Nieuw
Het neerschieten van Amerikaansche
vliegtuigen boven Joego-Slavië
OOSTENRIJK
vraagt vrijen toegang tot Triëst
De verdediging der Dardanellen
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Protesten te Washington en Belgrado
Scherpe Amer. nota
Degrelle uit Spanje
Binnen acht dagen
Eerste zitting onder leiding van Bevin
Z. H. DE PAUS NAAR
CASTEL CANDOLFO
MEVR. VAN MOOK
NAAR NEDERLAND
Dreigende burger
oorlog in China
OPENLUCHTSPEL IN
HET STADION
30.000 Kajotters in acHe
EGYPTE VERWERPT DE
BRITSCHE VOOR
STELLEN
De Duitsche krijgs
gevangenen in Engeland
(2aalsie nieuws
Turkije het eerst verantwoordelijk
DE NOTA AAN
RUSLAND
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand: Inclusief Incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum 2.50: In alle
edities 26 ct p. mm.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct p. m-m.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandscli Daqblad
Buiten God is 'i
nergens veilig
(Vondel)
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11009
ALKMAAR: Langestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
|")E Joegoslavische regeering
heeft een nota aan de
Ver. Staten gezonden, waarin
wordt geprotesteerd tegen het
feit dat Amerikaansche vlieg
tuigen zich voortdurend boven
Joegoslavisch gebied bevin
den. Joegoslavië vraagt on
middellijke maatregelen te ne
men, opdat dergelijke schen
dingen van het grondgebied
niet meer zullen voorkomen.
Radio Belgrado heeft een ver
klaring van Tito aangehaald,
waarin de maarschalk verklaart
zelf op 19 Augustus de gedwongen
landing van een Amerikaansch
vliegtuig te hebben bijgewoond.
„Er zijn onjuiste beweringen
geuit, inhoudende dat het vlieg
tuig 'niet eerst gewaarschuwd zou
zijn, dat het moest landen en dat
het na de landing onder vuur zou
zijn genomen.
Tito zeide voorts: „Eiken dag
vliegen niet alleen toestellen van
de burgerlijke luchtvaart maar
ook militaire machines in geheele
groepen boven ons grondgebied.
Deze schendingen van ons grond
gebied zijn niet geëindigd, nadat
ik de zaak ter sprake bracht."
Hij had in zijn kwaliteit van
plaatsvervangend minister van
buitenlandsche zaken een nota
aangaande de 'territoriale schen
dingen overhandigd.
Ons volk heeft vrede en vrijheid
lief, ging Tito voort, al zullen
sommige imperialistische mogend
heden ons van het tegendeel be
schuldigen, maar wij willen geen
vrede tot eiken prijs.
Tito beklaagde zich, over het
geen hij de zonderlinge houding
van zekere staten noemde, die ge
durende den oorlog naast Joego
slavië hebben gevochten „Het
probleem van thans is de contro
verse tusschen werkelijke demo
cratie en reactie. In geen geval is
er sprake van een worsteling tus
schen Oost en West".
Het protest van Joego-Slavië
is gevolgd door een nota van
de Vereenigde Staten aan
Joego-Slavië, volgens welke
zij binnen 48 uur een bevre
digende verklaring eischt voor
het neerschieten van de Ame
rikaansche vliegtuigen.
De nota is door Dean Acheson,
onderminister van buitenlandsche
zaken, aan den Joegbslavischen
zaakgelastigde te Washington
overhandigd Amerika eischt het
onmiddellijk op vrije voeten stel
len van vliegtuigbemanningen en
verder dat zij ongedeerd Joego
slavië zullen verlaten.
De nota luidt verder: „Indien
binnen 48 uur na de ontvangst
van deze nota door de Joegoslavi
sche regeering aan de eischen is
voldaan, zal de regeering va a de
V.S. handelen volgens de door
haar verkregen bewijzen en de
haar door de Joegoslavische re
geering gegeven verklaring
Zoo niet, dan zal Amerika
den Veiligheidsraad verzoeken
onmiddellijk bijeen te komen
en de nooaige maatregelen te
nemen. Het met voorbedach
ten rade en zonder waarschu
wing vuren op een onbewa
pend passagiersvliegtuig van
een bevriende natie is in de
oogen van de V.S. strijdig met
het internationaal recht en
met de principes van mensche-
lijkheid.
Volgens Reuters diplomatieke
correspondent is de Amerikaan
sche nota aan Joegoslavië in ver
band met het neerschieten van
Amerikaansche vliegtuigen volko
men in overeenstemming met het
handvest der Vereenigde Volken.
De termijn van 48 uur en het van
te voren wisselen van diplomatie
ke nota's is overeenkomstig arti
kel 33 van het handvest, dat be
paalt, dat partijen eerst- moeten
trachten het geschil op vredelie
vende, door henzelf te bepalen
wijze op te lossen.
Het voorleggen van de kwestie
aan den Veiligheidsraad zal geen
moeilijkheden geven, aangezien
deze wordt geacht steeds bijeen te
zijn.
Een "verwoestend" effect.
Volgens den specialen correspon_
dent van oe News Chronicle te Parijs
zal het Amerikaansche "ultimatum"
r:an Joego Slavië een "verwoestend
effect" hebben op de vredesconfe_
rentiie te Parijs. De correspondent
voegt er aan toe: "De onlangs plaats
gevonden hebbende uitwisseling' van
nota's tusschen Belgrado en Londen
en Washington heeft de moeilijkhe_
den voor de afgevaardigden die zich
bezig gehouden hebben met een ont_
werp_statuut voor Triest, niet ver_
minderd. In deze troebele situatie
komt het "ultimatum inslaan als een
bom; die: wanneer er niet van Sov_
jetirussisohe zijde met staatsmans.
kunst wordt gemanoeuvreerd, de
conferentie van Parijs kan torpedee.
ren".
In een hoofdartikel schrijft de
News Chroffiele verder: "Terwijl de
afgevaardigden van de landen rond
de tafel van de vredesconferentie
verzameld zijn, presenteert een van
de daar vertegenwoordigde landen
een ultimatum met een termijn van
48 uur aan een ander land. In de
geschiedenis zullen weinig voorbed,
den van een dergelijk paradoxaal
gedrag te vinden zijn."
Naar het Spaansche Persbureau
mededeelt, is aan Leon Degrelle
acht dagen tijd gegeven om
Spanje te verlaten. Daartoe is
hem' beperkte bewegingsvrijheid'
verleend. Men neemt aan, dat
hem niets anders overblijft dan
naar België terug te gaan.
Reuier voegt hieraan toe, dat
de Belgische regeering er zicp bij
de Vereenigde Volken in Mei van
di jaar over heeft beklaagd, dat
Spanje Degrelle wiet wilde uit
leveren. In December 1944 is hij
bij verstek ter dood veroordeeld.
DEVIN, de Britsche minister
van Buitenlandsche zaken
werd gisteren met applaus be
groef toen hij voor het eerst
ter vredesconferentie ver
scheen en wel als voorzitter
van een plenaire bijeenkomst,
waarop begonnen is met het
hooren van zes staten (niet-
officieele deelnemers aan de
conferentie) over het vredes
verdrag met Italië.
Het eerst was het woord aart
Albanië. Dit land verklaarde bij
monde van generaal Hodja, dat
het tegen de fascisten gestreden
heeft, zich op eigen kracht heeft
bevrijd en groote schade heeft
geleden. Albanië wenscht het vre
desverdrag met Italië mede te
onderteekenen en ook heeft het
land recht op schadevergoeding.
Ook de afgevaardigde van Mexico
beklaagde zich er over, dat zijn
land niet ten volle aan de confe
rentie mocht deelnemen.
De Egyptische gedeiegeei de
eischte herstelbetalingen van Ita
lië en afstand van de oase Djiara-
boeb en het plateau van SÓV'oem
in Lib.ye aan Egypte. De afge
vaardigde drong ook aan op het
verleenen van onafhankelijkheid
aan Libye en stelde voor, dar de
Arabische landen zouden helpen
om van Libye een onafhankelijken
soevereinen staat te maken. De
Italiaansche activa in Egypte, die
sedert 16 Juni 1940 „bevroren*"
waren, eischte hij voor herstel
betalingen op.
Vervolgens nam dr. Karl Gru-
ber, leider der Oostenrijksche
delegatie, het woord. Hij deed
een beroep or. de aanwezigen
voor een oplossing van het
Z. H. de Paus zal tegen het ein
de van de week naar Castel Gan-
dolfo vertrekken. Dit zal de twee
de keer sinds het aanvaarden van
zijn ambt zijn, dat Pius XII het
Vaticaan verlaat. Op aandringen
van zijn naaste omgeving en van
zijn dokter, die bezorgd zijn voor
zijn gezondheid, heeft Hij er in
toegestemd, eenige dagen rust te
nemen.
Zuid-Tyroolsche vraagstuk te
zorgen, waaraan het volk van
Zuid Tyrool van ganscher
harte zijn goedkeuring zal
hechten. Hij drong er tevens
op aan, dat Oostenrijk vrijen
toegang tot Triëst en de noo-
digc faciliteiten in het haven
gebied zou krijgen ter ont
wikkeling van zijn overzee-
schen handel.
Gruber maakte bekend, dat de
Oostenrijksche regeering bezig is
met het opstellen van een „rood
boek". waarin bijzonderheden
vermeld zullen zijn over het Oos
tenrijksche aandeel in den strijd
tegen "de nazi's.
De leider der Cubaansche dele
gatie, Hector de Avala, verzocht
om „rechtvaardige" vredesvoor
waarden voor Italië. Hij legde er
den nadruk op, dat alle geallieer
de landen deel zouden hebbei in
het scheppen van den vrede, zoo
als in de verklaring der V. N is
voorzien.
Mevrouw Van Mook en haar
dochter zijn gisteren per Sky-
master naar Nederland vertrok
ken.
De correspondent van de Ti
mes meldt uit Washington, dat
de Chineesche communisten een
stap in de richting van den to
talen burgeroorlog hebben ge
daan door via radio Jenan en
radio Kaigan het bevel tot alge-
heele mobilisatie bekend te ma
ken. Het bevel houdt in, dat all'e
communistische gebieden zich in
den oorlogstoestand bevinden.
Een woordvoerder der com
munisten te Jenan heeft meege
deeld, dat de communisten in
staat zijn een leger van tien
millioen man op de been te bren
gen. De door de communisten
bestuurde gebieden tellen teza
men 130 millioen inwoners.
Het mobilisatiebevel is klaar
blijkelijk gevogd op de waar
schuwing der centrale regeering,
dat Jenan, Kaigan en Tsjengten
in Jehol zouden worden aange
vallen, tenzij de communislen het
beleg van Tatoeng in Sjansi zou
den opheffen
Zondag a.s. zal te Amsterdam
door ongeveer 30.000 leden der
Katholieke Arbeiders Jeugd een
congres worden gehouden in het
Stadion.
Dit congres zal worden besloten
met een openluchtspel speciaal
voor deze gelegenheid geschre
ven door Jan Derks die in
Utrecht zoovele successen be
haalde met zijn spelen in Tivoli.
Dit openluchtspel, dat weken
lang ernstig is voorbereid, zal
door duizenden Kajotters wor
den uitgevoerd en is voor een
ieder toegankelijk
Het spel begint om twee uur
en zal ongeveer te half vijf zijn
beëindigd zood'al iedereen ge
makkelijk naar zijn plaats van
inwoning terug kan keeren.
Het geheel is een gang naar
het Stadion dubbel waard, de
prijzen zijn niel hoog en.de
trams rijden weer in Amster
dam.
Ismail Sidky Pasja, de Egyp
tische minister-president,
heeft tijdens een onderhoud
van twee en een half uur met
de Britsche delegatie, offi
cieel medegedeeld, dat* Egyp
te de jongste Britsche voor
stellen terzake de verdrags
herziening verworpen heeft.
De eerste minister en voorzit
ter van de Egyptische delegatie,
belast met de onderhandelingen
t.a.v. een herziening van het
Anglo-Egyptisch verdrag, heeft
aan lord Stansgate (leider der
Britsche delegatie) en sir Ronald
Campbell (Britsch ambassadeur)
den tekst van het besluit van de
Egyptische delegatie op 20 Aug.
overhandigd. De tekst luidt: ..De
Egyptische delegatie is van mee
ning dat 3e verklaringen, die zij
van Britsche zijde ontvangen
heeft, niet van dien aard zijn.
dat zij het standpunt d'er Egyp
tische delegatie zouden kunnen
veranderen Bijgevolg, verklaart
de Egyptische delegatie, dat zij
zich houdt aan haar nota van i
Aug. 1946."
875 Engelsche mannen en
vrouwen hebben zich in een
verzoekschrift tot den premier
Attlee gewend. Zij vinden dat het
tijd wordt de Duitsche krijgsge
vangenen in Engeland naar huis
te sturen, aangezien zij reeds
verscheidene jaren gevangen
zitten en er eens een tijd komt
dat een mensch niet zonder hoop
kan leven. Onder de ondertee
kenaars komen 3 aartsbisschop
pen en 188 parlementsleden en
hoofden van universiteiten voor.
De petitie wordt tevens gesleund
door de organisatie „Redt Europa"
In Portugal zijn drie om hun
democratische opvattingen be
kende persoonlijkheden gearres
teerd. De mariniers die op 15
Juli uit Amsterdam waren ver
trokken zijn te randjong Priok
aangekomen en door admiraal
Pinke verwelkomd.
DE Amerikaansche regee
ring heeft in de nota,
welke de waarnemend minis
ter van buitenlandsche zaken,
Acheson, Maandag j.l. aan den
Sovjetzaakgelastigde te Was
hington, Orechof, overhandig
de, het verzoek der Sovjet
unie om een nieuwe overeen-
De legercommandant in Ned.-Indië, luit.-gen. S. H. Spoor, is
per vliegtuig naar Batavia teruggekeerd. Z.K.H. Prins Bern-
hard en vele autoriteiten deden den generaal uitgeleide.
komst voor de Dardanellen,
welke alleen de Zwarte-Zee-
mogendheden zouden tceke-
nen, en cm vestiging van ge
meenschappelijke Turksch-
Sovjetrussische basis aan de
zee-engten verworpen.
De Vereenigde Staten verklaren
zich accoord met de drie eerste
punten van de Sovjetnota: 1. De
Dardanellen moeten altijd open
zijn voor koopvaardijschepen van
alle landen; 2 De Dardanellen
moeten altijd open zijn voor oor
logsschepen der Zwarte Zee-mo-
gendheden; 3. De doortocht is
voor oorlogsschepen van landen,
die niet rond de Zwarte Zee liggen
verboden, tenzij in gevallen, wel
ke nader in de overeenkomst zijn
omschreven.
Ten aanzien van de vestiging
van gemeenschappelijke Turksch-
Sovjetrussische bases wordt in de
Amerikaansche nota verklaard,
dat Turkije de eerste verantwoor
delijke moet zijn voor de verdedi
ging van de zee-engten. Indien
de engten worden aangevallen of
bedreigd zou de internationale
veiligheid worden bedreigd en de
ontstane situatie onder jde compe
tentie van den Veiligheidsraad der
V N. vallen.
In de Amerikaansche nota
wordt tenslotte opgemerkt, dat in
de Sovjetnota niet naar de V N.
wordt verwezen en de wensch
der V.S naar voren gebracht, dat
de engten volgens de principes en
doelstellingen der V.N. zulten
worden bestuurd.