DE H. BONAVENTURA
Eindelijk
Katholiek schriftelijk onderwijs
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
SLAG
VOOR
JIMING
>onnen
n-crisis
gelost
Kardinaal en Kerkleeraar
De dertiende eeuw,
Aartsbisschop
tegen
bolsjewisme
St. Vincentius
viert feest
Standpunt* van
Episcopaat t.o.v.
R. K. Dambond
Leemte wordt aangevuld
Mr. W. L. Baron de Vos
van Steenwijk Minister
van Staaf1
SPOORWEG-ABONNE
MENT KEERT TERUG
JULI 1946
ZATERDAG 13 JULI 1948
van Noord-
publiek ge-
ijgt om de
te moedi-
;ers wordt
ïg gegeven,
den gehou-
Sportterrein
nabij Ter
om 1 uur
K
ïen zal het
?rnemen dat
Herv Kerk
klok welke
n diameter
Groningen
KAMP
idag haar le
?en Moe I.
het dan zoo
;n wat je
2.30 en we
Als iedereen
en de mid-
veel bij
elen wij er
'S gaan mee
uden verga-
-amer waar-
ïzake 't con-
aneld werd,
eftinck naar
e opmerkin-
verslag ge-
j van het
liet het ge
it ontwerp,
ie departe-
ihakeld. In-
g overweegt
ng van de
Jaar aanleï-
ing van den
th Volksp.),
f de voorbe-
verp zooveel
woordde de
'oorbereiding
ij op de pro-
re er nog is.
e van ge-
ieevallen -ou
'en, met dit
n dan thans
er Drees zei
zich bewust
den, die er
loonregeling,
ling zou ech-
lodig maken,
ng van de
en moet men
:ken, dat de
aan maa*- de
vel al'" te-
uwe loonre-
De moeilijk
die hier zijn,
ons voo. In
oductie moet
aarden voor
?t zal zeer
veer tot een
loging te ko-
ïblik is de
schikt om le-
;ven.
werd /..h.st.
eek van 14
op bon 386
aardappe-
Aardappe-
opelen ver-
de keuken
tardappelen
NG der Eer
door de Pro-
Noord-Hol-
over tot het
ran Gedepu-
s men weet,
e in de vori-
zen werden
i den Arbeid,
iankt.
ntstaan door
ej. mr. A E,
rdA) voor de
werd voor
van deze
temmen voor
iffrouw Rib-
oeming aan.
rden gekozen
J. Prakken
de 76 stem-
I. Witteman
üanco), L. J,
KVP, 59 voor
le Vries (Pvd
sn, die uitge-
r A. Bruch).
KVP hielden
eraad.
rijk aan groote mannen
en groote daden, kon roemen
op uitmuntende vorsten in
Kerk en Staat, op ridders
zonder vrees of blaam en op
'heldhaftige geloofsverkon-
gers. Onder de grooten van
dien tijd schitterde de H.
Bonaventura, die zich een
onsterfelijken naam heeft
verworven als leeraar der
gewijde wetenschappen en
vooral ook als de tweede
stichter der Franciscaner
orde
Hij was niet iemand die door
buitengewone boetewerken
zijn tijdgenooten verstomd
deed staan of door zeldzame
wonderen de aandacht der
kroniekschrijvers tot zich
trok.
Wij moeten ons dus niet ver
wonderen. dat er aanvankelijk
weinig over dezen heilige werd
opgeteekend. Indien wij hem
niet uit zijn werken zouden ken
nen, zou er omtrent deze groote
figuur zeker niet veel te schrij
ven zijn geweest.
Bonaventura Fidanza werd in
1222 in de streek tusschen Or-
vieto en Viterbo geboren. Zijn
ouders behoorden tot de nobilis,
daar zijn vader groot aanzien als
geneesheer genoot. Van de jeugd
van Bonaventura 'weten wij be
trekkelijk weinig af, hij was zeer
vroom en voelde zich reeds op
jeugdigen leeftijd tot de theolo
gische studie aangetrokken Hij
moest dus vlot Latijn kunnen
lezen en spreken en ook de ge
schiedenis goed onder den knie
hebben. Dit vak werd desïljds
niet zelfstandig onderwezen; toch
bleek Bonaventura er goed in
thuis te zijn geweest. Immers
later haalt hij vele 'geschied
schrijvers, o.a. Flavius Josephus,
vaak in zijn werken aan.
Bonaventura ving zijn studiën
te Parijs aan en waar 'toentertijd
de lessen meerendeels in de
kloosters gegeven werden, kwam
hij veel m aanraking met de
Franciscanen. Gebed en studie
wisselden elkaar af in het leven
van den jongen student. Hij be
zocht. te Parijs de colléges van
den beroemden Albertus Magnus
met wiens leerling Thomas van
Aquino hij zeer bevriend raakte.
Toen Bonaventura Magister was
geworden trad hij in de orde der
Franciscanen. Al spoedig leerde men
hem kennen als een meester in de
H. Sehrift. Van oudsher draagt Bona
ventura dan ook den naam van "Doc
tor devotus"; godvruchtige leeraar.
Dat -wil echter niet zeggen d^t zijn
leer altijd bij een ieder ingang vond.
Zoo werd hij in een feilen strijd ge
worpen betreffende de Onbevlekte
Ontvangenis van Maria. Hij duchtte
nl. dat door de vermeerdering van de
eer aan Maria die aan Haar Zoon zou
verminderen. Een der kenmerken van
zijn leer is voorts dat hij zeer conser
vatief was. De punten waarin Tho
mas' leer van die van Bonaventura
verschillen betreffen voornamelijk
wijsgeerige kwesties. Waar het Tho
mas niet lukte een kring van uitmun
tende leerlingen om zich te verzame
len, wist Bonaventura gehoor te vin
den bij Joannes Peckham. de latere
Bisschop van Canterbury, de H. Wal-
terus van Brugge en de Dominicaan
Petrus van Tarentaise, die later Paus
Innocentius V werd.
In 1244 in de orde getreden, werd
hij dertien jaar later reeds tot Gene
raal der Franciscanen benoemd. In
dien tijd verkeerde de orde in een
ernstigen toestand. De spiritualen
stonden een ongerept, bandhaven van
het testament van Franciseus voor,
terwijl hun tegenstanders zich aan de
nieuwe tijdsomstandigheden aanpas
ten; voorts was er nog een groep die
den gulden middenweg wilde bewan
delen. Daarvan was ook Bonaventura
een voorstander.
Moeilijkheden waren er ook met de
orde der Cisterciënsers, waarnaar
vele Franciscanen overliepen, vooral
in den tijd van den Cisterciënser_abt
Joachim van Fiore die meende uit de
H. Schrift het wereldgebeuren te
kunnen voorspellen. Abt Joachim
moest echter zijn ambt neerleggen en
werd aan een verhpor door Bonaven
tura en Kardinaal Orsini onderwor
pen, waarna hij zijn dwalingen vaar
wel zeide en verder met rust gelaten
werd. Bonaventura kwam met de Cis
terciënsers overeen dat beide orden
g'een leden van elkaar zouden aan
nemen zonder toestemming van de
betreffende oversten.
Vijf maal riep Bonaventura
het generaal kapittel der orde
bijeen, waarop hij den regel en
de constituties nader vaststelde.
Voor de Kerk was hij een groote
steun. Naast zijn vele. visitatie-
reizen vond hij nog tijd om in
opdracht van Paus Urbanus IV
een kruistocht tegen de Sarace-
nen te prediken Onder zijn
generalaat onderhandelden de
Minderbroeders met den Keizer
van Byzantium en de woeste
Tartaren in Azië.
In 1273 werd! hij tot Kardinaal
benoemd. Toen in 1274 het Con
cilie van Lyon werd geopend,
waaraan ook Bonaventura deel
nam werd hij ernstig ziek.
Slechts de eerste zittingen kon
hij bijwonen. In Juli van dat
jaar kon hij niet langer op de
been blijven en op den vijftien
den van die maand stierf hij. Hij
werd in cfe Franciscanerkerk te
Lyon begraven Toen men in
1434 de overblijfselen van den
heilige wilde overbrengen naar
een nieuw kerk, bleek zijn tong
nog gaaf bewaard te zijn geble
ven. In 1562 werd1 zijn lichaam
door de Hugenootqn verbrand,
doch zijn hoofd heeft men kun
nen redden. Tijdens de Fransche
revolutie verdween echter ook
dit laatste overblijfsel.
Paus Sixtus IV verklaarde
Bonaventura in 1482 heilig ep
Sixtus V nam hem ondér de
kerkleeraren op.
St. Bonaventura is altijd een
der,meest gezaghebbende figuren
in de orde der Franciscanen ge
weest en zal zeker, vooral waar
•velen in ons land! onder de gees
telijke hoede van de zonen van
Vader Franciseus staan, op zijn
sterfdag 15 Juli as. niet
vergeten worden
LOU STEYGER.
DE STRIJD, welke thans in de
wereld ontketend is, gaat tus
schen twee wereldbeschouwin
gen, zoo sprak mgr. Ildefonso
Schuster, kardinaal-aartsbisschop
van Milaan tijdens een toe
spraak in de kerk, ter gelegen
heid van de jongste heiligverkla
ring van Zuster Cabrini. „Het
gaat tusschen Rome of Moskou,
tusschen God of den Satan" en
men behoeft er zich niet over
te verwonderen dat zelfs de des
kundigen niet tot overeenstem
ming kunnen komen, daar deze
niet kunnen begrijpen, dat hun
methode verkeerd is, en dat zij
nog wel gedurende eenige tien
tallen jaren kunnen blijven pra
ten zonder iets anders te kunnen
bereiken dan het verbreken van
den waren christelijken vrede.
Verder zeid'e de kardinaal dat in
dien de vredesvoorwaarden wor
den aanvaard zooals ze werden
voorgesteld, een groot gedeelte
van het Italiaansche volle elders
werk zal moeten gaan zoeken.
Daarom zei hij te hopen, dat de
wereldkrachten zich tegen het
materialisme zouden richten, wel
ke de verzwakking van Italië be
oogt, het land dat de bakermat
van het christendom is. Het is te
wenschen. zoo besloot mgr. Schu
ster dat de geallieerden rekening
zullen houden met de uitzonder
lijke plaats welke Italië ten op
zichte van het christendom in
neemt.
De "Westerdam", Het vlaggeschip van
eerste reis van rtot'terdam te New
schip in de New_Yorksche haven.
de Holland Amerika Lijn, is op zijn
York aangekomen. Het gepavoiseerde
Ass. Press P.
II
II
7 OOALS wij reeds eerder
hebben bericht, zal op 24
en 25 Juli a.s. de St. Vincen-
tiusver. in de bloemetjes ge
zet worden. Zij viert dan haar
eeuwfeest. Voor één keer komt
zij daarmee nït haar „onder-
grcEdsch" werk voor hen die
in materieeien of geestelijken
zin hulp behoeven.
Voor twee dagen zal zij het
huisbezoek, dat in den loop der
decennia zoo'n zegenrijken invloed
heeft uitgeoefend, stop zetten.
Kan het anders dat Katholiek
Nederland zich over deze mijl
paal verheugt? Niemand minder
dan onze Kardinaal zal de feeste
lijkheden door zijn aanwezigheid
luister bijzetten. En Z.Em. zal
den tweeden dag een Pontificale
Hoogmis opdragen in de Kerk van
O. L Vr. aan de Elandstraat in
Den Haag.
Ook andere kerkelijke autori
teiten zullen aanwezig zijn, o.m.
de Bisschoppen van Haarlem,
Den Bosch, Roermond, Mgr. Olav
Smit en de Internuntius Mgr P.
Giobbe.
Verwacht mag voorts worden,
dat zeer vele wereldlijke autori
teiten uit binnen- en buitenland,
al of aiet lid van de vereeniging,
acte de presence zullen geven
De K.R.O. zal deze Pontificale
H. Mis uitzenden
Om drie uur zal in de groote
zaal van het Kurhaus te Scheve-
ningen de plechtige feestvergade-
ring plaats vinden. Dan zal de
Vicaris-Generaal van het Bisdom
Roermond, Mgr. Dr. F. J. Féron,
de groote feestrede uitspreken.
Zelfs de president van den Al-
gemeenen Raad te Parijs {de St.
Vincentiusvereeniging is immers
internationaal) zal een toespraak
houden
De bijeenkomst wordt opgeluis
terd door muziek m.m.v. Jo Vin
cent.
Het sl°t van de bijeenkomst
wordt gevormd door een Te Deum
van Jos Cuypers, uitgevoerd door
dubbelkoor en orkest.
De voorzitter van den Ned.
R. K. Dambond ontving een
schrijven van den Kardinaal-
Aartsbisschop. waarin geen
bezwaar werd gemaakt tegen
heroprichting van den Bond.
Het Episcopaat wil liever een
diocesane dan een landelijke
organisatie.
In den tuin van het paleis Soestdijk
werd Prinses Beatrix tegelijk met 10
andere meisjes geïnstalleerd als ka
bouter van 'il Ned- Padvindstersgilde,
De installatie geschiedde door Mevr.
Bierman. v. d. Heuvel P.
Er is wel geen land
dat zoo overstroomd is
met schriftelijke cursussen op
elk gebied, als het onze Be
vreemdend is het daarom, dat
de katholieken op dit terrein
niets bezitten, of beter gezegd
niets bezaten. Want de paters
Augustijnen hebben zich daar
onlangs voorgespannen en nu
zijn de plannen zoover, dat
men kan zeggen, dat de leemte
is aangevuld.
En juist nu de paters Augustij
nen ons wakker geschud hebben,
begrijpt men. nog minder, waarom
nooit iemand op dit voor de hand
liggend idee is gekomen.
In de gastvrije Utrechtsche pas
torie van den „vader der armen"
zooals pastoor v. Nuenen alom in
den lande wordt genoemd, heeft
de directeur van het thans opge
richte „Nederlands schriftelijk
studiecentrum", en conrector van
het lyceum te Overveen, pater
Ter Haar, voor eenige journalis
ten een uiteenzetting gegeven van
het doel en streven van dit in
stituut.
„Er is", aldus pater Ter Haar,
„een algemeene drang merkbaar
naar het bijzonder onderwijs in
het algemeen". Een rapport van
het departement van onderwijs
signaleert reeds het onttrekken
der leerlingen van openbare lage
re en middelbare scholen. Deze
worden steeds minder bezet De
bijzondere scholen daarentegen
puilen uit. Ook zoo bezien past dit
studiecentrum dus in het kader
van den algemeenen drang. Men
hoopt op deze wijze onze katho
lieke cultuur meer tot. uiting te
kunnen brengen. De opzet is dus
zuiver apostolisch. Vooral is ook
gedacht aan hen die ofwel na de
lagere school geen middelbaar on
derwijs konden volgen of wel dit
moesten afbreken Men moet maar
al te zeer ervaren dat vooral deze
laatsten in verkeerde handen val
len en vaak treft, men hen jaren
later aan in de rijen onzer tegen
standers. Dan kan men hen ge
makkelijk veroordeelen. Maar
wellicht is het beter de hand in
eigen boezem te steken en zich af
te vragen waarom den betrokkene
niet bijtijds de helpende hand
werd geboden. Vaak vindt men
onder hen ondanks alles
prachtkerels. Zij werden niet met
aardscbe goederen gezegend, maar
er evenmin door vertroebeld.. Een
der redenen die tot de oprichting
van het instituut van pater Ter
Haar aanleiding gaven is hierin
te vinden. Maar er is ook nog tets
anders.
Tientallen schriftelijke cursus
sen op neutralen of z.g. neutralen
grondslag spuiten gegadigden in
met kennis over filosofie en psy
chologie
Deze twee termen zijn in oree
den kring een modewoord gewor
den. Voorzoover deze cursussen
niet verkeerd zijn zijn zij min
stens te negatief en daarom ge
vaarlijk. Vele ook staan op het
standpunt dat de katholieke filo
sofie verouderd is en houden er
allerlei, met onze begrippen niet
strookende, ideologiëen op na
De katholieken echter moeten
■op het standpunt staan, dat de
wetenschap godsdienstig veran
kerd moet zijn.
Veel heil zien de docenten, die
allen volledig bevoegd zijn, in het
persoonlijk contact van leeraa; en
leerling, waartoe zooveel mogelijk
gelegenheid zal worden gegeven.
De uitgebreide prospectus licht
een ieder die er interesse voor
heeft in, over alle vakken waarin
onderwijs wordt gegeven. Er is
zelfs een cursus journalistiek bij,
die zeer zeker ih een groote be
hoefte zal voorzien.
De paters Augustijnen beoogen
met hun cursus niet. iemand con
currentie aan te doen. Daarom
zijn de lesgelden niet goedkooper
dan van andere schriftelijke cur
sussen. Wel zal dengene die fi
nancieel niet draagkrachtig is de
helpende hand worden toegesto
ken. desnoods geheel gratis
Zeker was deze uiteenze'ting
van pater Ter Haar voor de ge-
noodigden een groote verrassing;
voor onzen collega van „De Volks
krant" zelfs zoo erg, dat hij zich
blijkbaar niet aan de afspraak
van publiciteit op heden Zaterdag
heeft kunnen houden.
Zoo is dus het startschot gelost
voor een prachtige instelling. Mo
ge zij blijvend zegenrijk werken.
Naar wii vernemen is be
noemd tot Minister van Staat
mr. W. L. Baron de Vos van
Steenwiik. voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal.
Bii de drukkerij is men, zoo
berichten de Ned. Spoorwe
gen, momenteel druk bezig
met het bewerken der nieuwe
algemeene abonnementskaar
ten. die binnenkort weer in
omloop zullen worden ge
bracht. De stations worden
successievelijk bevoorraad en
in de tweede helft van Augus
tus zal men tot de uitgifte
kunnen overgaan.
Hoewel de prijzen der abon
nementen aanmerkelijk hoo-
ger liggen dan voor den oor
log. beteekent de nieuwe re
geling voor het reizend pu
bliek toch een geweldige be
sparing. In de meeste geval
len tot ong. 40 pet.
Voor de eerste maand zijn
de prijzen f 82.50 3e klas en
f 118.75 2e klas. Voor iedere
aansluitende maand f66 en
f95.
VERVOLG VAN PAG. L
In Groep I (N. Brabant, Zee
land, Utrecht en Limburg) zijn
gekozen KVP 9, AR 1, CHU' 1,
PvdA 2, en wel; Kath. Volkspar
tij; C. H J A. Janssen de Lim-
pens, Wijlre; B. M. Berger Ven-
lo; F C. M. Wijffels, Brunssum;
A. C, de Bruijn, Maartensdijk;
J. C A. M van de Mortel, Til
burg; P. A. Kerstens, Wassenaar;
H J. J. van Velthoven, Den
Bosch; A, M. C. J. Steinkühler,
Eindhoven; G W M. Huysmans,
Den Haag (die, nu 'hij minister
geworden is, bedanken zal).
A.R.: Jhr Mr H. A, M, van
Asch van Wijck," Doorn'..
CH.U; J. Reyers, Kamerik.
P. v. d. Arbeid; E Brongersma
Heemstehe; J. J Kramer, Bruns
sum
In Groep 2 (Gelderland, Ove
rijssel, Groningen en Drenthe)
zijn gekozen; KVP 3, PvdA 4,
AR 2, CHU 2, PvdVr 1 CPN 1
en wel: PvdA; A. E Ribbius Pe-
letier, Amsterdam; 'R. Kranen
burg, Leiden; J Cramer, Assen;
H. Oosterhuis, Amsterdam.
A.R.: E J. Beumer, Utrecht;
W. Rip Voorburg.
PvdVr,: R Zeg'ering Hadüers,
Ernmen.
KVP; dr. J, R. M van den
Brink, 'Laren; H, C. Nijkamp,'
Enschede; mr. dr J W Schnei
der, Stad-Delden.
CPN: J. van Santen, Amsterdam
CHU; mr. dr G. Kolff, Gelder -
malsen; mr G Vixseboxse, Al
melo.
In Groep 3 (Noordholland en
Friesland) zijn gekozen KVP 2,
PvdA 4; CPN 2; AR 2; PvdVr.
1; CHU 1, Gekozen in groep ni
(Noord-Holland en Friesland);
CPN: J. Brandenburg. Amster
dam; J. H, Hermans, Vaals
PvdA; M. A. Reinalda. Haar
lem; C. Woudenberg, Amster
dam; M Tjeenk Willink. Den
Haag; N Stufkens, De Bilt
AR; Prof. dr. R H Woltjer,
Amsterdam; H. Algra, Huizum
KVP: G C. J. D. Kropman,
Amsterdam; E. H. A', Kraayvan-
ger, Rotterdam.
PvdVr.; mr. D U. Stikker,
Amsterdam.
CHU; mr'. R. Pollema, Leeu
warden
In Groep 4 (Zuidholland) zijn
gekozen; KVP 3, PvdA 4, AR 2.
CHU 1, PvdVr. 1, CPN 1 en wel:
AR; Prof. Mr. A. Anema, Haar
lem; J. Schipper, Utrecht
CHU: dr. J. de Zwaan, Leiden.
Pvd'A; J' v, d, Kieft, Bussumj
J. L, Hoogland, St. Anna paro
chie; J. In 't Veld,'Zaandam; N.
A. Donkersloot, Amsterdam,
PvdVr.: Prof. Mr A, N. 'Mo
lenaar, Wassenaar.
KVP: J. A. J Barge, Leiden;
H. F. M. van' Voorst tot Voorst,
's Gr'avenhage; H A M T, Kolf
schoten, 's Gravénhage.
CPN; A. J. Koejemans, Am
sterdam
In enkele provincies hébhen
leden van de Partij van de Vrij
heid gestemd op de CHU en
led'en van de CPN op de PvdA.
Dit heeft echter geen invloed
gehad.
