De invloed der Katholieken
op het nationale welzijn
De regeeringsvoorstellen
mild en zakelijk
Stabilisatie der
internationale gemeenschap
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Dr. Deckers voor den Partijróad
Veiligheidsmaatregelen
in Neurenberg
BOHRMANN
Naar Argentinië over
gestoken?
Pauselijke residentie in
Mexico?
Engelsche pers reageert gunstig
Radiouitzendingen voor
de Nederl. strijdkrachten
HONDERD JAAR
„ST VINCENTIUS"
Plechtige herdenking in
Den Haag
HET TIJDSELEMENT
VAN GROOT GEWICHT
Rechter voor het gerecht
Men mag ook niet te traag hiermee zijn
DINSDAG 12 FEBRUARI 1946
TE BEWIJZEN, dat de Nederlandsche Katholieken een belang
rijken invloed hebben uitgeoefend op het nationale welzijn
van ons vaderland, in het verleden en in het heden en dat ook in
de toekomst zullen kunnen en moeten doen was de eigenlijke
teneur van de interessante en op sommige punten belangwekkende
rede, welke mr. dr. L. Deckers, voorzitter vam de Katholieke
Tweede Kamerfractie, Zaterdag op de Partijraadsvergadering van
de Katholieke Volkspartij heeft gehouden. Herinnerend aan een
bekend woord, dat heden en toekomst vast zitten aan het verleden,
wees hij op het aandeel van de Katholieken in de vrijwording van
Nederland na den Spaanschen vrijheidsstrijd. Hij betoogde daarbij
nog eens tegenover den onwil van onvaderlandsche historici, dat
de strijd tegen Spanje niet begonnen was als een godsdienstoorlog,
maar dat het ook bij ons ging om de nationale vrijheid.
Ontroerend is de trouw van
het Nederlandsche katholieke
volk geweest. Wij hebben -ons
over ons verleden niet te scha
men. De sociale wetgeving kwam
tot stand damk zij de medewer
king van talrijke katholieke
volksvertegenwoordigers. Hij
wees op het geregeld overleg, dat
in den bezettingstijd door poli
tieke leiders is gevoerd en op het
feit dat de Tweede Kamerleden
op hun post bleven in hef vader
land. Zij hadden, als ze naar
Engeland waren overgestoken,
misschien ook een of andere
hooge functie gekregen! Zij ble
ven en velen hebben langen tijd
in de gijzelaarskampen doorge
bracht.
Dr. Deckers wees op de ont
wikkeling van de parlementaire
verhoudingen na de bevrijding
en constateerde, dat de zware
taak van de regeering door de
katholieke fractie onmiddellijk
was erkend, de samenwerking
van de zijde der regeering ver
toonde nogal wat aarzeling. De
vele behandelde zaken nagaand,
schetste dr Deckers de voordee.
len van de aansluiting bij de
overeenkomsten van Bretton
Woods. Hij achtte den toestand
in Indië verontrustend, verde
digde de motie-varr Poll en ver
klaarde, dat de hoop op een wijs
beleid van de regeering is ver-
froot. Hij vertrouwde, dat wei-
ra gezegd zou kunnen worden,
dat het Indonesische volk gelijk
berechtigd naast Suriname en
Curagao met ons deel zal uit
maken van het Koninkrijk der
Nederlanden. (Applaus.)
In verband met de aanhangige
regeling voor de bedrijfschappen,
wees spr. er op, dat zelfdoen in
sociaal-economische regelingen
voor ons een belangrijk beginsel
is. De invloed van de óverheid
kan niet worden gemist, maar
tegen overdrijving kan niet sterk
genoeg worden gewaakt (applaus).
Wij laten ons niet geleidelijk in
een staatssocialistische richting
dringen (appl.). Verder betoogde
spr. dat naar het inzien van de
fractie een inkrimping van het
ambtenarencorps noodig is. Zoo
wel in het belang van het land,
als van de ambtenaren zelf, moe
ten maatregelen genomen worden
tegen de corruptie, die in ons
De rechters en de aanklagers
in het proces te Neurenberg heb.
ben thans allen een persoonlijke
Amerikaansche lijfwacht gekre
gen. Dit is een van de maat
regelen, die in het kader van een
algemeene verscherping der
veiligheidsmaatregelen genomen
zijn door den commandant van
het gebied van Neurenberg, Wat.
son. Watson verklaarde, dat uit
deze maatregelen niet mag wor
den afgeleid, dat bepaalde aan
wijzingen bestaan voor gevaren,
die van de zijde van nazi-heet
hoofden zouden dreigen. Het is
alleen om geen enkele voor
zorgsmaatregel achterwege te
laten. Een tweede maatregel zal
worden genomen: nieuwe passen,
voorzien van een foto, zullen nl.
worden uitgereikt aan hen, die
gerechtigd zijn het gebouw te
betreden.
Mogelijk is het ontdekken
van organisaties van Duit-
schers, die nog steeds aan het
nazidom verknocht zijn, een
reden voor de versterkte
veiligheidsmaatregelen. In
de plaats Cohurg, in de om
geving van Neurenberg1 wer
den verschillende nazi's, die
hun activiteit nog voortzet
ten en in het bezit van wa
pens waren, door een mili
tair gerecht veroordeeld.
De zwaarste straf, die werd
opgelegd, was 15 jaar. De leider
van een organisatie, die de nazi-
propaganda voortzette in de ca
mouflage van een padvinders
organisatie werd tot vijf jaar
veroordeeld.
land tiert in een mate, als wij
vroeger nooit hebben gekend.
Voorts wees spr. er op, dat de
fractie ook op het oogenblik nog
een goed „team" vormt. Alleen
is er behoefte aan een specialiteit
op het gebied van de Volksge
zondheid.
Tenslotte ^betoogde spr., dat
groote zuinigheid geboden is en
hij wijdde ernstige woorden aan
de bestaande zedelijke verwilde
ring. Op dit punt bestaan er ook
voor den staatsman zekere ver
plichtingen, waaraan hij zich niet
kan onttrekken. Urgentiepro.
grams, ook samen met andere,
zijn uitstekend, maar zedelijke
urgentie-eischen moeten nummer
1 zijn. Hier is geen compromis
mogelijk, hier gaat het om din
gen en verplichtingen, waaraan
een christen-staatsman zich niet
mag onttrekken. (Applaus.)
De voorzitter heeft dr. Deckers
bedankt voor zijn uiteenzettin
gen en tevens voor alles wat hij
op den belangrijken post van
fractievoorzitter voor het land en
de partij heeft gedaan.
Het radiostation van uitgewe
ken Argentijnen in Uruguay, „La
Voz Argentina", heeft bekend ge
maakt, dat Argentijnsche anti
fascisten erin geslaagd zijn vast
te stellen, dat Martin Bohrmann
(een der Duitsche hoof door) ogs-
misdadigers, die thans in Neuren
berg berecht had moeten worden)
per onderzeeboot „U 435" Argen
tinië bereikt heeft. De bemanning
heeft de boot tot zinken gebracht.
Bohrm;inn heeft zich verborgen
gehouden ten huize van den gees
telijke Hoppe, nabij het dorp
Obera in dén staat Missiones.
Men is hem op het spoor geko
men, doordat de voormalige Duit
sche Consul te Cordoba, Schmidt,
herhaaldelijk naar Missiones
ging en vervolgens den Nazi-lei
der en vriend van Peron, Ludwig
Freide. bezocht.
Guadeloupe, een nederzetting
in de nabijheid van Mexico, is al
gemeen bekend als de- verblijf
plaats van een miraculeus Maria
beeld, dat door de geloovigen van
het geheele continent vurig wordt
vereerd.
Een Mexicaansch blad „Ultimas
noticias" (Laatste nieuws) komt
nu met het bericht, dat de katho
lieken deze plaats willen inrichten
als een residentie voor Z.H, den
Paus voor het geval politieke
spanningen in Europa Zijn verblijf
in Rome niet wenschelijk maken.
Er zouden voor dit doel reeds be
langrijke sommen, die meer dan
tien millioen dollar bedragen zijn
bijeengebracht.
DERICHTEN UIT BATAVIA melden, dat het republikeinsche
kabinet besloten heeft, alvorens tot handelen over te gaan,
eerst de reactie op de Nederlandsche voorstellen uit midden-Java
af te wachten.
In gezaghebbende kringen is men in het algemeen zeer karig
geweest met het geven van commentaar. In Nederlandsche kringen
is men er niettemin van overtuigd, dat de voorstellen zoowel mild
als zakelijk zijn en zij het practised bewijs geven van den wensch
om een billijke en spoedige regeling te bewerkstelligen.
Wel wordt de gedachte geuit,
dat de Indonesiërs vooral belang. 1
stelling zullen hebben voor het
onmiddellijk resultaat van de
voorstellen, meer dan voor de
regeling in den overgangstijd.
Daarbij herinnert men .er aan,
dat van Indonesische zijde er
herhaaldelijk op gewezen is, dat
de Nederlanders de huidige be.'
zetting van het Indonesisch be
stuursapparaat als de facto-rege.
ling moeten accepteeren. Er zal
nog moeten blijken, hoe de, be
doeling der Nederlanders, om bij
het opstellen van een constitutie
„met gezaghebbende vertegen,
woordigers, gekozen uit zeer ver
schillende groepen" te beraad
slagen met dien eisch verzoend
kan worden.
Natuurlijk hebben de Neder,
landsche voorstèllen met betrek
king tot Indië ook alom in het
buitenland sterk de aandacht ge
trokken en de bladen wijden
hieraan op hun voorpagina's be
schouwingen. De correspondent
van de „Daily Telegraph" te Ba.
tavia schrijft zonder meer, dat
Sjahrir moeilijk anders kan .doen
dan de voorstellen aannemen,
maar dat er zeker lange discus
sies aan een uiteindelijke beslis
sing zullen moeten voorafgaan.
Belangrijk is hetgeen het Engel
sche .blad opmerkt omtrent de
instahties, die aan de besprekin.
gen behooren deel te nemen.
„Men moet ook niet vergeten",
aldus het blad, „dat de bespre
kingen nief alleen met dr. Sjah
rir of andere „regeeringsperso.
nen" zullen worden gevoerd.
Erkende vertegenwoordigers van
elke groote groep zullen in de
gelegenheid worden gesteld hun
meening naar voren te brengen."
„Een overeenkomst tusschen
de nationalisten en de Nederlan
ders", zoo gaat de „Daily Tele
graph" verder, „wordt echter
dcfor een afschuwelijk gevaar be
dreigd. De groep van Sjahrir
heeft eiken invloed op de -extre
misten. die zich aaneengesloten
hebben in een „volkspartij", ge
leid door den internationalen
communistischen agitator Tan
Malaka, verloren."
Ook het hoofdartikel is ten
deele aan de Nederlandsche
voorstellen gewijd. „De beloften
van verregaande hervormingen,
welke de Nederlandsche regee
ring aan Indonesië gedaan heeft,
worden door het hervormings
plan, dat heden openbaar werd
gemaakt, volledig vervuld", zoo
lezen wij daarin.
„De souvereiniteit der Neder
landen, welke naar minister Be-
vin steeds in den Veiligheidsraad
verklaard heeft, niet aan -twijfel
onderhevig is, is nu in overeen
stemming gebracht met een fede.
rale constitutie, welke aan de
verschillende bevolkingsgroepen
in het Koninkrijk elk afzon
derlijk een passende mate van
autonomie schenkt. Ongetwijfeld
zal voorgestelde structuur
den indonesischen volkeren de
macht geven „vrijelijk te beslis,
sen over hun politieke bestem
ming"."
De „Times" vestigt er de aan
dacht op, dat van Mook in ver.
band met de rondetafel.confe-
rentie vroeger heeft gesproken
van een „benoeming" van ver
tegenwoordigers en in zijn laat
ste verklaring over „gekozen"
vertegenwoordigers spreekt.
„Daar een apparatuur voor
verkiezingen op korten termijn
niet aanwezig is, wordt waar
schijnlijk een keuze van ge
schikte personen als vertegen
woordigers bedoeld en men moet
nu nog afwachten wat de hou
ding van Siahrir's kabinet tegen
over een dergelijk voorstel zal
ziin."
Het blad verwacht meenings.
verschil betreffende het instellen
van ..een vertegenwoordiger van
de Kroon als hoofd van het uit
voerend bewind".
lederen avond van half acht
tot acht uur zullen weer radio
uitzendingen voor de Nederland
sche strijdkrachten in Europa
plaas hebben op de 301 meter.
Voor de troepen in Europa, doch
buiten Nederland, zal iederen Za
terdag van ééni uur tot half twee
een speciale uitzending worden
gegeven.
Ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan der St. Vin.
centiusvereeniging in Nederland,
waarvan de eerste afdeeling op
10 Februari 1846 in Den Haag
werd opgericht, heeft Mgr. J. P.
Huibers, Bisschop van Haarlem,
Zondagochtend in de St. Jaco-
buskerk aldaar een Pontificale
Mis gecelebreerd, daarbij geas
sisteerd door Kaninnik-Deken
W. J. Pompe als presbyter assi-
stens.'Mgr. Dr. Th. J. Verhoeven
en Pastoor J. A. Ruhe, resp. als
troondiaken en subdiaken en
door Prof. A. V. M. Eijckelhof
en rector H. J. van Hussen als
diaken en subdiaken.
Z.H. Exc. werd op plechtige
wijze aan den hoofdingang der
kerk ingehaald en ontvangen
door de geestelijkheid en den
president der Jubileerende ver-
eeniging. den heer Jos. Jansen,
terwijl het versterkte zangkoor,
onder leiding van Jos. Vranken
Jr. het 8-stemmig „ecce sacer.
dos" van Anton Bruckner zong.
Tijdens den dienst werd de
„missa in die festo' van Dr. Al-
phons Diepenbrock. met uitzon
dering van het credo, dat in de
Gregoriaansche toonzetting door
koor en aanwezigen werd gezon.
gen, ten gehoore gebracht.
De orgelbegeleiding was in
handen van Jan Schmitz, die
tijdens het offertorium compo
sities van Albert de Klerk en
Cesar Franck speelde.
Na het Evangelie besteeg de
Bisschop, in vol ornaat, den kan
sel om naar aanleiding van het
Evangelie van den Zondag,
waarvan hij tot tekst koos,
Matth. 13 30, „Laat ze beiden
tezamen opgroeien tot den
oogst" zijn voldoening uit te
spreken over het zegenrijke
werk, dat de St. Vincentiusver.
eeniging in deze parochie, welke
een voortzetting is van de toen
malige kapel St. Maria-ten-Hove
op het Binnenhof, een eeuw ge
leden aanving en die thans haar
vertakkingen over het geheele
land heeft. Dankbaar kunnen
zijn zij. dié zich aan dit werk
gaven, "zoowel als zij, die daar
van de vruchten genoten.
Na de predikatie gaf de Bis
schop den aanwezigen op plech
tige wijze den zegen.
Tot de talrijke aanwezigen be.
hoorden met den Minister van
Binnenlandsche Zaken Dr. L. J.
M. Beel, de leden van het hoofd
bestuur en de onderscheidene
besturen der St. Vincentiusver-
eenigingen.
Na afloop van den dienst reci
pieerde het jubileerend bestuur
in de ontvangzaal van de pasto
rie, waar met den Minister tal
rijke belangstellenden hun op
wachting maakten.
Ervaren neutrale waarnemers,
die nadrukkelijk beweren, dat de
komende besprekingen waar
schijnlijk van zeer langen duur
zullen zijn en zeer langzaam
voortgang zullen hebbent waren
van meening, dat politiek ge
schoolde Indonesiërs het op prijs
zullen stellen, dat de voordee.
len van het hervormingsplan
ruim opwegen tegen de tijdelijke
nadeelen er van. Deze neutrale
waarnemers wijzen er op, dat,
hoewel het plan Indonesië geen
onmiddellijke onafhankelijkheid
toekent, terwijl een duidelijke
omschrijving van de bevoegd
heden van het hoofd der regee.
ring de moeilijkste van alle pro.
blemen zal blijken, het spoedig
vooruitzicht van Indonesië om
van zich te doen hooren in de
Uno er een belangrijk onderdeel
van uitmaakt. Deze waarnemers
zijn er eveneens van overtuigd
en zij wijzen o.a. op de Philip,
pijnen dat, hetgeen men ver
staat onder nationale onafhanke.
lijkheid, niet verkregen kan wor.
den binnen den tijd van vijf
maanden. Zij zien in het tijds.
element, belichaamd in de voor
stellen, een wijs politiek beleid,
daar de Indonesiërs hierdoor in
staat zullen worden gesteld, ge
leidelijk meer en meer verant.
woordelijkheid op zich te nemen.
Zij spreken tevens als hun vaste
overtuiging uit, dat de over.
gangsperiode voor het oplossen
van de huidige geschillen en het
herstel van het wederzijdsch ver
trouwen bevorderlijk zal blijken.
Een vooraanstaand waarnemer
formuleerde het aldus: „In de
overgangsperiode zullen de Ne.
derlanders moeten toonen, dat
zij aan de verwachtingen der In
donesiërs voldoen. Zij zullen
moeten bewijzen, dat hun hulp
en leiding oprecht zijn en dat zij
de andere leden van het ge.
meenebest niet beschouwen als
ondergeschikten, dat zij met hun
deelgenooten hand in hand gaan.
De Indonesiërs van hun Kant
zullen aan de wereld moeten be
wijzen, dat zij kundige en vol.
ledige deelgenooten zijn. Ik koes
ter dan ook groote verwachtin
gen dat zulk een ontwikkeling
slechts tot een steeds sterker
wordende eenheid kan leiden."
Ondertusschen komt de eerste
reactie van republikeinsche zijde
op de voorstellen in zeer veel
opzichten overeen met wat neu
trale waarnemers hadden ver
wacht. Uit het feit, dat het kabi.
net.Sjahrir geen geen verdere
stappen doet. alvorens de reactie
uit Djokjakarta te hebben ver
nomen, concludeeren zij niet, dat
aan de „volledige bevoegdheden,
waarmee Sjahrir verleden week
ten aanzien van deze besprekin.
gen is bekleed, iets is ontnomen".
Op 5 Maart a.s. te 10 uur des
morgens zal voor het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage te
rechtstaan dr. J. H. Carp, die
president geweest is van het zoo
genaamde Vredegerechtshof, dat
lm den bezettingstijd te 's-Graven
hage gevestigd was. Verdediger
van dr. Carp is Jhr. mr. J. M. M.
van Wijck.
De Washington Star verleent in een hoofdartikel steun
aan de hoop, die minister Byrnes tot uitdrukking bracht, namelijk,
dat een uiteindelijke regeling met Duitschland en Japan zal worden
tot stand gebracht binnen de komende 18 maanden, omdat dit een
groote stap zal beteekenen in de richting van de vestiging van
waarlijke orde en stabiliteit in onze internationale gemeenschap:
Men heeft gezegd, aldus het
blad, dat een van de fouten, die
na den eersten wereldoorlog ge
maakt werden, was, dat de over
winnaars te snel zijn te werk
gegaan bij het opstellen van een
definitief vredesverdrag in Ver i
sailles. Maar, op dezelfde wijze
zou mén, ten aanzien van den pas
geëindigden oorlog kunnen zeg
gen. dat zij ook in een ander
uiterste kunnen vervallen en te
traag zullen zijn in dit opzicht.
Hieruit zou men kunnen verkla
ren waarom minister Byrnes de
ernstige hoop heeft uitgesproken,
dat een uiteindelijke regeling met
Duitschland en Japan binnen het
komende jaar of anderhalf jaar
zal tot stand worden gebracht.
Dit is een goede hoop en alles
wat minister Byrnes in staat zal
zijn te doen om de vervulling
van deze hoop te bevorderen, zal
door de heele wereld worden toe.
gejuicht. De eerste stap in deze
richting moet natuurlijk zijn de
voorbereiding van vredesverdra
gen met Italië. Roemenië, Bulga
rije, Hongarije en Finland.
Indien dit alles verricht wordt
volgens het programma zooals
dat op de conferentie van Mos
kou in December werd overeen
gekomen, kan het heel goed zijn,
dat in 12 of 18 maanden de Duit.
sche en Japansche vredesverdra
gen zullen zijn opgesteld en mis
schien zelfs in het stadium van
ratificatie zullen zijn gekomen.
In dit geval zal de wereld in zijn
geheel, die thans zoo moe is van
de abnormaliteit in het leven der
naties, alle reden hebben om zich
bemoedigd te gevoelen, want
zulk een ontwikkeling zou een
groote stap voorwaarts beteeke.
neïi in de richting van de tot.
standbrenging van wezenlijke
orde en stabiliteit in onze inter
nationale, gemeenschap. De hoop
van minister Byrnes kan dus van
harte gedeeld worden door de
volkeren overal in de wereld.
