Toch besprekingen met
Nationalisten
NEUTRALITEITSPOLITIEK
heeft afgedaan
M(
<Sportnieuws
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
UDere ld nieuws
Maandag 29 October 1945
UIT DEN HAAG is bericht gekomen dat Van Mook de opdracht
van de Regeering heeft, onverwijld met de Indonesische Na
tionalisten besprekingen te beginnen. De Ned. Indische R.V.D. heeft
de volgende verklaring gepubliceerd: „Er heeft steeds volkomen
overeenstemming bestaan tusschen den Minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen en den luitenant-gouverneur-generaal aangaande de
mogelijkheid en de vrijheid tot besprekingen tusschen laatstgenoemde
en de nationalisten. Het was daarom niet noodig het bevel te sturen
om de besprekingen te openen. Den nationalisten is meegedeeld,
waar en wanneer luit.-gouverneur-generaal hen wil ontvangen.
(ANP-Aneta). De republi
keinen creëeren zelf een nieuwe
impasse, doordat zij de aanstaan
de informeele besprekingen tus
schen dr. van Mook, generaal
Christison en henzelf op den lan
gen baan probeeren te schuiven.
Hatta verklaarde tegenover Ho-
bert Kiek, dat de republikeinen
wachten op het antwoord van
Nederland op de verklaringen
van den „minister van voorlich
ting". Los van deze vreemde en
hoogst ondiplomatieke handel
wijze zijn neutrale beoordeelaars
van oordeel dat de tegenwoor
dige republikeinsche houding
„betreurenswaardig" is, daar er
weinig reden voor de republikei
nen is om nu weer een impasse
te veroorzaken. De Nederlanders
hebben al laten blijken dat zij
er de voorkeur aan geven als de
besprekingen zoo spoedig moge-
m lijk beginnen. Het schijnt dat de
republikeinen tijd willen win
nen.
In Bandoeng, Soerabaja en
Semarang komen nog enkele op-
zichzelf staande onlusten, voor.
Uit Semarang arriveerden 740
Japanneezen te Batavia, die in
een speciaal gebied zullen wor
den ondergebracht. De internee-
ringskampen te Soekaboemi zijn
nu voor een deel onder' Britsche
bewaking. Hoewel de kampen
ook daar overvol zaten, wordt
de situatie beschreven als „niet
al te slecht". Het aan land zet
ten van troepen te Soerabaja
gaat door.
De speciale ANP-Aneta cor
respondent seinde uit Soerabaja,
dat de toestand daar, die „vrien-
Vervolr van pag. 1)
alsof nu de hekken van de bewa-
ringskampen ineens wijc zouden
opengezet worden om iedereen de
vrijheid weer c^elachig te doen wor
den aie nu niet bepaald een moord
heeft gepleegd of in err.stig'e mate
zijn medeburgers heeft benadeeld'.
Het tegendeel is het geval. De be
slissing van Invrijheidstelling' en
buitenvervolgingstelling ligt in han
den van hooge vertegenwoordigers
van het openbaar ministerie, d. \v. z.
in handen van rechtelijke ambtena
ren, wier d'agelijksche taak is de ver
volging, opdat het recht zijn loop
hebbe.
Vooral ook moet men niet d'enken
dat zij ene voorwaèrdelijk buiten
vervolging zullen worden gesteld', 'n
gemakkelijk leventje kunnen gaan
lijden en zich irj bun handen mogen
wrijven, dat zij er zoo gemakkelijk
afkomen. Weet men wat de voor
waardelijk buiten vervoj£ing gestel
den zooal te wachten staat? De vol-
gence zestien mog'elijkheden:
1. Onder toezichlsteiling; 2. Gevolg
geven aan aanwijzingen van toezicht
houders. 3. Verbod om te gaan met
bepaalde personen. 4. Verbod tot be
paalde vereenig'lngen toe te treden
of bepaalde vergaderingen te bezoe
ken. 5. Verplichting om te werken.
6. Verplichting om bepaalden arbeid
te verrichten (hetgeen dus neerkomt
op verplichte tewerkstelling). 7. Aan
wijzing' van een bepaalde verblijf
plaats. 8. Meldingsplicht, 9. Handha
ving van beheer over vermogen (het
geen met het oog op collaborateurs
en profiteurs uiteraard van groot
beiar.g' is). 10. Storting van een waar
borgsom tot onbeperkt bedrag. 11.
Afstand van eigendommen. 12. Beta
ling van een boete tot onbeperkt be
trag. 13. Ontzetting uit het recht tot
het bekleeden van ambten. 14. Ont
zetting' uit het recht btf«»de gewa
pende macht te dienen. 15. Ontzet
ting uit het recht tot het zijn van
raadsman of gerechtelijk bewind
voerder. 16. Ontzetting uit actief en
passief kiesrecht.
Deze maatregelen zijn ingegeven
en worden gvdragen door een be
paalde mentaliteit, die eener bezin
nende gerechtigheid. Zeer velen
onder ons. voor recht cn rechtvaar
digheid zoo ontvankelijke volk voe
len, dat het tijdstip voor bezinning is
aangebroken. De berechting der po
litieke ontaarding moet worden ont
daan var. een onzuiver hijmengsel:
dat van den meedoogenloozen harts
tocht. Wat onverdraaglijk is voor een
rechtsbesehaafd volk als het Neder-
landsche is, dat zijn politieke de
linquenten en ontaarden, over één
grove kam geschoren, als politiek
agitatiemiddel gaan dienst doen.
Hiermede zou de eene ontaarding de
andere oproepen en zou in ons toch
al aangetast rechtsleven de zedelijke
grondslag, dit is het in de recht
vaardigheid deugd' gewortelde oor
deel over graad van mlscaad en ver
gelding, worden weggetrokken en
weggezogen als ln een kolk.
delijk" was, plotseling meer ge
spannen werd, toen er pamflet
ten uit de lucht werden neerge
worpen, die vermeldden dat de
doodstraf werd gesteld op het
onbevoegd dragen van wapenen.
De nationalisten hebben het be
vel ontvangen zich uit het ha
vengebied en de landingsplaats
voor zeevliegtuigen terug te
trekken. De Britsche comman
dant Mellaby heeft ook de voed-
selboycot van Europeanen ver
boden.
De gevangen gehouden Euro
peanen werden door de Britsch-
Indische politie bevrijd en ook
een aantal Indo-Europeanen. Er
is reeds een deel van hen per
schip geëvacueerd. Onder de
bevrijde Nederlandsche officie
ren bevinden zich de kapitein
ter zee Huiger en de onder-com-
Bij brand omgekomen
Zondagavond is aan boord van
het s.s. „Salando", liggende aan
de Fransche boeien tegenover de
Levantkade te Amsterdam, brand
uitgebroken. Bij aankomst van de
motorbrandspuit „Jason" bleek de
51-jarige gezagvoerder P. R.
Palm te zijn omgekomen.. Twee
leden van de bemanning liepen
brandwonden op.
naar indie vertéokken
De staf van den bevelhebber
der Ned. Strijdkrachten Sectie 3,
Koning Willem Drie-kazerne te
Apeldoorn heeft een „Bureau
Indië-vaarders" opgericht, dat
tot opdracht heeft, inlichtingen
te verstrekken aan de achterge
laten betrekkingen van militai
ren, die deel uitmaken van de
naar N.O.I. vertrokken bataljons
der Kon. Landmacht. Verzoeken
om inlichtingen dienen schrifte
lijk bij bovengenoemd adres te
worden ingediend.
Ons Tribunaal
Alle tribunalen, met
een voldoend aantal ka
mers zijn thans ingesteld, heeft
Minister Kolfschoten in zijn
radiorede van 19 October
medegedeeld. Men vraagt ons
nu, hoe het zit met het tribu
naal in het arrondissement
Alkmaar. Het antwoord luidt,
dat de minister in zjjn rede
heeft medegedeeld, dat juist in
Alkmaar en in Haarlem
en Utrecht de tribunalen
niet zijn opgericht. Daaraan
wordt echter met inspanning
gewerkt. De mogelijkheid is
echter de kwestie van de huis
vesting en inrichting, waar
over men in ons geschonden
en gehavend land niet gering
mag denken. Men doet echter
wat men kan in het volle be
sef van den dringenden eisch
van beginnen en opschieten.
ORGEN BEGINT de Tweede
Kpmer met de behandeling
van. het wetsontwerp „Goed
keuring van het Handvest der
Vereenigde Naties, onderteekend
te San Francisco op 26 Juni '45."
Over dit ontwerp hebben de af-
deelingen een gunstig verslag
uitgebracht.
mandant Paul Debacht Na het j jyjen bleek algemeen van oordeel
uitwerpen der pamfletten heb- te zijn, dat het handvest der Ver
ben de nationalisten de barrica
den weer bezet.
Gen.-majoor Na Kamura, de
Japansche commandant van dit
gebied, is in verzekerde bewa
ring gesteld wegen» het niet op
volgen van de geallieerde beve
len.
Generaal Hawthorn, de geal
lieerde commandant van de
landstrijdkrachten op Java, heeft
een proclamatie uitgevaardigd,
waarin den Indonesiërs wordt
bevolen om onmiddellijk alle
Europeanen en Indo-Europeanen
los te laten, die zij als gijzelaars
gevangen houden. Naar schatting
bedraagt dit aantal in het door
de Britten gecontroleerde gebied
400, terwijl het over geheel Java
belangrijk hooger moet worden
geschat.
Latere berichten spreken van
eerste gevechtshandelingen in
Soerabaja. Hieronder moet ver
staan worden, dat er bij de ont
wapening der Indonesiërs hier
en daar werd geschoten. Slacht
offers schijnen er niet gevallen
le zijn.
Op Sumatra is het in politiek
opzicht kalmer dan op Java. De
nationalistische leider is Mo
hammed Sjafei. Een andere
vooraanstaande figuur is de Chi
nees Tokoe Nja Arif. Hij heeft
den Nederlanders veel moeite
bezorgd. Britten en Indonesiërs
schieten goed met elkaar op en
evenals op Java werken de In-
ee-nigde Naties behoort te worden
goedgekeurd. Men sprak zijn
waardeering uit voor de voor
treffelijke wijze, waarop de re
geering het Handvest in de me
morie van toelichting heeft be
schreven en verduidelijkt. Zij
schroomde daarbij niet, ook op
de zwakke plekken in de nieuwe
organisatie de aandacht te ves
tigen.
Maar te recht wijst zij er aar.' het
slot van haar beschouwingen op, dat
het menschdom zich toch wel zeer
ernstig mag afvragen, of nu niet het
oogenbllk gekomen is, dat het voor
het alternatief gesteld wordt: samen
te werken of onder te gaan. Met de
regeering was men daarom algemeen
landers graag met de bezetters
samen bij het handhaven van
rust en orde.
Vee] gevallen van extremisme
hebben zich nog niet voorge
daan. Er hebben eenige moorden
plaatsgevonden doch veel min
der dan op Java. Te Siantar ten
Zuiden van Medan zijn een Ne
derlander en twee Zwitsers ge
dood, terwijl een aantal Neder
landers daar door de Indonesiërs
is afgerost. Het centrum der na
tionalistische activiteit is te Fort
de Koek waar Mohammed Sjafei
woont.
De geallieerden nemen op Su
matra een strakke en besliste
houding aan en dit zal zoo blij
ven totdat de situatie van Bata
via van Den Haag uit is opge
helderd.
overtuigd, d'at de poging' om c'oor de
oprichting van de organisaties der
vereenigde naties deze samenwerking
te bevorderen, moet worden gesteund
ook door Nederland. -Aan' c'eze taak
mogen wij ons niet onttrekken. Ge
let op de situatie, waarin wij thans
verkeeren, kunnen wij ons er ook
niet aan onttrekken. Wij moeten dus
tot de vereenigde naties toetreden,
ook al heeft de ter goedkeuring
voorgedragen regeling verschillende
bedenkelijke zijden. Er is thans min
der enthousiasme dan bij de oprich
ting var. den Volkenbond, er is zeker
geen reden om ons aan illusies over
te geven, doch dit behoeft geenszins
uit te sluiten den vasten wil om op
den grondslag van dit inderdaad
geenszins volmaakte handvest met de
andere vereenigde naties samen te
werken tot behoud' van den wereld
vrede. Nederland zal ook in ce nieu
we organisatie al het mogelijke die
nen te doen, gelijk het ook deed m
het verleden, om op den grondslag
van ce beginselen van gerechtigheid'
en internationaal recht den vrede en
de veiligheid te bevorderen.
Terecht wrjst de regeering er op,
dat voor alles van belang zal zijn de
geest, waarin de voorschriften van
het hand vast zullen worden nage
leefd'.
In haar Memorie van Antwoord
zegt óe regeering dat inderdaad de
ter goedkeuring voorgedragen rege
ling een aantal bedenkelijke zijden
heeft en er is geen reden om ons aan
illusies over te geven. Kwam de or
ganisatie der vereenigde naties op
den voet van universaliteit niet tot
stand', de samenleving der staten op
nieuw gekarakteriseerd zou worden
door anarchie; komt zij wel tot stand'
dan is althans de mogelijkheid ge
opend op iets beters, op iets; dat
toekomstige conflicten kan voorko-
ONTOELAATBAAR
EEN DER DUITSCHE oorlogs
misdadigers, dr. Frank, de
oud-gouverneur generaal van. Po
len, is volgens een Reuterbericht
uit Berlijn tot het katholiek ge
loof bekeerd. De radio heeft dit
bericht ook omgeroepen en voeg
de daaraan toe, dat Frank de H.
Mis bijwoont en ter communie
gaat. Tot zoover is alles in orde,
wat de berichtgeving betreft. Het
viel oris echter op, dat de omroe
per zich veroorloofde, enkele de
tails van dit bericht op een eigen
aardige manier te beklemtonen
en dat bijzonder de laatste mede-
deeling geschiedde met een sma-
delijk-hoonend accent. Dit ach
ten wij ontoelaatbaar. Wij zou
den er nog niet op geattendeerd
hebben, indien men ons niet van.
verschillende andere zijden even
eens kenbaar had gemaakt, dat
men zich aan deze wijze van om
roepen van dit bericht gestooten,
had. Het is best mogelijk, dat de
omroeper de portee van het hier
gebeurde niet begrijpt, maar hij
dient dan toch wel te beseffen,
dat hij hier komt op een terrein,
waar voor honderdduizenden luis-
tenaars dingen worden aange
roerd. die de diepste roerselen
van het katholieke hart treffen.
Overigens laten wij het bericht
zelf, dat aan een Poolsch blad
schijnt te zijn ontleend, buiten,
beschouwing. Wij hebben het al
leen over de wijze, waarop het
bericht werd omgeroepen. En die
was niet in den haak.
men of op vreed'zame wijze beslech
ten. Niet genoeg echter kan de re
geering waarschuwen voor de illusie
als zou de totstandkoming van de or
ganisatie op zich zelf voldoende zijn
om den oorlog uit te bannen.
Wat de groote lijnen betreft van
de toekomstige buitenlandsche
politiek van het Koninkrijk in
verhand met het handvest, kan
worden vastgesteld, dat nitvoe-
ring van de verplichtingen, die
ook voor Nederland zullen voort
vloeien uit het lidmaatschap der
vereenigde naties niet te rijmen
zal zijn met neutraliteitspolitiek,
een politiek ten aanzien waarvan
trouwens proefondervindelijk is
gebleken, dat zij in de wereld,
zooals die zich heeft onwikkeld,
niet langer den grondslag behoort
te vormen van ons buitenlandsch
beleid.
Collectieve veiligheid zij meer ö'an
dan ooit ons d'oel. Tegen regionale
verdragen tot bevordering van vrede
en veiligheid heeft de regeering geen
fundamenteele bedenkingen, doch zij
heeft daarnaast een open oog voor
de groote gevaren var.- blokvorming.
Voor het uitspreken van een oor
deel over de denkbeelden van gene
raal de Gaulle omtrent de vorming'
van een West-Europeesch blok, acht
de regeering den tijd thans nog niet
gekomen.
In de V. S. staken mo
menteel 225.000 arbei
ders van de General
Motors, zij willen der
tig procent loonsver-
hooging hebben. De
Britsche militaire in
lichtingendienst ln
Dultschlanc' heeft over
Ritler een rapport in
Lor.den ingediend, men
vermoedt dat het bin
nenkort voor publicatie
zal worden vrijgegeven.
Londensche invloed
rijke kringen hebben
verklaard' dat er over
eenstemming is bereikt
tusschen Truman en
Mtlee over de Pales
tij r.-sche kwestie.
eerste leveranties ko
len uit het Ruhrgebied
zullen o.m. ook vfeor
Nederland zijn bestemd
De Transsyberische
pijpleidingmaatschappij
zal in de komende
maand' toestemming'
krijgen een pijpleiding
aan te leggen van d'e
Perzische golf naar d'e
Middellandsche zee,
zoodat de capaciteit op
300.000 vaten per dag
kar. worden opgevoerd.
De Fransche regee
ring heeft een groote
interesse aan den dag
gelegd! voor de resten
van de Duitsche vloot,
waarvan zij 30.000 ton
aan scheepsruimte wil
hebben. In Helsinki
wordt het mogelijk ge
acht, dat Mannerheim
als president van Fin
land zal aftreden. De
Arnerikaansche mili
taire politie heeft de
laatste dagen ln de om
geving van Tokio een
g'root aantal Duitsche
burgers gearresteerd.
Volgens het Poolsche
persburau te Londen is
de vroegere gouver
neur-generaal van Polen
Frank ,,de beul van Po
len", tot het katholicis
me overgegaan en zou
hij door een Arneri
kaansche aalmoezenier
zijn gedoopt Frank is
een der 24 voornaamste
Duitsche oorlogsmisda
digers. Op het ter
rein van het voormalig
Gestapo-kantoor in
Warschau heeft een
commissie groote hoe
veelheden menschelijke
as ontdekt van naar
schatting ettelijke dui
zenden personen. De
regeering der Vereenig
de Staten heeft in
structies gezonden aan
den commandant der
Arnerikaansche troepen
in Oostenrijk, waarin
den nadruk wordt ge
legd' op ,,de noodzaak
het herstel van Oosten
rijk als een vrije onaf
hankelijke democrati
sche staat te verzeke
ren."
Haarlem zal in Novem
ber den dag herdenken
dat de stad voor ze
venhonderd' jaar de
stadsrechten ontving.
Tegen een broer en
zuster uit Goes werd
door de rechtbank
respectievelijk zeven en
vijf jaar geëischt, om
dat zij kort geleden een
Duitscher, die hij hen
was ondergedoken had
den vermoord. Bij de
internationale arbeids-
conferentïe, die bin
nenkort te Parijs zal
worden gehouden, zijn
o.m. afgevaardigd prof.
dr. F. J. Th. Rutten,
hoogleeraar aan de
Nijmeegsche universi
teit en P. J. S. Serra-
rens, secr.-generaal
van het intenationaal
Christelijk vakverbond.
Te Rotterdam zijn
twee fabrieksgebouwen
afgebrand door het ont
vlammen van uitstroo-
mende gassen. De
texitielinidusjjie in
Twente heeft momen
teel 10.000 halen ruwe
katoen aangekregen,
bestemd voor de tex
tielverwerking. Van
uit het repatrieerings_
kamp te Nijmegen zijn
nu reeds 100.000 Cana-
deezen op transport
naar Canada gesteld.
Om den Nederlandschen Voetbal
beker: HaarlemE'.B.C. 54; De
Kennemers—RCH 25; KFCWest-
Frisia 3—1; Stormvogels—ZFC 1—0;
ZWAFC 2—7; TOG—VS V 2—1;
MFC—DTS onbek.; Sporters—Hollan-
dia 07; SandowEVC onb.; WSV
'30—GVO afgel.; Zilvermeeuwen—
ODIZ afgel.; DCGSDW 2—1; Slo-
terdijkJan Hanzenkw. 32; DWSV-
Voorwaarts 3—5.
H.R.C.ALKM. BOYS 2—4
Untied scoort 3 maal
In een aantrekkelijken wed
strijd is het den Boys gelukt den
jubileumwedstrijd van HR.C. te
'winnen. HRC beschikt over een
goede ploeg, welke z'n weg in de
competitie wel zal vinden. Het
begin was voor de Heldersche
ploeg hoopvol, want binnen het
half uur spelen was de stand
20 in haar voordeel, door goals
van de Vries en Rijkers. Hierna
kwamen de Boys in de meerder
heid en wisten^binnen het kwar
tier door Untied 2 maal en Gouds
bloem 1 maal, den stand op 32
in hun voordeel te brengen, waar
mede de rust inging. Na de rust
een gelijk opgaanden strijd, met
de aanvallen der Boys iets ge
vaarlijker. Weer is het Untied die
20 minuten voor tijd den stand
op 42 brengt. HRC probeert nog
den achterstand te verkleinen,
wat niet gelukt, zoodat met de
zen stand het einde komt.
A.F.C. PETTEN 5^-0
Verdiende zege
A.F.C. heeft in den wedstrijd
voor den beker tegen Petten 'n
eclatante, welverdiende over
winning behaald. De overwin
ning was verdiend, omdat A.F.C.
over alle linies beter was. In het
bijzonder voor de rust speelden
de A.F.C.'ers een aantrekkelij
ken wedstrijd. De voorhoede,
goed gesteund door middenlinie,
belaagde steeds het Petten-doel.
De beide vleugelspelers, vooral
de linksbuiten, hadden een groot
aandeel in de 40 voorsprong,
wellke A.F.C. reeds met de rust
had.
Na de rust was A.F.C. even
eens in de meerderheid, maar
het spel werd toen te kort ge
houden, waardoor het bij één
doelpunt bleef.
De A.F.C.-doelman was uitste
kend op dreef en zijn rustig in
grijpen gaf vertrouwen in de
achterhoede. Verder vielen op
rechtachter, spil en de beide
vleugelspelers. De middenvoor is
technisch niet slecht en verdeelt,
het spel niet onaardig, maar
heeft te veel ruimte noodig.
Petten is een hardwerkende
ploeg, zonder uitblinkers. De
scheidsrechter had een gemak
kelijke taak, want er werd wel
eens hard, maar niettemin zeer
fair gespeeld. Een talrijk publiek
woonde den wedstrijd bij.
v.v.z.—schagen 1—2
In een weinig aantrekkelijken
wedstrijd heeft Schagen een klei
ne, doch verdiende overwinning
behaald. Hoewel VVZ een paar
minuten voor de rust door een
prachtige kopbal de leiding nam,
kwam na de hervatting de voor
hoede van Schagen los. Kort voor
het einde scoorde Schagen den
gelijkmaker, vrijwel onmiddellijk
gevolgd door 't winnende doel
punt.
Deze wedstrijd werd op 't Boys-
veld gespeeld en was de finale
van de bekerronde 19431944.
De belangstelling was matig.
