Nieuw
Indonesisch probleem voor 't Parlement
r
HET REDDENDE VOEDSEL-
BOMBARDEMENT
Verbitterde critiek van
Gromyko op Engeland
Daarna nieuwe instructies voor
van Mook
Voor Alkmaar en omgeving nergens v{f^deX)
Bureaux:
PETITIE
VAN CHINEEZEN
aan H.M. Koningin
Wilhelmina
R.D.M. opgeheven
Vier den Vrijdag
Extremisten krijgen
overhand op Sumatra
Hef „Dagblad" over den
foesfand in Indonesië
„Niet alle geschil
len overbrugd."
WEG MET DE TOL
MUREN
EEN MINUUT STILTE
„THANK YOU, BOYS!"
Rusland wil democratie
in Spanje
Hoofdredacteur: H. n.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand; inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum 2.50; in alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct
No ordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
VRIJDAG 26 APRIL 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10915
ajlkm aarLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
QE REGEERINGSVOORLICHTINGSDIENST deelt mede:
De conferentie op de Hooge Veluwe, die thans tot het ver
leden behoort, heeft een waardevolle bijdrage geleverd tot de
oplossing van het Indonesische probleem. In de officieele ver
klaring van 6 April j.l. werd medegedeeld, dat de reis van
Dr. van Mook ten doel had, een nieuwe poging om tot een
vergelijk te komen, aan het oordeel vap de Nederlandsche
regeering te onderwerpen en naar aanleiding daarvan nieuwe
instructies "te verkrijgen. N
Tevens werd medegedeeld, dat drie republikeinsche ver
tegenwoordigers den luitenant-gouverneur-generaal vergezel
den, aangezien men er van die zijde prijs op stelde, zijn in
zichten zelf aan de Nederlandsche i^geering uiteen te zetten.
Bij dit persoonlijk overleg konden uiteraard niet alle
geschillen worden overbrugd, reeds hierom niet, omdat de
Indonesische afgevaardigden geen mandaat hadden. Niettemin
zijn op diverse punten vorderingen gemaakt.
Van groot belang is tevens, dat men over en weer een
beter inzicht heeft verkregen in de wederzijdsche zienswijze
en in de politieke moeilijkheden, waarmede men van weers
kanten rekening moet houden bij het streven naar een voor
allen aanvaardbare oplossing.
Aanteekening verdient nog, dat de suggesties, die Dr. van
Mook naar Nederland meebracht, tot onmiddellijk doel had
den een zwijgen der wapenen mogelijk te maken. Voor de
daarop volgende besprekingen nopens den status van Indone
sië vormt de regeeringsverklaring van 10 Februari 1946 nog
steeds den grondslag.
De Nederlandsche regeering is thans in de gelegen
heid het probleem in zijn vollen omvang aan de Staten-
Generaal voor te leggen en daarna de instructies op te
stellen ,op grond waarvan dr. van Mook de besprekingen
in Batavia wederom zal kunnen opnemen.
Het „-Dagblad" te Batavia pw
bliceert een verzoekschrift, ge
richt aan H.M. Koningin Wilhel.
mina door den heer H. Kan,
voormalig Chineesch lid van den
Volksraad, waarin uitdrukking
wordt gegeven aan de bezorgdheid
over het lot van de Chineesche
gemeente, die nu ongeveer 2 mil-
lioen zielen omvat, onder de nieu
we politieke constellatie van Ne-
derlandsch-Indië.
Bij K.B. van 1 Maart is het Re-
geerings-Direetoraat Motorvoer
tuigen (R. D. M.) met ingang van
genoemden datum opgeheven.
J^LLE VRIJDAGEN onthou
den wij ons van vleesch.
Niet uit „Roomsche sleur"?
Opdat dit niet het geval zij,
moeten wij van nu af meer
aandacht aan dezen dag gaan
besteden dan voorheen: op
iederen Vrijdag ons even be
zinnen op dien Vrijdag der
Vrijdagen, dien we vorige
week hebben gevierd
De eerste Christenen vast
ten iederen Vrijdag. Wij moe
ten weer leeren, iederen Vrij
dag den geest van de Groote
Vasten in ons te vernieuwen,
als voorbereiding op den Zon
dag. die een hernieuwing van
het Paaschfeest is.
Behalve de verplichte vleesch-
onthouding moesten wij nog
één zelfgekozen onthouding
iederen Vrijdag in praktijk
brengén. MARCUS
de Nederlanders leden geen ver
liezen.
Op 24 April is door extremisten
benden. die na een hevig gevecht
werden afgeslagen, op een ande
re patrouille bij Tjilingtjing, ten
oosten van Priok, geschoten. Ze
ven extremisten zijn daarbij ge
dood en een gearresteerd, terwijl
een Nederlandsche soldaat licht
gewond raakte.
De jongste uit Sumatra ontvan
gen inlichtingen wijzen er op, dat
de Indonesische politieke stroo
mingen aldaar thans de neiging
hebben om zich op te lossen in
twee hoofdpartijen:
1. De aanhangers van de Indo
nesische republikeinsche regee
ring. die gegroepeerd zijn in het
nationale comité, zijn het er over
eens, dat Sumatra moet worden
ingelijfd bij de republiek als
autonome provincie en onderge
schikt aan Java.
2. Volgens betrouwbare Brit-
sche inlichtingen is aan den an
deren kant een „raad van extre.
misten" gevormd, die zijn hoofd
kwartier heeft te Pematang Sian-
t'ar (ten zuidoosten van Medan),
wat wordt beschouwd als 'n na
dere aanwijzing, dat de extre
misten op Sumatra hoe langer
hoe meer hun gevoelens tegen-,
over de gematigden tot uitdruk
king gaan brengen.
Het hoofdartikel van het „Dag_
blad" heeft groote verbazing ge
wekt onder de buitenlandsche
perskringen te Batavia., daar het
werd beschouwd als een aanval
op Mountbaten. Het artikel im
mers wijt de schuld van het In
donesische probleem aan de hou.
ding van de Britten door de toe
voeging: „Indien Mac Arthur
zelf deze taak op zich had geno
men, zouden in Indië al lang
wet en orde zijn hersteld".
Inmiddels is Lord Louis
Mountbaten te Batavia gearri.
veerd. Ten einde een reeds vroe-
ger aangekondigd tweedaagsch
bezoek te brengen aan Batavia
en Bandoeng. Naast besprekin
gen met Britsche en Nederland
sche- ambtenaren, is een bijeen
komst belegd tusschen Admiraal
Mountbaten en vooraanstaande
republikeinen.
Op grond van het mondelinge
overleg in Nederland, dat ten
aanzien van de kennis der we
derzijdsche standpunten verhel
derend gewerkt -heeft, mag, zoo
wordt van betrouwbare zijde in
Den Haag gemeld, worden aan
genomen, dat de komende on
derhandelingen te Batavia tot
resultaat zullen kunnen leiden.
Volgens een bericht van As
sociated Press zal de Amerikaan-
sche minister van buitenlandsche
zaken. James Byrnes, aan de con
ferentie van ministers van buiten
landsche zaken te Parijs een voor
stel voorleggen, dat alle Europee-
sche landen gedurende vijf jaren
hun in. en uitvoerrechten zullen
laten vallen, teneinde het econo
misch herstel van het continent
te bespoedigen!
Bij sommigen blijkt nog on
zekerheid te bestaan ten aan
zien van het oogenblik, waar
op bij de a.s. herdenking der
bevrijding een minuut stilte
in acht zal worden genomen.
Van bevoegde zijde wordt er
de aandacht op gevestigd, dat
dit tijdstip officieel is bepaald
op Zaterdag 4 Mei te 11 uur.
In de Notre Dame te Parijs heeft
de wijding van 68 nieuwe priesters
plaats gevonden. Mgr. Suhard,
Aartsbisschop van Parijs, zegent de
nieuwe priesters. Ass. Corr. P.
IN DEN VROEGEN OCH-
TEND van Woensdag 25
April bracht generaal Eisen
hower in de Nederlandsche
uitzending van de B.B.C. de
mooiste boodschap, dié de be
volking van het nog bezette
JVe,derlandsche gebied kon
ontvangen: zij beteekende niet
alleen het einde van den hon
ger, doch meer nog: zij betee
kende, dat Duitschlaha ver
slagen was.
„De vijand", aldus deze bood
schap. „die verantwoordelijk is
voor de voedselvoorziening van
Nederlandsch bezet gebied heeft
verzuimd, daarin tijdig te voor
zien, toen de wegen daarvoor nog
open waren. Daar uw voedselvoor
raden thans uitgeput zijn, hebben
wij besloten u onmiddellijk te hulp
te komen en levensmiddelen uit
vliegtuigen af te werpen". Den
Duitschers werd in een tweede
mededeeling op het hart gebonden
zich van alle vijandelijke acties te
onthouden.
Zou de Duitscher dit acceptee
ren? Blijkbaar niet! Er kwam een
verklaring van Seyss Inquart, die
beteekende. dat de voeaselbren.
gende vliegtuigen niet ongehin
derd boven nog bezet gebied zou
den kunnen vliegen. De geallieer
den wilden dit risico niet aanvaar
den.
En zoo kwam er nog geen
voedsel op Woensdag 25 en
ook niet op Donderdag 26
April. In den avond van dien
dag maakte de zender „Her
rijzend Nederland" bekend,
pen van voedselpakketten was
dat, het bevel tot het uitwer-
ingetrokken. daar onder de
gegeven omstandigheden dit
menschlievende werk zelf
moord zou beteekenen.
Het geallieerde opperbevel en
de Nederlandsche autoriteiten
overwogen andere middelen om
hongerend Nederland zoo snel mor
gelijk van voesel te voorzien
Qo Zaterdagavond 28 April deel
de radio Oranje mede, dat de on
derhandelingen met de Duitschers
betreffende het afwerpen van
voedsel waren voltooid. Aan inge
wijden in het bezet gebied was
dit den 27en April reeds bekend,
evenals het feit, dat voor het uit
werpen vier terreinen waren aan
gewezen. nl. de renbaan te Was
senaar. en de vliegvelden Zpen-
burg. Valkenburg en Waalhaven.
Deze ingewijden verwachtten de
eerste groep vliegtuigen reeds
dienzelfden dag om twaalf uur
boven de aangewezen terreinen.
Het Nederlandsch personeel stond
er gereed, doch de vliegtuigen
kwamen niet.
Op Zondag 29 April ten slotte
gaven de Duitschers in het open
baar blijk van hun medewerking.
En Zondagmorgen om 12 uur
deelde de B B C. mede. dat od dat
oogenblik de vliegtuigen op weg
waren naar Nederland.
Het groote oogenblik was aan
gebroken. Even later daverdei de
groote grijze vogels laag ovei de
landerijen, over de daken der ste
den. over huizen en boomen.
De straten waren zwart van
de menschen, men klom op de
daken, men juichte en ween
de, men zwaaide met doeken
en vlaggen, met oranje en
rood-wit-blauw, men schreef
zijn dankbaarheid in witte
kalk op de daken, met steenen
op de velden „Thank you
boys".
En steeds -daverden de zware
bommenwerpers met hun redding-
brengenden last over het gekwelde
Westen, dien dag, den volgenden
dag en de volgende dagen: een
steeds grooter toevloed van voed
selpakketten, die als een milden
regen nederdaalden op oize
groene velden.
Zoo groot als de vreugde van de
bevolking was, zoo groot was de
voldoening van de bemanningen
der vliegtuigen.
Zoo kwam na eenige dagen het
definitieve einde van de macht der
Duitschers en daarmede was de
mogelijkheid van hulpverleening
op zoo groot mogelijke schaal ge
opend. De Nederlandsche bevol
king niet alleen i.i het uitge
hongerde Westen zal nimmer
het grootsche gebaar van haar
Geallieerde vrienden vergeten,
een gebaar, dat zoowel materieel
als ideëel effect heeft gehad een
gebaar, dat eenig is in de historie.
In Frankrijk maakt men gebruik
van een nieuw telefoonsysteem, dat
berust op de grondslagen van Radar
en waarbij ultra korte radiogolven
worden gebruikt. Mr. Letourneap,
de Fransche minister van P.T.T.
opent het nieuwe telefoonsysteem
met een gesprek vanuit de Fransche
hoofdstad. AF P.
De spaansche kwestie
houdt de Veiligheidsraad
bezig. De Russische vertegen
woordiger, Gromyko, lever
de critiek op de Britsche ar
gumenten, dat er onvoldoen
de gegevens aanwezig zijn
voor een actie en hekelde de
non-interventiepolitiek van
Engeland voor den oorlog.
Engeland voerde een non-in
terventiepolitiek bij de Italiaan-
sohe agressie tegen Abessinië. de
Duitsche en Italiaansche inter
ventie in den Spaanschen burger
oorlog en de agressie van Hitier
tegen Europa.
Het is de taak van de Ver. Na
ties om d'e oorzaak van het ge
vaar voor de veiligheid, dat voort
spruit uit het bestaan van een
fascistisch regime in Spanje, weg
te nemen. Het is de taak der Ver.
Naties het Spaansche volk te hel
pen tot het herkrijgen van de
democratische vrijheden. (Hoe
staat het daarmede in Rusland en
de door Rusland beheerschte
landen? Red.)
Naar aanleiding van bezorgd
heid over de mogelijkheid van
burgeroorlog in Spanje zeide hij:
„Burgeroorlogen hebben in som
mige landen niet altijd kwade ge
volgen gehad." Hij verklaarde
zich tegen het voorstel om een
commissie samen te stellen om
dat zulks zoowel op de openbare
meening in de wereld als op de
democratische krachten in Span
je zelf een negatief effect zouden
hebben.
De Nederlandsche afgevaardig
de, mr. E. N. van Kleffens, zeide
evenals Amerika e.a. voor de
Australische resoluties te zullen
stemmen (om een commissie van
onderzoek naar Spanje te zen
den).
De zitting werd verdaagd tot
heden vijf uur om de partijen in
de gelegenheid te stellen tot over
eenstemming te geraken over den
uiteindelijken vorm der moties
inzake de kwestie-Franco.
Hr. Ms. Willem van der Zwaan
is 22 April uit Tandjong Priok ver
trokken met een aantal repatri'ee-
renden aan boord. De vermoede
lijke datum van aankomst te Suez
is 18 Mei.
