Angst waart rond Europa
Mogelijkheid van compromis
verbeterd?
Lidmaatschap der Ver. Naties
door velen begeerd
PROF. MR. A. KOELMA
burgemeester van Alkmaar
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
De zending van Lord
Killearn
De vijftigduizendste
gerepatrieerde
Het probleem
Triëst
Voorstel aan de
Vredesconferentie
Kunstwerken opgespoord
Een onverwachte
benoeming
AUSTRALIË VEEGT
RUSLAND DEN
MANTEL UIT
Wij lafen ons niet
infimid eeren
Schadevergoeding
van Duitschland
(2aalsle nieuws
Hoofdredacteur: H. N,
Smits: rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand. Inclusief Incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum t 2.50; in alle
edities 26 ct. p. m,m,;
minimum I 4.—.
Fam. ber. 20 ct p. m.m.5
in alle edities 30 ct
NoordhoHandsch Dagblad
t Buiten God, is 'i
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11014
ALKMAAR: Langestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
I ORD KILLEARN is te Baa-
tavia aangekomen en
voerde reeds tweemaal be
sprekingen met Van Mook.
Hij wil ook Sjahrir ontvan
gen. Volgens een Engel-
schen woordvoerder is Lord
Killearn gekomen, omdat de
mogelijkheid van een com
promisregeling van het Indi
sche probleem de laatste we
ken verbeterd zou zijn. De
Engeische diplomaat voerde
Dinsdagmorgen besprekingen
met den Indonesischen on
derminister van buitenland-
sche zaken. Hadjoe Agoes Sa-
lim. Intusscben waren eenige
kilometers verder hevige ge
veenten aan den gang. Het
scheen een waarschuwing, bij
komende compromispogingen
niet^te vergeten, dat de taak
allereerst bestaat in het ver
zekeren van recht en veilig
heid. zooals de woorden van
generaal Spoor indertijd
luidden
in verband met de missie
van Lord Killearn, waar
van tusschen haakjes eenige le
den van de Eerste Kamer blij
kens het V.V. over het wetsont
werp inzake de instelling van de
Commissie Generaal veronder,
slelden. dat zij geschied zou zijn
op verzoek van de Nederland-
sche Regeering. is het nuttig in
herinnering te brengen, dat na
besprekingen vanwege het kabi
net Schermerhorn met de Re-
geering-Attlee, in December j.l.
op Chequers, Lord Inverchapeï,
eerder geheeten Sir Archibald
Clark Kerr, naar Indië ging, om
bij dë besprekingen met de na
tionalisten het Engeische aandeel
te leveren in de pogingen, om tot
een oplossing te komen. Enge
land had daar belang bij, om
dat het zijn troepen geheel wilde
terugtrekken. De wensch van
terugtrekking van die troepen is
in een acuut stadium gekomen
Engeland wil zijn 20 000 man
troepen uiterlijk met Nov, te
rugtrekken en ziet voor dien lijd
de kwestie gaarne geregeld. Dit
is echter nog niet eenvoudig. De
bood'schaD van Clark Kerr had
tot resultaat dat voorgesteld
werd. de republiek te erkennen
voor Java en voor Sumatra. Met
dit laatste wilde de regeering
niet accoord gaan. De conferen
tie op Sint Hubertus had geen
afdoende effect De partijen
schenen sindsdien verder uit el
kaar Ie gaan. Toen zijn de ver
kiezingen gekomen. Én al kan
gezegd worden, dat dë regeering-
Beel de kern van de politiek van
de regeeringSchermerhorn
handhaaft, er is toch verschil in
accenten en methodes. Boven
dien -is er sindsdien de conferen
tie van Malino gehouden, die de
aspecten voor dë Nederlandsche
souyereiniteit weer versterkte.
Nog steeds echter wordt er op
Java en Sumatra gevochten, nog
steeds is er geen rust, nog steeds
zijn er duizenden landgenooten in
onveiligheid' Het schijnt, dat En
geland meermalen bij de Regee
ring in' Den Haag heeft aange
drongen op voortzetting der on
derhandelingen, doch verschil
lende gebeurtenissen o.a, de be
kende redevoering, waren niet
geschikt, het vertrouwen in
S.jahrir's gezag te versterken.
Een geheel nieuw element 'is in-
tusschen de voorgenomen zending
van de Commissie-Generaal,
welke de Eerste Kamer a.s. Vrij
dag wel zal goedkeuren. Nog zal
het niet gemakkelijk zijn. de
partijen tot elkaar te brengen.
Hoe sterk zullen de machten, die
alle banden met Nederland wil
len verbreken, blijken te zijn?
Hoe sterk zal Nederland op zijn
stuk staan om de Ri.ikseenheid te
behouden?
Volgens den diplomatieken re
dacteur van de „Times" bestaan
er thans aanwijzingen, dat „bei
de partijen tot een schikking wil
len .komen, en indien geduid en
wederzijdsch begrip wordt ge
toond. bestaat er een redelijke
kans op welslagen." Wij hopen
het van harte. Volkomen opti
mistisch kunnen we echter nog
niet zijn, als we nagaan, dat een
dergelijk geluid al zoo vaak is
gehoord. Toch mag de zaak ook
in verband met dringende inter
nationale aspecten, niet zoo heel
lang meer sleepende blijven.
De eerste evacué's uit Australië
zijn Zondag met het m.s. Bloem
fontein in Rotterdam gearriveerd.
Onder hen bevond zich de vijftig
duizendste gerepatrieerde, die in
georganiseerd massavervoer in ons
land terugkeerde. Het was de
elfjarige Robbie Peters uit Den
Haag, die door het hoofd van den
repatrieeringsdienst, den majoor
G. W. van Bockel, hartelijk wel
kom werd geheeten en aan wien
eenige extra versnaperingen wer
den uitgereikt.
Luitenant-admiraal Helfrich gaf
eveneens van zijn belangstelling
blijk. Aan boord bevond zich ook
mevrouw Weiter, de schoondoch
ter van den vroegeren minister
van Koloniën, wier man door de
Japanneezen wegens zijn illegale
activiteit ter dood werd gebracht.
Het nationale bevrijdingscomité
van Venezia Julia heeft aan de
Vredesconferentie te Parijs een
memorandum gezonden, waarin
een oplossing van het 'probleem
Triëst wordt voorgesteld. Geheel
Venezia Julia met inbegrip van
Fiume, de eilanden Chersox en
Lussino en Zara, zou een in auto
nome kantons verdeelde speciale,
zone vormen. Italië en Joego-Sla-
vië zouden resp. het bestuur voe
ren over de gemeenten, waar de
meerderheid Ttaliaansch of Joego-
Slavisch is. De rechten der min
derheden zouden door een spe
ciaal statuut worden gegaran
deerd. De havens van Triëst en
Fiume en de verbindingswegen
hiermee zouden onder een inter
nationaal bestuur komen, waarin
Italië, Joego-Slavië en andere be
langhebbende landen vertegen
woordigd zouden zijn. Tenslotte
zou het geheele gebied gedemili
tariseerd en neutraal verklaard
worden.
Onder de door de Nazi's uit
de bezette gebieden geroofde
kunstschatten, zijn egp Raphaël
en een Rubens ontdekt. De schil
derijen werden in Beieren terug
gevonden. Meer dan 15000 kunstr
werken en meer dan 1.000.000
boeken werden in de Amerikaan,
sche zóne aangetroffen, afkomstig
uit elf verschillendë landen.
De „Nigerstroom", welke tengevolge van een aanvaring met
het Fransche s.s. „Ernest L. Dawson" ernstige averij opliep,
in het „King George V-dok" te Southampton. (Ass. Press P.)
De lidmaatschapscommissie van
den Veiligheidsraad der Vereepig-
de Naties heeft 'n uitv.oerig rap
port gepubliceerd van haar be
sprekingen inzake 9 aanvragen tot
het lidmaatschap der V.N.
De aanvrage ,van Zweden werd
gesteund door Amerika, Engeland,
China, Nederland, Brazilië, Frank
rijk, Polen, Mexico en de Sovjet-
Unie.
De aanvrage van Transjordanië
werd gesteund door Engeland en
Egypte.
Geen bezwaar tegen het lid
maatschap van Portugal hadden:
Engeland, de V.S., Frankrijk, Chi
na, Brazilië, Nederland en Mexico.
Polen had bezwaar en wees op de
nauwe betrekkingen die Portugal
met Spanje en de vroegere Duit-
sche regeering heeft onderhouden.
Rusland kon de aanvrage niet
steunen, omdat het geen diploma
tieke betrekkingen met Portugal
onderhoudt.
Albanië, de aanvrage van dit
land vond grooten steun bij de
Sovjet-Unie, die wees op de bij
drage van Albanië in den strijd
tegen de as-mogendheden. De
aanvrage van Albanië is naar den
Veiligheidsraad verwezen.
Voor Mongolië vroeg China een
jaar uitstel, daar het van mee
ning was. dat Mongolië nog niet
in staat was zijn plaats als lid
van de wereldgemeenschap in te
nemen.
Tegen Eire (Ierland) hadden
geen bezwaar: Èngeland, Ameri
ka, China, Frankrijk, Mex'co, Ne
derland en Brazilië. Rusland was
tegen de toelating van Eire (geen
diplomatieke betrekkingen).
De aanvrage van IJsland en
Afghanistan ondervond geen op
positie.
Siam's aanvrage is gesteund
door V.6., Engeland, en China. De
Fransche afgevaardigde had be
zwaar.
In een telefonische mede-
deeling heeft Minister-Presi
dent Beel gistermiddag te on
geveer half zes aan Prof. Mr.
A. Koelma bericht, dat deze
benoemd was tot burgemees
ter van Alkmaar.
Spoediger dan iemand had
verwacht is deze benoeming
dus afgekomen en het onver
wachte blijkt ook wel hieruit,
dat het groote nieuws giste
renavond nog nauwelijks be
kend was, toen de brandweer
's avonds laat in vol tenue uit
rukte, voorafgegaan door de
Post fanfare.
Prof. Mr. A. Koelma werd 25
October 1889 geboren te Wolvega,
gem. Weststellingerwerf, waar 'hij
ook van 1906 tot 1909 als volontair
ter secretarie werkte. Daarvoor
had hij in Heerenveen de H.B.S.
gevolgd. Vervolgens was de nieu
we burgemeester van 1909 to' 1919
te Dordrecht in verschillende ran
gen ter secretarie werkzaam,
waarna hij tot 1923 als Referen
daris op de Haarlemsche secre arie
verbleef.
In 1923 volgde zijn benoeming
tot Gemeente-secretaris van Alk
maar, als opvolger van den heer
Donath. Inmiddels deed Mr. Koel
ma staatsexamen, om de studie in
de rechten te kunnen volgen,
waarop hij in 1934 werd benoemd
tot lector in de bestuursweten
schappen aan de Economische
Handelshoogeschool te Rotterdam.
Dit leeraarsambt vervulde de Ge
meente-secretaris tot 1946, want
in het begin van dit jaar werd Mr.
A. Koelma benoemd tot buiten
gewoon hooaleeraar in het ge-
tfiWk'M
DAT DE ANGST rondwaart in
Europa en dat dit de schuld
is van de Russische tactiek, om.
zijn meening aan anderen op te'
dringen, is nog weer eens openlijk
gezegd en wel in een commissie
vergadering van de Parijsche con
ferentie. Het ging over de politieke
en territoriale commissie en betrof
de grensregeling van Italië.
De Australische woordvoerder
Hodgson wilde ter vergemakke
lijking van de besprekingen, de
werkzaamheden opdragen aan een
enquêtecommissie. Rusland was
daar, bij monde van Wisjinsky,
tegen. Beasly, de andere Australi
sche woordvoerder, veegde daarop
den rus op een scherpe manier
den mantel uit. Hij trok fel van
leer tegen de Sovjetmethode, om
de Russische meening aan anderen
op te dringen en sprak van inti
midatie, machtspolitiek en derge
lijke. Wij kunnen tegenwoordig
niet meer leven zonder angst, ze;
hij en Europa ziet er na den oor
log toch al zoo droevig uit. Wij
weigeren ie erkennen, dat Rusland
meer rechten heeft dan wij, zei de
heer Beasly en laten ons niet m-
timideeren omdat Rusland zich
machtig voslt. De Australiër nam
ook *de Russische aanmatiging on-
VOLGENS den correspon
dent van de Daily Herald
te Berlijn zou hef Sovjet-Rus
sische militaire bestuur in
Duitschland de Vier-Mogend-
heden-overeenkomst betref
fende de schadevergoedingen
naast zich neer gelegd hebben
en thans in de Sovjet-Russi
sche behoeften trachten te
voorzien door een campagne
voor de productie van Duit-
sche consumptie-artikelen.
Van gezaghebbende geallieerde
zijde is verklaard, dat overweldi
gend bewijsmateriaal zou wijzen
op een enkele maanden geleden
genomen Sovjet-Russische beslis
sing om geen machinerieën meer
uit de Sovjet-Russische zone v an
Duitschland naar de verwoeste in-
dustrie-strek.en van Sovjet-Rus
land te vgrvoeren. Naar ver
klaard werd, zouden de Russen
een dergelijke procedure te kost
baar en te oneconomisch vinden,
derhanden ten aanzien van de
pers. Als men, zoo verklaarde hij,
den heer Wisjinsky hoort, zou men
meenen, dat de communistische
pers over de geheele wereld toon
aangevend was. Maar.... in
Australië leest niemand een com
munistische krant en ik vertegen
woordig het volk van Australië
(dit had Wisjinsky bij een andere
gelegenheid in tvVijfel getrokken.)
Ik weiger om te worden aange
blaft door wie dan oox en ik zal
zooveel amendementen indienen
als ik wil. De conferentie scheen
na deze uitbarsting te z'.jn opge
lucht en Beasly was het na de
vergadering blijkens de aangena
me conversatie al weer roerend
eens met den Rus....
Over de zaak zelf werd men het
tenslotte eens over een Fransch
voorstel, dat in dezelfde richting
ging als het Austral'sche.
Volgens de Amerikaansche radio
zou binnenkort een vierde atoom-
bomproef plaats hebben met ex
plosies boven en onder water.
Het Internationale gerechtshof in
Neurenberg zal waarschijnlijk
omstreeks 23 September de von
nissen uitspreken. Tot konink
lijk commissaris bij de Ned. Bank
is benoemd Prof. Mr. F. de Vries,
hoogleeraar te Amsterdam. Het
kabinet voor Noord-Rijnland
Westfalen is door de Britten goed
gekeurd. Volgens de laatste be
richten is de zaak Vogt nog in
onderzoek.