De vrijheidsdrang in Br.-lndië
Recht over Jappensadisme
Het conflict tusschen Amerika
en Joego-Slavië
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Kerk en nationalisme
Schrijnend getuigenis
Wat de buitenlandsche pers zegt
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1946
Een kijkje in het laboratorium te Oak Ridge, een deel van
het groote laboratoria-complex van Glinton, waar men bezig
is met de vervaardiging van „Carbon 14", een der bijproduc
ten van de doodelijke stof, waaruit de atoombom is samen
gesteld. „Carbon 14" wordt thans ter beschikking gesteld van
ziekenhuizen en laboratoria in verband met kankeronderzoek.
De VORIGE WEEK lazen
we van hevige onlusten
in Calcutta met duizenden
dooden en gewonden. En heel
natuurlijk komt bij ons de
vraag op: hoe komt het dat de
Hindoes en Mohammedanen,
die beiden de onafhankelijk
heid van Br. India wenschen,
elkaar bevechten en dat zij
beiden niet samenwerken om
het Engelsche juk af te wer
pen? En een andere vraag:
hoe varen de missies onder
deze onlusten?
Voor een antwoord op de eerste
vraag moeten wij de huidige po
litieke en godsdienstige situatie in
oogenschouw nemen.
Op politiek terrein is de toe
stand zéér gespannen. De Hin
does (300 millioen) en de Mo
hammedanen (90 millioen) wen
schen beide de volledige onafhan
kelijkheid van India en dat de
Engelsche regeering de lang ge
dane belofte van onafhankelijk
heid wenscht na te komen, be
twijfelt, mijn inziens, niemand
meer. Maar de manier waarop
iedere politieke partij deze wensch
vervuld wil zien, verschilt aan
merkelijk. De Mohammedaan
eischt de verdeeling van India,
met eigen regeering voor ieder
deel, de Hindoe eischt de onaf
hankelijkheid voor één, groot en
onverdeeld India, met de regee
ring in handen van de grootste
partij.
Na maandenlange discussies is
van toenadering tusschen deze
twee groote politieke blokken
geen sprake.
Op godsdienstig terrein is de
toestand altijd gespannen én er
zijn altijd wel relletjes in de
groote steden die hun oorzaak
hebben in verschil van godsdienst
en levensopvatting. Het leven van
een Hindoe wordt beheerscht door
de gebruiken en gewoonten van
zijn kaste en zekere volksgroep
waarin hij geboren is. Zijn gods
dienst en zijn kastegebruiken zijn
nauw aan elkaar verbonden. Hij is
zich bewust dal Indië en dan ook
heel Indië, het land van den Hin
doe is Een Mohammedaan daar
entegen kent geen kasteverschii
en zijn leven wordt heelemaal be
ïnvloed door zijn godsdienst. Klei
ne dingen, volgens onze ideeën,
zijn voor beiden van vitaal belang.
Zoo is voor de Hindoe een koe
heilig, een Mohammedaan slach-
en eet haar. Een varken is onrein
voor den Mohammedaan, maar
niet voor een Hindoe. Een Hindoe
houdt van veel muziek bij tem
pels en processies, een Mohamme
daan duldt geen muziek in de na
bijheid van zijn moskee. Dit laat
ste is meestal de oorzaak van on
lusten; het verontreinigen van
tempels door koevleesch en van
moskee's door varkensvleesch
heeft als gevolg moordpartijen en
brandstichtingen.
De Christenen
En hoe staan de Christenen te
genover deze politieke en gods
dienstige geschillen?
Op politiek terrein wenschen
ook zij de onafhankelijkheid van
Indië, mits vrijheid van gods
dienst en gelijke rechten hun deel
zijn in het vrije Indië. Velen sym-
pathiseeren met de Congrespartij,
daar. de groote leiders mooie be
loften voorspiegelen; anderen
staan er tamelijk sceptisch tegen
over wegens dubieuze uitspraken
van andere groote leiders met be
trekking tot het missiewerk. Ver
der zijn zij neutraal; er zijn kaste-
en paria-christenen. Zij trachten
geen aanstoot te geven en houden
zich afzijdig van de geschillen en
relletjes van Hindoes en Moham
medanen, zoodat bijv., wanneer na
de relletjes zware belastingen
worden geheven, onze Christenen
daar vr ijvan zijn.
Op sociaal gebied apprecieert
de Indiër, Hindoe of Moham
medaan het werk van de mis
sie: de scholen, hospitalen en
universiteiten Ze z«n zich be
wust dat de ontwikeling van
Indië voor een groot deel te
danken is aan de Katholieke
universiteiten van Bombay,
Calcutta, Madras etc. en dit
hebben verschillende groote
voormannen van Indië ook
erkend; maar om politieke en
godsdienstige redenen wan
trouwen zij het bekeerings-
werk.
De gegronde vrees bestaat, dat
in een onafhankelijk Indië het be-
keeringswerk gestremd zal wor
den, maar het is mijn vaste over
tuiging, dat als de politieke ge
schillen zonder revQlutie worden
opgelost, er geen gevaar bestaat
voor een directe vervolging van
onze katholieke missies. Met een
zekere gerustheid zien wij de toe
komst tegemoet, want de Kerk
van Christus is stevig gegrondvest
in Indië. Lang voor het wereldlijk
bestuur gaf de Kerk onafhanke
lijkheid aan Indië en vele dioce
sen zijn toevertrouwd aan inland-
sche Bisschoppen. He't getal van
inlandsche geestelijken overtreft
al dat van buitenlandsche mis
sionarissen en de drang van bin
nen uit om mee te helpen aan de
bekeering van Indië is zeer sterk
ontwikkeld. Een vredelievende
oplossing van de politieke geschil
len is echter een eerste vereischte
voor het behoud van onze missies.
Rev. C. HOOGLAND
Lutjebroek 23-8-'46.
Krupp en Thyssen zullen
terechtstaan
Alfred Krupp, de voormalige
president van de Kruppwerken,
en de groot-industrieel Fritz
Thyssen, de grootste financiers
van de nazi-beweging voor 1943,
zullen in het najaar voor een
internationaal gerechtshof te
Berlijn terecht staan. Krupp en
Thyssen zijn de eerste indus-
trieelen, die zich voor hun mede
werking aan de opkomst van de
nazipartij en daardoor indirect
voor hun aandeel aan de voor
bereiding van den oorlog zullen
moeten verantwoorden. Zooals
bekend, zou Gustav Krupp, de
vader van Alfred Krupp, te
Neurenberg terecht staan, doch
hij werd destijds wegens zijn
géschokten gezondheidstoestand
van de lijst aer beklaagden ge- 1
schrapt.
\lOOR den Krijgsraad te Ba-
tavia verscheen dezer
dagen als eerste der Japan-
sche oorlogsmisdadigers, die in
Indonesië hun wandaden heb
ben bedreven, kapitein Sonei,
commandant van verschillende
interneeringskampen, w.o. het
beruchte Tjidengkamp.
Toen de beklaagde de zittings
zaal werd binnengeleid, zou ieder
een aan de juistheid van de be
schuldiging getwijfeld hebben, 't
Was een zeer bedeesd, zeer ge
dwee mannetje dat daar binnen
kwam, die zijn oogen neergesla
gen hield en slechts verlegen
fluisterend sprak. Met gebogen
hoofd zat hij als een toonbeeld van
ootmoedigheid voor zijn rechters.
De getuigenverklaringen wer
den afgelegd. Telkens weer van
dezelfde strekking, soms bijna ge
lijkluidend van inhoud. Het was
een huiveringwekkend relaas van
satanische wreedheden, van af
grijselijke mishandelingen, die een
doodsche stilte schiepen onder het
publiek, dat in de rechtszaal aan
wezig was. Het minst erge van
zijn duivelsche vindingen was nog,
dat de krijgsgevangenen steeds
opgejaagd werden en geen rust
meer kregen Wat zijn terreur on
dragelijk maakte waren de onaf
gebroken mishandelingen „en ge
niepige plagerijen. Er werd dag
e.n nacht geslagen voor de minste
vergrijpen of voor heelemaal geen
vergrijpen.
„Ik herinner me niet.
Sonei had het vooral op Neder
landers begrepen. Hij scheurde
een Nederlandsch officier met een
stuk ijzerdraad het gelaat open en f voor zijn vertrek
verwondde diens oogen op een
vreeselijke wijze. En dat terwijl
hij zichzelf gaarne hoorde betite
len als de man „die het beste voor
had met de aan zijn hoede toever
trouwde krijgsgevangenen".
proces veranderde Sonei ech
ter zijn houding. Hij ver
klaarde tot het inzicht geko
men te zijn, dat zijn hande
lingen tegenover de krijgsge
vangenen en vrouwen niet
zijn geweest, zooals zij be
hoorden te zijn. Hij bood, ook
tegenover de slachtoffers zijn
verontschuldigingen aan, voor
alles wat hij heeft unsdaan.
Toen de auditeur-generaal
de eenig mogelijke straf, de
doodstraf, eischte, bewaarde
Sonei zijn kalmte
De raadsman hield met zachte
stem een zeer lang betoog in de
stille zaal, waarin hij erkende dat
de' beklaagde ongetwijfeld de
grenzen overschreden heeft, die
getrokken zijn voor een juiste
handhaving van de discipline. De
verdediger deed tenslotte een be
roep op de menschlijk gevoelens
van de rechters om clementie te
betrachten tegenover een misdadi
ger, di.e zelf elk menschelijk ge
voel volkomen verloren had.
DE UITWIJZING VAN
DEGRELLE
De Spaansche regeering heeft
de berichten bevestigd, volgens
welke Leon Degrelle leider
der Belgische rexisten bevel
gekregen heeft om Spanje bin
nen acht dagen te verlaten. Gis
terenmorgen heeft Degrelle het
militair hospitaal te San Sebas
tian verlaten en zijn intrek ge
nomen in het luxueuse hotel
Maria Cristina. Hij zal een- be
perkte bewegingsvrijheid ge
nieten, teneinde hem in staat te
stellen voorbereidingen te tref-
Telkens wanneer een docu
ment is voorgelezen en ver
taald, vraagt de President
Sonei of de vermelde feiten
juist z(jn. Dan richt Sonei
zich lichtelijk op en antwoord
evenzocvelé malen schuchter:
„Dat herinner ik me niet
meer". Het publiek reageert
soms met een bijna onhoor
baar gemompel De President,
Mr. Peters, bevestigt dan het
antwoord met een berustend:
„You don 't remember
en glimlacht even. Alle mis
daden schijnen uit het geheu
gen van dezen heul verdwe
nen.
Aan zijn verdediger had Sonei
verklaard, dat het ranselen hem
in het bloéd zat. De beklaagde had
hieraan toegevoegd, dat hij inder
daad niet buiten slaan kon en
dat hij zoolang ranselde tot hij
zich gekalmeerd voelde.
Treurig was het lot van de vrou
wen en kinderen, die in het Tji
dengkamp onder zijn bewind ston
den. Er werd door hen overmatig
veel arbeid verricht, terwijl de
voeding beneden elk minimum
was gelegen. Het scheen Sonei's
bedoeling te zijn de menschen ge
heel uit te hongeren en, moreel
ten gronde te richten.
Excuses
Op den laatsten dag van het
Vlootmanoeuvres in de
Middellandsche Zee
Admiraal Hewitt, bevelhebber
van de Amerikaansche vloot-
strijdkrachten in Europa, heeft
medegedeeld, dat het 45.000 ton
metende vliegtuigmoederschip
Franklin D. Roosevelt een bezoek
zal brengen aan Gibraltar, Malta,
Napels en Tanger. Ook zal het
deelnemen aan manoeuvres in de
Middellandsche Zee tezamen met
andere eenheden van de Ameri
kaansche vlootstrijdkrachten.
TITO BESCHULDIGT
DEN PAUS
Tijdens een uiteenzetting
voor vertegenwoordigers van
liet anti-fascistisch vrouwen
front te Kranj in Slovenië,
heeft Maarschalk Tito, vol
gens 't Joegoslavisch nieuws
bureau, gezegd, dat de Paus
partij koos voor Italië.
„De Paus verdedigt niet ons,
aldus zou Tito gezegd hebben,
doch hij verdédigt Italië, Dat is
begrijpelijk Hij is Italiaan en
zal het blijven. Hij verdedigt
Mussolini, hij verdédigt de Gas-
peri en hij zal ieder, die in Italië
aan de macht komt. verdedigen.
Wie zou dan naar hem moeten
luisteren?"
Tito verklaarde verder, dat er
veel reactionnaire priesters wa
ren, die de vrouwen buiten het
openbare leven wilden houden.
Weer andere priesters vertoon
den democratische neigingen,
zeide hij
Verder zeide hij nog; „Wij
worden er van beschuldigd'
priesters te vervolgen. Gij weet,
dat het niet waar is Zelfs tij
dens den oorlog, toen zoo wei
nig priesters aan onze zijde
waren, hebben wij geen pries
ters vervolgd. Laat de priesters
hun religieuze bediening waar
nemen, doch zich niet mengen
in politieke aangelegenheden."
De „Johan van Olden-
barneveldt" aangekomen
Het m.s. „Johan van Oldenbar-
neveldt", dat met bijna 2000 re-
patrieerenden gisterenmorgen om
9 uur aan de Surinamekade te
Amsterdam vastmaakte, had niet
minder dan 130 zieken aan boord,
voor het meerendeel gevallen van
mazelen, en 27 oorlogspleegkinde
ren. De debarkatie had een vlot
verloop.
Doodelijk ongeluk bij
militaire oefeningen
Bij militaire oefeningen met in-
fapteriewapenen op het schie'tter-
rein van de „Harskamp" is Don
derdagmiddag de sergeant W. J.
Tilanus, een zoon van het beken
de Tweede Kamerlid, door een ko
gel in het hoofd getroffen, waar
door hij vrijwel op slag werd ge
dood. De oorzaak van het ongeluk
wordt door de militaire autoritei
ten onderzocht.
De Manchester Guardian ver
klaart in een hoofdartikel, dat
d'e Amerikaansche nota aan
Joego-Slavië gerechtvaardigd is
geweest, daar de Joego-Slaven
meer zouden hebben gedaan, dan
in vredestijd geoorloofd is. Het
blad vergelijkt Joego-Slavië met
een kleinen jongen, die op ver
keerde wijze gebruik maakt van
een geweer Het land heeft zich
niet te beklagen over den toon
van de nota, zoo gaat het blad
verder, want het heeft zich in
Julisch Venetië een slechte buur
betoond, zooals uitde jongste
Britsche nota is gebleken.
Zij weerstond de folteringen van de Gestapo. De hooge onder
scheiding van het George Kruis werd toegekend aan me
vrouw Odette Sansom, Fransche van geboorte, die, met een
speciale opdracht in bezet Frankrijk zijnde, in 1942 door de
Gestapo gearresteerd werd. Ondanks hevige folteringen,
waarbij o.a. de nagels van haar teenen werden uitgetrokken,
weigerde zij de verblijfplaats van twee Engelsche officieren
bekend te maken. De heldhaftige vrouw met haar drie
dochters. - (A.N.P./Reuter P.)
Perscommentaren
De diplomatieke correspondent
van. de Times schrijft naar aan
leiding van het vrijlaten van be
manning en passagiers van het
Amerikaansche vliegtuig, dat op
9 Aug. jl door Joegoslavisch ge
schut tot dalen werden gedwon
gen; „Iedereen zal er opgelucht
over zijn, dat de Amerikaansche
regeering niet gedwongen zal zijn
haar bedreiging om een staaltje,
van roekeloos gedrag voor den
Veiligheidsraad te brengen. In
den huidigen, vermoeiden' en
licht geraakten gemoedstoestand
lil Europa zou men weinig kun
nen winnen bij een methode van
onderhandelen, waarmede de
huidige bewindhebbers in Joe
go-Slavië al te weinig vertrouwd
zijn."
De New-York Times schrijft:
„Het is te hopen, dat de onder
havige uiteenzetting van feiten
zoowel Sowj et-Rusland als Joe
go-Slavië er van zal overtuigen,
dat de Vereenigde Staten, hoe
wel geduldig, noch decadent zijn
noch zoo onkundig van het spel,
dat gespeeld wordt, dat zij al
maar beleedigingen zouden blij
ven verduren. Als dat het resul
taat is, zal het „ultimatum" meer
dan gerechtvaardigd zijn en zal
het werk yan wederopbouw van
een duurzamen vrede met betere
vooruitzichten hervat kunnen
worden."
.Onder den kop; „Maarschalk
Tito heeft zich met zijn hamer
op de vingers geslagen schrijft
het Fransche radicale blad
„Aurore": „Het succes van Was
hington brengt een harde klap
toe aan de. Sowj et-Russische
aanspraken inzake Middelland
sche Zee en Dardanellen."
De communistische Humanité
maakte geen gewag van het vrij
laten der Amerikanen, doch
publiceerde een heftig artikel
tegen wat het blad „atoom-
diplomatie" noemt
