Nieuw
9
Eere-schuld jegens vierduizend
verzetshelden
.jagfflf
JODENVERRAAD EN
JUWEELENDIEFSTAL
IES
I
:R Jr.
Voor Alkmaar en omgeving nergens Mondei)
Bureaux:
v LASTER?
INDERDAAD:
ONDERSCHEIDEN!
GEVAARLIJK GOEDJE
EN ROEKELOOZE
KINDEREN
Stichting 1940-1945
vraagt de aandacht
hef- schoenen
nummer voor Mei
ONDERWIJZERS
SALARISSEN HEBBEN
VOORRANG
Godsdiensf-onderwijs
taak der kerken
Zij vochten voor de
nazi s
Vredeskus
eerd
jrij
74
2875
Bur-
pr en
rikaan
sters,
Blasters
hooge
Alle
|nt per
op
Heiloo
Hoofdredacteur: H. N.
Splits; rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs I 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand', inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum 2.50; in alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum I 4.—.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct.
Noordhollandscli Dagblad
J Buiten God is 't
DONDERDAG 25 APRIL 1046
42e IAARGANG - NUMMER 10914
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.):
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
Op een vergadering van de
Partij van den Arbeid te Am.
sterdam sprak de voorzitter,
wethouder Roos, over de zaak.
Vorrink. Hij meende te mogen
opmerken, dat „onze tegenstan
ders als laatste redmiddel grij
pen naar den laster, maar Koos
Vorrink zal zich z&if wel ver.
dedigen".
Wij merken op: van een red-,
middel, laat staan van een laat.'
ste, is absoluut geen sprake. De
K.V.P. is allerminst in nood,
voelt zich zoo frisch en gezond
als een hoentje, en voelt zich in
den verkiezingsstrijd minstens
volkomen gelijkwaardig met
andere.
En laster? De Partij van den
Arbeid is, met haar voorzitter
Vorrink, en haar orgaan, hei
Vrije Volk, begonnen met de
zaak.Meijer tot een politieke rel
te maken. Tegen het departe
ment van den Katholieken Mi
nister van Jusitie.
Daar is, natuurlijk, reactie op
gekomen. Men heeft gezocht
naar de diepere motieven van
deze rel. En het zal wel wezen,
dat daarbij wel eens een jour
nalist ontspoord is. De beschul
digingen -in enkele bladen (de
„Telex" en de „Koerier") heb
ben wij dan ook slechts terloops
vermeld.
Wat fout is, moet recht gezet
worden en wij hebben absoluut
geen behoefte aan een contra-
rel voor verkiezingsreclame. Wij
hebben steviger grondslag:' een
beproefd beginsel en een voor
uitstrevend program.
Maar de diepere motieven van
de socialistische rel rondom
Meijer moeten duidelijk komen
vast te staan.
De verklaring, nu afgelegd,
dat Vorrink maar één keer bij
Meijer geweest is, en dat dit op
Meijer's verzoek zou zijn ge
weest, is niet afdoende, nu er
andere mededeelingen zijn, die
het anders vertellen.
Overigens staat wel vast, dat
de uitlatingen in de Leidsche
„Kroniek" niet juist zijn Vor
rink heeft bij zijn verhoor niet
„doorgeslagen" en is dus niet
verantwoordelijk voor bepaalde
arrestaties van politieke leiders:
hij is indertijd trouwens tegelijk
met die leiders gearresteerd.
Maar overigens hebben Vor
rink en de Partij van den Arbeid
het aan zichzelf te wijten, als er
onaangename dingen gepubli
ceerd worden: ze zijn zelf be
gonnen in deze zaak te roeren!
„Wij moeten trachten te on
derscheiden, wat van tijdelijk
en wat van blijvend belang
is", zei minister Logemann
Woensdag op een vergadering
van de Partij van den Arbeid
te Amsterdam, ten aanzien
van Indonesië.
Dat is inderdaad volkomen
juist. Dat is precies het ver
schil tusschen het programma
van de P. v. d. A. en de K. V.
P. Niet alleen ten aanzien van
Indië, maar ook bijv. ten aan
zien van de bedrijfsorganisa
tie, de planeconomie e.d. Wij
gaan met veel maatregelen
accoord, maar sommige ook
bijv. ten aanzien van het Na
tionale Welvaartsplan wil
len we slechts tijdelijk, om
den noodtoestand. Met staats-
ingrijpen zijn we voorzichtig,
dat leert ons o.a. Quadragesi-
mo Anno. Alleen erkennen wij,
dat er wel eens verder moet
worden gegaan, om een nood-,
sprong.
Zoo trachten wij inderdaad
te onderscheiden tusschen tij
delijk en blijvend. En bij
trachten blijft het niet. Wij
dóén het!
Het Engelsche leger heeft nieuwe kanonnen tegen stratosfeerbommen.
Deze 120 m.m. batterij; gericht met radar, is uitgerust met "electrische
hersens" en vuurt granaten van 15 kilo tot 16 K.M. hoogte!
/"NP HET VLIEGVELD te
Peest in Drenthe werden
drie jongens van 9.'10 en 11
jaar gewond door dat ze een
brandende lucifer bij een
bus met celluloid hielden!
Te Schaijk. in N. Brabant
werden twee kinderen van
8 en 9 jaar gedood doordat
een granaat ontplofte waar
mede zij speelden. Een derde
kind is levensgevaarlijk ge
wond.
In Rotterdam wierp een
jongen van 14 jaar een
zelfvervaardigde bom in een
passeerende kinderwagen! De
wagen is vernield, maar de
baby kwam er wonder boven
wonder goed af.
De WEEK VAN 38 APRIL
tot 5 Mei zal alom in den
lande in het teeken staan van
de Stichting 1940—1945, die
voor de tweede maai na de
bevrijding een beroep zal doen
op het Nederlandsche volk,
om een eereschuld in te lossen
tegenover de 4000 helden van
het verzet, die in den strijd
tegen den bezetter hun leven
voor de vrijheid van ons va
derland geofferd hebben. Zij
gaven het grootste offer, dat
zij konden geven; van ons al
len, die de vrucht der bevrij
ding mochten plukken, wordt
thans ook een offer gevraagd;
geen aalmoes of een gave,
maar een offer, d.w.z. dat wij
iets meer geven dan wij eigen
lijk kunnen missen.
De Stichting wil tegenover de
nabestaanden van de gevallen
verzetshelden de belofte inlossen,
die hen gegeven was. dat er ge
zorgd zal worden voor vrouw en
kinderen, wanneer zij zelf in den
strijd mochten vallen. Niet minder
dan 4000 weduwen met haar kin
deren missen thans hun vader en
kostwinner. Billijk is echter, dat
deze nabestaanden in dezelfde om
standigheden kunnen blijven als
waarin zij zouden verkeeren, als
hun man en vader niet het cffer
van zijn leven had gegeven.
Met de vervulling van dezen
eereplicht heeft de Stichting zich
belast. Vast staat reeds, dat na de
verkiezingen een wetsontwerp in
de Staten Generaal in behande
ling komt en men vertrouwt,
dat het ook tot wet zal worden
verklaard waarin de Staat voor
ziet in een buitengewoon pen
sioen. dat een uitkeering inhoudt
van 80 pet. van het inkomen, dat
de gestorven kostwinner voor zijn
dood genoot, plus een kindertoe
slag van 2025 pet.
De Stichting stelt zich echter op
het standpunt, dat de gezinnen in
hun normale levensmilieu moeten
kunnen bestaan en suppleeren
daarom op dit staatspensioen, om
dit te kunnen bereiken.
Het staatspensioen aan de na
bestaanden van de mannen van
het verzet zal door het Rijk aan
de Stichting worden overgedra
gen, die via de vrijwillige plaat
selijke bestuurders voor ae uitbe
taling zorgt; zij meent door- deze
bemiddeling de belangen van de
betrokkenen zooveel mogelijk te
dienen, die daardoor niet in han
den worden gelegd van staats
ambtenaren.
De Stichting, die in bezettings
tijd reeds tot stand kwam, hield
ook kort na de bevrijding een lan
delijke inzameling; Friesland, dat
ook in het verzet zoo'n groote rol
speelde, bracht maar eventjes
f 5.000.990 bij elkaar; de rest van
Nederland f7.000.000 Met deze
tweede actie hoopt het Stichtings
bestuur de benoodigde 20 millioen
gulden aan stamkapitaal vol te
maken.
H. M. de Koningin, die de be
schermvrouwe van de Stichting is,
ging reeds voor, door een half
millioen te schenken en haar
paleis 't Loo voor het herstel van
de oud-illegale werkers beschik
baar te stellen. Zij gat daarmee
als 't ware te kennen, dat zij met
het doel en streven van de Stich
ting, den financieelen steun van
de nabestaanden zelf in handen te
houden, accoord ging.
Ook de nabestaanden van dege
nen. die in 's lands dienst in Ne
derland of overige Rijksdeelen
door de oorlogshandelingen sneu
velden, zullen een buitengewoon
staatspensioen ontvangen, doch in
dit geval rechtstreeks via het de
partement
In de Stichtingsweek zullen
overal huis aan huis collectes wor
den gehouden met gecontroleerde
lijsten door personen, die zich als
collectant kunnen legitimeeren.
Geblokkeerd geld kan men ook
aan de Stichting overmaken, ter
wijl tot 15 Mei nog steeds gele
genheid bestaat om oud geld,
bribfjes van honderd en andere,
die niet meer in circulatie zijn,
aan de Stichting te schenken.
Voorts kan men zich opgeven
als contribuant voor een jaarlijk-
sche vrijwillige bijdrage en het is
vooral op deze wijze, dat men het
werk van de Stichting ook in de
toekomst mogelijk maakt.
Wanneer het resultaat van deze
week aan de verwachtingen be
antwoordt. zal in de toekomst niet
op een dergelijke grootscheepsche
wijze een. beroep gedaan behoeven
te worden op het Nederlandsche
volk.
Daarom: men stelle offer tegen
offer; tegenover het offer van het
leven, dat de verzetshelden gaven,
ons offer van dankbaarheid.
fw
it
Om in het bezit te komen van een schat
aan juweelen, ter waarde van anderhalf
millioen gulden, leverde een huisvriend
drie joden over aan den S.D.
IN ONS NUMMER van 38
Maart publiceerden wij een
bericht over de arrestatie van
zekeren F. W. uit Eindhoven,
die in Februari 1944 vier on
derduikers, w.o.vdrie Joden,
aan den S.D. verraden had en
tot driemaal toe kans bad ge
zien uit de gevangenis te ont
snappen. Na een zwerftocht
door Nederland, waarbij na
sporingen werden verricht te
Heemstede, Vugt, Tilburg en
Amsterdam, slaagde de Poli
tieke Recherche erin dezen
Jodenverrader in een woning
in de Indische buurt te Am
sterdam van zijn bed te lich
ten. Sindsdien zijn nog ver
schillende arrestaties gevolgd.
Wij zijn thans in staat een
tipje op te lichten van den
sluier, welke tot dusver over
deze verraadzaak hing.
In het najaar van 1943 waren
bij Burgemeester D. v. d. Heuvel
te Ursem ondergedoken het joden-
echtpaar Coster en het joden
meisje F. Philips uit Amsterdam
en een zoon van mr. A. M. Baron
v. Tuyl van Serooskerken uit
Alkmaar.
Aanvankelijk was alleen mevr,
Coster hier ondergedoken, terwijl
haar man en dochter in Ermelo
zaten. Daar werden dezen ge
arresteerd en naar de jodengevan-
genis op het Wateriooplein ge
bracht. Terwijl mevr. Coster via
tusschenpersonen pogingen deedt
om haar man en dochter vrij te
koopen voor f 62.Ö0Q.zou dit
kunnen gebeuren wisten vader
en dochter echter te ontsnappen.
Zij werden, door een KP-er uit
Ursem en een vooraanstaand wer
ker van de L.O. te Hoorn uit Am
sterdam gehaald, waarbij de be
vrijders zich voordeden als poli-
tie-functionarissen. die hen kwa
men arresteeren..
De vader dook onder ten huize
van den burgemeester van Ursem,
de dochter bij den wachtmeester
Kolenbrander; deze slaagde er in
haar te doen aanstellen als onder
wijzeres aan de R.K. Fröbelschool
zoodat zij, voopsien van een nieuw
P.B. enz., zich vrij bewegen kon.
'N JUWEELENSCHAT.
Mevr. Coster was de dochter
van een Atnerikaanschen
Joodschen diamant-magnaat
en zoodoende was het echt
paar in het bezit van een
groote schat aan juweelen,
waarvan de waarde op ander
half millioen gulden geschat
kan worden. Aanvankelijk
was deze schat ergens in Bra
bant verborgen, doch later
wist men die over te brengen
naar Ursem, waar het kostbare
bezit werd verstopt onder de
vloer van een kast.
Toen het echtpaar na eenigen
tijd niet meer over contanten be
schikte, werd besloten iets uit de
juweelenschat te gelde te maken.
Een vertrouwensman zou een bril
lonten hanger op de Amsterdam-
sche Beurs laten taxèeren. doch
in Alkmaar werd hem geadviseerd
dit niet te doen, omdat de S.D-
daar steeds lóerde. Zoo werd het
kostbaar kleinood door een jüwe-
(Vervolg pag. 3. 4e kolom)
Personen, die na 1 Ja
nuari 1945 geen bom voor
beroeps- of gewone schoe
nen hebben ontvangen, en
wier stamkaartnummer op
het cijfer 9 eindigt, komen
in Mei in aanmerking voor
een schoenenbon.
v. su
Op het Congres voor Vernieu
wing van Onderwijs heeft minis
ter v. a1. Leeuw gezegd, dat ver
nieuwing niet mogelijk is wan
neer er geen verbetering ontstaat
voor onderwijzers en onderwijze
ressen in dén materieelen zin van
het woord. .,Ik kan u dan ook me-
dedeelen," aldus de minister, „dat
de herziening van het salaris van
het onderwijzend personeel vóór
de herziening van het algemeen
bezoldigingsbesluit zal gaan. Te
vens zal deze categorie alsnog in
aanmerking komen voor het z.g.
invasiögeld."
Sprekende over den geestelij
ken grondslag voor het onderwijs
behandelde spr. de hem voorge
stelde plannen van godsdienst
onderwijs op de openbare scho
len. Hij verklaarde zich een te
genstander van zulk een gods
dienstonderwijs en zag hier een
taak voor de kerken. Godsdienst
onderwijs kan niet anders tot
zijn recht komen dan in de sfeer
van het geloof. „Een wetsont
werp, dat déze materie regelt,
ligt thans bij den Raad van Sta
te" aldus besloot de minister zijn
rede.
Nederlanders in Duitschen mi
litairen dienst, die door de geal
lieerden zijn krijgsgevangen ge
maakt, zullen naar Nederland
worden getransporteerd, waar zij
aan de Nederlandsche autoritei
ten zullen worden overgedragen.
priX VOBIS! De vrede zij
met u! Met dezen groet
verscheen de verrezen Heiland
aan Zijn leerlingen. Dit was de
Oostersche groet, niet veel an
ders gebruikt dan ons „goeden
dag!", maar Christus legde er
een geheel nieuwen inhoud in,
het werd de oprechte heïl-
wensch der Christelijke broe
derliefde.
Het is de liturgische groet
geworden, gepaard gaande met
den vredeskus, zooals gij in
een plechtige Hoogmis kunt
zien. Doch „geef geen valschen
vredeskus!" zegt de H. Bene-
dictus in zijn monnïkenregél.
Hetzelfde nu geldt voor onze
dagelijksche groetwoorden.
Wie „daaag!", „het allerbes
te!", „blij dat je gekomen bent"
of iets dergelijks zegt, zonder
dat te meenen, is niet alleen
een huichelaar en bedrieger,
doch zondigt tegen de liefde.
Zijn „kus" is een Judaskus.
Het „goeden dag" van een
Christen moet zuiver zijn.
MARCUS