SURINAME OPENGELEGD?
Het programma voor Zondag
laquari: deed. eea
beroep op de koningin
WeMdKampiom ui de Sprint
4
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
En nu: strijd om de houtconcessies
£E HEBBEN DE HARTEN
ONZER VROUWEN
GESTOLEN!
Geen V-bommen boven
Zweden
EEREDOCTORAAT
Engelsche soldaten
onschendbaar?
TEEKENFILM
van deze week
ZATERDAG 12 OCTOBER 1946
deele scherve critiek uitge
oefend op de wijze, waarop
over het „lot van Suriname"
wordt beslist. De bezwaren
in Suriname zijn echter
naar het voorloopig schijnt
van een meer staatsrech
terlijken aard. Heviger is de
verontwaardiging bij de
Stichting „Nationaal Hout-
plan Suriname".
Er zijn merkwaardige facetten
in dit conflicf. Zooals bekend is
Suriname tientallen en meer
jaren het zorgenkind geweest.
Na de afschaffing van de slaver
nij gingen, de rijke plantage ten
gronde en talrijke pogingen tot
het oprichten van nieuwe cuTures
mislukten zoowel door gebrek aan
arbeiders als door epidemische
plantenziekten. Daar kwam bij
De bemanning van de „Truculent Turtle", het vliegtuig, datdat> toen er in Suriname eenmaal
w w .1 1 rilP c "halorv' mal A c Kol on a_
een non-stopvlucht van Australië naar Amerika maakte, werd
door president Truman op het Witte Huis ontvangen. De pre
sident complimenteert de mannen voor hun prestatie. (A.P. P.)
ER IS DEZER DAGEN een flinke stap voorwaarts gedaan op
den weg, die tot ontsluiting van het ongetwijfeld rijke,
maar nog onvoldoende geëxploreerde Suriname leidt. De
Gouverneur van Suriname, Z. Exc. de heer J. C. Brons, heeft
bij de Staten van Suriname een ontwerpverordening inge
diend, die een bijzondere concessie verleent voor de exploi
tatie van hout aan de N.V. Surinaamsche Houtmaatschappij.
Deze maatschappij is van plan over te gaan tot een werkelijk
grootscheepsche exploitatie van hout in Suriname.
Indien het ontwerp ongewij
zigd wordt aangenomen, krijgt
de N.V voor een tijd van 25
jaar èen concessie voor een ter
rein van ruim vier millioen hec
tare, Voorts kan de N.V een on
derzoek instellen naar de aan.
wezigheid van geschikt hout in
het gebied ten Zuiden van het
nauwkeurig begrensde concessie,
terrein. Voor het concessieterrein
zelf is de N V. f 10.000 per jaar
verschuldigd'.
Belangrijk is ook de bepaling
dat de N.V. verplicht is de in
aanmerkingkomende terreinen
te herbebosschen ofwel deze in
een zoodanigen staat te brengen,
dat zij voor andere exploitatie
geschikt worden Dit. beteekent
dat in het concessieterrein van
de N.V. een groote mogelijkheid
bestaat er in de toekomst in.
dustrieën en mijnbedrijven te
vestigen. En het zou onlogisch
zijn een'gebied dat reeds ui* het
isolement werd verlost, braak te
laten liggen, zooals nu nog moet
gebeuren, omdat de verbindin
gen van dien aard zijn, dat
Europeanen zich niet naar het
binnenland kunnen begeven
Het ligt in de bedoeling
van de N.V., waarvan Bruijn-
zeel te Zaandam de motor is,
de exploitatie krachtig ter
hand te nemen en een of
meer groote fabrieken voor
hou bewerking op te richten.
De gouverneur zegt dan
ook in zijn memorie van toe-
Er is wéér een zending Nylon
kousen in Nederland aange
komen. Amerikaansche kousen,
van glas gesponnen en toch ijzer-
sterk, ragfijn en elegant. Kousen,
die het hart van elke vrouw
gestolen hebben. Maar Nylon
kousen of geen Nylon kousen,
een andere hartewenseh is voor
lederen Nederlander in vervulling
gegaan. We kunnen weer genieten
van ons kopje echte thee! Wat
heeft de Gruyter ons weer ver
rast met zijn vier bekende merken.
Zelfs het merk zilver-rood, die
bijzonder fijne, geurige thee is er
weer. Luchtdicht verpakt in me-,
taaipapier. Thee zooals alleen
de knappe vakmenschen van de
Gruyter die kunnen samenstellen.
En zoo heeft de Gruyter met zijn
thee weer aller hart gestolen.
Betere thee - geurig en verkwik
kend als geen andere en
eooals alleen bij de Gruyter nog
een belangrijke besparing door
de tien procent korting!
(Advertentie.)
lichting, dat de werkgele
genheid er aanzienl.ijk door
zal worden verruimd, terwijl
nu eindelijk eens het bin
nenland zal worden open
gelegd Bovendien krijgt 't
Surinaamsche hout een
grooteie bekendheid op de
wereldmarkt, zoodat men
een opleving der handel in
dit steeds zoo achtergeble
ven gebied kan. verwachten.
Stormachtige reactie
Nauwelijks was deze ont
werpverordening bekend ge
worden, of een stormachtige
reactie brak los. De Suri
naamsche bladen hebben ten
niets te "halen" viel, de belang
stelling van het moederland n.aar
heel minimaal was.
Reeds in de tijden van den eer.
sten wereldoorlog trachtte Surina-
me de aandacht van het moeder
land te vestigen op houtsoorten,
die in Nederland uitstekende
diensten hadden kunnen bewijzen
Zoo bestond er een ideale hout
soort voor dwarsliggers. Neder
land gaf echter de voorkeur asn
Noorwegen. De beauxietwinmng
voor ae aluminiumproductie is
nooit een voorwerp van serieuze
actie geworden totdat tijdens
den oorlog de Amerikanen hun
zakenneus in het geval staken en
de concessies wegpikten. Nog on
langs bood Suriname zuidvruchten
aan van het, aanbod is nooit
meer iets naders vernomen.
Na den oorlog was inder
daad een stichting we
willen met opzet niet van
een „commissie" spreken
gevormd, die op onderzoek
toog naar verborgen schat
ten in de bosschen van Su
riname. De heer Bruvnzeel
1 was bii de besprekingen be
trokken, doch scheen zich
later uit dezen kring terug
te trekken. Misschien had de
heer Bruvnzeel eenige erva
ring in den tragen loop der
dingen, die eigen is aan de
activiteit in dit gezapige
land
Hij tastte door; vervaardigde 'n
ontwerpovereenkomst en stelde de
stichting „Nationaal Houtplan Su
riname", dié zelf blijkbaar nie: op
de gedachte gekomen was van
praten en confereeren tot DOEN
over te gaan, voor een fait accom
pli. En het is begrijpelijk, dat deze
heeren met het voldongen feit
leelijk in hun maag zitten. Hei is
echter wel eens zaak, dat ook hier
''eens met Amerikaansche voortva
rendheid aangepakt wordt. Er
zijn maar weinig Nederlandsche
organisaties, die een tempo van
beramen en' uitvoeren te zien ge
ven, dat aangepast is aan dezen
tijd.
Een monopolie?
De Stichting richt haar cri
tiek in het algemeen tegen de
monopoliepositie, die Bruvn
zeel zou gaan innemen. Nog
terziide gelaten het vragende
antwoord, waarom de Stich
ting dan niet zelf tot uitvoe
ring van een dergelijk plan is
overgegaan, kan toch reeds
vastgesteld worden, zooals de
gouverneur van Suriname me
dedeelde. dat van een mono
polie in zooverre geen sprake
is. aangezien de N.V. Suri
naamsche Houtmaatschappij de
beschikking krengt over een
gebied, weliswaar vele malen
grooter dan de 700.000 ha. van
andere concessiehouders, maar
daarentegen onderbroken door
groote boschlooze gebieden,
waarvoor vroeger niet de min
ste belangstelling bestond. In
een interview verklaarde de
heer Bruvnzeel zelf, dat een
concessie over een kleinere
oppervlakte geen zin zou heb
ben. daar de exploitatie, door
het dikwijls minder gunstige
terrein, niet rendabel zou zijn.
De heer Bruvnzeel was er
voorts van overtuigd, dat het
ontwerp in de Staten van
Suriname waar de Stich-
tina „Nationaal Houtplan
Suriname" ongetwijfeld haar
relaties heeft aanleiding
tot veel commentaar zal ge
ven. Wanneer het ontwerp
te zeer gewijzigd zal wor
den". zoo verklaarde hij. „is
het niet onmogelijk, dat ik
mij terugtrek, aangezien de
exploitatie slechts onder de
door mij voorgestelde om
standigheden loonend is."
En dat zou zoowel voor Ne
derland als Suriname jammer
ziin. vooral op den langen
duur.
De staf van het Zweedsche
leger is tot de conclusie geko
men. dat de geheimzinnige
voorwerpen, die sinds Mei bo
ven Zweden werden waarge
nomen. geen projectielen wa
ren. doch uitingen van na
tuurverschijnselen zijn ge
weest. Een heele geruststel
ling.
Aan Prof. Vening Meinesz, den
bekenden 'geophisicus, die o.a.
verscheidene reizen maakte mët
de onderzeeërs der Kon. Ned.
Marine (K XVIIIis het eere
doctoraat der Universiteit van
Luik aangeboden voor zijn we
tenschappelijke prestaties
In een plechtige zit ing zal dit
eere.doctoraat op 15 October a.s.
worden verleend. Promotor 'is
prof. Fournarier, 'hoogleeraar in
de geologie te Luik.
K.N.V.B,
Res. 2e klasse C
Spartaan 3Ajax 4
A. Victrix 2—KFC 3
BI. Wit 4Helder 2
OVVO 2—HFC 2
Rapiditas 2Germ. 2
Res. 3e klasse A
ZVV 2—A. Boys 2
KFC 4—Zaandijk 2
HRC 2—OSV 2
ZFC 3—VVZ 2
Helder 3—KW 2
Zilv.m. 2—WSV '30 2
Res. 3e klasse B
WFC 3—QSC 2
TOG 3—W.-Frisia 2
AFC 4Purmerst. 2
Assendelft 2Holl. 2
W.gr.m. 2Volend. 2
Res, 3e klasse C
Zandv.m. 2ADW 2
VSV 3—OSV 3
Velsen 2ZFC 4
SNA 2—HRC 3
De Volew. 3—WFC 4
AFD. N.-HOLLAND
Junioren
A
Helder a-OSV a
W. Frisia a-WFC a
Ale. V. a-ZFC a
HRC a-Alkm. B. a
KFC a-Holl. a
C
Jong Holl. a-CSV a
Randers a-Alc. V. b
D
De Rijp a-IW a
M'dam a-P'steyn a
F
Kolp. B. a-RKAFC a
Zeev. a-Vitesse a
REG b-ADO a
USVU a-HSV a
G
WW a-Spanbr. a
Dindua a-W. Rood a
Valken a-Zouaven a
H
Zwaagd. a—Sijbek. a
SEW a—RKEDO a
Alw. F. aRKDVO a
I
V'dam bBlokkers b
Forw. b-St. George b
WW b—Holl. b
J
Schagen aHRC b
LSW a—ZAP a
SRC a—VZV a
VIOS aCon Ze'o a
\DSPIRANTEN
Asp. H
Ale. V. aHelder a
HRC aDTS a
Schagen a-Alkm. B. a
Asp. I
CSV a—Ale. V. b
JH aAlkm. a
Alkm. B. b-Bergen a
Forest, aRanderr a
Asp. J
Randers bDTS b
Bergen bAle. V d
Asp K
JVC a—HRC b
Succes aHelder b
Waterv. aTexel a
Asp. L
Flevo aKaagv. a
Schagen bPetten a
BKC a—N. Nied. a
Winkel aWinkel b
Asp M.
HRC cHelder d
Asp. N
Holl. aSijbek. a
MFC aW.-Frisia a
HEO aSporters a
Asp. O
Holl. cUrsem a
HOSV a—W -Frisia b
Holl. b—MOC a
And. bW.-Frisia c
Asp. Q
RKDVO aValken a
Zouaven aStr.v. a
Asp. R
Woudia aSpart, a
W.-Friez. aForw a
Asp. S
St. Bavo aRKEDO a
Asp. T
RKAFC a—RKAFC b
HSV aVitesse a
Meerv. aBerdos a
Asp U
Holl. T. aVios a
ZAP a—VZV a
Tex. Boys aLSW a
Asp. W
Strandv. b—WW b
W.-Friez. bForw b
Asp. X
RKAFC d—RKAFC c
ADO bVitesse b
ADO cMeerv. A. b
Asp. IJ
ZAP b—LSW b
Holl. T. b—Holl. T. c
,ZAP c—RKAFC g
Asp Z
HSV b—RKAFC d
SVW b—ZAP d
In de machinefabriek Stork
te Amsterdam ontplofte een
zuurstofcylinder, tengevolge
waarvan twee personen om
het leven kwamen en ver
schillenden gewond werden,
onder wie twee ernstig. De
ravage, welke werd aange
richt. (A.H.F. P.)
Eenige weken geleden werden
op Malakka 243 parachutisten
wegens muiterij tot 2 jaar
dwangarbeid! veroordeeld. Dins
dag jl. heeft de Britsche Staats
secretaris van Oorlog medege
deeld, dat het vonnis geheel ge
rechtvaardigd was en deze ver
klaring wekte in Engeland zoo
groote ontstemming, dat hon
derd parlementsleden een petitie
van o1» evredenheid met dezen
maatregel teekenden.
Thans heeft de Staatssecreta
ris in het Lagerhuis bekend ge
maakt, dat de veroordeelden on
middellijk van alle rechtsver
volging zullen worden ontslagen.