Nieuuu
DE DANS OM DEN VREDE
UITBUNDIG ENTHOUSIASME
VOOR DE KONINGIN
INDONESISCHE ACTIVITEIT
TOEGENOMEN
Is Commissie-Generaal in strijd
met de Grondwet?
lp in
uding
AKKET
ntum
nten
nen en
n
oldsch
?aad
nachine
tooneel-
1
emeente-
itratie
ingen
B A
L
tg cursus
ichters
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
George Bidauit, nationale figuur
DOODSTRAF
BEVESTIGD
Engeland-vaarders
verraden
Bij haar bezoek aan Limburg
Driehonderd inheemschen gedood
bij Semarang
Handhaving opper- en algemeen bestuur
Radio Moskou over de
rede van de Gasperi
Repoeblik werkt
aanstekelijk
Sinaasappelen voor de
jongste kinderen
?US 1946
GD™"''
f later
nacht.
leeft..
1 en
;n van
100,—
Veel
or ruw
zig.
jvrouw
Tondel-
station
erden-
7060.
SVROUW
1 rerk voor
thuis in
•ijzen vol-
t. Inhoud:
1 hanave
orstels.
2
luiwagen
1 rage-
Keld terug
of bestel.
inig onder
•ermelding
an:
- House
lSTRICHT
.GD:
karspel O.
17.
Isl Red's,
ind. f 7,
8,50 p. st.;
p. st. W.
Isl. Reds
f 9,—
P.
ipbell Een-
8,p. st.;
p. st
„Sumatra"
daal
IUWERS
komt de
id'ing
oedig.
bos en Zn.
I.H. Waard
PRIMA
TOER"
Jrtslaan
151
vraagd:
dwinning
r no. 12566
)lad
ftOOTEN
i Alkmaar
ifte
lember
bij
Maurilskade
wordt op
gratis
nden.
g. 1946
NTENAAR,
Alkmaar.
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs J 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand. Inclusief Incasso.
Advertentle-prtls: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum 2.50; ln alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber 20 ct p. num.;
in alle edities 30 ct
NoonUiollandsch Dagblad
yjp Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11002
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: *Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; teL K2230
SCHAGEN^Molenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
De INDRUKKEN, opgedaan
tijdens de eerste dagen der
vredesconferentie in Parijs, wor
den. naar mate de inleidende
.zittingen hun culminatiepun/t
naderen of wellicht reeds zijn ge
passeerd, volkomen bevestigd.
Tweeduizend diplomaten van
een en twintig landen dansen nu
af veertien dagen rond, zij het
vaak met zuurzoete gezichten, in
deze arena der wereldpolitiek.
Men had, na zooveel gebeurte
nissen, na zoo'n allesvernietigend
wapengekletter en dat nog wel
voor de tweede maal binnen der
tig jaren een spontane dans
om den boom van vrijheid en
vrede mogen verwachten. Ein on
danks de aan den horizon opdoe
mende donderwolkjes toog men
welgemoed, vol vertrouwen, naar
het hart van Frankrijk, uit alle
oorden der wereld, om een be-
slissenden vredesband te smeden
op het internationale aambeeld
van goeden wil en onderling ver
trouwen.
Men verdrong; misschien onbe
wust, het sluimerend gevoel van
vrees en argwaan op den achter
grond, omdat het immers onmo
gelijk heette dat partijen die zóó
hecht, schouder aan schouder had
den gestaan toen het ging om een
der hoogste waarden van den
mensch, de persoonlijke, geleide,
vrijheid, thans nu de inzet is het
consolideeren dier verworven
vrijheid en het bouwen van een
blijvend monument des vredes hun
tanden zouden laten zien.
CEORGE BIDAULT, Frankrijk's
minister-president, die steeds
meer gaat beteekenen voor het
Fransche volk, begon zoo voortref
felijk in zijn openingsrede, nu
twee weken geleden Men kon
aan zijn goeden wil niet twijfelen
George Bidault, die voor Frankrijk
nu reeds meer is dan premier, die
voor den Franschman een figuur
is, waarin vertrouwen wordt ge
steld, die er wellicht niet zoo erg
veel meer van af is, hem als een
nationale figuur te zien, George
Bidault, waarnaar Parijs in deze
dagen opziet als naar een lichten
de avondster aan donkeren hemel,
toonde zich in den halven cirkel
zooals hij is. open, eerlijk, onom
wonden. Maar anderzijds de man
van de onvervalscbte Fransche
.elegance der diplomatie. Hij ver
staat de kunst te zeggen wat hij
op het hart heeft, met den vinger
naar de wonde te wijzen en toch
op een wijze die niet krenkend
of afstootend kan zijn voor hem
dien de schoen past. George Bi
dault, die in zijn begeesterende,
tintelende speeches pal staat voor
een rechtvaardige behandeling,
een eerlijke en bevredigende op
lossing van de kluwen der puzzles;
die de gedelegeerden weet mee te
sleepen en zijn eigen landgenoo-
ten in het Palais de Luxemburg
doet tintelen van enthousiasme,
die zelfs, zoo scheen het af en toe,
de Russen los wist te maken van
hun starre programpolitiek.
Maar ook George Bidault mocht
er niet in slagen in deze eerste
weken de conferentie het aanzien
te geven van de vredesduif; ook
hij kon niet verhinderen, toen de
voornaamste punten dezer preli-
minairen ter tafel kwamen, dat
verschillende acteurs van dit po
litiek melodrama de schmink van
het gelaat wreven en zich toon
den in ware gedaante.
Toen was Bidault zichtbaar
teleurgesteld, ontdaan bijna, pa
relden zweetdruppels op zijn voor
hoofd en moest de pochette er aan
te pas komen om die te verwijde
ren
RUSLAND en de omringende
landen, die het als een mag
neet gegrepen .houdt binnen zijn
machtssfeer, zijn in den loop dezer
veertien dagen al ettelijke malen
aan het roeren geweest in de ko
kende brij van botsende program
mapunten. Rusland en Joegoslavië
vormen hier wel de hoofdoorzaak
van de onrust.
En gezien de wrijvingen waagt
men het reeds, af en toe te spre
ken over een verdaging der con
ferentie, een opschorten dus van
de moeilijkheden Dat is dwaas
heid, zonder meer. Wat nu niet
kan, zal over een half jaar even
min kunnen. Wanneer -nu voor
stellen Molotof zullen verontrus
ten, hem zelfs merkbaar nijdig
maken, zullen deze hem evenzeer
doen briesen na maanden uitstel
En de wereld kan niet op uitstel
wachten. De strijd is 'gestreden
op het slagveld. De papieren strijd
zal nu eindelijk tot resultaten
moeten komen De wereld wacht
op het einde der conferentie.
Eerst dan zal men internationaal,
intercontinentaal zelfs, den her
bouw van een gezond-gebaseerde
wereldhuishouding ter hand kun
nen nemen.
Er hangt zoo veel vanaf, nu
in Parijs. Zal men d a t de man
nen van Stalin aan het verstand
kunnen brengen? Het ware van
harte te wenschen. P. S.
De Rotterdamsehe garagehou
der H Luydendijk had tijdens de.
bezetting een aantal adspirant-
Engelandvaard'ers aangeboden
om hen met zijn auto naar hun
boot te vervoeren. Hij leverde
hen echter ini handen van den S.-
D. af. met het gevolg, dat zes
van hen ter dood werden ver
oordeeld. Hij was door het Bij
zónder Gerechtshof te Rotterdam
ter dood veroordeeld.
De Procureur-Fiscaal had tot
verwerping van het beroep ge
concludeerd' en het vonnis van
den Raad luidde overeenkomstig
dat van het Bijzonder Gerechts
hof.
De beide dagen na haar be
zoek aan de Passiespelen te Te-
gelen heeft H. M. willen beste
den aan tochten door Noord-
Limburg, om zich op de hoogte
te stellen van d'e verwoestingen
tengevolge van het oorlogsge.
weid, van de vorderingen van
het herstel en van den persoon
lijken toestand der bewoners. Zij
heeft dat willen doen zonder of
ficieel vertoon, huiselijk zouden
wij willen zeggen, zooals een
moeder komt informeeren naar
de gezinnen der getrouwde kin
deren.
Gistermorgen te ruim 9 uur
Deze stelling werd door ve
le leden, blijkens het Voorloo-
pig Verslag der Tweede Ka
mer onjuist geacht. Van ver
schillende zijden kwam men
Een Britsch woordvoerder
heeft in een onderhoud over
de militaire situatie in Indië
verklaard, dat in de afgeloo-
pen weken de activiteit van
Indonesische zijde is toege
nomen.
Dit wordt toegeschreven aan
het volgende: a. de Indonesiërs
wenschen iets groots te doen in
'verband met hun onafhankelijk
heidsdag (17 Augustus); b. de
invloed van het „Ramadan"-feest
(een feest met religieuzen inslag,
waaraan een maand vasten is
verbonden).
De woordvoerder legde er den
nadruk op, dat deze toegenomen
activiteit geen militair gevaar op
levert, doch niet aangenaam is
vanwege de mogelijkheid van in
filtratie van extremisten in het
gebied van de ïtapwi.
Hij voegde er aan toe. dat de
grootste militaire activiteit plaats
heeft in het gebied van Semarang
en Bandoeng.
Volgens berichten zijn 300
Indonesiërs in de omgeving
van Semarang gedood bij de
gevechten rondom het vlieg
veld.
Zondag hebben de Indonesiërs
hernieuwde, zij het minder hevige
pogingen ondernomen om in ge
noemd gebied ongeregeldheden te
veroorzaken.
De voornaamste activiteit in het
uitgestrekt gebied van Bandoeng
vond plaats nabij Lembang en de
rivier ten Zuiden van de stad.
Het staat vast, dat hierbij 75 In
donesiërs gedood zijn Volgens
DE GRONDWET draagt met zooveel woorden het opperbe
stuur over Nederlandsch-Indië aan den koning op. Is de
opvatting der regeering juist, dat de kroon de uit dit opper
bestuur voortvloeiende bevoegdheden naar willekeur mag
overdragen op een commissie-generaal, zelis zonder mede
werking van de Staten-Generaal, omdat het te harer beoor
deeling zou staan te besluiten omtrent den vorm, waarin zij
haar bevoegdheden tijdelijk aan een werktuig tér uitoefening
zou willen overdragen?
tegen dit betoog krachtig op.
De constitutiotieele koning
heeft immers, zoo betoogden
de hier aan het woord zijnde
leden, in het algemeen de
zelfde rechten als de vroegere
souverein, met inbegrip 'Van
het recht van delegatie van
machtsuitoefening. Het ver
schil is slechts, dat de kroon
thans verantwoording schuldig
is aan de Staten-Generaal,
ook voor zulk een overdracht
van bevoegdheden en voor
de wijze, waarop deze worden''
uitgeoefend, terwijl zij dat
vroeger niet was.
De leden, die delegatie
van bevoegdheden van het op
perbestuur aan een commissie-
generaal ongeoorloofd achtten,
waren van oordeel, dat een volle
dige vermenging van de bevoegd
heden van het opperbestuur en
die van het algemeen bestuur
tengevolge zal hebben, en dit
achtten zij zeer bedenkelijk
Men kan het opperbestuur niet
naar Batavia overbrengen zonder
het algemeen bestuur aan te tas.
ten. Dit is in strijd <met de grond
wet, met de Indische staatsrege
ling en met de staatkundige ont:
wikkeling, die op de zelfstandige
wording van Indië gericht is.
Tegen dit betoog voerden vele
andere leden aan, dal het wets
ontwerp zich juist zorgvuldig be-
jperkt tot het opdragen van de
uitoefening van bevoegdheden
van het opperbestuur aan een
commissie-generaal.
Radio Moskou heeft den cor
respondent van het Sowjet-Rus-
sisoh nieuwsbureau te Parijs ge
citeerd, waar hij commentaar le_
verde op de zitiing van de vre
desconferentie van Zaterdag als
volgt; De Italiaansehe minister
president, De Gasperi, sprak op
een dusdanige manier, dat het
dikwijls moeilijk viel te gelooven,
dat het ging om een land', het
welk aan de zijde van Duitsch-
land heeft gevochten en dat
verantwoordelijkheid droeg voor
een d'eelneming in de agressie
den woordvoerder zou het aantal
dooden waarschijnlijk nog grooter
zijn.
De in te voeren „spertijd" is
bedoeld om de mogelijkheid van
extremistische infiltratie in de
stad tegen te gaan.
Ook in het gebied van Soera-
baia vinden nog steeds ongere
geldheden plaats. Betreffende de
weigering der Indonesische auto
riteiten om geïnterneerden uit 't
binnenland van Java te evacu-
eeren,' wacht het Britsche hoofd
kwartier nog steeds op de stap
pen, die de Indonesische regee
ring in deze aangelegenheid zal
doen De Britsche woordvoerder
hoopte, dat Sjahrir bij zijn 'terug
keer naar Batavia een voorstel
zou doen.
Thans is van Geallieerde zijde
voorgesteld allereerst de 2000
Europeanen, die nog geïnterneerd
zijn, te evacueeren, gevolgd door
diegenen, die door de Indonesiërs
zijn geïnterneerd, hetgeen te
Djogjakarta is overeengekomen.
Nadat reeds een dezer dagen
Marokko verzet heeft aangetee-
kend tegen de „Fransche uitbui
ting" begint het ook al te gisten
in het Portugeesche Goa. De
jeugd' van Goa hield een demon,
stratie le Bombay onder de leu
ze „Portugeesche imperialisten,
gaat heen uit Azie."
Salazar kan ook gaan onder
handelen!
reed H. M.~van Tegelen uit, om
allereerst een bezoek te brengen
aan Meyel. In het zwaar bescha
digde Venlo wapperden, zooals
overal waar zij op haar langen
tocht zou passeeren, de vlaggen,
waardoor men uiting gaf aan zijn
vreugde over dit zoo gewaardeer
de koninklijke bezoek. Meyel is
al zeer getroffen, eerst 'door de
oorlogshandelingen, daarna op
8 Juni 1.1. door den hagel.
Welhaast de geheele bevolking
moet uitigeloopen geweest zijn.
Vermoedelijk waren alleen de
zieken thuis gebleven.
Venraay heeft H. M. eveneens
allerhartelijkst ontvangen Op
het marktplein stonden verken
ners en welpen voor de dichte
rijen belangstellenden. Zooals
overal op haar tocht werden de
Koningin ook hier bloemen aan
geboden.
Op weg naar de vernielde kerk
onderhield H. M- zich eenigen
tijd met een oud moedertje, dat
in de kleedij zooals de vrouwen
hier vroeger algemeen droegen,
getuige mocht wezen van dit be
zoek. Voor de Ursulinen van dit
klooster was het stellig een feest,
toen de Koningin langs haar
rijen schreed en zich met eenigen
harer onderhield. Lieve bruidjes
boden groole bouquetten aan en
de zustertjes van Huize Jeruza
lem wilden H. M. toch niet zon
der blijvende herinnering laten
gaan. Zij schonken de Vorslin
een groote ingelijste teekentng,
zonnebloemen voorstellende en
vervaardigd door een harer. De
Koningin uitte haar groote waar-
deerimg er voor en complimen
teerde de teekenares op hartelijke
wijze. Buiten de klooslerruïne
stonden de menschen opgepakt.
Er heerschte zoo'n geestdrift, dat
de politie de afzetting niet in
stand kon houden.
Grubbenvorst werd het eind
punt van den tweeden dag var»
het Koninklijk bezoek aan Nrd-
Limburg dat gekenmerkt werd
door 'groote hartelijkheid en even
groote geestdrift.
In de eerste helft van Seplem.
ber zal een aanvang worden ge
maakt met d'e verstrekking van
500 gram sinaasappelen aan de
kinderen geboren ini 1942 of la
ter. Op 15 Augustus zal in ver
band daarmede een voor-inleve-
ringsbon worden bekend gemaakt
De treinverbinding Amster
damKopenhagen is weer 'n
feit geworden. Op het Cen
traal Station te Amsterdam
wordt het vertrek van den
trein aangekondigd. (A.N.P. P.)