Nu de dorpen droogkomen
Stad van speelgoed en misdaad
Nieuw Noordhollandsch Dogblod
De hoeveelheid zeevisch
TIENDUIZENDEN
INDIE-GANGERS
THUIS VERWACHT
RADIOPROGRAMMA
per bon
Ijsbond „Hollands
Noorderkwartier"
Amerikoansehe leening
aan België?
Radio-Moskou
beschuldigt1
De toestand van Patton
DE JAARBEURS WORDT
GROOTSCH
Deelneming uit het
buitenland
Vrijwillig verbannen!.v
Van hart tot hart
Britsche troepen uit
Indo-China
kroniek
Dinsdag 11 December 1945
DE DROOGMAKING van de Wieringermeer nadert thans zijn
voltooiing. Met man en macht is hieraan gewerkt. Reeds werd
vorige week een peil van 4 M. N.A.P. bereikt, zoodat nog slechte
minder dan 1 M water behoeft te worden uitgeslagen. Naar het zich
laat aanzien, zal de Wieringermeer dan ook overeenkomstig de maan
den geleden gestelde raming, binnen 14 dagen den stand van 5 M.
N.A.P. bereiken, waarmede de droogmaking 1945 nog vóór Kerstmis
een feit zal zijn geworden. Alsdan zullen de naar schatting 700 mil-
lioen kubieke 'meters water uit den polder gepompt zijn en 20.000
H.A. vruchtbare grond opnieuw voor ons land zijn herwonnen.
Met het droogkomen blijkt echter
eerst reclrt duidelijk de enorme om
vang van de ramp, die dezen polder
en daarmede ons land heeft getroffen.
Gedurende de beide afgeloopen we
ken zijn de dorpen Slootdorp (het
oudste Wieringermeerdorp) en Mid-
denmeer ('t handelscentrumdroog.
gekomen, terwijl dezer dagen Wie-
ringerwerf (het officieele centrum)
zal droogvallen.
Op een tocht naar deze drie dorpen
nebben wij wel zeer treurige erva
ringen opgedaan.
Het alleraardigste Slootdorp, mef
zijn reeds zoo mooi gevulde opgaande
beplanting, is niet meer. Van de 150
woningen die het dorp telde, alle
binnen de laatste 15 jaar gebouwd,
is er niet één meer bewoonbaar.In
totaal zullen hoogstens 15 perceelen
voor herstel in aanmerking komen;
de rest is een groote ruïne. De ker
ken zijn gehavend, de scholen ver
nield, evenals alle zakenpanden.
In Middenmeer is het beeld niet
veel beter. Hier zullen misschien 10
pet. van de ruim 200 woningen kun
nen worden hersteld. De Herv. kerk
zal na veel moeite gerestaureerd
kunnen worden. De scholen zijn ook
mer verdwenen, evenals ruim 180
woningen, zakenpanden; kantoren
e.d. Het bekende Hotel Smit met de
groote Beurszaal is ernstig bescha
digd. De Industrieweg met zijn groote
graanpakhuizen vertoont nog slechts
kapschuren op wankele pilaren. Het
eens zoo bloeiende handelscentrum
van den polder is totaal verwoest.
Den ergsten toestand troffen we
evenwel aan in Wieringerwerf. Hier
staat geen enkel huis1 meer overeind
van de meer dan 100 nieuwe wonin
gen. die hier, ruim gebouwd, het
landelijke officieele centrum vorm
den. Slechts het Domeinkantoor en de
drie kerktorens hebben zich kunnen
handhaven. De kerken zoowel als de
drie scholen en het noodziekenhuis,
het Raadhuis zoowel als het Postkan
toor, alles is één groote uitgestrekte
verlaten puinhoop. Alles is hier als
een kaartenhuis ineengestort en ligt
alsof er een zware wals overheen is
gegaan. Een dikke laag drabbig slijk
bedekt alles. Hier is geen tweede
voorbeeld van. De zwaarste beschie
ting zou niet zulk een beeld van ver
woesting kunnen achterlaten, als de
millioenen kubieke meters water hier
hebben gewrocht.
Wat de boerderijen en boerenwo
ningen betreft, liet zich dit langs de
randen in het Noordwestelijk gedeel
te aanvankelijk niet ongunstig aan
zien. Er is echter geen enkele boer
derij die ftiet gehavend is. Met veel,
zeer veel moeite zullen nog een kleine
honderd bedrijven kunnen worden
hersteld na groote reparaties en ge
deeltelijken herbouw. Dan is men er
echter ook. In het overige deel van
de Wieringermeer staat geen enkele
boerderij meer. Overal zijn 't slechts
puinhoopen. Waar ook in de vele
plaatsen van ons land zware verwoes
tingen hebben plaats gehad, nergens
is de vernieling- zoo totaal en radi
caal als in de Wieringermeer:...
In de komende maanden zullen
vijftigduizend personen uit Indië naar
het vaderland worden gerepatrieerd,
aldus deelde het hoofd van den repa-
trieering'sdienst mede. Daarvoor zijn
verschillende organisaties ingescha
keld, die vanaf Singapore de thuis
komenden zullen verzorgen, kleeden
en wat ze verdienen, zullen "ver
wennen*'. In Suez ontvangen ze ten
slotte warme kleeding, om ten min
ste eenigszins tegen de koude te zijn
beschermd. In ons land aangekomen
worden ze terstond naar hun eigen
familie gebracht of in ontvangst
centra opgenomen.
Ook via de distributie zullen deze
gerepatrieerden worden verzorgd.
Voorloopig krijgen ze een extra bon
kaart, terwijl ook aan hen, die onze
"koude winters zijn ontwend, een ver
hoogd brandstoffenrantsoen zal wor
den verstrekt.
Een andere kwestie is nog die van
het onderhoud der gezinnen. Van
overheidswege is bepaald, dat de ge
zinnen die dit noodig zullen hebben
per hoofd 1 150.ontvangen en ver
der voor één gezinslid boven 17 jaar
loo.de volgende f 75.en be
neden dien leeftijd 60.
Vanzelfsprekend wordt er op de
maatschappijen, wier employés even
eens tot de gerepatrieerden behoo-
ren, een beroep gedaan ook nu hun
werknemers te blijven helpen.
Deze g<eheele organisatie zal door
het Comité "Nederland helpt Indië"
worden gedragen en gesteund,
WOENSDAG 12 DECEMBER
HILVERSUM 1:
7.50 Ochtendwijding; 8.01 Nieuws;
12.01 Gramofoonmuziek; 12.30 Neder
land gaat weer aan den slag; 12.35
Orgelconcert door Bernard Drukker;
13.01 Nieuws; 13.20 Orkest Carlo Car-
cassola; 14.01 Relais wereldprogïam-
ma; 15.00 Kwartier voor de vrouw;
15.15 Robert Lor tat speelt walsen;
15.3CL Kalender der toonkunst; 16.00
Bij Delvertelling; 16.30 Kamermuziek;
16^45 Na schooltijd; 17.00 Kinderkoor;
17.15 Gramofoonmuziek; 17.30 Mede-
deelingen van Nederlands Volksher
stel; 17.35 Jazzmuziek; 18.01 Jan Cor-
duwener; 18.15 Cabaret "Zes en een
kwart"; 18.30 Het rijk overzee; 18.45
KrQntjongmuziek; 19.01 Nieuws; 19.30
Eddy Walis speelt; 20.01 Nederland
herrijst; 20.15 Brieven van onzen Lon-
denschen correspondent; 20.30 Kamer
muziek; 21.00 Hoorspel; 21.40 Gramo
foonmuziek; 23.01 Nieuws.
HILVERSUM 2:
18.01 Nieuws; 18.30 "La Gioconda";
19.15 Hans Brandts Buys Clavecimbel;
19.30 Voor de Ned. Strijdkrachten;
20.01 Omroeporkest; 21.00 De Patriot;
21.15 Vaudeville Orkest; 21.45 Avond
wijding; 22.01 Nieuws; 22.20 Dansmu
ziek.
Het Centraal Distrbiutiekantoor
deelt mede, dat in den vervolge
het rantsoen zeevisch, d.i de hoe
veelheid zeevisch, welke per aan
gewezen bon verkrijgbaar is, de
volgende hoeveelheden bedraagt:
500 gram versche zeevisch of 250
gram zeevisch in mooten of 200
gram gefileerde versche zeevisch,
250 gram gerookte of gestoomde
zeevisch of 150 igram gefileerde
gerookte of gestoomde zeevisch.
De 60e jaarvergadering van
den Ijsbond „Hollands Noorder-
ikwartier" zal Zaterdag 15 De
cember a,s„ des voormiddags om
half elf in het „Gulden Vlies" te
Alkmaar gehouden worden.
De heer Camille Gutt, Belgisch
minister van Staat, heeft volgens
de „New York Herald Tribune"
medegedeeld, dat België in het
begin van het volgend jaar den
Vereenigden Staten zal verzoeken
om een leening voor een totaal
bedrag van 3400 millloen dol
lar Dit geld zou gebruikt worden
om in Amerika op groote schaal
transportmateriaal, machines, ge
reedschappen en grondstoffen aan
te koopen, opdat België zich nog
sneller zou kunnen aanpassen
aan de vredeseconomie.
De Amerikaansche Export-Im-
portbank heeft België reeds twee
leeningen voor een gezamenlijk
bedrag van 100 millioen dollar
verstrekt.
In het ministerie van Financiën
te Rrussel verklaart men niets te
weten omtrent de operaties
waarvan in bovengenoemd be
richt sprake is
Radio Moskou heeft de geal
lieerde bezettingsautoriteiten er
van beschuldigd af te wijken van
de beginselen, vastgelegd te Te
heran. Jalta en Potsdam. De ra
diospreker zeide: „De geallieerde
bezettingsautoriteiten hebben
bijvoorbeeld in het bevrijde Ita
lië een organisatie en een regee
ring geschapen, die het initiatief
van het Italiaansche volt beknot
heeft en die de activiteit van re
actionaire groepen bevorderd
heeft Het Grieksehe vok is nog
steeds tn de macht van reactio
nairen, die met de Duitsche fas
cisten samengewerkt hebben en
die de democratische regeering in
naburige staten vijandelijk gezind
zijn. Als resultaat van de poli
tiek van bezettingsautoriteiten In
sommige staten in West-Europa
zijn de machten der interne re
actie daar actiever geworden
Een Engelsche en een Ameri
kaansche zenuwspecialist hebben
zich naar Mannheim begeven,
waar generaal Patton, ernstig ge
kwetst na zijn auto-ongeluk, in
een ziekenhuis is opgenomen ln
het ziekenhuis is men algemeen
van meening. dat de toestand van
den generaal zeer ernstig is. Zijn
vrouw heeft zich uit Amerika per
per vliegtuig naar Mannheim be
geven. Het officieele communiqué
over den toestand van generaal
Patton verklaarde heden, dat de
generaal van den nek naar bene
den geheel verlamd ls
Mr. Milius, de directeur van de
Kon. Ned. Jaarbeurs deed ons mede-
dëelingen omtrent de komende Voor-
jaarsbeurs, welke van 2 April tot 11
April 1946 te Utrecht zal_worden ge
houden.
Voor deze eerste Jaarbeurs na de
bevrijding bestaat in de kring van
handel en industrie buitengewoon
groote belangstelling. Deze Voor-
jaarsbeurs zal ditmaal internationaal
zijn en het is verblijdend, dat ook de
belangstelling tot ver over onze gren
zen ongekend gïoot is. Aanmeldingen
uit Scandinavië, Engeland; Amerika;
Tsjecho-Slowakije; België en Zwitser
land zijn binnengekomen.
Gewoonlijk bewoog bij voorgaande
beurzen het aantal deelnemers zich
tusschen de 600 en 700, terwijl nu
het aantal aanvragen de 1000 reeds
gepasseerd is.
De drie vaste gebouwen, met tus
schen liggende ruimte en het Vree-
burgterrein zullen worden bezet. Er
'wordt zelfs overwogen om over het
oude gebouw van de Galeries Moder-
nes op De Neude de beschikking' te
krijgen om daar een bepaalde groep
in haar geheel onder te brengen.
Dan zijn er nog tal van andere
vraagstukken op te lossen, als daar
zijn: het transportprobleem; het rei-
zigersvraagstuk en het probleem van
huisvesting. Het ziet er naar uit, dat
de moeilijkheden door de medewer
king', welke door de verschillende in
stanties wordt verleend zullen wor
den overwonnen.
Met de jegeering worden maatrege
len overwogen om voor de deelnemers
de Import- en exportformaliteiten met
de daarmee samenhangende deviezen-
en contingenteeringsaang'elegenheden
in zooverre te vergemakkelijken, dat
deze in Utrecht kunnen worden be
handeld en men dus daarvoor niet
meer speciaal naar Den Haag zal be
hoeven te gaan.
Ten slotte kunnen we mededeelen,
Naar de Daily Express ver
neemt. hebben 20.000 Joegosla-
ven in de Britsche zone in
Duitschland aan een ultimatum
van Tito, naar hun land terug te
keeren of uitgebannen te worden,
geen gehoor gegeven. Zij zijn nu
officieel bannelingen. Onder hen
bevinden zich 46 genraals. bene
vens de chef van den koninklij
ken staf. Velen van hen hebben
tegen de Duitschers in Boedapest
gevochten en alles gedaan om de
geallieerden te helpen. De Joego-
slaven welen wat hun te wachten
staat als zij terugkeeren.
IK WIL het D oprecht ver
klaren, wij hebben U benijd,
afgunstig als wij waren, om
dat U voor zooveel rampen ge
spaard zijt gebleven, maar aan
den anderen kant weten en
erkennen wjj, dat wij in Zwit
serland groote vrienden heb
ben, die zich veel hebben ont
zegd, om ons te kunnen hel
pen, aldus de Minister-presi
dent tot Zwitserland.
dat het secretariaat van de Jaarbeurs
dat al zooveel jaren ln het houten
noodgebouw is gehuisvest, direct na
de Voorjaarbeurs in het eerste vaste
gebouw zal worden gevestigd. De
houten gebouwtjes zullen worden
afgebroken, waardoor dan eindelijk
dit gedeelte van het Vreeburg zal
vrijkomen.
Met de plannen voor het vierde
vaste gebouw die reeds klaar liggen:
wordt nog even gewacht om na te
gaan of door de opgedane ervaringen
daarin nog wijzigingen moeten wor
den aangebracht.
Naar Reuter uit Saigon meldt,
zullen, de Britsche en Britsch-
Indische troepen zoo spoedig mo
gelijk uit Indo-China vertrekken.
Men gelooft, dat een brigade-
groep reeds voor Nieuwjaar uit
het land vertrekken zal De Fran-
sche militaire operaties tegen de
Anamietische oppositie verloopen
succesvol. Op sommige plaatsen
wordt het Japansche garnizoen
als voorzorgsmaatregel gehand
haafd: zij zijn dan verantwoorde
lijk voor de veiligheid van eent
klein aantal Franschen en andere
Europeanen
In Engeland hebben
vele socialisten zich
tegen de financieele
overeenkomst van hun
land met de V.S. ver
klaard. Voor meer
dan 80.000 gevangenen
wordt in Griekenland
amnestie afgekondigd.
Begin 1946 zal een
Russische divisie op de
Japansche moedereilan
den aankomen. De
Geallieerde bestuurs
commissie heeft een.
dringend beroep op de
Unrra gedaan om voed
sel en andere levens
behoeften naar Oosten
rijk te zenden. Het
nieuwe Ital. Kabinet
van de Gasparri is door
het Comité van Nat.
bevrijding en door den
prins-regent Umberto
goedgekeurd. De
Geallieerde bestuurs
raad heeft maatregelen
genomen om alle mili
taire organisaties in
Oostenrijk te verbie
den. Molotof, de
Russische Volkscom
missaris voor Buitenl.
Zaken, heeft gasteren
den buitengewonen af
gezant van Iran in
audiëntie ontvangen.
De voedselpositie in
Japan ls zeer zorgwek
kend. Op een verga
dering van de Int. Ka
mer van Koophandel
te New-York heeft dr.
F. A. Fentener van
Vlissingen verklaard,
dat Nederland buiten
de reeds overeengeko
men leening van 100
millioen dollar nog een
leening van 1 milliard
dollar van de Ver. Sta
ten noodig heeft voor
het herstel van zijn
productiemiddelen.
Ter bestrijding van den
golf van misdaad, waar
door Londen de laatste
weken wordt geplaag'd,
is door Scotland Yard
een plan opgesteld tot
het opruimen van de
naar schatting ongev.
9000 militaire deserteurs
waaronder zich ongev.
500 Amerikanen bevin
den. Van i0 Dec. af
is alle reisverkeer voor
burgers in de Britsche
zóne in Duitschland
verboden, daar al het
spoorwegmaterieel noo
dig' is voor het vervoer
van gedemobiliseerde
Duitsche soldaten.
Generaal Mac Arthur
heeft de arrestatie be
volen van 60 Japannee-
zen, die verantwoorde
lijk worden gesteld voor
gruwelen ten opzichte
van Geallieerde krijgs
gevangenen of geïnter
neerden bedreven.
Vandaag is de Rijnbrug
bij Oosterbeek in de
spoorlijn ArnhemNij
megen geopend. Op
ruim 70-jarigen leeftijd
is plotseling overleden
A. W. F. Baron van
Lynden, oud-gemeente
secretaris van Beek bij
Nijmegen, die geduren
de lange jaren een diep
gaande studie maakte
van agrarische en eco
nomische problemen.
In de diamant-industrie
te Amsterdam wil men
trachten in den kortst
mogelijken tijd weer
3000 arbeiders aan het
werk te stellen en om
in het te kort aan ar
beidskrachten te voor
zien is een vakschool
opgericht. In Den
Haag is op 61-jarigen
leeftijd plotseling over
leden de bekende too-
neelspeler Adolph En-
gers.
JV OOSTENRIJK is een nieu
we regeering tot stand geko
men. Een allermerkwaardigste
zaak is dat. Toen, kort geleden,
na eenige strubbelingen met
de Russen, vrije verkiezingen
zijn gehouden, werd, ondanks
opmerkelijke roode successen
in eenige steden, met name
Weenen en Graz, de volstrekte
meerderheid behaald door de
Katholieke Partij. Dit is de
Volkspartij, die de katho
lieke wereldbeschouwing tot
richtsnoer heeft, en vroeger
Christelijk-sociale partij heette.
Die overwegend katholieke
meerderheid kwam van het
platteland. Het is veelzeggend,
ook voor andere landen, zelfs
al zou dat land Nederland hee-
ten! Nog veelzeggender is, dat
naast de 85 katholieke Volks
partij-zetels en 76 socialistische
slechts 4 communisten uit de
bus kwamen. Ondanks of
dank zij! het feit, dat Oos
tenrijk overwegend onder Rus
sische invloed staat. Men heeft
de Sovjets in hun ware ge
daante leeren kennen.
Thans heeft Figl, de leider
van de Katholieke Partij,' zijn
kabinet gevormd. Voorname
lijk natuurlijk met de socialis
ten, terwijl er één communist
in zit. Heel erg schijnt het par
lementaire pad van Figl niet
over rozen te gaan, want de
socialisten-leider heeft zich op
het laatste oogenblik uit het
kabinet terug getrokken, om
dat hij zich niet vereenigen
kon met de wijze, waarop de
portefeuilles zijn verdeeld. Het
beteekent, dat de oppositie in
het parlement, als puntje bij
paaltje komt, nog sterker zal
worden. De Katholieke leader
in het zwaar-beproefde Oos
tenrijk met zijn bewogen his
torie, staat voor een zware
taak!
EEN NAAM, die eerst verbon
den was met het rijk van het
kind, Neurenberg, de stad van
het speelgoed, heeft nu een bit
teren klank gekregen door een
van de meest weerzinwekkende
processsen, die de wereld gekend
heeft. De misdaad wordt er uit
een gerafeld en de foto's der
dagbladen geven een beeld van
menschen, die zich nog moeilijk
een houding kunnen geven, wan
neer hun geweten voor de vol
keren, die zij'door hun afschu
welijke daden hebben doen sid
deren, wordt Uitgestald. Daarom
poseeren zij als komedianten en
iedere gelaatsuitdrukking en elk
gebaar wordt door filmoperateurs
en fotografen bespied en indien
het de moeite waard is, vastge
legd. Zijn het nog wel menschen,
vraagt men zich af, wanneer
men leest van een glimlach, die
zich op het gelaat van zoo'n oor
logsmisdadiger vertoont, wanneer
een aanklager een bepaald ont
stellend feit voor de zooveelste
maal opnoemt?
Wat gaat er in hun gedachten om?
Klopt er in hun lichaam nog een
hart? Wat bracht hen tot zooveel
wreedheid? Hebben zij dan nooit ge
luk gekénd, waarom zij uit verbeten
heid en jaloezie met dat van mil
lioenen menschen gespeeld hebben,
het zelfs ln stukken gooiden?
Hadden zij geen moeder, die hen
voorzichtig binnenleidde in deze we
reld, dikwijls zoo rampzalig, maar
waar ook veel schoonheid straalt?
Neurenberg, wekt deze naam ook bij
hen geen herinneringen aan een ge
lukkige jeugd? Wat is'er in hun leven
geweest, dat zij nu voor het meest
sinistere misdrijf niet zijn terugge
schrokken? En daar is een wereld,
die hen uitstoot en om vergelding'
schreeuwt. Waarvoor die langdurige
komedie? Waarom geen korte metten
met deze boeven gemaakt? En dan
is er het antwoord van een radio
verslaggever, die erop wijst, dat het
lange lange wachten op een vonnis,
dat onherroepelijk komt, voor hen
een kwelling en straf op zichzelf is.
Maar waarin vindt deze straf haar
rechtsgrond? Zeker, de misdaad moet
gestraft worden en met het recht
zelf, dat volgens' den onlangs gestor
ven geleerden prof. dr. J. Th. Bey-
sens, in positieven zin naar wezen of
doel de concrete org'anisatie van het
menschelijk gemeenschapsleven naar
gerechtigheid is, is natuur-noodwen-
dig het strafrecht verbonden. "Straf
nu aldus weer prof. Beysens is
een leed, den wetsovertreder om zijn
overtreding of rechtsschennis toege
voegd of opgelegd door de rechts-
overheid." "Straf is naar haar inner
lijk wezen echter geen leedtoevoeging
zonder meer, maar leedtoevoeging
als ordemakend en handhavend mid
del."
Zelfs de vergeldingsidee, zoo wordt
verder betoogd; al is die niet uitge
sloten, mag niet primair zijn in de
straf en is geen doel.
Deze nuchtere gedachten kunnen
de begrijpelijke, maar niet geed te
keuren wraakgevoelens; die bil de
meeste menschen leven, mogelijk be
koelen. Wij houden hier geen plei
dooi tot vrijspraak voor menschen,
die hun straf verdienen, maar het ls
zoo jammer dat de christelijke ge
dachte, waarbij deernis inplaats van
wraak tegenover den zondaar j,
in deze dag'en zoo in het gecn££ïg
komt.
Wij namen Neurenberg als uit*
gangspunt voor onze beschou
wing, maar ook bij het lezen in
sommige bladen van de versla
gen der processen tegen eigen
landverraders moeten wij consta-
teeren, hoe het gevoel afgestompt
raakt. Wij vinden het niet pas
send om boven het vonnis van
Max Blokzijl, al verfoeit men
hem nog zoo. te schrijven: „Blok
zijl krijgt zijn St. Nicolaas-ge-
schenk", omdat de uitspraak op
5 December viel.
Het gaat ook niet aan om te
schrijven in den geest van „dat
was nu eens een kolfje naar hun
hand", als men vertelt, hoe en
thousiast de leden van de Ge-
zagstroepen hun taak vervulden
bij het transport van politieke
gevangenen, die van het eene
kamp naar het andere moesten
verhuizen.
Het zijn alle symptomen, die
erop wijzen, dat verbeten wordt,
hoe wij ook ij politieke delin
quenten, met menschen hebben
te doen,, al zijn hun fouten nog
zoo groots
Verkeerd is het ook, zijn buur
man, die zoo gelukkig is, uit het
kamp ontslagen te worden, met
den nek aan te zien. Kent U zijn
wroeging en spijt?
Vergeten wij nooit het verhe
ven voorbeeld van Christus, Die
zelfs dè zondaars tot Zijn vrien
den rekende. I. A.