NIEUW
ONMIDDELLIJK RONDE
TAFEL-CONFERENTIE
Guerilla-strijd in Spanje
TE WAPEN TEGEN HET
ANTI-CLERICAL1SME
Maakt de oorlogsmisdrijven
bekend
DINSDAG 6 NOVEMBER 1945
BUREAUX
Weer een Regeerings-verklaring
over Indonesië
CO ADJUTOR VAN HET
BISDOM BREDA
MISSIENIEUWS
Geen competitie op
18 November
Do Belgische Konings
kwestie
Turkije en zijn groote
buur
Ruim 1.000 politieke gevangenen
per maand doodgeschoten
Geen Duitschers
verdreven
Ernstig ongeval
De Hongaarsche
verkiesingen
De heksenketel der
stakingen
Nieuwste moordwapen
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God is 'i nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs 1.10 per maand: t 3.30 per kwartaal
41e JAARGANG NUMMER 18774
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loudsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
r^E CORRESPONDENT van de „Daily Herald" John Steen seint
uit Batavia, dat de Nederlandsche regeering aangaande Indone
sië een officieele verklaring heeft afgelegd, waarin wordt gezegd,
dat de regeering aandringt op „wederopbouw in samenwerking op
Java en Sumatra onder garantie van behoud van het Indonesische
zelfrespect". De verklaring bevat verder het voorstel tot het onmid
dellijk houden van een ronde-tafelconferentie ten einde gezamenlijk
plannen te ontwerpen. Het onderwijs zal op een ruimere leest ge
schoeid worden; er zal een einde worden gemaakt aan het analpha-
betisme en de Indonesische taal wordt naast de Nederlandsche er
kend. Er komt een Indonesisch parlement op democratische basis
met een meerderheid van Indonesiërs, maar, zoo gaat de verklaring
voort, ondergeschikt aan de „Algemeene Regeering". (Noot van de
redactie van ANP-Aneta: De term „Algemeene Regeering" is woor
delijk vertaald uit ons telegram uit Londen.) De kwestie van het
stemrecht moet nader in oogenschouw worden genomen. De ver
klaring spreekt zich uit voor wet, orde en eenheid. De volledige tekst
van de door Van Mook afgelegde regeeringsverklaring zal zoo spoe
dig mogelijk bekend worden gemaakt. Het bovenstaande is een
korte samenvatting.
Paus Pius XII heeft Mgr.
Joseph Baeten, die momenteel
vicaris-generaal van het diocees
van Breda, is benoemd tot coad
jutor met het recht van opvol
ging van Mgr. P. A. Hopmans,
bisschop van het bovengenoemd
diocees.
Mgr. Baeten werd geboren te
Alphen op 8 April 1898; hij werd
tot priester gewijd op 2 Juni 1917,
vervolgens kapelaan te Sas van
Gent op 21 September 1917. con
rector van het instituut Sint
Louis te Oudenbosch op 24 Jan.
1921, vicaris van het bisdom Bre
da op 27 Augustus 1921, pastoor
dér Maria-parochie te Ginneken
op 23 Augustus 1933, deken van
het dekenaat Ginneken op 26
September ^J.934, kanunnik poeni-
tenciarius op 11 Maart 1942 en
in April 1945 vicaris-generaal van
het bisdom Breda.
In den loop van Maandag
brachten verschillende geestelijke
en wereldlijke autoriteiten een
gelukwensch-bezoek aan mgr.
Baeten.
Nadat de Missiezusters, Diena
ressen van den H. Geest van
Baexem-Uden, in het begin van
dit jaar zulke droevig*»- berichten
moesten vernemen uit de missie
gebieden van Nieuw-Guinea en
de Philippijnen, waar resp. 36 en
15 Zusters door oorlogshandelin
gen het leven verloren, komen nu
uit Ned. Oost-Indië dagelijks be
moedigende en hoopvolle berich
ten binnen. Volgens de brieven
van verschillende Zusters uit Ja
va en de Kleine Soenda-eilanden
schijnt daar geen enkele Zuster
van de Congregatie te zijn omge
komen en gaat het allen hoe
wel ze zeer veel hebben geleden
betrekkelijk goed.
Behalve in het Oosten worden op
18 November &*een competitiewed
strijden gespeeld.
Het K.N.V.B.-bestuur dringt er bij
de besturen der clubs op aan. dat "op
dien dag zooveel mogelijk vriend
schappelijke wedstrijden ten bate
van het Steunfonds der vereenigingen
welke door oorlogshandelingen zijn
getroffen, worden georganiseerd.
„La Libre Belgique" te Brussel
schrijft, dat de koning alleen is
opgetreden om het lot der gevan
genen te verlichten en de ravitail
leering en Lieo landsbestuur te ver
beteren. Het feit, dat hij Hitier
gevraagd heeft om een verklaring
van België, is zeer normaal. Het
uitblijven van een dergelijke ver
klaring was het bewijs, dat de be
doelingen van Duitschland niet
zuiver waren. De Belgische bevol
king behoort de gevolgtrekking te
maken, dat zij door de regeering
om den tuin geleid is, aldus schrijft
het.blad. Na de beweringen van
minister van Acker ontzenuwd te
hebben zegt het blad verder, dat
het verslag van Schmidt verplet
terend Is vdbr zekere personen,
doch in geen geval voor den ko
ning.
Daarentegen schrijft „La Der-
niere Heure", dat de koning naar
Berchtesgaden is gegaan, niet in
da kwaliteit van hoofd van het
leger maar van staatshoofd. Dit is
volgens het blad, reeds voldoende
om hem te veroordeelen. Het blad
doet uitkomen dat 3 punten van 't
verslag van Schmidt onaantastbaar
zouden zijn: 1) de echtheid van het
stuk; 2) de waarheid in groote lij
nen; 3) dat de koning alleen de nu
ances en de details bestrijdt en
plat nog maar gedeeltelijk.
DE VOETBAL ROLT WEER
Te Delft werd Zondag de voetbal
competitie geopend met den wed
strijd D<H.C.Neptunus welke in een
gelijk spel 22 eindigde. Keeper v. d.
Broek van D H.C. geeft zich kenne
lijk over, doch dit neemt niet weg
dat de eerste goal van Neptunus zoo
juist gescoord is.
Foto v. Reyken-P.
Te Ankara zijn nog geen voor
stellen van de Sovjet-Unie ont
vangen tot hernieuwing van het
vriendschapsverdrag tusschen
Turkije en de Sovjet-Unie. dat
over 48 uur afloopt.
Men herinnert er aan., dat het
oude verdrag in April 1945 door
de Sovjet-Unie is opgezegd en
dat de Sovjet-Unie bij die gele
genheid haar wensch te kennen
heeft gegeven, dat een nieuw
verdrag zou worden aangegaan,
dat meer in overeenstemming zou
zijn met den na-oorlogschen sta
tus. In gezaghebbende kringen te
Ankara wordt evenwel niet ver
wacht, dat nieuwe ontwikkelin
gen zich binnen den termijn van
48 uur zullen voordoen.
Het tijdschrift New Republic
publiOeent een artikel van een
anoniemen schrijver, die onlangs
uit Spanje is teruggekeerd. In
dit artikel wordt verklaard, dat
negentig procent van de Spaan-
sche bevolking een republiek
wenscht, zelfs de monarchistische
leider Gil Robles geeft toe, dat
de republikeinen minstens 70
procent van het aantal stemmen
zouden behalen bij 'n eerlijk ge
houden volksstemming. De schrij
ver verklaart, dat Franco met
slechts steun van 5 procent van
de bevolking, voornamelijk door
gebruikmaking van onderdruk
kingsmethodes, in staat is zijn
macht te handhaven.
TER GELEGENHEID van een te Brussel gehouden Studiedag voor
de Katholieke Vrouwengilden, heeft Kardinaal van Roey het
woord gevoerd. Het gevaar van het nat.-socialisme is voorzeker be
zworen, zoo zeide hij, maar er zijn andere bedreigingen, die ons
nopen op onze hoede te zjjn. De Kerk heeft n.l. reden te over om de
politiek te wantrouwen, die door de antichristelijke inzichten van
de staatslieden der Sovjet-Unie wordt geïnspireerd.
VERVOLGENS waarschuwde de
Kardinaal voor den „golf van
anti-clericalisme", welke over het
land gaat. Tijdens de bezetting
heeft de katholieke kerk in Bel
gië de trouw aan de kerk en. het
verzet tegen den vijand van het
begin tot het eind gepredikt. De
geestelijkheid heeft daarvan het
voorbeeld gegeven. Thans wor
den er voorwendsels gezocht en
wordt het zoodanig vorgesteld,
alsof al de „incivieken" katholie
ken zijn en alsof de kreet „Leve
de Koning" slechts vernomen
wordt in kloosters en- op katho
lieke scholen. Dat zijn onrustwek
kende voorteekens, waartegen de
katholieken zich eensgezind te
weer moeten stellen.
De tweede reden, waarom de
katholieken solidair moeten zijn,
ligt dieper. De katholieken heb
ben een geheel andere levensop
vatting dan de niet-katholieken
-en in dit verband betreurde de
Kardinaal een artikel in „La Re
vue Nouvelle", waarin de stel
ling verdedigd wordt, dat de Bel
gische katholieken vrij zijn zich
ofwel bij de C.V.P. (Christelijke
Volkspartij) ofwel bij de „Union
Democratique Beige" aan te slui
ten.
In een commentaar op de rede
van Kardinaal van Roey schrijft
de „Gazet" van Antwerpen, dat,
welke verschillen er onder de
katholieken over belangrijke po
litieke kwesties ook mogen zijn,
deze alle ondergeschikt zijn aan
de dringende noodzakelijkheid
een politieke formatie te bezitten,
die een gesloten front uitmaakt
in het openbaar leven om de be
langen der katholieken te behar
tigen. Tegenover de groote ge
varen die èn het katholicisme èn
het land zelf bedreigen, is het
een gewetensplicht voor de ka
tholieken, zich aan te sluiten en
kel en alleen bij de C.V.P., de
erfgename xan de katholieke
partij.
Van Russische zijde te Berlijn
wordt medegedeeld, dat het be
richt, dat een millioen Duitschers
de Russische bezettingszone moes
ten verlaten, op een misverstand
berust. Het betreft slechts een
paar honderd personen, niet van
Duitsche nationaliteit, die voor zij
eventueel naar de Westelijke be
zettingszone worden vervoerd
zich eerst in een verzamelkamp
moeten melden.
Op het stationsemplacement te
Arnhem heeft zich een ernstig on
geval voorgedaan. Vier personen,
die bezig waren met het sloopen
van en deel van de overkapping
van het le perron, zijn, vermoe
delijk door den slechten toestand
waarin de overkapping zich be
vond, hierdoor heen gezakt, en
van een flinke hoogte op de rails
terecht gekomen. Van de vier
personen, die naar het gemeente
ziekenhuis zijn overgebracht, be
vinden zich drie in levensgevaar,
terwijl de vierde beide beenen
gebroken heeft.
De eerste uitslagen van de
Hongaarsche verkiezingen melden
dat de partij der kleine bezitters
60 procent der stemmen heeft
gekregen, de socialisten 20 pro
cent en de communisten 15 pro
cent. De verkiezingen zijn zon
der incidenten verliepen
Terwijl meer dan veertigduizend
Engelsche havenarbeiders hebben
besloten met ingang van Maandag
weer aan het werk te gaan (na
vijf weken gestaakt te hebben),
breiden in de V.S. de stakingen
zich uit. Sinds gisteren is het aan
tal stakers met duizend toegeno
men en bedraagt thans meer dan
tweehonderdduizend.
SINT NICOLAAS NADERT.
De schrijver van bedoeld artikel
wijst op den groei van de guerilla-
beweging in Spanje en deelt me
de, dat deze beweging vooral den
laatsten tijd is toegenomen en er
in geslaagd is haar uitrusting te
verbeteren. Verschillende guerilla-
groepen opereeren reeds binnen
een afstand van ongeveer 36 kilo
meter van Madrid. Vrij aanzien
lijke groepen zijn in- actie in het
Cantabrisch gebergte, almede in
het gebied van Sierra Morena en
in de provincie Cordoba.
In het gebied van de Pyreneeën
wordt het leger van Franco ge
schat op een sterkte van 180.000
man, waaronder zich enkele dui
zenden Duitschers zouden bevin
den. De arrestaties en schietpar
tijen in Spanje duren voort.
Tusschen 25 Augustus en 3 Sep
tember j.l. heeft de politie van
Franco, volgens den schrijver van
dit artikel, ruim 1000 personen
gearresteerd van wie 500 nabij
Madrid, terwijl ruim 1000 politieke
gevangenen per maand zouden
worden doodgeschoten. Franco
heeft nieuwe politiedetachementen
gevormd uit vroegere officieren
en manschappen van de z.g. „blau
we divisie", welke aan de zijde
van Duitchland tegen de Sovjet-
Unie heeft gevochten.
FSEZER DAGEN zal door middel van aanplakbiljetten de Nedcr-
landsche bevolking worden opgeroepen tot het doen van aangifte
van oorlogsmisdrijven, tijdens den oorlog, waar ook gepleegd, door
anderen dan Nederlanders of Nederlandsche onderdanen.
Met de algeheele militaire on-
In verband hiermede heerscht in de
diverse speelgoedfabrieken wederom
een groote drukte met het vervaar
digen van speelgoed. Een kijkje in
een der poppenfabrieken, waar een
jonge poppenmoeder zich nu reeds
vermaakt met de zoojuist gereedge
komen poppenkinderen.
Foto Ass. Corr.-P.
derwerping van Duitschland was
het voornaamste oorlogsdoel be
reikt. Daarnaast eischt echter de
gerechtigheid, dat de individueele
Duitsche oorlogsmisdadigers, die
direct of indirect verantwoorde
lijk zijn voor tallooze gruwelda
den, worden opgespoord en voor
den rechter gebracht, opdat zij
hun gerechte straf niet ontloopen.
Te zamen met de andere ver-
eenigde volkeren heeft ook Ne
derland de verplichting op zich
genomen, deze taak met betrek
king tot de door vijandelijke on
derdanen jegens onze landge-
nooten gepleegde misdrijven met
kracht ter hand te nemen.
Van slachtoffers van oorlogs
misdrijven, nabestaanden en al.
len, die hieromtrent verklaringen
kunnen afleggen, wordt verwacht
dat zij daarvan mededeeling doen
bij de politie. Deze aangifte moet
vóór 15 November schriftelijk
geschieden. Voor nadere bijzon
derheden verwijzen wij naar de
aanplakbiljetten.
Er wordt een dringend beroep
op de „bevolking gedaan. haar
volle medewerking te verleenen.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag werden de buren aan den Roer-
mondscheweg te Weert opgeschrikt
door een hevige explosie in een der
panden. De explosie was van dien
aard.', dat irj het benedenhuis vrijwel
alles werd' vernield, terwijl een der
zijgevels door den luchtdTuk werd
ontzet. Het onderzoek wees uit, dat
door het» raam van het voorportaal
een landmijn naar binnen was ge
worpen. Het huis werd' bewoond door
een recheroheur van politie. Op de
bovenverdieping sliepen acht perso
nen, maar er deden zich geen per
soonlijke ongelukken voer»
