NIEUW
Ook op Sumatra
extremistische acties
REGEERINGSVERKLARING
van de Gaulle
Bevin blijft bij z'n open kaarten
ilES
rr~T
iet
le
id
ing
te
of
ize
'51
rde
het
OT
ZATERDAG 24 NOVEMBER 194J
BUREAUX
GEEN TEEKEN VAN
ZWAKTE
Ex-minister-president
gaat hangen
Motie van vertrouwen aangenomen
Toch Nederlandsche
troepen naar Indië
SLAOLIE
MET KERSTMIS
MGR. HUIBERS
audiëntie bij
de Koningin
Op
'419 JAARGANG
er
met
lioien
koa
2815
IS
319
aat
ilel.
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buitan God is 't nergens veilig (Vondel)
AijonnemenUprijs I 1.10 per maand; I 3.30 per kwartaal
NUMMER 1879®
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCBAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 459
„De politieke verscheidenheid
is geen teeken van zwakte, maar
integendeel een bron van kracht,
indien eendrachtig wordt samen
gewerkt" aldus sprak mr. van
Schaik in de Tweede Kamer in
een korte rede. waarmede hij
andermaal zijn voorzitterschap
aanvaardde.
Geen teeken van zwakte, en:
„ons volk is in staatkundig op
zicht niet een doode eenheid".
Dat zou het worden, als er één
partij was, of een groote, met en
kele kleintjes, die niets te betee-
kenen hadden.
Geen zwakheid, maar een bron
van kracht kan die politieke ver
scheidenheid zijn, „indien een
drachtig wordt samengewerkt".
Dit houdt tegelijk in, dat een
beperking van de politieke ver
scheidenheid gewenscht wordt,
want voor de samenwerking die
onmisbaar is, omdat iedereen
krachtig beleid wil wordt een
•redelijk fundament vereischt;
zonder een zekere grondslag van
overeenstemming is samenwer
king onmogelijk; dit vereischt een
basis van principen, niet van be
langen.
Wij gelooven, zonder in allerlei
min of meer gewichtige betoogen
te vervallen, dat die grondslag
er is en nu zal de samenwerking
te krachtiger zijn, naarmate de
politieke verscheidenheid princi
pieel steviger gefundeerd is.
Dit scherpt de plicht in o.a.
voor de Nederlandsche- Katholie
ken, om zich ten volle aan de
Partij te geven
De „Tijd", aanvankelijk aarze
lend tusschen „pro" en „contra"
de Katholieke Partij, bekent zich
thans tot een „Party voor Katho
lieken" en spoort in het bijzonder
de jongeren aan. de Partij als
hun zaak te beschouwen.
Het blad is bepaald enthousiast
over de verjonging, die het in de
plaatselijke afdeelingen zich ziet
voltrekken „in een sterkte die de
meeste verwachtingen ver over
treft". Deze verjonging moet nu
in zeker niet verzwakte mate
haar weg vinden naar de centrale
bestuurs- en benoemingscolleges
en vandaar naar de candldaten-
lljsten, meent het blad, dat „het
vele jonge bloed, dat is toege
stroomd", met toewijding aan de
partij hoopt te zien werken.
Hetzelfde verhopen wij daar
naast van de intellectueelen, die
hopelijk in sterker mate den weg
naar de Partij (weer) zullen vin
den. als het hen blijkt, dat het
ernst is met onze Partii-formatie.
Dat kan niet meer betwijfeld
worden, nu ook in de kringen van
de aanvankelijk aarzelende „Tijd"
thans getuigd wordt, dat de Ka
tholieke Partij waarlijk de partij
voor de katholieken mag heeten,
„die de groote en directe taak
heeft, uit de a.s. verkiezingen
een gelid van katholieke verte
genwoordigers naar voren te doen
komen, dat naar aantal en kwa
liteit in staat en geschikt is, een
groot aandeel te nemen aan het
herstel en de vernieuwing van de
politieke en sociale orde, en een
sterk en vaardig, maar ook een
grootmoedig en openhartig part
ner te zijn in de ontsluiting van
nieuwe politieke vormen in de
toekomst".
Inderdaad is ons aandeel in de
politieke verscheidenheid er zoo
niet op gericht, deze een teeken
van zwakte, maar wel een bron
van kracht te doen zijn. Daarom
Is de verantwoordelijkheid van
een leder, die hier kan mede
werken. zoo grootj
Naar radio Moskou meldt is de
vroeg'ere Hongaarseha Minister-Presi
dent Bala Imredy in Boedapest ver
oordeeld tot den dood door ophan
ging. Hieraan werd nog toegevoegd,
dat Imredy teg'en dit vonnis beroep
heeft aangeteekend, waarover door
>rste Gerechtshof een beslis.
Generaal de gaulle
heeft in een Vrijdag
middag gehouden constitu-
eerende vergadering een re-
geeringsverklaring afgelegd,
waarin hij wees op de ver
zoening, die er bereikt was
tusschen de groote partijen.
De regeering zal onver
wijld aan de vergadering 2
wetsontwerpen voorleggen
inzake de nationalisatie van
het bankbedrijf en van de
electriciteltsvoorziening.
Voorts is het noodzakelijk
over te gaan tot een be-
stuurshervorming en tot een
hervorming van de recht
spraak. Het komt de regee
ring voor, dat de constitu-
eerende vergadering haar
taak niet als voltooid kan
beschouwen zonder nieuwe
grondslagen te hebben ge
legd voor de nationale ver
dediging. Maar eike vooruit
gang en alle hervormingen
berusten op een toeneming
yan onze productie.
Daarna besprak De Gaulle den
internationalen politieken toe
stand, waarbij hij er op wees,
dat het bewijs geleverd is, dat
de veiligheid en de voorspoed
van elk land afzonderlijk op
rechtstreeksche wijze verbonden
zijn met de veiligheid en den
voorspoed van allen.
Frankrijk is ook vastbesloten
om in de internationale politiek
zijn stem te doen hooren.
Op grond van de plaats, welke
ons land aldus De Gaulle
inneemt in Europa, in Afrika en
in Azië en van oudsher, zoowel
naar het Westen als naar het
Oosten georiënteerd, kan en wil
ons land een verbindingschakel
het Op
sin® za]
vaarover door
worden genomen.
volgens aan het sluiten van de
overeenkomst met de Sovjet-
Unie, welke als voornaamste
doel heeft iedere Duitsche be
dreiging in de toekomst onmo
gelijk te maken en wees op de
pogingen, welke thans over den
Rijn waar volgens de Gaulle
de sleutel tot Frankrijks toe
komst ligt over het nabije
Oosten, over Afrika en over het
Verre Oosten. Frankrijk streeft
er voorts naar de traditioneele
banden met de andere landen
van West-Europa, meer in het
bijzonder met België, Nederland
en Luxemburg opnieuw te ver
stevigen, zonder dat het zal op-
1-IJDENS ZIJN BEZOEK
aan de verschillende op
leidingseenheden te Glasgow
Wolverhampton en Brent
wood gevestigd, heeft de Mi
nister van Oorlog, mr. J.
Meynen, medegedeeld, dat,
in verband met de ontwik
keling van de omstandighe
den in Indië, besloten is, de
in Engeland opgeleide man
nen toch zoo spoedig moge
lijk naar Ned.-Indiè uit te
zenden.
In den loop van Februari ral het
kader rijn opleiding hebben beëin
digd en naar Nederland vertrekken.
Dit kader ral dan de opleiding ter
hand nemen van de lichting' 1945, di»
omstreeks Mei onder de wapenen zal
moeten komen.
De eerste opleiding dezer lichting
zal vijf a zes1 maanden duren en de
hieruit gevormde divisie zal In het
najaar van 1943 naar Indië worden
verscheept. Het is de bedoeling, dat
deze mannen dan ongeveer een jaar
ln Indië zullen blijven.
In September 1946 begint d» op
leiding eener tweede divisie, welke
t.z.t. de eerste in Indië zal aflossen,
tenzij intusschen het Koninklijk Ne-
derlandseh-Indische leger ln staat zal
zijn zijn taak m onze overzeesche
rijksgebieden over te nemen.
houden de handen uitgestrekt
te houden naar de staten van
Midden-Europa, den Balkan en
Scandinavië.
De belangrijkste rede van den
middag werd uitgesproken door
den communistischen afgevaar
digde, Jacques Duclos, die na
drukkelijk zeide, dat het conflict
der vorige weken thans tot het
verleden behoorde en dat ieder
spoor van twijfel omtrent het
„nationaal karakter" der commu
nistische partij thans wegge
vaagd is. Niet de communisten
hebben in dit conflict de over
winning behaald, er is een over
winning behaald door Frankrijk
en door de republiek".
Nadat de constitueerde ver
gadering de rede van generaal
de Gaulle had aangehoord, werd
een motie van vertrouwen, wel
ke door de leiders van alle par
tijen was onderteekend, met al-
gemeene stemmen aangenomen.
HET DRAMA OP DE LEÜSDERHEIDE
Te Amersfoort had de plechtige bijzetting plaats in iiet massa
graf van de twee en dertig dapperen, van I.D. en O.D. die op
20 Juni 1943 en op 29 Juli 1943 voor 't vuurpeleton zijn gevallen
(Foto; Anefo/De JongP.)
IN EEN RESTJMé van de tweedaagsehe debatten over de buiten-
landsche politiek heeft de Britsche minister van buitenlandsche
zaken» Bevin, in het Lagerhuis o.m. gezegd: „Tijdens de verschillende
besprekingen is veel gezegd over argwaan, en daarmede zou ik gaar
ne tegelijk afrekenen. Ik kan slechts herhalen wat ik op 7 November
j.l. gezegd heb, namelijk dat, wanneer de groote mogendheden, die
op de eerste plaats bij vele kwesties belang hebben, precies willen,
zeggen wat zij verlangen, wat aangaat grondgebied of bases of andere
zaken, deze verlangens onderzocht kunnen worden. Ik heb toen ge
zegd, „laat ons met opgeheven hoofd alle kaarten op tafel leggen".
Wanneer eenig grooter of kleiner
land-ter wereld afg'waan heeft ten op
zichte van Groot-Brittannië, noodig
ik dit land uit mij openhartig te ver
tellen welke die verdenkingen zijn en
dan zal ik hen openhartig van ant
woord cïienen.
Over de atoombom zeide Bevin, dat
het naar zijn meenin^ geen zin zou
hebben voor behandeling van deze
kwestie een speciale bijeenkomst van
de Vereenigde Volkeren te organisee.
ren, daar aan alle leden is medege
deeld dat op 2 of 7 Januari a.s. de al
gemeen© vergadering zal worden ge
houden. "En ik vertrouw, zeide hij,
dat vóór 7 Januari geen atoombom
men gebruikt zullen wórden...."
Bevin legde vervolgens den nadruk
op het feit, dat de regiering van
Groot-Brittannië recht wenscht te
doen en dat dit niet mag afhangen
van de vraag, of het de belangen van
een gvoote dan wel wel een kleine
natie betreft. "De groote drie" hebben
niet altijd te beslissen.
Niet de bewapening maar de cul
tuur is van beteekenia. In dit ver
band wees Bevin op Frankrijk en hij
verklaarde verheugd te zijn over het
einde van de regeeringScrisis in dat
land.
De Duitsche minderheden in Euro
pa moeten naar eigen land worden
overgebracht, maar dat moet op men.
schelijke wijze geschieden. De con-
tróle-conuhissie maakt vorderingten
met haar plan tot onderbrenging van
de verplaatste Duitschers; het zullen
er drie en een half millioen uit Polen
zijn, twee en een half millioen uit
Tsjecho-Slowaklie en een half milli
oen uit Hongarije. Anderhalf millioen
daarvan krijgen een plaats in de Brit
sche zóne.
Polin, ging Bevin verder, lijdt nog
onder de door den oorlog veroorzaakte
kwetsuren. Verscheidene vooraan
staande figuren zijn slachtoffer ge
worden. Talrijke Polen bevinden zich
buitenslands. Die in Groot-Brittannië
zullen niet worden uitgezet.
Wat Italië betreft, verklaarde Bevin
dat uit de wapenstistancfsvoorwaarden
kan blijken, dat Groot-Brittannië dat
land zooveel mogelijk wil zien han
delen als een onafhankelijke natie.
Griekenland baarde den minister
zorg. "Financleele en economische
wederopbouw" was daar noodzakelijk'
Uit Bevins woorden blijkt, dat de
nieuwe koers die Griekenland thans
inslaat, berust op Bevin'a voorstellen
dienaangaande.
Ook zou men uit zijn mededeelingen
opmaken, dat de regent Mg'r. Damas-
kinos toch nog niet definitief is af
getreden.
CR KOMT SLAOLIE, met
Kerstmis, voor alle leeftijd
groepen, weer 2 d.L., dat is on
geveer 180 gram. Dit wordt
verstrekt boven het normale
vet-rantsoen. Bon 328 of 422
van bonkaart 513 moeten wor
den vóór-ingeleverd, uiterlijk 1
December. Datum van afleve
ring wordt nader bekend ge
maakt; ook zal nader worden
medegedeeld, of nog een afzon
derlijke koopbon zal worden
aangewezen.
VAN EEN INDONESIëR, die over het algemeen goed Is ingelicht,
maar wiens naam niet wordt genoemd, zjjn verklaringen afkom
stig, waaruit bljjkt, dat ook op Sumatra extremistische buitensporig
heden niet denkbeeldig zjjn. De Japansche propaganda werkt op dit
eiland nog scherper dan elders en de bevolking is van vele gebeur
tenissen onkundig gelaten. Ook de jongerenbeweging van de „Pe-
moeda" laat van zich hooren en veroorzaakten onrust en relletjes
Naar wij vernemen, heeft H.M.
de Koningin Donderdagmiddag
in haar woning te Schevemngen
Z.H. Exc. Mgr.- J. P: Huibers,
bisschop van Haarlem, in parti
culiere audiëntie ontvangen. De
Koningin heeft zich meer dan gen
half yur met den Bisschop onder
houden. x„Tij<r)
Met name ln Palembang wordt de
toestand vrij spannend g'enoemd. Per
sonen die niet in het openbaar met de
nationalistische kleuren xood-wit zijn
getooid, worden gemolesteerd. Ten
opzichte van de Britsch-ïndiërs Is' da
bevolking weinig vriendschappelijk,
ook al een gtevolg van da "Pemoeda".
Verder leven er op Sumatra nog dui
zenden Javanen, dia door de Japan
ners naar het eiland zijn gesleept, in
slechten toestand door de slechte
voedselaanvoer, verhinderd door da
extremisten.
Op Java rustiger,
In Semarang is het nagenoeg rus
tig. terwijl in Soerabaja het verzet
der Indonesiërs zeer sterk afneemt.
De vechtlustige stemming hier schijnt
snel te dalen, want herhaaldelijk
kwam het voor dat Indonesiërs bij
nadering' van geallieerde troepen de
wapenen wegsmeten en zich overga
ven. Ambarawa echter heeft het te
kwaad van herhaalde aanvallen, maar
de Britsch-ïndiërs weten nog steeds
de toestand meester te blijven, ter
wijl er voortdurend versterking naar
toe worden gezonden.
De weigering van het kabinet
Sharir om met de Nederlanders te
onderhandelen wordt geweten aan
extremistische pressie, daar Sharir
voortdurend dreigbrieven ontvangt.
Nu de inheemsche troepen, die bij
het Nederlandsch-Indische leger die
nen, Batavia moeten verlaten zullen
er ongeveer een kleine duizend man.
Nederlandschetroepen overblijven. Het
aantal inheemschen wordt geschat op
14000 man.
Evacuatie van vrouwen en
kinderen.
Vijfentwintighonderd geïn ternerden
en andere personen zijn uit het kam»
te Soekaboemi over gebi'S ent haar
Buitenzorg'. Deze maatregel Werd om
militaljrè redenen door de autoriteiten
genomen.
Vijfhonderd vrouweö, kinderen
die met de Van Heutsz uit Semarang
te Batavia arriveerden, worden met
drie Britsche en een Nederlandsche
Dakota alsmede met een Britsche Ca,
talina-vliegboot naar Bandoeng ge*
vlogen. De vijf vliegtuigen zullen elk
ongeveer vier vluchten doen.
Nederlandsche vrouwen van het
Tjidengkamp hebben een verzoek
schrift gericht tot generaal Christison
m de Amboneesche soldaten niet weg
te zenden, aangezien zij onmisbaar
zijn voor de bescherming der Euro
peanen en bijzonder trouw ten op
zichte van de Nederlandsche zaak.
Een duplicaat van het verzoek
schrift is aan koningin Wilhelmina
gezonden. Soortgelijke verzoekschrif
ten worden ln andere kampen voor
bereid.
In Buitenzorg hebben Gurkhas eert
Duitsch marineofficier gearresteerd,
die op straat in burgekleeding mfet
een Roode Kruis-armband rondliep.
Een Britsch Dakota transportvlieg
tuig is in het g'ebied van Meestercor»
nelia na het opstijgen van het vlieg
veld Kemajoran neergestort. HoeWel
d© verliezen nog' onbekend zijn ge
looft men, dat velen alsnog behouden
zyn gebleven. Het vliegtuig was op
weg' naar Semarang met Britsch-ïn-
dlsche en andere militairen en uitrus-
toinstukken en stortte in een rijstveld'
negen kilometer van Batavia neer.
15.000 Vrouwen moeten uit
Midden-Java geëvacueerd
worden.
BATAVIA. 23 Nov. (ANP-ANETA).
Robert Kiek verneemt uit gezagheb
bende bron dat het aantal geïnter
neerden dat uit de kampen van Mid
den-Java geëvacueerd moet wordert
ipee-
rou*
gebieden, die ngar het
er autoriteiten "onder be-
ijyen" zoo epoedlg mo&te.
geëvaCuêérd Zullen wórden.,
