Nieuw
Toestand om Iran critiek
MELKERS VOORLOOPIG
GEEN SOLDAAT
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
4 TOT IEDEREN PRIJS
Een deskundige stem
MASSAGRAF
OP BORNEO
De kleine boeren in
Hongarije
Er zit' muziek in
De besprekingen
in Batavia
begonnen
Het- Blonde Spook
Von Blomberg dood
Moekden is nog geen
Mandsjoerije!
Vijfjarig meisje verbrand
Aardappelen-toeslag
Twee minuten
stilte
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigori
Abonnementsprijs t 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand; inclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties:
13 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst,
26 ct. per m.m. regel 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhollandsch Dagblad
m \J Buiten God is 't
nergens veilig
Vondel
DONDERDAG 14 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10880
ALKMAARLangestraat
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
Belangrijke woorden
heeft Zijne Eminentie Kardi
naal de Jong gesproken voor 1500
boeren en tuinders van den
Aartsdiooesanen Boeren- en Tuin-
dersbond.
Hij constateerde, dat thans op
ons de taak rust van den opbouw
op stoffelijk en geestelijk gebied
te midden van de ontbindende
factoren van onzen tijd. De Kar
dinaal rekende op aller mede
werking opdat de boeren en tuin
ders hun goede tradities, zooals
godsdienstzin, goede zeden en
eerbied voor de overheid, als
kostbaar bezit bewaren.
Bij het zich richten op andere
verhoudingen toetse men zeer
nadrukkelijk het verleden aan het
heden, om daardoor zoo zeide
Zijne Eminentie tot iederen
prijs te verkrijgen, dat bij den
nieuwen opbouw pnze oude cul-
tureele goederen bewaard wor
den.
Volgens KardiAiaal de Jon®
moeten dus „onze oude cultureele
goederen bewaard worden", en
dat wel „tot iederen prijs".
Dit is een duidelijk woord, dat
onze bijzondere overweging wel
waard is. Waar zoo iets belang
rijks en beslissends als het be
waren van onze oude cultureele
goederen aan de orde is, daar
lijdt het geen twijfel, wat Kardi
naal de Jong bedoelt, als Zijne
Eminentie spreekt over onzen
plicht, om dit te doen „tot iede
ren prijs".
Dat wil zeggen, dat het hier
geen aardigheidje of een spelle
tje betreft, of een zaak. waar men
een beetje sportief of lichtvaar
dig mee kan omspringen. Het
gaat hier niet om kleine mee-
ningsverschillen, waarbij men-
schen, die bij elkaar hooren, uit
elkaar gaani, het betreft hier geen
zoeken van persoonlijk inzicht,
waarbij geen erkend gezag wordt
aanvaard, maar het gaat om iets
geweldigs, dat de toekomst voor
langen tijd beslist.
Het gaat om vernieuwing. In
derdaad; om niemyqp. opbouw!
Maar daarbij moeten „onze oude
cultureele goederen bewaard wor
den'.' En wel tot iederen prijs! En'
bovendien moet men, als men
zioh richt „op andere verhoudin
gen", het verleden „zeer nadruk
kelijk" toetsen aan het heden, om
daardoor te verkrijgen, tot
iederen prijs, dat bij den nieuwen
opbouw onze oude cultureele goe
deren bewaard worden.
Dit is een actueel en veelzeg
gend woord, dat veel twijfel over
de gewenschte verhouding tus_
schen oud en nieuw opheft.
Vernieuwing? Best. Maar seen
vernieuwing zonder meer. Doch
alleen nieuwe dingen, 3ie goed
zijn Niet het nieuwe is het
criterium. Maar het goede. En om
te weten, of het nieuwe goed is,
moet het „zeer nadrukkelijk"
getoetst worden aan de be
proefde oude waarden.
Alleen zoo kunnen onze oude
cultureele goederen bewaard wor
den. Hetgeen, naar dit gezagheb
bende oordeel, moet geschieden
„tot iederen prijs".
Joseph J. Maloney, tot voor kort
gezant van Australië te Moskou,
heeft op een te zijner eere gege
ven receptie het volgende over
zijn ervaringen in de Sowjet-Unie
verhaald:
„Sowjet-Rusland wordt gere
geerd door een dictatuur,
erger dan die van Hitier. Het
ware communisme of de ware
democratie bestaan in dat
land niet. De censuur is er
bijzonder scherp en let er op,
dat geen ongunstig nieuws
naar bet buitenland uitlekt.
De rantsoenen der Sowjet-
russiscbe arbeiders zijn lager
dan die van de Australische
arbeiders en tijdens de de
pressie bestond er geen werk-
loozensteun. Het Russische
volk echter is sympathiek en
gastvrij".
DE TOESTAND om Iran is critiek, verklaren diplomatieke
kringen te Washington. De onderhandelingen tusschen
den Iraanschen premier Sultaneh en Moskou zijn mislukt.
Rusland heeft eischen gesteld, die niet ingewilligd kunnen
worden en.nu rukt het Roode Leger Iran binnen, het staat
reeds op korten afstand van de hoofdstad Teheran en de be
kende Russische tankspecialist -maarschalk Bagramian be
vindt zich in de Perzische stad Tebris.... Wat beteekent dat
allemaal? Alleen maar dreigementen tegenover de houding
van de andere mogendheden, die murw gemaakt moeten
worden, om nog meer toe te geven aan den expansiedrang
van de Sovjets?
Laten wij den toestand niet al
te alarmeerend inzien, hoewel een
verklaring als wij thans lezen van
Kardinaal Griffin van Engeland,
dat de toestand meer gespannen is
dan voor Munchen 1938,niet
erg bemoedigend klinkt. Natuur
lijk geeft Rusland anderen de
schuld en Stalin heeft dan ook
gisteren persoonlijk geantwoord
op de rede van Churchill, door te
verklaren, dat dergelijke rede
voeringen wantrouwen zaaien tus
schen de Groote Drie.... terwijl,
hij Churchill een oorlogsophitser
noemde. Maar met welk doel zet
Rusland zijn expansiedrang in,
Iran gewelddadig voort? Een
sterke legermacht rukt naar de
hoofdstad op en begeeft zich in de
richting van de grens, waar Iran
niet alleen dé grens van Irak,
maar ook van Turkije raakt....
In het Engelsche Lagerhuis heeft
Minister-President Attlee ver
klaard, dat hij bereid is elk mid
del te aanvaarden, dat in staat
kan zijn, om de "betrekkingen tus
schen de groote nogendheden te
verbeteren, maar op het oogenblik
kon hij zich hierover niet verder
uitspreken. Engeland heeft -nog
geen antwoord ontvangen op zijn
nota over Perzië d.d. 3 Maart en
dringt op antwoord aan; het is er
nu eigenlijk al, niet op papier,
maar met legermachten en kanon
nen rondom TeheranEn op
25 Maart a.s. zal de Veiligheids
raad in New-York bijeenkomen en
de kwestie Iran zou hier zeker ter
sprake moeten komen, er staat te
veel op het spel.
Officieel wordt te Batavia be
kend gemaakt, dat eind vorige
maand langs de rivier Koetei, tus
schen Samarinda en Tengarang,
een massagraf is ontdekt met de
lijken van ongeveer 150 Javanen
(mannen, vrouwen en kinderen).
Van de meeste slachtoffers was
de schedel ingeslagen. Dit is het
derde Indonesische massagraf, dat
in dit gebied gevonden is. De
slachtoffers waren Javanen, die
door de Japanneezen van huis wa
ren gesleept voor dwangarbeid in
de mijnen op Borneo. Er verblij
ven nog 2000 Javanen, die voor
dezen dwangarbeid zijn gedepor
teerd, in Oost-Borneo.
De politieke crisis in Hongarije,
tien dagen geleden, ontstaan door
het ultimatum der arbeiderspar
tijen aan den premier Nagy Fe-
renc, is Woensdag geëindigd,
doordat de partij der kleine boe
ren heeft besloten twintig leden
der rechterzijde uit het parle
ment te verwijderen, en de na
tionalisatie der bauxietmijnen
oliebronnen en energiebedrijven
te aanvaardend
Q£ LEDEN van het Con-
certgebouworkest wer
den op hun tournée door
Engeland, te Leicester door
den Lord Mayor ontvan
gen, die hen in hartelijke
bewoordingen toesprak.
Deze besloot zijn speech
met de woorden: „Met
moed, hard werkenen
muziek is de toekomst van
Nederland zeker."
Formeele onderhandelingen
tusschen de Nederlandsche
delegatie, gepresideerd door
Dr. van Mook, en de Indone
sische delegatie, gepresideerd
door Sjahrir, zijn Woensdag
middag onder voorzitterschap
van Sir Archibald Clark Kerr
begonnen.
De besprekingen, die zijn
ingeleid door een nuttige uit
wisseling van standpunten,
zullen in den loop van de
eerstvolgende dagen worden
voortgezet.
Aldus is medegedeeld in een
communique te Batavia. De be
sprekingen betroffen hooofdzake-
lijk de orde en duurden een half
uur.
De bijeenkomst heeft plaats ge
vonden, nadat Sjahrir een tweede
protest bij Generaal Stopford,
tegen de invoering van het nieuwe
Nederlandsch-Indische geld, had
ingediend. Volgens het protest
zouden er vroeger regelingen zijn
getroffen, krachtens welke het
Japansche geld zou worden ge
handhaafd, tot de politieke toe
stand geheel was opgehelderd.
Op een convóoi, dat levensmid
delen en andere goederen voor 't
Britsche leger en voor de uit Ja
pansche kampen bevrijde gealli
eerden aanvoert, worden sin'ds
Zaterdag tusschen Bandoeng en
Soekaboemi aanvallen gedaan. Uit
de wijze, waarop deze aanvallen
worden uitgevoerd, blijkt duidelijk
dat zij vooraf beraamd en zorgvul
dig voorbereid zijn. Een aantal
Britten en Britsch-Indiërs verloor
het leven en de reis van het con-
voói is vertraagd.
Na een laatste waarschuwing
DE REGEERING doet wat zij kan, om tegemoet te komen
aan de wenschen, om degenen die onmisbaar zijn voor
de samenleving, vrijstelling of uitstel van militairen dienst te
verleenen. Zij heeft onlangs die mogelijkheid geopend voor
onderwijzers die onmisbaar zijn voor de klas, thans overweegt
zij dit voor melkknechts en boerenzoons. Wij vernemen n.l.,
dat de Regeering, gelet op het tekort aan geoefende arbeids
krachten4 in de veehouderij, welk tekort een ernstige bedrei
ging van de melkproductie gaat vormen, overweegt uitstel
van vervulling van dienstplicht te verleenen aan vaste melk
knechts en boerenzoons van de lichting 1945, die dagelijks
ten minste vijf koeien melken. Verzoeken daartoe dienen met
den meesten spoed door tusschenkomst van de plaatselijke
bureauhouders te worden ingediend.
Onder de geallieerde troepen, die momenteel de orde op Java hand
haven, bevinden zich vele Britsch Indische eenheden, die door hun
moed en vastberadenheid in vele veldslagen tot de keurtroepen zijn
gaan behooren. De bemanning van een Britsche tank tijdens een parade,
welke onlangs te Batavia werd gehouden. (Anefo P.)
Stella Isaaksohn, het „Blonde
Spook", dat 300 joden aan de
Gestapo heeft uitgeleverd, is door
de Berlijnsche politie gearres
teerd. Zij had niet alleen ge
poogd een joodsch certificaat te
bemachtigen waarop zij recht
had, maar ook een certificaat als
slachtoffer yan het fascisme.
Veldmaarschalk Werner von
Blomberg, die minister van oor
log in het kabinet van Hitler was
is in den middag van 13 Maart
in het militair hospitaal te Neu
renberg na een hartaanval over.
leden.
De plaatsvervangende Chinee
sche minister van buitenlandsche
zaken heeft Woensdag op een
persconferentie verklaard, dat de
ontruiming van Moekden door de
Sovjetrussische. troepen niet als
het begin van een algemeene ont
ruiming van Mandsjoerije moet
worden beschouwd.
Omstreeks 10 uur is in Ouder
kerk in het huis van de familie
Terpstra aan de Sluisvaart te Am
sterdam brand uitgebroken, door
dat een bedje dat dicht bij de
kachel was geschoven vlam vatte.
Hoewel de brandweer spoedig ter
plaatse was kon men het vuur
niet tijdig genoeg meester worden
om te voorkomen dat het vijfjarig
dochtertje van de familie Terp
stra, dat ziek in bed lag in de
vlammen omkwam. Haar driejarig
broertje, dat eveneens ziek was
werd zeer ernstig gewond. Men
vreest voor het leven van het
kindje. Het huisje brandde ge
heel uit maar de andere kinde
ren van het groote gezin konden
door «brandweer en buren in vei
ligheid woraen gebracht.
De moeder was even de deur
uïtgeloopen om een boodschap te
doen
Personen, geboren in een der
jaren van 1925 tot en met 1930
krijgen per twee weken één toe
slagbon voor twee kg, aardappe
len in plaats van zooals tot dus
verre één toeslagbon voor 1 kg.
per week.
van de R.A.F., die, strooibiljetten
uitwierp, zijn de aanvallen op de
convooien geëindigd, men meent
„op last van Sjahrir".
Volgens radio Djokjakarta heeft
„het revolutionnaire leger, zich
niet storend aan de regeering",
besloten om in West- en Midden-
Java een „behoorlijk georganiseer
de revolutie" te beginnen.
De Sultan van Asahan is ge
vangen in Tandjong Balei. De
Sultan van Langkat is met zijn
gevolg overgebracht naar een on
derneming bij Tandjong Poera De
Sultan van Serdang staat onder
arrest in zijn eigen paleis.
DE SNOEPTROMMEL
UJAT OUDERWETS, niet-
waar? Maar waarom zou
den we voor moderne ziek
ten goede oude geneesmidde
len versmaden?
Welke ziekte ik bedoel? Ver
neem eenige symptomen: Kin
deren zeggen: Moeder, t/eef
me de snoepbon waar ik recht
op heb!" En ze krijgen 'hem
ook. Ze gaan naar een winkel
en eten drie reepen chocola
achter elkaar op. Jochies en
kleine meisjes staan voor ijs-
salons te lebberen. ,.Nog een
dubbeldikke, baas!" Dat noem
ik een ziekte. Waren wij be
ter" in onze jeugd! Misschien
waren onze ouders verstandi-
ger. Of ik dien stumpers, die
zooveel zijn tekort gekomen
geen lekkernijtje gun? O ik
gun ze veel meer dan dat.
Maar vooral, dat ze kerels en
vrouwen en geen wïllooze slap
pelingen zullen worden. Gij
wilt ze toch ook leeren om baas
over zichzelf te worden, veron
derstel ik. Welnu, ook hierin
komt de Kerk uw opvoedende
taak te hulp. Veertig dagen
zijn er in het bijzonder aan ge
wijd, ons beteugeling van lus
ten te leeren. Opdat we door
onthouding van het geoorloof
de sterk zullen worden^ tegen
het ongeoorloofde. Wanneer gij
dat aan de kinderen leert, ze
bovendien met een eenvoudig
woordje leert dat hun offertje
iets te maken heeft met het
groote offer van Jezus, dan
leert ge hen iets belangrijkers
dan: voeten vegen. En de
snoeptrommel, waarin alle
door-de-weeksche snoejes tot
Zondag worden bewaard, kan
daarbij als doeltreffend keer-
middel dienen.
