Nieuw NoordHollandsch Dagblad
Oplichter-fantast van ongekend
formaat opereert in en om Alkmaar
De man met de „invloedrijke relaties"
DE TOESTAND IN
SOERABAJA
Kostbaar geschenk voor Churchill
Door H.M. de Koningin overhandigd
RELLETJES RONDOM
INDIE
Benoemingscommissie
Staten-Generoal
Veemarkt te Leeuwarden
De Spaansche markt
Tweede crediet van vijftig millioen
RADIOPROGRAMMA
HET GERUCHT OM
KONING LEOPOLD
De zwendel bij den
Evacuatiedienst
Zaterdag 3 November 1945
107
3227
QE POLITIE heeft een in-
woner onzer gemeente aan
gehouden, die door zijn onbe
grensde fantasie en daarmee
gepaard gaande oplichting vele
menschen vooral oorlogsg-
slachtoffers, In den ruimsten
zin van het woord in en ver
buiten Alkmaar, heeft gedu
peerd of gedesillusioneerd. Wij
hebben dezer dagen reeds een
kort berichtje gepubliceerd
over een pseudo-ambtenaar,
die wegens oplichting was ge-
arresteeerd. Thans blijkt die
„iemand" een fantast en op
lichter van ongekend formaat
te zijn.
De tragi-comedie begon reeds in
den afgeloopen bezettingstijd. Bur
gemeesters en boeren, hoogge
plaatste ambtenaren en kleine lui
den, alles en iedereen mengde hij
in zijn praktijken. Bij de boeren
vormden meestal de paarden het
corpus delicti. Kunt U geen paard
krijgen? Spreek met Loeb en hef
komt in orde. Dooj- zijn imponee-
rende manier van optreden en
quasi-bescheidenheid, wist hij het
vertrouwen te winnen. Zelfver
zekerd zegde hij toe, binnen enke
le dagen een aankoopvergunning
te bezorgen. Hij had, als hoogge
plaatst ambtenaar, invloedrijke
relaties en zou „dat varkentje
wel even wasschen". Vanzelfspre
kend stopten de boeren hem een
paar pondjes boter in de hand ter
stimuleering en verkneukelden zich
al in de nieuwe aanwinst voor hun
bedrijf. Oorlogsslechtoffers werd
van alles en nog wat beloofd, en
ook bij deze groep ging dat niet
zelden gepaard met een onge
vraagd offertje. Maar de boeren
wachtten tevergeefs op hun paar
den en oorlogsslachtoffers op hun
huisraad. Zij kunnen blijven wach-
ten
De ziekelijke oplichter-fantast
wist zich aan de tijdsomstandighe
den aan te passen, want onmiddel
lijk na de bevrijding, toen er
auto's loskwamen, legde hij zich
daarop toe. Hij wist zelfs ten be
hoeve van „zijn werkzaamheden"
de Alkmaarsche B.S. zwak te ma
ken, door allerlei geloovenswaar-
digge verhalen op te disschen en
dige verhalen op te disschen en
in bruikleen.
Hij toonde zich in elk opzicht
hulpvaardig. Moest er iemand naar
Den Haag: hij zou morgen wel
even met de auto voorrijden. Je
moet tenslotte iets voor je mede-
menschen over hebben
Gaarne ook zocht hij zijn ar
beidsterrein onder de Geestelijk
heid. Een Pastoor in Sassenheim
werden vérgaande toezeggingen
gedaan. Op zijn vele reizen kwam
hij o.m. in contact met den Pas
toor van Renkum, die door de oor
logsomstandigheden zonder harmo
nium zat. De ambtenaar wist wel
raad. Zelfs wist ie in Alkmaar
eenige menschen te bewegen geld
bijeen te brengen voor het goede
doel. Een piano-orgelhandelaar uit
Alkmaar, bewogen door zooveel
edelmoedigheid, liet zelfs eenige
honderden guldens van den prijs
zakken. Het bedrag werd betaald
en inderdaad kréég de Pastoor
van Renkum zijn orgel. Tot zoover
was hem nog niets ten laste te
leggen. Hoogstens kon men hem
tot een fantast bestempelen, die
zoodanig met de waarheid jongleer
de, dat hij op het laatst in zijn
eigen doolhof van waarheid en
leugen vastliep.
Maar een dergelijke arrogante
houding kostte ook geld. Dat moest
ergens vandaan komen. En zoo
gleed de ambtenaar steeds meer
af naar het gevaarlijke terrein
van de oplichting. De een werd
benadeeld voor 300 gulden; een
ander werden middels lokkende
voorspiegelingen twee lappen stof*
ontfutseld; een derde stelde hem
in goed vertrouwen geld ter hand
om te zorgen voor een rijbewijs,
enz. enz.
Vooral den laasten tijd maakte
hij het al heel erg bont, door er
een huurauto met chauffeur op na
te houden, waarmede hij zijn „be
zoeken" ging afleggen. Zooals het
in zijn kraam te pas kwam, noem
de hij zich beurtelings controleur
van de C.C.D., Hoofdcontroleur
van het Centraal Distributiekan
toor, Hoofdambtenaar bij de Rijks
verkeersinspectie enz. In werke
lijkheid was hij ambtenaar bij het
C.B.V.O. met een heel mager sa-
larisje.
Steeds meer raakte hij in den
knoei. Hij reisde van de eene plaats
naar de andere en stopte het eene
gat met het andere.
Thans zijn er velen, in het ge-
heele land, die óf door hem zijn
opgelicht, óf bedrogen, doch op
zijn minst gedesillusioneerd.
Volgens verklaringen tegenover
de politie, was hij tot zijn daden
gekomen, door^gehoor te geven aan
iemand uit Haarlem, die hem daar
toe had aangespoord. Doch de po
litie kan dien „iemand" niet vin
den en ook datzal wel een fan
tasietje zijn.
Nu eenmaal bekend is, dat hij
gearresteerd is, komen vele gedu
peerden aangifte doen. Anderen,
die getracht hebben van zijn „in-
•'ioedriikheid" 'p nrofiteeren, dur
ven zich waarschijnlijk niet te mel-
ddn. Het onderzoek is nog lang
niet ten einde en waarschijnlijk
zullen nog zeer veel slachtoffers
zich melden.
Er zijn wél rare apostelen
IN SOERABAJA zijn tanks aan
land gezet, terwijl de Britten
zich nu geconcentreerd hebben
rond de havens en kazernes. De
toestand was daar in den nacht
van Woensdag on Donderdag zeer
gespannen. Ook de Britsche krui
ser „Susex", begeleid door een
aantal torpedojagers is in de ha
ven aangekomen om de vrouwen
en kinderen te evacueeren.
Kolonel Pugh, de Britsche com
mandant te Soerabaja, heeft ver-
geefsche pogingen aangewend
voor de overbrenging der voor
malige geïnterneerde^ en ande
ren naar veiliger oorden.
De „Daily Telegraph" schrijft,
dat het lesje.van de Thunder
bolts, beter schijnt geholpen te
hebben dan de beroepen, die dr.
Soekarno den laatstèn tijd op de
bevolking gedaan heeft.
Te Magelang schijnt de toestand
iets minder gespannen te zijn,
hoewel men zich weer niet aan
de belofte heeft gehouden om
een uur voor de aankomst van
Soekarno en de Britsche briga
dier Hethell bet vuren te staken.
Britsche troepen hebben in
Batavia de orde hersteld, nadat
■gisteren onlusten waren uitge
broken. Britsche tanks rijden
door de straten.
Ook de toestand in. Semarang
is na de aankomst van Soekarno
iets minder spannend geworden.
brufkelijk. dat dergelijke kost
bare archiefstukken in origineel
worden afgestaan, maar de re
geering heeft gemeend, dat iets
zeer bijzonders moest gebeuren
om den vroegeren Engels"hen
premier voor zijn groote verdien
sten jegens ons land te beloonen.
Zij heeft gedacht den dank van
het geheele Nederlandsche volk
niet beter tot uitdrukking te kun
nen brengen dan door de aanbie
ding van deze collectie brieven.
KONINGIN WILHELMINA heeft gisteren op de Nederlandsche
ambassade oud-minister Churchill en mevrouw Churchill ont.
vangen. Zij overhandigde den staatsman een geschenk van haar
volk, bestaande uit een verzameling, brieven, door zijn voorvader
den eersten Hertog van Marlborough aan raadspensionaris Heinsius
geschreven in het kader van het bondgenootschap tusschen het
Koninkrijk Engeland en de Republiek der Vereenigde Nederlanden
tijdens den Spaanschen successie-oorlog. De Nederlandsche ambas
sadeur, Jhr. mr. E. F. M. J, Michiels van Verduynen, was bij de
overhandiging van het geschenk aanwezig.
De brieven zijn Churchill aan
geboden in 'n fraai 17de eeuwsch
met schildpad belegd kistje van
ongeveer 27x4.0x25 c.M.. voorzien
van gesmeed-zilveren hengseltjes
en zilveren sleuteltje. Het werd
vervaardigd in het begin van de
18de eeuw en bevond zich in het
Rijksmuseum te Amsterdam. Het
dek^pl bestaat uit een kistje op
zichzelf en heeft een prachtige
reliefversiering.
De brieven zijn in chronologi
sche volgorde gerangschikt door
den archivaris van de stad De
venter, mr. van 't Hoff.
De oorkonde, die evenals de
klapper, geheel met de hand is
geschreven door den graficus P.
van Trigt en op fraaai perkament
is uitgevoerd, is geteekend door
H. M. de Koningin, den minister
president, prof. ir. W. Schermer-
horn, den minister van buiten-
lanfische zaken. mr. E. N. van
Kleffens en den minister van
onderwijs, kunsten en weten
schappen, prof. dr. G. v. d. Leeuw.
Het is in het algemeen niet ge-
In Utrecht werd Donderdag
avond een vergadering van de
„Perhimpoenan Indonesia" ge
houden, waarbij het tot ongere
geldheden is gekomen. Er ont
stond een hevig tumult, toen de
eerste spreker, de secretaris der
vereeniging, de heer T. M. Dali-
loedin, aan het einde van zijn
rede, zijn sympathie tegenover
de stakers in Australië uitsprak.
Onder luid geroep van „schande"
verlieten velen de zaal. Na on
geveer een half uur, waarin het
zeer rumoerig bleef, vervolgde
de spreker, doch toen hij tegen
het einde het Hollandsche gezag
met dat van de Duitsche bezet
ting in Nederland vergeleek,
werd opnieuw hevig geprotes
teerd.
Na afloop van de vergadering
hebben studenten voor de woning
van den burgemeester, mr. dr.
G. A. W. ter Pelkwijk, gedefi
leerd om hun aanhankelijkheid
jegens de regeering te betuigen.
De burgemeester trad naar bui
ten op het bordes en ontving
daarna een deputatie om zich
over het gebeuren in „Tivoli",
waar de bijeenkomst gehouden
werd, te doen inlichten. Hij zegde
toe een onderzoek te zullen in
stellen.
De commissie welke de 41 va
catures in de Staten-Generaal
door benoeming zal aanvullen,
is thans compleet. Zij staat onder
presidium van den vice-presi
dent van den Raad van State,
jhr. mr. F. Beelaerts v. Blokland.
Plaatsvervangend voorzitter is
staatsraad Th. F. J. Muller Ma's-
sis.
De Tweede Kamer wees als
leden der commissie aan de hee-
ren IJzerman (s.d.a.p.), Tilanus
(c.h.) en Deckers (r.k.); de Na
tionale Adviescommissie de hee-
ren ds. J. J. Buskes te Amster
dam, mr. dr. J. Donner te Voor
burg, mr. E. E. Menten te War
mond, R. von Nordheim te Delft
en prof. dr. M. N. van Rooy te
Sittard.
De Eerste Kamer heeft als le
den aangewezen de h.h. Blom-
jous (r.k.) en Vijlbrief (s.d.);
tot plaatsvervangers de heeren
De Bruyn (r.k.) en Hiemstra
(s.d.a.p.).
LEEUWARDEN, 2 Nov.
Stieren 194, vette koeien 296,
melkkoeien 493, pinken 116, gras
kalveren 572, nuchtere kalveren
177, schapen 1033, varkens 87,
bokken 160, biggen 213. Totaal
3341 stuks.
Stieren, vette koeien, melk
koeien, pinken, graskalveren,
aanvoer ruim; biggen, aanvoer
ruim, handel slecht, prijzen min
der; schapen, aanvoer ruim, han
del slecht, prijzen minder, De
Nederlandsche Veehouderij Cen
trale nam een groot aantal run
deren en eenige varkens en scha
pen af.
Vertegenwoordigers van de
Britsche industrie zijn in Barce
lona aangekomen met het doel
een afzetgebied te vinden voor
Engelsche producten. De pers
bevestigt, dat „zij op de Spaan
sche markt de Amerikaansche in-
dustrieelen trachten voorbij te
streven, nu men in Britsche
handelskringen ten zeerste in be
slag wordt genomen door de op
heffing van de Leen- en Pacht
wet".
HET MINISTERIE VAN FINANCIëN deelt mede, dat een tweede
leeningsovereenkomst tusschen het Koninkrijk der Nederlanden
en de In- en Uitvoerbank der Vereenigde Staten is gesloten. Krach
tens deze overeenkomst opent de In- en Uitvoerbank ten behoeve
van Nederland nogmaals een crediet van 50 millioen dollar ter
financiering van den aankoop en uitvoer uit de Vereenigde Staten
van een reeks nader omschreven Amerikaansche producten, bestemd
voor gebruik in het Rijk in Europa.
|_jET NIEUWE CREDIET zal
beschikbaar zijn tot 31 De
cember 1948. Tegenover de op
grond daarvan opgenomen voor
schotten zal Nederland schatkist
biljetten afgeven, die V-k. rente
dragen en die op 31 December
1950 vervallen po welken datum
Nederland het recht heeft nieuwe
schatkistbiljetten in ruil voor de
oude aan te bieden. De gezamen
lijke hoofdsom dpr nieuwe schat
kistbiljetten moet worden afge
lost in dertig ongeveer gelijke
hafjaarijksche termijnen.
Nederland zal het recht hebben
op iederen datum, waarop rente
moet worden betaald, tot ver
vroegde aflossing van schatkist
biljetten over te gaan.
De In- en Uitvoerbank heeft
zich bereid verklaard, de schat
kistbiljetten, welke zij op grond
der nieuwe overeenkomst van de
Nederlandsche Regeering zal
ontvangen, aan handelsbanken
en anderen te verkoopen.
PETROLEUM.
Het Centraal Distributiekan
toor maakt bekend, dat zij, die in
het bezit zijn van kaarten voor
petroleum voor kookdoeleinden,
gedurende de maand November
1945 op bon 09 t.m. 12 van de
kaarten UA 510, op bon 09 en
bon 11 van de kaarten UB 510
en op bon 63 van de kaarten UC
510 vier liter petroleum kunnen
koopen.
Voorts zijn gedurende boven
genoemde maand de bonnen 112,
113 en 114 van de petroleumkaart
UD 510 voor verlichting geldig
voor het koopen van 2 liter pe
troleum per bon.
Zondag 4 November
HILVERSUM I, 301 M. 9.33 Zon-
d'ag'morgenconcert; 10.30 Kerkdienst;
12.01 Gramofoonmuzieik.; 12.45 De
Nieuwsber.; 14.00 De spoorwegen
spreken; 14.30 Concertgebouworkest;
17.45 Herinneringen; 18.04 Muscfcte-
muziek; 19.00 Nieuwsber. en sport
uitslagen en reportage; 19.30 Muziek
van* de week; 20.15 De Londensche
correspondent; 20.30 Fransche ope
ra's en operette's; 21.15 Koos Koen;
22.30 Alfredo Campoli en zijn orkest;
23.01 Nieuwsberichten; 23.15 Avond
wij Ging door Kap. J. Kraakman.
HILVERSUM II, 415 M. 9.00 Hoog
mis vanuit het Klein Seminarie
Beek vleit te St. Michelsg^estel; 10.15
Het lied van de klokken; 11.20 Rus
sische balletmuziek; 12.01 Nieuwsbe.
12.20 Eddy Walls speelt. Muziek-
allerlei; 14.00 Oude en nieuwe Ne
derlandsche kerkmuziek; 15.00 Ne-
derl. Indië. Spr. J. C. v. Bovene; 15.15
Gevarieerd' muziek-programma; 17.30
Oome Keesje; 18.01 Nieuwsber. en
sportuitslagen; 19.00 Hawaiianmuziek
19.30 Programma voor de B.S.; 20.01
Radio Philharmonisch Orkest; 21.45
Avondwijding; 22.01 Nieuwsber.; 22.15
Op den drempel van den nacht.
Maandag 5 November
HILVERSUM I, 301 M.:
7.20 Marschen en tango's; 7.50 Och
tendwijding, Pater A. J. A. Linne-
bank O.P.; 8.01 Nieuwsberichten; 8.20
Licht ochtendconcert; 9.33 Kamermu
ziek van Wolfgang Amadeus Mozart;
10.00 Muziek bij den arbeid; 10.45
Radio-ziekenbezoek- 11.45 Krijgsge
vangenen in Ind'ië; 12.01 Zang; 12.15
Muziek; 13.00 Nieuwsberichten; 13.45
Radio-baken; 15.15 Kwartier voor de
vrouw; 15.30 Werken van Felix Men-
delssohn-B'artholdy; 16.31 Na school
tijd; 16.45 Muziek voor kind'eren; 17.30
Roode Kruis-praatje; 17.35 Orkest
Carco Carcassola; 18.20 Programma
voor de rijpere jeugd; 18.45 Piano
muziek; 19.00 Nieuwsberichten en re
portage; 19.30 Cantabile-septet; 21.00
De Geallieerde officier; 21.15 Omroep
orkest; 22.30 Lichte avond'klanken;
23.01 Nieuwsberichten; 23.15 Avond-
wijding.
Dezer dagen is het onderhoud
gepubliceerd, dat heeft plaats
gehad tusschen koning Leopold
en Hitier op 19 November 1940.
Dit onderhoud werd door dr.
Schmidt genoteerd in algemeene
lijnen, zoodat niet alles letterlijk
is opgenomen en waarschijnlijk
met eigen woorden en uitleggin
gen is weergegeven.
Aldus tenminste de verklaring
van koning Leopold zelf, die in
een schrijven aan zijn secretaris
bekend maakte, dat tijdens het
onderhoud dr. Schmidt slechts
notities maakte en dat hem in
zage van het rapport werd ge
weigerd, toen hij er om vroeg.
Het dagblad „Laatste Nieuws"
vraagt in. verband hiermede,
welke waarde er gehecht moet
worden aan 't rapport-Schmidt.
Het blad betreurt verder, dat de
koningskwestie een spel gaat
worden van politieke hartstoch
ten. „Le Peuple" echter stelt den
koning scherpe verwijten en
schrijft, dat indien Leopold vier
maanden geleden afgetreden was
hij voor de nationale opinie een.
groot man zou zijn geweest.
Het eerste document is gepu
bliceerd, gaat het blad verder en
met andere documenten zal de
publieke nieuwsgierigheid bevre
digd worden, maar de stemming
zal niet kalmeeren en het land
zal de gevolgen duur moeten be.
talen
Koning Leopold heeft verder
nog aan zijn secretaris medege
deeld, dat hij zijn dossier ter be
schikking stelt van de geheele
natie.
(Vervolg van pag. 1)
Meerdere ambtenaren van het
Bureau bleken erbij betrokken te
zijn, maar het stond vast, dat het
v. d. Pluym was, die uiteindelijk de
touwtjes in handen had en de amb
tenaren min of meer in zijn greep
had. Dat was aanleiding voor den
Commissaris, om tot arrestatie van
v. d. Pluym over te g'aan. Dit ge
beurde Woensdag jl. Ook eenige
hoofdambtenaren en de secretaresse,
mej. Kühl, werden achter slot en
grendel gezet. De aannemer Heertjes
uit Santpoort en de Haarlemsche
bouwer Teeuw, die steekpenningen
gegeven hadden, volgden d'enzelfden
weg.
Het nderzoek is nog niet ten einde.
Tientallen getuigen moeten worden
gehoord en meer arrestaties kunnen
verwacht worden. En hoe meer het
onderzoek vordert, des te iA.ee r
wordt de schuld' van den heer Bart
afg'ewentelt en blijkt zwaarder te
gaan drukken op den heer v. d.
Pluym. Wie een kuil graaft voor een
ander
Spiegeleitjes van tien gulden.
Waar is al dat geld' gebleven?, zoo
zullen velen zich afvragen. Ziehier
d'e oplossing'.
De heer v. d. Pluym, die voor kor
ten tijd nog een bescheiden huis be
woonde, vond dat blijkbaar niet
volgens zijn stand. Hij verwisselde
zijn woning met een riante villa in
Bloemendaal, vroeger bewoond' door
N.S.B.-ers en had zich zeer luxueus
geïnstalleerd op een manier, die voor
nietingewijden deed vermoeden, dat
hij een kapitaalkrachtige grootin
dustrieel was.
Vaak, in de dagen vóór de bevrij
ding, tufte hij met zijn kornuiten in
een luxe auto naar Amsterdam, waar
een bezoek werd gebracht aan d'e
duurste eetgelegenheden. De zwart
ste prijzen waren niet zwart genoeg
en wanneer de portefeuille iets dun
ner werd, wel, dan zocht men het
wat dichter bij huis en deed zich in
Alkmaar te goed'.
Nog eenige dagen voor de be
vrijding, toen menschen van
allerlei rang en stand zich op
weg begaven, om hier of daar
een stuk brood of een maal aard
appelen te bemachtigen, hestel
den de heeren het beste wat er
te krijgen was. En o wee, als de
biefstuk te taai was, of het spie
gelei niet heel, dan daalden de
klachten neer op den ronden rug
van den kellner. Menschen lie
pen uren in den regen, op zoek
naar een hap eten; ambtenaren
van den Evacuatiedienst aten
zich op dat zelfde oogenblik rond
aan biefstuk en eieren.... Men
hoeft geen accountant te zijn, om
te kunnen rekenen. Dien tijd
stond een zwart spiegeleitje op
10 gulden.Maar hoe gepeper
der, hoe smakelijker, was het
motto van de heerenThans
kunnen zij over hun zonden na
denken.
Het onderzoek gaat voort. De
sneeuwbal zal nóg grooter wor
den
