Nieuuu
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ
STAAT ROTSVAST
In Noord-Iran zijn de wapens
opgenomen
M
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Zij heeft zich volkomend gehandhaafd
KABINET
SCHERMERHORN
DEMISSIONAIR
Memorandum over de
Spaanschek kwestie
Kan een bloedbad voorkomen worden?
Critieke voedselsituatie
in Duitschland
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs f 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maana; inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.,
minimum t 2 50; in alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum f 4.—.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct.
No ordhollandsch DaqLlad
Buiten God is 'l
nergens veilig
(Vondel)
MAANDAG 20 MEI 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10934
ALKMAAR: Langestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (red actief K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2^40)
Bankrelatie:
Noorderbank
^ANNER WIJ zoo hier en zaken rooskleuriger voor te
daar commentaren op den
verkiezingsuitslag lezen en
hooren, hebben wij ons afge
vraagd of wij te pessimistisch
geweest zijn ten aanzien van
het resultaat, dat de Katholie
ke Volkspartij heeft behaald.
Wij gelooven van niet. Voor
pessimisme is geen enkele re
den, alleen is het goed de din
gen te zien, zooals ze werkelijk
zijn. Het kan ook geen doel
matige propaganda wezen, de
Den Bosch 77,07
Tilburg 78,38
Arnhem 16,46
Nijmegen 49,98
Rotterdam 14,20
Den Haag 20,93
Leiden 38,35
Dordrecht M13,68
Amsterdam 17,29
Den Helder 30,24
Haarlem 26,82
Middelburg 20,96
Utrecht 25,81
stellen, dan «e
heid zijn.
in werkeüjk-
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
Leeuwarden
Zwolle
Groningen
Assen
Maastricht
Totaal K. V. P.
irtij)
|jTEN BLIK op deze cijfers is
voldoende, om aan te too-
nen, dat, in het algemeen ge
zegd, de toename van het ka
tholieke bevolkingscijfer zich
niet in de toename van onze
stemmenwinst heeft uitge
drukt,. Men kan veel cijfer-
groepeeringen maken en men
behoeft zich ook op bepaalde
percentages niet blind te sta
ren, maar het feit valt niet
weg te redeneeren, dat wij niet
toekomen aan ons accres. Toch
hebben wij bijna driehonderd
duizend stemmen behaald van
de ruim 700.000 geldige stem
men, welke nu méér dan in
1937 zijn uitgebracht. Dit is
prachtig, maar het had, juist
in verband met de toename
van het aantal jongere kiezers
(320.000) grooter moeten zijn.
Wij hadden, volgens goede be
rekeningen; zeker 150.000 stem
men meer moeten uitbrengen.
Het grootste deel daarvan is
zonder twijfel naar de P. v. d.
A. gegaan, een veel kleiner
deel naar de P. v. d. Vr., en
nog een moeiljk na te speuren
contingent naar de communis
ten. De oorzaken van een en
ander zullen wel min of meer
na te speuren zijn. Het groote
„lek" van den geloofsafval,
met name in de groote steden,
is er één van, hoewel Amster
dam en Den Haag het gemid
delde landspercentage Van de
K.V.P. een eind overschrijden.
In het Zuiden blijven met na
me Den Bosch en Limburg
achter, terwijl ook het per
centage toename yan de P. v.
d. A. in de drie Zuidelijke kies
kringen wijst op het feit, dat
er een flinke groep Katholie
ken op deze Partij moet heb
ben gestemd. Voor den typi-
schen achteruitgang in Lim
burg is deze factor blijkbaar
Laten wij nog eens even en
kele cijfers de revue laten pas-
seeren. Wij nemen nog even de
percentages van de uitgebrach
te stemmen onder de loupe,
waarbij wij de stemmen, wel
ke onze partij dezen keer be
haalde, vergelijken met die
van 1937 en wij doen dat kies-
kringsgewijze. Dan zien we dit:
6,61
26,61
5,52
5,78
79,56
30,81
76,40
77,10
15,30
44,50
14,70
18,60
26,60
13,10
15,00
27,70
25,10
18,90
24,80
6,80
24,80
5,30
4,80
81,00
28,84
t
0,67
1,28
1,16
5,48
0,50
2,33
11,75
0,58
2,29
2,54
1,72
2,06
1,01
0,19
1,81
0,22
0,98
1,44
1,97
geen voldoende verklaring. Wij
hoorden althans, dat een deel
van deze verlaging verklaard
moet worden door het feit, dat
er onder de 70.000 afwezige
militairen eenige tienduizen
den katholieken zijn, die niet
in de gelegenheid waren, hun
stemplicht te vervullen door
hun militairen dienst. Zoo zijn
er meer verklaringen. Naar de
oorzaken moet objectief ge
zocht worden, voor zoover dit
mogelijk en noodig is.
Wij hebben niets te vreezen.
Want en dit is bij de scha
duw, die wij meenen te zien,
het groote verheugende feit
onze Partij heeft zich volko
men gehandhaafd en meer dan
dat. En ditv is, afgezien nu van
het stemmenaantal e.d., daar
om zoo verheugend, omdat dit
bereikt is in een vernieuwde,
nauwelijks gerestaureerde Par
tij, die felle aanvallen te ver
duren heeft gehad en wier
grondslagen zelf, ook uit het
eigen katholieke kamp, met
zekere hartstocht werden be
streden. De'politieke omstan
digheden hadden de Katholie
ke Partij vrijwel in het de
fensief gedrongen. Zij heeft
den aanval schitterend en vol
komen afgeslagen en kan nu
weer tot het offensief over
gaan.
U/IJ WETEN NU, waar wij
met onze Kath. Volkspar
tij aan toe zijn. Zij staat in de
Nederlandsche Volksgemeen
schap rotsyast en zij kan met
een glimlach voorbijgaan aan
de beweringen van sommigen,
dat zij overbodig is en eigen
lijk niet in het belang van de
politieke verh judingen van het
land. Men kan tenslotte het
feit van een Partij met om
streeks vijfhonderdduizend le
den en een kiezersaanhang van
bijna anderhalf millioen niet
negeeren. Wie dergelijke evi
dente feiten ontkent, doet als
de man, die voor een bunker
staat, en, de aanwezigheid
daarvan ontkennend, den waan
van een luchtledig probeerend
te onderzoeken, met zijn hoofd
tegen een stuk beton loopt,
tengevolge waarvan hij de be
grijpelijke gevolgen op pijnlij
ke wijze zal ondervinden.
Neen, al hebben wij niet het
maximale maximum behaald,
wat mogelijk ware geweest, de
Katholieke Volkspartij heeft
zich, na een onderbreking van
vele jaren, weer stevig gemeld
en in den verkiezingsstrijd haar
rol duidelijk gespeeld. Dit mo'
ge ook hen tot overdenking
stemmen, die gemeend hebben,
den vooruitstrevenden koers
van de K.V.P. te kunnen mar
keeren door politieke actie
buiten die partij om en in een
andere partij. De gevolgen zijn
averechts. Wie den koers van
de K.V.P. vooruitstrevend wil
helpen bepalen, doet uiteraard
het best, zich m die Partij te
begeven en daar zijn krachten
te wijden aan de tweeledige
taak: in Nederland een poli
tiek te verzekeren, die èn po-
sitief-christelijk is èn dus
vooruitstrevend. Niet het een
of het ander, maar het een èn
het ander.
De kracht van de Katholieke
Partij is ongebroken. Wij zijn
nog of wil men: weer de
grootste partij. Onze leiders
zijn bereid, de rechten en de
plichten, daaruit voortvloeiend
te aanvaarden, in de weten
schap, dat het katholieke volk
van Nederland achter de Ka
tholieke Volkspartij staat, wier
traditie van een halve eeuw,
in het kroonjaar der gouden
programherdenking, schitte
rend is bevestigd.
Vrijdag hebben de Mi
nisters hun portefeuilles
ter beschikking van de
Koningin gesteld. De Ko
ningin heeft deze terbe
schikkingstelling in over
weging genomen en den
Ministers vezocht inmid
dels al datgene te blijven
verrichten, wat zij in het
landsbelang noodig ach
ten.
Giral, de minister-president
van de Spaansehe republikein-
sche regeering in ballingschap,
heeft in antwoord op de vragen
die tijdens de bespreking van de
Spaansehe kwestie ijt den Vei
ligheidsraad' zijn gesteld, een me-,
morandum ingediend, dat giste
ren is gepubliceerd. Giral tracht
hierin aan te toonen, dat de
Spaansehe kwestie geen binnen-
landsche aangelegenheid is, dia
alleen Spanje aangaat, dat het
verbreken van de diplomatieke
betrekking enmet Franco geen
inmenging beteekent ini Spaan
sehe in erne kwesties en dat
wanneer een dergelijke toestand
voortduurt, dit een gevaar voor
den internationalen vrede en'
veiligheid vormt.
ontstellende bericht door,
dat, terwijl heel de wereld
naarstig zoekt naar een basis
voor een soliden vrede, in Per-
zië de wapens kletteren.
De spreektrompet van de
Aserbeidsjaansche autonomis-
ten, radio Tebris, kondigde
aan, dat de troepen van de,
Centrale Iraansche regeering
den aanval hadden ingezet.
Latere berichten zijn nogal*
verward, doch bevestigen alle,
dat .in de Aserbeidsjaansche
hoofdstad Tebris de staat van
beleg is afgekondigd en een
bereids gevormde militaire re
geering de macht in handen
heeft genomen.
Familieleden van Fransche gevallenen kwamen dezer dagen
te Goes aan, waar zij door den burgemeester, den heer ten
Cate, werden ontvangen. Zij brachten eerst een bezoek aan
het graf te Goes, waar 'n herdenlringsplechtigheid plaats vond
Er zijn scherpe maatregelen
afgekondigd. Zoo wordt er b.v.
geschoten op iedereen, die
zich na 11 uur des avonds op
straat bevindt.
Het Wiaitonale leger van
Aserbeidsjan zou reeds we
ken geleden bevel hebben
ontvangen, toe te slaan, in
dien het zou worden aange
vallen. Veertien dagen gele
den dreigde de oorlog reeds,
toen de onderhandelingen in
Teheran met den „minister
president" van Azerbeidsjan
over den status van deze pro
vincie binnen het Iraansche
rijk, mislukten.
De Iraansche regeering heeft
de laatste dagen troepen sa
mengetrokken van Irak tot'
aan de Kaspische Zee, welker
sterkte men op tienduizend
man schat. Azerbeidsjan, de
dichtstbevolkte provincie van
het land, heeft naar schatting
meer dan het dubbele daar
tegenover staan, terwijl dit
aantal nog met eenige tien
duizenden vermeerderd zou
kunnen worden.
Juist vandaag zou de Vei
ligheidsraad bijeen komen om
de Iraansche kwestie vreed
zaam te liquideeren. De wet
tige regeering heeft daarop
ï.iet kunnen of willen wach
ten. En de laatste berichten
die binnensijpelen, spreken
over gewapende activiteit van
beide zijden. De formeele oor
logstoestand schijnt dus inder
daad in een feitelijken te zijn
overgegaan. Plotseling is er
tot opperbevelhebber van het
Iraansche leger een nieuwen
(communistischen) generaal
benoemd en de tragedie der
ideologieën begint ach af te
spelen.
Iran en Azerbeidsjan zijn
legerplaatsen geworden. En
de groote brandende vraag is,
of nog te elfder ure voorko
men kan worden dat de ver
kennende schermutselingen
uitqroeien tot een waren bloe-
digen oorlog.
Intusschen voert Rusland
achter de coulissen van de
marionettenregeering van Te
bris een drama op. En daar
van dreigen volkeren de dupe
te worden.
Het is te hopen, dat men
nog bijtijds, vóór vuur en vlam
zullen rondwaren, tot bezin
ning komt en het (bolsjewis
tische) gevaar zal bezweren.
Want daarin ligt de kern der
verwikkelingen.
Hooge officieren van het Brit-
sche miliaire bes uur in Duitsch
land hebben verklaard, dat 9
millioen menschen in de Britsche
zbne wan Duitschland binnen 6
maanden van honger zullen om
komen, indien de schepen met
graan niet voor het einde van,
deze maand zouden arriveeren.
Doordat er geen broodgranen
meer voorradig waren in de
Britsche zone. is de toestand zoo
ernstig geworden, dat mogelijker
wijze he huidige rantsoen voor
den normalen verbruiker tegen
begin 'Juni van 1.050 tot 400 a 500
calorieën gedaald zal zijn. Zelfs
met het huidige rantsoen, zoo
verklaarden de officieren, kam
een mensch het, globaal geschat,
6 maanden uithouden, maar da
dood '■kan alleen afgeweerd wor
den door gebruikmaking van
particuliere voorraden en den
zwarten handel.
