NIEUW
oos
Britten zijn den toestand in
Soerabaja meester
L.T.B. in den druk der bezetting
:nde
:maar
.g.
raat
meer
jiiiiiiiiir
DINSDAG 13 NOVEMBER 1945
BUREAUX
zeventig jaar
geen taxatiemarkt
van rundvee meer
De eerste InHië-vhsek*
Problemen na de
bevrijding
de melkprijs
verhoogd!
member 1945
or een
-5 uur.
pers.
N.V.
enen heb-
gemeente
[id schema
racht 168.
gn hebben
(lenen,
oen, moe-
aber 1943
1943
1943
|mber 1943
1943
1945
1943
- 1943
lan de lo-
lemen.
besparen
met het
aanvragen
anmerking
Èf00r"
ider-
'45 U
ande
dden
Ieren
ïmde
jroe-
te te
ande.
rordt
e ln
1GEN
LUTJES.
vlug
.ocht.
I!
f 7.65
f3.10
f 2.30
f2.89
f 7.95
f2.25
f2.04
f 1.02
f 0.79
Jaar
ken.
J
htlng voor
rsmachlne»
verkrllgb.
ILKMAAR
'Mllllllll
reparatie
VS,
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God U 't nergens veilig (Vondol)
Alsonnementipri)* 1 1.10 per maand; I 3.30 per kwartaal
41e JAARGANG NUMMER 18780
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsinpel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
MGR. HUIBERS wordt Donder
dag 15 November zeventig
jaar. Hij bereikt „den leeftijd der
sterken", een mijlpaal, waarop
voor menigeen den tijd van rust
gekomen'is en het dikwijls on
aangename tijdstip, om een oud
man genoemd te worden. Noch
het een, noch het ander is met
Monseigneur Huibers het geval.
Hij kan, hij wil, hij mag rog niét
gaan rusten. En hij behoeft het
ook niet te doen. Want hij is nog
sterk van lichaam en krachtig
van geest en vervuld van, ruste,
loozen ijver voor zijn groot, zwaar
en verantwoordelijk werk als be
stuurder van het volkrijkste bis
dom van ons land en als deelheb
ber in het bestuur der Vaderland-
sche Katholieke Kerk,
Waarlijk, als wij zijn rijk en
waardig priesterleven overzien
zijn jongen kapelaanstijd, zijn
professoraat aan „Hageveld", zijn
werk als bouwpastoor van een
groote stadsparochie, zijn zeven
jarigen arbeid als pastoor en de.
ken van Hoorn, en zijn tienjarig
Pontificaat van het Haarlemsche
Diocees sinds December 1935,
dan voelen wij hoe terecht op
hem kunnen worden toegepast de
klassieke woorden uit het boek
Ecclesiasticus: „Ziedaar een Hoo-
gepriester die gedurende zijn le
ven aan God behaagde".
EN ALS WIJ ONS herinneren,
hoe de H. Stoel in 1935 juist
een figuur als Mgr. Huibers uit.
koos, om den Bisschopszetel in
Haarlem's Kerk te bezetten, een
figuur, doorkneed in de practijk
van het parochieele priesterwerk
in al zijn geledingen, dan hebben
wij reden, om God dankbaar te
zijn, Die ons in dien tijd en
die daarop volgde! dezen Bis
schop deed geven. Maar wij
moeten ook Mgr. dankbaar zijn,
voor de wijze, waarop hij zijn
roeping heeft vervuld en vervul
len blijft.
Veelvuldig en veelomvattend
zijn de zorgen van het Bisschop,
pelijk Bestuur in deze tien jaren
geweest, in het bijzonder de laat
ste vijf jaren der overweldiging.
Wij weten het, en wij spreken
dankbaar over de wijze, waarop
de Bisschoppen, de Kerk hebben
doen standhouden en het Katho
lieke Volk zijn voorgegaan in het
verzet, tegen verdrukking en on
recht. Maar die dankbaarheid
dient zich uit te strekken over
lessen vermaningen en aansporin
gen, die de Bisschoppen ook
onze jarige Bisschop Huibers
vóór dien tijd hebben, gegeven.
Want daarmede heeft Zijne Hoog
waardige Excellentie, voortbou
wend op de grondslagen van zijn
Voorgangers, wijs en zorgzaam
de fundamenten gelegd voor de
overtuigende christelijke en na-
Vervol,' 4e en 5e kolom)
SOERABAJA is nu practisch geheel in handen van de Britsche en
en Britsch-Indische troepen, nadat de stad eenige dagen het
beeld heeft getoond van een frontstad. Vleigtulgaanvallen zijn onder
nomen op Indonesische hoofdkwartieren, waarbij bommen werden
geworpen met de melding van geplaatste voltreffers en ook tanks
namen aan den strijd deel.
BIJ DE „OORLOGSBUIT" trof
fen de Britten massa's Japan-
sche wapenen aan en zoo kan dan
ook het bericht begrepen worden,
dat drie Japansche generaals te
recht zullen staan wegens het
uitleveren van wapenen aan de
Indonesiërs.
Ruim 3000 Europeanen zijn door
da geallieerden bevrijd. Da Ne
derlanders die uit de gevangenis
van Soerabaja zijn vrijgelaten,
verklaarden dat zij veertien da.
gen hebben geleefd onder om
standigheden, die „nog slechter
waren dan de drie en een half
jaar in da zeer slechte Japansche
kampen".
Gewapende benden arresteer
den ln Soerabaja linies en rechts
Europeanen en brachten ze naar
het hoofdkwartier van de Pe-
moeda (jeugdbeweging) waar zij
beroofd en bedreigd werden. Zij
moesten „Merdeka" roepen (vrij.
heid) en werden na dit tienmaal
gedaan te hebben vrijgelaten.
Anderen Werden aan de razernij
van de menigte overgelaten, die
hen met speren en bajonetten
doodden.
De Indonesische radio in Soe
rabaja poogt ook de Chineezen in
het conflict te betrekken door
hen tot verzet aan te sporen
„daar nu de tijd ook voor hen
gekomen, is."
Er schijnen volgens correspon
denten vele dooden onder de
Indonesiërs gevallen te zijn in
de gevechten; de schatting Is nu
reeds 1500, gewonden inbegrepen.
Ook in Soerabaja zijn Sher-
man-tanks aangekomen," terwijl
er voor de nachturen een uit
gaansverbod is ingesteld.
A.N.P.-Aneta seinde, dat Soe-
karno opdracht heeft gegeven
meer extremisten in zijn, kabi
net op te nemen.
Wat de achtergrond van de
gebeurtenissen betreft, deze wordt
duidelijik bij het bericht, dat
20000 Japanners, waaronder 14000
mariniers zijn verdwenen. Zij
Zooals in een officieel® publi
catie ter kennis van de veehou
ders is gebracht, worden de ver
plichte taxatiemarkten voor ge-
bruiksvee met ingang van Don
derdag 15 November a.s. opgehe
ven, als een van de maatregelen,
die meer vrijheid in het veehou-
dersbedrijf beoogen te brengen.
Dat beteekent niet. dat de han
del in rundvee geheel wordt vrij
gegeven, maar wel, dat de vee
houder. diè in het bezit van een
aankoopvergunning is, niet meer
op de taxatiemarkt, waar de run
deren bij loting aan gegadigden
worden toegewezen, terecht moet.
Aankoopvergunningen blijven
noodig om degenen, op wier be
drijven te weinig vee aanwezig is,
het eerst in de gelegenheid te
stellen hun veestapel aan te vul-
I len. Vooral omdat de geteisterde
i gebieden thans grootendeels van
j vee voor het winterseizoen zijn
voorzien en in het algemeen de
herverdeeling van den veestapel
vèrgevorderd is, kan tot de op
heffing der taxatiemarkten wor
den' overgegaan.
Wel blijven de verplichte vee
levering en de overnamemarkten
voor slachtvee bestaan, om hand
having van het huidige nog altijd
lage vieeschrantsoen te waarbor
gen.
schijnen zich ten zuiden van Ba
tavia te hebben geconcentreerd.
Oogetuigen vertellen, dat in den
loop van den nacht van 28 Oct. de
nationalisten een geweldigen aan
val te Soerabaja hadden ingezet.
Tegen de geallieerden streden, zoo
vermeldt A.F.P., 20.000 Japanners
met tanks en pantserwagens, het
„geregelde Indonesische leger" en
een menigte, die werd geschat op
120.000 prsonen. Van de vele Brit
sche officieren, die zich in de stra
ten bevonden, wist slechts een
enkele aan den massamoord te
ontkomen. Gevangen genomen
Britsche soldaten en officieren
werden gemarteld, verminkt en
hun lichamen met geboeide armen
in de rivier geworpen. Deze wan
daden culmineerden in den moord
op generaal Mallaby.
Onder commando van K. D. Parmentier vertrok een DC 4 toestel
van Schiphol naar Inciië. Deze proefvlucht van den Regeerlngstrans-
portdienst hoopt men in vier dagen te volbrengen. Even voor het
vertrek. De bemanning tijdens het spelen van het volkslied, aange
treden voor het vliegtuig. (Foto: Holland Huis-P.)
IN ZIJN OPENINGSREDE voor de eerste algemecne vergadering
sinds de bevrijding heeft de algemeen voorzitter van den
L. T. B. in het bisdom Haarlem, de heer G. W. Kampschöer.
Maandag te Haarlem een blik geworpen op den algemeenen toe
stand. De L.T.B. is sterk geworteld onder de katholieke boeren, tuin
ders en kweekers, de organisatie is sterker opgebouwd dan ooit, een
vrije organisatie op onze katholieke beginselen, voor eigen stand.
De voorzitter heeft een uitvoerig relaas gegeven over den gang van
zaken in bezettingstijd en de dwingende eischen van het oogenblik.
PRINCIPIEELE organisatie blijft
noodig; de katholieke boeren
en tuinders hebben recht op die
erkenning, ook door hun prinel-
pieele houding ln den bezettings
tijd. Zij wezen niet alleen den
Landstand en al het andere zoete
gefluit van den Nazi-vogelaar en
zijn ^trawanten Damave, Ausens
en Jansen af, maar zij hielpen Ne
derland ook door den honger
heen. In het algemeen heeft de
Boeren- en Tuindersstand zich in
den oorlog van den goeden kant
laten kennen. De beste elementen
van ons volk zijn op 't platteland
in grooten getale te vinden. En
wat er in de toekomst ook moge
gebeuren, Nederland en zijn ge-
eerbiedigde Koningin kunnen op
onze leden rekenen. Wij vragen
alleen waardeer! ng voor het werk
van onzen stand, niet alleen van
de medeburgers in de steden,
maar ook van de Regeering.
Spr. behandelde daarna de ge
beurtenissen in den L.T.B. onder
Duitschen druk. het drama der
overweldiging; de L.T.B. -ver
dween, de scholen kwamen ten
slotte stil te liggen, de instellin
gen baarden zorg, maar het dage-
lijksch bestuur kwam meermalen
in het geheim bijeen, om de richt
lijnen van de leden te bepalen,
die clandestien werden doorgege
ven. De grootste gebeurtenissen
vormden de boete-processie te
Heiloo, De pogingen om de ka
tholieke boeren, en tuinders in te
voorbereiding van een publiek-
echtelijk orgaan voor den Land
en Tuinbouw door middel van den
Stichting van den Landbouw,
waartoe de L.T.B. mede het initia
tief genomen heeft. Op 1 Novem
ber bedroeg het ledental 12.123.
De loonen zijn, vergeleken
met voor den oorlog, in be
langrijke mate gestegen, de
consequenties daarvan zijn,
dat de organisaties in den
land- en tuinbouw moeten
aandringen op verhooging van
de producten. Plannen voor
mechanisatie zijn in studie in
verband met het tekort aan
arbeidskrachten.
Vervolg pag. 3, 5de kolom
Een belangrijk bericht voor
de landbouwende bevolking
De varkensprijzen zijn verhoogd
en in de op 28 October begonnen
winterperiode wordt eeri melk-
prijsverhooging van 3 cent per
kg. melk ingevoerd. Een en ander
op grond van de gestegen produc
tiekosten. Deze prüsverhoogingen
hebben voor den consument geen
directe gevolgen. De overheid
vangt de prijsverhooging met een
toeslag op, terwijl varkensvleesch
uit eigen Nederlandsche produc
tie tot het volgend voorjaar nog
vrijwel niet in algemeene distri
butie kan worden gebracht, daar
de productie uiterst gering is.
Wel wordt thans de melkprijs
voor den consument in het Zui
den, welke prijs op een lager
peil ligt dan elders, aangepast
aan die voor overig Nederland
met ingang van 25 November a.s.
(Vervolg van 19 kolom)
tionale houding, die het Katho
lieke Volk in de zware oorlogsja
ren had aan te nemen, en ook in
derdaad gevolgd heeft.
OP DEN GRONDSLAG van het
Heilig Geloof en den Heiligen
Godsdienst heeft de Bisschop,
met vooruitzienden blik en groot
regentenbeleid, die maatregelen
in opvoeding en, onderwijs, in ver-
eenigingen en pers genomen en
doen nemen, die een versterking
beteelcenden van de dijken tegen
den opkomenden vloed en van
de godsdienstige fundamenten
tegen den naderenden storm.
Dat was den vijand niet onbe
kend gebleven en düs was zijn
tactiek er op gericht, ondanks
fundamen-
dijken en versterkte
ten, zijn doel toch te bereiken. Hij
uueitNii en luinucrs ui «2 ,,oeirir,t.n«''
schakelen bij de_ gecamoufleerde™-^ de Kerk dood-verklaren
nieuwe organisatie, mislukten, de| iso^eeraT'van*^
latere „Landstand" werd een vol
komen fiasco. Hulde bracht spr.
in het bijzonder aan den heer
Groen, die zijn principieele hou
ding met eenige maanden gijzeling
moest betalen. Hulde aan de le
den en de ambtenaren, voor hun
fiere houding.
Sinds de bevrijding
heerschte er op alle gebied een
chaos, ook in de organisatie, die
van alles beroofd was en aan al
les gebrek had. Thans hebben wij
een herboren L.T.B., met nieuwe
krachten en nieuwe afdeelingen,
reeds vertegenwoordigd in ver
schillende instanties en staande
voor groote problemen. Voorop dat
van de loonen en de prijzen, en de
jeugd, van de pers en alle cul
tuur. van charitas en onderwijs,
haar zooals de Bisschoppen ln
één van Hun brieven schreven.
„verstikken". Ook dat hebben
de Bisschoppen doorzien en zij
hebben niet opgehouden, aan het
Katholieke Volk de ware bedoe
lingen van den vijand van Chris
tendom en Vaderland voor te
houden en ons de juiste houding
te leeren, welke moest worden
aangenomen.
WIJ MOGEN VAN ONZEN leant
niet ophouden, dit dankbaar
te gedenken. Gelegenheden als
dezen kroon-verjaardag van. den
Bisschop zijn daartoe kansen, die
wij niet voorbij mogen laten gaan.
Niet op de eerste plaats, om den
Bisschop persoonlijk te huldigen.
Bisschoppen zijn daar in het al
gemeen wars van en onze Bis.
schop is dat wel heel in het bij
zonder. Maar wel kunnen wij het
bereiken van dit hoogtepunt in'
het persoonlijke leven van den
Bisschop benutten, om ons te be
zinnen op de juiste houding, wel
ke van ons wordt verwacht. Zoo
dan danken wij den goeden God,
Die den Bisschop naar onze her
haalde gebeden en wenschen ze
gende en bewaarde en wij dan
ken Zijn Heilige Moeder, die
door Mgr. zoo diep en vroom
wordt vereerd, voor de bijzondere
wijze, waarop Zij onzen Bisschop
onder Haar bescherming geno
men heeft.
En wij danken onzen Bisschop,
Mgr. Huibers, voor alles, wat Hij
voor ons heeft gedaan, in het bij
zonder voor de sterke, beginsel
vaste en nationale leiding in de
oorlogsjaren. Bij zijn zeventigsten
verjaardag herhalen wij onze be.
lofte, die dankbaarheid te zullen
toonen, door de woorden en ver
maningen en voorbeelden ter
harte te nemen en in practijk te
brengen, nu de Bisschoppen ons
op zoovele wijze oproepen tot
geestelijke vernieuwing en op
standing. De Bisschop vraagt op
zijn verjaardag geen iidele woor
den en louter stoffelilke geschen
ken. Maar wil allen kunnen iet»
geven van onzen persoon: een
ernstig en waarachtig streven,
goede Katholieken, ware Christe
nen te zijn, „van zuiver gehalte".