DE VROUW EN DE
GEMEENTEPOLITIEK
DE EERSTE UITSPRAKEN
VAN HET TRIBUNAAL
„JOSEPH IN DOTHAN"
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Met één katholieken wethouder
mogen wij niet tevreden zijn
Bij den dood van
André van Elburg
in het Openluchttheater te Bergen
WOENSDAG 10 JULI 1946
Nu ik voor de verkiezingen van
den gemeenteraad! op de candi-
dateniijst sta, gaan mijn gedach
ten vanzelf terug naar een ver
kiezingsstrijd, nu reeds vele ja
ren geleden. Als jong kind ont
dekte ik op' zekeren dag overal
aanplakbiljetten met Let vol
gende opschrift: „Redtövat er te
redden valt, stemt J. F. Kamp-
huijs". En geen enkele verkie
zingspropaganda in latere jaren
heeft ooit zooveel indruk op mij
gemaakt Op school baden we
voor den goeden uitslag van de
verkiezingen, de propagandaelub
was dag en nacht in de weer,
's nachts werden we wakker,
doordat aanplakbiljetten op onze
muren werden geplakt, de straat
was volgekalkt en thuis was de
politiek het onderwerp van het
gesprek. De uitslag beloonde al
de moeite wel. Het roode Zaan
dam kreeg weer een katholieken
wethouder. Nu zijn in Alkmaar
de verhoudingen wel eenigszins
anders. Met één katholieken wet
houder kunnen en mogen wij
niet tevreden zijn, maar wij moe
ten wèl bedenken, dat ook Alk
maar zijn kleinere partijen heeft
en om te voorkomen, dat ook
deze aanspraken kunnen maken
op een wethouderszetel, is iedere
katholiek, die stemgerechtigd is,
ook verplicht zijn stem uit te
brengen. Het kan en mag ons
niet onverschillig zijn, hoe het
bestuur van onze stad samenge
steld is Te dikwijls hooren we
nog, vooral van de dames, de op
merking: „Politiek daar ci'oen we
niet aan, dat is toch maar vuile
boel". Maar laten we deze ge
zegden toch niet klakkeloos over
nemen Bedenken wij wel, dat
de plicht van elk bestuur is het
volk, dat aan zijn zorgen is toe
vertrouwd, te voeren naar een
alzijdig menschelijk welzijn. En
daar rekenen wij als katholieken,
als christenen niet enkel onder
een maatschappelijken welstand,
maar een een geestelijk en mo
reel verantwoorde, maatschappij.
Maar dan rust ook op u, kathoi
lieken van Alkmaar, ae plicht te
zorgen, dat uw stad bestuurd
wordt door menschen, die deze
principen huldigen. Welnu, het
programma van de KVP kent u.
Al de candid'aten van lijst 2 heb!
'ben met hun handteekening be
vestigd, dat zij volgens deze prin
cipen zullen helpen besturen,
maar zorgt u dan ook, dat zij er
de kans toe krijgen. Maakt uit
sluitend en alleen rood 't vakje
voor den naam van den heer G.
v. Slingerland1, onzen lijstaanf
voerder. Laat niemand zich af
zijdig houden. De datum van de
DE NOODSCHOUWBURG KOMT!
Als de loterij slaagt!
Het bestuur der stichting schrijf:
ons:
De teekeningen van de bouwplan-
nen voor de Nooóschoivwburg te
Alkmaar, zijn thans gereed en te be
zichtigen in het Steenhouwersbedrijf
van de Fa. J. Swart,; Ritsevoort 15.
Niet alleen zijn de bouwplannen
geheel gereed, doch ook door de
verschillende instan ies goedgekeurd
en het uit te voeren werk is opge
dragen aan- een combinatie van Alk_
msorsche aannemers.
He: bestuur der Stichting ontving
eén dezer aag'en een belangrijken fi_
nancieelen steur: van onze stads-
vrienden uit Bath. Van deze vrien
den mochten wij de gelden on .(vangen
voor aankoop van de noodzakelijke
pbm. 870 theaterst-oelen. Voorwaar,
een zeer mooie geste, waarvoor het
bestuur zeer erkentelijk en de Alk_
maarsche bevolking hare Engelsche
stadsvrienden grooten dank ver
schuldigd is.
Thans is weer het woord aan de
Alkmaarsehe bevolking en aan de
bewoners in de omliggende plaatsen,
want het laatste benoodigde geld
voor den bouw, moet afkomstig zijr.'
van de netto_opbrenigst der groote
verloting, waarvan de trekking zal
plaats hebben: Maandag 15 Juli a.s.
Alle loten zijn nog niet verkocht en
Iret restant loten moet nog geplaatst
w;orden.
De verloting met 2 hoofdprijzen;
eén van 2000.en een van 1500.-
moet slagen.
Als alle loten zijn verkocht, gaat
de spade den grond in en kan met den
bouw begonnen worden, op 15 Juli
a.s. Dan is de Alkmaarsehe Nood-
schouwburg eind September, dus
nog voor het a.s. speelseizoen, ge
reed.
Alkmaarders! helpt allen mede!
Maakt deze verloting tot een succes
De loten ad 1.zijn alom ver
krijgbaar (ook schrif.elijk), én bij
de volgende adressen:
J. J. E'eeren's, penningm. Jul. van
Stolberglaan 30, Fa. J. Swart, Rit
sevoort 15: R. Vóórhaar, Gas huis-
straat 4
Waagf Uw kans. Koopt een lot.
en h' j sleunt Uw Schouwburg!
verkiezingen (ik geef toe, dat
deze niet erg gelukkig gekozen
is) was vroeg genoeg bekend, we
konden er dus allemaal met onze
vacantieplannen rekening mede
houden, maar laten zij, die dat
vergeten waren, hun plannen
herzien Bedenkt weh vacantie
krijgen wij ieder jaar, maar het
gemeentebestuur, dat nu gekozen
wordt, blijft vier jaar aan het
bewind.
Tot siot nog een extra woordje
tot de vrouwen en moeders.
Zorgt dat u niet alleen uw eigeii
stemplicht goed vervult, maar
spoort ook uw man en volwassen
kinderen aan dit te doen. Het
gezegde gaat nog steeds op: „Va
der is de baas in huis, maar wat
moeder zegt gebeurt. Laat de
uitslag van de verkiezingen geen
verdere verschuiving aantoonen
naar links, maar een-groote voor
uitgang van de partij, die ons zal
voeren naar een betere toekomst.
Het kan, het moet en het zal ge
beuren R.K.
COLLECTE
FONDS NOODGEBIEDEN
In verband met de collecte voor
Fonds Noodgebieaen, welke zal
worden gehouden op 13 Juli a s_,
maken wij bekend aan allen, dïe
zich nog wensche'n op te geven
voor deze huis-aan-huis-collecte,
dat de leden van U.V.V. zich
kunnen aanmelden bij mevr.
Snijders, Kennemerstraatweg
129; de leden van de Ned. Ver-
eeniging voor Huisvrouwen, ai'd.
Alkmaar bij mevr. Swanenburg
de Veye, Nassaupl'ein; de leden
van den R.K. Vrouwenbond bij
mej. M. Kamphuis, Kennemer-
park 24 en de niet-leden van
deze vereenigingen bij het bu
reau van Ned Volksherstel, afd.
Alkmaar, Kennemerstraatweg
BESTRIJDING
COLORADOKEVER
De burgemeester van Alkmaar
beveelt, dat het gewas op alle
binnen de gemeente gelegen met
aardappelen beteelde perceelen
in de periode van 8 Juli 1946 tot
en met 27 Juli 1946 voor de
tweede maal moet worden be
spoten met water, waaraan op
100 liter 500 gram calciumarse-
naat is toegevoegd.
PATER J. BRUNO C.M
Wij ontvingen uit Den Haag
het droevig bericht van het over
lijden van onzen vroegeren stad
genoot den Zeereerw. Heer J.
Bruno, van de Orde der Laza
risten, bij zoovele stadgenooten
en ook buiten Alkmaar een goede
bekende. Wij laten hieronder
nadere bijzonderheden volgen.
Pater Bruno werd geboren te
Alkmaar op 4 November 1897.
Priester gewijd te Helden-Pan-
ningen 23 December 1922. En
kele jaren was Z.Eerw werk
zaam in de Mijnstreek (Rum-
pen. Limburg). Z.Eerw. vertrok
in 1925 naar Indië Soerabaia,
waar hij werd belast met cfe lei
ding der Don-Bosco-Stichting tot
verzorging van verwaarloosde
Indische jongens. Niet lang na
terugkeer van buitenlands ver
lof in 1936 werd Z.Eerw. be
noemd tot vlootaaimoezenier.
Voor marine-aangelegenheden
vertoefde hij in 1945 enkele
maanden in Holland, waar hij
wer-ct benoemd' tot Overste (Se
nior Chaplain). In Indië terug
gekeerd, werd hij in z'n nieuwe
functie aan het hoofdbureau te
Batavia geplaatst. Op dienstreis
bij Makassar kwam hij door een
auto-ongeluk om het leven.
DOODELIJK ONGEVAL
nabij de Bergerbrug
Gisteren heeft het kruispunt
nabij de Bergerbrug wederom
een slachtoffer geëischt. 's Mid
dags omstreeks 6 uur stak een
voetgangster, genaamd M. de R..
wonende te Heiloo, vanaf de
brug den Geestersingel over in
de richting van den Geesterweg-
Eerst toen zij zich op den rijweg
bevond, bemerkte zij een zware
truck met oplegger, die vanaf het
Gerechtsgebouw naderde. Zij
weifelde en werd aangereden,
waarbij zij voor- en achterwie
len over het lichaam kreeg. Met
hoogst ernstige inwendige kneu
zingen werd zij opgenomen en
naar het St Elisabeth Zieken
huis vervoerd, alwaar zij in de
avonduren is overleden.
Dezer dagen vernamen wij het
bericht dat op 1 Juli 11. André
van Elburg, op Java. voor het
vaderland is gesneuveld.
Niet alleen zijn familie, maar
ook vele anderen, die André
hebben gekend, zijn ongetwijfeld
door dij; bericht diep getroffen.
I Andre was een voorbeeldig
verkenner, met een innemend
karakter „en een aanstekelijke
blijmoedigheid.
Toen de oorlóg1 uitbrak, was hij
pas 15 jaar, wat hem ech'.er niet
weerhield reeds actief deel te nemen
aan het verze'. Zijn goede daad van
iederen ca,g was: een sabotagedaad;
en hij heeft het den beze 'ter dikwijls
zeer lastig gemaakt. Kenmerkend
was vooral zijn moed. Toen hij la'-er
aangesloten was bij de ondergrond-
sche organisatie nam hij spontaan
deel aan den, helaas mislukten over_
val op het distributiekantoor te Alk_
maar. Het mislukken van dezen
overval noodzaakte hem te vluchten
naar Amsterdam; hij zag er echter
niet tegenop om als dame verkleed
voor enkele dagen in Alkmaar terug
te keeren.
Daar hij door de Duitschers ijverig
werd gezocht dwong' de voorzichtig
heid hem nu en dan van schuilplaats
te veranderen. Toen de invasie plaats
vond bevond hij zich in Zutphen.
Het onderduiken wat voor André
een bijna ondragelijk kruis, daar bij
niets liever deed dan actief deel
nemen aan het verzet. Zijn ideaal
was: daadwerkelijk Nederland helpen
bevrijden.
Toen hij dan ook het nieuws van
de invasie vernam was hij niet meer
te houden. Te voet, zondeT papieren
op zak, is hij gaan loopen, door Ne
derland, België, Noord-Frankrijk.
Adembenemende avonturen heeft hij
op dezen tocht beleefd. Het is haast
onbegrijpelijk hoe hij er door is ge
komen. Verschillende malen is hij op
het nippertje aan de grootste ge
varen ontsnapt.
Groot was de verwondering* en be
wondering van de Amerikanen, toen
een Nederlandsche jongen, onder het
strijdrumoer om opname in het
leger kwam vragen. De Commandant
aan wie hij dit verzoek richtte, vond
dit zoo'n zeldzaam geval dat hij be
sloot dien moedigen jongen meteen
mr-ar uit te rusten. Zijn militaire
oefeningen ontving hij in de harde
praktijk van een modernen oorlog'.
Zco trok hij mee met het zegevieren
de 9e Am. leger. Bij Valkenburg in
ZuidLimburg, waar zooveel Ameri
kanen het leven lieten, werd ook
Anoré zeer zwaar gewond, maar hij
kwam er, tegen alle verwachtingen
in, weer bovenop. In het ziekenhuis
vernam hij dat men in het bevrijde
gedeelte van Limburg uit de leden
van de onderg'rondsche verzetsbewe
ging een Regiment Stoottroepen ge
vormd had. Hierbij liet ook André
zich indeelen daiar het 9e Am. leger
verder Duitschland introk, terwijl 't
juist zijn bedoeling was Nederland
te helpen bevrijden.
Ondoenlijk alle belevenissen van
André te memoreeren; het zou een
boek worden.
Als Stoottroeper was hij een van
de eersten die naar Indië vertrok en
heeft deelgenomen aan de landingen
der eerste Ned. troepen op Java.
Nadat hij aan zoovele .gevaren was
ontsnapt is hij, in den strijd teg'en
de extremisten, gevallen voor het
vaderland.
Groot is de verslagenheid van hen
die André van nabij gekend hebben.
Bij zijn innemend, zacht karakter,
was hij ook moedig. Nooit zag hij er
tegenop zichzelf in te zetten. Hij
heeft aan het vaderland het beste
gegeven wat een mensch geven kan:
ijn jonge leven.
Het Alkmaarsehe Tribunaal
deed heden de eerste uitspraken.
In de zaak tegen J. W. Hermes
achtte het Tribunaal het ten laste
gelegde bewezen en legde een
mterneering op, samenvallend
met den tijdsduur van de deten
tie, zoodat de beklaagde heden
in vrijheid werd gesteld.
Voorts sprak het Tribunaal de
ontzetting uit in beide kiesrech
ten en Ket recht eenig ambt te
bekleeden of het beroep van
PTT-functionaris waar te ne
men. Het volledige saldo van het
spaarbankboekje werd verbeurd
verklaard, terwijl het beheer op
1 October 1946 of eerder zal ein
digen.
Mog'e God hem, van wien wij ons
niets dan goeds kunnen herinneren,
hem zijn zwakheden vergeven, opdat
wij eens voor eeuwig met hem zullen
zijn. ET. R.
NATIONAAL CONCOURS
HIPPIQUE TE ALKMAAR
Groot springconcours
ingelascht
Het. ijverige comité, dat nu al
verschillende jaren een concours
hippique in Alkmaar organiseert,
hoopt op 24 Juli a.s. opnieuw de
duizenden liefhebbers van dé
hippische sport te kunnen ver
rassen met een programma, dat
tot het allerbeste behoort, wat
Nederland op dat gebied kan
bieden.
Niet'alleen, dat voor alle ru
brieken en daaronder is de
rubriek 4-spannen een groote
inschrijving verwacht mag wor
den, maar daarnaast zal een
groot open springconcours wor
den gehouden in twee klassen,
waaraan alle ruiters in Neder
land kunnen deelnemen.
Bovendien zal het kampioen
schap van Noord-Holland-Noord
van de landelijke ruitervereeni-
gingen worden verreden, een
attractie, speciaal voor de Noord
hollanders zelf.
Het programma is zoo groot,
dat reeds des morgens begonnen
zal worden en het wordt zoo in
gedeeld, dat het middag- en
ochtendprogramma geheel zelf
standig zullen zijn.
BELANGRIJK NIEUWS VOOR
DE K.J.M.V.
Hedenavond komt voor ons
spreken de welbekende Pater
Loof OFM. Nu wij allen vlak
voor de vacantie staan, is het
zeker noodig, dat wij een „gees
telijken opstopper" mee krijgen!
Komt daarom allen in groote ge
tale op, om dezen te incasseeren.
Wij wedden, dat je na afloop van
den avond volmondig zult zeg
gen: „Het was weer een KJMV-
avond op z'n best!"
Daarom half negen present in
Paviljoen-Kinheim en geen mi
nuut later.
14 Juli is vooi het culiureele
leven in ons gewest een dag van
beteekenis. Dan toch geeft in het
Openluchttheater te Bergen „Het
Zuid-Nederlandsch Tooneel", lei
der Pierre Balledux, des middags
2.30 uur, de première van Vondel's
aangrijpend spel van broederliefde
en broederhaat Joseph in Dotban.
Vóór ruim 25 jaar werd dit
drama van Neerlands grootsten
dichter te Bergen in het Open
luchttheater, dat destijds op Kra
nenburg was gevestigd, door het
toen-beroemde gezelschap van
Willem Rooyaards gespeeld, welke
opvoering tot een eerste-rangs
gebeurtenis op kunstgebied in den
lande werd.
Het Zuid-Nederlandsch Tooneel
speelt „Joseph in Dotban in een
monteering en costumes, die een
gaaf ensemble-spel waarborgen.
Het gezelschap zal dit werk ook in
andere openluchttheaters in het
Utfid brengen en de V.V.V. Bergen
slaagde er in, zich voor het thans,
na de bevrijding weer geheel her
bouwde openluchttheater, de pre
mière te verzekeren.
„Joseph in Dothan" behoort tot
die werken van Vondel, waarin
deze zich het meest heeft losge
maakt van de beperkingen, welke
zijn tijdgenooten den tooneel-
schrijver oplegden. Scherp en
hartstochtelijk staan de figuren
tegenover elkander en zij komen
den modernen toeschouwer on
eindig veel nader dan vele andere
van zijn tooneelscheppingen, In
dit werk heeft Vondel de wet van
eenheid van plaats losgelaten; het
drama speelt op verschillende
plaatsen rondom Dothan. Nu zien
wij Joseph ontwaken bij den put,
die zijn noodlot en zijn eigenlijke
redding zal zijn; dan zien wij de
broers luierende in de oase, dan
weer den Arabischen karavaan
leider uitrustend van zijn tocht;
het tocneel wisselt telkenmale,
het speelt mee.
In dezen tijd van wereld-voed
seltekort moet de geschiedenis
van Joseph, die door zijn broeders
uit verbittering over zijn droomen
van wereldsche grootheid als
slaaf wordt verkocht, maar ten
slotte Onderkoning in Egypte
wordt en door zijn verstandige
gconomie, uitgeoefend in de zeven
vette jaren, de zeven magere ja
ren overwint, wel sterk tot den
toeschouwer spreken.
Vondel's „Joseph in Dothan"
met zijn Joseph, in zijn droome-
rige, haast mediamieke, zachtheid;
Ruben in zijn strijd van rijp man
tusschen aanzien, plicht en broe
derliefde; Levie in zijn brutale
sluwheid van rauwe nomade; Si
meon in zijn kleingeestige wraak
zucht; Judas in zijn lafheid en
teerhartigheid, zijn ook figuren
van onzen tijd en het licht in dit
drama is wel, dat niet de haat-
krachten, maar, zooals een dich
teres van onzen tijd, Henriëtte
Roland Holst, heeft geprofeteerd,
de zachte krachten ten slotte
winnen.
De V.V.V. Bergen, die het heeft
aangedurfd, dit drama te bren
gen. verdient dat 14 Juli het
theater geheel uitverkocht is.
De verdachte Weijen kreeg
eveneens een interneeringsstraf
voor d'en tijd van de detentie.
Hij werd ontzet uit de burger
lijke rechten en evenals de
voorgaande verdachte in vrij
heid gesteld.
Beklaagde H. Kostelijk.
Het Tribunaal achtte het ten
laste gelegde bewezen en ver
klaarde het beroep van den ver
dachte op de ongemotiveerdheid
van de in de dagvaardiging uit
gesproken bewuste steun aan den
vijand, niet ontvankelijk. Over
wegende dat beklaagde na zijn
eersten terugkeer uit Rusland
zich andermaal daarheen heeft
begeven en niet uit vaderland-
sche motieven is teruggekeerd,
legde het Tribunaal een inter-
neering op voor den tijd van 1
jaar en 6 maanden, met aftrek
van den tijd van detentie, zoodat
verdachte op 8 November a.s. in
vrijheid zal worden gesteld. Zoo
als gebroikelijk: ontzegging oit
de rechten en verbeurdverkla
ring van het vermogen ten be
drage van f 13.000.plus radio
toestel.
Het tribunaal verklaarde de be
schuldiging tegen P. Pluister die
een neergeschoten Canadeesche
vlieger zou hebben vervolgd als
vervallen, aangezien niet de be
doeling van P is bewezen laar
door steun aan den vijand te heb
ben willen verleenen. Het tribu
naal nam het den ex-burgemees
ter zeer kwalijk dat hij zijn eed
van trouw aan de Koningin had
verbroken door toe te treden tot
de N.S.B. en legde beklaagde een
interneering op van 1% jaar met
aftrek van tijd van detentie, zoo
dat verdachte op 10 Nov. a.s in
vrijheid zal worden gesteld Ver
dachte werd ontzet verklaard uit
beide kiesrechten en van het recht
eenig ambt te bekleeden terwijl
van zijn vermogen o.a. effecten
en een bedrag van f12.500 werd
verbeurd verklaard.
EEN KINDERBOEK VAN
PIET WORM
„Het Heldenlied, van Jan en
Piet", zoo noemde Piet Worm zijn
laatste kinderboek, dat door de
uitgeverij „De Fontein" te
Utrecht keurig werd uitgegeven.
Het is de interessante geschiede!
nis van twee Alkmaarsehe jon
gens, dïe gedurende den bezet
tingstijd wonderlijke avonturen
beleven, die voor den schrijver
stof te over bieden, om met kleu
rige plaatjes en onderhoudende
praatjes de jeugd tot 14 jaar
en ongetwijfeld ook vele oude
ren eenigen tijd1 bezig te hou
den.
Hét .boek speelt grootendeels
in Alkmaar en omgeving en zal
dus door de Alkmaarsehe jeugd
op de eerste plaats met belang
stelling worden gelezen. De uit
gave is zeer royaal verzorgd en is
een aangename herinnering aan
de onaangename dagen van de
bezetting
LIMMEN
EERSTE PRIJS BEHAALD
De Gemengde Zangvereeniging
„In pace Nata", onder leiding van
Bob Bruschke. behaalde op het
concours te Krommenie een eer
stén prijs met hulde aan den
dirigent, wiens opvatting zeer
muzikaal genoemd werd
Bravo!
Aangeboden voor te kost of
te koop: best mak
WERKPAARD
7 jaar, bij G. VELDMAN;
Hasselaarsweg C 11 te H.H._
Waard Nrd.
Te ruil aangeb. '11 zuiver
wollen damesbadpak z.g.a.n.
voor molton luiers en baby_
truitjes (geen surrogaat) Na
7 uur. J. DE MOEL Geest 3
te Alkmaar.
Te ruil; 8 knotten mooi ge_
sponnen schapenwol voor 1
buitenband 28xl!v. Adres;
v. <J. BURG Ewislaan 36 te
Heiloo.
TE RUILEN;
o.k. WANDELWAGEN voor
KINDERWAGEN
ook te koop gevr.; defect
geen bezwaar. KUILBOER
Gashouderstr. 17; Alkmaar.
WOENÊ
1*1
Professor
dingen
afdaling
servoir 1
wogen. I
plaats g€
rium te
Guinea.
Telef. no. 3448
