K.V.P.-KADER BIJEEN
Met geloof in de overwinning
den verkiezingsstrijd in
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De katholieken
hooren niet thuis
in de P. v. d. A.
MAANDAG 4 MAART 1946
De meest-dramatische verkiezingsstrijd van dc
laatste halve eeuw gaan wij voorbereiden, aldus Dr. j. de Boer
op de Zaterdag te Alkmaar gehouden Kaderbij eenkomst van de
K.V.P., ter voorbereiding van de verkiezingen. In een politieke be
schouwing over de laatste 100 jaar, schetste spr., hoe de Katholie
ken achtereenvolgens waren aangewezen op steunverleening aan de
liberalen en samengaan met de A. r. Deze laatste coalitie bracht
de pacificatie van het Onderwijs, een resultaat, dat wii ook bij
deze verkiezingen niet te veel voor oogen kunnen houden.
TOEN dit graote resultaat be.
reikt was; en de nood niet
meer tot binding dwong, kwam
en weer verwijdering tusschen
katholieken en protestanten, die
uitgroeide tot. tegenstellingen op
sociaal-economisch gebied.
Zoo kwam Nolens er toe te
spreken van „de uiterste nood
zaak", die zou kunnen leiden tot
een samengaan' van Rood en
Roomsch.
Het is de grief van veel jonge
ren, dat in de periode van 1930-
1940 op dit. punt zoo weinig be
reikt werd. Maar men moet niet
vergeten, dat de SDAP in die ia-
ren geen partij voor ons was: zij
was nog marxistisoh-materialis-
tisch; haar leus was- nog, dat
godsdienst opium voor het volk
is en haar opvattingen over hu
welijk en huisgezin waren de on_
ze niet.
De oorlog deed een gezond na.
tionalisme herleven en in het ver
zet vond men elkaar. Er wa
ren er, die dachten, dat confes
sioneele tegenstellingen niet meer
zouden blijven bestaan, en Chris
tenen en humanisten elkander in
een gemeenschappelijk ideaal zou.
den vinden.
Na studie kwamen de Katholieken
ecirter tot het standpunt dat zij ook
op staatkundig terrein zelfstandig
moeten blijven werken, met ernstige
geneigdheid om samen te werken
waar dit mogelijk is.
Ten aanzien van het herstel der
coalitie is spr. pessimistisch ge
stemd; er is geen vertrouwen in de
A.H.. waar het gaat over soeiaal-
econ. vraagstukken.
Na de verkiezingen
Zonder fantasie kan aangenomen
worden dat KVP en PvdA samen
met 70 zetels uit de stembus zullen
komen. De PvdA' is in werkelijkheid
een meesterlijk gecamoufleerde SD
AP; zij erkent echter de rechten van
de Kerk; van het Bijzonder Onder
wijs; van het Gezinsleven en andere
zedelijke waarden. Het uur van de
uiterste noodzaak van samengaan
met deze partij schijnt aangebroken.
De Katholieken boden aan met een
gezamenlijk urgentieplan de verkie
zingen in tz gaan; hetgeen' echter
stuitte op verzet. Dan zou er al
dus Koos Vorrink voor de Katho
lieken geen reden meer zijn op de
PvdA te stemmen. Hier komt de vu
rige politiek weer boven. Maar wij
kunnen onze Katholieken nu ook
vertellen waarom zij niet in de
PvdA thuis hooren.
De sfeer wordt daarin niet be
paald' door een groepje CH of AR
of Katholieken; leest men "De Vlam
en "De Baanbreker", dan wil men
de Katholieken in de PvdA opvoeden
tot roode democraten en gebruiken
als stemvee. Maar daar zijn wij te
goed vooi#
De P.v.d.A. luidt al bij voorbaat
de overwinningsklok en rekent op
4045 zetels. Maar dan kunnen wij
er staat op maken dat wij aan de
formatie van een Kabinet niet deel
zullen hebben.
Dan zullen de ambten komen
m in handen van de P. v. d. A.
Van Angeren werd weggepro
moveerd; Koebroeck niet in zijn
functie hersteld* en Prof. Sassen
verdween. De macht in den toe.
komstigen staat ligt meer in
handen van de secretarissen-ge
neraal, die blijven, dan bij de
ministers, die gaan.
Het zou een schande zijn, als
wij, die 40 pet. van de bevolking
uitmaken en 'meer dan 50 pet.
van de jeugd hebben, slechts met
2830 zetels uit de stembus
kwamen.
Wij mogen er geen genoegen
mee nemen, dat wij geen
zetel verliezen. Het mag ons
niet ontbreken aan het ge
loof In de overwinning. Eerst
als de P. v. d. A. en KVP
elk 35 zetels halen, zullen wij
meespelen; dan zullen er Z
formateurs zijn, waarvan één
katholiek.- itls wii den ver
kiezingsstrijd met kracht
zullen voeren, dan is een
oogst van 3540 zetels niet
fictief.
Wij hebben onze standing op
te houden en dienen ons minder
waardigheidscomplex radicaal
den kop in te drukken. Wij vor.
men een potentieele meerderheid
in de natie, die meer katholiek
dan protestant is; wij zijn bereid
met geloovigen en ongeïoovigen
in het belang van het land te
werken.
Het Urgentie-program.
De heer Th. S. Hooij uit Haarlem,
Gie sprak in de plaats van Pater
Stokman, besprak vervolgens enkele
punten uit het Urgentieprogram, dat
gebaseerd is op het beginselprogram.
Beide steunen op dé zuilen van ver
sterking van de geestelijke en zede
lijke en van de sociaal-economische
grondslagen van ons volksleven. Het
beoogt herstel van de diepgeschokte
moraliteit, herstel van gezin en hu
welijk, tegengaan van ontvolking
van het platteland en overbevolking
van de steden.
Voorts woningbouw voor groote
gezinnen en- een voorschotregeling
voor aanschaffing van Meeding,
schoeisel en dekking, zoo noodig met
een overheidsbijdrage a fonds per-
du, een desbetreffend wetsontwerp
kan reeds in de Tweede Kamer ver
wacht worden.
Ter voorkoming van de z.g. infla
tiespiraal zal gestreefd worden naar
coördinatie van loonen en prijzen;
daarnaast beoogt het program rechts,
zekerheid voor den werknemer, uit
breiding en vereenvoudiging van de
sociale verziering* waarvan de
grondslag nlen zal zijn het arbeids
contract maar de arbeid voor de ge
meenschap.
In plaats van de staatssociali-
satie van het plan.Vos streeft de
KVP naar de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie; toezicht op
het bankwezen, concern, en kar
telwezen De onderwijzerssala
rissen, die thans niet vergelijk
baar zijn met die in het vrije
bedrijf, zullen verhoogd moeten
worden.
Het is geen conservatisme als
wij den arbeid van onze sociale
organisaties willen voortzetten;
wij laten onze beginselen niet
verdoezelen in de mist van de
eenheidsorganisatie. Wij willen
aandeel hebben in den opbouw
van ons vaderland op de funda
menten van rechtvaardigheid en
liefde.
Met élan gaan wij den ver.
kiezingsstrijd voeren; wij zijn
de grootste partij en wij zul
len de grootste blijven. Het
katholiek reveil in België en
Frankrijk is voor ons het
sein!
Nationaal Kabinet 'n utopie?
Beide sprekers oogstten een dank
baar applaus.
In antwoord op de bij de hierop
volgende gedachtenwisseling betoog
de Dr. de Boer, dat de vraag* van
den freer Jac. Groen, of spr. de mo
gelijkheid van de vorming van een
Nationaal Kabinet uitsluit, hem de
gelegenheid geeft te zeggen, dat hij
het liefst zag, dat de K.V.P. een z.g.
Centrumspartij zou worden, staande
tusschen P.v.d.A. en de links-extre
mistische stroomingen aan den eenen
en de conservatieve groepen aan den
anderen kant. Spr. vreest echter, dat
Scfrermerhorn geen samenwerking
op deze basis wil en dat deze positie
,van Centruui|>artij der* K.V.P. in een
Nationaal Kaoinet een utopie is.
De vorming van een Kabinet met
de P.v.d.A. zal niet- zonder moeilijk,
heden gaan. Wij zullen onze eiscihen
moeten stellen en niet genoegen kun.
nen nemen met het meest-impopulaire
Dep. van» Justitie; wij wenschen meer
belangrijke departementen als b.v.
dat van Econ. Zaken; zal Ir. Vos dit
behouden of. zal een meer gematigde
zfjn plaats innemen?
(Geroep: Steenberghe!)
Het gaat er om een zoo groot
mogelijk aantal zetels te behalen;
laten wij ons spiegelen aan Bel
gië, waar men de Katholieken;
;die bijna de meerderheid behaal
den, van de regeering wil uitslui
ten. Dat gevaar dreigt hier ook;
z« het niet in die mate. Laten we
ons geen illusies maken van de
welwillendheid van de anderen.
Wij zouden voorts de kans op
een electorale overwinning op het
spel zetten, als wy de verkiezing
zouden ingaan met de bedoeling
de coalitie te herstellen. Wij kun
nen te weinig vertrouwen stellen
in de A.R. om er onze toekomst
voor in de waagschaal te stellen.
Het Politiek Advies
Bij de rondvraag kreeg de heer
Roeleveld (Ilpendam) gelegen
heid uiting te geven aan de on
tevredenheid, die in LTB-krin.
gen heerscht, nu de Kamercan.
didaat van' den Kieskring Den
Helder, ondanks het feit, dat
deze kieskring wellicht tweemaal
den vollen kiesdeeler haalt,
geen verkiesbare plaats kreeg in
het P.Aterwijl dit met den
candidaat van Zeeland, waar
men slechts den halven kiesdee
ler haalt, wèl het geval is. Hij
wees er hierbij op, dat de heer
Groen, die een van de weinige
agrarische specialisten in de
Kamer is, in ruim 100 af deelin
gen van Zeeland tot Texel
gecandideerd werd.
De heer Nolet antwoordde, dat
de gecombineerde kieskringen,
waarvoor dit P.A. werd opge
steld, naar zijn 'overtuiging zes
zetels zullen opleveren, zoodat
de heer Groen een verkiesbare
plaats heeft. Hij stelde echter
voor, dat de'heer Roeleveld met
hem deze kwestie bij het Partij
bestuur zou göan bespreken,
waarmee de vergadering in.
stemde.
ALKMAAR
WAARHEEN DEZE WEEK?
Bioscopen
Alkm. Bioscoop Theater: „100
Mannen en één Meisje".
Cinema Americain; „Het ge
heim van Stamboel".
Harmonie: „Alleen engelen
hebben vleugels".
Vrcroria: „De vroolijke Hote
liers"
Maandag' 4 Maart
8 uur, Gulden Vlies: „Hof ten
Hove", door D1NDUA; bal na.
Dinsdag 5 Maart
8 uur, Gulden Vlies; als gis.
teren.
Donderdag 7 Maart
8 uur, Gulden Vlies: Charlotte
Kohier in „Frasquita".
Vrijdag 8 Maart
8 uur, Wapen van Heemskerk:
Propaganda.avond Comité Bath.
Alkmaar Spr. Miss E. B.' Gorner
en Dr. J. B. van Amerongen;
film over stad Bath.
8 uur Murm. Gymn.: „Chopin"
door Willem Andriessen; cursus
voor Volksuniversiteit.
8 uur, Gulden Vlies, voor het
Ned. Roode Kruis: Opera „Bas.
tien en Bastienne", gevolgd door
Operette „Annemarie", door
Ned. Opera Studio.
DE GLADDE WEG
Door de gladheid van den rij
weg kwamen twee auto's op het
Kerkplein met elkaar in botsing.
Hoewel beide wagens siechts met
een zeer matige snelheid reden,
waren zij niet in staat snel tot
stilstand te komen. Bij een van
de auto's werd een blik benzine,
dat zich op het spatbord bevond,
in den radiateur gedrukt, waar
door de inhoud verloren ging.
DE GOUDEN MEDAILLE
In ons nummer van Zaterdag
gaven wij een opsomming van
personen, die destijds cfe gouaen
ëere-medaille der gemeente om
vingen. Wij ontvingen de gege.
•vens van de secretarie, waar
men echler niet over een com
plete lijst bleek te beschikker!,
ivxen maakte ons er op attent,
dat nog enkele gemeente.func-
tionarissen destijas de gouaen
medaille omvingen, ni, de hee-
ren C. Grootegoed, oud-directeur
der Gem. Reiniging; W. Voort.
huijsen, directeur Marktwezen;
B. Hoek, als „baas Hoek" meer
bekend, pud.direci.eur Gem,
Plantsoenen en W. Lohman
(overlj, aestijds directeur van
Gemeentewerken.
Is de lijst nu volledig?
WINTER IN LENTEMAAND
De iememaand gaf tot dusver
nog siecms een witte wereld te
aanschouwen; de koude kuid-
Oostenwind voerde hevige
sneeuwbuien aan, die de samen
des morgens en 's avonds m
gladde oanen veranderde en
overcfag met een diske sneeuw-
Drij bedekten, imusschen zijn
üeze laatste s.uipireKKmgen van
üen kwakkelwimer 1940194o
verre van welkom, want de ko.
.enpositie laa,, ai evenmin ais ae
senoenenposuie toe, dat wij ons
over dit Maar.scne wintertje
kunnen verheugen. Maart roert
ais regel zijn Staart; laten wij
hopen, dat het eind van de lente.
maanu milder is dan het begin.
OPERA-AVOND
Ten bate van de afd. Alkmaar
van het Roode Kruis wordt Vrij
dag a.s. in 't Gutden Vlies een
Opera-avond gegeven; voor de
pauze vermeldt net programma
Bastien et Bastienne van Mozart,
na de pauze een operette van
Offenbach: „Anne-Marie".
A. F. C.-NIEUWS
Sportliefhebbers hedenavond
Filmavond in de St. Adelbertus-
school.
Aanvang 7 uur.
Gratis entrée.
Toegankelijk voor adspiranten,
junioren, senioren en belangstel
lenden!!
Zegt het voort.
Tot vanavond.
De p.p.C.er.
EEN SLACHTOFFER VAN
DACHAU SPREEKT
Morgen, Dinsdag 5 Maart, des
avonds 8 uur, zal de Heer w. J.
Heselaars, Hoofdbestuurder van
den R.K. Bouwvakarbeidersbond,
Amsterdam, voor de leden en
dames van de Ned. Kath. Arbei
dersbeweging van Alkmaar in het
gebouw van „De Velo" aan de
Zaadmarkt spreken over: „De be
levenissen in de concentratiekam
pen in verband met het Chris' 11_
dom en het Communisme".
FIDELIS SPEELT WEER
TOONEEL, DUS...
Iedereen in Alkmaar kent het
werk van Fidelis, en kent ook
vooral het tooneelspel van de
jongens. Zeer velen hebben dat
gedurende den oorlog gezien,
toen daar stukken werden op.
fevoerd zooals „Peerke de Suk.
eleer" en „De vrome leugen",
want dat was toen een daverend
succes.
Nu, na de bevrijding, komen
de jongens zelf weer voor het
voetlicht. Reeds eenmaal is er
gespeeld voor de ouders en fa.
milieleden en nu komen de do
nateursavonden, waarbij alle
weldoeners worden uitgenoodigd
Er wordt een mooi tooneel-
werk gegeven, nl. „De Roman
van een Krantenjongen", van
Peter Meeuwisse. Dit stuk, het
welk geïnspireerd is door het
bekende werk van Shaw „Pyg
malion", waarvan vroeger de
film draaide, bedoelt te zijn een
aanklacht tegen de verkeerde
meening, dat het geluk van in
dividu en maatschappij alleen
zou verkregen worden door uiter
lijke welvaart. De donateurs
avonden zijn Zaterdag 2, Zondag
3 en Maandag 4 Maart. Wij ver
wachten onze vrienden, het is
waardeering voor de jongens.
VOORJ AARS-EXPOSITIE
Op 16 Maart a.s. zal de SchiL
dersvereeniging „Doorwerken",
mede ter gelegenheid van haar
10-.jarig bestaan, een voorjaars
expositie openen.
HET WIT GELE KRUIS
In de maand Januari 1946 wer
den door de wijkkraamverpleeg-
sters 17 patiënten bezocnï in 316
bezoeken afgelegd. Zij verleen
den 9 maal assistentie aan den
dokter.
De wijkverpleegsters legden
280 bezoeken af bij 34' patiënten.
Hiervan, waren 182 bezoeken
bij leden van het Wit Gele Kruis
en AAZA, 55 bezoeken bij leden
van het Wit Gele Kruis, 6 bezoe
ken bij "particulieren en 47 be
zoeken hij leden van het AAZA.
Zij verleenden 1 maal laatste
hulp.
IN ANDERMANS SCHOENEN
Dit is niet de kop boven een
schoenendiefstal, maar de titel
van het blijspel iti 3 bedrijven
van Dom de Gruijter, dat door
het Alkmaarsch Jeugdtooneel
„Jong Leven", onder regie van
Jan Huijgen, in studie is geno
men. De uitvoering kan waar
schijnlijk in Mei tegemoet gezien
worden.
ZILVEREN JUBILEUM
J. W. BOERSMA
Zaterdag herdacht de heer
Boersma zijn zilveren jubileum in
dienst van het Hoogheemraad
schap voor Noordhollands Noor
derkwartier.
In het Gemeenlandhuis werd
hij in tegenwoordigheid v&n echt-
genoote en kinderen gehuldigd,
allereerst door den dijkgraaf Mr.
F. Kamp, die in een geestig
speechje den persoon en de kwa
liteiten van den jubilaris belicht
te. Spr. herinnerde eraan, dat. het
de algemeene wensch was; dat de
heer Boersma destijds wijlen den
heer van Amstel op zou volgen;
door ervaring en gedegen kennis
van de Waterstaatswetgeving is
de jubilaris met het H.H. vereen
zelvigd. Namens de algemeene
vergadering en Dagelijksch Be
stuur bood spr. als blijk van er
kentelijkheid een geschenk aan in
den vorm van 'n gouden ketting
en een wa
raadschap,
goud
en een wapen van nat Hoogheem-
De heer n. Dekker, oud-Hoog
heemraad. die zei, dat hij den ju
bilaris evenmin als het Hoog
heemraadschap kon vergeten,
wees op het groote aandeel, dat de
heer Boersma had in den op- en
uitbouw van het Waterschap De
hr. Groot, mede sprekend namens
den heer Poppens, gewaagde van
de prettige samenwerking en
bood ook hartelijke gelukvven-
schen aan.
De heer du Bois sprak namens
het overige personeel van admim.
stratie en technischen Dienst in
zeer waardeerende woorden,
waarbij hij den jubilaris prees als
een goed colléga. die niet schroom
de voor, de belqngen van da an
deren op te komen. Hij bood na
mens het persooneel een ets aan
van Graadt van Roggen.
Vervolgens spraken xiog Burge
meester van Kinschot die met
Mr. A. Koelma het gemeentebe
stuur vertegenwoordigde na
mens het college van Regenten
van het Centraal Ziekenhuis en
de heer J. Commandeur namens
de Ver. van N.H. Waterschappen.
Beiden boden een fraai bloem
stuk aan
De heer Boersma bracht ten
slotte allen dank voor hun be
langstelling en woorden van
waardeering.
Velen kwamen hem daarna ge-
lukwenschen, w.o. de Officier van
Justitie, Mr. G. B. v, d, Feen de
Lille, de dijkgraaf en secretaris
van de Schermeer, F. Posch en
Mr. J. Belonje en vele anderen,
hoofdzakelijk uit waterschaps
kringen.
De Alkm. Roei- en Zeilver. had
een bloemstuk gestuurd.
DE ROZENKRANS
Gistermiddag en .avond voer
de het Ned Volkstheater het
tooneelspel „£>e Rozenkrans" op,
geschreven naar de gelijknamige
roman van Florence L, Barclay.
Ook thans liet dit aangrijpend
tooneelwerk niet na diepen in
druk op de talrijke aanwezigen
te maken. Na een zwak begin
bracht eerst het tweede bedrijf
iets meer bezieling, hetgeen in
het bijzonder tot uiting kwam in
de doorleefde vertolking van
Netty Brusse.Strauss als Jane
Champion, terwijl wij later nog
onthaald werden op een niet
eerder gekend vlot spel van Joh.
v. d. Water als Dr. Mackenzie,
Het spel van de andere mede
spelenden, Ria Schol-ten als een
sympathieke Pauline Lister uit
gezonderd, kwam op sommige
momenten het beroepspeil zeer
nabij". In het bijzonder geldt dit
voor Cor van Gilss, die in zijn
plechtstatige en zwaarwichtige
zegging eerst aan het einde van
het laatste bedrijf zijn drama
tisch talent voldoende tot zijn
recht kon laten komen.
Wij zouden tekort schieten,
wanneer wij niet met lof wezen
op de zeer zuivere en voor allen
begrijpelijke uitspraak van den
souffleur.... R.
DDD KAMPIOEN!
Zoo is het dan de Alkmaarsche
Damclub „Dammen Doet Den
ken'' gelukt door een 155 over
winning op Hoorn I het kam
pioenschap van West-Friesland
in de wacht te sleepen. Door ook
haar laatsten wedstrijd te win.
nen is DDD ongeslagen geble
ven en heeft zij mede door haar
bordpunten (10337) getoond
zeer zeker de sterkste damclub
in den kop van Noord.Holland
te zijn. Sinds haar oprichting in
Mei 1939 is het eerste tiental vön
DDD nog slechts driemaal en
dan nog pas kort na haar op
richting verslagen. Sindsdien is
een ononderbroken stroom van
overwinningen gevolgd en de
komende wedstrijden om 't pro.
vinciale kampioenschap zullen
aantoohen of dit zoo zal blijven.
HEERHUGOWAARD
BENOEMD
Tot ambtenaar ter secretarie
zijn benoemd de heeren Jac,
Schouten te Wester.Blokker eri
J. Wijnberg te Twello.
WOGNUM
Burgemeester Comman
deur gaat heen
Bij K. B. is aan J. Comman.
deur op zijn verzoek met ingang
van 15 Maart 1946 eervol ont
slag verleend als burgemeester
'der gemeente Wognum.
SUIKERBIETENPRIJS
Blijkens een mededeeling van
het Ministerie van Landbouw, in
overleg met de Stichting voor den
Landbouw kunnen de prijzen der
akkerbouwproducten voor den
oogst 1946 nog niet bekend wor
den gemaakt, aangezien niet vol
doende zekerheid bestaat omtrent
eenige belangrijke factoren, die
deze prijzen beïnvloeden. Wel is
het mogelijk thans den suiker-
bietenprijs bekend te maken. Deze
prijs is vastgesteld op f 37.50 per
1000 kg. (vorig jaar f 30).
De andere prijzen zullen zoo
spoedig mogelijk worden vast
gesteld. Met zekerheid kan
nu reeds worden bericht, dat
ook voor de granen, peul
vruchten en aardappelen
prijsverhooging in de bedoe
ling ligt.
HET DUITSCHE VRAAGSTUK
Frankrijk stelt voor, in Parijs
een conferentie der vier groote
mogendheden te houden ter be
spreking van alle aspecten van
het Duitsche probleem.
Frankrijk heeft geen bezwaar
tegen centralisatie van de Duit
sche technische diensten van het
Duitsche bestuurdersapparaat,.
