zal het inleveringsproces zijn voltooid. Inmiddels z\jt gij in het bezit gesteld van f 10.aan nieuwe zilverbons per hoofd en daarmede is het nieuwe onbesmette geld in een kleine hoeveelheid iu omloop gekomen. Een week van beperkingen staat voor de deur. Voor het eerst in de geschiedenis van ons volk staan allen in koop kracht gelijk. Ik hoop dat dit enkele feit, al was het slechts door een technische noodzaak geboden, zal medewerken tot versterking van het besef dat iedere Nederlander ook in dit opzicht een even redige bjjdrage zal hebben te leveren tot het financieele herstel van ons land en dat daardoor het gevoel van saamhoorigheid en gemeen schappelijke verantwoordelijkheid bjj II allen zal worden verstevigd Voor hen, die zich door den zwarten handel hebben verrijkt of op andere wijze van een na tionaal oogpunt uit gezien on toelaatbare i nkómsten hebben genoten, is dit een slechte tijd. Zij hebben zich in de achter ons liggende jaren tot op zekere hoogte buiten de gemeenschap geplaatst en moeten de gevol gen dragen. Zij zien zich de voor- deelen, die zij hebben genoten, voor een belangrijk deel ont gaan en vele sprekende bewijzen toonen aan, dat een groote on rust over hen is gevallen en dat zij gedreven worden tot daden die bij ieder mensch met moreel besef slechts afschuw en verach ting kunnen wekken. Ik geef u daarvan een voorbeeld uit vele: Vrijwel alles in ons land' kwam reeds voor in het „zwart", in deze dagen van geldvernieuwing zijn daarbij de „zwarte graven" gekomen. In een onzer groote steden heeft zich het feit voorgedaan, dat een aantal door de geldzuivering in het nauw gedreven lieden met hun zwarte geld zich op een begraafplaats de eigendom van vele straks te delven graven hebben verschaft om deze t.z. t. vellicht tegen nieuw geld van de hand' te doen. Bonafide reflectanten komen hierdoor in ongelegenheid. Ik behoef over een dergelijk bedrijf maar weinig te zeggen, zij die deze weerzinwekkende vondsten hebben gedaan, toonen slechts hun ware ka rakter. Laten zulke menschen niet meenen, dat hun grimmig spel zaï gelukken. Het Departement van Fi nanciën heeft goede informaties. Ook d'e hamsteraars van het zinken geld, die zich aan mijn dringenden oproep om het kleine betalingsverkeer niet te ontwrichten niet stoorden, worden thans uit hun schuilplaatsen opge jaagd. De opsporingsdiensten, die hiervoor speciaal zijn geïnstrueerd, hebben reeds een aantal groote klap pen uitgedeeld' en daarbij zal het niet blijven. Het onsociale optreden met betrekking tot dë pasmunt heeft mijn bijzondere aandacht men houde zich dus voor het laatst gewaar schuwd. Ook zij, die zich door het oppotten van zilvergeld meenen te kunnen veilig stellen, zullen weldra bemerken, dat de fiscus over goede speurders beschikt, ook dit bezit dient aan het daglicht te komen en ik roep alle goedgezinden op daarbij behulpzaam te zijn. Ik heb aan de belastinginspec teurs den last gegeven om plaat selijk uit de kringen der loyale burgers vertrouwenspersonen te kiezen teneinde hun steun te verleenen bij het aan het licht brengen van gevallen van belas tingontduiking en van overtre dingen der geldzuiveringsvoor- schriften. Ieder, die zich achter de regeering wil scharen en me dewerking verleenen wil om on rechtmatige verrijkingen uit hoof de van verzwijging van inkom sten, zwarten handel, collaboratie en afpersing van gevallen uit honger en nood ongedaan te ma ken, wordt uitgenoodigd aan de belastinginspecteurs zelf of aan de genoemde vertrouwensperso nen al de mededeelingen te doen. die zij naar eer en geweten ver plicht en verantwoord achten om het recht in dit land zijn loop te verschaffen. Ik heb reeds lang geaarzeld alvo rens tot dit middel over te gaan. Auteursrecht CBD Beeldperadienat Hoe de financieele maatregelen van de Regeering, in het kort, beoogen herstel van het evenwicht tusschen goederenvoorraad en geldhoeveelheid, wordt door deze schets in beeld gebracht. omdat het mij m wezen niet sym pathiek is. Maar dë afrekening* met het zwart verdiende geld moet volle dig en grondig zijn, anders blijft er een smet op onze samenleving kleven die de hier bestaande welvaartsver houdingen besmeurt en dë een een voorsprong gëeft boven een anaer, die sociaal onverdragelijk is. De geldvernieuwing is een der belang rijkste middelen, die ons behulpzaam zijn om deze smet uit te wisschen, en hoe eerder dit gebeurd is hoe beter. De door keizer Haile Selassie gestelde eisch tot teruggave aan Abessinië van de Italiaansche kolonie Erithrea aan de kust van de Roode Zee is ondersteund door een demonstratie van de te Addis Abeba wonende Eritre- anen. Na een bijeenkomst bega ven dezen zich naar de legaties van de vijf groote mogendheden om dezen eisch „namens de half millioen inwoners van de „Eri trea" met nadruk naar voren te brengen. De Directeur van het Japansche persbureau Domei heeft ver klaard, dat dit bureau zal wor den opgeheven en door een nieuw persbureau vervangen. Inosoeke Foerorie, de directeur zelf, en nog vier andere hooge functio narissen zullen zich dan terug trekken. Radio Moskou maakt melding van een order, volgens welke do demobilisatie van het Roode Le ger moet Worden bespoedigd. Nader wordt gemeld, dat de order aangaande de bespoediging der demobilisatie niet geldt voor de legers in het Verre Oosten. De demobilisatie van alle vrou wen wordt eveneens verwacht. Hiervan zullen alleen diegenen uitgezonderd zijn, die den wensch te kennen geven in militair dienstverband te blijven. Generaal Rawson die in 1943 gedurende een dag president van van Argentinië is geweest, is ge arresteerd. Hij wordt volgens een door het ministerie van oor log uitgegeven communique be schuldigd van het voorbereiden van een opstand. De regeering heeft hel Handvest der Vereenigde Vol keren goedgekeurd. Dit Hand- vest dient I December a s. ge ratificeerd te zijn, zoodat dit onderwerp één der eerste zal zijn. die door het Noodparle- ment zullen worden behan deld. IK zeide in het begin, dat het 1 veldtochtsplan inzake de ver nieuwing bezig is zich te vol trekken. Op 3 October a.s. gaat dit plan zijn tweede phase in, de phase der deblokkeering. Onge twijfeld zult u allen verlangend zijn om te weten waar ge dan aan toe zijt. Ik stel er prijs op u daarvan thans mededeeling te doen en u de hoofdgedachte en de uitwerking, die daaraan zal worden gegeven, in eenige groote trekken te schetsen. Voor de bijzonderheden verwijs ik u we der naar de pers, waarin u ge durende de komende dagen alle inlichtingen zult kunnen vinden, die voor u van belang zullen zijn. De hoofdgedachte die aan de a.s. déblokkeering ten grondslag ligt, is deze: dat wij allen om het dreigende gevaar van een voortschrijdende vermindering der geldswaarde te ontgaan, m. a. w. om een steeds duurder worden van het leven te voor komen, voortaan zullen moeten leven uit het loopende inkomen, dat een ieder onzer ontvangt in arbeid, die verricht wordt in loondienst of in een zelfstandig bedrijf, of als vrucht van een eerlijk verworven vermogen. Dit beteekent, dat terstond na afloop van de inleveringsweek een algemeene deblokkeering zal plaats vinden van al die gelden, die noodig zijn voor betaling van loonen, salarissen, wachtgelden, pensioenen en andere periodieke uitkeeringen alsmede voor beta ling van renten, in welken vorm dan ook. Op deze wijze komt er een stroom van nieuw geld in het verkeer in den vorm van bank- en muntbiljetten, waarover men vrtf zal kunnen beschikken. Als deze geldstroom eenige we ken zal hebben gevloeid, zal de circulatie geleidelijk een zoodani- gen omvang hebben verkregen en zich zoo door de verschillende ka nalen hebben verspreid, dat da ondernemingen en bedrijven, dia loonen, salarissen en renten be talen door den verkoop van ar tikelen aan het publiek over vol doende middelen de beschikking krijgen om zonder een verdere deblokkeering aan hun betalings verplichtingen uit kasgeld te kun nen voldoen. Dit proces zal pas na eenigen tijd zijn. voltooid en naarmate het voort schrijdt, zal het bedrag, dat tot de blökkeering wordt toegëlaten, van week tot week kunnen worden ver minderd. Het eene bedrijf zal eerder In staat zijn dan het andere om zijn loonen en aanschaffingen van voor raden te betalen uit voor zijn pro ducten ontvangen gelden en daarom zult u telkenmale voor een verdere deblokkeering slechts met succes kunnen aankloppen, indien u ten genoegë van dë daarvoor aangewezen, instantie kunt aantoonen, dat de te rugontvangen middelen ontoereikend zijn om daarmede dë uitgaven te be strijden, die de voortzetting van dë bedrijfsuitoefening vereischt, Deze pracedurp, die de strekking heeft, om-niet meer nieuw geld in het ver keer toe te laten dan dë hoeveel heid, waaraan inderdaad behoefte be staat om de goederenomzetten te financieren en de geleverde diensten te betalen, heeft nog het bijkomende voordeel, dat zij een bruikbaar mid del verschaft om een strenge con trole uit te oefenen op de Inachtne ming van de door de regeering vast gestelde loon- en salarisnormen, waarmee te veel de hand werdt ge licht. Bij elk verzoek om over geld! te mogën beschikken voor loonen- of salarisbetalingen zal van dëit werkgever de verklaring wordën ge- eischt.dat dit geld strekt tot beta ling van. loonen eii salarissen die met inachtneming van deze normen zijn vastgesteld. Het ontoelaatbaar tegert; elkaar op concurreeren van sommige werkgevers op de arbeidsmarkt waardoor dë verhoudingen in ons land dreigen te wordon verstoord en de loyale werkgevers in het nadeel ?eraken, kan op deze wijze doeltref- end wordën bestreden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1