NIEUW BRITSCHE VOOGDIJ Onze Regeering weigert Soekarno te erkennen DINSDAG 2 OCTOBER 1945 BUREAUX over Nederlandsche politiek? TOCH OVERLEG MET SOEKARNO? DE MARINE IN DEN HELDER LONDEN MISLUKT BERICHT Uit eigen land VOEDSELPOSITIE OP JAVA VERONTRUSTEND N' KIESMANNEN 41e JAARGANG NUMMER 18745 NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) Abonnementsprijs t 1.10 per maand; I 3.J0 per Icwartaal ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 HOORN Draafsingel 59 Telefoon 4712 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Muienstraat 52 Telefoon 459 KI IET alleen de houding van Soekarno, de opstandeling en colla- borateur in Indonesië en niet alleen de houding van den plaat selij kén Britschen bevelhebber, Christison, tegenover Soekarno, is sensationeel, maar onduldbaar is het standpunt van de Engelschen tegenover de Nederlandsche Kegeering. Deze militaire heeren mati gen zich dingen aan, die hen geenszins passen. Elk rechtgeaard Nederlander protesteert tegen deze Britsche aanmatiging, die ons lesjes willen geven in beheer van overzeesche gebiedsdeelen, ter. wfll de Britten zelf worstelen met moeilijkheden in Britsch-Indië! Dat de tjjd van koloniaal beheer voorbij is, en plaats moet maken voor een verhouding van gelijkberechtiging, is reeds drie jaar ge leden in de befaamde rede van de Koningin (Dec. 1942) uiteengezet. W/ANNEER men zegt, dat de wijze, waarop de eerste Ne derlandsche troepen in Batavia ontvaingen zijn, teleurstellend voor Nederland genoemd moet worden, dan zegt men maar een klein stukje van de waarheid. Deze ontvangst, na de aanvanke lijke totale weigering, om Neder landsche troepen toe te laten, is eenvoudig beleedigend. De eerste honderd matrozen móchten per fiets naar de leege kazerne van de gevangenkampen! Ook na alles, wat Nederland in den strijd in het Verre Oosten, ook voor anderen, heeft opgeof ferd, zou men een andere hou ding van de verantwoordelijke Engelsche instanties hebben ver wacht. Onduldbaar blijft het, dat (zooals nu ook uit New York wordt gemeld', volgens een bericht van de „New- York Herald" uit Singapore) „Edel- heer" van der Plas, voorzitter van den Ned.-Indischen Raad van De partementshoofden, botweg van ad miraal Mountbatten vernam, d'at d'e Britten niet van plan zijn Neder landsch-Indië aan de Nederlanders terug te geven, alvorens Nederland' een verklaring zou afleggen, waarin het belooft binnen redelijke tijdsli miet d'en Indonesiërs een zekere mate van zelfbestuur te verlenen!! De Britsche houding, zooals die is weergegeven do.or generaal Chris tison, is aan Minister Logemann en Dr. van Mook uiteengezet. Christi son vond', dat van der Plas een bij zonder realistischen kijk had, maar hij betwijfelde of de andere Neder landers zich de kracht en den- om vang van de onafhankelijkheidsbe weging realiseerden. Onbegrijpelijk is het, dat, naar een bericht van Reuter uit Singa pore, dr. Soekarno „onmiddellijk na de Japansche overgave" dat zou dus al eerder gebeurd zijn?) door het civiele bestuur van Indië tot een bespreking uitgenoodigd is, met an dere Indonesische leiders. Het be richt is niet duidelijk, wat betreft het tijdstip, waarop die bespreking heeft plaats gehad. In elk g'eval is zulks, indien ze van de allerlaatste dagen zou dateeren, in strijd' met de fiere houding van de Nederlandsche Regeering, die van overleg met Soekarno niets wil weten, na tuurlijk niet. want welke Re geering, die zich respecteert, kan onderhandelen met een opstande ling, een collaborateur, die boven dien volgens velen een oorlogsmis dadiger is, om zijn houding' ten op zichte van den Japanschen' onder drukker. Toch overleg met Soekarno? Van der Plas heeft Maandag ver klaard, dat de leiders van alle scha- keerlngen der publieke opinie wer den uitgenoodigd en dat de voorma lige luitenant gouverneur generaal van Nederlandsch Oost-Ind'ië, van Mook, die heden uit Australië zou aankomen, later ter bespreking zou komen. Van der Plas zeide, dat hij, indien Soekarno niet ter bespreking' zou verschijnen, den geallieerden be velhebber zou „vragen hem hier te brengen", en verklaarde voorts, dat er een wijde klove bestond tusschen de Westersche naties en een groot gedeelte van Azië. „Indien er niets wordt gedaan om deze kloof te over bruggen en om wederzij dsch begrip en volledige gelijkheid, speciaal wat de rassen betreft, te scheppen tus schen Oost en West, zou de wereld misschien nog een oorlog moeten ondergaan". Een „vredes-aanbod"? Volgens een Reuter-bericht uit Londen verwacht men te Batavia dat dr. van Mook, die vandaag zal aankomen, iets wat een „vredes aanbod" aan de Javaansche nationa listen zou kunnen zijn. Wie die „men" is, die dit verwacht, weten wij niet. Maar wij kunnen ons niet voorstellen, dat het een „vredesaan bod" aan de beweging van Soekarno zou zijn, omdat deze slechts een deel van de nationalisten en Indo nesiërs achter zich heeft. In Neder landsch-Indië wonen 70 millioen on derdanen van het Koninkrijk der Nederlanden en er zijn 17 millioen Indonesiërs. Wel beweert Soekarno, dat hij 95 procent van dezen achter zich heeft, maar de feiten zijn heel anders. Een ander bericht van Reu ter vertelt nu weer, dat aan Soekar no en de zijnen is medegedeeld, dat de geallieerde bezettingsmacht geen „Indonesische republiek" of eeniger- lei andere regeering van een partij, zou kunnen erkennen.... Wij doen goed, ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling van Indo nesië vast te houden aan het' stand punt van de Regeering, ook te Lon den op een persconferentie door mi nister Log'emann uiteengezet en dat als volgt kan worden samengevat: De Nederlandsche regeering wacht geen enkele beslissing van welke andere regeering ook af, maar heeft eigen richtlenen uit gebakend. Op een desbetreffende vraag antwoordde de minister, dat he hoopte, dat onze troepen binnen enkele maanden in Ne- derlandsch-Indië zouden zijn. Voorts zei de minister, dat Ne derland zich tot taak had gesteld, het Indonesische volk zelfbestuur te schenken, maar momenteel waren de Indonesiërs nog niet in staat, zelf het bestuur in handen te nemen. Nederland wenschte deze taak niet halverwege op te geven, maar haar volledig te vervullen, gebaseerd op de be loften, gedaan door Koningin Wilhelmina. Het einde daarvan zou zijn de onafhankelijkheid van Indonesië. Binnen een jaar zal het Konink lijk Instituut voor de Marine, de opleidingsschool voor adelbor sten, te Den Helder worden her opend. Deze mededeeling Is verblij dend voor Den Helder, waar vrees bestond, dat de Marine er niet langer zou blijven. Ze werd gedaan door den schout-bij-nacht Baron van As- beck, voorh. commandant van het Instituut, bij een bezoek, dat hij bracht aart Annapolis (Mary land), waar de Nederlandsche mariniersopleiding nog gevestigd is. HEDEN, Dinsdagochtend', is door den Raad van Vijf een mededee ling verstrekt, waaruit blijkt, cat de ministers om elf uur nogmaals bij een zouden komen. De diplomatieke correspondent van Reuter schrijft, dat de vergadering van. Maandag, die op zes uur n.m. was bepaald, tot een later uur in den avond' werd uitgesteld om de groote drie, Byrnes, Bevin en Molotof, ae gelegenheid te geven van tevoren een afzonderlijke Door gebrek aan benzine, waar door een gedeelte van onze eigen besteldiensten en zelfs enkele post verbindingen moeten uütvallen, zal de kans bestaan, dat in .sommige steden en dorpen onze krant latei- bezorgd moet worden. Wij hopen voor onze auto-diensten spoedig weer meer benzine beschikbaar te krijgen, zoodat ons ideaal, de krant eiken dag op tijd in huis, in elke plaats in Noordholland, bereikt kan worden. Wij vertrouwen, dat onze lezers begrip zullen toonen voor de moeilijkheden die nog steeds aan het vervoer langs den weg verbonden zijn. DE DIRECTIE. bespreking te houden. In den loop van Maandag heeft ook sir Archi bald' Clark Kerr, d'e Britsche ambas sadeur te Moskou, met Molotof ver gaderd om te pogen een uitweg te vinden uit de impasse der laatste dagen. Er zijn evenwel tot nog toe geen aanwijzingen, dat zulk een weg gevonden is. Indien het niet zal lukken ten slotte nog ter conferen tie een accoord' te bereiken, can is daarmede het geheele voortbestaan van den „Raad! van Vijf" twijfelach tig. Volgens andere berichten zou de kwestie ter oplossing moeten wor den voorgelegd aan de Groote Drie, met name dus Truman, Stalin en Attlee. Het wordt niet onmogelijk geacht, dat deze spoedig bijeen zul len komen, om over een en ander te beraadslagen. 700ALS w(j reeds in een groot deel van onze vorige oplage hebben gemeld, heeft het kabinet-Schermerhorn Zondag een buitengewone ministerraad „van zeer langen duur" gehouden; deze bijzondere ministerraad is bijgewoond door den minister voor de overzeesche gebiedsdeelen, prof. dr. J. H. A. Logemann, die per vliegtuig is teruggekeerd van zijn reis naar Australië, waar hjj besprekingen gevoerd heeft met de Nederlandsch-Indische overheid. Maandagmorgen is minister Logemann weer naar Engeland ver trokken, om met de Engelsche Regeering nadere besprekingen te voeren in verband met de jongste ontwikkelingen. De Minister wordt a.s. Woensdag hier te lande terugverwacht. Voorts is door den Regeeringsvoorlichtingsdienst mededeeling gedaan van een verkla ring van de Regeering inzake de kwestie-Soekarno, waaruit blijkt, dat de regeering het zgn. bewind van Soekarno niet zal erkennen. Over de kwestie, wie in de'niet-bezette deelen van Java het gezag zal uitoefenen, is nl, moeilijkheid ontstaan en daaruit volgt de nei ging van sommige Britsche instanties, om Soekarno te erkennen als feitelijke regeering en onze regeering over te halen, daarmede besprekingen te voeren. De Nederlandsche Regeering kan hier niet op ingaan. Al hetgeen de laatste dagen in verband met de ontwik keling der gebeurtenissen in Nederlandsch-Indië gezegd en gedaan is, zal de Nederlandsche Regeering niet afbrengen van het wel overwogen beleid, zooals dit o.m. is uitgestippeld in de welbekende rede van H. M. de Koningin van 7 December 1942, waarin volledig deelgenootschap van Nederlandsch-Indië in het Koninkrijk en zelf standigheid in inwendige aangelegenheden in uitzicht zijn gesteld. Dit was de lijn en dit blijft de lijn. De regeering heeft hieraan thans niets toe te voegen. Prinses Juliana heeft 'n bezoek gebracht aan het zwaargetroffen Wage- Qingen en heeft zich door N.V.H. en H.A.R.K, laten inlichten over de gebod'en hulp en de nog bestaande behoeften.' In de Bijenkorf te Am sterdam had een huldi ging plaats van niet minder dan een en der tig' employe's van de zaak, die jubileerden. De diamantindustrie, is ondanks het verlies van bekwame vaklui, lang zaam bezig zich te her. stellen. Door den Chef Staf M.G. is een besluit gepubliceerd, waarin verboden wordt de op menschelijke li chamen aangebrachte tatoueeringen te ver wijderen, dit met het oog op de opsporing van landverraderG en dergelijke lieden. De scheepvaartlijn Rotter dam— Zuid-Amerika zal binnen enkele weken weer worden hervat, voorloopig v,oor goede renvervoer. Een ge zelschap van vijftien Nederlandsche geologen is' in Zweden aangeko men, om daar kartee- ringswerkzaamheden te verrichten. Op de Lage Vuursche is de 22- jarlge J. V. uit Hilver- righeid in een voorma lige opslagplaats van de Duitsche Weermacht g'ing kijken, door een landmijn gedood. Er is een zuiveringscom missie ingesteld voor 't Nederlandsche Roode Kruis. Officieel moe ten nog slechts 288 Ne derlanders uit de Rus sische gebieden repa- trieeren, officieus zijn er echter nog kleine groepjes overal ver spreid, die nog opge- sum, die uit nieuwsgie- zocht moeten worden. Generaal Mac Arthur zal, zoo wordt uit Tokio gemeld een tegenbe zoek afleggen bij Hiro- hito, op wien de Gene raal een geweldigen in druk had gemaak. Op een te Washington te houden scheepvaart bespreking zal o.m. ook Nederland vertegen, woortligd zijn. De Londensche brandweer heeft een g'rootscheep- sche inzameling voor de Nederlandsche oorlogs slachtoffers gehouden, waarbij behalve capes, laarzen e.d. ook 1000 dekens konden worden overgedragen. Brit sche troepen hebben, in verband met de voort durende onlusten in Bombay order gekregen de Indische troepen al daar te versterken. AAR wij vernemen moet de voedselpositie op Java als ver ontrustend worden beschouwd. Door Japansch wanbeheer en mede door een slecht moessonverloop is de rijstoogst in 1945 zeer laag geweest. Een andere oorzaak hiervan is ge legen in de Japansche politiek om de verschillende regentschappen tot zelfstandige eenheden te maken waartusschen in- en export verboden was. Daardoor hebben gebieden met een groot tekort aan rijst niet van elders dit voornaamste volksvoedsel kunnen betrekken, terwijl daar waar vroeger overschotten waren, de Japanners deze overschotten voor eigen doeleinden hebben gebruikt. Dientengevolge is de situatie in de groote sijoden thans zoo, dat slechts tot eind October en hier en daar zelfs niet langer dan tot begin October voorraden van het hoofdvoedsel aanwezig zijn. Slechts een zeer goede or ganisatie en een ruime hulp uit andere landen en werelddeelen kunnen een ernstigen hongers nood voorkomen. De volgende Westmoessonoogst wordt eerst verwacht in April of Mei 1946. Birma, het land waar in normale tijden groote rijstoverschotten wa ren, verkeert op het oogenblik zelf in zoodanigen toestand dat van daaruit geen export kan worden verwacht. Of in Siam en. Indo-China overschotten bestaan, moet worden afgewacht, doch gezien derj toestand op Java moet zulks worden betwij feld* LJET is nu de eerste taak van de ri kiesmannen voor de noodge- meenteraden, om de candidaten te stellen. Dit gebeurt aldus, dat tel kens drie kiesmannen drie candica- ten kunnen indienen. De indiening van de candidaten geschiedt bij den burgemeester, die ce namen van ae ingediende candicaten in alfabeti sche volgorde op een lijst zet, na tuurlijk nadat onderzocht is of aan de verschillende formaliteiten, irj den geest als bij ce oude candidaat- stellingen, is voldaan. Wij hebbent dan dus een gemeenschappelijke candidatenlijst, metalle inge wikkelde gevolgen, daaraan verbon den. Intusschen zou de mogelijkheid bestaan, die anders ook aanwezig is, dat de verkiezing voor den raad bij enkele candidaatstelling afloopt, als nl. de kiesmannen te voren overleg plegen. Gezien de samenstelling van het kiescollege is dit zeer wel mo gelijk. Ondanks een zekeren weerzin tegen „partijen" zijn de kiescolleges practisch als regel samengesteld op den grondslag van de samenstelling? van de gemeenteraden volgens de oude verdeeling. Het zal meestal niet moeilijk zijn, deswege na te gaan hoe met aan zekerheid, gren zende waarschijnlijkheid de uitslag van de verkiezing' zal zijn, temeer, waar uiteraard de candidaatstelling te voren in de kiescolleges zal wor den besproken, zoodat reeds een al gemeen inzicht te verkrijgen Is, hoe de stukken op het schaakbord staan. Het is dan toch niet zoo moeilijk, nog een stapje verder te gaan en met erkenning van den feitelijkeii toestand, zooals die uit de samen stelling van het kiescollege af te le* zen valt. de indeeling' van den Raad tevoren zoo te maken, dat precies' zooveel candidaten worden inge diend, als er leden voor den Raad moeten zijn! MAAR wij mogen er geen enkel kiescollege leelijk op aankijken, als het op een stemming aankomt. Per slot van rekening is het inge wikkelde systeem van de berekening van oen uitslag niet voor niets uit gedacht! Het kiescollege zal dus, als er meer candidaten zijn, dan plaat sen te verdeelen, een stemming hou den' die schriftelijk geschiedt met biljetten, waarop alle candidaten in alfabetische volgorde staan. Nu gaat elke kiesman die candidaten num meren, in ae volgorde, waarin hij zijn voorkeur wil laten gaan, Hij begint uiteraard bij nummer een, en kan doornummeren, zoolang hij wenscht. Hij mag ook met 1 num mer volstaan, of zooveel meer als hem g'ewenscht voorkomt, maar hij mag gèèn nummer overslaan. Hij kar dus wel van een tot vijf num meren, ook als er tien candid aten zijn, maar hij mag niet 1, 3 en 5 nummeren en daartusschen niet, Maar het is natuurlijk zoo, hoe min» der men nummert, hoe minder in vloed men uitoefent. Wie geheel buiten partijverband stemt, moet consequentie aanvaarden, dat hij alle candidaten nummert. Voor ve len zal dit het merkwaardig gevolg hebben, dat men te overwegen heeft of men, zelfs door maar een eenvou* cig nummertje vóór den naam zetten op eenig'erlei wijze kan me dewerken aan de verkiezing van een; communist als raadslid! WIE overigens, consequent op de E.V.-gec'achte en de aanvaard# practijk doorredeneerend', zich bij de stemming wel door de gedachte van de partij laat leiden, zou allee#; d'e candicaten van zijn eigen groep kunnen nummeren. Deden alle par tijen dat, dan zou de stemming §1 heel gemakkelijk tot resultaat leideh en de uitslag! dadelijk te overzie# zijn. Maar Gan zou ook weer gezègcj mogen worden, dat een stemming niet noodig ware geweest; dan iQU een beetje meer overleg van te vo ren wel tot verkiezing bij enkele candidaatstelling kunnen leiden! De voorzitter van het kiescollege, niet dus de burgemeester, ontvaf"4 G'e stembiljetten, nadat deze zijn gevuld. Deze bekijkt dan daarna di rect, welke candidaten nummey 1 hebben en daarvan wordt procy|a? verbaal opgemaakt. Dit gaat, m< de ancere biljetten, in een verzegefc pak naar derj voorzitter van stembureau, dat de uitslag ven opmaakt, hetgeen een tamelijk gewikkelde geschiedenis mag noemd worden, G'ie we naoer zulïl-,. nagaan. In elke provincie is tetïfc minste èèn stembureau. In NooVdf holland komen er meer, in dezelfde plaatsen, waar ook voor de provin ciale statenverkiezing dislriclsstëhv' bureaux gevestigd zijn. VERVOEDER EN ROOIVERBOD VAN SUIKERBIETEN De slechte suikerpositie maakt d'e levering van alle geteelde stiïkerbiö- ten noodzakelijk. Daarom Is het voederen van dit product verboden, opdat niets verloren ga voop de menschelijke consumptie. Belang hebbende telers vinden In de deéjpa* treffende officieele publicatie naae* re bijzonderheden, i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1