Tot den strop veroordeeld
PARADE der schoonheid
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Vonnis op Nederlandschen bodem
Sportnieuws
Dinsdag 27 November 1945
VOOR HET EERST stonden gisteren in Nederland Duitsche oorlogs
misdadigers terecht en wel in het gerechtsgebouw te Almelo,
waar een geallieerde militaire rechtbank thans zitting houdt Vier
leden van den Sicherheitsdienst hadden zich te verantwoorden wegens
moord op den Engelschen vliegerofficier Gerald HOod, en een jonge
man uit Nijverdal. Bote van der Wal, bij wien de Engelsche piloot
een tijd lang verborgen was gehouden.
Deze dubbele moord had plaats
niet lang vóór de bevrijding van
Twenthe. n.l. in het midden van
Maart van dit jaar.
Nadat de slachtoffers eenige
dagen in het Huis van Bewaring
opgesloten hadden gezeten, wer
den zij op een avond weggevoerd
tot even buiten Almelo en met
het beruchte schot in den nek ge
dood Geruimen tijd na de bevrij
ding werden de lijken gevonden.
Men slaagde erin de schuldigen,
vier leden van den S.D., die sinds
dollen Dinsdag hun luguber be
drijf te Almelo uitoefenden, op te
sporen, behalve den hoofdman,
Kommissar Hardigen, den voor-
naamsten schuldige, die helaas
nog steeds niet is gevonden.
De SD-mannen beriepen zich
bij hun verweer voortdurend op
de orders, die zij kregen, naar het
bekende: Befehl ist Befehl
Na een uitvoerig pleidooi
van den toegevoegden verde
diger werd het doodvonnis
door ophanging uitgesproken
tegen twee beklaagden, n.l.
Sandrok en Schweinberger,
terwijl de twee anderen, He-
gemann en Wiegmann veroor
deeld werden tot vijftien jaar
gevangenisstraf.
Het vonnis moet. alvorens te
kunnen worden uitgevoerd, eerst
bekrachtigd worden door de
hoogste Engelsche militaire auto
riteiten.
MINISTER BEEL
Sprak te Hilversum
Op een breed opgezetten katho
liekendag, voorbereid door alle
r.k. sociale organisaties, spraken
te Hilversum in de groote St.
Vituskerk, voor ruim 2000 perso
nen, prof. dr. J. B. Kors o.p. en
minister Beel.
Prof. Kors zeide, dat men terug
moet naar de waardeering van
den mensch als de uitdrukking
van het goddelijke. Alleen de
wet van God leert ons het goede.
Daarom moet men terugkeeren
tot het deugdleven, waardoor de
mensch werkelijk gemeenschaps-
mensch kan zijn en de lasten niet
afschuift op anderen.
Hierna sprak de Minister van
Binnenlandsche Zaken, dr. L. J.
M. Beel, die opmerkte, dat men
van de regeering oplossing vraagt
van zeer vele moeilijkheden.
Daarom mag de regeering
eischen, dat ieder zijn plicht ver
staat, ook de katholieken, van
wie velen zulk een aansporing
noodig hebben. Op het terrein
van het economisch leven zal de
overheid verder ingrijpen, dan
dat in het verleden is geschied.
Doch, zoo vroeg spreker, wat
baten overheidsmaatregelen, als
de beoogde sociale en economi
sche hervormingen niet gepaard
gaan met de hervorming van ze
den? En wat baten sociale en
economische hervormingen, als
het karakter van den eigendom
miskend blijft en de hooge waar
de van den arbeid niet wordt be
grepen? Daarom moeten de wer
kers in het arbeidsproces zich
hun sociale plichten realiseeren.
Wij moeten allen bijdragen, al
dus besloot spreker, tot vorming
DE THUISKOMST
DER JANTJES!
Voor de uit Japansche krijgs
gevangschap terugkeerende leden
van het personeel der Koninklij
ke Marine is te Doorn in huize
„La Foret" een repatrieerings-
kamp ingericht.
Zoowel officieren, onderofficie
ren als manschappen zullen hier
aankomen. Bij terugkeer op va-
derlandschen bodem na lange ja
ren van opsluiting, ontbering en
vernedering gaat iedere marine
man naar „La Foret". Daar wordt
hij geregistreerd, gelegerd, ge
kleed, gevoed en uitbetaald, dit-
laatste met terugwerkende kracht
van het oogenblik af, dat hii geen
gage meer ontving. Bovendien
wordt iederen gerepatrieerden
gevraagd naar feitelijke gegevens
omtrent omgekomenen en ver
misten
In het kamp arriveerden dezer
dagen reeds de eerste gasten. Het
zal gehandhaafd blijven, zoolang
de behoefte eraan bestaat.
De burgemeester van Den Hel
der heeft doen weten, dat voor
iederen vroegeren bewoner dezer
marinebasis, welke uit krijgsge
vangenschap terugkeert, onmid
dellijk een huis ter beschikking
zal staan.
Huldiging Jaap Vrancken
De bekende musicus en compo
nist Jaap Vrancken is bij gelegen
heid van zijn vijf en twintig
jarig jubileum als directeur-or
ganist van het zangkoor „Laus
Deo" van de St. Antonius Abt-
kerk te Scheveningen op harte
lijke wijze gehuldigd.
Gewezen werd op den roem
van zijn werk zoowel in binnen-
als buitenland, waarbij herinnsrd
werd aan z'n succesvolle loopbaan
in Amerika
Namens vrienden, leerlingen en
cud-leerlingen werd hem een al
bum aangebc den met een gave
voor het fonds lot uitgave van een
tijdens den oorlog geschreven 5-
deelig tractaat over contra-punt.
MILITAIRE
VORDERINGEN
Uitgezonderd de gevallen, waar
in tevoren reeds een definitieve
vaststelling van een vergoeding
door of vanwege den minister van
Oorlog heeft plaats gevonden,
wordt de kwestie der vergoedin
gen thans in al haar vormen
onder het Ministerie van Finan
ciën gebracht en daar centraal ge
regeld. Tn een nieuw K.B. is aan
ook bepaald, dat de vaststelling
der vergoedingen en de wijze van
uitkeering zal geschieden volgens
door den minister van Financiën
te stellen regels door een instantie,
welke bij die regels zal worden
aangewezen. Tevens zal een be
roepsinstantie worden aangewezen
voor de gevallen, waarin de be
langhebbenden zich niet kunnen
vereenigen met de vaststelling
der vergoeding.
In het nieuwe K.B. is de mo
gelijkheid geopend ook onvermij
delijke kosten en bedrijfsschade
in bepaalden omvang in de rege
ling te betrekken. Daar deze uit
voeringsregelingen nog moeten
volgen; zullen de belanghebbenden
nog eenig geduld moeten hebben,
totdat een en ander is gepubliceerd
Binnen afzienbaren tijd kunnen
zij echter de aanwijzing der af
wikkelingsinstantie alsmede de
bekendmaking der normen tege-
HET GEBREK AAN KANTOOR
MACHINES.
De noodtoestand op het gebied
van kantoormachines, zooals
schrijfmachines, rekenmachines,
duplicators en adresseermachines
is algemeen bekend.
In totaal zijn er thans na de
bevrijding eenige honderden ma
chines, meest schrijfmachines, in
gevoerd en men heeft gegronde
boop, dat er binnen afzienbaren
tijd meer zullen volgen. Ook de
behoefte aan winkelmachines, zoo
als kasregisters, is zeer groot, ter
wijl reparatie door het gebrek aan
onderdeelen moeilijkheden ople
vert. Er werden pogingen in het
werk gesteld om de binnenland
sche productie van onderdeelen te
bevorderen.
Spaansch verzetsfront
Dr. Juan Negrin, de laatste mi
nister-president van het Republi-
keinsche Spanje, doet weer van
zich hooren. Óp een bijeenkomst
van uiterst linksche Spaansche re
publikeinen te Mexico-City heeft
hij met Alvarea del Vayo de op
richting van een „verzetsfront"
aangekondigd. Hij zeide, dat de
pogingen van de „republikeinsche
Spaansche regeering" van José
Giral onder alle Spanjaarden te
leurstelling veroorzaakt hadden.
Deze regeering is te zwak en
treedt niet acti-f genoeg op.
Als de dijk bij Rammekens klaar is, zal ook Souburg droog
komen. Tot heden loopt het dorp bij vloed nog telkens onder
water tot groot ongerief van de ruim 2000 inwoners, die hier
nog verblijven. Met bootjes en kano's wordt het verkeer onder-
houden in het dorp. (Foto; DellaertP.)
EXTRA RANTSOENEN
Voor a.s. en jonge
moeders
In aansluiting aan hetgeen eer
der gepubliceerd werd, deelt het
Centraal Distributiekantoor mee,
dat a.s moeders, wier kind ver
wacht wordt na 27 April, doch
vóór 26 Mei 1946, voor de eerste
maal extra rantsoenen zullen
ontvangen voor de periode van
25 November tot en met 22 De
cember a.s., terwijl a.s moeders,
wier kind verwacht wordt na 25
Mei, doch voor 23 Juni 1946, voor
de eerste maal extra rantsoenen
zullen ontvangen voor de periode
van 23 December tot en met 19
Januari a.s
Voorts ontvangen jonge moe
ders, wier kind geboren is na 26
Mei, doch voor 24 Juni 1945 voor
de laatste maal extra rantsoenen
voor de periode van 25 Novem
ber tot en met 22 December a.s.
en jonge moeders wier kind ge
boren is na 23 Juni, doch voor
22 Juli 1945 voor de laatste maal
voor de periode van 23 Decem
ber tot en met 19 Januari a.s.
Politie-agenten
staan terecht
Voor den economischen rech
ter te Haarlem hebben twee
wachtmeesters der staatspolitie
terecht gestaan, die in het voor
jaar van 1944 in de Zaanstreek
bij vele boeren in hun uniform
een bezoek brachten en van hen
voor weinig of geen geld boter
en kaas accepteerden, door te
zinspelen op len voorgenomen
huiszoeking. De rechter veroor
deelde ieder, conform den eisch,
tot 1 jaar gevangenisstraf.
De KLEINE EENZAME, die
Charley Chaplin toch altijd
gebleven is in zijn groote kunst
van de film, is momenteel hier ten
lande gekomen met zijn „De Dic
tator". Hierover is voor den oor
log al veel geschreven en van alle
kanten met bewondering zelfs. Dit
schijnt nu even anders te worden
en dat kan ook niet zoo verwon
derlijk zijn. De parodie immers,
die in deze film wordt uitgebeeld
op het nazisme is bij ons een
hard werkelijkheid geworden en
daarom hebben wij ook de gru
welijke ontdekking moeten doen,
dat ditzelfde nazisme, waar de
vooroorlogsehe Charley een mees
terlijke uitbeelding van gaf, geen
parodie mogelijk maakt en dat
daar geen humor, al is die dan
nog zoo fijn en kunstzinnig, van
te maken is. Deze ontdekking is
voor den kunstenaar een bittere
van een nieuwe, kerngezonde ontgoocheling misschien, maar ook
maatschappij op grondslag van in de ontgoocheling zal hij zich
christelijke beginselen.
RADIO-PROGRAMMA
eenzaam groot weten. Verder is
de werkelijk-groote Russische film
gaan draaien over Stalingrad en
daar is weinig van te zeggen aan
ons, the in verbeelding die gran-
diooze worsteling om de stad heb-
j ben meegemaakt. Russische films
kunnen goed zijn, dat was al ver
Woensdag 28 Nov. 1945
HILVERSUM I, 301 M.:
p 7 y° n,ln|vóór de Westeuropeesche camera-
9.'oo Muzieifvan ital componisten; I cultuur haar opleving kreeg in de
10.45 Radioziekenbezoek; 11.15 Kook- I Fratische availt-garde, maar mo
praatje; 11.30 Slavische dansen; 11.45 mënteel schijnt het visionnaire in
Berichten over krijgsgevangenen; de beelden zich nog meer verdiept
12.35 Orgelconcert; 13.00 Nieuwsber. te hebben.
14.00 Cavalleria Rustieana (Opera);
}5-}5 Het kwartier voor de vrouw; Het zal in ieder geval een ware
16.15 Muziek van Ravel; 16.30 Na openbaring zijn, na al de documenta-
schooltljd; 17.00 Ensemble van Jetty ties en de middelmatige schlager-
Cantor; 18.01 Grarr\pfoonplaten19.00 rolprenten, waarméde de bioscoopen
Nieuwsberichten _en reportage; 19.90 worden overstroomd. Gelukkig komt
Muziek van M. Ravel; 20.15 De Lon-
densche correspondent; 20.30 Fr.
chansons; 21.45 Sylvestre trio; 22.30
Componist van de week; 23.01 De
nieuwsberichten; 23.15 Avondwijding
door pater H. H. Schlüther.
HILVERSUM H, 415 M.:
18.01 Nieuwsberichten; 19.00 "Me-
■tropole" orkesit; 19.30 Programma
voor de B.S.; 20.01 Omroeporkest;
21.00 De Patriot; 21.45 Avondwijding;
22.00 Nieuwsberichten; 22.20 "Op den
drempel van den nacht".
er in Hollywood ook een sfeer, die
genoeg' zal krijgen van het derde-
rangswerk van opgedrongen model-
artisten en ook daar zal de verdieping
zich gnan vastzetten, de verdieping
die in Amerika al merkbaar en hoor
baar wordt in b.v. het tooneelleven.
Daar krijgt het sociale drama de
overhand.
Het Amsterdamsch-Rotterdamsch
tooneel, zooals dit tegenwoordig heet,
onder de artistieke leiding van Alb.
v. Dalsum en A. Defresne, hebben nu
in studie genomen het stuk "The
moon Is down", van den Amerikaan-
schen schrijver John Steinbeck, dat
de geschiedenis behandelt van de
Duitsche bezetting in Noorwegen en
dat in Oslo een ovationeel succes
heeft gehad.
Van Dalsum heeft trouwens groot-
sche plannen met het herboren too
neel. ~Hij gaat ook spelen "Midzomer-
nachtdroom" van Shakespeare, dat
zijn première juist heeft gehad en
vooral niet te vergeten "Gijsbrecht
van Aemstel". En wie Van Dalsum
zégt. voegt er automatisch de Gijs-
bTecht aan toe, gedachtig aan de
glansrijke periode, toen hij samen met
Charlotte Kohier dit spel to»t een
groote hoogte bracht. Dit zal dus in
Januari een evenement zijn, niet al
leen voor het selecte publiek, maar
ook voor het geheele volk, want het
is toch een van de weinige stukken
jammer genoeg' dat spreekt tot
he+ hart van ieder.
Wie Zondag in het Concertgebouw
aanwezig was, heeft een middag mee
gemaakt die bijna onvergetelijk was;
de radioliefhebbers hebben er trou
wens ook van kunnen meegenieten.
Sir A. Botilt, dirigent van het BBC-
orkest. leidde het Concertgebouw in
een meesterlijke weergave van o.m.
de nieuwe "A London ouverture" van
Ireland. Een spel. dat een verademing'
was voor allen die weten te luisteren
en weten te begrijpen wat in de
schoonheid van de muziek verborgen
is. Deze dirigent heeft een geweldig
succes, overal waar hij optreedt en is
toch die typische Engelsche kunste
naar die volkomen zichzelf* blijft.
Jo Vincent is toen wederom ver
schenen met het prachtige lied dat
Kardinaal Newman al liefhad: "Lead
kindly Light". Het leek^ons overigens
toe. dat haar stem niet meer zoo
krachtig' is dan voorheen; de groote
rust van eenige jaren is misschien te
lang geweest.
Ook de violist van groot formaat
Theo Olof is weer opgetreden. Deze
jonge kunstenaar heeft een zeldzaam
1 gaaf gevoel. Het lichtere genre "De
Nederlandsche operette" heeft ook,
onder de strakke leiding van Sylvain
Poons haar intrede gemaakt op een
werkelijk lofwaardige manier. "Po-
lenhloed". waarmede door Nederland
zal worden getrokken, zit vol walsen
en mazurka's, die zwierige tempera
mentvolle uitbeeldingen, die steeds
meer "Worden gewaardeerd.
Engeland heeft ook op het gebied
van de kunst een zwak voor ons
landje gekregen. In Londen zal ten
minste een tentoonstelling worden
gehouden van werken door Neder
landsche beeldhouwers en schilders,
waarbij we als eersten willen noemen
J. Raedecker, de forsche beeldhouwer
en de schilderes Charley Toorop, die
beiden in onze Bergensche school de
grootheid ook van het kleine stukje
Noord-Holland dragen ver over het
land heen. Ook de gevallen Gerrit van
Veen is daar vertegenwoordigd met
meer omg'ekomen kunstbroeders en
-vrienden. Wie de tentoonstelling
"Kunst in Vrijheid" heeft bezocht, kan
zich een voorstelling maken, wat er
ook in Londen van onze kunstenaars
wordt geëxposeerd. De "News Croni-
ele", het groote Engelsche dagplad,
heeft de organisatie ervan op zich
genomen, terwijl de redactie ook toe
lichtingen schrijft.
Inmiddels is ook het tijdschrift
"Kunst en Kuituur" weer verschenen,
waarii^in algemeene beschouwingen
alles in dit verband wordt medege
deeld.
Het eerste nummer kwam uit met
o.a. een bijdrage van den essayist Dr.
Menno ter Braak, die als in een visie
in 1940 het nu geplaatste onderwerp
behandelde "De Pruisische revolutie".
Het verlies van dezen polemischen
figuur is voor onze letterkunde niet
g'ering. Ook verscheen er een repro
ductie in van "De vluchtelingen" van
Henk Chabot; hetzelfde, dat op de
Londensche expositie te zien zal zijn.
'Ad interim", het letterkundig maand
blad dat zich geen bepaalde richting
aanmeet, is ook weer verschenen met
mooie en opvallende gedichten en
prozastukken. Er leeft nog zeer veel
onder de jongeren en misschien nog
meer onder de nog erg' jonge kunste
naars. die zoeken en tasten naar een
bepaalden vorm, omdat het evenwicht
dat toch ook in de krmst te vinden
moet zijn, de rust in het bedenken en
-"oorvoelen van een onderwerp nog
steeds niet zijn teruggekomen. Maar
het essentieele is er: de durf zich vol
komen ln eigen meening te uiten en
zijn eigen visie vast te houden in ieder
opzicht.
Dit getuigen de nog schaarsche
dichtbundels, die al uitkomen en die
in overtuiging en zeggingskracht niet
onderdoen voor het werk van de
schrijvers van naam.
Wij gelooven daarom niet, dat wat
"De Nieuwe Eeuw" schreef, "de jon
gere kunstenaars wanhopen ook aan
zichzelf" een juiste uitspraak is maar
meer de uitdrukking van de teleur
stelling' van het oogenblik. Daarvoor
zijn de reeds tot ons gekomen uitin
gen veel te fel en te overtuigend.
A. v. d. H.
Voor de Sint Nicolaas-
tafel
Chocolade-truffels.
Benoodigdheden150 gram gortgries
(heeft u nog gemalen biscuits dan is
dit wel zoo lekker); 50 gram suiker;
1 eetlepel cacao; 5 gram Delfrite.
Men mengt de gortgries (event, de
gemalen biscuits) met de suiker en
cacao door elkaar. Intusscben laat
men de Delfrite op een zacht vuurtje
smelten. Daarna roert men het ge
smolten Delfrite met overige ingre
diënten door elkaar tot een compacte
massa. Indien noodig' voegt men er
nog een weinig gekookte melk aan
toe. Laat dan de massa eenige uren
opstijven. Maak er daarna balletjes
van en rol ze door cacaopoeder.
Een fijne taart.
Benoodigdheden: 5 of 6 beschuiten
(op 'n groote ronde schotel); 1 pakje
vanille pudding; ons jam.
De pudding maakt men klaar op de
gewone wijze, dan giet men de heete
pudding over de beschuiten en laat
dit afkoelen, tot de pudding goed stijf
is geworden.
Vervolgens brengt men er eenige
versiering aan door de jam er op te
spuiten (bezit men geen spuitzakje
dan kan men de jam er met een mes
op strijken en met de punt van het
mes wat figuurtjes aanbrengen.
Wedstrijdprogramma
schaatsenrijden
Het wedstrijdprogramma van den
Koninklijken Nederlandschen Schaat-
senrijdersbond is als volgt samenge
steld
HARDRIJDEN
Proefwedstrijden te Deventer, Zut-
fen; Amsterdam, Warmenhuizen;
Zaandijk, Bergen; Krommenie; An
na-Paulowna en 's-Gravendeel.
Prov. kampioenschappen te Veen-
dam; Leeuwarden; Zutfen; Oud-
karspel en 's-Gravendeel. Kampioen
schap van Nederland te Heerenveen.
Schoonrijden Dames: Prov. kam
pioenschap te Anna-Paulowna; kam
pioenschap van Nederland te Heiloo.
Schoonrijden heeren: Prov. kam
pioenschap te Anna-Paulowna. Kam
pioenschap van Nederland te Nieuwe
Niedorp.
Schoonrijden paren: Prov. kampi
oenschap te Zaandam. Kampioensch.
van Nederland te Kolhorn.
Hardrijden korte baan: Prov. kam
pioenschappen te Zutfen en Nw. Nie
dorp; kampioenschap van Nederland
te Zutfen.
Kunstrijden: Propaganda-wedstrij,
den voor paren te Tilburg'. Demon
straties te Groningen; Coevorden;
Zeist; Amsterdam; Warmenhuizen;
Nw. Niedorp; Heiloo; Bergen; Uit
hoorn; Zaandijk; 's-Gravendeel; Rot
terdam.
NEDERLANDSCHE RIJDERS NAAR
ZWITSERLAND EN FRANKRIJK
Naar het A.N.P. verneemt, heeft
Zwitserland een uitnoodiglng gericht
tot den Kon. Ned. Schaatsenrijders-
bond enkele rijders naar Zwitserland
uit te zenden en daar eventueel deel
te nemen aan internationale wed
strijden. Bij informatie vernamen wij
van de zijde van het bestuur van den
K.N.S.B., dat deze invitatie officieel
nog' niet was binnengekomen. Wel
heeft de Fransche Schaatsenrijders -
bond zich met een schrijven tot den
bond gewend met het verzoek de 2
snelste rijders naar Chamonix te zen
den, waar van 1020 Januari a.s. een
internationale wintersportweek wordt
gehouden in het kader waarvan ook
internationale wedstrijden met hard
rijden op de schaats zullen plaats
vinden. De K.N.S.B. heeft deze uit-
noodiging aanvaard.
BILJARTEN
De uitslagg van de wedstrijden
om het Kampioenschap biljarten
7%, gehouden te Leeuwarden
zijn als volgt:
De cijfers beteekenen: gew.
partijen; aantal caramboles; beur
ten; hoogste serie en algemeen
gemiddelde.
de Leeuw 7 2100 122 85 17 .21
Sweering 6 2011 148 101 13.58
v. d. Pol 5 2067
van Vliet 3 17187
Geestman 3 1499
151 129 13.68
145 91 12.32
207 42
v. d. Veen 2 1699 217 57
Kobus 1 1652 173 82
7.24
7.82
9.54
Jacobs 1 1539 17 76 8.64
Het algemeen gemiddelde van
de Leeuw beteekent een nieuw
Nederlandsch record. Het oude
staat sinds Maart 1940 op naam
van Van Vliet met 15.29.
