Noodgemeenteraad treedt aan
zuinige gloeilamp
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De toestand der gemeente-
financiën baart zorg
DE STAKING IN DE
WIERINGERMEER
KERSTBOOM-
Prijzers vastgesteld
Petroleum
Vrijdag 30 November 1945
Eindelijk dan is de
noodgemeenteraad gis
termiddag bijeen gekomen.
Ondanks het ongewoon vroe
ge uur, één uur in den mid
dag, was de raad, waarin de
.groenen" domineeren, ver
voor het begin, bijna voltal
lig aanwezig. En het zonlicht
scheen zoo vriendelijk door
de warm-gekleurde vensters
van de zoo historierijke en
indrukwekkende raadzaal,
dat de „nieuwelingen" zich
spoedig op hun gemak kon
den voelen.
Burgemeester van Kinschot
geeft een overzicht.
Het was mr. v. Kinschot een
genoegen, den noodgemeenteraad,
die overeenkomstig bijzondere
voorschriften in het leven was
geroepen, officieel te mogen in-
stalleeren.
Zijn gedachten gingen terug,
naar de raadsvergadering van 9
Mei 1940? toen op den vooravond
van den eersten oorlogsdag, de
raad nog in volledige vrijheid, zij
het onder het naderend wapen
geweld, kon vergaderen. Op 3
Juli '41 werd de laatste zitting ge
houden. Met ingang van 1 Sept.
d.a.v. werd de raad van zijn
werkzaamheden ontheven ep werd
zelfs geen gelegenheid gegeven,
op passende wijze afscheid te ne
men. In Februari '42 volgde toen
het langverwachte ontslag van
den burgemeester.
Mr. v. Kinschot sprak welge
meende woorden van dank tot
den ouden raad van 1939. voor de
wijze, waarop hij zijn taak voor
de gemeente heeft verricht. Woor
den van groote waardeering had
spr. ook voor de toenmalige wet
houders, G. v. Slingerland, mr. C.
A. de Groot en V. P. Keijsper
voor den grooten steun en mede
werking van dezen ondervonden.
De burgemeester verzocht daar
na alle raadsleden zich van hun
zetel te verheffen, ter eere van de
nagedachtenis van wethouder
Keijsper en het vrouwelijk raads
lid mej. Carels. Daarnaast memo
reerde hij. met hulde aan hun na
gedachtenis, de 18 eere dooden
van onze stad. gefusilleerd door
den onverbiddelijken onderdruk
ker. Voorts betreurde de burge
meester .het verlies van 198 Alk-
maarders in Duitschland over
leden in concentratiekampen,
door oorlogshandelingen en ziek
ten. Tenslotte vermeldde hij het
droevige feit, dat na de bevrij
ding. van de plus minus 190 weg
gevoerde Joodsche stadgenooten,
er slechts 15 mochten terugkee-
ren.
Bijzondere t b.c.-barakken.
De bevolking is sterk, toegenomen
cToor de bijzondere omstandigheden.
Op 1 Januari 1940 bedroeg' het inwo
nertal 33.040 en op 1 Mei 1945 38.232,
benevens 3.357 ingeschreven evacués.
De gezondheidstoestand der bevol
king, speciaal wat betreft de diphterie
en tuberculose, baart veel zorg. In
het loopende jaar werden zelfs 145
gevallen geboekt. Het aantal verpleeg'-
dagen in sanatoria en lighallen was
meer dan verdubbeld. In verband met
de overbezetting der sanatoria, zullen
hier ter plaatse bijzondere barakken
voor dag- en nachtverpleg'ing worden
gebouwd, welke door de Alkmaarsche
Ver. der T.B.C. zullen worden ge
ëxploiteerd.
Met voldoening constateerde mr. v.
Kinschot, dat de voedingstoestand
steeds beterende is, terwijl verwacht
mag worden dat de achterstand op
textiel- en schoeneng'ebied, in den
loop van 1946 belangrijk kan worden
ingehaald. T.a.v. dit laatste herdacht
spr. de gaven in kleeding, welke van
de Engelsche gemeente Bath zijn ont_
vangen.
Belangrijke gemeentebesluiten.
Mr. v. Kinschot vermeldde eenige
besluiten, genomen na 31 Aug. 1941,
welke van overwegend belang voor
de gemeente moeten worden geacht.
Zoo b.v. de verkoop van gronden na
bij den Kruseman v. Eltenweg voor
den prijs van 127.000 t.b.v. den bouw
van 254 woningen voor Heldersche
vluchtelingen. Deze verkoop ging ge_
Ïiaard met verstrekking van een geld-
eening groot 625.000. onder voorbe
houd dat de gemeente van Rijkswege
het daarvoor benoodigde crediet zou
ontvangen.
Voorts werd de erfstelling door wij
len mevr. K. C. Ripping-Bunnik ten
behoeve van een fonds voor studie
beurzen en t.b.c.bestrijding' aanvaard.
Zorgelijke stand der ge-
meentefinanciën.
Over vrijwel de geheele linie is
een verschuiving in ongunstigen
zin ontstaan, vooral als gevolg
van de stijging v. loonen en prij
zen. De schuldpositie daarentegen
heeft weinig wijzigingen onder
gaan. De Joestand van de ge
meentelijke geldmiddelen is zor
gelijk. De onlangs vastgestelde be
grooting voor 1945 sloot met een
tekort van f 1.254.950, welke ra
ming inmiddels is verhoogd tot
f 1.354.970. Het geraamde tekort
voor 1945 wordt voor een belang
rijk deel veroorzaakt door den
invloed van de bijzondere omstan
digheden, op de gemeentelijke
lichtbedrijven. In plaats van een
winstsaldo in vroeger jaren, wordt
voor '45 gerekend met een verlies
van f 550.000.
De rekening van* het Slachthuis
geeft een verlies aan van, naar ra
ming 26.000. De nadeelige saldi van
Reiniging' en Plantsoendienst liggen
hooger dan ooit tevoren. De kosten
van het politie-apparaat ondergingen
tot tweemaal toe een aanmerkelijke
verhooging*. De uitgaven voor de tu
berculosebestrijding zijn sterk toe
genomen; de schade aan eigendom
men van de Gasfabriek, tengevolg*e
van beschieting etc. is getaxeerd op
43.375.die van de Ketkolkbrug,
de Nassaubrug en de Popmansbrug'
bedraagt 27.200.Scholen en an
dere gebouwen hebben een schade
rekening van 119.000.De Brand
weer noteert aan schade f 21.600.
Voor de sedert de bevrijding in uit
voering' zijnde werken tot opruiming
van barricades etc. werd reeds meer
dan 500.000 besteec^jMen mag echter
aannemen, dat deze laatste kosten
grootendeels door het Rijk zullen
worden vergoed.
Groote perspectieven voor
de Gemeente.
De zoo gunstige geografische
ligging van de gemeente, schept
op allerlei gebied groote moge
lijkheden. Als centrum van land
bouw en veeteelt, zal zij haar
plaats blijven innemen. Aan het
marktwezen zal groote aandacht
moeten worden besteed. Het in-
dustrievraagstuk dient te worden
bestudeerd, waarbij de aanleg van
een haven- en industrieterrein
noodzakelijk ihoet worden geacht.
Een commissie uit de Kamer van
1 Koophandel wijdt daaraan reeds
haar aandacht. In verband daar
mede, is ook den bouw van de
nieuwe Friesche brug urgent.
Een belangrijk terrein ligt voor
de gemeente open op het gebied
van den woningbouw. Er is een
ernstig tekort ontstaan. De kwes
tie van belangrijke grenswijzigin-
ben zal ook hier van belang zijn.
Als de Ned. Spoorwegen uit
voering geven aan het voornemen,
om het Noorden van het land via
den Afsluitdijk met Holland te
verbinden, zal onze gemeente
daarvan zeker profiteeren.
Woorden van waardeering.
Tenslotte uitte spr. nog zijn waar
deering* voor de vele werkzaamheden
m het belang der gemeente verricht
tot de aftredende wethouders de h.h.
G. v. Slingerland; F. H. Ringers en
C. M. Hoogenboom. Het verheugde
burgemeester ook den Gemeente
secretaris den heer A. Koelma weer
hersteld terug te zien, na zijn ge
vangenschap in Haren, Vug'ht en
Duitschland. Ook memoreerde hij
met groote waardeering den grooten
bijstand van het College van Advi
seurs, bestaande uit de heeren mr. A.
M. Baron van Tuijll van Seroosker-
ken; Ds. F. Kuiper: L. H. Muris; C.
Couwenhoven; G. H. Hoy tink en I.
F. H. Plas.
Na beëediging van de nieuwbenoem
de raadsleden werd overgegaan tot de
wethoudersverkiezingen
Candidaat waren gesteld: de heeren
G. v. Slingerland (RK1; C. Couwen
hoven (SDAP) en G. H. Hoytink na
mens de A.R. en C.H. Alle candidaten
werden gekozen, met resp. 21 stem
men 1 blanco voor de beide eerste
candidaten en 20 stemmen en 2 Man
co's voor den laatste.
De nieuwbenoemden namen daarna
hun nieuwe plaats achter den groenen
tafel in.
De burgemeester richtte daarop tot
de wethouders en overige raadsleden
een welgemeend woord van g'eluk-
wensch en hij sprak de hoop uit, dat
allen hun beste krachten zouden ge
ven aan de belangen van de gemeente
De heer Slingerland heeft daarop,
als oudste raadslid in jaren namens
den raad een woord van dank ge-
spiroken tot mr. v. Kinschot voor
diens vriendelijke woorden.
N.VB. geen aparte fractie.
De heer R. Bakker heeft vervolgens
het standpunt van de vijf raadsleden,
die zitting hebben voor de N.V.B.,
uiteengezet, daarbii opmerkend dat
de N.V.B. geen partij wil zijn en der
halve ook geen aparte fractie zal
vormen.
Met alpemeene stemmen werd een
verordening aangenomen tot wijzi
ging van het reglement van orde voor
de vergaderingen van den raad.
Vervolgens werd overgedaan tot de
verkiezing der verschillende commis
sies. De uitslag hiervan was bij het
ter perse gaan van ons blad nog niet
bekend.
Vier afdeelingen.
Ter voldoening aan het bepaalde bij
art. 38 van het reglement van orde
werd de raad voor den geheelen zit
tingsduur in vier afdeelingen ver
deeld t.w.:
Afd. 1: Mevr. J. VriesVrieze; de
heeren J. J. Feringa; P. v. d. Borden;
R. Bakker en W. Vlotman.
Afd. 2: de heeren H. H. v. d. Bo-
g*aerde; J. Asies; M. Niele; H. Schou
ten en H. Holsmuller.
Afd. 3: de heeren I. Vleugel; H. J.
J. Bak; M. Coerts; A. Sietsma en J.
ten Brink.
Afd. 4: de heers-n J. J. G. Wagenaar;
N. P. Andriesma; A. v. d. Oever en
H. Rucbtie.
De burgemeester heeft daarna deze
eerste raadszitting met een kort
woord gesloen.
drie en twintig balen
suiker gestolen.
Ongeveer zes weken geleden
werd er bij de grossierderij van
de fa. De Haas een inbraak ge
pleegd, waarbij niet minder dan
23 balen suiker werden gestolen.
Wekenlang heeft de recherche
gespeurd, om de dieven achter
slot en grendel te zetten. Haar
taai doorzettingsvermogen werd
dezer dagen beloond, met de ar
restatie van twee ongunstig be
kend staande Alkmaarders, een
zekeren L. en zijn hanglanger H.
Bij een huiszoeking in de wo
ning van een der daders, heeft
men, op een vernuftige wijze in
een looze ruimte tusschen zolde
ring en dak verstopt, vijftien
balen kunnen achterhalen. De
resteerende acht balen waren
reeds versjaggerd in Amsterdam.
De daders zijn opgesloten in het
politiebureau en hebben thans
volledige bekentenis afgelegd.
kolendampvergiftiging.
In een perceel aan het Kerk
plein, bewoond door mevr. de
wed, Pesser, heeft zich gister
middag een geval van kolendamp
vergiftiging voorgedaan. Toen
bezoeksters om 1 uur geen ge-
hoQr kregen, waarschuwden zij
familieleden, die zich toegang
verschaften tot het huis en de
bewoonster op den grond aan
troffen in bewusteloozen toe
stand. Onmiddellijk werd dokter
Laürens gewaarschuwd, die spoe
dig ter plaatse verscheen en
overbrenging naar het ziekenhuis
noodig oordeelde.
NV PHILIPS'
GLOEILAMPEN
FABRIEKEN
TOONEEL- EN AMUSEMENTS-
VEREENIGING T.I.P.
In 't Wapen van Heemskerk
gaf de Alkmaarsche Tooneel- en
Amusementsvereeniging T.I.P, 'n
show- en amusementsavond.
Deze avond, waarvoor groote
belangstelling bestond, werd met
een kort woord door den heer
Tros geopend.
Twee bekende orkesten werk
ten aan dezen avond mede, nl.
het dansorkest „De Dolonansen
het Zaansche Show- en Tango
orkest „De Kruimels".Deze beide
orkesten zorgden om beurten
voor de goede stemming.
De Tipleden Tiny Ris, Piet
Tros en Piet Godijn gaven ter
afwisseling een paar aardige,
maar wel wat oude, schetsen ten
beste. De heer Jac. Beentjes zong
eenige liederen.
ER KOMT WEER SCHOT IN.
De bekende weldadigheidspost
zegels „Voor het Kind" zijn weer
op komst.
Na een drietal jaren van ge
dwongen rust heeft ook het co
mité voor de verkoopactie te
Alkmaar en omliggende gemeen
ten zijn taak weer opgevat.
In verband met de noodige
voorbereiding zal de stand in de
hall xan het postkantoor iets
later dan gewoonlijk en wel op
10 December weder worden ge
opend
Intusschen zullen enkele da
mes van het comité hun reis
langs de bedrijven, handelskan
toren en bankinstellingen aan
vangen, in de verwachting, even
als voorheen, met een rijke buit
van bestellingen terug te zullen
keeren.
Na zoovele jaren, waarin geen
weldadigheidszegels konden wor
den gekocht, zal een ieder en
vooral de zakenman gaarne zijn
schade willen inhalen!
RECTOR HOLTHUIZEN
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem heeft den Algemeen Ad
viseur der Sociale Vereenigingen
te Alkmaar Dr. F. C. J. Holthui-
zen benoemd tot Rector van Hui
ze „St. Augustinus". aldaar.
LANGEDIJK.
GEEN TUINBOUWEXPORT
NAAR DUITSCHLAND.
Wenschelijkheid van een
teeltregeling.
In de dezer dagen gehouden
vergadering van de Langedijker
Groenten Centrale werden eenige
belangrijke punten aangesneden,
die getuigen van een zeker pes
simisme in den tuinbouw.
Reeds in zijn openingswoord
schetste de voorzitter den zeer
moeilijken toestand van den tuin
bouw, zoowel met betrekking tQt
de binnenlandsche, als tot de
buitenlandsche aangelegenheden.
De tuinbouwers zullen de handen
ineen moeten slaan, om gezamen
lijk de moeilijkheden op te lossen
Aan den misoogst van de kool
is niets te doen. De export naar
Duitschland zal voorloopig niets
beteekenen. Engeland zal, even
als vroeger, onze uien wel af
nemen. Spr. zeide, dat van over
heidswege bekendgemaakt moest
worden wat er geteeld moet wor
den, waarnaar de tuinbouwers
hun teeltplan kunnen regelen.
Een loonend bedrijf is niet mo
gelijk als er producten worden
geteeld, die niet kunnen worden
afgezet. Spr. riep aller medewer
king in, om eendrachtig samen
te werken.
Medegedeeld werd. dat van uit
breiding van den tuinbouw in de
\Vieringermeer niet veel zal ko
men. Het land is verpacht en dit
zal zoo wel blijven. Aan den
Oosterterpweg zullen 9 tuinbouw
bedrijven worden gesticht. De
omzet over de maand October
bedroeg 222.828.45, tegen
286.805.82 over dezelfde maand
van het vorige jaar.
In de commissie betreffende de
herinpoldering van 't Geestmer-
ambacht zullen twee afgevaar
digden van alle aangesloten tuin-
bouwvereenigingen zitting heb
ben.
De tuinders moeten de inven
tarisatie formulieren goed invul
len. Deze formulieren dienen o.
m. voor het toewijzen van kunst
mest, het beschikbaar stellen van
electriciteit voor verlichting van
koolschuren en voor de afzet.
Laarzen voor tuinbouwers.
Er zijn 410 paar laarzen ver
kregen welke via de tuinbouw-
vereenigingen onder de tuinders
zullen worden gedistribueerd.
Het kwantum is echter veel te
gering. Getracht zal worden om
meer laarzen te krijgen.
De heer S. de Boer deelde
mede, dat de pensioenregeling
voor tuinders zoo goed als ge
reed is. Tegen 'n bepaald per
centage van de omzet kan men
zich verzekeren voor ouderdoms
pensioen. Men is uitgegaan van
'n minimum "omzet vap f 3000.
Ook voor kleine tuinbouwers zal
echter de mogelijkheid voor ver
zekering worden geschapen.
Er is aan den Minister verzocht
om de prijs van het witlof te
verhoogen van 30 op 40 ct. en
van spruitkool van 20 op 30 ct.
per kg. Tevens is verzocht om
het bewaarloon voor kool te be
palen op 72 ct. per 100 kg. voor
roode kool; 67 ct. voor gele en
52 ct. voor witte kool Deze prij
zen zijn berekend naar het nieu
we contractloon etc.
Aan de Prov. Commissie van
de Veilingen "zal worden voorge
steld het sproeien van aardap
pelen verplichtend te stellen, zoo
wel tegen de aardappelziekte als
tegen den coloradokever.
Gesproken werd over de posi
tie van de tuinbouwers t.a.v. de
komende belastingen zullen we
teruggaan naar de jaren 1930
1936? De voorz. zeide vol ver
trouwen de toekomst in te zien.
De geldzuivering had tot nu toe
spr.'s volle sympathie.
Aangedrongen werd op het
spoedig bekend maken van het
teeltplan 1946 en op het telen
van pootaardappelen. Bepleit
werd de omzetting van koopver
in definitieve vergunningen en
wel onder toezicht van de tuin
ders en niet van de ambtenaren.
Tenslotte werd nog medege
deeld dat met de uitbetaling van
de afgeleverde pootaardappelen
was begonnen.-
HIPPOLYTUSHOEF
PERSONALIA
In de vacature ontstaan door
het a.s. vertrek van den heer J.
Vos Is tot onderwijzer aan de
R.K. Par. Henricusschool be
noemd de heer J. Verhelst uit
Oirschot.
HET BERICHT over de, voor
loopig, opgeheven staking in
de Wieringermeer bezorgde ons
drie brieven
De eerste, van den heer Muller
uit Hoogwoud, deelt mede, dat
het uurloon voor de arbeiders uit
de Wieringermeer en de randge
meenten niet 62 cent is (zooals
wij schreven), maar 61; voorts
zou het niet juist zijn, dat bij
accoordwerk 72 ct. kan worden
verdiend; er mag niet hooger
worden gegaan dan 69 cent. Deze
inzender verklaart zelf nooit hoo
ger dan 67 a 68 cent te hebben
kunnen komen. Wij nemen van
deze verbeteringen acte.
De tweede briefschrijver, de
heer Ensink uit Alkmaar, houdt
meer algemeene sociale beschou
wingen, die feitelijk buiten de
zaak om gaan Hij meent o.a., dat
men, sprekend over „onredelijke"
eischen, die onredelijkheid moet
bewijzen. Maar in ons bericht is
over onredelijkheid niet gespro
ken. Wel is het onredelijk, in
dezen tijd over loonverschillen
maar direct te gaan staken. En
het is deze onredelijkheid, welke
men nog al eens bij de E.V.B.
aantreft.
Verder spreekt de heer E. over
interne Alkmaarsche zaken, wel
ke wij aan de bevoegde instanties
doorgaven
De heer Valkering uit Limmen,
zelf bouwvakarbeider, betoogt in
het algemeen, dat het betrokken
loon te laag is. Het distributie
pakket kan daar niet van betaald
worden.
Zoo zonder meer kunnen wij
het loonpeil niet beoordeelen. In
het algemeen zouden wij zeggen,
dat het te laag is. De moeilijk
heid bij de grondwerken in de
Wieringermeer is echter, dat daar
arbeiders van het platteland, die
dus voor het plattglandsminimum
in aanmerking komen, hetzelfde
werk doen als arbeiders uit de
groote stad, wier minimum 10, 12,
14 cent hooger ligt
Maar.de loonkwestie is een
ingewikkeld ding. Dat is pas nog
gebleken uit de besprekingen op
het congres van den arbeid en uit
een dezer dagen door dè Stichting
van den Arbeid aan de Regee
ring gezonden nota over het groo
te vraagstuk van de loonen en
de prijzen, in die nota terecht het
kernprobleem van het economi
sche en sociale leven genoemd.
Op het ingewikkelde van het loon
en prijzenvraagstuk, juist in ver
band met de kwestie van de nood
zakelijke levensbehoeften (het
distrbiutiepakket) is daar zeer ge
argumenteerd gewezen. En de be
voegde instanties, de Regeering.
de organisaties en de Rijksbe-
middelaars, doen al het mogelij
ke, om deze moeilijkheden in de
beste gezindheid zoo goed moge
lijk op te lossen. Daarbij kunnen
en zullen plaatselijk en regionaal
wel eens fouten worden gemaakt,
maar daarop moet men. zeker in
dezen tijd, niet antwoorden met
stakingen Die zijn inderdaad, om
een door inzenders veel gebruikte
term te herhalen: uit den booze.
De directeur-generaal van de
prijzen deelt mede, dat er, om
zooveel mogelijk elke bevolkings
groep in de gelegenheid te stellen
een kerstboom of wat kerstgroen
te bemachtigen, maximumprijzen
zijn vastgsteld. Deze prijzen, die
hieronder worden opgesomd, moe
ten duidelijk zichtbaar bij de te
koop aangeboden waar worden
aangebracht. De maten van kerst-
boomen worden gemeten van de
onderste vertakking tot en met
den kop:
Kerstboomen tot 50 cm. f 0.75;
50—70 cm. f 1.—; 70—100 cm.
f 1.50; 100—125 cm. f 2.—; 125—
150 cm. f 2.50; 150—200 cm. f 3.50;
200—300 cm. f 5.—.
Kerstgroen, sparretakken p. kg.
f 0.40; blauwe spar p kg. f 2.50;
hulst, goed bezet met bes p. kg.
f 3.50; hulst, matig bezet met bes
p. kg. f 2.25; hulst, zonder bes p.
kg. f 1.10; liguster (al of niet met
imitatiepepers enz.) per 10 stuks
f 0.50.
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat zij, die benoorden
Haringvliet en Waal in het bezit
zijn van kaarten voor petroleum
voor kookdoeleinden of verlich
ting op de bonnen 13 t/m 16 van
de kaarten UA 510, 13 en 15 van
de kaarten UB 510, 64 van de
kaarten UC 510, 115, 116 van de
kaarten UD 510. gedurende de
maand December 1945 4 liter pe
troleum per bon kunnen koopen.
