Christison vraagt begrip
voor de Nederlanders
GEWETEN VAN DE VOLKEN
Nederlarsdsdie journalisten
in
r
INTERNATIONALE
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
„Wij moeten meer verdraagzaamheid
en sympathie toonen"
DE EFFECTENBEURS
Machtige rede van Franschen aanklager
Teeltvoorschriften
oogst 1946
RADIO-PROGRAMMA
Van Eigen Erf
Persconferentie in
New-York
Spoken in hetZ.-Hollandsche Polderland
„Getuigen van
roeren
Jehova"
zich
Repatrieerenden
Terugkeer der Oostersche afge
scheidenen tot de Kath. eenheid
VRIJDAG 18 JANUARI 1946
IUIT.-GEN. CHRISTISON, geallieerd opperbevelhebber in Nederl.
Indië. heeft zich in een persoonlijk schrijven gericht tot alle
Britsche en Britsch-Indische hoofdofficieren in Nederl. Indië, waar
aan wij het volgende ontleenen: „Ik wensch tot u persoonlijk te
schrijven over het belangrijke onderwerp van wederrijdsch begrip
ten aanzien van de samenwerking met onze Nederlandsche bondge-
nooten. Het is mij zoowel uit Britsche als Nederlandsche berichten
duidelijk geworden, dat de Britsche crisis ten aanzien van onzen
bondgenoot hand over hand toeneemt. Deze toestand is jammerlijk
en betreurenswaardig. In de eerste plaats is het „on-Engelsch" en
bovendien geeft het uiting aan een volkomen gemis aan dankbaar
heid voor de edelmoedige rol, die Nederlanders gedurende den oorlog
vervulden.
De Nederlandsche marine, de
koopvaardijvloot en de lucht
macht hebben zijde aan zijde met
onze zeelui en piloten gestreden
en een grootsch werk verricht.
Het Nederlandsche leger was niet
voorbereid zoowel in het moe.
derland als in de overzeesche ge.
biedsdeelen en kon buiten zijn
schuld geen enkel succes boeken.
Er moet evenwel aan herinnerd
worden, dat Nederland den oor
log aan Japan verklaarde, voor.
dat dit land zich er van bewust
was, dat, gezien de beschikbare
militaire hulpbronnen in Ned.
Indië, de kans op succes gering
was. Wij Britten zijn, omdat wij
tot overgevoeligheid neigen,
steeds bereid om den zwakkere
te steunen zonder daarbij een
juist beeld te hebben van den
waren staat van zaken, waardoor
wij in dit geval den Neder'and-
schen kant van het geval gemak,
keliik overzien.
Wij Engelschen becritiseeren
de Nederlanders en terecht
wegens hun baldadige aanvallen
op Indonesiërs maar menschen,
die hun evenwicht kwijt zijn en
die dorsten naar wraak, kunnen
of willen geen onderscheid ma.
ken fusschen gematigden en ter
roristen.
Zij zien de Britten onder veel
gerieflijker omstandigheden in
de stad en zij zien hen in auto's
rondrijden. Hoe zou men zelf
reageeren, wanneer ditzelfde in
Engeland gebeurde en de Ame
rikanen de bezettingsmacht
vormden?
Kortom, wij hebben -de vol
gende plichten na komen,
wanneer wij "bereid zijn de
beste tradities van het Brit.
sche k te handbr/en. Wij
moeten: a. verdraagzamer
zijn en meer sympathie en
begrip toonen. b. alles doen,
wat in onze macht is om d°n
goeden geest onder de Neder
landers hoog te houden, hun
welzijn te bevorderen en een
voorbeeld voor hen te zijn.
Wij zullen voortgaan de
Britsche propaganda te be.
vorderen door middel van
films en lezingen. Ik verg
van u, en ik ben er van over.
tuigd, dat ge niet in gebreke
znlt blifven, de omstandig,
heden der Nederlanders, zoo.
als ik die hier heb beschre
ven, aan de troepen kenbaar
te maken.
17 Januari.
Van de 4 pCt. leenin&'en waren de
obligatiën 1941 evenals gisteren
1017/16, de 3V« procent leeningen
waren eerder geneigd iets naar be
neden te gaan, doch het koersverschil
met gisteren was heel onbeteeke-
nend. De 3 procent grootboekoblig'a-
tiën waren een kleinigheid hooger.
De 3 procent obligatiën 1896/1905
waren pari. De Spoorwegdrieën gol
den 100 1/8; de oude schuld was prijs_
houdend; integralen werden tegen
86 afg'edaan. De 3 procent Indische
leeningen waren omstreeks 99 3 4.
Ten aanzien van de gemeentelijke en
provinciale leeningen kon dienen, dat
er heden meer noteeringen tot stand
kwamen. De omzetten waren in
overeenstemming hiermede ook wat
grooter. Door elkander waren de 3U*
procent leeningen 102 1/8 en de 3
procent leerlingen lOOVs.
De koersontwikkeling voor de bin-
nenlandscheenkele soorten waken
iets hooger, andere wat lager. De
koersgrenzen waren ongeveer pari en
104, want bijv. werden 3Vs pr. Pand
brieven Rotterdamsche Hypotheek
bank tegen 100 afgedaan, terwijl 3"i
pr. Alg'. Friesche Hyp.bank ongeveer
104 procent bedongen. Voor de in
Amerika werkende hypotheekbanken
bestond weer belangstelling. De div.
obligatiesoorten bleven vraag ont
moeten, maar er was heel weinig
materiaal beschikbaar, zoddat de
koersen ook thans weer hooger kwa
men. Voor de binnenlandsche tn-
dustrieele obligatiën openbaarde zich
eenige vraag. De 3xfo pr. obligatiën
Van den Bergh golden 1031/;; 31/» pro
cent obligatiën Lever-Maatschappij
104Vgj voor 3' Werkspoor werd
1031'* geboden. Over het geheel ge
nomen kon worden geconstateerd,
dat ook ten opzichte van de indus-
trieele oblieatiën weinig lust tot ver-
koopen bestond.
De voorschriften voor de teelt
van akkerbouwproducten oogst
1946 worden thans bekend ge
maakt. -De teelt is aan weinig
beperkingen en voorschriften
gebonden en deze gelden slechts
voor cichorei en bruin mosterd
zaad. terwijl het eiken teler is
toegestaan een oppervlakte van
5 are te bestemmen voor den
verbouw van landbouwzaden
voor eigen behoefte, met uitzon
dering van voederbieten en
suikerbietenzaad. Voor den ver
bouw van wikken, lupine spurrie
en serradella voor méér dan 5 A.
is een teeltvergunning noodig. De
oppervlakte van op contract ver
bouwde landbouwzaden wordt
niet beperkt, doch wel het af
sluiten van contracten. Het aan
leggen van bliivend grasland en
van kunstweiden is niet aan 'oe-
pm-kinven onderhevig.
De mogelijkheid bestaat, dat het
aantal producten waarvoor voor
den verbouw op meer dan 5 are
een teeltvergunnir g noodig is, nog
met één wordt uitgebreid, name
lijk klaver.
ZATERDAG 19 JANUARI
HILVERSUM I:
12.30 Hoe Nederland den vrede
wint; 12.35 Gramofoonmuziek; 14 00
Wereldprogramma; 15.30 Engelsehe
les voor gevorderden; 16 00 Kon Mil.
Kapel o.l.v. Rokus v. Yperen; 16.45
Boekbespreking; 18.30 Het Rijk over.
zee; 18.45 Jane Bror zingt. 19 30 Radio
f lmsirow; 20 00 Nederland herrijst;
20.15 Zoo speelden de Meesters zelf
(gr.); 20 30 Bonte avond; 21.45 Hoor.
spel; 22.15 Mensch en Maatschappij.
HILVERSUM II:
13.00 Voor de Ned. Strijdkrachten
ln Engeland en elders in Europa; 14.45
Beeldende kunsten; 15 00 Het Rott
Philh. Orkest. 16.00 Maleische les
(tijdens de pauze); 17.00 Pinokkio.
kinderhoorspel; 17.30 Kinderkoor;
19.30 Voor de Ned. Strijdkrachten;
20.00 Eddy Walls speelt; 20"30 Sport-
praatje; 20.45 Omroeporkest.
DUET GEWETEN van de
volken, die nog gisteren
waren onderworpen en mis
handeld naar ziel en lichaam,
vraagt van U te berechten, en
te oordeelen over, de meest
monsterlijke poging tot over-
heersching en barbarisme al
ler tijden." Zoo begon Fran
cois Menthon, de Fransche
chief prosecutor te Neuren
berg zijn machtige rede, die
gisteren den geheelen dag
duurde en waarin hij de aan
klacht van West-Europa te
gen Duitschland behandelde.
„Frankrijk weigerde de Hitier-
dogma's te aanvaarden, omdat zij
in absolute tegenspraak zijn tot
zijn tradities, zijn aspiraties en
zijn menschelijke roeping. Dit
Frankrijk, dat slachtoffer was
van de verschrikking van demo
ralisatie en terugkeer tot barba
risme. die door nazi-Duitschland
op zoo duivelsche wijze werd op
gelegd, vraagt YHn U. een eerste
plaats in naam van zijn heroïsche
martelaren van de resistance, dat
recht zal worden gedaan. Frank
rijk wil ook woordvoerder zijn
van de gemartelde volken van
West-Europa, volken, die meer
dan andere zijn toegewijd aan
den vrede, volken, die tot de no-
"belste der menschheid behooren.
Spr. achtte het noodzakelijk, dat
Duitschland en zijn leiders schul
dig worden verklaard en gestraft
zullen worden, opadat zonder de
ze straf de volken geen vertrou
wen in het recht meer zullen
hbeben. Menthon gaf daarna
een uiteenzetting van de diepste
achtergronden van de barbarij,
waartoe Duitschland vervallen is.
Hij wees Sauckel. Speer en Goe-
ring aan als de hoofdschuldigen
aan den slavenarbeid, die vaak
samerihing met plannen tot ..ver
nietiging" door arbeid.
In Nederland werden de door
Sauckel ingestelde vorderingen
door Seyss Inquart uitgevoerd.
Spr. herinnerde aan de razzia te
Rotterdam, waarbij 50.000 mens-
schen werden weggevoerd.
De Duitschers hadden, zoo ver
volgde spr., de heele organisatie
voor aankoopen op de zwarte
markt en stoorden zich niet aan
officieele maatregelen tot benei-
king van den zwaren handel, die
vaak door hen zelf werden uitge
vaardigd. Duitsche industriëlen
werkten mee om bedrijven in de
bezette landen onder controle te
stellen.
„In Nederland was de Duit
sche roof zoo sterk, dat het.
ofschoon het in verhouding
tot zijn bevolking een van die
rijkste landen ter wereld was
thans vrijwel volslagen ge
ruïneerd Is. De financieele
lasten hier door den bezetter
opgelegd, beliepen meer dan
twintig milliard gulden. De
Menthon wees voorts op het
ontstellend aantal dooden in
de concentratiekampen en het
misdadig optreden tegen
krijgsgevangenen en burger
bevolking. Het meest drama
tisch voorbeeld, dat hij
noemde was dat van Oradou-
rin, waar de geheele manne
lijke bevolking werd doodge
schoten en daarna de vrou
wen en kinderen in de kerk
verbrand.
De gemartelde volken appeiee-
ren aan de rechtvaardigheid der
beschaafde landen en verzoeken
het tribunaal het nazi-rijk te ver-
oordeelen in de personen en de
overlevende leiders. Eenigen hun
ner met name Goering, von Rib-
bentrop, Frick, Funk, Keitel, Jodl
en Seyss Inquart zijn in het bij
zonder schuldig.
JAT DE DUINEN bij Valkenisse
op Walcheren is het graf
ontdekt van drie Belgen en
twee Zeeuwen, die omstreeks
September 1944 door de Duit
sche Weermacht zijn neerqe-
schoten. Met ingang van 1
Februari a.s. aanvaardt de heer
G. Receveur het directeurschap
van .Herstel Limburg", in ver
band waarmee hij aftreedt als
lid van de Tweede Kamer
Scheermesjes zullen binnenkort
vrij moqen worden verkocht. -
Onlanas heeft de tuchtrechter
voor de prijzen te 's-Grar,ev
il age, Mr. A. van Vuure, den
Wassenaarschen glashandelaar
J. D. Carriere veroordeeld tot
f 10.000 boete. Bij het hoog-
ovenbedrijf in Velsen zullen
waarschijnlijk 12 ovenister in
staking gaan, waardoor het
werk in de walserij geen voort
gang meer kan vinden. Mr.
W. C. Graaf van Rechteren
Limburg is benoemd tot Harer
Majesteits buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd Minis
ter te Cairo. Een auto, ko
mende uit de richting Amster
dam, is even voor Utrecht in
het Merwedekanaal gereden,
waarbij twee liftende dames
zijn verdronken.
Een sneciale verslaggever seint
ons uit New York:
De zes Nederlandsche journa
listen, die op uitnoodiging van
de Amerikaansehe regeering een
rondreis door de Ver. Staten ma
ken. zijn Woensdagmiddag 1.40
uur plaatselijke tijd bij prachtig
weer met helderen blauwen he
mel op het vliegveld Laguardia
bij New York geland.
Op een drukbezochte perscon
ferentie in het gebouw van het
regeeringsbureau voor Interna
tionale Voorlichting en Cultu.
reele Relaties, hebben de journa
listen Donderdag een uitvoerig
overzicht gegeven van den hui-
digen toestand in hun vaderland.
Zij hebben er op gewezen, dat,
hoewel de voedseltoestand veel
is verbeterd, er nog steeds in
Nederland een groot gebrek be
staat aan textiel, schoenen en
werktuigen. De journalisten we
zen er op, dat Nederland dank
baar is voor den uit het buiten
land ontvangen steun en wan
neer het land voldoende werk.
tuigen en grondstoffen zal heb
ben ontvangen, zal Nederland in
staat zijn niet bouwen te begin
nen, daar Nederland niets liever
wenscht. dan weer op eigen bee.
nen te staan.
Een der Journalisten, Prof. Helle-
ma. verklaarde namens' ziin collepa's
dat de Nederlandsche journalisten
zeer erkentelijk zijn voor het feit dat
rij in de gelegenheid zijn om de
Vereeniede Staten te bezoeken en
=prak er zijn voldoening over uit. dat
"te Nederlandsche journalisten door
deze persconferentie in contact kon
den treden met de Amerikaansehe
pers.
De Nederlanders wezen er op, dat
ER GEBEUREN vreemde dingen
in het land rond Zoetermeer,
Stompwijk en Leidsendam. De
wildste geruchten doen de ronde.
Er gaan verhalen van mannen in
witte gewaden, die 's avonds,
wanneer het" donker is en de we
gen verlaten zijn plotseling uit
een hoek of van achter een boom
te voorschijn springen. Dan loo.
pen zij rond je heen, gebeden
prevelend, met de handen om
hoog en ze bezweren je te geloo.
ven in de spoedige wederkomst
van Christus. De wereld zal bin
nen korten tijd vergaan,en alleen
zij, die zich aangesloten hebben
bij de secte van de getuigen van
Jehova zullen gespaard blijven.
Wie wil gelooven moet zijn naam
in een groot boek schrijven en
wordt terstond ter plaatse ge
doopt.
Dat zijn de geruchten. En de
angst is bij de eenvoudige men
schen van deze anders zoo rusti
ge dorpen uitgegroeid tot een
ware obsessie. Vrouwen en
meisjes durven 's avonds niet
meer alleen over straat. Jqngens
hebben op de loer gelegen om de
getuigen van Jehova mee te dee-
len, wat zij dachten van een der-
gelijken vorm van apostolaat.
Maar de verhalen zijn dan ook
beslist angstwekkend. Iedereen
kent minstens een paar gevallen,
ïedereefa weet te vertellen, dat
er drie van die getuigen in een
sloot gedeponeerd zijn, door
voorbijgangers, die niet op een
„bekeering gesteld waren. Maar
niemand kan namen en plaatsen
noemen. Ieder heeft het van
hooren zeggen. „In het zieken
huis te Leiden liggen een paar
menschen, die van de schrik een
zenuwtoeval gekregen hebben",
weet iemand te vertellen. Maar
in het ziekenhuis te Leiden is
niets bekend. De politie van
Zoetermeer weet ook alles van
de geruchten af, maar van geen
enkel geval is aangifte gedaan.
En intusschen gaan de men
sehen spoken zien. Toen de le
den van een zangvereeniging
Maandagavond naar huis gingen
ontdekte een van de dames zoo'n
witte getuige aan het eind van
de straat. Bij nader onderzoek
bleek het een verkeersbord te
zijn
*3en van de zes Nederlandsche
iournalisten, die een tournee ma
ken door Amerika, telegrafeert
dagelijks ook voor ons blad bij
zonderheden over deze interes
sante reis en maakt met zijn
reportage heden een begin.
een der moeilijkste taken voor de
Vereenigde Volken het opbouwen
van een nieuwe Duitsche generatie
zijn, dat het wel dertig' tot veer
tig jaar zal duren voordat Duitsch-
^ancf in staat zal zijn, zijn 'pTaats on
der de beschaafde landen te her
nemen.
De journalisten gaven, als antwoord
op vragen over Indonesië, als htm
meening te kennen, cïat aan de In
donesiërs binnen het kader van de
bekende redevoering van H.M. Ko
ningin Wilhelmina zelfbestuur zou
worden verleend.
Prof. Hellema g*af nog te kennen,
dat veel Nederlandsche studenten
zeer gaarne een bezoek aan de Ver.
Staten zouden willen brengen, ten
einde met eigen oogen te kunnen
aanschouwen, wat er gedurende de
vijf jaren van de Nazi-bezetting in
Nederland, in het buitenland en meer
sneciaal in de Vereenigde Staten is
gebeurd, waarna zij dan weer naar
hun vaderland zonden kunnen terug'-
keeren vol_ met nieuwe, vooruitstre
vende ideeën vnor drm wederopbouw
van een beter Nederland.
De afdeelipg Pers en Publici
teit van den dienst der repatri-
eering deelt mede, dat het m.s.
Johan van Oldenbarneveldt. dat
ruim 2000 repatrieerenden aan
boord heeft,. 18 Januari a.s. te
Colombo aankomt. Het schin ver
trekt 19 Januari uit Colombo,
wordt 29 Januari in Suez. 1 Fe
bruari te Port Said en 10 Fe
bruari te Southampton verwacht.
Volgens uit Los Angelos ont
vangen berichten is het s.s. Ta-
binta vandaar naar Ned. Indië
vertrokken met het doel om re-
natrieerenden naar Nederland te
vervoeren.
De „Noorddam" is 14 Januari
1.1. uit Singapore naar Batavia
vertrokken, alwaar een groot
aantal repatrieerenden zich zal
inschepen.
De verzorging der repa
trieerenden.
Gerepatrieerden uit Nederl In-
iië dienen zich voor het verkrij
gen van inlichtingen inzake fi
nanciën, wleeding enz. uitsluit
end te wenden tot de districts-
lureaux Verzorging Oorlogs
lachtoffers.
INTENTIE VOOR
ZATERDAG 19 JANUARI:
DE HEREENIGING der Oostersche afgescheidenen heeft
wel heel bijzonder de voorliefde der Kerk.En de
reden hiervan is duidelijk: het gaat hier niet om heidenen,
ook niet om christenen alleen, maar om christenen, die
het nauwst met ons verbonden zijn. Tusschen hen en ons
bestaat er wel de grootste gemeenschappelijkheid, zoo
wel in geloofsleer als in geloof spr actijk. Zij bezitten nog
alle zeven H.H. Sacramenten, zij hebben een echte, geldig
gewijde hiërarchie. Het gaat hier om 'n kleine 200.000 000
christenen. Zij zijn van de ware Kerk losgescheurd en
wat dit zeggen wil blijkt uit de gelijkenis van Christus
over de wijnstok en de ranken. Afgescheiden van de
ware Kerk zijn zij als afgesneden ranken, die nog een
poos kunnen voortleven op de sappen, die zij bezitten,
maar die noodzakeliik ten do ode staan opgeschreven,
omdat zij geen toevoer van nieuwe levenssappen meer
ontvangen. Welnu: helpen wij hen, opdat zij weer op de
ware wijnstok der Kerk zullen geënt worclen.
