Nieuuu
Tn troerenTAND Von Poll wel of Van Poll niet?
NOG ALTIJD TRIEST
en
UITSTEL TOT 23 OCTOBER
Desillusie bedreigt de wereld
r. a.s.
u
*even
K
>open:
BOER,
gwoud
gem.
UM
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Commissie-Ceneraal
wordt heden benoemd
Atoom bom proef
uitgesteld
De Amerikaansche
zeeliedenstaking
Record in de mijnen
(2aalsle nieuws
Bisschopswijding van
Mgr. Blomjous
Nonstop New-York-
Schiphol met K.L.M.-
Constellation
Osservatore Romano waarschuwt
TER INZAGE
f. 3750
GEL.
uur.
den:
nt.; 2 p.
1 nw.
2 dbl.
pr. ko_
ezem; 1
1 zw.
re bevr.
Alkmaar
NXTER
DAM
0 Sept.
(aanv.
ffiehuis
Schu't
:S met
Kanaal-
bekend
1228, gr.
an mw,
f-Brou_
Ukmaar.
ig koop-
>AG 11
am. 3 u.-
Gulden
aar len
evr. de
>lthuis.
ARAGE,
aan den
Bergen,
16, groot
uurd aan
Doffer
maand,
betaling
ning
INXTER
DAM
11 Sept.
ir (aanv.
in het
len heer
lastricum
Hoofdredacteur: H. N.
Smite: rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P, Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal: 1.20 per
maand. Inclusief Incasso.
Advertentle-prijs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum 2.50: in alle
edities 26 ct. p. m.m..
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct p. m.m.i
in alle edities 30 ct
No ordhollandsch Dagblad
Buiten God is 'i
nergens veilig
(Vondel)
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11023
ALKMAAR: Langestraat
42A tel. 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West-
straat 80; teL K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noord erbank
HET INDONESISCH CON
GRES van de Partij van den
Arbeid, Zaterdag te Amsterdam,
heeft- een resolutie opgeleverd,
na een gedachtenwisseling, waar
in allereerst de meest-prominente
Indonesische figuren van de
Partij het woord hebben gevoerd.
De tekst van de resolutie luidt als
volgt:
Resolutie.
Het congres, van meening', dat
oorlog tusschen Nederland en Indo
nesië niet mag worden gevoerd en
dat het de taak van Nederland is, de
moeilijkheden in. Indonesië langs
vreedzamen weg op te lossen; is van
oordeel:
1. dat gestreefd behoort te worden
naar een samengaan van staatkundige
eenheden; gelijk in status; de eene
op geenerlei wijze onderworpen aan
de andere in eenig opzicht; vrijelijk
vereenigd als leden van een gemeen
schap van naties;
2. dat Nederland bereid moet zijn
te onderhandelen met vertegenwoor
digers van de Republiek Indonesia
als zoodanig; vrijelijk door haar aan
te wijzen;
3. dat ten spoedigste moet worden
bevorderd het sluiten van een wa
penstilstand op in onderling overleg'
te bepalen voorwaarden en dat de
uitzending van de troepen uit Neder
land dienovereenkomstig moet wor
den geregeld;
4. dat de eenheid van Indonesië
moet wonden gehandhaafd onder
waarborgen voor Indonesische en
met-Indonesische minderheden;
5. dat gepaste maatregelen tot her
stel beirooren te worden beraamd voor
hen; die uit hun bezittingen en be
staansmiddelen zijn gestooten.
Er staat in. deze resolu'-ie veel,
waarmede wij het eens zijn, maar.
ook wel een en ander, dat een'
vraagleeken verdient. Niemand
zal den „considerans" weerspre
ken: we willen geen oorlog met
Indonesië. Minder enthousiast
zijn we over punt 1, dat het ka
rakter van het Rijksverband wel
erg op den achtergrond stelt. En
toch stond dat Rijksverband in
het. centrum van de Koninklijke
Boodschap van 7 December 1942,'
welke voor de Regeering blijk
baar méér dan voor de P.vd.A.
fundament van de onderhande
lingen blijft.
Ook over punt 2 zal zeker me
nigeen niet enthousiast zijn. Zij,
die zich zoo vooruitstrevend noe-,
men, gaan stap voor stap verder,
in een richting, die wij niet be
wonderen kunnen Men heeft
ons eerst gevraagd, de republiek
+e erkennen als een feitelijke rea
liteit. Feitelijk deed Nederland
dat al, door dr. van Mook te la
ten onderhandelen met Sjahrir,
die immers minister-president is
van de Republiek. Nu wil de re
solutie echter de'Republiek „als
zoodanig" erkend zien en ons in
de positie brengen van te moeten
onderhandelen met figuren als
Soekarno. Dat willen wij niet,
ondanks he« vele vriendelijks,
dat op het Congres over dezen
man is gezegd.
Ook wij verlangen naar een
wapenstilstand. Wij kunnen ons
eveneens voorstellen, dat. de uit
zending van troepen ui{ Neder
land „dienovereenkomstig -noet
worden geregeld". Alleen vragen
wij ons af, wat de resolutie hier
precies bedoelt. Waar ten con-
gresse herhaaldelijk is gezegd,
dat het de «P.vd.A. is, die een
„klaar geluid" laat hooren en
a.h.w. een constructieve oplossing
in den zak heeft, daar had dit
punt nog wel iets duidelijker
kunnen zijn.
Verwijt men aan de Regeering
niet haar ingewikkelde en om
zichtige constructies? Maar zei
zelfs oud-minister Logs.nan niet,
dat men met Indonesië .omzich
tig te werk moest gaan" en dient
blijkens de discussie van het
Congres het punt der resolutie,
dat over den wapenstilstand han
delt, niet zóó te worden gelezen,,
dat wij,, naar het woord van prof.
Logemann, in Indonesië niet
kunnen ontwapenen?
Het is overigens duidelijk, dat.
dit punt op het oogenblik het al
les beheerschende is.
Nog in recente uitlatingen te
Batavia, gisteren in ons land
bekend geworden, heeft Sjah
rir verklaard, dat de eerste
voorwaarde voor een wapen
stilstand Is. dat geen Neder-
landsche troepen meer in In-
WlOLGENS DE „TIJD" is het
met de Commissie-Generaal
voor Indië voor elkaar: definitief
zou de kogel vandaag, in den Mi
nisterraad, door de -kerk gaan.
Leden van de Commissie zijn:
prof. Schermerhorn, oud-burge
meester de Boer van Amsterdam
en Max van Poll, lid der Tweede
Kamer voor de K.V.P.
Denzelfden avond dat de „Tijd"
dit berichtte meldde „Trouw",
dat Max van Poll bedankt had,
omdat hij zich met de samen
stelling van de Commissie niet
kan vereenigen!
Tevoren hadden het links-radi
cale „Parool" en het democratisch
socialistische „Vrije Volk" nogal
critiek geoefend op 'het voorne
men, om Max van Poll te benoe
men „Parool" had onoverkome
lijke bezwaren, het „Vrije Volk"
vond deze benoeming onge-
wenscht.
En terwijl de „Tijd" met het
bericht kwam lieten verschillen
de gezaghebbende sprekers op
het Congres van de P.vd.A. zich
zóódanig uit, dat men gelet op
de eendere critiek in de Pvd A-
oers, wel moest aannemen, dat
het met de Commissie-Generaal
nog niet vogr elkaar was (is)
Koos Vorrink zei, dat er een
gunstige wending was gekomen
in het streven naar een juiste
samenstelling van de C. G. Ter
wijl prof. Logemann opmerkte,
dat de samenstelling van de Com
missie-Generaal ons crediet in
Indonesië zal vormen, zei de zeer-
ünks-radicale heer de Kadt. Idte
door Logemann in het „Vriie.
Volk" eenige malen tot de orde
teroenen werd), dat wij moeten
eiscben, dg.t de samenstelling
van de CO zoo.moet ziin dat....
enderhandelingen mogpliiV zijn!
Dit leek ons van de Kadt een
waarheid als een koe!
De heer Sal Tas tenslotte noem-
donesië aan 'and gezet zullen
mogen worden.
En indien geen wapenstilstand
wordt bereikt, zou het „erg moei
lijk" zijn, -de eigenlijke onder
handelingen weer te hervatten
'De uitdrukking in de resolutie
kan niet. beteekenen, dat geen
troepen meer gezonden mogen
worden. Oud-minister Logemann
zei zelf. dat dit onmogelijk was.
Nu meende de Indische nationa
list Palar, lid van de Tweede
Kamer en van het Partijbestuur,
wel, dat men niet mocht zeggen,
dat Logemann voorstander is van
de voortzetting der troepen-uit
zending, „omdat hij zelf aan de
resolutie had medegewerkt",
maar deze opmerking verhoogde
de klaarheid van het geluid niet!
Immers, in de resolutie staat
niet, dat de troepenuitzendingen
gestaakt moeten worden. Bedoel
de men dat wel, dan zou men dat
gezegd moeten hebben, mede met,
het oog op de „klaarte van het
geluid". En: Logemann-zelf zei,
dat het niet goed mogelijk was de
troepenuitzendingen te staken,
dus vindt hij, dat ze moeten
doorgaan, dat is zoo klaar als
een klontje.
Maar Sjahrir zegt: geen wa
penstilstand, als de troepenzen-
diingen doorgaan. Wij zijn er
dus nog niet. Onzerzijds schijnt
een oplossing niet ónmogelijk,
maar Sjahrir c.s. zullen dan toch
ook oog moeten hebben voor on
ze wenschen en motieven.
Men zegt van alle kanten, dat
het in en om Indonesië vooral
gaat om een vertrouwenskwestie.
Accoord. Maar dat vertrouwen
moet van twee kanten komen. En
nu hebben wij den indruk, dat
op het „Indonesische" Congres
van den P.vd.A. de „Nederland-
sche" accen'ten van het probleem
te weinig uitkomen
Overigens gaan wij in algemee-.,
nen zin accoord met punt 3, zooals
dat geformuleerd is, en wij on
derschrijven ook wat er in de
punten 4 en 5 Staat Op eenige
aspecten van de zaak komen wij
morgen terug.
de het „een bewijs voor de kracht-
van de Partij (v.d.A.), dat een
figuur als Max van Poll niet
lang op de lijst van candidaten
voor de C.G. heeft kunnen para
deeren".
En het bericht van de „Tijd"
dan? En als dit nu eens toch
juist is en Max van Poll in
derdaad van de lijst van can
didaten verdwenen is, om
gepromoveerd te worden tot lid,
,hoe zou het dan zitten met „de
kracht vatn 'onze par'ij"?
Nu wachten wij eerst maar
eens op de officieele bekend
making!
WASHINGTON, 7 Sept. (Reu
ter). Naar 'te Washington offi
cieel wordt medegedeeld, heeft
President Truman de atoombom-
proef, waarbij een atoombom diep
onder water tot ontploffing zou
worden -gebracht, voor onbepaal-
den tijd uitgesteld; als reden
wordt opgegeven, dat'de van de
nieuwe proef te verwachten aan
vullende gegevens zoodanig ge
acht worden, dat de gezamen
lijke chefs der staven de uitvoe
ring van die proef in de nabije
toekomst niet gerechtvaardigd
achten. Over de resultaten der
reeds gehouden proeven zijn zij
buitengewoon tevreden.
Een woordvoerder van het
vakverbond' van zeelieden van de
America Federation of Labour
heeft verklaard, dat indien de
regeering, zooals zij -heeft ge
dreigd', de schepen waarop wordt
gestaakt zou exploiteeren, de vak-
vereeniging een oproep tot alge-
meene werkstaking zou uitvaar
digen Hij verklaarde voorts, dat
de staking als volkomen ge
slaagd' kan worden beschouwd.
Voor het eerst sedert de bevrij
ding hebben dé Dimburgsche mij
nen Vrijdag een productie be
reikt, die hooger is dan 32.000
ton. Voor het eerst ook ligt de
gemiddelde dagproductie van de
geheele afgeloopen week tot en
met Vrijdag boven de 30.000 ton
Het lijdt geen twijfel, of de
volksstemming in Bulgarije heeft
zich uitgesp-oken tegea het Ko
ningschap. In Amerika gaat
men voor 25 millioen dollar een
electrische centrale bouwen, ge
dreven door atoomenergie. De
EAM en de Communistische par
ty in Griekenland achten het
plebisciet ongeldig.
Z Hw. Exc. Mgr. W. Mutsaerls
zal Zondag *6 Oct. te Boxtel de
H. Bisschopswijding toedienen
aan mgr. Jos Blomjous. aie on
langs door Z.H den Paus be
noemd is tot Apostolisch Vicaris
van Musoma (Afrika).
DE GROOTE VIJF zijn het eens geworden over een uitstel
van de vergadering der Vereenigde Volkeren tot 23 Octo
ber. Engeland vertrouwt dan echter, dat dit geen uitstel be-
teekent van de bespreking der Duitsche en Oostenrijksche
kwesties. De Raad van Ministers van Buitenlandsche Zaken
zal zoo spoedig mogelijk na de Vredesconferentie de uitein
delijke ontwerpen der vredesverdragen voltooien. Men zal
daartoe in November bijeenkomen en dan ook de Duitsche
kwestie bespreken.
IN PARIJS zeulen de commis
sievergaderingen voont. Het be
langrijkste waren de besprekin
gen in de politieke en territoriale
commissie voor Italië. De afge
vaardigde van Joego-Slavië, Kar-
delj, verklaarde dat Joego Slavië
geen enkel verdrag zou teekenen
of erkennen dat niet de on
rechtvaardigheid van de „Fran-
sche lijn" wegnam (die Gorizia,
de op een na grootste stad van
Julia Venezia, doorsnijdt ten on
gunste van Joego Slavië). De
ethnische en economische facto
ren zijn volgens Kardelj 'ten gun-(
ste van Joego Slavië. maar nu
had Engelands afgevaardigde ook
een politieke factor tin het ge
ding gebracht en gedreigd met te
zeggen zoo iets als dit: Wanneer
jelui niet aanvaarden, wat wij
willen, dan kun je iets onaange
naams verwachtenKardelj
was echter van meening, dat de
betrekkingen tusschen Triëst en
Italië heel wel geregeld zouden
kunnen worden bij bilaterale
overeenkomst. De beste regeling
zou volgens hem zijn: de geheele
plaatselijke wetgevende en uit
voerende macht te stellen in han
den van de bevolking van Triës-t
zelf. Noch het Britsche, noch het
Amerikaansche of «het Fransche
voorstel gaf een oplossing aan,
welke Joego-Slavië kon aanvaar
den, aldus verklaarde Kardelj.
Terwille van het bereiken van
een overeenkomst was Joego-
Slavië bereid zijn sieun te geven
aan een speciaal internationaal
statuut voor Triëst als vrijstad
„dpch alleen clan, wanneer de
begrenzing van Triëst beperkt
zou worden tot deze stad zelf en
haar onmiddellijk banlieu en
wanneer de stad in economisch
opzicht in voldoende mate ver
bonden zou blijven met Joego-
Slavië en de andere achterlan
den, voor welke zij als interna
tionale haven zou kunnen die
nen."
De tweede Constellation van de
KLM. de Ph-Tau onder comman
do van Evert van Dijk. is Zon
dagochtend: 11.32 uur op Schip
hol geland, na een non-stop
vlucht New YorkAmsterdam.
De totale lengte van dit tra
ject bedraagt ruim 6200 km, wel
ke afstand' werd afgelegd in 14
uur en 2 minuten De gemiddel
de reissnelheid was 445 km per
uur. Voor het eigenlijke oceaan-
iraject van kust tot kust, d.w.z.
van Newfoundland Tot Ierland
bedroeg de reisduur 7 uur 17
minuten
-n een hoofdartikel vraagt de
„Osservatore Romano" of de vol
ken der aarde een vrede zullen'
krijgen, waarover zij niet vol-
Het Staunton-schaaktournooi, dat te Groningen werd gehou
den, werd gewonnen door den Rnssischen schaakmeester
Botwinnik met 14V2 punt. Onze landgenoot dr. Max Eu we
bezette de tweede plaats met 14 punten. 'De voorzitter van
uitvoerend comité, de heer J. Duns overhandigt den winnaar
een krans. (A.N.P. P.)
daan zullen zijn, en of zij er van
overtuigd zullen raken, dat er
geen rechtvaardige vrede te ver
krijgen is, dat de oorlog een
noodlot is.
De geheele publieke opinie,
aldus de Osservatore, ziet in, dat
de Parijsche conferentie overeen
komst vertoond met -Versailles,
dr\ de organisatie der Vereenigde
Volken een nabootsing is van de
Volkenbond, dat de „kleinen" aan
den anderen kant van den drem
pel van helt Luxembourg klein
blijven, en dat grondgebieden en
bewoners „zaken" zijn, die dienen
als tegenwicht en ruilmateriaal.
De Osservatore vestigt er de
aandacht op, dat, ondanks de er
varingen van het verleden, een
tweede desillusie de wereld be
dreigt. Indien men voor den
tweeden keer de beloftes, gedaan,
na de fouten van het verleden
erkend te hebben, niet houdt,
compromitteert men den vrede,
men drijft naar de wanhoop en
het zal er .van komen, dat men de
gevolgtrekking maakt, dat het
beter is ziek zelf recht te ver
schaffen.
Op onze bureaux ligt een
nieuwe lijst van naar geallieerd'
gebied op Java overgebrachte
geïnterneerden ter inzage
iVT