Nieuuu
fill
Het terugtrekken van de
Britsch-lndische troepen
Indië eindelijk
als Nederlandsche zaak erkend
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
SOEKARNO KEURT
ONDERHANDELINGEN
GOED!
Eeredoctoraat voor
minister Schermerhorn
Het protest
van Sjahrir
Ir. A. Holtrop president
van de Nederl. Bank
Pater H. j. Verbeeten
O.E.S.A. t
NOG TWEE KOLEN-
BONNEN?
GEEN VERTROUWEN
IN DE T.K.R.
38 DOODEN
een voetbalwedstrijd
in Engeland
Bij
HET POLITIEK ADVIES
Benoeming Bisdom
Passagierslijst
m.s. „Oranje"
Hoofdredacteur: H. JN.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Slgori
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; f 1.20 per
maand; inclusief incasso,
kosten.
Prijs der advertenties:
13 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst
26 ct. per m.m. regel -50
m.m. breed. Contract op t
aanvraag.
Buiten God it 't
nergens veilig
Vondel
MAANDAG 11 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10877
ALKMAARLangestraat
42A tel. 4330 (k 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (k 2290)
DEN HELDERWest
straat 80; tel. k 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 - tel. 459 (k 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
BEN CORRESPONDENT van Aneta verneemt, dat de eerste
L 600 Britsch-lndische soldaten -Zondag van Batavia naar
Soerabaja vertrokken, vanwaar zij met nog meer Britsch-
Indiërs rechtstreeks naar Britsch-Indië vervoerd zullen worden.
De terugtrekking van alle Britsche strijdkrachten uit Java zal
tegen eind April haar beslag hebben. Soekarno heeft het
nieuwe kabinet van Sjahrir goedgekeurd en heeft er in toe
gestemd, dat een begin gemaakt zal worden met de bespre
kingen met de Nederlanders.
In verband hiermede schrijft
de correspondent te Batavia
van de „Daily Telegraph" het
volgende: „De meeningen om-'
trent den uitslag van de be
sprekingen zijn verdeeld. Sil
Archibald Clark Kerr, de Brit
sche speciale afgevaardigde,
heeft, ondanks zijn groeiend
ongeduld over het talmen der
Indonesiërs, verklaard, dat "hij
optimistisch gestemd is en dat
Sjahrir een regeling tot stand
zal brengen.
Aan den anderen kant meent
men te Londen, dat dr. van
Mook pessimistisch is gewor
den. Ofschoon Sjahrir terecht
het wederinvoeren van het Ne-
derlandsche geld - een Austra
lisch schip «heeft deze week
460.000.000 gulden in munt en
bankpapier uit Australië ge
bracht - als de ernstigste slag
met betrekking tot de hoop op
volledige onafhankelijkheid
beschouwde, is er onder de
oppervlakte door de komst der
Nederlandsche troepen belang
rijk meer opschudding gewekt,
aldus dit Londensche bericht
De 9925 ton metende Britsche
kruiser „Norfolk" en de kortgele
den aangekomen kruiser „Jamai
ca" liggen thans op de reede van
Batavia.
Volgens een bericht in de „Mer_
deka" heeft Soekarno bij decreet
de thans geldende strafwet ge
wijzigd. De wijzigingen houden
ook in een verhooging van gevan
genisstraf tot 15 jaar als straf
voor het in circulatie brengen van
geld, dat niet door de republikein,
sche „regeering" als wettig wordt
erkend.
Britsche officieele kringen te
Batavia hebben groote belangstel
ling voor de politieke ontwikke-è
ling in het binnenland, waar vol.™
gens onbevestigde berichten uit
naar men meent betrouwbare
bron, de extremistische jeugdbe
weging aan Soekarno ^pieuwe
eischen heeft gesteld. Men meent
dat Soekarno's verzoek aan Sjah
rir om naar Djokjakarta .te ko
men, inderdaad in verband staat
met nieuwe wrijvingen binnen de
politieke^oartijen, die in het cen
traal nationaal werkcomité zijn
vertegenwoordigd.
De Minister van Sociale Zaken
uit het nieuwe Kabinet van
Sjahrir, Soedarsono, verklaarde
Zondag dat het Soekarno nog niet
bekend was dat Nederlandsche
troepen te Batavia aan land wa
ren gezet. Soekarno had ten min
ste heelemaal niet met hem over
deze aangelegenheid gesproken.
^Naar het A.N.P. uit Brussel
verneemt heeft de universiteit
te Gent aan minister-president
prof. (jr. W. Schermerhorn het
eereaoctoraat dier universiteit
verleend.
BATAVIA, 11 Maart (A.N.P.-
Aneta). Het door Sjahrir on.
derteekend protest tegen de laü-1
ding van Nederlandsche troepen
werd hedenochtend aan Generaal
Stopford overhandigd.
ANP-Aneta verneemt nader,
dat het protest als volgt luidt:
„Wederom zijn Nederlandsche
troepen in Batavia ontscheept.
Ik herhaal met nadruk het
standpunt van mijn regeering,
dat de Nederlandsghe militaire
inval in Indonesië een schending
van souvereiniteit van de
Indonesische republiek bétee-
kent.
De tegenwoordigheid van Ne.
derlandsche troepen kan in
dezen tijd van spanning .geen
enkele goede uitwerking hebben
en. zal niet nalaten de sfeer der
onderhandelingen nadeelig te
beïnvloeden.
Tenzij de' Nederlandsche re
geering inderdaad zekere vijan
delijke voornemens koestert,
gaat het boven ons'begrip, waar
om deze versterkingen nu nood
zakelijk zijn. Ik protesteer met
kracht tegen de nieuwe ver
sterkingen en %egen dergelijke
'gebeurtenissen in de toekomst."
AMSTERDAM, 11 Maart.
Naar van de zijde van de Neder
landsche Bank wordt medege.
deeld staat het thans vrijwel vast
dat mr. L. J. A. Trip, president
der Nederlandsche Bank weldra
in deze functie zal worden opge
volgd door ir. A. Holtrop, direc
teur der N. V. Nederlandsche
Hoogovens te IJmuiden.
Bij de gevechtshandelingen, op
Banka, waarvan dezer dagen ge.
wag gemaakt werd. is op 13 Fe
bruari gesneuveld de Aalmoeze
nier der Stoottroepen pater H. J.
Verbeeten O.E.S.A Ooggetuigen
melden, dat hij neergeknield om
een zwaargewonde bijstand te
verleenen, zelf door een kogel in
den rug getroffen werd.
De [heldhaftige dood yan dezen
jongen Eindhovenschen priester
zal diepen indruk maken bij allen
die hem -kennen.
Pater Verbeeten werd in 1041
priester gewijd. Hij studeerde aan
de Universiteit te Nijmegen, in
1943 werd hij tijdelijk verbonden
'aaini 't Augustinianum te Eindho
ven In 1945 volgde zijn aanstel.:
ling tot Aalmoezenier en .eenige
maanden geleden begeleidde hii
ons eerste troepentransport Der
s.s. Alcantara naar Indië.
Terwijl het vast schijnt te
staan, dat spoedig een "bon
voor brandstoffen, de ze
vende dus zal worden aan-'
gewezen, weet „de Tijd" te
melden, dat ook nog een aan
wijzing voor een achtsten ko-
lenbon verwacht wordt. Voorts
meldt het blad, dat voor den
volgenden winter gerekend
kan worden op 12 eenheden,
misschien zelfs op 15, maar
we zullen ons voorloopig nog'
maar niet te veel aan droo-,
merijen over 4coIenvoorziening
in den vólgenden winter over
geven, zoolang we dézen
winter nogin de kou zit
ten!
UIT EEN ONBETWIST.
BARE BRON verneemt
de correspondent van ANP-
Aneta te Batavia, dat kort
geleden in regeeringskrin.
gen het besluit is genomen,
om alle Britsche en Britsch-
lndische troepen terug te
trekken en deze door Neder
landsche troepen te vervan.
gen. De aankomst Zaterdag
morgen van ongeveer 3000
Nederlandsche oorlogsvrij
willigers is de eerste stap in
deze richting.
Voor het besluit was genomen,
had men van alle kanten over
wogen, of deze maatregel een on
gunstige uitwerking op de ko
mende onderhandelingen tus.
schen de republikeinen en dr. v.
Mook zou kunnen "hebben. Men
was echter van meening, dat de
onderlinge moeilijkheden van de
Indonesiërs nog steeds een wer-
kelijken voortgang naar het be
reiken van .een vergelijk met de
Nederlanders in den weg stonden
De invoering van het nieuwe1
Nederlandsch-fndische geld was
reeds een ingrijpende maatregel
en de gebeurtenissen van Zater
dag zijn verdere aanwijzingen,
dat het geallieerde opperbevel
Ter gelegenheid van het zesde eeuwfeest van het H. Sacra
ment van Mirakel, welks viering door den oorlog een jaar
moest worden uitgestefd, is voor het eerst in de historie het
Bagijnhof te Amsterdam feestelijk geïllumineerd. Deelnemers
aan den Stillen Omgang trekken langs het Cagijnhof.
5 Anefo P.
3
zijn verplichtingen wil liquidee
ren op een terrein dat in de
oogen van de wereld meer en
meer als een zuiver Neder.
landsch-Indische aangelegenheid
wordt beschouwd.
Het terugtrekken van alle
Britsche en Britsch-lndische
troepen zal verscheiden
maanden duren; de voorzich
tigste schatting is 6 maanden.
Zoo lang de laatste Britsche
troepen Java nog niet heb
ben verlaten, zullen de Brit.
ten het militaire commando
in Nederlandsch.Indië in
handen houden.
Een andere factor, welke het
geallieerde opperbevel aanzien
lijk heeft beïnvloed, is dat de
Britsche militairen op Java het
vertrouwen In de capaciteit van
de T.R.I. (het Republikeinse!*
leger) ten aanzien van het eva
cueeren van de geïnterneerden:
en heli ontwapenen van de Ja-
panneezen hebben verloren.
Uit onlangs uit de binnenlan
den van Java binnengekomen
berichten blijkt, dat me forma
ties van de T.K.I. zich hoe lan.
ger hoe meer onafhankelijk be
ginnen te beschouwen en dat de
republikeinsche regeering zeer
dikwijls aanzienlijke moeilijk,
heden ondervindt bij het doen
opvolgen van haar bevelen uit
Djokjakarta door deze formatie.
Bij den voetbalwedstrijd in
Bolton, tusschen de Bolton-
wanderers en de Stofce-City
was de belangstelling Zater
dagmiddag zoo enorm, dat
toen er 65.000 menschen aan
wezig waren, die reeds tot bij
de grenslijnen stonden opge
hoopt, er nog meer toeschou
wers binnen de heldren wil
den. Het gevolg van 't gedrang
was. dat twee hekken bezwe
ken, zoodat een golf van men
schen op de menigte stortte.
Velen kwamen zoodanig in de
knel, dat er talrijke slachtoffers
vielen. Volgens een Reuter-bericht
zouden er niet minder dan 38 doo.
den te betreuren zijn geweest. De
politie liet nog eenige hekken om
halen, om in het verschrikkelijke
gedrang „lucht" te maken. De
scheidsrechter' liet na 20 minuten,
terwijl vele ambulances nog bezig
waren de slachtoffers te bergen
en de gewonden te verzorgen, den
wedstrijd voortgaan.... Dit leek
inderdaad een beetje hardvochtig,
maar desgevraagd verklaarde de
referee na afloop, dat bij dit ge
daan hacL om de spanning te bre-(
ken en de aandacht van het pu-.
bliek af ie leiden van de zorg der
Roode-Kruishelpers en anderen.
Overigens wordt zoowel vanwege
de politie als vanwege den voet
balbond een onderzoek ingesteld1
naar de oorzaak van bet gebeurde.
Op twee manieren is het Poli
tiek Advies in de [gecombineerde
kringen Helder. HaarlemLeiden
Dordrecht,' (waarbij na 17 Maart
Middelburg komt) de laatste week
in het openbaar debat betrolkken.
In de eersteklass op den -Ka-
derdag van defeatholdeke Volks,
partij te Alkmaat op Zaterdag 2
Maart, ini de tweede plaats op de
propagandavergadering van de
afdeeling Warmenhuizen op Vrij
dag 8 Maart j.l„ na de rede van
prof, Romme.
Beide keeren ging het om de
positie van den Noordholland.
sohen zetel, nog beter gezegd van
den èènigen katholieken zetel, fee
aan den kring den Helder rest.
En beide keeren kwam beducht
heid tot uiting, dat deze zetel
niet veilig zou zijn.
Wat is het geval? Het Politiek
Advies van den Verkiezingsraad
vermeldt voor deze groep:
1. Romme. algemeen.
2. v. d. Weijden, boerenstand.
3. Steinmetz, arbeiderskring.
4. Hooij, middenstand.
5. Groen, tuinders.
Nu mogen voor deze groep ze
ker vijf zetels worden verwacht.
-Maarhet Partijbestuur heeft
mepaald, dat na de Pam.istem-
ming de candidaat van Zeeland
moet worden toegevoegd aan de
lijst van deze groep en wel „op
een verkiesbare plaats".
Nu brengt Zeeland natuurlijk
niet alleen den „last" van dien
toegeyoegden candidaat mee,
maar ook den lust van omtrent,
naar verwachting, 28.000 stem
men, bij een te schatten kiesdee-
ler van 45.000. Wij zullen ons in
verdere speculatieve cijfers raiet
begeven, maar nemen aan, dat de
toevoeging van deze 'Zeeuw-
sche stemmen aan de „Westelijke
groep" de kans op een zesdem
zetel aanmerkelijk versterkt. De
vraag is nu magr, of het dit wer_
keliik in zoo voldoende mate
doet, dat tengevolge daarvami van
zes verkiesbare plaatsen kan wor
den gesproken.
Alleen in dat geval is de Hel-
dersohe zetel „safe", omdat het,
naar wij vernamen, toch inder
daad de bedoeling van het Par
tijbestuur is. den Zeeuwschen
carjdidaat „in 'te schuiven".
Daaruit zou mogen worden afge
leid, dat het P. B. van die 6 ver
kiesbare plaatsen niet zeker is.
Anders zou immers kunnen wor
den volstaan met den Zeeuw
schen candidaat als zesde aan de
lijst toe le voegen en zou er geen
reden zijn gewsest, om onrust in
vele Noordhollamidsche kringen
vooral in den tuinbouw te
doen ontstaan.
De onrust is een feit. Is ze door
de verklaring van prof. Romme,
te Warmenhuizen, „dat de heer
Groen een verkiesbare plaats
heeft" voldoende weggenomen?
Waarop is de verklaring van
prof. fiomme gebaseerd? Het zou
weoschelijk zijn, -hierop deze
week een nader officieel bericht
te kunnen verkrijgen. Voor den
kring den Helder, die straks een
kleine ..70.000 stemmen tkan uit
brengen, zou het hard zijn, geen
zetel meer in de Katholieke Ka
merfractie te hebben! <Bni niet al
leen voor den Helder, maar ook
voor dat deel van Katholiek Ne
derland, dat in den heer Groen
nog den tuinbouwspecialist ziet,
dien wij niet kunnen missen. Te
meer niet waar de meening van.
prof. Romme, dat de land- en
tuinbouw alle reden tot tevre
denheid over het Politiek Advies
heeft, kennelijk in vele ..kriinigen"
m.1. ook in verschillende andere
Kieskringen niet gedeeld
wordt.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot kapelaan
te Beverwijk (O.L.Vr, van Goeden
Raad) den Weleerw. Heer M, M.
Out.
De passagierslijst vara bet m.s.
„Onanie", dat 16 Maart in Sout
hampton wordt verwacht, ligt op
onze bureaux voor een, iedèr ter
inzage.