ERGERNIS IN CELLULOID
ITALIË VERLIEST
ZIJN KOLONIËN IN AFRIKA
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Een positieve houding
KLETS NIET MEE
Gevecht op een Joodsch
ircimigrasifenschip
Buitenlandsch
nieuws
Brutale fietsendiefstal
Verklaring van de Groote Vier
FUSIE N.V.V.-E.V.C.
De Nederlandsche Leeuw As je me nou
Engelsehen loten Nederi.
kinderen studeeren
Waarom
TIEN MAANDEN NEURENBERG
Oorlog een misdaad
Kath. Ned.
Dagbladpers
WN
NIET PRATEN,
DINSDAG 24 SEPTEMBER 1946
(IV. Slot)
DE VRAAG in hoeverre men
opTiood- of dagelijksche'
zonde verplicht zou zijn, zich aan
deze keuringsoordeelen te onder,
werpen, zou ik willen herleiden
tot deze kwestie: dat het zoeken
van naaste gelegenheden - tot
zonde in ieder geval reeds erg
genoeg is, en dat het aantal films
dat wordt afgekeurd '(ontraden)
in verhouding tot het geheeie
aantal geestelijke wanproducten
op filmgebied, zóó klein is, dat
het zich onthouden van deze
films die het klaarblijkelijk al
te bont maken, een minimum,
plicht van christelijke voorzich
tigheid moét worden genoemd.
Doch bovendien kunnen wij op
deze wijze tegen de grofste uit
wassen van het celluloid-bederf
een krachtig afweerfront vor
men, waai- de heeren bioscoop
exploitanten niet licht over zul
len denken! Zoo hebben de Ame-
rikaansche katholieken een ster
ken druk op de schunnigheids-
fabrikanten van Hollywood uit-
feoefend, toen na een congres in
933 gehouden, waar het film
kwaad werd gebrandmerkt, het
aantal bioscoopbezoekers met
vijftien millioen per week ver
minderde! Wij vormen een derde
van het Nede^-lancische volk en
ia vele streken de meerderheid:
maar dan moeten de lui die het
met vuiligheid prróbeeren, ook
bespeuren dat ze ons als een so
lidair blok tegenover zich heb
ben.
Van nog meer belang echter is
het, dat wij die vereenigingen,
acties en ondernemingen met
kracht en offervaardigheiü en
toewijding steuneri, die onzen
achterstand op fikn-gebied wil
len inhalén, die positief de ver
vaardiging, verspreiding en be
vordering yan de goede film, d.i
de film die den christeljjkeri
feest ademt, nastreven. Dat 'be
oeven geenszins altijd of bij
voorkeur films met een gods.
dienstigen inhoud in den engeren
zin van het woord te zijn. veel
eer zijn het filmdocumenten van.
den christelijken levensstijl: in
verliefdheid en liefde, huwelijk
en huisgezin, voor- en tegen
spoed, documenten die de aan
trekkelijke schoonheid en kracht
en frischheid juist van dezen
levensstijl belichten. die we
noodig hebben.
De verwezenlijking hiervan
eischt echter meer dan de tradi
tioneel® „offertjes" aan finan.
ciëele steun en moreele belang
stelling. Zij eischt offers van ris.
kante ondernemingsdurf van ka
pitaalbezitters; van initiatieven,
ideeën, van talent en doorzet
tingsvermogen van katholieke
schrijvers, technici en cineasten.
Klets niet mee!
Rest mij tenslotje de vr.aag te
beantwoorden: maar zoolang we
dan met een meerderheid van
films zitten opgescheept die
voorzoover niet ontraden of afge
keurd, toch min of meer aan de
hiervoor gegeven ongunstige
voorstelling beantwoorden, Vat
wilt ge daar dan mee?
Ik zou het volgende willen zeg
gen:
Ik heb noch de taak noch de
bedoelinp om u kopschuw te
maken voor films, die uw ka
tholiek dagblad voor u toe-
Vijf kilometer van de Libanee-
sche kust is het 'ot een gevecht
gekomen' tusschen de bemanning
van de Engelsche mijnenveger
„Rowena" en Joodsohe illegale
immigranten in Palestina op de
„Palmach", het schip der immi-
grariten. Een Jood werd gedood
en verscheidene anderèn en ook
leden der Britsche bemanning
werden lich, gewond. Het immi
grantenschip werd naar Haifa
gebracht. Vele honderden passa
giers van het immigrantenschip
zouden zich in staat van uitput
ting bevinden aangezien er in de
laatste dagen gebrek aan drink
water was. Acht zieken wérden
van boord gehaald en in een zie
kenhuis te Haifa" opgenomen.
Ongeveer 30 bat 40 joden op de
„Palmach" sprongen, voordat zij
op een -ander schip met bestem
ming Cyprus, .werden overge
bracht, over boord. Zij deden
wanhopige pogingen om naar de
kust te zwemmen, maar werden
door vaartuigen van de Engelsche
Marine opgepikt.
laatbaar acht. Maar zit niet
als een béte kuddedier mee
te zwijmelenmee "te lachen,
mee te juichen met de wolven
waarmee ge toevallig in het
bioscoopbosch zijt. Bezie de
flim waakzaam! Wees ook ten
aanzien van de film een vol
ledige, van den Eucharisti-
schen Christus en den Heili
gen Geest doortrokken per
soonlijkheid. Heb den moed,
om er een eigen oorde'el op na
te. houden,dat wil practisch
altijd zeggen, een oordeel dat
tegen de oppervlakkige mas
sa, tegen de modepraatjes der
lauwen en middelmatigen in
gaat! Klets niet mee van "t
was toch wel ontroerend",
wanneer de bron van dé ont
roering troebel en in wezen
giftig was. Leg onverbiddelijk
den maatstaf van Catechismus
en Evangelie aan, overal waar
bepaalde films worden bespro
ken. Weest scherp kritisch!!
Scherpt ook den kritischen
geest van uw huisgenooten en
vrienden. Noem zwart wat
zwart is.
MARCUS
EEN ZWEEDSCH VERPLEEG
STER, Lisa Bostroem, heeft naar
uit Stockholm wordt gemeld hét
raadsel van het ontstaan .der"
roode bloedlichaampjes opgelost.'
ROBERT JACKSON, de voor
naamste aanklager in hgt proces
van Neurenberg is gisteren in
Duitschland teruggekeerd. Men
verwacht dat het vonnis a.s.
Maandag zal worden uitgespro
ken.
DE FRANSGHE MINISTER van
Financiën heeft een beroep ge
daan op de ambtenaren het werk
te hervatten.
DE BRUSSELSCHE SPEKSLA
GER hebben Zondag hun zaken
gesloten. Zij eischen vrije prijzen
en behoud der rantsoeneering
van sommige vleeschsoorten.
EEN LINCOLNVLIEGTUIG van
de R.A.F. -neef, den afstand En-
'geland-Nieuw Zeeland in den
recordtijd van 57 uur gevlogen.
In de gemeente Huizen N.H.
hebben dieven zich toegang ver
schaft tot de opslagplaats van
een rijwielhandel. Niet minder
dan 17 gloednieuwe fietsen met
banden en al werden ontyreemd.
De bu'iit is vermoedelijk per
vrachtauto vervoerd.
De Groote Vier hebben giste
ren een verklaring gepubli
ceerd over de toekomst van
de Italiaansche koloniën.
Hierin wordt gezegd dat zij
besloten hebben binnen een
jaar na het in werking tre
den van het Vredesverdrag
met Italië gezamenjijk te be
slissen over de uiteindelijke
verdeeling van het territo
riaal bezit van Italië in Afri
ka, waar Italië alle rechten
en aanspraken op verliest.
Bij verschil van meening zullen
de ..Groote Vier de algemeëne
vergadering der Vereenigde Na
ties om een aanbeveling verzoe
ken en deze aanbeveling aan
vaarden en tot uitvoering bren
gen.
Commissies van onderzoek zul
len naar de vroegere Italiaansche
koloniën worden gezonden om
aanvullende gegevens te ver
schaffen en zich op de hoogte
te stellen van de meening der
plaatselijke bevolking.
In de verklaring wordit tevens
het ""recht van „andere belang
hebbende regeeringen" om bij de
beschikking over de Italiaansche
koloniën gehoord te worden, er
kend.
Pleidooi van Bonomi.
In de politieke en territoriale
commissie .voor Italië heeft de
oiid-premier van Italië, Bonomi,
verzocht ten minste die deelen
van de Italiaansche koloniën,
waar zich geen uitgesproken ter
ritoriale problemen voordeden en
waar de' belangen van Italiaan
sche immigranten het grootst
waren, hangende een uiteinde
lijke beslissing over de loekomst
der Italiaansche koloniën weer
onder Italiaansch bestuur te stel
len. Hij verzocht voorts dat Ita
lië uiteindelijk het beheer over
zijn Afrikaansc&e gebiedsdeelen,
die hèt vóór het fascistisch regiem
verwierf, zou krijgen,
Bonomi drong er op aan, dat,
De Br.itsche Ajrbörne-troepen
zijn voornemens voor de school
kinderen van Arnhem.en Ooster
beek die de graven van hun ka
meraden onderhouden, studie
beurzen voor een Universiteit
aan te vragen.
Dit plan werd geopperd aan
boord van de „Prinses Beatrix",
waarmede de troepen terugkeer
den van hun pelgrimstocht naar
Arnhem.
Ook werd voorgesteld, kinde
ren naar Engeland te laten ko
men om kennis te maken met de
nagelaten betrekkingen van ,de
mannen wier graven zij onder
houden.
HET BERICHT, dat het
vonnis over de nazileiders
Is uitgesteld tot SO Septem
ber, heeft weinig verwonde
ring gewekt De stof. die het
wereldgerechtshof had te
verwerken was met haar
3000 documenten van Duit-
sche herkomst, haar 200 ge-
tuigen, 'die in de rechtszaal
werden verhoord en haar
300.000 schriftelijke getui
genverklaringen, zoo uitvoe
rig, da+ wel van te voren
vermoed kon worden, dat het
boven menschetijke krachten
ging, dit alles in drie wéken
te verwerken en vast te leg
gen in de motiveering van het
vonnis.
Er zijn velen, die den gang van
zaken te Neurenberg met onte
vredenheid en ergernis hebben
gadegeslagen. Zij geven als hun
meening te kennen, dat iedqre
willekeurige 'krijgsraad te velde
dit proces binnen enkele dagen
me, evenveel effect had kunnen
voltooien en doen eindigen in hét
uitspreken van de welhaast
eenigst mogelijke straf: de dood
straf. hi de odgen der wereld
hebben de twintig beklaagden
door 'hun daden, .die zooveel on
heil brachten, reeds lang hun le
is
ven verbeurd. En misschien
dat ook wel zoo.
Neurenberg heeft echter nog
een andere beteekenis dan enkel
die van de uitspraak: schuldig of
niet schuldig. Het vonnis van dit
gerecht moet meer veroordeelen
.dan deze mannen en hun organi
saties alleen. Daarom zal de straf,
die wordt opgelegd van minder
beteekenis zijn, dan de overwe
gingen, die-in het oordeel zullen
worden opgenomen. Het gaal
hier om de veiligheid van den
vrede om de bestraffing van
de misdaad van den oorlog. Het
tweede hoofdstuk van de aan
klacht is immers getiteld: Misda
den tegen den vrede, en het
vormt de eigenlijke grpndslag van
deze rechtzaak.' Neurenberg stelt
een vonnis vast voor alle tijden,
waardapr bewerkt wordt, dat de
internationale wet van nature
kracht heeft zoowel om oorlog
misdadig te verklaren als om
reoht te spreken over hen, die
hun staat helpen .bij het voeren
van zulk een oorlog. Slechts op
dit beginsel wordt een vonnis ge
bouwd, dat niét alleen Se toets
dér geschiedenis kan doorstaan,
doch dat zelf ook geschiedenis
moet maken.
Het vonnis een waar
schuwing
Dit vonnis wil echter niet
alleen waarheid verschaffen
aan toekomstige historici, het
zal tevens een waarschuwing
zijn aan toekomstige staats
lieden; he.t wil den oorlog
niet langer voorstellen als een
ongrijpbare grootheid op het
gebied der misdaad,als een
moord zonder moordenaars
en een rooftocht zonder roo-
vers, doch het maken tot een
reëele strafbare misdaad van
mensohen.
Hoe zullen de overwegingen
van het vonnis zijn? Op wiens
verantwoording zal de schuld
komen aan alle slachtoffers
burgers en militairen van den
oorlog die het Derde Rijk ont
ketende? Op Wiens rekening de
ruïnes in tallooze landen, de
millioenen verplaatste personen,
de graven der ontelbaren, die
zonder dit alles nu nog in vrede
en geluk zouden leven? Op wie
komt het brandmerk van moord
op de twaalf millioen mannen,
vrouwen en kinderen, die zonder
strijd en zonder hartstocht „fa
briekmatig" werden verbrand.
Zal het gerecht militairéh ver
oordeelen omdat zij misdadige
bevelen gaven en uitvoerden of
omdat zij aanvalsplannen opstel
den? Zullen deze manhen den tol
moeten betalen voor hun plan
nen om Europa cultureel en mo
reel tpn gronde te richten? Het
zijnsvragen, waarop het Interna
tionale Gerecht het antwoord zal
geven. Van dit antwoord zal het
afhangen of dit proces geworden
is, -waf een naar vrede hunkeren
de en tegen den chaos strijdèn-5
de wereld er vuwg van gehoopt
heeft.
in geval het voorstel der groote
vier, om een beslissing aangaande
de Italiaansche koloniën voor een
jaar na teekening van het Itali
aansche vredesverdrag uit te stel
len, bevestigd werd, gedurende
die periode den huidigen status
een internationaal erkende
Italiaansche souvereiniteit me, 'n
militaire bezetting door Groot-
Britfannië en Frankrijk ge
handhaafd zou blijven. „Om van
oris, vóórdat een definitieve be
slissing is genomen, te verlangen
dat wij onze souvereiniteit en „al
onze rechten" op die, gebieden
laten varen is niet alleen on
rechtvaardig jegens het Italiaan
sche volk, maar bovenal zinloos",
aldus Bonomi. Hij .ging verder:
,T5U wat ik tot dusverre heb ge
memoreerd met betrekking tot
den arbeid van Italianen in Afri
ka is op zichzelf reeds een bewijs
dat er een onrechtvaardigheid
zou worden begaan, indien, voor
dat zelfs maar het lot van deze
gebieden, die alles aan ons te
danken hebben, besproken wordt
wij verzocht worden afstand te
doen van hetgeen ons rechtens
toekomt."
Met ing'emming van het Ned
Episcopaat is opgerioht een ver!
eeniging van ka'holieke dagblad
ondernemingen, genaamd: Kath
Nederlandsche Dagblad Pers.
Bij deze vereeniging zijn aan.
gesloten alle in Nederland ver
schijnende katholieke dagbladen.
Deze vereeniging is te zien als
een werkverband van katholieke
dagbladen ter behartiging hun
ner specifiek katholieke belan.
gen.
He bestuur is samengesteld ais
volgt: voorzitter: G H J W
Bodewes (directeur van 'de Gel!
derlander Pers); plv. voorzitter:
J. H. Kuijpers (directeur van de
Maasbode): penningmees er: drs
A. H. M. Wijffels (directeur Pro
vinciaal Noord.Brabantsch Dag
blad) C. M Drabbe "(directeur
van het Binnenhof)- St Chr. M
Kleiin (directeur van Gazet vari
Limburg).
De geedelijke raadsman der
KNDP, Pater dr. R. Nuy SJ en
de secretaris, de heer mr. J. W
M. Huynen, vormen tezamen het
Bureau der KNDP. Dit bureau
heeft tol taak de katholieke
'dagbladen in alle voorkomende
aangelegenheden van 'advies te
dienen en tevens stimuleerend
op -te treden ier bereiking van de
doelstellingen der KNDP
Het secretariaat en het bureau
zijn gevestigd; Buitenhof 5 te
's-Gravenhage, telef 117067.
MAAR DOEN.
Hel Iiclpt onze Jongens In
uniform, hier of In Indlë niet.
aÏ3 wij ach en wee roepen ovci
hanloL Wij moeien hen helpen
door blljïcen van medeleven en
door geLed. Stemt Dinsdag
avond 8.05 af op dc*K.R.O.
Dan homlt Biddend Leger
Nederland appéL Vrljwif^gers
voor dïl leger aantreden,
hel gaal om heel
Neder
land.
Stort Uw bijdrage op giro 438931 aI per
postwissel Postbus 24 Heerlen, ec O hi4S>
antwoord ran on.
i
(Adv.J