Nieuw Van Mook, Sjahrir en Clark Kerr komen naar den Haag Politiek advies, Groslijst stemming en Kiescollege Standpunten voldoende zijn elkaar genaderd Voor Alkmaar en omgeving Bureaux: Eisch tot erkenning van de republiek? TOCH VRIJ De veilingen gaan weer draaien LANGDURIGE DEBATTEN IN KRING VERGADERING WEER SINAASAPPELEN VOOR KINDEREN (2aatste meutvs Wat gewoonlijk goed ingelichte kringen in Batavia meenen De nieuwe Belgische regeering Hoofdredacteur: H. N. Smits; rayon-redacteur Fr. Otten: binnenland P. Slgori Abonnementsprijs 3.40 per kwartaal; 1.20 per maand; inclusief incasso kosten. Prijs der advertenties 13 ct. per m.m. regel 40 m.m. breed; in tekst 26 ct. per m.m. regel 50 m.m. breed. Contract op aanvraag. Noordhollandsch Dagblad Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) MAANDAG 1 APRIL 1946 42e JAARGANG - NUMMER 10895 ALKMAARLangestraat 42A tel. 4330 (K2200) HOORN: Draafsingel 59 tel. 4712 (K 2290) DEN HELDER: West straat 80; tel. K 2230 2182 SCHAGEN: Molenstraat 52 tel. 459 (K 2240.) Bankrelatie: Noorderbank DE STANDPUNTEN van Ne derlanders en Indonesiërs zijn elkaar blijkens een Zater dag te Batavia gepubliceerd officieel communiqué „dicht-' genoeg genaderd", om een bezoek van dr. Van Mook aan Den Haag te rechtvaardigen, waarbij hij de Nederlandsche regeering zal raadplegen. Dr. Van Mook zal op 4 April met Sir Archibald Clark Kerr, naar Den Haag vertrekken. Hij zal worden vergezeld door een stal van raadgevers, onder wie ook door Sjahrir aange wezen Indonesiërs. Dit zijn dr. Soewandi, dr. Soedarsono en dr. A. K. Pringodigdo. Zaterdag is te Batavia de laatste voltallige conferentie tusschen Nederlanders en In donesiërs gehouden. Deze ein digde in een zeer vrienschap- pelijke sfeer; de degelègeer- den hebben op eikaars ge zondheid gedronken. Zondag heeft dr. Van Mook in een officiëele verklaring medegedeeld, dat hij hoopte, dat de komende onderhande lingen in Den Haag slechts 'n kwestie van een week of kor ter zouden zijn en hij voegde er aan toe, dat de onderhan delingen in Batavia zouden worden afgesloten. (In vooraf gaande berichten is steeds sprake geweest van „bespre kingen" en „raadpleging", thans wordt gesproken over „onderhandelingen" - Red.) Op 'n persconferentie heeft de luitenant-gouveneur-gene- raal nadrukkelijk verklaard, dat de onderhandelingen, die tot dusver zijn gevoerd, alleen de grondslag voor een nieuwe constitutie tot onderwerp had den. Met het eigenlijke opstel len van een staatsregeling, kon, zooals beide partijen wa ren overeengekomen, slechts een begin worden gemaakt, indien andere bevolkingsgroe pen, die niet hadden deelge nomen aan de huidige bespre kingen, waren gehoord. Volgens het officieele commu niqué zal Sir Archibald Clark Kerr dr. Van Mook vergezellen om de besprekingen te vergemak kelijken en een middel te vinden de nog resteerende moeilijkhe den op te lossen. Sir Archibald heeft te kennen gegeven, dat zijn terugkeer naar Indonesië wel niet noodzakelijk zal zijn. Hij gaat eerst naar Engeland met vacan- tie en dan einde Mei naar zijn ambassadeurspost te Washington. A.N.P.-Aneta verneemt nog uit de persconferentie, dat het pro bleem betreffende de geïnter neerden een belangrijk deel van de onderhandelingen heeft uit gemaakt. „Beide partijen trachten nu dit probleem zoo spoedig mo gelijk op te lossen", zoo besloot dr. Van Mook. Toen hem de vraag werd ge- steld over de mogelijkheid van een „wapenstilstand",^ zeide Van Mookj „Beide partijen zullen al het mogelijke in toet werk stellen om de overspannen elementen te kalmeeren." Eten A.N.P.-bericht noemt het opmerkelijk dat de evacuatie van Nederlandsche burgers uit Java sinds eenige weken is stopgezet en dat evacué's vani Soerabaja terugkeerden. De publicatie van een Nederlandsch-Indonesische overeenkomst betreffende de ge- interneerden in Midden-Java wordt dan ook binnenkort ver wacht. Volgens U.P. wordt „in Ba tavia algemeen veronder steld", dat de overkomst naar Nederland verband houdt met den eisch der nationalisten, om de republiek te erken nen! Met ingang van heden 1 April gaan de veilingen weer draaien, de afzet van groenten iz vrij, dus geen verdeeling meer en geen toewijzing. „Het lampje van den kok zal den kooper weer aanwijzen", zegt 't Bedrijfschap v. Groenten en Fruit in een circulaire aan dc veilingen. Met ingang van heden zijn ook de prijzen weer vrij, de wijzers van de klok stellen den priis vast. Het verplicht veilen blijft er de kwaliteitseischen worden gehandhaafd, de fruit-verorde- ning blijft van kracht, evenals den vervoersverordening. HET IS UITGEKOMEN, zoo als wij gedacht hebben: in totaal ruim anderhalf uur heeft de algemeene vergade ring van den Kring den Hel der van de Katholieke Volks partij het Politiek Advies, de Groslijststemming en de actie van het Kiescollege besproken. Laat ons dadelijk voorop zetten, dat er veel van het ge beurde aan misverstand kan worden geweten, dat weder zijds goede trouw moet wor den aangenomen en dat de actie van agrarische zijde re den van ontstaan had; het Politiek Advies van den Ver- kiezingsraad hield, hoe dan ook, te weinig rekening met de agrariërs en het is niet al leen in onze kieskringen ge weest, dat daardoor op het platteland reactie ontstond. Dit vooropgesteld, moet echter gezegd worden, dat de werk wijze van het z.g. Kiescollege van den land. en tuinbouwers. stand, dat in de kieskringen Den Helder Haarlem Leiden Dordrecht gewerkt heeft, om de candidatuur.Groen veiliger te stellen, niet volgens het regie, ment is geweest en dat eigen lijk het bestaan van dit „college" in dezen vorm onregle mentair was. Uit de discussie ter vergade ring en uit de mededeelingen van den heer dr. Albering, den alge. meen secretaris van de Partij, is toch wel duidelijk gebleken, dat de indruk, als zou het Partij, secretariaat de organisatoren van het Kiescollege verkeerd hebben voorgelicht, onjuist is. Men heeft daar in den Haag den agrarisctoen heeren gezegd: hier hebt u het kiescomité.reglement, en als u zich daaraan houdt, is het in orde. De kiescollege.rs zijn toen op hun eigen houtje dat regle ment gaan uitleggen en dat was fout. Gaan we nu strikt formeel te werk, dan zou er alle aanleiding zijn om den ge. dachtengang van den heer Koop. meinen (Alkmaar) te volgen, die er zich over verbaasde, dat het resultaat van „illegale" actie door het Partijbestuur aanvaard werd. „Strikt formeel" zou de overi gens terecht aangeprezen demo cratie van ons kiesreglement echter een leugen zijn geweest. Wie dit vaststelt, keurt „illegaal" werk niet goed, maar verklaart den gang van zaken en tracht deze tegenover misverstand be grijpelijk te maken („Strikt formeel moest het kringbestuur een algemeene ver. gadering uitschrijven, toen vijf afdeelingen dit vroegen, maar toen het door tijdnood zooal niet onmogelijk, dan toch moeilijk was, en bovendien het motief voor deze vergadering tegen een besluit van de Partijleiding in ging, was het o.i. het tegendeel van ondemocratisch, die verga dering op dat moment achter wege te laten; democratie ver onderstelt immers ook aanvaar, ding van (en vertrouwen in) net trouwens zelf gekozen gezag.) Het getuigt, zacht gezegd, van buitensporige koenheid, om als men in het reglement leest, aai actie ten bate van voorloopig aangewezen candidaten, anders dan in kiescomité's, verboden is, dan toch maar iets anders, nl. een kiescollege, te gaan oprich ten, ook omdat men méént, dat het voor een kiescomité telaat is en men bovendien méént, dat de actie, die men beoogde, in het kader van het reglement door een kiescomité niet zou kunnen worden behartigd. Het is toch inderdaad ook voor de toekomst van belang om vast te stellen, dat de eenige conclusie had moe ten zijn: actie is alleen maar ge oorloofd door een reglementair kiescomité; dit is niet mogelijk, duswij doen niets, tenzij men eerst met de bevoegde in stanties overlegt. Dit heeft men inderdaad gedaan. In een pers communiqué van het kiescollege dd. 25 Maart (waarin wij lezen, dat men reeds in Januari met de actie doende was!) lezen wij ook dat men „om de K.V.P.-disci pline tot-en-met te »especteeren" naar het Partij secretariaat is gegaan; maar, zoo vernamen wij nu van den Partijsecretaris, daar heeft men de heeren het kiescomité.reglement in de han. den geduwd en gezegd: ga je gang maar, doch houd je aan dit reglement. Voor personen, geboren in 1925 of later wordt wederom 500 gram sinaasappelen beschikbaar ge steld. Men moet hiertoeuiterlijk op Woensdag 3 April de bonnen E 36. D 36, C 36 en B 37 reserve der bonkaant K 604 bij een han delaar in groenten en/of fruit im leveren. WEGENS EEN TECHNISCHE STORING OP DE DRUKKERIJ KONDEN VERSCHILLENDE BERICHTEN EN VERSLAGEN HEDEN NIET GEPLAATST WORDEN. Van Vliet heeft het kampioen schap van Nederland hoofdklasse grootbiljart gewonnen. De Grieksche verkiezingen zijn over het algemeen rustig verloopen; de linksche partijen namen niet deel; drie-kwart van de kiezers stemde. De socialisten in Berlijn hebben zich uitgesproken tegen fusie met de communisten. Oxford heeft de. beroemde bootrace van Cam bridge gewonnen. Bij de Tweede Kamer is thans Ingediend het wetsontwerp betreffende het consumentencreaiet. Her persoon kan ten hoogste 100.worden verstrekt, terwijl een gezin f 100 extra kan krijgen. Hoewel de besprekingen tus schen de Nederlandsche en Indo nesische delegaties in Batavia klaarblijkelijk eenige mate succes hebben gelbewaren officieele kringen te uatavia het meest vol komen stilzwijgen over alles, wat met de onderhandelingen verband houdt, waardoor het niet mogelijk is een schatting te geven van hetgeen is beJeikt. Dit officieele stilzwijgen zal waarschijnlijk wel het gevolg zijn van de omstandigheid, dat de werkelijke en tastbare resultaten in Den Haag zuilen moeten wor den verkregen. Gewoonlijk goed ingelichte kringen in Batavia zijn geneigd met dgze zienswijze in te stemmen, meldt A.N.P.-Aneta. De overheerschende indruk in deze kringen is. dait onder lei ding van Sir Archibald Clark Kerr een werkelijke .en veel belovende verbetering in de be trekkingen en een grooter mate van wederzij dsch vertrouwen tusschen de republikeinen van Sjahrir en de ihooge Nederland- schi» ambtenaren ter plaatse ver zekerd is. Sinds dr. Van Mook, zulks over eenkomstig zijn van de Neder landsche regeering verkregen in structies, den weg voor een in veel opzichten verbe.terde atmosfeer geëffend heeft, zijn deze kringen van meeninig,, dat het thans op den weg van de regeering in Den Haag ligt. de meest volledige ver antwoordelijkheid op zich te ne men voor de principieele overeen stemming. welke de grondjlag zal zijn, waarop de scheppers van den nieuwen status zullen verder kunnen bouwen. Een door dr. Van Mook gemaak te toespeling, dat de ten aanzien van Indo-China verkregen oplos sing een voorbeeld zou kunnen bieden, wordt door deze kringen aldus uitgelegd, dat men in de Indonesische kwestie naar een in veel opzichten hierop gelijkende, doch niet een geheel hieraan ge lijkende oplossing streeft. Deze kringen doen uitko men. dat het voornaamste ver schil tusschen den toestand in Indo-China en dien in Indone sië is de ondeelbaarheid van Indonesië als administatieve eenheid, waarover tusschen Nederlanders en Indonesiërs in alle opzichten volkomen over eenstemming schijnt te bestaan Hoewel de republiek in de buitengewesten geen aanzien lijke sterkte heeft gekregen, is zij zonder eenigen twijfel op Java en Sumatra de voor- Dat kiescomité-actie alleen maar gevoerd kan worden ten bata van candidaten, die niet.geadviseerd waren, is onjuist. Dat staat nergens. Men heeft dat er wel van gemaakt, maar dit is ook weer een gevolg geweest van eigenmachtige uitleg kunde, (Vervolg pa©. 3). naamste Indonesische groe- neering geworden. Op grond van déze omstan digheden hellen goed-inge- lichte waarnemers naar de meening over. dat bij verdere onderhandelingen tusschen de Nederlanders, de republikeinen en tenslotte ook de vertegen woordigers der buitengewesten gestreefd zal worden naar een bestuursvorm. welke aan vaardbaar zal zijn voor alle betrokken partiien en die ook de noodige aandacht aan het vraagstuk der minderheden zal wiiden. In verband hiermede leggen deze kringen er den nadruk op dat de verschillende gra den van ontwikkeling op de eilanden en onder de bevol kingsgroepen het beste en meest harmonieerend in een federatief verband zouden kunnen worden ondergebracht Een op een dergelijke wijze opgebouwde Indonesië, aldus deze kringen, is aanvaardbaar voor de Nederlanders, terwijl het voornaamste voordeel voor de Indonesiërs zou zijn, dat de meest volledige mate van zelfbestuur in den korsten tijd zal kunnen worden verkregen. Het nieuwe ministerie van Acker is thans als volgt sa mengesteld: Eerste minister en minister van kolenproductie: Achille v. Acker (soc.), vice-voorzitter van den Ministerraad en Econ. Za ken: Albert Deveze (lib.), Bin- nenlandsche Zaken: Auguste Buisseret (lib.), Buitenl. Zaken en Buitenlandsche Handel: Paul Spaak (soc.). Landbouw: Rene Lefevre (lib.). Koloniën: Robert Godding (lib.). Invoer: Paul Kronacker (lib.). Finan ciën: Franz de Voghel (extra pari.), Justitie: Adolphe van Glabbeke (lib.), Nat. Verdedi ging: Kol. de Fraiteur (extr. pari.), Voedselvooziening: Ed- gard Lalmand (comm.). Volks gezondheid: dr. Marteaux (comm.), Arbeid en Sociale Voorzorg: Elie-Leon Troclet (soc.), openbare werken: Jean Booremans (comm.). Onder wijs, Kunsten en Wetenschap pen: Herman Vos (soc.), Spoor wegen en P.T.T.: Ernest Rong- vaux (soc.), Budget: José Mer- lot (soc.). Wederopbouw: Jean Terfve (comm.) en Nationaal Herstel: Albert de Smaele (extra pari.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1946 | | pagina 1